ကၠဵုဂြိုပ်
Foxes
Red fox ("Vulpes vulpes") lying in snow
Red fox (Vulpes vulpes) lying in snow
Scientific classificationEdit this classification
Unrecognized taxon (fix): Carnivoraformes
လၟေင်ဂကူ: Carnivora
Suborder: Caniformia
ဇာတ်ဂကူ: Canidae
Groups included
Cladistically included but traditionally excluded taxa

All other species in Canini

ကၠဵုဂြိုပ် / ကၠဵုတိ (Fox) ဂှ် ဒှ်သတ်တိရစ္ဆာန် တဲလဒေါဝ်၊ မလုပ်လၟိဟ် ဂကူဗမဴတှ်တုဲ နွံကဵု ဂကူနာနာသာ် မလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲကဵု ဂကောံဇာတ် Canidae ရ။ ကၠဵုဂြိုပ်ဂှ် နွံကဵု ဂၞာက္ဍဟ် ထပေဟ်၊ ကတောဝ် ကေက်ပိကၠင် စူတိုန်ဒၟံင်၊ တၞုင်ခၟူကေက် ယာတိုန်ဒၟံင်ညိည၊ တုဲပၠန် ဗတဂဗြိုတ်ဂၠိင်။

ကၠဵုဂြိုပ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဇၟာပ်တိုက်၊ ပ္ဍဲကဵု ဒေသအန္တာတိက် (Antarctica) ရ ဟွံဂွံဆဵုကေတ်။ ကၠဵုဂြိုပ် မပြးဇးဂၠိုင်အိုတ်ဂှ် ဒှ်ဂကူ ကၠဵုဂြိုပ်ဗကေတ် (red fox (Vulpes vulpes)) ဂကူဏအ်ဂှ် နွံကဵု ဂကူလစှ်ေ ၜိုတ် ၄၇ ဂကူရ။[] စပ်ကဵု ကၠဵုတိတုဲ ပ္ဍဲကဵု ပေါမ်အာဂီု (ဗွဲတၟေင် ရးပလိုတ်) တအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် ဂၠိုင်ရ။

နိရုတ္တိ

ပလေဝ်ဒါန်

ပ္ဍဲကဵုလိက်တြေံဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် "ကၠဵုဂြိုပ်"၊ ပ္ဍဲကဵုလိက် ဇာတ် ၅၅၀ ဇာတ် မရနုက်ကေု ၁၂၈၊ မူကျာ်ဇၞော်အစွောအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ် "ကၠဵုဂြိုပ်မွဲ ဍေဟ်ဂေတ်ကၠုင်အာ ညာတ်ပွကၞိတအ်ဂှ်တုဲ အဲဝဵုကေတ်ကၞိဂမၠိုင်ဝွံတုဲ အဲရပ်စ ကၞိတအ်ဂှ်ညိ၊ ဍေဟ်ချပ်၊" တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵုဇာတ် ၃၁၆ ဂှ်လေဝ် "ကၠဵုဂြိုပ်မွဲဂှ် တၞဟ်န ဂၠာဲသ္ၚဳအဟာရဂှ် တိတ်အာ နူခြုံဇကုဂှ်တုဲ -"။[] မအရေဝ် ကၠဵုတိ ဝွံ ဒှ်မအရေဝ်မန်တၟိ မကၠာဲနူ အရေဝ်ဗၟာ "မြေခွေး" ဒှ်မာန်ရ။ ဟိုတ်မဂွံကော်စ ကၠဵုတိဂှ် ဍေဟ်တအ် မလေပ်မံင် ပ္ဍဲကဵု ကသိုန်တိ ဒှ်မာန်ရ။

Phylogenetic relationships

ပလေဝ်ဒါန်
 
Comparative illustration of skulls of a true fox (left) and gray fox (right), with differing temporal ridges and subangular lobes indicated

ဂကူကၠဵု မလုပ်လၟိဟ် ကၠဵုဂြိုပ် (ဝါ) ကၠဵုတိတအ်ဂှ်:[]

Genus Species Picture
Canis Ethiopian wolf, sometimes called the Simien fox or Simien jackal
 
Ethiopian wolf, native to the Ethiopian highlands
Cerdocyon Crab-eating fox
 
Crab-eating fox, a South American species
Dusicyon extinct genus, including the Falkland Islands wolf, sometimes known as the Falklands Islands fox
 
Falkland Islands wolf Illustration by John Gerrard Keulemans (1842–1912)
Lycalopex
  • Culpeo or Andean fox
  • Darwin's fox
  • South American gray fox
  • Pampas fox
  • Sechuran fox
  • Hoary fox
 
A South American gray fox in Pan de Azúcar National Park along the Pacific coast of the Atacama Desert
Otocyon Bat-eared fox
 
Bat-eared fox in Kenya
Urocyon
  • Gray fox
  • Island fox
  • Cozumel fox (undescribed)
 
Island fox (Urocyon littoralis), in the Channel Islands of California, US
Vulpes
  • Arctic fox
  • Bengal fox
  • Blanford's fox
  • Cape fox
  • Corsac fox
  • Fennec fox
  • Kit fox
  • Pale fox
  • Rüppell's fox
  • Red fox
  • Swift fox
  • Tibetan sand fox
 
The fennec fox is the smallest species of fox
 
ကၠဵုဂြိုပ်ဗကေတ်
  1. ၁.၀ ၁.၁ (1981) The red fox, 2. impr., London: Batsford, 21. ISBN 978-0-7134-11904 
  2. သက်လောန်၊ နာဲ၊ အဘိဓာန် မန်ဗၟာ၊ မုက်လိက် ၂၆၇။

လေန် မ္ၚး

ပလေဝ်ဒါန်

[[Category:]] [[Category:]]