ချာလ်စ် အတ္တဝ် ဗလက်ဒေန်
ချာလ် အတ္တဝ် ဗလက်ဒေန် (အင်္ဂလိက် - Charles Otto Blagden) (၆ သေတ်တေန်ပါ ၁၈၆၄ - ၂၅ အဝ်ဂေတ် ၁၉၄၉) ဝွံ ဒှ် ဂကူအင်္ဂလိက် အစာဝင် ရးဗၟံက် ကေုာံ လိက်တြေံတြဟ် ဗွဲတၟေင် လိက်ခေတ်တြေံ မလေ၊ မန် ကေုာံ ပျူ၊၊ လိက်တၟအ်တြေံ (လိက်တၟအ် ဖရပထုံ) မဂွံဆဵုကေတ် ပ္ဍဲဍုင်သေံဂှ် နကဵုညး မဒှ်မၞိဟ် မဗှ်ထ္ၜး ဒှ်လိက်မန်တုဲ ဝင်ဍုင်သေံ ခေတ်တြေံ မဒှ်လဝ် ဍုင်မန်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ၊၊ ပါဲနူ လိက်မန်တြေံတုဲ လိက်ပျူလေဝ် ညးရ ဒှ်မၞိဟ် မဗှ် မဗၟံက်ထ္ၜး ဗီုဂွံဗှ် ကၠာအိုတ်၊၊
| ချာလ် အတ္တဝ် ဗလက်ဒေန် | |
|---|---|
| သၠးဂၠံဂဝ် | ၆ သေပ်တေမ်ဗါ၊ ၁၈၆၄ |
| စုတိ | ၂၅ အဝ်ဂေတ်၊ ၁၉၄၉ (အာယုက် ၈၄) |
| ကောန်ဍုင် | United Kingdom |
| ဘာ | Corpus Christi College, Oxford |
| မဒယှ်တဴ | Study of Mon and Pyu inscriptions |
အတ္ထုပ္ပတ္တိ
ပလေဝ်ဒါန်ဗလက်ဒေန် ဘာတုဲ နူ ဒုလ်ဝိချ် ကဝ်လိက်(Dulwich College) ဍုင်လာန်ဒါန်တုဲ ကလိဂွံ လာပ်ကတ်ပညာ ဇရေင် ကောရ်ပုသ် ခရိသတိ ကဝ်လိက်၊ တက္ကသိုလ် အံက်စ်ဝှောတ် (Corpus Christi College, Oxford University) သွက်ဂွံလ္ၚတ် ဘာသာလိက်ပတ် (Classics) တုဲ အံင်ဇၞးအာ နကဵုဂုဏ်တၟေင်ရ၊၊
စိုပ်သၞာံ ၁၈၈၈ ဂှ် ဗလက်ဒေန် ဂွံဒုင်ခပတိုန် ပ္ဍဲဂကောံသၟိင်ဇၞော် (Straits Settlements) မဒှ်ဂကောံသၟိင်တၠ အင်္ဂလိက် သွက်ဂွံပကင်ရင် ဍုင်ရးကဝ်လဝ်နဳ အင်္ဂလိက်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲဒေသမလေယ (Malaya) နကဵုတာလျိုင် ညးမအုပ်ဓုပ် ကေုာံ နာဲဗစာ ပ္ဍဲ မလက္ကာ ကေုာံ သေန်ကာပူ၊၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၉၇ ဂှ် ဟိုတ်နူယဲတုဲ ညးကလေင်စဴအာ ဍုင်အင်္ဂလာန်၊ သၞာံဂတဂှ် ညးဂွံဒှ် အစာ (Holt Scholar) ပ္ဍဲဘာ ဂရေ အေန် (Gray’s Inn) ပ္ဍဲဍုင်လာန်ဒါန်ရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၈၉၇ ညးဂွံဒှ် အစာသၞောဝ်ဥပဒေ တုဲ ပွိုင် ၁၇ သၞာံ ညးရေင်တၠုင်ဒၟံင် နဒဒှ်ကမၠောန် မဆေင် ကဵုသၞောဝ်ဥပဒေ၊ ပ္ဍဲအခိင်မွဲစွံဂှ် ညးချူပတိတ် လိက်ပရေင်အကေလ်ဒမေတ် (academic article) မဆေင် ကဵုလိက်မလေ၊ လိက်မန် ကေုာံ လိက်ပျူရ၊၊
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၁၆ ဂှ် ဘာဗတောန်ရးဗၟံက် (School of Oriental Studies) ဂှ် ကလေင်ဒက်ပ္တန် နဒဒှ် ကဝ်လိက် ပ္ဍဲသၞောဝ် တက္ကသိုလ်လာန်ဒါန် (A Constituent College of the University of London) သွက်ဂွံသၠုင်ပတိုန် ကဆံင်ဗတောန်လ္ၚတ် အရေဝ်ဘာသာအာရှ သွက်ဂွံဗတောန်လ္ၚတ် ဂွံအုပ်ဓုပ် နဒဒှ်သၟိင်တၠ အေန်ပါယာဗြိတိန်၊ ဘာဂှ် စဒုင်တဲကွးဘာ ပ္ဍဲဂိတုဇန်နဝါရဳ ၁၉၁၇၊၊ ဗလေတ်ဒေန် ဂှ် မယိုက်ဂၠေင်ဒၟံင် နဒဒှ် အစာမစၟဳစၟတ် သွဟ်လိက် ဘာသာမလေ ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်လာန်ဒါန် နူသၞာံ ၁၉၁၀ တေအ်ရတုဲ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၁၇ ဂှ် ညးဂွံဒှ် ကထိက ပ္ဍဲဘာသာမလေ ပ္ဍဲဘာဗတောန်ရးဗၟံက်ဂှ်ရ၊၊ ကြဴနူဂှ် ညးဂွံခပတိုန် နဒဒှ် ဂဥုပ်ပါမောက္ခ တုဲ ဒေါအ်ဇူ နူကမၠောန် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၅ ရ၊၊
ဗလက်ဒေန် ယိုက်ဂၠေင်ဒၟံင် နဒဒှ် ဒု-ဥက္ကဌ ပ္ဍဲ ဂကောံ (Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland) အကြာသၞာံ ၁၉၂၃ - ၁၉၃၃ ကဵု ၁၉၃၅-၁၉၃၈ ရ၊၊ နူသၞာံ ၁၉၃၈ စဵုကဵု မစုတိဂှ် မဂွံခပတိုန် ပ္ဍဲဂကောံဂှ် နဒဒှ် ဒု-ဥက္ကဌ ဂုဏ်တၟေင်ရ၊၊ ညးစုတိကလိလောန်အာ ဘဝပရလိုက် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၄၉ နကဵုအာယုက် (၈၄) ရ၊၊ ညးသီုကဵုဒှ် ဒု-ဥက္ကဌ ပ္ဍဲဂကောံမနုဿဗေဒ (Royal Anthropological Society) ကီုရ၊၊
နကဵု တက္ကသိုလ်လ္ဂုင်ဂှ် ဇိုန်နှင်ကဵုညး တဆိပ်ကြာ D.Litt. ဒံက်တာ မဆေင်ကဵုလိက်ပတ် ကီုရ၊၊ ဒံက်တာဗလက်ဒေန် ဝွံ ၜိုန်ရ မဒှ်အစာလိက်တၟအ်မန် လိက်တၟအ်ပျူ မၞိဟ်မဗၟံက် ပတိုန် ဗီုဂွံဗှ် လိက်မန်တြေံ ကဵု လိက်ပျူတြေံကီုလေဝ် ဍုင်မန်ဗၟာဂှ် ဆမွဲအလန်ကီု ဟွံကေင်စိုပ်ရ၊၊ ဟိုတ်နူညး မဒှ်မၞိဟ် မဖန်ဗဒှ်လဝ် ဗီုဂွံလ္ၚတ်ဗှ် လိက်မန်တြေံ လိက်ပျူတြေံတုဲ နဒဒှ် မအံက် လိက်တၟအ်မန် လိက်တၟအ်ပျူဂှ် ညးဂမၠိုင် စၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊
လိက်မပ္တိတ်လဝ်ဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်· 1898. "The medieval chronology of Malacca".
· 1902. "A Malayan element in some of the languages of Southern Indo-China". In Journal of the Straits Branch, Royal Asian Society no. 38.
· 1906. With Walter William Skeat. Pagan races of the Malay Peninsula. London, Macmillan and Co.
· 1906. "Siam and the Malay Peninsula". In Journal of the Royal Asiatic Society.
· 1909. "Notes on Malay history". In Journal of the Royal Asiatic Society.
· 1910. "Quelques notions sur la phonétique du Talain et son évolution historique". In Journal asiatique.
· 1912. "Notes on Talaing epigraphy".
· 1914. "The Pyu inscriptions". In Epigraphica Indica vol. 12 no. 16: 127–137.
· 1917. With Richard Winstedt. A Malay Reader. Oxford : Clarendon Press.
· 1920. Môn Inscriptions. Rangoon: Government Printery and Stationary.
· 1928. "The inscriptions of the Kalyāṇīsīmā, Pegu". In Epigraphia Birmanica.
· 1960. English-Malay phrase-book. Singapore; Malays Publishing House.
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- Charles Otto Blagden
- နိုင်ပန်းလှ၊ ရွှေစည်းခုံ မွန်ကျောက်စာ ၂၀၀၀