ဂလာန်ပယျးဒိုဟ်ကျာ်

ပ္ဍဲတ္ကံဇမ္ဗူဒိပ်ဝွံ တၠဳမၞုံကဵုပိုန်ကျာ်တြဲ မဂၚေၚ်ဒေသစရိတ် မၞံုကဵုတွဵုရးဇၞော်ပိမတွံဂး မဟာကဏ္ဍလမွဲ၊ မဇ္ဇျိမဏ္ဍလမွဲ၊ အန္တိမမဏ္ဍလမွဲ၊ ဣဝွံမဒှ်မဏ္ဍလဇၟော်ပိရ။ ညံၚ်ရဴ ဗီုတွဵုရးဇၞော် မဏ္ဍလပိဂှ်ကီု သုဝဏ္ဏရာမညကုလဝံသ မဒှ်တၞောဝ်ဒတောဝ်ဂကူမန်ပိဘာသာမန်ဒိုၚ်၊ မန္ဒ၊ မန်ည နာမပါကဋပြာကတ်ဆက်ကၠုၚ် ပ္ဍဲရာဇာဝၚ်ပညုၚ် ဒုၚ်ယၟူမန်ပိဘာသာရောၚ်။ ကုသိမမဏ္ဍလမန်ဒိုၚ်မွဲ၊ ဥက္ကလာပမဏ္ဍလ မန္ဒမွဲ၊ မတ္တိမမဏ္ဍလမန်ညမွဲ၊ ပံၚ်မန်ပိဌာန ရာမညဂွံဒုၚ်ယၟုဟေၚ် သာ်ဝွံဗွဲတၟေၚ် လၟေၚ်မန်ပိဘာသာပြာကတ်ဆက်ကၠုၚ် နူကဵုဍုၚ်ဟံသာဝတဳရောၚ်။

ကျာ်တြဲပျးဒိုဟ်ဒၞာဲပ္တန်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳ ကာကျာ်တြဲကလိဂွံ ၈ဝှ် ကျာ်တြဲကေုာံတၠအရှန်ဂမၠိုၚ်က္ညကၠုၚ်ဒေသသုဝဏ္ဏဘုမ္မိ ညာတ်ၜိုပ်၂ဝေၚ်ဒၟံၚ်ဍာ်ဇိုၚ်သြၚ်ဗတဳ တုဲကျာ်ပျးဒိုဟ်ဒၞာဲပ္တန်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳနူအခိၚ်တေံရောၚ်။


ပ္ဍဲကာလ လက်ထက်ကျာ်တြဲ မကလိဂွံဒစာံဝှ်ဂှ် မှာထေရ်ဂဝမ္ပတိက္ညနိမန်နၚ်ကျာ်တြဲ ကေုာံအရှန်ဂမၠိုၚ်ၜါလက် ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်သုဝဏ္ဏဘုံ ဍုၚ်သဓီုတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါကျာ်တြဲ မက္ညကၠုၚ်ဍုၚ်သဓီုဂှ် ဒၞာဲဍုၚ်ဟံသာဝတဳလၟုဟ်ဝွံဂှ်ဒှ်ဒၟံၚ်က္ၜဳမှာသၟိတ်ဇၞော်ရောၚ်၊ ပ္ဍဲအခေါၚ်က္ၜဳမှာသၟိတ်ဇၞော်ဂှ် မၞံုဒဵုတၟံဇၞော်မွဲညံၚ်ရဴတၟံတိုၚ်တဝ်စရှ်ကီု မဒှ်တဴရ။ မၞံုဒၟံၚ်အဒေါဝ်ဍာ်ရောၚ်။ ပ္ဍဲကာလဍာ်မစှေ်ဇတ်အိုတ်ဂှ် တၟံဂှ်မၞံုသမၠုၚ် ၂၃ဖိဟ်ဟေၚ် မတုပ်တဴရဴစေတဳတၟံကီု မမံက်ဂတဝ်ဒၟံၚ်ရောၚ်။ ကာလဍာ်မတိုန်ပေၚ်တုဲ တၟံဂှ်ဆအယာံမာတ်မဗၠိုက်မံက်ကီု မဂွံဆဵုညာတ်တဴဂှ် သုဒဿနမြၚ်သဳတ တၟံမံက်တဴမ္ဂးရောၚ်။ တၞံမံက်တဴဂှ် မြိပက်အာတုဲ မုဟ်တဴညးမ္ဂးလၟုဟ်ဝွံရောၚ်။ ကာလဍာ်မတိုန်ပေၚ် ကယိုဟ်ဍာ်လ္တူးစးဂၞဴဗတဳဝွံဂှ် ၂၃ဖိဟ်မဒှ်လယိုဟ်ရ။ နူကဵုဍာ် ၂၃ဖိဟ်ဂှ် ကျာ်တြဲသ္ပပရိနိဗ္ဗာန် ၉၀၀သၞာံကလိလောန်အာတုဲ ဌာန်ဂှ်၁၀ဖိတ်မသၠုၚ်တိုန်ပၠန်ရ။

ပ္ဍဲကာလဍာ်မတိုန်ပေၚ် လယိုဟ်ဍာ်မသၟေဟ်ဒၟံၚ် ၁၃ ဖိဟ်ဂှ်က္ၜၚ်ဇၞော်မွဲဍေံဇက်ကၠုၚ် နူဍုၚ်ဝိဒျာနာဂရာံ ဍေံတံကၠုၚ်သ္ပဗၞိက် ပ္ဍဲဍုၚ်သုဝဏ္ဏဘုံတုဲ ပ္ဍဲကာလဍေံတံမဇက်ကရလေၚ်စဴဂှ် ကြိုက်သၟိက်ကဵုဒှ် ဍာ်မစှေ်ဇတ်အိုတ်ဍေံတံဇက်ကၠုၚ်စိုပ် ဒေါဝ်သ္ဍဲမှာသၟိတ်ဂှ်တုဲ နူဇမ္ၚောဲတံထောံမတ် ညာတ်ကေတ်ၜိုပ်ထဝ်ၜါ ဍေံတံသ္ပတဴအသဝ်မဇၞော်ရ။ တၟေၚ်အသဝ် ၜိုပ်ထဝ်ၜါဝွံတုန် ၜိုပ်ထဝ်ၜါဝွံ မသ္ပတဴအသဝ်တၟေၚ်တၞဟ်နၜိုပ်ဂမၠိုၚ် ဇၞော်ၜိုပ်ထဝ်ၜါ ၝောံကဵုကၟက်ဝွံလေဝ် ဗၞတ်တၟာဟဝ်ကၠိုၚ်ဗၠာဲဟေၚ်မဇၞော်ရ။ တသာ်ဇကုဍေံပၠန်လေဝ် ညံၚ်ရဴထဝ်ဂး ညးမဂြောပ်လဝ်ကီုနဲဍေံညံၚ်ရဴၝောံကိုဋ်မၞိက် ညးမဖ္ဍုန်လဝ်ကီု၊ ဍုတ်ဗ္တဍေံ ညံၚ်ရဴညးမသံက်ဗ္ဒဝ်ဇၞော်လ္တာ်ဇၞောဝ်အလံာကီု၊ ၜိုပ်ထဝ်ဝွံ ဍေံမပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်တၟံမွဲဗွဲဒိုဟ်ဗာယပ်မၞုံတဴကဵုလစမွဲ မတရိုပ်သကိုပ်တဴ နူကဵုဒကှ်မသုန်သာ် သွာၜါသာ် မၞံုယၟုသရဝတဳဂြဟရိဂှ် ဍေံမသ္ပဒတဴဒၟံၚ်ဟေၚ်။ ပ္ဍဲၜိုပ်ထဝ်ၜါဂှ်တုန်မၞိက်ရတ်မွဲ ဍေံမ္ၚိတ်လဝ်၊ ယြဴဌာန်လဵုမွဲဟွံဟီု၊ ဌာန်ဂှ်ဍေံမဂၚေၚ်အာဍုန်ဒၟံၚ်မ္ဂးဌာန်ဂှ် မိပ်ဇြိပ်ရာၚ်ဆာဲရောၚ်။

ပ္ဍဲမသက်သၟိၚ် ရဲက္ၜၚ်ဂမၠိုၚ်မဇက်ကလေၚ်စဴစိုပ်ဍုၚ်ဝိဒျာနာဂရာံတုဲဂှ်တိုၚ်အသဝ်ၜိုပ်ထဝ်ၜါ မဍုန်ဒၟံၚ်တဴ ပ္ဍဲဌာန်ဒၟိဟ်ဂၞဴဗတဳဂှ် ရဲက္ၜၚ်ဂမၠိုၚ်လ္ၚောဝ်ဂရေၚ်ပ္တဳ ဟီုလဴဗ္စကဵုသၟိၚ် ပါဏ္ဍုရာယျေန် တၠကၟာၚ်ၜိုပ်ထဝ်ၜါဂှ်တုဲ သ္ပတဴအသဝ်ဟီုကဵုညးဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲချိုန်ခဏသၟိၚ်မဟီုကြီုတဴဂှ် ဗဗၞးအ္စာသၟိၚ်အဒိစ္စအာဘောဇဂးယၟု အ္စာဝွံမလေပ်ပိဗေဒၚ်ပန် ဒိတ္ထဳနကျတ်တီညာတ်ပြကိုဟ်ကၞပ် တၞဟ်တၞဟ်နွံတဴကဵုပညာ မသ္ကေက်သ္ကာသန်ဟေၚ်။ ဟိုတ်ဝွံဂှ် ဟီုထ္ၜးလဴဗစကဵုသၟိၚ်ရ။ ယွံမရာဇ် တၠတိဇၞော်ပ္ဍဲဌာန်ၜိုပ်ထဝ်ၜါမဍုန်ဒမြိုမ်ဒၟံၚ်တဴ ဒေါဝ်တမြးဂၞဴဗတဳမ္ဂးဝွံဂှ် ညိညဟွံသေၚ် နွံကဵုအသဝ်ကွေံကွေံရောၚ်။ မူဟိုတ်ရောဂး ကာလကျာ်တြဲမဒှ်ဒစာံဝှ် မကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်သဓီုဂှ် ဒၞာဲဌာန်ၜိုပ်ထဝ်ၜါ မဒမြိုမ်ဒၟံၚ်ဒေါဝ်တမြးဂၞဴဗတဳဂှ်ဟေၚ် ကျာ်ကြဲမကၠုၚ်စိုပ်ပျးလဝ်ဒိုဟ်ဗွဲအနာဂတ်ဂတ ဒၞာဲဌာန်ဝွံ ဒှ်ဍုၚ်ဇၞော်မွဲ မၞုံယၟုဟံသာဝတဳ ရာဇာဌာနဳရောၚ်၊ ဝါစာပါၚ်ကျာ်တြဲ မပျးလဝ်ဒိုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲပြကိုဟ်ဂဝမ္ပတိထေရ်လေဝ်နွံပြာကတ်ဒၟံၚ်ရ။

ဣတောပရံ နိဗ္ဗာယိတွာ ပစ္ဆာတဒါသောလဿ သတသဟဿသနေ ပရိ စ္ဆိန္ဒိ သမိဒ္ဒကံ  
အာနန္ဒ၊ ယွံအာနန် ဣတော၊ နူကဵုတ္ၚဲဝွံ ပတံတုဲ။ သတ္တတိံသဝေဿ၊ လုကဴပိစှော်ထပှ်ဝှ်၊ အတိက္ကန္တေ၊ နကြိကလိလောန်အာတုဲနေဝ်၊ မံ၊ န်အဲကျာ်၊ နိဗ္ဗာယိတွာ၊ သ္ပပရိနိဗ္ဗာန်တုဲ ပစ္ဆာ၊ ပ္ဍဲကာလကြ၊ သေလဿသတသဟဿသနေ၊ ပ္ဍဲကာလသာသနာအဲကျာ် မအာစိုပ်လ္ၚီကၠံစှ်တြဴ၁၁၁၆သၞာံဂှ်၊ တဒါ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ်ဟေၚ်၊ သက္ကော၊ ၚ်သၟိၚ်အိန်တၠသွဝ်ၜါ၊ ဣမံသမိဒ္ဒကံ၊ န်ဒဒှ်ဌာန် မှာသၟိတ်ဝွံ ပရိစ္ဆိန္ဒိ၊ စိုန်ပိုၚ်ခြာဟေၚ်ရ။  
တေဒွေရာဇာ ပမုက္ခာယ၊ ဥဘောသိနဂၚ်္ဂါပုတ္တော။ လောမနေတ္တော မဟာပုညော။ သုဓမ္မတော အဂန္တွာန၊ သက္ကောဓမုတ္တရဇ္ဇုယာ။ ဣမံ ဟံသာဝတဳ တဒါ၊ ကရိဿာမိ သမိတ္တံကံ  
အာနန္ဒ၊ ယွံအာနန်၊ သိနၚ်္ဂါပုတ္တော၊ ဍေံမစိုန်ဒှ်တဴကောန်သၟိၚ်သိနဂၚ်္ဂါ၊ လောမနေတ္တော၊ ဍေံမစိုန်ဒှ်တဴစဴဣသိလောမ၊ မဟာပုညော၊ ဍေံမဇၞော်ကဵုပိုန်ကြဳဇှ်၊ သမလောဝိမလောနမော၊ ဍေံမၞံုယၟုသမလကဵုဝိမလ၊ ဥဘော၊ ၚ်ကောန်သၟိၚ်ၜါသမလကဵုဝိမလဂှ်၊ ပမုက္ခာယ၊ သ္ပပဓါန်တုဲ၊ သက္ကော၊ ၚ်သၟိၚ်အိန်၊ ဣဓ၊ ပ္ဍဲကဵုဌာန်ဝွံ၊ ပတွာ၊ အာစိုပ်တုဲ၊ မုတ္တရဇ္ဇုယာ၊ နကဵုဇုက်ဇၟန်ဗၟဲ၊ ဂဟေတွာ၊ ဂိုၚ်ရပ်ကေတ်နကဵုတဲဇကုတုဲ၊ ဣမံဟံသာဝတဳ၊ န်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳဝွံ၊ သမိတ္တကံ၊ န်ဒဒှ်မသၟိတ်ဗဒှ်လဝ်၊ ကရိဿာတိ၊ ကြက်ခၞံက္တဵုဗဒှ်ကဵုရ။  

ဗွဲအဓိပ္ပါယ်ဂါထာပၠန်ဂှ်၊ ယွံအာနန် နူတ္ၚဲဝွံ လုကဴပိစှော်ထပှ်ဝှ် ကလိလောန်အာတုဲ အဲကျာ်မသ္ပပရိနိဗ္ဗာန်ရ၊ ဗွဲကြဴ သာသနာအဲကျာ်အာစိုပ်၁၁၁၆လ္ၚဳကၠံစှ်တြဴသၞာံဂှ် ဌာန်ဝွံဒှ်ဒၟိဟ်တိတမြံၚ်တုဲမသက်သၟိၚ်ဂှ်ကောန်သၟိၚ်ၜါသမလကုမ္မာကဵုဝိမလကုမ္မာဂးယၟု ညးၜါကောကဵုဒေံ မဒှ်ကောန်သၟိၚ်သိနဂၚ်္ဂါ မဒှ်စဴဣသိလောမ နူကဵုသဓီုစိုပ်ဌာန်ဝွံတုဲ သၟိၚ်အိန်ပၠန်လေဝ် တိုၚ်ပျးဒိုဟ်ကျာ်တြဲ မသ္ပပဓာန်ကဵုကောန်သၟိၚ်ၜါဂှ်တုဲ သၟိၚ်အိန်ရပ်ကေတ်ဇုက်ဇၟန်ဗၠဲနကဵုတဲဇကု ကၠုၚ်စိုပ်ဌာန်ဝွံတုဲ ဇကုသၟိၚ်အိန်ဟေၚ် မသၟိတ်က္တဵုဗဒှ် ဍုၚ်ဟံသာဝတဳဝွံတုဲ မဇိုန်ကဵုကၟာၚ်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳ ကုသၟတ်ၜါကာလဂှ်ရောၚ်။[]

   ဗုဒ္ဓကျာ်ဂှ်           ဂွံဒ္စာံဝှ်ပ္ညဳ
   ဂကောံသာဝက ၜါလက်ရေၚ်ညဳ
   သဝ်ဂၠးကာသ    က္ညကၠုၚ်မၠာ်သ္ၚဳ
   ဍုၚ်ပါနော်         ကော်ဂးဟံသာဝတဳ


  1. လိက်ဝၚ်ဨကရာဇ်မန်၉၄ ၉၇