ဂလာန်သဘာပတိ ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန်

နာဲအိုၚ်ထောန် ညးမဒှ် သဘာပတိ ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန် ဟီုဂလာန် ပ္ဍဲသဘၚ် သၠးထောံလွဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီု စၟတ်တ္ၚဲ ၂၃ ဂျူလာၚ် ၁၉၅၈။ ဂလာန်သဘာပတိ ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန် နာဲအိုတ်ထောန် မဟီုတွံပ္ဍဲသဘၚ်ပေဲါ ပွမသၠာဲပြံၚ်ကၠောံ အယောၚ်အလာပွမ ဗတိုက်အပ္ဍဲ သၞောဝ် ဥပဒေ နူကဵုအယောၚ်အလာ ပွမပတိုက် နကဵုရပ်လွဟ်လက်နက် ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီု။

နိဒါန်

ယွံ ကောန်ဍုၚ် ကောန်ကွာန်တံညးဂမၠိုၚ်

လၟုဟ်ပ္ဍဲသဘၚ် သၠးထောံလွဟ်ဏံ ဟိုတ်နူဂွံအခေါၚ်ဟီုအရေဝ်ဂှ် အဲတၚ်ဂုဏ်ဗွဲမလောန်ရအဴ ပ္ဍဲကဵုဒၞဲါဏံ နဒဒှ် ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန်ပိုဲမ္ဂး-

မူဟိုတ် ပိုဲမ္ဒးဗက်လၟေၚ်ဂၠံၚ်တြဴရပ်လွဟ်တုဲ ဗတိုက်တဝ်စၞေဟ်ကၠုၚ်။
တ္ၚဲဏံ မူဟိုတ်ပိုဲမ္ဒးသၠးထောံ လၟေၚ်ဂၠံၚ်တြဴရပ်လွဟ်။
တၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန် ပိုဲပတှေ်တုဲ မဒုၚ်လဝ်တုဲဂှ် ဂတနူဏံဗီုလဵုပိုဲရၚ်တၠုၚ် ကၠောန်တိုန်အာ။

ဂလာန်ပိတၚ်ဏံ အဲဍိက် မိက်ဂွံပ္တိုန်ထ္ၜး သောၚ်ကလးကဵုကုညးမက္ညကၠၚ် မပ္တံခမဳသၚ်တံကီု သီုကဵုကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် မွဲဟာန်ကေုာံ ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကဵုဒၞဲါဏံရအဴ။

မူဟိုတ် ကောန်ဂကူမန်ဂမၠိုၚ် ရပ်လွဟ်တုဲ မ္ဒးဗက်ကၠုၚ် လၟေၚ်ဂၠံၚ်တရဴတဝ်စၞေဟ်ဂှ်ရော။

စပ်ကဵုဂလာန် မူဟိုတ်ကောန်ဂကူမန်ပိုဲ မ္ဒးရပ်လွဟ်တုဲ မ္ဒးတဝ်စၞေဟ်ဂှ် အဲသောၚ်ထ္ၜးကဵုညိရ။ ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပၞာန်ဂၠးတိဒုတိယ ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်တုဲ မ္ဒးဒုၚ်ကၠုၚ်ဘဲပၞာန်တံဂှ် ဗီုဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ကီု ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုပၞာန် မၞုံပၟိက်မိက်ဂွံကၠောန်စၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်တုဲ မိက်ဂွံမံၚ်စံၚ် ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ်သီုညးဖအိုတ်ရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် မူဟိုတ်မ္ဒးရပ်လွဟ်တုဲ မ္ဒးဗက်ကၠုၚ်ဂၠံၚ်တြဴပၠန်ဂတး တဝ်စၞေဟ် နကဵုသတ္တိဇၞော်ဇၞော်လုကဴ (၁၀) သၞာံ (၁၀) ဗြဲဂှ် ယဝ်ရဟီုထ္ၜးကဵုမ္ဂး ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဍုၚ်မန်ဗၟာ (ပြည်ထောၚ်စု) ပိုဲဏံ သွက်သ္ဂောံဗၠးၜး နူဘဲ ဖေတ်သေတ် (ဖက်ဆစ်) ဂျာပါန်ကီု နူတဲအၚ်္ဂလိက် ရဲသလဲတွဵုရးတံကီုဂှ် ဂကောံဇၞော်မွဲ ဍေံမဒှ်ဂကောံ အာဂတပၠတြဴ ကောန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ်မွဲ မၞုံယၟု ဖ-ဆ-ပ-လ ဂှ် လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါပတိုက်ရ ပ္ဍဲသၟဝ်အလာမ် ပ-ဆ-ပ-လ ဂှ် ကောန်ဂကူမန်ပိုဲလေဝ် ဂွံပါလုပ် ကၠုၚ်ကီုရ ဍုၚ်မန် ဗၟာ (ပြည်ထောၚ်စု) ပိုဲသွက်သ္ဂောံဗၠးၜးဂှ် ဗီုဂကူ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ဟ်ကီု ကောန်ဂကူပိုဲမန် ဂမၠိုၚ်လေဝ် တီကေတ်တာလျိုၚ်ဇကုတုဲ မယိုက်ဒၠေၚ်ကၠုၚ် သလးကၠုၚ် လမျီု-ဆီ-ပဠက် ပ္ဍဲပေဲါပတိုက်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဇၞော် ဗိုလ်ချုပ်အိုၚ်သာန် (ဗိုလ်ချုပ်အောၚ်ဆန်း) ညးမစုတိ ကလိလောန်အာ ဟီုကၠုၚ်ဂှ် ပိုဲဂွံမိၚ်ကၠုၚ်ရ။

ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲပေဲါဗတိုက် သွက်ဍုၚ်မန်ဗၟာ (ပြည်ထောၚ်စု) သ္ဂောံဗၠးၜးဂှ် မူဟိုတ်မ္ဒးပူဇဴကၠုၚ်လမျီု-ဆီ-ပဠက်ရောမ္ဂး

ဟိုတ်နူဟွံမွဲပၟိက်ကဵု ရဲသလဲတွဵုရးဂှ်ရ၊ ရဲသလဲတွဵုရးလဵုဟွံဟီု မိက်ဂွံဒစဵုဒစးဗတိုက်ကၠေံတုဲ နူကဵုဘဝ မ္ဂးဒုၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက် မ္ဒးဒုၚ်ဇြတ်ဆီတံဂှ် ဂကူဇကုသွက်သ္ဂောံတိတ်ဗၠးအာကီု
ဟိုတ်နူပတှေ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကောန်ညးဍုၚ် ဗဵုချုက်အိုၚ်သာန် (ဗိုလ်ချုပ်အောၚ်ဆန်း)ကီု၊ သီုကဵုဗော် ဖ-ဆ-ပ-လ မအာဂတပၠတြဴကီု

ရန်ကေတ်ၜါသာ်ဏံတုဲ ကောန်ဂကူ ပိုဲမန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗီုကဵုကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု နူကဵုတဲရဲသလဲတွဵုရး အၚ်္ဂလိက်ကဵုဖေတ်သေတ်ဂျာပါန်တံဂှ် ဍုၚ်မန်ဗၟာ (ပြည်ထောၚ်စု) ဂွံဗၠးၜးတိတ်ဂှ် မ္ဒးကဵုကၠုၚ်လမျီုတုဲ မလုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်ရ၊ မွဲအဆက်ဓဝ် ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ် သွက်ဂွံဒှ်တိုန်ဇြဟတ်ဂှ် (ဗိုလ်ချုပ်အောၚ်ဆန်း) ဗဵုချုပ်အိုၚ်သာန်ညးမစုတိ ကလိလောန်အာ အခါမဒှ် ဥက္ကဌ ဖ-ဆ-ပ-လ ဂှ် သ္ပက္ဍိုပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသက္ကရာဇ် ခရေတ် ၁၉၄၇ ဂိတုဖေဖေါ်ဝါရဳ တ္ၚဲ (၁၂) ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ပေန်လုၚ် မပကၠုၚ်သဘၚ်သဳကၠဳကောန်ဂကူ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် မသ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ဂၠိုၚ်ကဵုတၚ်ရ ပၞောဝ်ကဵု တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ဂှ် " ဇၟာပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ကံကုသိုလ်ဇကုဂှ် ဇကုဟေၚ်ပြုပြေၚ်မ္ဒးမာန်ရောၚ်" ပ္ဍဲကဵုတၚ်ဏံ မကိတ်သီုကဵုဆန္ဒကောန်ဂကူပိုဲမန် မဒှ်ကြက်ဍေံရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵု သက္ကရာဇ် ၁၉၄၈ ဂိတုဇန္နဝါရဳ ၄ မံက်ဂှ် နူကဵုအလဵုအသဳ ဗြိတိသျှ သလဲရးတံဂှ် ဗော် ဖ-ဆ-ပ-လ ဌာန်ဂအုပ် ဒုၚ်ကေတ်တဲ အဝဵုအာဏာ မအုပ်ဓုပ်ဂှ်တုဲ ကာလ (ဗိုလ်ချုပ်အောၚ်ဆန်း) သ္ပက္ဍိုပ်တုဲ သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ပ္ဍဲသဘၚ်သဳကၠဳ ပေန်လုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဗော် ဖ-ဆ-ပ-လ စွံကၠောံဥပေက္ခာဂှ်ရ ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် အခေါၚ်မထေက်ကဵုဇကု ညံၚ်ဂွံဂွံဂှ် နူပ္ဍဲဗဝိုၚ် ဥပဒေ နကဵုနဲ ဒီမိုကရေစဳ ပံက်ပ္တိုန်ဂကောံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ လုပ်ကၠုၚ် ပေဲါဗတိုက်အာတ်တိုန်အခေါၚ် သွက်ကောန်ဂကူဇကုအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူလုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်သာ်ဂှ်ရ မွဲအခိၚ်တေံကဆံၚ်မၞိဟ် ညးမအုပ်ဓုပ်တံဂှ် ညံၚ်ရဴကဇၞော်စကဍောတ် နကဵုဝါဒဂကူ မဟာ မပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ပျာဲပျာံ ပၠေၚ်ကၠေံကၠုၚ်တုဲ ညံၚ်ဂွံဒြေပ်တိတ်ဂြိုပ် ခဍောၚ်ပ္တိတ်ထောံပိုဲဂှ်ရ ဘဝပိုဲညံၚ်ဂွံတန်ကြန်အာမာန် ကာလဂၠာဲရံၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သွက်သၞမပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကၠုၚ် နကဵုလွဟ်ဂှ် ပဲါနူဂၠံၚ်တရဴ ဒုၚ်တဝ်စၞေဟ်ကဵုလွဟ် ဂၠံၚ်တရဴတၞဟ်သ္အာၚ် ဟွံမွဲသက်က်ရ။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ၜိုန်ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုဂၠံၚ်တရဴ ရပ်လွဟ်ကၠာရ ဒးရပ်လွဟ်တုဲ ဒုၚ်တဝ်စၞေဟ်ကၠုၚ် (၁၀) သၞာံ (၁၀) ဗြဲ ပြၚ်ကၠုၚ်မဒှ်ရ။ ဟီုဗီုဏံဂှ် ညးဂှ်ဗၠေတ် ညးဂှ်ဍာံ မိက်ဂွံပ္တိုန်ထ္ၜးတုဲ အဲဟီုဒၟံၚ်သာ်ဏံ ဟွံသေၚ်ရ။ ဒဒှ်ဍာံ ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် မူဟိုတ်မ္ဒးရပ်လွဟ်တုဲ မ္ဒးဗက်ကၠုၚ်ဂၠံၚ်တရဴတဝ်စၞေဟ်ပၠန်ဂတးဂှ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံတီကၠးကၠး အဲမ္ဒးပ္တိုန်ထ္ၜးကဵုရောၚ်၊ ပိုဲဂှ်မိပ်တုဲ ရပ်လွဟ်ကတဵုဝေၚ်ဗပုန်ဟွံသေၚ် နကဵုဆန္ဒမၞိဟ်မွဲၜါဓဝ် ပရေၚ်ရပ်လွဟ်တဝ်စၞေဟ်ပၠန်ဂတး လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်ဂှ် က္တဵုဒှ်ဟွံမာန် အလုံကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဒဝ်ဟွံမာန်တုဲ ကလိုက်ကမဵုတိုန်တုဲ ပရေၚ် တဝ်စၞေဟ် ပၠန်ဂတး ရပ်လွဟ်ဂှ် ဍေံမံက်က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ရောၚ်။

တ္ၚဲဏံ မူဟိုတ်ပိုဲသလးကၠေံ လၟေၚ်ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်ဂှ်ရော

တ္ၚဲဏံမူဟိုတ်ပိုဲသၠးကၠေံ ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်ဂှ်မ္ဂး

ဟိုတ်နူဒဏ်ဘဲပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ်က္တဵုဒှ်ကၠုၚ် ၁၀ သၞာံပြၚ်ကၠုၚ်ဂှ် ဒြပ်ရပ်သ္ၚိဌာန် သီုကဵုကောန်သမ္ဘာတၠသ္ၚိကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ် သီုကဵုဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ် ဒးလေၚ်ဒိုက်ပြးဆာဲ သီုကဵုလမျီုမ္ဒးအိုတ် ကၠုၚ်တံဂှ် ဘောနဘောနံ မအိုတ်သ္ကန်ကၠုၚ်ရ။ ဟိုတ်နူ မ္ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ် ဒုက္ခဝေဒနာဂှ်ရ ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်ကဵုပၞာန်တံတုဲ သွက်အပ္ဍဲဍုၚ် ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် သွက်သ္ဂောံကလေၚ်ပ္တန်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဉ်ဟာန်တံမာန် ရန်ကေတ်တုဲ လုပ်ကၠုၚ်ပေဲါဗတိုက်ဟွံဇူယီုတံဂှ် ဍေံမကိတ်ညဳကဵုဂၠံၚ်တရဴ ပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ပိုဲတုဲ အတိုၚ်ဆန္ဒကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် မၞုံပၟိက်ပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ်အပ္ဍဲဍုၚ်ကီု သီုကဵုပရေၚ်သွက်ဂွံကလေၚ်ပ္တန်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဉ်ဟာန်ဂှ်မွဲသာ်
တ္ၚဲဏံပရေၚ်ဒဒှ်ဂၠးတိကဵု ပရေၚ်ဒဒှ်ဍုၚ်မန်ဗမာ (ပြည်ထောၚ်စု) ဍုၚ်ပိုဲဏံ သ္ၚေဝ်ဂၠိပ်ရံၚ်မ္ဂး သွက်(ပြည်ထောၚ်စု)ဍုၚ်ပိုဲ အန္တရာဲ ရဲသလဲရးဍုၚ်မ္ၚး မဒးဖေက်ကွေံကွေံ ဇကုဝန်ဇၞော် နာဲနု (ဝန်ကြီးချပ်ဦးနု) မဟီုကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။ အန္တရာဲရဲသလဲရးဍုၚ်မ္ၚးဂပ်ဝ်မ္ဒးဖေက်ဂှ် သွက်ဂွံစဵုဒၞာအာဂှ် ဇၟာပ်ကောန်ဂကူ မတန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲ(ပြည်ထောၚ်စု) ဍုၚ်ပိုဲဏံ မ္ဒးနွံတာလျိုၚ်ဇၞော် သီုညးဖအိုတ်ရောၚ်ဂှ် ပိုဲစှေ်ကတ်စိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံစဵုဒၞာ အန္တရာဲ ဂပ်ဝ်မ္ဒးဖေက်တံဂှ် ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်တ္ၚဲဏံ ပၟိက်ကိစ္စဇၞော်ဒၟံၚ်တုဲ ပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ်အပ္ဍဲဍုၚ် ပရေၚ်ကလေၚ်ပ္တန်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဉ်ဟာန်တံဂှ် ဟွံဂွံမ္ဂး ဟွံမံၚ်ပ္တိတ်ဒြဟတ်ရၚ်တၠုၚ်အာတုဲ ညံၚ်ဂွံစှေ်ကဵုဗဗွဲဓဝ် လ္တူသဇိုၚ်ညးမွဲကဵုညးမွဲ ညာတ်စိုတ် ပေၚ်စိုတ်ညးသ္ကံတုဲ အလုံကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် ညဳသာသၟဟ်န်တုဲ မစဵုဒၞာမ္ဂး ဂွံမာန်ရောၚ်ဂှ် ပိုဲပတှေ်ကေတ်ဂှ်လေဝ်မွဲသာ်။
ဖ-ဆ-ပ-လ ဒကးပြးအာတုဲ ဖ-ဆ-ပ-လ သ္အးဇမ္ၚးကဵု အလဵုအသဳဗီုစွံစိုတ်ဂှ် ဥက္ကဇၞော် ဖ-ဆ-ပ-လ သ္အးဇၚး (ဝါ) သၟိၚ်ဝန်ဇၞော်နာဲနု (ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနု) ပ္ဍဲကဵုဂိတုဇန် ၂၄ မဟီုဂလာန် သြဝါဒဂှ် ဒုဟ်ဒန် ညးမွဲကဵုညးမွဲ ဇိုတ်ပလီုကၠေံအိုတ်ညိ၊ နကဵုဥပဒေ အခေါၚ်ဂကောံဗော်မ္ဒးလုပ်ကဵုဗဗွဲဓဝ်ဂှ် ခၞံဗဒှ်ကဵုရောၚ်၊ ဒီမိုကရေစဳ ဍိုက်က်ပေၚ်ၚ်မ္ဒးဂွံရောၚ် သွက်ကောန်ဂကူမန်ဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက်ကဵုဍုၚ်ဍာံ ထ္ၜးဆန္ဒမ္ဂး ဍုၚ်မန်ဂှ် ခၞံဗဒှ်ကဵုရောၚ် သာ်ဝွံကဵုလဝ်ဂတိပါၚ် ပိုဲပတှေ်ကေတ်ဂလာန် သၟိၚ်ဝန်ဇၞော် (ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနု) ကဵုသိက္ခာ ဖ-ဆ-ပ-လ သ္အးဇၚးဂှ်မွဲသာ်။
ဂိတု ဇန် ၂၃ တ္ၚဲကလိလောန်ကၠုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်လ္ဂုၚ် ပ္ဍဲသဘၚ်သဳကၠဳဗိုလ်ပၞာန်ဒပ်ဂမၠိုၚ် ဗီုဒပ်ပၞာန်စွံစိုတ် (ဗိုလ်ချုပ်မှုးနေဝၚ်း) သကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်အိုတ် နေဝေန် မကဵုသြဝါဒဂှ် ပိုဲဂွံမိၚ်တုဲ ပိုဲပတှေ်ကတ်သစ္စ သိက္ခာဒပ်ပၞာန်ဂှ်လေဝ် မွဲသာ်။
သွက်သ္ဂောံကၠောန်ဗဒှ်တိုန် ပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ်အပ္ဍဲဍုၚ် ရန်တၟံတုဲ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လညာတ်လှဲလးတံမဘိက်ကော်ကၠုၚ်ရ ဟိုတ်နူပိုဲသ္ပ ရှေ်သှေ်ရဴဂဴကဵုဂကောံဗော်တံဂှ်လေဝ်မွဲသာ်။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဏံ အတိုၚ်အလဵုအသဳကဵုဒပ်ပၞာန် ဗီုစွံလဝ်စိုတ်ဂှ်ရ ကလောန်ပွမပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဟွံမွဲကီုရ စှေ်စိုတ်တုဲ ပ္ဍဲဗဝိုၚ်ဥပဒေ နကဵုနဲပါလဳမာန်ဒဳမဝ်ကရေသဳဓဝ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဲပတှေ်ကေတ်ဂှ် ပိုဲကၠောန်အာမာန်ရောၚ် ပတှေ်ကေတ်ဂှ်လေဝ်မွဲသာ်။
အခေါၚ်ကောန်ဂကူမန် မထေက်ကဵုဂွံတံဂှ် နကဵုနဲပါလဳမာန်ဒဳမဝ်ကရေသဳ ပ္ဍဲဗဝိုၚ်ဥပဒေ ကၠောန်အာမာန်မ္ဂး ကာလလဵုလေဝ် ပရေၚ်တဝ်စၞေဟ်ပၠန်ဂတး ရပ်လွဟ်ဂှ် ဟွံကၠောန်ရောၚ်ဂှ် နူဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန် သ္ဂုတ်သွာတ်ဖျေံလဝ်တုဲတုဲဂှ်လေဝ်မွဲသာ်။

ဟိုတ်ဂှ်ရ ရံၚ်ကေတ်ကဵုတၚ်ဂၞၚ်မဟီုကၠုၚ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲဏံ ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်တုဲ ပၠန်ဂတးတဝ်စၞေဟ်ဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်သလးကၠေံထောံရဂှ် လလောၚ်တြးကဵု ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် ဂမၠိုၚ်ရအဴ။

ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ပိုဲပတှေ်ကေတ်ဂှ် ဂတနူဏံ ဗီုလဵုပိုဲဂွံ ဂံါကွာ် ကၠောန်တိုန်အာရော

ကၠာဟွံဂွံပ္တိုန်ထ္ၜးပရော ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန် ပိုဲပတှေ်ကေတ်ဂှ် ဂတနူဏံဗီုလဵု ပိုဲဂွံဂံါကွာ်ကၠောန်တိုန်အာဂှ် မွဲအခိၚ်တေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လ္ၚဵု ဗီုစွံစိုတ်လ္တူကောန်ဂကူမန်ပိုဲက္ဍန်ဂြက်တုဲ လညာတ်ညးတံ လ္တူဂကူပိုဲဗၠောတ်ဒၟံၚ်တံဂှ် ပိုဲဂကူမန်ဂမၠိုၚ် မ္ဒးအောန်စိုတ်ဗွဲမလောန်ရ။ ဗီုလဵုညးတံ ညာတ်ရောမ္ဂး ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲသၟဝ်တဲနယ် ပဒေသရာဇ် ကၠေံဗ္ဒန်အာအိုတ်ရ။ ညးတံစှေ်စိုတ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံဂှ် ပိုဲဂွံတီဂွံမိၚ်ကေတ်တုဲ အောန်စိုတ်ကွေံကွေံရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ကောန်ဂကူပိုဲမန်ဂမၠိၚ်ဂှ် စဵုကဵုပွိုၚ်တ္ၚဲဏံ ပ္ဍဲလ္တူဂၠးတိဏံ ပိုဲဂျိုၚ်တဴဒၟံၚ်ဏီဂှ် ယဝ်ရမ္ဒးထ္ၜးသက်သဳသာဓကမ္ဂး အရေဝ်ဘာသာ လိခ်ပတ်စရာဲကျာ်သြဳ ယေန်သၞာၚ် ဒဵုကဵုပွိုၚ်တ္ၚဲဏံနွံတဴဒၟံၚ်ဏီဂှ်လေဝ်မွဲသာ်၊ ရာဇာဝၚ်အတိက်တေံလေဝ် ဟွံကၠေံမ္ဒန် သၟေဟ်တဴဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ်မွဲသာ်၊ ဒဒှ်ရ ဂကူပိုဲမန် မၞုံကၠုၚ်ကဵုက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဂှ်လေဝ် ရာဇာဝၚ်နွံပြာကတ်ဒၟံၚ်ဂှ်မွဲသာ်၊ ပ္ဍဲလ္တူတိဍာ်ဂကူ မန်ဂမၠိုၚ်မပိုၚ်ပြဳလဝ်ကိုပ်ကၠာတေံကီု လၟုဟ်ကီု သဘာဝဝတ္ထုပိုဉ်ဟာန်မၞုံဍိုက်ပေၚ်တဴဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ်မွဲသာ်၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ အဓိကဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ပိုဲ ရန်တၟံလဝ်ဂှ် မ္ဒးဒှ်ဍုၚ်မန် ဒစဵုဒစး နယ်သလဲရးဍုၚ်မန် ကောန်ဂကူမန်ဖအိုတ် သွက်သ္ဂောံဗၠးၜး ဍုၚ်မန် မၞုံကဵုအဝဵုအဏာတုဲ ကံကုသိုလ်ဇကုဇကုဟေၚ် ပြုပြေၚ်ဒးမာန်ရောၚ် အတိုၚ်ရန်တၟံပိုဲသွက်သ္ဂောံအံၚ်ဇၞးဂှ် ကမၠောန်ဍေံမဒှ် အထံက်အပၚ် အလုံကောန်ဂကူပိုဲမန် ညဳသာသၟဟ်န်ကီု ဇၟာပ်ကောန်ဂကူ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂမၠိုၚ် ဂွံညဳသာသၟဟ်န်တုဲ သွက်ဂွံစဵုဒနာ ထိၚ်ဒက်အာပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ်အပ္ဍဲဍုၚ်ကီု ပရေၚ်လလံၜိုဟ်သြိုဟ် ဂၠးတိဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာမကၠောန်အာ ကမၠောန်ကၠုၚ်လၟေၚ်လ္တူတေံဂှ် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ပိုဲနကဵုနဲပါလဳမာန် ဒဳမဝ်ကရေသဳ မံၚ်ပ္ဍဲဥပဒေတုဲ စန်ဒက်အာ ကောန်ဍုၚ်ကောန်ကွာန် ဂမၠိုၚ်ရောၚ်ဂှ် ဖျေံလဝ်ဝါဒ ကဵုဂၠံၚ်တရဴရ။

မွဲအဆက်ဓဝ် ဝါဒလညာတ် ဂကူမဟာကီု ဝါဒဂကူလညာတ်မဍောတ်သွတ်ကီု မ္ဒးဗတိုက်ကၠေံအာရောၚ်။ ဂလာန် မဟီုကၠုၚ်တုဲဏံတံဂှ် ဗော်ပၠတရဴဍုၚ်မန်ပိုဲ သွက်ဂွံဂါံကွာ်ကၠောန်တိုန်အာ ကမၠောန်အဓာန်ဂတမဒှ်ရ။

အလုံကောန်ဍုၚ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ကီု လ္ပာ်ဌာနအလဵုအသဳနာနာသာ်ကီု ဒပ်ပၞာန်(ပြည်ထောၚ်စု) ကီု ဂြုဂြုဂြီုဂြီု ဗစသုၚ်ဒုၚ်တၠုၚ် အုဲသွးမၚ်မွဲရီုဗၚ်ပိုဲဂှ် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်တုဲ စၞးဗော်ပၠတရဴ ဍုၚ်မန်ပိုဲ အဲတၚ်ဂုဏ် ဗွဲမလောန်ရ။

ဆက်ဆံနကဵုဗဗွဲဓဝ် ဇၟာပ်ကောန်ဂကူ ညဳသာသၟဟ်သၟန်တုဲ ဍုၚ်ဇၞော် (ပြည်ထောၚ်စု) ဍေံမၞုံကဵုလလံၜိုဟ်သြိုဟ်ရာၚ်ဆာဲဂှ် သြဝ်ကဵုတန်တဴလၟိုန်ညိ ရာဒနာဖျေံမေတ္တာတုဲ သရုပ်နိဂီုရအဴ။

နာဲအိုၚ်ထောန်

သဘာပတိ

ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန် (ဗဟို) 23 July 1958,

နိဿဲ

23 July 1958, ဂလာန် သဘာပတိ ဗော်ပၠတြဴဍုၚ်မန် နာဲအိုၚ်ထောန် မဟီုတွံပ္ဍဲသဘၚ်ပေဲါ ပွမသၠာဲပြံၚ်ကၠောံ အယောၚ်အလာပွမပတိုက်အပ္ဍဲ သၞောဝ်ဥပဒေ နူကဵုအယောၚ်အလာ ပွမဗတိုက်နကဵု ရပ်လွဟ်လက်နက်။ ပ္ဍဲဍုၚ်မတ်မလီု။