စန္ဒကုမ္မာ၊ဇာတ်

ဇာတ်စန္ဒကုမ္မာ (၇)

ဝှာင်:019 Candakumarajataka (9013392229).jpg

ဇာတ် စန္ဒကုမ္မာ

သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်စန္ဒကုမ္မာ )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။

နိဒါန် − နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ

သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်စန္ဒကုမ္မာ )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။

တၠဳမၞုံကုပိုန်ကျာ်တြဲ နိဿဲကဵုဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်တုဲ ပဒတဴ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၟံဂိဇ္ဇျကုဋ် ပဟိုတ်ကဵုတိပိုန်ဒေဝဒတ်တုဲ ဂါထာမၞုံတံဍေံ ရဴဝွံမ္ဂး' “ရာဇာသိလုဒ္ဒကမ္မော”ဂှ်၊ ကျာ်တြဲမတွံရ။

ဂှ်ဝတ္ထုဒေဝဒတ်ဂှ် နဲမကၠုၚ် ပ္ဍဲသဃံဘေဒကတေံဂှ် ဂပ်ဝ်သမ္တီကေတ်ရ၊ တိပိုန်ဒေဝဒတ်ဝွံ ပတွဵုနူမဒှ်ခမဳတုဲ ဒဵုကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာ မပကာဂစိုတ်ဂှ် နဲမကၠုၚ်ဒှ်ဂှ်ဟေၚ်၊ တၠပညာတံဂပ်ဝ်သမ္တီကေတ်ရ။

သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာဂှ် ပကာဂစိုတ်တုဲ တိပိုန် ဒေဝဒတ် ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟိၚ်အဇာတသတ်တြုတုဲ ရဴဝွံ တိပိုန်ဒေဝဒတ်မ္ဂးရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ ညံၚ်ပၟိက်ဒတုဲစိုတ် မရာတ်ဂှ် စိုပ်ဒတုဲ တုဲရ၊ ပ္ဍဲဒတုဲ စိုတ်အဲပၠန်တုန်ဂှ် ဟဂွံအာစိုပ်ဒတုဲဏီမရာတ်” ရဴဝွံ တိပိုန်ဒေဝဒတ်ဂး။

ဂလာန်ဂှ် သၟိၚ်အဇာတသတ်တြုမိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်၊ “ယွံကောန်တၠ ပသာ်ဒတုဲစိုတ်နာဲပိုဲရောအဴ” ရဴဝွံ သၟိၚ်အဇာတသတြုသၟာန်၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကျာ်တြဲ မပတၠဒသဗလညာဏ်ဂှ် သ္ဂောံဂစိုတ်ကၠေံတုဲ အဲကြက်သ္ပကျာ်ညိ ရဴဝွံ အဲဂးလဝ်ကဵုမရာတ်ရသေၚ်ဟာ”

ဂလာန်ဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ “ယွံကောန်တၠ မူရဴပွမွဲမဂပ်ဝ် ကဵုအဲသ္ပရောအဴ” ဂလာန်မြဴဝွံသၟိၚ်ဂး၊ “ယွံမရာတ်သၟိၚ်မပြဲ သၟာတ္ၚမရာတ်ဂှ် ကဵုကၠုၚ်ကောံကဵုအဲညိ” ရဴဝွံ ဒေဝဒတ်ဂး၊ “ဂွံရအဴ” သၟိၚ်အဇာတသတြုဂးတုြ သၟာတ္ၚမသုန်ကၠံ မပ္တံအက္ခဏဝေဒိဂှ် သၟိၚ်ကဵုကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်အိုတ်တုဲ ပၞောဝ်သၟာတ္ၚမသုန်ကၠံဂှ် သၟာတ္ၚပိစှော်မွဲဂှ် သၟိၚ်ရုဲကေတ်တုဲ၊ “ယွံမၞးတံ ညံၚ်တိပိုန်ဒေဝဒတ်မဟီုဂှ် မၞးတံပဗက်အိုတ်ညိ”ဂးတုဲ၊ သၟိၚ်ဖ္အောဝ်ဏာသၟတ္ၚတံဂှ်ရ။

တိပိုန်ဒေဝဒတ်တုန်လေဝ် ပၞောဝ်သၟာတ္ၚပိစှော်မွဲဂှ် သၟာတ္ၚဇမၞော်မွဲဂှ် ကော်နၚ်တုဲ သ္ဂးရ၊ “ယွံသၟာတ္ၚ သမဏဂေါတမဂှ် ဣတေံပဒတဴ ပ္ဍဲတၟံဂိဇ္ဇျကုဋ် ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မၞုံယၟုမဖှ်သာ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလတတ္ၚဲဂှ် ဣတေံစၚ်ကြံတဴ ပ္ဍဲကာလဂှ် မၞးတံအာတုဲ နကံမဖျုၚ်လဝ်ဂျိ မသ္အဵုသ္အာ်ဂှ် မၞးပန်ဂစိုတ်ကၠေံညိ၊ ချိုတ်တုဲ ပ္ဍဲတရဴမၞုံယၟုမဖှ်သာ်ဂှ် မၞးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ” ဂလာန်မြဴဝွံဂးတုဲ သာ်ဝွံဗ္တောန်လဝ်ရ၊ “ယွံမၞးညးၜါ ပ္ဍဲကာလတြုံမွဲမစဴကၠုၚ်ဂှ် မၞးတံပန်ဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ပ္ဍဲတရဴမၞုံယၟုမဖှ်သာ်ဂှ် မၞးတံညးၜါစဴကၠုၚ်ညိ” ဒေဝဒတ်ဂး။

ပ္ဍဲတရဴဍေံမ္ဂး ကဵုတြုံၜါမစဴဂှ် သၟာတ္ၚပန်ဍေံကဵုအာတန်ဒၟံၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မၞးတံမအာဒၟံၚ်ဂှ် တြုံၜါဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်မၞးတံရဂှ် တြုံၜါဂှ် မၞးတံပန်ဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ပ္ဍဲတရဴမၞုံယၟုမဖှ်သာ်ဂှ် မၞးတံညးပန်စဴကၠုၚ်ရ”ရဴဝွံဒေဝဒတ်ဂးတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ညးပန် မကဵုစဴကၠုၚ်ဂှ် သၟာတ္ၚဒ္စာံ ကဵုအာတန်ဒၟံၚ်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ညးဒ္စာံ ဒၞာဲမၞးတံမအာဒၟံၚ်ဂှ် တြုံညးပန် မကၠုၚ်စိုပ်မၞးတံရ၊ ဂှ်တြုံပန်ဂှ် မၞးတံညးဒ္စာံ ပန်ဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ပ္ဍဲတရဴမဖှ်သာ်ဂှ် မၞးတံညးဒ္စာံစဴကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဒေဝဒတ်ဂးတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ညးဒ္စာံ မကဵုစဴကၠုၚ်ဂှ် သၟာတ္ၚစှ်တြဴကဵုအာတန်ဒၟံၚ်ပၠန်ရ။

“ယွံမၞးတံညးစှ်တြဴ ဒၞာဲမၞးတံမအာဒၟံၚ်ဂှ် တြုံညးဒ္စာံ မကၠုၚ်စိုပ်မၞးတံရဂှ် တြုံဒစာံမကၠုၚ်စိုပ်မၞးတံဂှ် မၞးတံပန်ဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ပ္ဍဲတရဴမၞုံမဖှ်သာ်ဂှ် မၞးတံညးစှ်တြဴစဴကၠုၚ်ရ” နလၟေၚ်မြဴဝွံ သၟာတ္ၚပိစှော်မွဲ ဒေဝဒတ် ဖ္အောဝ်စကာဏာရ၊ အစဳရေၚ်အာ်ဝွံဂှ် မူဟိုတ်ဒေဝဒတ် မပရော ဂလာန်သာ်ဝွံ ယဝ်ညးသၟာန်မ္ဂး သွဟ်ဂလာန်သာ်ဝွံ ဂပ်ဝ်သမ္တီ၊ ဒဒှ်ပွဇကု ကဵုညးဂစိုတ်ကျာ်ဂှ် သၟိက်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ကၠေံဟကဵုပြိုဟ်ထောၚ်အာတုဲ ပွသာ်ဂှ် ဒေဝဒတ် မပရောၚ်မိဂ္ဂး။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဇမၞော်သၟာတ္ၚဂှ် ပၞးဇွိဂှ်လၟာ်ကေတ်သၞာ်တုဲ ဇကောံတံဂှ် ဒက်ကရပ်ပ္ဍဲစးတုဲ တ္ၚပ္ၚပ်ဒြၚ်ဗ္ၜေံဂှ် ဍေံယိုက်ကေတ်တုဲ ဍေံအာစိုပ်ဇရေၚ်ကျာ်တြဲတုဲ အဲသပန်ကလှာၚ်ကၠေံကျာ်တြဲညိဍေံချပ်တုဲ ဍေံပ္တိုန်တ္ၚဖ္ဍုန်ကံ တံၚ်ဒဇက်နၚ်တ္ၚတုဲ တၞဟ်ပန်ဗလးဏာဂှ် ဍေံဟွံသၟဟ်ရထ ဍေံဗလးဏာကံဂှ်ဟွံမာန်တုဲ ဇုတ်သ္ကဲဍေံၜါဒိုဟ်ဂှ် ရဴမကဝ်အာၜါလွးကို နူပါၚ်ဍေံတုန်လေဝ် ဍာ်ပါၚ်ဍေံဇွောဝ်တိတ် တဴရဴအလုံဇကုဍေံ မၚောဟ်(ၚိုဟ်)တြံၚ်အာတုဲ ညံၚ်ရဴညးမကၠေၚ်လဝ်ကီု ညံၚ်ရဴညးမဇွိတ်ပရောပ်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုဖေက်လကိုတ်စိုတ်ဗွဲမလောန် ဍေံမဒှ်ဂှ် ကျာ်တြဲညာတ်ကေတ်တုဲ သီုကဵုဓဝ်ဂရုဏာ နဂလညာန်သီုကဵုဓဝ် သုဘာသိုတ်ဂှ် ကျာ်တြဲလလောၚ်ပ္တိတ်တုဲ ရဴဝွံ ကျာ်တြဲသ္ဂးရ၊ “ဘော၊ ဟာဲမမၚ်ဗၠာဲ မလ္ပဖေက်ရ၊ မကၠုၚ်ဇရေၚ်အဲဝွံ” ကျာ်တြဲဂး။

တြုံသၟာတ္ၚဂှ် ဍေံထောံကၠေံကံတ္ၚဍေံတုဲ ဍေံပြာပ်ကၠုၚ်ဖျေံက္ဍိုပ်တံဇိုၚ်ကျာ်တြဲရ၊ “ယွံတၠဳမၞုံပိုန် အစောံအဲသ္ဒိုဟ်သ္ဒီု အစောံအဲမဝိဝိၚ် အစောံအဲမဟွံဆိုက်ဗ္ဒက်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဒုဟ်သရာံပါပ်ဂှ် ရာန်သကိုတ်အဲတုဲ ဂုန်တၠဳမၞုံပိုန်ဂှ် အဲဍိက်ဟွံတီတုဲ အဲဍိက်ပ္တေဟ်(ပတှ်ေ)ဂလာန်ဒေဝဒတ်သမၠီုဂှ်တုဲ အဲဍိက်မ္ဒးကၠုၚ်ပန်ဂစိုတ် တၠဳအဲရောၚ်အဴ၊ တၠဳမၞုံပိုန် အေၚ်ဒုၚ်လလံကၠေံအဲဍိက်ညိအဴ” ရဴဝွံ ဍေံကလံကၠေံကျာ်တြဲတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲမဗၠးဒုဟ်ဂှ် ဍေံအာတန်ဒၟံၚ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ကျာ်တွံကဵုဓဝ်သစ္စပန်ကဵုသၟာတ္ၚဂှ်တုဲ သၟာတ္ၚဂှ် ဒှ်အာသောတပန်ရ၊ တုဲရဴဝွံ ကျာ်တြဲသ္ဂးရ။

“ယွံဥပး ညံၚ်တရဴဒေဝဒတ်မပ္ညုၚ်လဝ်ဂှ် ဥပးလ္ပစဴအာညိ၊ တရဴသ္အာၚ် ဥပးစဴအာရ” ကျာ်တြဲဂး၊ ကျာ်တြဲဖ္အောဝ်ဖျဴဏာဥပးဂှ်တုဲ ကျာ်စှ်ေအာနူဋ္ဌာန်စၚ်ကြံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံဆုမွဲဂှ် ကျာ်တြဲအာဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် “မာတ်တြုံမွဲ မဟွံကၠုၚ်ဂှ် မူပတြုံဂှ် မဟွံကၠုၚ်လလံဝွံရော”ဂးတုဲ ဍေံညးၜါဂှ် တွာ်ဒစးကၠုၚ်ရ၊ ဍေံကၠုၚ်ညာတ်ကျာ်တြဲတုဲ ဍေံလ္ၚောဝ်ကျာ်တုဲ သီုညးၜါဂှ် ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်ရ၊ ကျာ်တြဲပပြာကတ်ကဵုဓဝ်သစ္စပန်တုဲ သီုညးၜါဂှ် ဒှ်အာသောတပန်ရ၊ တုဲရဴဝွံ ကျာ်တြဲသ္ဂးရ၊ “ယွံမၞးတံညးၜါ ညံၚ်ရဴဒေဝဒတ်မပ္ညုၚ်လဝ်ဂှ် မၞးတံလ္ပစဴအာညိ၊ တရဴသ္အာၚ်မၞးတံစဴအာရ”ကျာ်တြဲဂး၊ လၟေၚ်နနဲသာ်ဝွံ သီုတြုံညးဖ္အိုတ်တံဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်ကျာ်တြဲတုဲ ကျာ်တြဲပပြာကတ်ကဵုဓဝ်သစ္စပန်တုဲ ဂွံဒှ်သောတပန်သီုညးဖအိုတ်တုဲ “ယွံမၞးတံ တရဴဒေဝဒဝ်မပ္ညုၚ်လဝ်ကဵုစဴဂှ် မၞးတံလ္ပအာညိ၊ တရဴသ္အာၚ်မၞးတံစဴအာရ”ကျာ်တြဲဂးတုဲ ပ္ညုၚ်ဖျဴဏာကၠေံဍေံတံရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟာတ္ၚဇၞော်ဂှ်စဴအာတုဲ ဍေံပြာပ်အာပ္ဍဲဇရေၚ်ဒေဝဒတ်တုဲ ရဴဝွံဍေံသ္ဂးရ၊ “ယွံတၠဳအဲတိပိုန် ဒေဝဒတ် တၞဟ်နပ္တုံကၠေံလမျီုကျာ်တြဲဂှ် အဲဍိက်ဟွံသၟဟ်ရထရအဴ၊ ကျာ်တြဲဇၞော်ကဵုဣဓိအနုဘဴသန်အဴ ဇၞော်ကဵုကြဳဇှ်သန်အဴ” ရဴဝွံဂရေၚ်ပ္တီဒေဝဒတ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် အိုတ်ကဵုသၟာတ္ၚပိစှော်မွဲအိုဿီုဂှ် ရဴဝွံသ္ဂးအိုတ်ရ၊ “ယွံမၞးတံ သီုပိုဲညးဖအိုတ်ဝွံဂှ် နိဿဲကဵုကျာ်တၠဳမၞုံပိုန်တုဲ ပိုဲဂွံဂျိုၚ်လမျီုရောၚ်သွံ”ဂးအိုတ်တုဲ ပကၠေံခမဳဇရေၚ်ကျာ်တြဲသီုညးဖအိုတ်တုဲ အာစိုပ်ဒဒှ်အရှန်သီုဖအိုတ်ရ၊ ဂှ်ပရိုၚ်ဒဒှ်အိုဿီုဂှ် ပြာကတ်အာကဵုခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ခမဳတံညးဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန် ပ္ဍဲဇရေၚ်သဘၚ်ဓဝ်တုဲ က္တဵုဗဒှ်ဂလာန်ရ၊ “ယွံတၠဳတံညးဂမၠိုၚ် တိပိုန်ဒေဝဒတ်ဝွံ ဒက်လဝ်ဝဲသၟိက်ဂစိုတ်ကျာ်တြဲမွဲဂှ် တၞဟ်နပ္တုံကၠေံလမျီုညးဂမၠိုၚ် ပတဴလွဳရောၚ်သွံ၊ အိုဿီုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် နိဿဲကဵုတၠဳမၞုံပိုန်ကျာ်တြဲတုဲ မကလိဂွံလမျီုရောၚ်သွံ” ရဴဝွံ ခမဳတံညးဂမၠိုၚ် က္တဵုဗဒှ်ဂလာန်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ကျာ်တြဲပြာပ်ကၠုၚ် ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ သၟာန်တိုန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ မၞးတံကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ မူရဴဂလာန်မွဲ မၞးတံမဟီုရော”

“ယွံတၠဳမၞုံပိုန် ဂလာန်အကြီုဒေဝဒတ် ပဝဲဂစိုတ် တၠဳမၞုံပိုန်မွဲဂှ် တၞဟ်နပပ္တုံကၠေံလမျီုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္တဴလွဳရောၚ်သွံ ပိုဲဍိက်မဟီုရောၚ်အဴ”

“ယွံခမဳတံ ပ္ဍဲကာလလမှ်(လၟုဟ်)ဝွံ နိဿဲကဵုအဲမွဲတုဲ ဒေဝဒတ်ဒက်ဝဲ သၟိက်ဂစိုတ်အဲတုဲ တၞဟ်နပ္တုံကၠေံလမျီုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် မပတဴလွဳဂှ် ဆလၟုဟ်ဝွံဟသေၚ်၊ မတုဲတေံ ဒေဝဒတ်ပတဴလွဳတုဲရ”ဂးတုဲ ကျာ်တြဲကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳတံ အာတ်ပၚ်မှိၚ်ဇာတ်အတိက်တေံရ။ နိဒါန်လိက်အုပ်နိဂီု။ ။

၁။ ခဏ်စန္ဒကုမ္မာ သ္ဂုတ်သွာတ်အမှု

ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ။ ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ဍုၚ်ဗာရာန္နသဳဝွံဂှ် ဍေံမဂွံယၟု ပုပ္ဖဝတဳရောၚ်။

ကောန်သၟိၚ်ပုပ္ဖဝတဳဂှ် ဨကရာတ်ဂး မပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ယၟုပုပ္ဖဝတဳဂှ်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဨကရာတ်ဂှ် စန္ဒကုမာဂးယၟု စန္ဒကုမာဂှ် ဒှ်ဥပရာဇာရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးမွဲ ညးမသ္ဂုတ်သွာတ်အမှု ဂးယၟု ဍေံဒှ်ဗမၞး မဒှ်အ္စာသၟိၚ်မရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဒတုဲမြမောဝ်ဍုၚ်ရး အ္စာသၟိၚ် ဍေံဒၠောံဗ္တောန်တဴသၟိၚ်ရ။

ဗမၞးဂှ် နွံကဵုပညာရဂးတုဲ သၟိၚ်ကဵုစဳရေၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်အမှုအိုဿီုရ၊ ဗမၞးဂှ်လောဘစလာတ်ညးတုဲ အမှုဇၞးဂှ် ကယျကၠေံ ၊ အမှုကျဂှ်ဇၞးကၠေံ ဗမၞးပရောၚ်၊ နွံကာလမွဲတ္ၚဲ တြုံမွဲဂှ် ဒှ်ညးကျကၠေံဍေံတုဲ ဍေံတိတ်အာနူရုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ် ဍေံညာတ်ဥပရာဇာတွာ်အာတိုန်သဳကၠဳသၟိၚ်ဂှ် ဍေံဒြေပ်ဗက်အာတုဲ ဍေံလ္ၚောဝ်ပၠောတ်ကၞိပ် ပ္ဍဲတံဇိုၚ်ဥပရာဇာတုဲ ဍေံယာံတဴရ။

“မူဒှ်ဗှ်ေယာံရော” ဥပရာဇာသၟာန်ဍေံ “ယွံကောန်တၠ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် စသဳဖဵုညးတုဲ သၞောဝ်အဲဍိက်ဇၞးရောၚ်၊ ဗမၞးကယျကၠေံအဲဍိက်ညိအဴ”ဍေံဂး။

စန္ဒကုမာမိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ဟာဲမၚ်ဗၠာဲ ဗှ်ေလ္ပစံၚ်တူရ” ဟီုသၠာဲဗဇးတုဲ တိုန်အာပ္ဍဲရုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ်တုဲ ညးမဒှ်တၠဒြပ်စၟတ်ဂှ် တၠဒြပ်ဂှ်ဂွံရ၊ ညးဟွံဒှ်တၠဒြပ်ဂှ် ညးဟွံဂွံရ၊ လၟေၚ်သၞောဝ်ဗဗွဲဓဝ်ဂှ် စန္ဒကုမာသ္ဂုတ်သွာတ်ကဵုရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဇန်တံညးဂမၠိုၚ်ဂး “သၞောဝ်ဝွံဒှ်ဗဗွဲဓဝ်ကွေံရ”ဂးတုဲ ကဵုသာဓုကာရုရုဒြီုဒြီုရ၊ ဗရုသာဓုကာဂှ် သၟိၚ်မစန္ဒကုမာမိၚ်တုဲ သၟာန်ညးရ၊ “ယွံမၞးတံ မူဗရုဂှ်ရော” “ယွံတၠညး စန္ဒကုမာသ္ဂုတ်သွာတ်အမှုညးဂှ် ဒှ်သဘဴဓဝ်သန်ဂးတုဲ ညးကဵုသာဓုကာရောၚ်အဴ”ညးဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ အိုတ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်သန်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် စန္ဒကုမာ တိုန်စိုပ်သၟိၚ်မဇကုတုဲ လ္ၚောတ်ပဝတ်တုဲဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ရ၊ “တာတ၊ ယွံကောန်အဲစန္ဒကုမာ၊ စန္ဒကုမာသ္ဂုတ်သွာတ်အမှုညးမွဲဒးဗဗဝ်ညးဂှ်ဒှ်ကွေံဟာကောန်” “ဒှ်ကွေံရအဴ”စန္ဒကုမာဂး၊ “ယွံကောန်ဒှ်ရသာ်ဂှ် ပတွဵုနူတ္ၚဲဝွံတုဲ ဂတဝွံ မသ္ဂုတ်သွာတ်အမှုညးရကောန်”သၟိၚ်ဂးတုဲ သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုစန္ဒကုမာ ဂွံသ္ဂုတ်သွာတ်အမှုညးရ။

ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ဟုတ်အာနူစၟာဲစၟိန်ရ၊ ပတွဵုနူဂှ်တုဲ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ဒက်လဝ်ဝဲအဃာတက ပ္ဍဲစန္ဒကုမာရ၊ တုဲဍေံဂၠာဲၚဳတဴလ္ပံက်လၟာဲဒုဟ်စန္ဒကုမာရ။

၂။ ခဏ်သၟိၚ်ဨကရာတ်လ္ပံညာတ်

သၟိၚ်ဨကရာတ်တုန်လေဝ် မအောန်တဴကဵုပညာဟေၚ် နွံပ္ဍဲကာလမွဲတ္ၚဲ ပ္ဍဲကာလဗ္တံ သၟိၚ်သ္တိက်လှိၚ်တဴ ပ္ဍဲဖလှာၚ်ယးဂှ် သၟိၚ်ဂွံသွပ်လ္ပံ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဵုမၞုံတဴကဵုဂ္ညိဂ္ညာတ် မတၟုဲတဴနရတ် ထပှ်ပြကာ မၞုံဗၞတ်တလှဲတြဴစှော်ယောဇနာ မတၟုဟ်တဴနဗ္တဳထဝ်မၞုံကဵုသဗာန် ဇၞော်သၠုၚ်ဍေံလ္ၚီုယောဇနာ ဍေံမဂ္ညိဂ္ညာတ်ကေုာံပြာသာဒ် ဝေယန္တဝ်ဍေံမၞုံတဴကဵုဂြိုပ်နန္ဒဝိုန် မဂပ်ဝ် လှိၚ်စိုတ် ဍေံစိုန်သကီုတဴ ကေုာံ ဗ္တဳထဝ် နန္ဒာဝိုန် မဂပ်ဝ် လှိၚ်စိုတ် ဍေံမတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴ ဂကောံဒေဝတဴဂမၠိုၚ်၊ ဟိုန်ဍုၚ်သွဝ်တာဝတိၚ်ဂှ် လ္ပံညာတ်တုဲ လကိုတ်ၚုဟ်တုဲ သၟိက်ဂွံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ချပ်တဴရ။

ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂှ် ဗမၞးပြောဟိတ်ခဏ္ဍဟာလဂှ် ဟုံဗလိုပ်စဟာပ်တုဲ တၞဟ်နသဳကၠဳသၟိၚ်ဂှ် ပြာပ်တိုန်အာသ္ၚိသၟိၚ်တုဲ ပရိုၚ်သ္တိက်မသိုက်ဂှ် ဗမၞးသၟာန်တိုန်သၟိၚ်ရ။

ဒဒှ်ကျာ်တြဲ သၟိက်ပပြာကတ်တုဲ ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ၊ သၟိၚ်ပုပ္ဖဝတဳဂှ် သၟာန်တိုန်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလသမ္ဒီုဂှ်ရ၊ “ယွံတၠအဲ မဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲလမိတ်သၞယ်တုန် ယြဴကုသဵုမွဲပ္တုဲတုဲ စုတိနူဍုၚ်မၞိဟ်ဝွံတုဲ မသ္ဂောံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဂှ် မူပွကုသဵုမွဲပ္တုဲတုဲ မဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဂှ်ညိရောအ္စာ နဲမွဲ ညံၚ်မသ္ဂောံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဂှ် အ္စာဂးကဵုအဲညိ”သၟိၚ်ဂး။

သၟိၚ်ဝွံမူတိုပ်ပၟာရော၊ ညံၚ်ပူဂဵုမွဲတလိၚ်အာဂၠံၚ်တရဴထပှ်တ္ၚဲတုဲ သၟိက်ဂွံစိုပ်ဂၠံၚ်တရဴဇၞော်ဂှ် ရဴမညာတ်တြုံမွဲသ္အာၚ်ကီု ပမာတုပ်ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ။

ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် မိၚ်သၟာန်သၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံဍေံချပ်ရ၊ “ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ အဲသ္ဂောံညာတ်စဏိန်စးသတ်တြုအဲရ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံဂှ် လဟုတ်လမျီုစန္ဒကုမာဂှ် အဲသၞာဗစိုပ်တုဲ အဲရနုက်ဗပေၚ်ဂၞပ်စိုတ်အဲညိ” သာ်ဝွံဗမၞးချပ်တုဲ ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်မညာတ်ဗမၞးဂှ် သာ်ဝွံဗမၞးမဟီုရ၊ “ယွံမရာတ် မၞိဟ်တံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒါန်ဇမၞော် ညးဟွံသဂံၚ်သၠးကဵုဂှ် ဂံၚ်သလးကဵုတုဲ သတ်မဟဂပ်ဝ်ဂစိုတ်ဂှ်သ္ဂောံဂစိုတ်တုဲ ကုသဵုသာ်ဂှ် သ္ဂောံပ္တုဲတုဲ မရာတ်သ္ဂောံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ”ဗမၞးဂး။

သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သာ်ဝွံသၟာန်တိုန်ဗမၞးရ၊ “ယွံတၠဗမၞး ဒါန်သ္ဇိုၚ်မဂပ်ဝ်သ္ပမ္ဂးဂှ် မူဒါန်ဂှ်သ္ဂးရော၊ သတ်မဟဂပ်ဝ်ဂစိုတ်ဂှ် ဂစိုတ်တုဲ မဂွံအာသွဝ်ရမ္ဂးဂှ် ညးသတ္တံဂှ်ရော၊ ဒါန်သ္ဇိုၚ်မဂပ်ဝ်သၠးဂှ်ကီု သတ်မဂပ်ဝ်ဂစိုတ်ဂှ်လေဝ်ကီု တၠအဲဂးကဵုအဲညိ၊ ပွမပူဇဴယတ်ဂှ် အဲသ္ပပူဇဴညိ ဒါန်ဂှ်တုန်လေဝ် အဲသကဵုဒါန်ညိ” ဂလာန်မြဴဝွံ သၟိၚ်ဟီုပ္တီဗမၞးရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗမၞးဂးကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကောန်တြုံဇကုပန်၊ ကောန်ဗြဴဇကုပန်၊ ဂၞကျာ်သ္ဍိုက်ဇကုဂှ်လေဝ်ပန်၊ သေဋ္ဌဳဇၞောန်ပန်၊ ဂၠဴဥဿဘ မဗ္တာၚ်သ္အာဂှ်ပန်၊ ချေံအဇ္ဇနဲမ္ၚဵုဂှ်လေဝ်ပန်၊ ယွံတၠညး နကဵုဂကောံသတ်ပန်န်မြဴဝွံဂှ် ဂပ်ဝ်ပူဇဴယတ်ရ”ရဴဝွံ ဗမၞးဂးကဵုသၟိၚ်ရ။

တရဴမဂွံစဴသွဝ် သၟိၚ်သၟာန်ဗမၞးဂှ် တရဴမသ္အာနရက်ဂှ် ဗမၞးသှ်ကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ယွံမရာတ် ညးမပ္တံကောန်သၟိၚ်တံဂှ် နသၞာ်ဇမ္ကေက်ဂှ်ကုတ်ကၠေံက္ဍိုပ်တုဲ နသၠိုၚ်ထဝ်ဂှ် ဒုၚ်ကေတ်ဆီကံဍေံတုဲ ကိုဟ်စုတ်ပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်တုဲ ဇန်သၟိၚ်စံၚ်ပပူဇဴယတ်တံဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံဇကုမရာတ်ဟေၚ် သ္ဂောံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရမရာတ်”။

“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကုတၠလအာတ်ယာစကဗၞိပ်ဗကညးဒိုက် ညးလွေဟ် ညးမတွာ်တရဴတမၠၚ်တမၠောန် ခမဳဗမၞးတံဂှ် ဒါန်မပ္တံယာတ်ကရောပ်လ္တက်မြမောဝ်တံဂှ် အိုတ်ကဵုဒါန်အိုဿီုတံဂှ် ယာံဆဝတ္ထုဒါန် သာမညဟေၚ်မဒှ်ရ၊ ဍေံဟွံဒှ်ဒါန်မပြဲမူဂှ်မဒှ်ဒါန်မပြဲဂှ်ရော၊ နမပ္တံကောန်တြုံကောန်ဗြဴတံဝွံဂှ် ဂွံဂစိုတ်ကၠေံတုဲ နဆီကအ်ကောန်တြုံကောန်ဗြဴတဂှ် ပွမဂွံပပူဇဴယတ်ဂှ် ဒှ်ဒါန်မပြဲလောန်ရမရာတ်” ဂလာန်မြဴသာ်ဝွံ ဗမၞးဟီုပ္တေံကဵုစိုတ်သၟိၚ်ရ။

ပြောဟိတ်ှ် ဆစန္ဒကုမာမွဲဂှ်ဟေၚ် ယဝ်အဲသ္ကေတ်မ္ဂး တၞဟ်နသ္ပဝိဝဲတုဲမကဵုဂစိုတ်ရောၚ် ညးသ္ဂးရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ စန္ဒကုမာမွဲဂှ် ပ္ဍဲအကြာဇန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် စံၚ်ဂး ဍေံထောံစုတ်ရောၚ်ယး။

ပ္ဍဲသၟိၚ်ကဵုဗမၞးမဟီုပၠန်ဂတးတဴဂှ် ဂလာန်ဂှ်ညးဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ ယၚ်ဇန်မတဴပ္ဍဲပြာသာဒ်သ္ၚိတၞုၚ်ကြကောတ်အီုဿီုတံဂှ် ဖေက်လကိုတ်စိုတ်ဗွဲမလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုမဖေက်ဘဂစိုတ် သမ္ၚံက်သမ္ၚာတ်တဴ ဖျုန်ဂြိုဟ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပ္ဍဲချိုန်ဍေံတံဂွံမိၚ်ဂှ်ဟေၚ်ရ၊ နကဵုဗရုယွာံမဇၞော်ဂှ် မွဲဒမြိပ်ဟေၚ် ဍေံတံလရိုအ်ယာံတိုန်ပ္ဍဲကာလဂှ်အိုတ်ရ။

ဟိုတ်ဒဒှ်သာ်ဂှ် သၟိက်ဂွံပပြာကတ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ၊ အဟ၊ စိုတ်ကျာ်တြဲသ္ဂးရ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယွခမဳတံ။ ။ ပ္ဍဲကလာဂှ် ကောန်တြုံကောန်ဗြဴသၟိၚ်တံဂှ်ကို ဂၞကျာ်သၟိၚ်တံဂှ်ကီု အောဝ်ဗှ်ေတံဂစိုတ်ကၠေံညိ၊ ဂလာန်မြဴဝွံ သၟိၚ်မဟီုဂှ် ဍေံတံမိၚ်တုဲ ပ္ဍဲသ္ၚိတၞုၚ်ကြကောတ်သၟိၚ်ဂှ် ဖေက်ဂၟံၚ်တဴဗွဲမလောန်တုဲ နကဵုဗရုမဇၞော်ဂှ်က္တဵုဒှ်တုဲ အိုတ်ကဵုအလုံသ္ၚိသၟိၚ်ဂှ် ညံၚ်ရဴကျာဝေရံၚ်ဗရာတ် မပိုတ်ဗ္ဒောံပ္ကဝ်တၟဝ်ကၠေံကၞၚ်ဓိတာန်လဘိုက်ကီုမဒှ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးဟီုကဵုသၟိၚ်ရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ တၞဟ်နပူဇဴယတ်ဂှ် မရာတ်သၟဟ်ရထညိဟာ၊ မူစိမရာတ်ဟာ ဟွံသၟဟ်ရထဟာ”ဗမၞးသၟာန်သၟိၚ်ရ၊ “ယွံအ္စာ မူပအ္စာဟီုသာ်ဂှ်ရော၊ ယွံအ္စာ စံၚ်ပပူဇဴယတ်တုဲ အဲသအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ညိ”သၟိၚ်ဂး။

“ယွံမရာတ် ယဝ်ညးမၞုံသဘဴမဖေက်ဂၟံက်တံဂှ်ကီု ညးမၞုံအဇ္ဇျသယမဍိုန်ဒြဟတ်လေဝ်ကီု တၞဟ်နပပူဇဴယတ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထဟေၚ် မရာတ်မၞုံတဴကဵုအဝဵုအသဳဂှ် မသၟဟ်ရထရောၚ်အဴ၊ ယွံမရာတ် အတိုၚ်သတ်ညံၚ်ပိုဲမဟီုလဝ်အိုဿီုဂှ် ကဵုကၠုၚ်ပကောံလဝ်မွဲဟာန်အိုတ်ရ၊ အဲခၞံကတိုၚ်ယဝ်ရမရာတ်၊ ဗဵုလဗးထေက်ကြိုက်ကဵုပ္တုဲကေၚ်ကာဇကုဂှ် ဍေံပ္ကောံကေတ်တုဲ ဍေံတိတ်အာမ္ၚးဍုၚ်တုဲ ကတိုၚ်ယတ်မၞုံဂတာမသ္အးဂှ်ဍေံကၠောန်တုဲ ဍေံကဵုညးစဵုဗိုၚ်လဝ်ရ။

မူပဍေံမကဵုညးစဵုလဝ်ရောယဝ်သ္ဂးမ္ဂး ယြဴခမဳကီု ဗမၞးကီု ညးမၞုံကဵုစိုတ်ထၟိက်တံဂှ်ညာတ်ပွဂှ်တုဲ ဖေက်ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံပၠန်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ဍေံကဵုညးစဵုဒဝ်ကၠေံကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ရောၚ်။

၃။ ခဏ်သၟိၚ်မကဵုရပ်နၚ်ကောန်တြုံ ကောန်ဗြဴဇကု သွက်ဂွံပူဇဴယတ်

သၟိၚ်တုန်လေဝ် တြုံသ္ကံသွးဇကုတံဂှ် ကဵုကော်ပ္ကောံနၚ်ကၠုၚ်စိုပ်တုဲ ယွံမၞးတံ ကောန်တြုံကောန်ဗြဴအဲကီု သမ္ဘာအဲလေဝ်ကီု ပ္ကောံနၚ်တုဲ “အဲစံၚ်ပပူဇဴယတ်တုဲ အဲသ္အာဍုၚ်သွဝ်ညိ၊ မၞးတံအာဟီုပ္တီတုဲ ကောန်တြုံအဲကီု၊ ကောန်ဗြဴအဲကီု၊ သမ္ဘာအဲလေဝ်ကီု၊ မၞးတံအာကေတ်ပ္ကောံနၚ်ညိ”ရဴဝွံဂးတုဲ သၟိၚ်ဖ္အောဝ်ဏာသ္ကံသၟိၚ်တံဂှ်ရ။

ဘော၊ ဟာဲသ္ကံအဲတံ။ ကောန်အဲ စန္ဒကုမာကီုလဝ်၊ ကောန်အဲ သုရိယကီုလဝ်၊ ကောန်အဲ အဒ္ဒသေနကီုလဝ်၊ ကောန်တြုံအဲ ဝါမဂေါတ္တကီုလဝ်၊ ဂှ်ကောန်တြုံအဲပန်ဂှ် မၞးတံအာကေတ်ပ္ကောံနၚ် အဲစံၚ်ပပူဇဴယတ်ညိ” စန္ဒကုမာကဵုသုရိယကုမာဂှ် ဒှ်ကောန်ဂၞကျာ်ဂေါတမဳရ၊ ဘဒ္ဒသေနကဵုဝါမဂေါတ္တဂှ် ဒှ်ကောန်ဂၞကျာ်မိတၞဟ်ရ။

ဍိက်သ္ကံသၟိၚ်တံဂှ် ဍေံအာစိုပ်ဇရေၚ်စန္ဒကုမာတုဲ ရဴဝွဴဍေံသ္ဂးရ၊ “”

၄။ ခဏ်အမာတ်တံ ပြာပ်အာဇရေၚ် မိမသၟိၚ်တုဲ ဂရေၚ်ပ္တီ

ပ္ဍဲကာလဂှ် အမာတ်တံညးဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ်မိသၟိၚ်တုဲ သာ်ဝွံအမာတ်တံလ္ၚောဝ်ပ္တီမိသၟိၚ်ရ၊ “ယွံကောန်တၠ ပိုဲကျာ်ဗြဴဨကရာတ်ကောန်ဗြဴတံဂှ် ကောန်သမ္ဘာဣတေံဂှ် ရေက်ကံဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ဣတေံ စံပပူဇဴယတ်ရောၚ်ယးအဴ” သာ်ဝွံ အမာတ်တံလ္ၚောဝ်ပ္တီမိသၟိၚ်ရ၊ မိသၟိၚ်မိၚ်တုဲ “တြကောတ်အဲဝွံ သ္ဇိုၚ်ညးသ္ပသန်သွံ” ဂးတုဲ နတဲၜါဂတီုသြိုဟ်တိၚ်ၚ်တုဲ သီုကဵုမယာံတဴဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်စိုပ်သၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံမိသၟိၚ်သၟာန်တိုန်ရ။

“တာတ ယွံကောန်၊ လၟုဟ်ဝွံ ကောန်သမ္ဘာဂှ် မစံၚ်ပပူဇဴယတ်ညးမ္ဂး ကုအဲမဂွံမိၚ်ဂှ်ဒှ်ကွေံဟာကောန်” “ယွံမိ ကောန်အဲစန္ဒကုမာ သမ္ဘာအဲ မပ္တံဂၞကျာ်ဇၞော်အဲဂစိုတ်တုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်ဂှ် တၞဟ်နအဲသ္ဂောံအာသွဝ်ဂှ် အဲပကွေံရမိ”သၟိၚ်ဂး။

“တာတ ဟာဲကောန်၊ ယြဴကောန်သမ္ဘာမဂစိုတ်တုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ် မဂွံအာသွဝ်မ္ဂးဂှ် မလ္ပပတှ်ေညိကောန်၊ ပွဂှ် ဟွံဒှ်တရဴသွဝ်သွံကောန်၊ ပွဂှ်ဒှ်သ္အာနရက်ရောၚ်သွံကောန်၊ ယွံကောန် အဲမဒှ်ဂကူကောဏ္ဍည သတ်မၞုံကဵုလမျီုဂှ် ဟွံဂွံပြိုက်ဂစိုတ်တုဲ မပ္တုဲကုသဵုမကဵုဒါန်ဂှ် မဒှ်တရဴမဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်ကောန်၊ ပွမဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာတုဲ မစံၚ်ပပူဇဴယတ်ဂှ် တြဴမဂွံဍုၚ်သွဝ်ဟသေၚ် တြဴမအာဍုၚ်နရက်ရောၚ်ကောန်” မိသၟိၚ်ဂး။

“သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံဂးကဵုမိပၠန်ရ၊ “ယွံမိ သာ်ဝွံအ္စာအဲဟီုဂှ် ကောန်သမ္ဘာသ္ဇိုၚ်ညးသၠးမာန်ဂှ် ဂွံသၠးစံၚ်ပပူဇဴယတ်မာန်တုဲ ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရဂးမိ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲသၟိက်မိက်ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်တုဲ ကော်သမ္ဘာအဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်ရောၚ် မိလ္ပဆေဝ်တာရမိ”သၟိၚ်ဂး၊ မိသၟိၚ်ဟီုဆေဝ်တာဟွံမာန်တုဲ ဂတေဝ်ယာံတုဲ သ္ဍးစဴအာသ္ၚိဇကုရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်မတေံမိၚ်တုဲ ပြာပ်ကၠုၚ်သ္ၚိသၟိၚ်စိုပ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “တာတ ယွံကောန်၊ ကောန်သမ္ဘာမဂစိုတ်တုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်မ္ဂးဂှ် ဒှ်ကွေံဟာကောန်” သၟိၚ်မသၟာန်၊ “ဒှ်ကွေံရသၟိၚ်မ”သၟိၚ်ဂး၊ “ယွံကောန်ဂကူကောဏ္ဍညဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာတုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်တုဲ မဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်မ္ဂးဂှ် မလ္ပပတှ်ေညိကောန်၊ ပွမဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာတုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်ဂှ် တြဴမအာသွဝ်ဟွံသေၚ်သွံကောန် ပွဂှ် မဒှ်အာနရက်သွံကောန်၊ ပွမစံၚ်ယတ်ဂှ် ပၠပညိကောန်” ။

“ယွံမအံက် အဲပ္တုဲဒါန်ပူဇဴယတ်ဝွံဂှ် မအံက်လ္ပဟီုဆေဝ်ဒဝ်ညိအဴ”သၟိၚ်ဂး၊ သၟိၚ်မဟီုဆေဝ်ဒဝ်ဟွံသၟဟ်ရထတုဲ သၟိၚ်မသ္ဍးအာသ္ၚိဇကုရ။

၅။ ခဏ်စန္ဒကုမ္မာ အာတ်အခေါၚ်ကဵုသၟိၚ်မ

ပ္ဍဲကာဂှ် သာ်ဝွံစန္ဒကုမာချပ်ရ၊ “လၟုဟ်ဝွံ ပဟိုတ်ကဵုအဲမွဲတုဲ ဇန်ဂမၠိုၚ်ဝွံ မက္တဵုဒှ်ဒဒိုက်ရောၚ်သွံ၊ အဲအာတ်အခေါၚ်ကဵုသၟိၚ်မအဲတုဲ သီုညးဖအိုတ်ဝွံ အဲပ္တိတ်ဗလးနူဘဲဂစိုတ်ညိ”သာ်ဝွံ ချပ်တုဲ ရဴဝွံဟီုပ္တီသၟိၚ်မဇကုရ။

“ယွံသၟိၚ်ပပိုဲမပြဲ ပိုဲဍိက်ညးဂမၠိုၚ်ဝွံဂှ် သၟိၚ်မပိုဲလ္ပဂစိုတ်ညိရအဴ၊ ဇကုပိုဲဝွံ သၟိၚ်မဇိုန်ကဵုဗမၞးတုဲ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံပဍိက်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလစကာဗ္တံတ္ၚဲညိရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ နဂၠိက်ပူကေတ်ကံတုဲ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံမၚ်စိၚ်ညိရအဴ၊ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံမၚ်ချေံဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ်ညိရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ−သၟိၚ်မ လ္ပဂစိုတ်ပိုဲဍိက်ညိရအဴ၊ ပိုဲဍိက်ဂှ်တုန်လေဝ် နဂၠိက်ပူကေတ်ကံတုဲ ကဵုဂွံဒှ်ဍိက်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလတုဲ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံအုဲယိုက်ထောံအိက်စိၚ်အိက်ချေံဗမၞးညိရသၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ−သၟိၚ်မကဵုဒါန်လမျီုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိရ၊ သၟိၚ်မလ္ပဂစိုတ်လမျီုပိုဲဍိက်ညးဂမၠိုၚ်ညိအဴ၊ သၟိၚ်မဗက်ပ္တိတ်ကၠေံပိုဲဍိက်နးရးဂွံတုဲ ရပ်ကဝေက်တုဲ ကဵုဂွံကြၚ်အာတ်စအကြာသြော်ညိရအဴ၊ သၟိၚ်မ”။

နဂလာန်မြဴဝွံဂှ် နစ္ဒကုမာယာံကဵုဒမာန်တုဲ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဖျုန်ဂြိုဟ်မသ္ပာ်ၜါလွးကီုဂှ်ဒှ်တုဲ သီုဍာ်ရမတ်မပေၚ်တဴမတ်ၜါဂှ်ဒှ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်ဂးရ။

“ယွံမတံ မမိက်ကဵုညးမွဲညိညဂှ် လ္ပကဵုဂွံဂစိုတ်ကၠေံကောန်အဲညိ၊ ဍုၚ်သွဝ်လေဝ်အဲဟွံအာရ၊ အဲဟွံဒးဂၞပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ရ” ရဴဝွံသၟိၚ်ဂးတုဲ အိုတ်ကဵုညးအိုဿီု မပ္တံကဵုစန္ဒကုမာဂှ် သၟိၚ်သၟိက်ဗလးကၠေံတုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်ဂးရ။

“ယွံမၞးတံ သၟတ်ကောန်အဲဝွံတံဂှ် တၞဟ်နသၟိက်ဂွံလမျီုဂှ် ဍေံတံယာံဒၟာန်ဒၟံၚ်ကဵုအဲတုဲ ဒဒိုက်လၞီစိုတ်မဇၞော် မက္တဵုဒှ်ကုအဲပၠန်ရောၚ်သွံ၊ အိုတ်ညးအိုဿီုဂှ် မၞးတံဗလးကၠေံသီုဖ္အိုတ်ညိရတုဲ လ္ပပပူဇဴယတ်ရ”သၟိၚ်ဂးတုဲ အိုတ်ကဵုသတ်အိုဿီုတံဂှ် သ္ကံသၟိၚ်တံဂှ် ဗလးကၠေံဖ္အိုတ်ရ။

ဗမၞးကဏ္ဍဟာလဂှ်တုန်လေဝ် ပ္ဍဲဍေံမစဳရေၚ်တဴကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ရ၊ တြုံမွဲဂှ်ပြာပ်အာတုဲ ရဴဝွံဂးကဵုဍေံရ၊ “ဟာဲဗမၞး ဒမိက် ကောန်သမ္ဘာသၟိၚ်ဂှ်လေဝ် သၟိၚ်ကဵုဗလးအိုတ်တုဲရ၊ ကောန်သမ္ဘာဗှ်ေအာကေတ်နၚ်တုဲ ဗှ်ေဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ဆီကံကောန်သမ္ဘာဗှ်ေဂှ် သ္ကောဟ်စုတ်ပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်တုဲ သီုကောန်သမ္ဘာဗှ်ေဂှ်စံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ” တြုံဂှ်ဂး၊ ဗမၞးမိၚ်တုဲ ညံၚ်ရဴပၟတ်ေၚ်ကဝ် မဂလီုဍိုက်ကီုဂှ်ဒှ်တုဲ က္တဵုစဴအာကဵုသၟိၚ်တုဲ သာ်ဝွံဍေံဂးကဵုသၟိၚ်ရ။

“ယွံမရာတ် ပွမပူဇဴယတ်ဝွံ ကောန်သမ္ဘာမ္ဂးဂှ် သ္ဇိုၚ်ညးသ္ပမာန်သန်၊ နူကိုပ်ကၠာတေံ အဲဟီုလဝ်ကဵုမရာတ်တုဲရဟသေၚ်ဟာ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ အဲစဳရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်တုဲ တုဲမူပမရာတ်ပလီုကၠေံပၠန်ရောအဴ”။

“မဟာရာဇ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပူဇဴယတ်မဇၞော်ဂှ် သာ်ဝွံဂှ်ဇန်တံလ္ၚဵုဂှ် နအလဵုဇကုဍေံဟေၚ် ဍေံစံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ ဇန်တံလ္ၚဵုဂှ် ဖ္အောဝ်ညးကဵုစံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ ဇန်တံလ္ၚဵုညးပပူဇဴယတ်ဂှ် ဍေံအနုမောဒနာအိုဟ်တၟိုဟ်ကေတ်ရဂှ် ဇန်အိုဿီုတံဂှ် ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဖအိုတ်ရမရာတ်”ဗမၞးဂး၊ “ယွံမရာတ် လၟုဟ်ဝွံ မူဟိုတ်မရာတ်မဂွံပလီုကၠေံပၠန်ရော”ဗမၞးဂး။

သၟိၚ်ဝွံဟိုတ်နူဇကု မသဒီု ဟိုတ်မဒ္ဂေတ်ဗက်စမိန်ပြမာန် ဓဝ်ဒေါသ ဒၠောံဗ္တောန်ဗမၞးဂှ် ဒှ်ဓဝ်မပြဲရဂးတုဲ ကဵုအာကေတ်နၚ်ကောန်သမ္ဘာတံဂှ်ပၠန်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် စန္ဒကုမာ သၟိက်ဟီုပတှ်ေကဵုစိုတ်သၟိၚ်မဇကုတုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲကာလပိုဲမဒှ်မၞိဟ်တေံဂှ် ဗမၞးၚဳရံၚ်လက်သန်တုဲ သၟတ်ဝွံ မၞုံလက်သန်ဗွဝ်ပိုန်စိုန်သ္ကီုတဴကဵုတသိုက်ရောၚ်၊ မဟီုဒိုဟ်လဝ်သွံ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ မူဟိုတ်စံၚ်ဂစိုတ်ယတ် မဇိုန်ကဵုဒဒိုက်ကဵုပိုဲပၠန်တုန်ရော”သၟိၚ်မ။

“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲကာလပိုဲမသွတ် ဒှ်ကောန်ၚာ်တံဂှ် မူပမရာတ်ဟွံဂစိုတ်ကၠေံညိရောအဴ၊ မူပသၟိၚ်မဟွံကဵုညးဂစိုတ်ကၠေံပိုဲညိရောအဴ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ ပိုဲဒှ်ဗၠာဲဃောပိုဲကတီသတ်လၜတ်ဇကုဂှ် ပိုဲမသက္ကုဒုဟ်ဂှ် မူဟိုတ်မကဵုညးဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ရော”

“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲကာလတပုန်လတန်မက္တဵုဒှ်ဂှ် ပိုဲကျိုၚ်ကျဝ်ကေတ်အပေါတ်ကြိယာတုဲ ပ္ဍဲကာလပိုဲမတဴလ္တူစးစိၚ်ကီု၊ ပ္ဍဲကာလပိုဲမတဴလ္တူစးချေံကီု၊ မွဲဟာန်ကေုာံဗဵုပၞာန်ညးမဒှ်သတ်တြုသၟိၚ်မဂှ် ညးမစၞေဟ်ကုပိုဲ ပိုဲမစၞေဟ်ကုညးကီု သြဝ်သၟိၚ်မဗဵုညိရအဴ၊ ပွမစံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ပိုဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ညိရသၟိၚ်မ”။

“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲကာလပစ္စန္တရးမပုန်ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲကာလညးဂြိုပ်မပုန်ဂှ်ကီု၊ ဂှ်ကောန်တြုံမရာတ်ညံၚ်ပိုဲဝွံဂှ် နွံတုဲမူဂှ်မရာတ်မ္ဒးဒွိၚ်စံၚ်တူပၠန်ရောအဴ”။

“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲပိုဲမဟသေၚ်ကဵုဟိုတ် မဟွံလုတ်ဂှ် မူပသၟိၚ်ကဵုပိုဲမ္ဒးချိုတ်ရောအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ ယြဴဂစေံဗြဴတံဂှ် နသ္ၚိဍေံ ဂပေါဲချောဲကၟတ်ဂှ် ဍေံခၞံတုဲ ဍေံက္တဵုဗဒှ်ကောန်တြုံကောန်ဗြဴရ၊ ဂှ်ကောန်ဍေံတံဂှ် ဍေံသ္ဍိုက်မၠိုက်တဴဗွဲမလောန် ဍေံဟမိက်ကဵုညးဂစိုတ်သွံ သၟိၚ်မ”

“ယွံသၟိၚ်မ ပိုဲမဒှ်ကောန်သၟိၚ်မဂှ် ပိုဲမသ္ကုဒုဟ်ရောၚ် မူမသၟိၚ်မဟွံသ္ဍိုက်ပိုဲ မကဵုညးဂစိုတ်ပိုဲရော သၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် သၟိၚ်မလ္ပပတှ်ေညိရအဴ၊ လ္ပကဵုဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ဂွံဂစိုတ်ပိုဲဍိက်ညိရအဴ၊ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ဍေံဂစိုတ်အဲကၠာတုဲ ဗွဲကြဴဍေံဂစိုတ်သၟိၚ်မပၠန်ရအဴ”

“ယွံသၟိၚ်မ ပုၚ်ဘောဇိုန်မပြဲပြဲတံဂှ် ဗမၞးတံဂှ် ပပြဘိုက်တုဲ ဗွဲကြဴဗမၞးတံဂှ် ဍေံချပ်ဒြိုဟ်ကဵုသၟိၚ်တံဂှ်ပၠန်ရောၚ်သၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ ဗမၞးတံဂှ် ဍေံစဒါန်ညးတုဲ ဍေံဟွံတီဂုန်ညး ဍေံဟွံဂြၚ်ဂုန်ညး ဍေံချပ်ဒြိုဟ်ကဵုညးရောၚ်သၟိၚ်မး”

“ယွံသၟိၚ်မ လ္ပဂစိုတ်ပိုဲညိရ၊ သၟိၚ်မဇိုန်ကဵုပဍိက်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလညိရသၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ လ္ပဂစိုတ်ပိုဲညိရ၊ ကဵုဂွံဒှ်ဍိက်ပၟၚ်စိၚ်ပၟၚ်ချေံဗမၞးခဏ္ဍဟာလညိရသၟိၚ်မ၊ လ္ပဂစိုတ်ပိုဲဍိက်ညိရအဴ၊ ဇကုပိုဲ ဇိုက်ကဵုပဍိက်ဗမၞးတုဲ ကဵုဂွံအုဲယိုက်ထောံအိက်စိၚ်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလညိရ၊ ကဵုပိုဲဂွံအုဲယိုက်ထောံအိက်ချေံဗမၞးခဏ္ဍဟာလညိရအဴ သၟိၚ်မ”

“ယွံသၟိၚ်မ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံဒှ်ဂမာစိၚ် ဂမာချေံဗမၞးခဏ္ဍဟာလညိရသၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ မမိက်ကဵုညးမွဲမွဲ ဒဒှ်ဂွံသၟိၚ်မဇိုန်ကဵုပဍိက်ညးညိရအဴသၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ သၟိၚ်မဗက်ထောံကၠေံနူရးတုဲ ညံၚ်ရဴတမၠၚ်တမၠောန်ဂှ် ထ္ၜတဝေက်တုဲ ကဵုပိုဲဒးကြၚ် အာတ်စညိရဴအ” ရဴဝွံ စန္ဒကုမာယာံဒၟာန်ဒၟံၚ်ဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ညံၚ်ရဴဖျုန်ဂြိုဟ်မသ္ပာ်အာကီုဂှ်ဒှ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်ဂးရ။

“ယွံအမာတ်တံ သၟတ်ကောန်အဲတံဂှ် တၞဟ်နသၟိက်ဂွံလမျီုဂှ် ဍေံတံယာံဒၟာန်ဒၟံၚ်ကဵုအဲတုဲ ဒဒိုက်လၞီစိုတ်မဇၞော်က္တဵုဒှ်ကုအဲပၠန်ရောၚ်သွံ၊ အိုတ်ကဵုညးသီုဖအိုတ်တံဂှ် မၞးတံဗလးကၠေံဖအိုတ်ညိရ၊ လ္ပပပူဇဴယတ်ရ” သၟိၚ်ဂးတုဲ သီုညးဖအိုတ်ဂှ် ဗလးကၠေံဖအိုတ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ်ပြာပ်ကၠုၚ်တုဲ ဂးကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံမရာတ် ပွမပူဇဴယဝ်သၠးကောန်သမ္ဘာမ္ဂးဂှ် သ္ဇိုၚ်ညးသ္ပမာန်သန် နူကိုပ်ကၠာတေံဂှ် အဲဟီုလဝ်ကဵုမရာတ်တုဲရဟသေၚ်ဟာ၊ အဲသၠးမာန်သန်ရမရာတ်ဂးတုဲ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ အဲစဳရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်တုဲ တုဲမူပမရာတ်ပလီုကၠေံပၠန်ရောၚ်အဴ”

“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပူဇဴယတ်မဇၞော်ကဵုဖဵုသာ်ဝွံဂှ် ဇန်တံလ္ၚဵုအလဵုဇကုဍေံဟေၚ် ဍေံစံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ ဇန်တံလ္ၚဵု ဖ္အောဝ်ညးကဵုစံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ ဇန်တံလ္ၚဵု ညးစံၚ်ပပူဇဴယတ်ဂှ် ဍေဴအနုမောဒနာကေတ်ရ အိုဟ်တၟိုဟ်ကေတ်ရ၊ ဇန်သီုဖအိုတ်တံဂှ် ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရမရာတ် မဗၞးဂး။

“ယွံမရာတ် လၟုဟ်ဝွံအဲစဳရေၚ်လဝ်တုဲ တုဲမူပမရာတ်ပလီုကၠေံပၠန်ရော” ဗမၞးဂး။

ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ကဵုညးအာကေတ်နၚ်ပၠန်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် တၞဟ်နသၟိက်ကဵုသၟိၚ်ဒ္ဂေတ်ဗက်တုဲ ရဴဝွံ စန္ဒကုမာသ္ဂးပၠန်ရ။

“မဟာရာဇ ယွသၟိၚ်မပြဲ၊ ဇန်တံလ္ၚဵု စံၚ်ပူဇဴယတ်ဇကု ညးလ္ၚဵုစံၚ်ပူဇဴကောန်သမ္ဘာတုဲ မဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဗမၞးဂးဂှ် ဇကုဗမၞးကီု ကောန်သမ္ဘာဗမၞးကီု ကဵုဗမၞးစံၚ်ပပူဇဴယတ်ကၠာရ၊ တုဲဗွဲကြဴဂှ် သၟိၚ်မပိုဲစံၚ်ပပူဇဴကောန်တြုံကောန်ဗြဴညိပၠန်ရအဴ”

“ယွံသၟိၚ် ကောန်တြုံကောန်ဗြဴဂစိုတ်စံၚ်ပပူဇဴယတ်တုဲ စုတိဂွံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂးဂှ် ကောန်တြုံကောန်ဗြဴဗမၞးဂှ် မူဟိုတ်ဗမၞးစံၚ်ပပူဇဴယတ်ရောၚ်သၟိၚ်မ”

“ယွံသၟိၚ်မ ဇန်တံလ္ၚဵုဂှ် စံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ဇကုရ၊ ဇန်တံလ္ၚဵုဖ္အောဝ်ကဵုညးစံၚ်ဂစိုတ်ဇကုရ၊ ဇနတံလ္ၚဵုကဵုညးစံၚ်ဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာဇကုရ၊ ဂှ်ပူဂဵုအိုဿီုဂှ် ဒးအာစိုပ်နရက်သၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ ယြဴညးမွဲဂစိုတ်လမျီုညးတုဲ စုတိဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ ဗမၞးမ္ဂးဂှ် ဗမၞးတံဂှ် ဍေံဂစိုတ်ညးသ္ကံဖအိုတ်ရသၟိၚ်မ၊ ယြဴညးမွဂှ် ပတှ်ေဂလာန်ညးမွဲသ္အာၚ်တုဲ ဂစိုတ်ညးမွဲသ္အာၚ်တုဲ ဂွံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်မ္ဂးဂှ် ပူဂဵုဂှ် ဍေံဂစိုတ်ကၠေံညးသ္အာၚ်သီုဖအိုတ်ရအဴသၟိၚ်မ” နဂလာန်မြဴဝွံ ဗောဓိသတ်ဂးကဵုသၟိၚ်မဇကုရ။

“ယြဴပူဂဵုမွဲဂှ် ကောန်သမ္ဘာဇကုဂစိုတ်၊ ဂစိုတ်စံၚ်ပူဇဴယတ် မဂွံစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်ဗမၞးဂးဂှ် ကောန်သမ္ဘာဗမၞးဂှ် ကဵုဗမၞးဂစိုတ်ပပူဇဴယတ်ကၠာတုဲ ဗွဲကြဴတုဲ ကောန်သမ္ဘာသၟိၚ်မဂှ် မဂပ်ဝ်ဂစိုတ်ပူဇဴကြဴပၠန်ရအဴ”

“မူဟိုတ်မ္ဒးဂးသာ်ဂှ်ရော သၟိၚ်မ၊ ယြဴဘောဇိုန်မွဲ မၞုံကဵုရှ် သၟိၚ်မသၟိက်ဂွံစဂှ် ညးသ္အာၚ်မစေပ်ဂၠေပ်စကၠာတုဲ ဗွဲကြဴသၟိၚ်မအဲမစပၠန်ရောၚ်ဟသေၚ်ဟာ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာတုဲ စံၚ်ပပူဇဴယတ်တုဲ ဂွံစိုတ်ဍုၚ်သွဝ် ညးမဟီုကဵုသၟိၚ်မဂှ် ကောန်သမ္ဘာညးတံဂှ် ကဵုညးဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ကၠာတုဲ ဗွဲကြဴပၠန်ဂှ် ကောန်သမ္ဘာသၟိၚ်မဂှ် စံၚ်ယတ်ပၠန်ရအဴ”

“ပွမဂစိုတ်ကောန်သမ္ဘာဇကုဂှ် မဂွံၜတ်ရံၚ်ကၠာတုဲ ပွမဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ကောန်သမ္ဘာဇကုဂှ် မူဟိုတ်သၟိၚ်မမပရောၚ်အဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ နလဟီုအဲဍိက်မဟီုဝွံဂှ် သၟိၚ်မစၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာနပညာညိအဴ”စန္ဒကုမာဂး။

“ယွံသၟိၚ်မ ဗွဲစၟတ်ဂှ် ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ပ္ဍဲရုၚ်စမုက်သ္ဂုတ်သွာတ်အမှုဂှ် ဍေံဟွံဂွံသ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ ဍေံဟွံဂွံစသဳဖဵုညးတုဲ ဍေံဒက်ဝဲကဵုအဲ ဍေံသၟိက်ဂစိုတ်အဲမွဲဂှ် ဖေက်ညးတီအာလဖံက်လၟာဲဂှ်တုဲ ကဵုဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ကောန်သမ္ဘာဍေံမ္ဂးရောၚ်သၟိၚ်မ”။

၆။ ခဏ်စန္ဒကုမ္မာဖအောဝ်ပူရိသာတ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံအာတ်အခေါၚ်

နဂလာန်ဂလိုၚ်ဝွံဂှ် ၜိုန်စန္ဒကုမာဟီုတဴကီုလေဝ် သၟိၚ်ဟဂွံယိုက်ကေတ်တုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ် စန္ဒကုမာဟီုကဵုပူရိသာတ်တံညးဂမၠိုၚ် မဒၟံၚ်တဴဂကောံဂှ်အိုတ်ရ၊ “ယွံမၞးတံ ပ္ဍဲဍုၚ်ဝွံအိုဿီုဂှ် ညးမသ္ဍိုက်ဆာန်ကောန်တြုံကောန်ဗြဴတံဂှ် ဂဟပတိတြုံကီု၊ ဂဟပတိဗြဴလေဝ်ကီု၊ ယွံတၠညး ယြဴကောန်မွဲ မက္တဵုဒှ်နူဂၠံသြိုဟ်ဇကုဂှ် တၠညးလ္ပဂစိုတ်ကၠေံညိအဴ၊ နဂလာန်မြဴဝွံ မူဟိုတ်မဟဂွံလရိုအ်ဟီုအိုတ်ညိရော”

“ဘော၊ ယွံမၞးတံ၊ အဲမဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဂှ် အဲဇိုန်ကဵုဒတုဲမြမောတ် ညးဍုၚ်ရးနိဂီုဂမၠိုၚ်ရောၚ်၊ အဲမဒှ်လၞီစိုတ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် ယွံတၠညးဂစိုတ်ကၠေံကောန်တြုံစန္ဒကုမာဝွံညိအဴ၊ နဂလာန်မြဴဝွံဂှ် မူပမၞးတံညးဂမၠိုၚ် ဟဂွံလရိုအ်ဟီုကဵုသၟိၚ်မအဲညိရော”

ဂတနူဂှ်ပၠန်တုန် သၟတ်စန္ဒကုမာဂှ် တၞဟ်နသၟိက်ဖ္အောဝ်သမ္ဘာဇကုထပှ်ကၠံ သကဵုအာအာတ်အခေါၚ်သၟိၚ်မဇကုဂှ်တုဲ ဂလာန်မြဴဝွံ သ္ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံၝောံတံညးဂမၠိုၚ် ၝောံတံပြာပ်အာတုဲ ကုသၟိၚ်မအဲလေဝ်ကီု၊ ကုဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ်လေဝ်ကီု၊ သာ်ဝွံ မၞးတံအာဟီုညိ။ ယွံတၠညး စန္ဒကုမာမဒှ်တၠသ္ၚိပိုဲဍိက်ဂှ် မသက္ကုဒုဟ်ရောၚ်၊ တၠသ္ၚိပိုဲဍိက်ဂှ် မၞုံဇကုမတုပ်တဴရဴဇာဒိသိုၚ် မစ္ဍးကဵုသတြုသၟိၚ်မရောၚ်၊ စန္ဒကုမာတၠသ္ၚိပိုဲဍိက်ဂှ် မဒှ်ဒတုဲမြမောဝ်ပ္ဍဲဍိက်ညးဂမၠိုၚ်ရောၚ်ဂှ် စန္ဒကုမာတၠသ္ၚိပိုဲဍိက်ဂှ် တၠညးလ္ပဂစိုတ်ညိအဴ၊ သာ်ဝွံ မၞးတံအာဟီုညိ” သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ဖ္အောဝ်ဏာသမ္ဘာထပှ်ကၠံရ။

သမ္ဘာဗောဓိသတ်ထပှ်ကၠံဂှ် ပြာပ်အာတုဲ အာလ္ၚောဝ်ပ္တီအာအခေါၚ်ရ၊ ဂှ်ဗြဴထပှ်ကၠံမအာတ်အဴအခေါၚ်ဂှ်လေဝ် သၟိၚ်ဟွံကလၚ်သၟိၚ်ဟွံသ္ၚဳရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ်တုန် သၟတ်စန္ဒကုမာဂှ် မသက္ကုစ္ၜုဲစ္ၜော်ဂှ်ဒှ်တုဲ ယာံဒမာန်တဴပ္ဍဲကာလဂှ်ရ။

“ဘန္တော၊ ယွံမၞးတံဟိုဲ ဗတ်ရအဲအာက္တဵုဒှ်မယိဟ်ပ္ဍဲဂကူသၟာကွဳတံဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲဂကူသၟာစၞာံတံဂှ်ကီု၊ ဗတ်ရအဲအာက္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဂကူစဏ္ဍာညးမထောံသ္ၚိဍာ်ပတ်သြဴတဴဂှ်လေဝ်ကီု ပြဲသန်ရ၊ မူဟိုတ်ရော ညးဟွံဂစိုတ်အဲညိ၊ အဲကၠုၚ်က္တဵုဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲဂကူသၟိၚ်ဝွံဂှ် ညးဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ကဵုအဲပၠန်ရောၚ်သွံမၞးတံ” သာ်ဝွံ စန္ဒကုမာယာံဒမာန်တဴတုဲ ဖ္အောဝ်သမ္ဘာထပှ်ကၠံဂှ်ပၠန်ရ။

“ယွံၝောံသမ္ဘာအဲညးထပှ်ကၠံဟိုဲ မၞးတံပြာပ်အာပၠောတ်ကၞိပ်ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလတုဲ သာ်ဝွံ မၞးတံဂး၊ ယွံအ္စာပိုဲခဏ္ဍဟာလ တၠသ္ၚိပိုဲစန္ဒကုမာမဂကန်ကဵုပိုဲ အဲဟွံမွဲဒုဟ်ဂှ် မူပအ္စာပိုဲခဏ္ဍဟာလမဂစိုတ်ကၠေံပိုဲရောအဴ၊ သာ်ဝွံ ကဵုပိုဲသၟာန်မၞးတံဂးညိ” သမ္ဘာစန္ဒကုမာထပှ်ကၠံဂှ် ပြာပ်အာပၠောတ်ကၞိပ်ပ္ဍဲတံဇိုၚ်ဗမၞးညံၚ်ဂကန်စန္ဒကုမာဂှ် သၟာန်တဴဂလာန်ဗြဴတံဂှ် ဗမၞးဟွံကလၚ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟတ်ဗြဴသေလကုမာရဳဂှ် မဒှ်ဒေံဗြဴစန္ဒကုမာ မိၚ်လဟီုစန္ဒကုမာတုဲ ပခိုၚ်နရိုၚ်စိုတ်ဟွံမာန်တုဲ ပၠောတ်လဝ်ကၞိပ်တံဇိုၚ်သၟိၚ်မဂှ်တုဲ လရိုအ်ယာံတဴဗွဲမလောန်တုဲ ရဴဝွံ ဟီုပ္တီသၟိၚ်မရ။

“မဟာရာဇ ယွံသၟိၚ်မပိုဲမပြဲ၊ တၞံနမအံက်ပိုဲသ္ဂောံစဴသွဝ်ဂှ် ကောပိုဲစန္ဒကုမာလ္ပဂစိုတ်ညိ၊ လ္ပစံၚ်ပူဇဴယတ်ညိအဴသၟိၚ်မ” သာ်ဝွံ ၜိုန်ကောန်ဗြဴသေလကုမာရဳအာတ်တဴအခေါၚ်ကီု သၟိၚ်ဟဂွံကလၚ်ဟေၚ် ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ကောန်တြုံစန္ဒကုမာမွဲနွံ ဝသုလကုမာမ္ဂးယၟု ၊ ဝသုလကုမာဂှ် ညာတ်မဇကုစန္ဒကုမာဂှ်ယာံဒၟံၚ်သီုဒဒိုက်လၞီဂှ်တုဲ ဝသုလကုမာဂှ် ပြာပ်အာပ္ဍဲဇရေၚ်ဇကုဇကုဂှ်တုဲ နရိုအ်ယာံပၠောတ်ဇကုတုဲရဴဝွံဂးကဵုသၟိၚ်လဇုဂှ်ရ။

“ဒေဝ၊ယွံသၟိၚ်လဇု၊ လၟုဟ်ဝွံအဲဍိက်ဍောတ်ဒၟံၚ်ဏီ အဲဟွံဒှ်ဗၠာဲဏီအဴ၊ ကၠာအဲဟွံဒှ်ဗၠာဲဏီဝွံဂှ် သၟိၚ်လဇု လ္ပဂစိုတ်မအံက်အဲညိရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်လဇု သာ်ဝွံညးမဟီုသ္ဍိုက်လောန်ဂှ် ကောန်ရညးမဟီုဂှ် သၟိၚ်လဇုမွဲဟွံသ္ဍိုက်ကောန်၊ ကောန်ဟွံမွဲဒုဟ်မကဵုညးဂစိုတ်ကၠေံဂှ် မူဒဇန်စိုတ်သၟိၚ်လဇုပိုဲဝွံရောၚ်”ဂးတုဲ ဝသုလကုမာလရိုအ်ယာံတဴရ။

သၟိၚ်ညာတ်ဝသုလကုမာလရိုအ်ယာံဂှ်တုဲ ဖျုန်ဂြိုဟ်ရဴမသ္ပာ်အာၜါလွးဟေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံသၟိၚ်မဟီုရ၊ “ယွံစဴသ္ဍိုက်အဲ မလ္ပယာံရ၊ ဣတမစန္ဒကုမာကောန်အဲဂှ် အဲဗလးကၠေံရ”ဂးတုဲ သၟိၚ်ကဵုဗလးကၠေံသီုညးဖအိုတ်ပၠန်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံဍေံဂးပၠန်ရ၊ “ ယွံတၠညး ပ္ဍဲနူကဵုကိုပ်ကၠာတေံ အဲဟီုလဝ်တုဲရဟသေၚ်ဟာ၊ ပ္ဍဲမသၠးကဵုစံၚ်ယတ်ကောန်တြုံကောန်ဗြဴမ္ဂးဂှ် သ္ဇိုၚ်လောန်သန်ရအဲဂး၊ သၠးမာန်သန်ရမရာတ်ဂးတုဲ အဲစဳရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်တုဲ တုဲ မူပမရာတ်ဂွံပလီုကၠေံပၠန်ရောအဴ” ဗမၞးဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲကဵုညးအာကေတ်နၚ်ပၠန်ရ။

၇။ ခဏ်ရေၚ်တၠုၚ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်

ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလချပ်ရ၊ “သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်ညးတုဲ မွဲနှကဵုကေတ်နၚ်မွဲနှကဵုကေတ်ဏာ ကၠေံပၠန်ရောၚ်၊ သၟိၚ်ဝွံစိုတ်ဟွံဗိုန် သတ်ကောန်သၟိၚ်တံဝွံဂှ် အဲသ္ဒးကေတ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်တေံရ” ချပ်တုဲ၊ သာ်ဝွံ ဗမၞးဟီုတဴရ၊ “ယွံတၠညး ကတိုၚ်ယတ်သီုဖအိုတ်ဂှ် အဲပြုပြေၚ်စဳရေၚ်တုဲအိုတ်ရအဴ တၞဟ်နသ္ဂောံအာဍုၚ်သွဝ်ဂှ် တၠညးက္ညတိတ်အိုဟ်တၟိုဟ်ကေတ်ရအဴ”ဗမၞးဂး၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သ္ကံသၟိၚ်တံဂှ် ဍေံကေတ်ဏာဗောဓိသတ်ပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်တေံရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် စန္ဒကုမာမအာတ်တဴဂှ် အိုတ်ကဵုကမၠောန်မံၚ်မ ဂၞကျာ်တံညးဂမၠိုၚ် သီုညးထပှ်ကၠံဂှ် သှ်ပလာဲကၠေံသော်တုဲ တိၚ်ၚ်ဂတီုသြိုဟ်တုဲ လရိုအ်ဂတေဝ်ယာံဗက်တိတ်အာအိုတ်၇။

“ဘန္တော၊ ယွံမၞးတံ၊ ပွဍေံသ္ပိုၚ်ဗိုက်ကေတ်နၚ်ယာတ်ကသဳကရး ဍေံဝက်ကေတ်သၞေက်ထဝ် ဍေံကလောမ်ကေတ်ကၟဝ်အနဂ္ဃရတ် ဍေံလဗှော်လၜတ်ကေတ်ဇကုနစၠန်သာ်ထဝ်ဂှ် တၠသ္ၚိပိုဲစန္ဒကုမာ သီုဒေံပိုဲသုရိယကုမာဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်ဂှ် တၠညးကေတ်ဏာတြသွံလေဝ်ဒေဝတဴတံ”၊

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဍေံဒမသ္ပိုၚ်ဗိုက်ကေတ်နယာတ် ကသဳကရး ဍေံဒမဝေက်သၞေက်ကုဏ္ဍလာံထဝ် သၠောံကေတ်နကၟဝ်အနဂ္ဃရတ် ဍေံလဗှော် လၜတ်ကေတ် နစၠန်ထဝ်ဂှ် စန္ဒကုမာ သုရိယကုမာဂှ် သီုကဵုလၞီယဲပူမှ် ပ္ဍဲမိကျာ်ဂန်ဂှ် တၞဟ်နဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ဂှ် တၠညးဂိုၚ်ကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရ”၊

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဍေံဒမသ္ပိုၚ် ဗိုက်ကေတ်နယာတ် ကသဳကရး မသ္ဇုၚ်ဂွုသ္အး ဍေံဝေက်ကေတ် နသၞေက်ကုဏ္ဍလာံထဝ် ဍေံသၠောံကေတ် နကၟဝ်အနဂ္ဃရတ် ဍေံလဗှော်လၜတ်ကေတ်နစၠန်ထဝ်ဂှ် စန္ဒကုမာကဵုသုရိယကုမာဂှ် သီုကဵုလၞီယဲပူမှ် ပ္ဍဲဇန်တံညးဂမၠိုၚ် မ္ဒးစံၚ်ယတ်ဂှ်ဟေၚ် ညးကေတ်ပ္တိတ်ဏာ ပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်တေံတုဲရသွံ”

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဍေံဟာပ်ပုၚ် မဂွုဆာဲသီုကဵုအမာဲကဖျုန် ဍေံဒညးဗလိုပ်ဖုံသ္အးဇ္ၚးသီုကဵုစၠးစရာဲ အဝဲမဆာဲ ဍုက်ဍေက် ဍေံမဝေက်ကေတ်သၞေက်ထဝ် မလဗှော်လဝ်စၠန်သာ်ထဝ် သိုကဵုမကျိုၚ်ကျဝ် မဂေါဝ်ဆာဲ စန္ဒကုမာသီုသုရိယကုမာဂှ် သီုကဵုလၞီယဲပူမှ် မဒှ်ပ္ဍဲဇန်မိမ တွဳဝါရဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ် ဂစိုတ်ထောံကၠေံဂှ် ညးကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရမၞးတံဟိုဲ”

“ယွံမၞးတံ ယြဴစန္ဒကုမာ သုရိယကုမာ ကာလမအာ မတုဲတေံဂှ် ဍိုက်ကေတ်ယာန်စိၚ်မဂေါဝ်သ္အး ယာန်ချေံ သီုလျးထဝ် ကျိုၚ်ကျဝ်ညံၚ်အိန်ဗၠာဲ သီုကဵုစရာဲရုပ်လောန်တုဲရောၚ်၊ ကောန်တြုံသၟိၚ်ၜါမအာရောၚ်သွံမၞးတံ၊ လၟုဟ်ဝွံ နတြဴတိုက်ရောၚ် ကောန်သၟိၚ်ၜါမ္ဒးတွာ်အာသွံမၞးတံ”။

၈။ ခဏ်အလုံဍုၚ် ပုပ္ဖဝတဳကတဵုဒှ် ကၞုက်ကၞာဲ

ပ္ဍဲကာလဂှ် ညးမပ္တိတ်ဏာစန္ဒကုမာ သုရိယကုမာဂှ် အိုတ်ကဵုညးအလုံဍုၚ်တံဂှ် ကၞုက်ကၞာဲဇကၠိုက်ဇကၠဝ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဗက်သကှော်တိတ်အာရ၊ ပ္ဍဲတရၚ်ဂှ် တိတ်အာဟွံလတ်တုဲ ၜေတ်တိတ်ရၚ်သ္ကံရ၊ ဒဒှ်ကယက်ကၞာဲ တမ်ညဝ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မတိတ်ဂှ် ဗမၞးညာတ်တုဲ ဗမၞးကဵုညးတၟာတ်ကၠေံတရၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလညးမ္ဒဝ်ကၠေံတရၚ်ဂှ် ညးဂမၠိုၚ်တိတ်ဟွံဂွံတုဲ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဥဒျာန်မညန်ကဵုကဵုတရၚ်ဂှ် ဍေံတံညးဂမၠိုၚ်လုပ်အာပ္ဍဲဂြိုပ်ဥဒျာန်ဂှ်တုဲ နဗရုအသံပါၚ်မဇၞော်ဂှ် ဍေံတံညးဂမၠိုၚ် နရိုအ်ဟီုအိုတ်ရ၊ မိၚ်ဗရုအသံပါၚ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဂစေံဂမၠိုၚ်ဒှ်လကိုတ်တိုန်တုဲ ပဝ်ဂၠုံတဴပဍဲလ္တူအကာသရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ကော်ဟိုကဵုဂစေံဂမၠိုၚ်ရ။

“ဘန္တောသကုဏာ၊ ဟာဲဂစေံဂမၠိုၚ်တံဟိုဲ ယဝ်မၞးတံမၞုံပၟိက်ကဵုဖျုန်မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဗၟံက်ဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳဝွံဂှ် သၟိၚ်ဨကရာတ်သမၠီုဝွံဂှ် ကောန်တြုံပန်၊ ကောန်ဗြဴပန်၊ ဂၞကျာ်ဇၞော်ပန်၊ သေဋ္ဌဳပန်၊ စိၚ်ပန်၊ ချေံပန်၊ ဂၠဴဥဿဘပန်၊ သတ်တၠသၞေၚ်ပန်၊ သဗ္ဗပန်အိုဿီုဂှ် သၟိၚ်သမၠီုဝွံ စံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ မၞးတံနွံဂၞပ်ကဵုဖျုန်မ္ဂး ပ္ဍဲဗၟံက်ဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳတေံဂှ် မၞးတံဂစေံဂမၠိုၚ် ပြာပ်တိတ်အာအိုတ်ရ”

“ဘန္တောသကုဏာ၊ ဟာဲဂစေံဂမၠိုၚ်တံဟိုဲ ယဝ်ဗှ်ေတံဒးဂၞပ်ကဵုဖျုန်မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဗၟံက်ဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳဝွံဂှ် သၟိၚ်ဨကရာတ်သမၠီုသမ္ဒိုဟ်ဝွံဂှ် သဗ္ဗပန်အိုဿီုဂှ် သၟိၚ်သမၠီုသမ္ဒိုဟ်ဝွံ စံၚ်ပပူဇဴယတ်ရ၊ မၞးတံနွံဂၞပ်ကဵုဖျုန်မ္ဂး ပ္ဍဲဗၟံက်ဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳတေံဂှ် မၞးတံဂစေံဂမၠိုၚ်တိတ်အာရ၊” နဂလာန်မြဴဝွံဂှ် မၞိဟ်တံဂမၠိုၚ် ယာံရဳရောတ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ယာံရဳရောတ်တဴအိုတ်တုဲ နူဂှ်ဍေံတံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာစိုပ်ပြာသာဒ်ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်တုဲ ဍေံတံပဒက်တိုန် ကဵုပြာသာဒ်ဗောဓိသတ်ဂှတုဲ ဍေံတံညာတ် ဥဒျာန်လွဳမာန်တာန်ဆံၚ် ဋ္ဌာန်ဒၟံၚ်ဗောဓိသတ်မလ္ၚုသြုန်ဂြာံတဴဂှ်တုဲ ဍေံတံတိုက်သြိုဟ်ဂတေဝ်ယာံတဴကဵုဗောဓိသတ်အိုတ်ရ။

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဣဝွံဒှ်ပြာသာဒ်စန္ဒကုမာရ၊ ဣဝွံဒှ်သ္ၚိတၞုၚ်ကြကတ်စန္ဒကုမာရ၊ ဣဝွံ ဒှ်ဒေန်ထဝ် ဣဝွံဒှ်ကၟဝ်ယာန်စန္ဒကုမာရ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်စန္ဒကုမာ ညးပ္တိတ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်တေံတုဲရမၞးတံ”

“ဘန္တော၊ ယွံမၞးတံညးဂမၠိုၚ်၊ ပ္ဍဲဥဒျာန်စန္ဒကုမာဝွံ မၞုံကဵုပ္ကဴတၞဟ်ဟ်သာ် မပ္တံကှ်ေကြုက် ဂမုၚ်ဓိတာန် ပြာန်ပြဴဖဏာတ်ဂၠာ် ၜုန် နရိက်တံဂှ် ရာၚ်ဆာဲတဴလၟိုန်ရမၞးတံ၊ စန္ဒကုမာဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ကၠေံဂှ် သၟိၚ်သမၠီု သီုဗမၞးပတၠစိုတ်ယုတ်ဂှ် ကဵုကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရမၞးတံ”

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဥဒျာန်စန္ဒကုမာဂှ် တၞံဆုတၞဟ်ဟ်သာ် သစ္ဆုမပ္တံကြုက် ပဏှ် ဗဳဗၠတ် သတ်ၚဝ် ဗ္ဒဝ်ဇုက် ကြုက်ထဝ် ဝိသ္ကာ ဝိသ္ကဝ် ဂမောဝ် ဂစွံ ဂတောံ ဗၚ်ယကြစံပလမ်တံဂှ် ဍေံသတ်ညေံညေံတဴရ၊ စန္ဒကုမာဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ကၠေံဂှ် ညးကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရမၞးတံ”

“ယွံမၞးတံ ဣဝွံကၟာလစ စန္ဒကုမာ မၞုံကဵုဥပဵုပိဒကှ် မသုန်သွာ ၜါရာၚ်ဆာဲတဴဗွဲမလောန်ရ၊ စန္ဒကုမာဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ကၠေံဂှ် သၟိၚ်သမၠီုကဵုညးကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရလေဝ်ဒေဝတဴတံ” နလၟေၚ်ဂလာန်မြဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ယာံရဳရောတ်တဴကဵစန္ဒကုမာအိုတ်ရ။

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဣဝွံ ရုၚ်စိၚ်ရတ်ကောန်တၠပိုဲစန္ဒကုမာရ၊ စိၚ်ရတ်မ္ၚဵု မၞုံကဵုဒြဟတ် မၞုံကဵုဂၟံၚ်ညံၚ်ကေသရာဂှ်နွံတဴ စန္ဒကုမာဂှ် တၞဟ်နဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ဂှ် ညးပ္တိတ်ဏာကၠေံတုဲရ၊ ဣဝွံ မဒှ်ချေံရတ် မၞုံကဵုဂၟံၚ် မၞုံကဵုဒြဟတ်အစောံအပါ မၞုံကဵုလအာမပြဟ်ဂှ်နွံတဴရ၊ စန္ဒကုမာ ကောန်တၠပိုဲဂှ် တၞဟ်နစံၚ်ယတ်ဂစိုတ်ကၠေံဂှ် ညးကေတ်ပ္တိတ်ဏာတုဲရမၞးတံ”

“ဘန္တော ယွံမၞးတံ၊ ဣဝွံကွဳစန္ဒကုမာ မတၟုဟ်တဴနရတ်ထပှ်ပြကာ ဗဂန်ကေတ်ချေံသိန္ဓဴၜါတုဲ ဣတေံဇက်တုဲ အာညံၚ်ရဴပရှ်ကျာ်ကီု သီုကဵုအသေအဟာန် ညံၚ်ရဴလွဳမာန်ယာန်ဖ္ဍိုက်သၟိၚ်အိန်နာဲ ဒေဝတဴကီုသွံ၊ ကောန်တြုံပန် မၞုံလက်သန်မဆာဲ သီုကဵုစရာဲကျာ်သြဳ ဗွဝ်ပိုန်ဂှ် သၟိၚ်ဨကရာတ်သမၠီုဝွံ ပတှ်ေလဟီုဗမၞးဒမိက်တုဲ မူဟိုတ်ဂွံစံၚ်ယတ် ဂစိုတ်ကၠေံဍေံဂှ်ရောလေဝ်မၞးတံ”

“ယွံမၞးတံ ဂၞကျာ်မပြဲညးပန် မၞုံလက်သန်မတုပ်တဴညံၚ်ရဴအဆေဝ်သွဝ်ကီု သၟိၚ်သမၠီုဝွံ ပတှ်ေဂလာန်ဗမၞးဒိဋ္ဌိတုဲ မူပဂွံစံၚ်ဂစိုတ်ကၠေံဂှ်ရောမၞးတံ၊ ယွံမၞးတံ ဂတနူဝွံဂှ် ဍုၚ်ကွာန် ရးနဳဂီုသီုဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳဂှ် လ္ၚုဒှ်အာဂြိုပ်ဇၞော်ရမၞးတံ” အိုတ်မၞိဟ်တံဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်နတိတ်အာမ္ၚးဍုၚ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထတုဲ ယာံကေတ်တုဲ ဒၟံၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ်ရ။

၉။ ခဏ်မိစန္ဒကုမာကဵုဂၞကျာ်ဂမၠိုၚ်အာတ်အခေါၚ်

ပ္ဍဲကာလဂှ် စန္ဒကုမာ ညးကေတ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ရ၊ မိဗောဓိသတ် ဂၞကျာ်ဂေါတမဳဟီုပ္တီသၟိၚ်သမၠီုဂှ်ရ၊ “ယွံတၠညး ကောန်အဲၜါ စန္ဒကုမာကဵုသုရိယကုမာဝွံ ယာံမရာတ်ဂစိုတ်ကၠေံတုဲ ဇကုအဲဝွံ စဴဒှ်ဂၠုဲသၟိၚ်ဂစိုတ်ရတၠညး၊ ယွံတၠညး ကောန်အဲၜါဝွံ တၠညးကဵုဒါန်လမျီုညိရအဴ”သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ပၠောတ်ကၞိပ်တံဇိုၚ်သၟိၚ်ဂှ်တုဲ ယာံအာတ်တဴအခေါၚ်ရဂှ်လေဝ် သၟိၚ်သမၠီုဂှ်ဟွံကဵုအခေါၚ်တုဲ ရဴဝွံ ဂၞကျာ်ဂးကဵုဂအှ်တံဂှ်ပၠန်ရ။

“ယွံဂအှ်အဲတံဟာဲ မၞးတံထေဲပၞတ်ကဵုကောန်အဲတုဲ မၞးတံကၞပ်ဒၟံၚ်ဟာ”ဂးတုဲ၊ ဗန်ကေတ်ဂအှ်ဗြဴပန်ဂှ်တုဲ ဂၞကျာ်လရိုအ်ယာဴတံရ။

“ယွံမၞးတံ ဂအှ်အဲပန်ဝွံဂှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ ကာလမခိုဟ်တဴဂှ် မပတၠစရာဲရုပ်လောန် မဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲလှ်ေဒယှ်ေ သ္ဍိုက်ဖလှိၚ်ကဵုစိုတ်အဲရောၚ်၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ ဟွံသၠးကဵုဒဒိုက် မူဟိုတ်မၞးတံ ဟွံဖျိုက်ဖလှိၚ်ကဵုစိုတ်ကောန်တြုံအဲညိရောလေဝ်မၞးတံ” ရဴဝွံဂးတုဲ ဗန်ကေတ်ဂအှ်ဂှ်တုဲ ဂၞကျာ်ဂေါတမဳယာံတဴတုဲ ရဴဝွံ တ္ၜေဟ်လက်ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ်ပၠန်ရ။

“ဟာဲဗမၞးခဏ္ဍဟာလဟာဲ၊ ကောန်တြုံအဲစန္ဒကုမာဗှ်ေကေတ်ဏာဂစိုတ်ထောံကၠေံဂှ် ညံၚ်အဲမ္ဒးစံၚ်တူကဵုကောန်အဲဂှ် ကဵုဗှ်ေမ္ဒးစံၚ်တူကဵုဗှ်ေညိ၊ ကဵုယာဲဗှ်ေမ္ဒးတိုက်သြိုဟ် ဂတေဝ်ယာံကဵုဗှ်ေညိ၊ ကဵုယာဲဗှ်ေမ္ဒးဇွောဝ်ဍာ်ရမတ်ကဵုဗှ်ေညိရဟာ၊ ကဵုယာဲဗှ်ေ ဇတဝ်ဖျုန်ဂြိုဟ်ညိ ယာဲဗှ်ေသီုဇကုဗှ်ေ ကဵုဒတုံစှ်ေအာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ညိရဟာ”

ဟာဲဗမၞးခဏ္ဍဟာလ ကောန်အဲစန္ဒကုမာ ဗှ်ေကဵုညးကေတ်ဏာဂစိုတ်ကၠေံဂှ် ညံၚ်အဲမ္ဒးဒှ်ယဲပူမှ် မ္ဒးသာဲအာနူကောန်အဲဂှ် ကဵုဗှ်ေမ္ဒးစံၚ်တူ ကဵုဗှ်ေမ္ဒးဒှ်ယဲပူမှ် ကဵုဗှ်ေမ္ဒးသာဲအာနူယာဲဗှ်ေညိ၊ ကဵုဗှ်ေမ္ဒးသာဲအာနူဗြဴဗှ်ေညိ၊ ကဵုဗှ်ေမ္ဒးသာဲအာနူကောန်ဗှ်ေသမ္ဘာဗှ်ေညိ”။

“ဟာဲဗမၞးခဏ္ဍဟာလ ဗှ်ေကဵုညးဂစိုတ်ကောန်အဲတုဲ အဲဟွံဂွံညာတ်ကောန်အဲဂှ် လ္ပကဵုယာဲဗှ်ေ ဂွံညာတ်ဗှ်ေညိ၊ လ္ပကဵုဗှ်ေ ဂွံညာတ်ယာဲဗှ်ေညိ၊ လ္ပကဵုဗှ်ေ ဂွံညာတ်ကောန်ဗှ်ေညိ၊ လ္ပကဵုဗှ်ေ ဂွံညာတ်သမ္ဘာဗှ်ေညိရဟာဲ”ဂၞကျာ်ဂး။

ပ္ဍဲညးမကေတ်ဏာစန္ဒကုမာပ္ဍဲဇရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်ဂှ် သာ်ဝွံ စန္ဒကုမာပ္တီသၟိၚ်မဇကုရ၊ “ဒေဝ၊ ယွံသၟိၚ်မ၊ အာတ်ဒါန်လမျီုပိုဲဍိက်ညိရအဴ၊ သၟိၚ်မလ္ပဂစိုတ်အဲညိရအဴ၊ သၟိၚ်မကဵုပိုဲဍိက်ဂွံအုဲထောံအိက်စိၚ်ဗမၞးညိရအဴ၊ ကဵုပိုဲဍိက်ဂွံအုဲထောံအိက်ချေံဗမနးညိရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ သၟိၚ်မပၠေဲထောံကၠေံပိုဲဍိက်တုဲ ကဵုပိုဲဍိက်ဒးရပ်ကဝေက်တုဲ ကဵုပိုဲဍိက်ဒးကြၚ်အာတ်စညိရအဴသၟိၚ်မ”။

“ယွံသၟိၚ်မ ဗြဴတံလ္ၚဵုဂှ် သၟိက်ကၠိဂွံကောန်တုဲ အာတ်အခေါၚ်ကဵုဒေဝတဴဆု၊ ဗြဴလ္ၚဵုအာတ်အခေါၚ်ကဵုဒေဝတဴတၟံ၊ ဗြဴလ္ၚဵုအာတ်အခေါၚ်ကဵုဒေဝတဴတၞံဇြဲဂှ်လေဝ် ဟွံကၠိဂွံကောန်တုဲ ဒးစံၚ်တူ ရဳရောတ်တဴကီုသွံသၟိၚ်မ၊ ယွံသၟိၚ်မ သၟိၚ်မပိုဲနွံပၟိက်ကဵုပိုဲတုဲ ပိုဲဍိက်ကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ကောန်သၟိၚ်မတုဲရ၊ သၟိၚ်မလ္ပဂစိုတ်ပိုဲဍိက်ညိရအဴ”။

“ယွံသၟိၚ်မ မိပိုဲသ္ဍိုက်မၠိုက်မြိမြန် ဇၞော်သၠုၚ်လဝ်ပိုဲ သီုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဗွဲမလောန်ကၠုၚ် ယာံဒက်ဒေါန်ကၠုၚ် ဝေါန်စဝ် အာတ်တဴကဵုအခေါၚ်သၟိၚ်မပိုဲဂှ် သၟိၚ်မကဵုအခေါၚ်ကဵုပိုဲညိရအဴ၊ လ္ပပိုဲမ္ဒးသာ်နူမိပိုဲဍိက်ညိရအဴ”၊ နဂလာန်ဂလိုၚ်ဝွံ ၜိုန်စန္ဒကုမာအာတ်အခေါၚ်ကိုလေဝ် ဟဂွံအခေါၚ်တုဲ စန္ဒကုမာပၠောတ်လဝ်ကၞိပ်ပ္ဍဲတံဇိုၚ်မိဂှ်ရ။

“အမ္မ၊ ယွံမိတၠဂုန်အဲ ဒဒှ်မိမမၚ်မွဲတဴ လုကဴစှ်ဂိတုဂှ် အဲဂွံဒှ်မၞိဟ်တုဲ ဒဒှ်မိသိုဟ်သၟတ်ပဿမဝ် ဒဒှ်မိဖုံပၠဳလွဳပရာအဲဇၞော်မောဝ်အာပ္ဍဲဒေါဝ်ပိုန်တသိုက် ဒဒှ်မိအဲမ္ဒးဒုၚ်ဒဒိုက်ဂှ် လၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒှ်ကၞောတ်လညာတ်တုဲရ၊ လဟီုဝွံဂှ် ကၞောတ်လဟီုတုဲရ၊ ဒုဟ်အဲဍိက်အိုဿီု အဲဍိက်ကလံမိကျာ်ဂန်ရ၊ လၟုဟ်သၟိၚ်မအဲသၟိက်ဂွံဍုၚ်သွဝ်ဂှ် စံၚ်ယတ်ဂစိုတ်အဲဂှ် ကဵုသၟိၚ်မအဲကၠိဂွံဍုၚ်သွဝ်ညိရအဴ”။

“အမ္မ၊ ယွံမိကျာ်ဂန်အဲ ကဵုအဲလ္ၚောဝ်ဇိုၚ်မိအဲညိ၊ မိကျာ်ဂန်ဗန်လဝ်အဲဍိက်ညိအဴ၊ ယွံမိကျာ်ဂန်အဲ အဲလ္ၚောဝ်ဇိုၚ်မိတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ညးဂစိုတ်စံၚ်ယတ်ကဵုအဲဂှ် အဲသ္ဒးအာရမိ” ဂၞကျာ်ဂေါတမဳ မိၚ်ဂလာန်ကောန်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ။

“ယွံကောန်အြစန္ဒကုမာ နဒွက်သော် မတုပ်တဴရဴထာၚ်စမ္ၚာဂှ် မ္ဒက်ညိ၊ မိသ္ဂောံဗဵုညိကောန်၊ နအေပါတ်ကြိယာမဆာဲတဴဂှ် မကျိုၚ်ကျဝ်ညိကောန်၊ ယွံကောန်အဲစန္ဒကုမာ နစၠန်သာ်ထဝ် မလဗှော်လဝ်ဇကုမညိကောန်၊ ယွံကောန်စန္ဒကုမာ နယာတ်ကသဳကရးမဆာဲ မသ္ပိုၚ်ဗိုက်တုဲ ကၞတ်တဲ ထဍယ်ဒေါဝ်တဍယ်ဋ္ဌာန် သၟိၚ်ဂမပိုၚ် ကဵုယာဲဂွံဗဵုညိကောန်”။

“ယွံကောန်အဲစန္ဒကုမာ နအပေါတ်ကယိုၚ် မပ္တံလစိန်စရံက်ဒြၚ်ဗံက်လကံက်ထဝ်တံဂှ် မကျိုၚ်ကျဝ်ပ္ဍဲဒေါဝ်ပူရိသာတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကၞတ်တဲဝွံ ကဵုယာဲသ္ဂောံဗဵုမညိကောန်” သာ်ဝွံ ဂၞကျာ်ဂေါတမဳ ယာံတဴကဵုစန္ဒကုမာရ။

ပ္ဍဲမသက်သၟိၚ်ဂှ် ဂၞကျာ်စန္ဒဒေဝဳ မဒှ်ဂၞကျာ်ဇၞော်ဗောဓိသတ်ဂှ် ပၠောတ်လဝ်ကၞိပ်ပ္ဍဲတံဇိုၚ်ခါံသဳဂှ်တုဲ လ္ၚောဝ်အာတ်တဴအခေါၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံခါံသဳအဲသၟိၚ်ဇၞော် ညးလ္ၚဵုညးမပတၠကောန်ဂှ် ညးသ္ဍိုက်မၠိုက်ကောန် ညးဟွံမိက်ကဵုကောန်ရှာဲ ညးဟွံမိက်ကဵုချိုတ်ရောၚ်သွံ၊ ခါံသဳအဲသၟိၚ်ဇၞော်မွဲဂှ် ဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ကောန် ဂစိုတ်ကၠေံကောန်ပၠန်ရောၚ်သွံအ” သၟတ်ဗြဴစန္ဒဒေဝဳဂး။

သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံဂအှ်အဲစန္ဒဒေဝဳဟာဲ ကောန်အဲတံဂှ် အဲဟွံသ္ဍိုက်ဟွံသေၚ် အဲသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်သန်ရ၊ ဂအှ်အဲလေဝ်အဲသ္ဍိုက်ရ၊ အကုအဲလေဝ်အဲသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တၞဟ်နအဲသၟိက်ဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်တုဲ အဲမ္ဒးစံၚ်ယတ်ကောန်အဲ သမ္ဘာအဲ တံဂှ်ရောၚ်”။

“ယွံတၠညး စန္ဒကုမာတၠသ္ၚိအဲဝွံ ပတၠစရာဲ ရုပ်ညံၚ်ကောန်ဒေဝတဴကီု မ္ဒးရှာဲဂစိုတ်ဝွံဂှ် ဖျုန်ဂြိုဟ်အဲ ညံၚ်မသ္ပာ်အာကီုရအဴ၊ တၠညးဂစိုတ်တၠသ္ၚိအဲဂှ် ဇကုအဲ တၠညးဂစိုတ်ကၠေံကီုညိရအဴ၊ ကရောံတၠသ္ၚိအဲဂှ် အဲဂွံအာက္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံညိအဴ” သၟတ်ဗြဴစန္ဒဒေဝဳဂး။

သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “ဟာဲစန္ဒဒေဝဳဂအှ်အဲ စန္ဒကုမာတၠသ္ၚိဗှ်ေဂှ် ဟၟဲတုဲ ခါံသဳဒၞဳဗှ်ေနွံဂှ် ဗှ်ေလှိၚ်တဴစိုတ်ရ၊ ဗှ်ေလ္ပစံၚ်တူရဟာဲ” သၟိၚ်ဂး၊ သၟတ်ဗြဴမိၚ်လဟီုသၟိၚ်တုဲ တဲၜါဂတီုသြိုဟ်တိၚ်တိၚ်တုဲ ပၠောဇကုတုဲ ဂတေဝ်ယာံတဴရ။

၁၀။ ခဏ်သၟိၚ်အိန်ထ္ၜလဘာ်

ပ္ဍဲမသက်သၟိၚ် ဂၞကျာ်စန္ဒဒေဝဳ မယာံတဴဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲအစဳရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်ဂှ် စဳရေၚ်အိုတ်တုဲ ကောန်တြုံသၟိၚ်စန္ဒကုမာဂှ် ညးပရာပ်ဏာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်ဂှ်တုဲ ကဵုဂ္ဇံဒၟံၚ်သ္ကဲကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ရ၊ ထးထဝ်မွဲဂှ် တၞဟ်နသကဵုဒုၚ်ဆီကအ်စန္ဒကုမာဂှ် ပရာပ်နၚ်တုဲ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် နတဲဍေံရပ်ကေတ်သၞာ်ဇမ္ကေက်တုဲ နသၞာ်ဝွံ အဲသ္ကုတ်ကၠေံကအ်စန္ဒကုမာဝွံတုဲ အဲဒုၚ်ကေတ်ဆီကအ်ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဝွံဂှ် ဍေံရပ်တုဲ ဍေံသ္ကေဴဖျာံဒၟံၚ်သၞာ်ဂှ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဂၞကျာ်စန္ဒဒေဝဳ သမ္ဘာဗောဓိသတ်ဂှ်ညာတ်တုဲ “သြမၞးဒေဝတဴတံ လတုန်ဝွံ တၠသ္ၚိအဲချိုတ်ကွေံရ အဲဟုံရ အဲလေၚ်ကွေံရ” ဂးတုဲ “အဲပစၟတ်သစ္စညိ”ချပ်တုဲ က္ၜံၚ်ထံက်ကလဵုယဵုသၟိပ်တဲတုဲ ရဴဝွံဂၞကျာ်ပသစ္စရ။

“ဘန္တော၊ ယွံဒေဝတဴပၟၚ်လိုက် ပၟၚ်ကဝ် ပၟၚ်သာသနာ အိန်ဗြီု ယီုမာတံညးဂမၠိုၚ် ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဝွံ ပွံဍေံဝွံ ဒှ်ပွသရာံပါပ်စၟတ်ရယဝ်သဒှ်ဂှ် စန္ဒကုမာတၠသ္ၚိအဲဝွံ လ္ပကဵုဒးချိုတ်ညိ၊ ကဵုဂွံဂျိုၚ်တဴလမျီုကရောံအဲညိအဴ ဒေဝတဴတံ” သာ်ဝွံ သၟတ်ဗြဴစန္ဒဒေဝဳ ပတွဟ်စၟတ်သစ္စရ။

ပ္ဍဲချိန်ခဏဂှ် သၟိၚ်အိန်ဂွံတီကေတ်ဗက် ရပ်လေံဗတ်ဇဗတ်တုဲ ဗွဲပြဟ်စှ်ေစိုပ်ကၠုၚ်တန်ဒၟံၚ်လ္တူအကာသပၠဇကုတုဲ ဒယာပ်လေံဗတ်ဇဗတ် စမြဗဟေက်သၟိၚ်ဂှ် ကဵုဗလးကၠေံသတ္တံဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။

သၟိၚ်ဖေက်ဒဇပ်ဇတဝ်တဴဗွဲမလောန်တုဲ ကဵုဗလးကၠေံညးဂမၠိုၚ်တံဂှ်သီုဖအိုတ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဗၠးနူဒွက်အိုဿီုတုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ကတိုၚ်ယတ်ဂှ် ဇန်တံညးဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ ရဴဝွံ ဍေံတံဂးအိုတ်ရ။

“ယွံမၞးတံ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဝွံ ဂစိုတ်မၞိဟ်စံၚ်ယတ်ဂှ် မဂွံအာသွဝ်ရောၚ်၊ ဍေံမ္ဂးဂှ် ဇကုဍေံကဵုစှ်ေကတိုၚ်ယဝ်တုဲ ပိုဲဗဝ်စံၚ်ကဵုဍေံဂွံအာသွဝ်ညိမၞးတံ”ညးဂမၠိုၚ်ဂးတုဲ ဍေံတံညးဂမၠိုၚ် ရပ်တိကလောံတုဲ ဗိုၚ်လဝ်ဗမၞးတုဲ ဍေံဇီုကဵုတိကလောံရ။

ဗမၞးဒုၚ်တဆုတ် အာတဆုတ်အာတုဲ ဒုၚ်ဒတုံစှ်ေအာပ္ဍဲကတိုၚ်ယတ်ဂှ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဗိုၚ်ဇီုဖျေံတုဲ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလဂှ် ချိုတ်ဗၠိုက်ကၠေံအာရ၊ ဗမၞးဂှ်ချိုတ်အာတုဲ တၞဟ်နဂစိုတ်သၟိၚ်ဂှ် ညးဂမၠိုၚ်ဗိုၚ်ဟုပ်ကၠုၚ်ပၠန်ရ။

စန္ဒကုမာ ဗန်လဝ်သၟိၚ်မဇကုတုဲ ဟကဵုညးဂစိုတ်ရ။ “လမျီုသၟိၚ်ပိုဲသကဵုရ၊ ကၟိၚ်ဍုၚ်ကီုက္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ကီု ပိုဲဟွံကဵုပ္ကၚ်ရၚ်ရ၊ ဍုၚ်လေဝ်ပိုဲဟွံကဵုလောပ်ရ၊ ကဵုပစာဏာတုဲ မ္ၚးဍုၚ်ပိုဲသကဵုဒၟံၚ်ရ၊ ကဵုဒးတြိုၚ်အာတ်စရ”ဂးတုဲ ညးဂမၠိုၚ်ကဵုသ္ပိုၚ်ယာတ်ဍာ်မိတ်တုဲ ယာတ်ပူက္ဍိုပ်ကဵုပလွေဟ်စဏာတုဲ ဍေံတံညးဂမၠိုၚ် ပလံၚ်ဏာကဵုအာဒၟံၚ်ပ္ဍဲကွာန်စဏာဂှ်ရ။

“ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ၊ ယြဴပူဂဵုလ္ၚဵုတံဂှ် ပွသရာံပါပ်ဂှ် ဍေံဒးပ္တုဲရဂှ် ပူဂဵုပတုဲသရာံပါပ်တံဂှ် ဒးအာစိုပ်ရက်ရခမဳတံ” ကျာ်တြဲဂး။

၁၁။ ခဏ်ဇိုန်ကဵုကၟိန်ဍုၚ်ကဵုစန္ဒကုမာ

ပ္ဍဲကာလဂှ် ဇန်တံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဍေံစဍးကၠေံ ခါခဏဳၜါ သၟိၚ်ကဵုဗမၞးဂှ်တုဲ ဍေံတံစဳရေၚ်အပေါတ်ပသေက်ဘိသေခတုဲ စန္ဒကုမာဂှ် ဍေံတံပသေက်ကဵုပသၟိၚ်ရ။

“ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ၊ ကောန်တြုံသၟိၚ်တံဂှ်တုန်လေဝ် စန္ဒကုမာဗၠးနူစံၚ်ယတ်ဂှ်တုဲ ကောန်သၟိၚ်တံဂှ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ ဍေံတံပသေက်ကဵုစန္ဒကုမာပသၟိၚ်ရ”။

“ယွံခမဳတံ ယြဴဒေဝတဴ ဗၠာဲဗၠာဲတံဂှ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ ဍေံတံပသေက်ကဵုစန္ဒကုမာပသၟိၚ်အိုတ်ရ” ။

“ယွံခမဳတံ ယြဴပူရိသာတ် ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်တံဂှ် ဍေံကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲ ဍေံတံပသေက်ကဵုစန္ဒကုမာပသၟိၚ်အိုတ်ရ”။

“ယွံခမဳတံ မှာဇန်တံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် စန္ဒကုမာ ဂွံဗၠးနူစံၚ်ယတ်တုဲ တုဲဍေံတံမိပ်စိုတ် အိုဟ်တၟိုဟ်တဴဗွဲမလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဍေံတံပသေက်ကဵုစန္ဒကုမာပသၟိၚ်တုဲ ဍေံတံတက်ဖံတုဲ လန်ဂရၚ်ပ္တီညးအလုံဍုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ”။

နလၟေၚ် ဂလာန်သာ်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံပၟိၚ်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ပ္ဍဲကာလဂှ်ရ၊ အိုတ်မှာဇန်အိုဿီုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဍေံတံအိုဟ်တၟိုဟ်တဴစိုတ်ဗွဲမလောန်တုဲ နကၞုသၚ်ဂပဝ်သ္တုံဂှ် ဍေံတံစရိုဟ်ဍာ်ဘိသေခကဵုဗောဓိသတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်အိန်နာဲညးဒေဝတဴတုန်လေဝ် နကၞုသၚ်ဂပဝ်သ္တုံဂှ် စရိုဟ်ဍာ်ဘိသေခ ပသေက်ကဵုဗောဓိသတ်ပသၟိၚ်ပ္ဍဲကာလဂှ်အိုတ်ရ။

ဂၞကျာ်သုဇာတာတုန်လေဝ် ကေုာံဒေဝတဴ အဆေဝ်သွဝ်တံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၠုၚ်ကောံမွဲဟာန်တုဲစရိုဟ်ဍာ်ဘိသေခတုဲ ဇိုန်ကဵုဗောဓိသတ်ပသၟိၚ်ရ၊ ယာတ်ဒိပ်ကောန်ဒေဝတဴဂှ် ပရဴညံၚ်ဇၞောဝ်တုဲ ဍေံတံကဵုတဲ သဝယယာတ်ကဵုတဴသာဓုကအိုတ်ရ၊ အိုတ်ကဵုပူရိသာတ် သၟိၚ်တံဂှ်ကီု အမာတ်ဒဴဗညာတံဂှ်ကီု ကောန်ဨကရာတ်ဗၠာဲဗၠာဲတံဂှ်ကီု ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဝုတ်တ်တံဂှ်ကို ကောန်ဒေဝတဴဗၠာဲဗၠာဲတံဂှ်ကီု ကောန်ဒေဝတဴဝုတ်တ်တံဂှ်ကီု အိုတ်ညးအလုံဍုၚ်ဂှ် ကၞုက်ကၞာဒှ်မွဲတုဲ လလောၚ်ကဵုသာဓုကာ ဂြီုဂြီုအိုတ်ပ္ဍဲကာလဂှ်ရ။

ပ္ဍဲကာလဂှ် ညးဂမၠိုၚ်ဇိုန်ကဵုကၟိန်နန်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ကဵုဗောဓိသတ်တုဲ ဖံဇၞော်မဒှ်သ္ဍိုက်စိုတ်ဇန်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကဵုတက်လလောၚ်တဴအလုံဍုၚ်ပုပ္ဖဝတဳဂှ်အိုတ်ရ၊ ဗောဓိသတ်ဂွံပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်တုဲ ယာတ်မပြဲပြဲတံဂှ်ကီုလေဝ် ကဵုညးပလံၚ်ပ္တိတ်ကဵုသၟိၚ်မဇကုရ၊ ဇွောံအဟာရဘောဇိုန်ဂှ်လေဝ် ကဵုညးပ္တိတ်ကဵုသၟိၚ်မဇကုရ၊ သၟိၚ်စဏာဂှ် ညးဟွံကဵုလုပ်ဍုၚ်ရ ဒးမံၚ်ကေတ်မ္ၚးဍုၚ်ဂှ်ရ။

သၟိၚ်စန္ဒကုမာရာဇာ မပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိၚ်ဍုၚ် ဗဗွဲဓဝ်မၚ်မွဲလဝ်ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာ ဒါန်သဳလဘာဝနာ ပ္တုဲအာဟွံဂွံသ္ဂုတ် ဖလုတ်အာဂှ်တုဲ ပ္ဍဲလအိက်အယုက်ဂှ် စုတိတုဲ တိုန်စိုပ်ဍုၚ်သွဝ် လတူပြာသာဒ်ထဝ် ဒေန်ထဝ် သၞာထဝ် ဆုကဝ် လဗဗြိုက် ဂွံစသိုၚ်တဴတသိုက်ဒိပ်မပြဲပြဲရ။

၁၂။ ခဏ်သၟဟ်ဇာတ်

တဝှ်ဒေသနာသာ်ဝွံ ကျာ်တြဲတွံကဵုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ “ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ ဒေဝဒတ်ဝွံ နိဿဲကဵုအဲမွဲတုဲ မပလွဳဂစိုတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဆလၟုဟ်ဝွံဟသေၚ် ပ္ဍဲကာလမတုဲတေံကီုလေဝ် နိဿဲကဵုမွဲတုဲ မဂစိုတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပတဴလွဳပရာတုဲရ ခမဳတံ” ကျာ်တြဲဂးတုဲ သၟဟ်ဇာတ်အတိက်တေံရ။

“ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ။ ဗမၞးခဏ္ဍဟာလမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ဂၞကျာ်ဂေါတမဳမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မိအဲ ဂၞကျာ်သိရိမာယာလၟုဟ်ဝွံရ၊ ဂနကျာ်ဒန္ဒဒေဝဳမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မိရာဟုလ ဂၞကျာ်ဘိမ္မာလၟုဟ်ဝွံရ၊ သေလာကုမာရဳ ဒေံဗြဴအဲမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဥပ္ပလဝန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ကောန်တြုံအဲ ဝသုလမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ရာဟုလလၟုဟ်ဝွံရ၊ ဒေံတြုံအဲဘဒ္ဒသေန မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မှာမုဂ္ဂလာန်လၟုဟ်ဝွံရ၊ ဒေံတြုံအဲ ဝါမဂေတ္တမတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မှကဿပလၟုဟ်ဝွံရ၊ ဒေံတြုံအဲသူရိယကုမာ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ် သာရိပိုတ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်အိန်မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ထေရ်အနုရုဒ္ဓတၠမတ်ဒိပ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ စန္ဒကုမာ ကောန်တြုံဨကရာတ်မတုဲတေံဂှ် တုန်လေဝ်။ အဟံဨဝသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကၠုၚ်ဒှ်အဲကျာ်လၟုဟ်ဝွံရ ခမဳတံ” ဣတိ၊ ရဴဝွံ။ ဇာတကံ၊ န်ဇာတ်အတိက်ဂှ်။ သမောဓာနေသိ၊ စိုန်ကျာ်တြဲတွံလဝ်ရအဴ။ ။

ဇာတ်စန္ဒကုမာ တုဲဆဝွံရ။

နိဿဲ

https://drive.google.com/file/d/1mlj1zJBi1DuJxKICjlX-7qEErQv5rb5n/view?usp=sharing

ပြကိုဟ်ဇာတ်စှ် ကျာ်ဇၞော်အဇွောံ