စရင်ဍုင် မနွံကဵု အဝဵုစၟိန်ပြမာန်ဂမၠိုင်

စရင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံ ဒှ်စရင် ရးနိဂီု (ဝါ) ဍုင် မနွံ ကဵုအဝဵုစၟိန်ပြမာန် ပ္ဍဲအလုံဂၠးတိ ကေုာံ ကဆံင် မဂွံဒုင် စၟတ်သမ္တီ အဝဵုစၟိန်ပြမာန်ညးတအ်။

A long row of flags
အလာံဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ကေုာံ အလာံဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဟွံသေင်၊ ဆဂး ဂွံလဝ် အခေါင်လ္ၚတ် ပ္ဍဲဂတမုက် သ္ၚိစၠတ်ဍုင်ဂမၠိုင် (Palace of Nations) ပ္ဍဲဂျာနေဝါ (Geneva)၊ သွိတ်ဇြာလာန်။

သီုဖအိုတ် နွံရးနိဂီု (ဝါ) ဍုင် ၂၀၆။ ပၞောဝ်တအ်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုသၞောတ်ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂတုဲ ပါ်ပိကဏ္ဍဂွံမာန်ရ။ ၁၉၃ မဂွံဒှ် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ၊[] ၂ မဂွံအခေါင်လမ္ၚတ် ပ္ဍဲ အသာမ်ဗလဳနာနာ ကုလသမဂ္ဂ၊ ၁၁ မဒှ်ဂကူဍုင်တၞဟ်ခြာ။

တင်မဒးပေင် သွက်ဂွံ စၟတ်သမ္တီ ရးနိဂီုမွဲ

ပလေဝ်ဒါန်

သၞောဝ်ဥပဒေဂၠးကဝ် မဆေင်ကဵု ပ္ဍဲအရာမဂွံစၟတ်သမ္တီ ဍုင်မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်ဂှ် ထ္ၜုတ်ခၞံလဝ် ပ္ဍဲကောံဓရီုဇၞော်မောန်တေဝိဒေအဝ် (Montevideo Convention) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၃ ဂှ်ရ။ ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် ပံက်လဝ် အဓိပ္ပါယ် ဍုင်မွဲဂှ် နဒဒှ် ညံင်ရဴထ္ၜောမ်ကဠင် သၞောဝ်ဂၠးကဝ်မွဲရ။ ယဝ်ရ ဍုင်ဂှ် ဍိုက်ပေင်တဴ ကုဍာ်ဒကေဝ် မဗၟံက်ထ္ၜးလဝ် ဗွဲသၟဝ်ဏအ်မ္ဂး ညးစၟတ်သမ္တီ နဒဒှ် ရးနိဂီု (ဝါ) ဍုင်မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန် မွဲရ။ (က) ဒဒှ် မနွံကဵု လၟိဟ်မၞိဟ်ထာဝရ၊
(ခ) ဒဒှ် မနွံကဵု စၟတ်သမ္တီပယျဵုတိဍာ်၊
(ဂ) ဒဒှ် မနွံကဵု အလဵုအသဳ
(ဃ) ဒဒှ်မနွံကဵု ဍာ်ဒကေဝ် သွက်ဂွံ ဆက်ဆောံ ကုရးနိဂီုတၞဟ်သအာင်၊
လုကဴ စဵုကဵု မဟွံဒးဒုင် အုပ်ဓလီုထောအ် နကဵုဍုင်တၞဟ်သအာင် နကဵုဒြဟတ်ပၞာန်ကီု ဟွံသေင်မ္ဂး နကဵု ဒြဟတ်ဂတိလိက်ကသုက်ကီုရ။[]

စပ်ကဵု တင်မနွံကဵု ဍာ်ဒကေဝ် သွက်ဂွံဆက်ဆောံ ကုရးနိဂီုတၞဟ်သအာင်ဂှ် စုတ်ပ္ဍဲတင်မသ္ဒးနွံဟေင် သွက်ဂွံစၟတ်သမ္တီ ရးနိဂီုမွဲဂှ် ကေင်နွံကၠုင်လဝ်ရ။ နကဵုလညာတ်မ္ဂး တင်ဏအ်ဂှ် ဟွံမဲပၟိက်ရ။ ကၞောတ်တဲ တေသြရဳမဒက်ပ္တန် ရးနိဂီုမွဲဂှ် ပံက်လဝ် အဓိပ္ပါယ် ဍုင်မွဲ တုပ်သၟဟ် ညံင်ရဴပူဂိုလ်မွဲ မနွံအပ္ဍဲ သၞောဝ်ဂၠးကဝ်၊ ယဝ်ရ ဍုင်တၞဟ်တအ် စၟတ်သမ္တီ ဍုင်ဂှ် ဒှ်ဍုင်မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်ရ။ ပ္ဍဲကဵု စရင်ဍုင်ဏအ်ဂှ် ဍုင်နကဵုအလဵုဇကုညးတအ် လလောင်တြးလဝ် ဍုင်သၠးပွးတုဲပၠန် အောန်အိုတ် ဍုင်မဒှ်ကောန်ဂကောံကုလသမဂ္ဂမွဲ ပလဝ်ဒတန် အခေါင်စၟိန်ပြမာန်ညးတအ်ရ။

ဒုင်သဇိုင် ကုတင်ဗွဲလတူဂှ်တုဲ ပ္ဍဲစရင်ဝွံ သီုဖအိုတ် နွံ ၂၀၆ ဍုင် -[][lower-alpha     ၁]

  • ၂၀၃ ဍုင် ဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ အောန်အိုတ် နကဵု ဍုင်ကောန်ဂကောံကုလသမဂ္ဂ။
  • ၂ ဍုင် ကိတ်ညဳ ကုတေသြရဳလလောင်တြးဗၠးၜး တုဲပၠန် ဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ ဆဍုင် သက္ကု-ကောန်ဂကောံကုလသမဂ္ဂ ဟေင်။
  • ၁ ဍုင် ကိတ်ညဳ ကုတေသြရဳလလောင်တြးဗၠးၜး ဆဂး ဍုင်ညးတၞဟ်လဵုလေဝ် ဟွံပစၟတ်သမ္တီလဝ်။

ပ္ဍဲကဵု ဇရာဗွဲသၟဝ်ဝွံ ပ္ဍဲကဝ်လာမ်လပါ်တဲပုင်ဂှ် နွံကဵု ဗိန္ဒုဂမၠိုင် မလဴထ္ၜး အကာဲအရာဍုင်ဂှ် ကေုာံ ဍုင်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ရးမနွံကဵု အခေါင်ပကင်ရင်ဇကုအပိုင်တအ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲစရင်ဂှ် နွံကဵု

  • ဍုင် မနွံကဵု ပရေင်ဆက်ဆောမ် ကုဍုင်သအာင်တၞဟ်
  • ၂ ဒေသ မအုပ်ဓလီုလဝ် နကဵု ပါကိသတာန် မဒှ်ဒေသ ဍုင်မနွံကဵု အခေါင်စၟိန်ပြမာန်လေဝ် ဟွံသေင်၊ ဍုင်မနွံ သၟဝ်ဍုင်ညးတၞဟ်လေဝ် ဟွံသေင်၊ တုဲပၠန် နွံဒၟံင် အပ္ဍဲဍုင်ညးတၞဟ်မွဲလေဝ် ဟွံသေင် မဒှ်ဒေသ (ဝါ) ဍုင် အဇြေတ် ကဿမဳယျာ (Azad Kashmir) ကဵု ဂိလ်ဂိတ်-ဗလ်တိသတာန် (Gilgit-Baltistan)
  • ဒေသမနွံ အပ္ဍဲရးနိဂီုတၞဟ်။
  • ဍုင်လစှ်ေ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုတင်လတုပ်စိုတ် သၞောဝ်ဂၠးကဝ်။

စရင် ရးနိဂီုဂမၠိုင်

ပလေဝ်ဒါန်
ယၟုဓမ္မတာ ကေုာံ ယၟုပ္ဍဲသၞောဝ် နကဵု ဘာသာမန် ယၟုဓမ္မတာ ကေုာံ ယၟုပ္ဍဲသၞောဝ် နကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက် ကောန်ဂကောံ ပ္ဍဲသၞောတ်ကုလသမဂ္ဂ [lower-alpha     ၂] အဝဵုစၟိန်ပြမာန် မနွံကဵု တးပါဲ [lower-alpha     ၃] တင်ဂၞင် မဆေင်စပ် ကုကဆံင် မဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ အဝဵုစၟိန်ပြမာန် [lower-alpha     ၅]
A AAA A AAA A AAA
ZZZဍုင် ကောန်ဂကူ ကုလသမဂ္ဂ and ဍုင်မဂွံအခေါင်တိုန်စိုပ်လ္ၚတ် အသေမ်ဗလဳကုလသမဂ္ဂ A AAA ZZZ
ZZZအာဗ်ခေဇြဳယျာ (Abkhazia) → ရံင် စရင် အာဗ်ခေဇြဳယျာ
အဖဃာန္နိသတာန်   Afghanistan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အလဵုအသဳ မသိမ်ကေတ်လဝ်အဝဵု (  အလဵုအသဳ အေဿလာမ္မေတ် အဖဂါန္နိသတာန် (Islamic Emirate of Afghanistan)) ဂှ် ဟွံက္လိဂွံ စၟတ်သမ္တီ နူကဵု ဍုင်တၞဟ်မွဲမွဲဏီရ။ နကဵု ကုလသမဂ္ဂဂှ် ဆက်တုဲ စၟတ်သမ္တီလဝ် အလဵုအသဳ သမ္မတ အေဿလာမ္မေတ် အဖဃာန္နိသတာန် (  Islamic Republic of Afghanistan) နဒဒှ် အလဵုအသဳ အဖဂါန္နိသတာန် ဖိုဟ်ရ။[][]
အာလ်ဗနဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ အာလ်ဗနဳယျာ   Albania – Republic of Albania A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အာလ်ဂျေရဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ ဒဳမဝ်ကရေတ္တေတ် ညးဍုင်ကွာန် အာလ်ဂျေရဳယျာ   Algeria – People's Democratic Republic of Algeria A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အာန္ဒောရ်ရာ - ဍုင်ဥပ္ပရာဇာ အာန္ဒောရ်ရာ   Andorra – Principality of Andorra A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အာန္ဒောရ်ရာ ဂှ် ဒှ်ဍုင်ဥပ္ပရာဇာ မပံင်တောဲ ဥပဓိဍုင် ကုသမ္မတပြင်သေတ်၊ တုဲပၠန် သၟိင်သင် ကာတ္တလေတ်ရဝ်မ။[]
အင်္ဂေါလာ - ဍုင်သမ္မတ အင်္ဂေါလာ   Angola – Republic of Angola A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အာန္တိဂူ ကဵု ဗါဗူဒါ   Antigua and Barbuda A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Antigua and Barbuda is a Commonwealth realm[lower-alpha     ၆] with one autonomous region, Barbuda.[lower-alpha     ၇]
အာဂျေန္တဳနာ - ဍုင်သမ္မတ အာဂျေန္တဳနာ   Argentina – Argentine Republic[lower-alpha     ၈] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အာဂျေန္တဳနာဂှ် ဒှ်ကၟိန်ဍုင်ဖေဒ္ဒရာတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ရး ၂၃ ကဵု ၁ ဍုင်မအုပ်ဓုပ်အပိုင်။[lower-alpha     ၉]
အာမေနဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ အမေနဳယျာ   Armenia – Republic of Armenia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဟွံဂွံဒုင်သမ္တီ နကဵု ပါကိသတာန် အာမေနဳယျာဂှ် ဟွံဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ နကဵုပါကိသတာန် ဟိုတ်နူကဵု ပြသၞာကောန်ဂကူ Artsakh[][၁၀][၁၁]
ZZZArtsakh → See Artsakh listing
သြသ္တြာလဳယျာ - ဓနသဟာယ သြသ္တြာလဳယျာ   Australia – Commonwealth of Australia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ သြသ္တြာလဳယျာ ဂှ် ဒှ်ရးဓနသဟာယ ကေုာံ သၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ရးဂမၠိုင် ကေုာံ ဒေသဂမၠိုင်ရ။ သီုဖအိုတ် နွံ တြဴ ရး၊ ပိ ဒေသအပ္ဍဲဍုင် ကေုာံ တြဴ ဒေသမ္ၚးဍုင် ကေုာံ မွဲ ကမြေက်အာန္တာတိစ် ဒေသမ္ၚးဍုင်။ ဒေသမ္ၚးဍုင် သြသ္တြာလဳယျာ ဂှ် -
  • တကအ်အသမောရ် ကဵု ခါတဳယျာ ( Ashmore and Cartier Islands)
  • တကအ်ခရေတ်သမာတ် (  Christmas Island)
  • တကအ်ကဝ်ကဝ် (  Cocos (Keeling) Islands)
  • ဒေသတကအ်ၜဳကဝ်ရာ ( Coral Sea Islands Territory)
  • တကအ်ဟာဒ် ကဵု တကအ်မက်ဒဝ်နေလ် ( Heard Island and McDonald Islands)
  • တကအ်နဝ်သွောက် (  Norfolk Island
  • ဒေသအာန္တာတိစ် သြသ္တြာလဳယျာ  Australian Antarctic Territory
သြသ္တြဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ သြသ္တြဳယျာ   Austria – Republic of Austria A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံသမဂ္ဂဥရောပ၊[lower-alpha     ၄] အဝ်သတြဳယျာဂှ် ဒှ်ဍုင်သၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မနွံကဵု ဒစိတ်ရး။
အာဇြာဗါဲဂျာန် - ဍုင်သမ္မတ အာဇြာဗါဲဂျာန်   Azerbaijan – Republic of Azerbaijan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အာဇြာဗါဲဂျာန် နွံကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင် မွဲ - နခ်ချိဝါန် (Nakhchivan) [lower-alpha     ၇] ရးအာသေခ် (Artsakh) ဒက်ပ္တန်ပတိုန်လဝ် ပ္ဍဲကရေက်လပါ်နေရတိ မွဲ။
ဗဟမာသ် - ဓနသဟာယ ဗဟမာသ်   Bahamas, The – Commonwealth of The Bahamas[၁၃] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ဗဟမာသ်ဂှ် ဒှ်ရးဓနသဟာယမွဲရ။[lower-alpha     ၆]
ဗါရုင် - ဍုင်ဨကရာဇ် ဗါရုင်   Bahrain – Kingdom of Bahrain A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗင်္ဂလာဒေသ် - ဍုင်သမ္မတညးဍုင်ကွာန် ဗင်္ဂလာဒေသ်   Bangladesh – People's Republic of Bangladesh A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဟွံမဲ
ဗါဗေဒေါသ်   Barbados A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗေလရုသ် - ဍုင်သမ္မတ ဗေလရုသ်   Belarus – Republic of Belarus A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကြဴနူ သဘင်မာဲသၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ်တုဲ ဍုင်ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံစၟတ်သမ္တီ Alexander Lukashenko နဒဒှ် သမ္မတ။ ဍုင်လိတ္ထိုယ်နဳယျာ စၟတ်သမ္တီ Sviatlana Tsikhanouskaya နဒဒှ် အလဵုအသဳဍုင်ဗေလရုသ်။[၁၄]
ဗေလ်ဂျဳယာမ် - ဍုင်ဨကရာဇ် ဗေလ်ဂျဳယာမ်   Belgium – Kingdom of Belgium A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံ အဳယူ။[lower-alpha     ၄] ဗေလ်ဂျဳယာမ်ဂှ် ဒှ်ဍုင်ဖေဒ္ဒရာ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဂကောံဂကူအရေဝ်ပိဘာသာ ကေုာံ ဒေသပိ။
ဗေလိဇ်   Belize A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Belize is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
ဗေနိန် - ဍုင်သမ္မတ ဗေနိန်   Benin – Republic of Benin A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဘူတာန် - ဍုင်ဨကရာဇ် ဘူတာန်   Bhutan – Kingdom of Bhutan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗဝ်လိဝဳယျာ - ဍုင်ဗဟုနဂရ ဗဝ်လိဝဳယျာ   Bolivia – Plurinational State of Bolivia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗဝ်သနဳယျာ ကဵု ဟေရ်ဇြေဂဝ်ဝဳနာ   Bosnia and Herzegovina A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ဗဝ်သနဳယျာ ကဵု ဟေရ်ဇြေဂဝ်ဝဳနာဂှ် နွံကဵု သၞောဝ်ဍုင်ၜါ Bosnia and Herzegovina has two constituent entities:

ကေုာံ ခရိုင်ဗြိတ်ချ်ကဝ် (Brčko District) မဒှ်ခရိုင် မနွံကဵု အဝဵုပကင်ရင်အပိုင်။[၁၅]

ဗောတ်သွာနာ - ဍုင်သမ္မတ ဗောတ်သွာနာ   Botswana – Republic of Botswana A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗြာဇြိလ်] - ဍုင်သမ္မတဖေဒ္ဒရာ ဗြာဇြိလ်   Brazil – Federative Republic of Brazil A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ဗြာဇြိလ်ဂှ် ဒှ်ဍုင်သၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မနွံကဵု တွဵုရး ၂၆ ကေုာံ ခရိုင်ဖေဒ္ဒရာမွဲ။
ဗြူနာယ် - ဗြူနာယ် ဒရုဿလာမ်   Brunei – Brunei Darussalam A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဗူလ်ဂါရိယျာ - ဍုင်သမ္မတ ဗူလ်ဂါရိယျာ   Bulgaria – Republic of Bulgaria A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄]
ဗူကဳဏး သွာသဝ်   Burkina Faso A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ZZZBurma → See Myanmar listing
ဗူရုန္ဒဳ - ဍုင်သမ္မတ ဗူရန်ဒဳ   Burundi – Republic of Burundi A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ကမ္ဗောဒဳယျာ - ဍုင်ဨကရာဇ် ကမ္ဗောဒဳယျာ   Cambodia – Kingdom of Cambodia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ခမေရောန် - ဍုင်သမ္မတ ခမေရောန်   Cameroon – Republic of Cameroon A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ခနဒါ -   Canada[lower-alpha     ၁၀] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ခနဒါ ဂှ် ဒှ်ဍုင်ဂကောံဓနသဟာယ[lower-alpha     ၆] တုဲပၠန် ဒှ်ဍုင် မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုသၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မနွံကဵု စှ်ရး ကေုာံ ပိဒေသ။
ခေပ်ဝေရ်ဒါ - ဍုင်သမ္မတ ခေပ်ဝေရ်ဒါ   Cape Verde – Republic of Cabo Verde[lower-alpha     ၁၁] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဍုင်သမ္မတ လဒေါဝ်အဖရိက   Central African Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ချာဒ် - ဍုင်သမ္မတ ချာဒ်   Chad – Republic of Chad A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ချဳလေ - ဍုင်သမ္မတ ချဳလေ   Chile – Republic of Chile A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ချဳလေ နွံကဵု ဒေသတၟေင်မွဲ မကော်ဂး တကအ်အိဿ္တာ Easter Island[lower-alpha     ၁၂]
ကြုက် ဍုင်သမ္မတညးဍုင်ကွာန် ကြုက်   China – People's Republic of China[lower-alpha     ၁၃] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဍုင်ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံစၟတ်သမ္တီ၊ စၞးဂှ် ညးတအ် စၟတ်သမ္တီ ဍုင်သမ္မတကြုက်

Partially unrecognised. BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine

ဍုင်ကြုက်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင် မသုန် မတွဟ်ဂး ဂွာန်သဳ (Guangxi)၊ အေန်နာမောန်ဂဝ်လဳယျာ (Inner Mongolia)၊ နေင်ရှ (Ningxia)၊ တိဗေတ် (Tibet)၊ ကေုာံ ရှေန်ဂျင် (Xinjiang)။[lower-alpha     ၇] ပါဲနူဂှ်တုဲ ဒေသမနွံကဵု အဝဵုစၟိန်ပြမာန်တၟေင် ၜါ

ထာဲဝါန် ဂှ် နကဵုဍုင်ကြုင် ၜိုန်ရ ဟီု မဒှ်တကအ် သၟဝ်ဇကုကီုလေဝ်၊ အဝဵုသြဇာကြုက် ဟွံလုပ်စိုပ် ပ္ဍဲထာဲဝါန်။[lower-alpha     ၁၄]

ဍုင်မဒှ်ကောန်ဂကောံကုလသမဂ္ဂ ၁၄ ဍုင် သီုကဵု ဍုင်ဝါတိခေန် (Vatican City) ဂှ် ဟွံစၟတ်သမ္တီ ဍုင်ကြုက်၊ စၞး ဍုင်သမ္မတညးဍုင်ကွာန်ကြုက်ဂှ် ညးတအ် ပစၟတ်သမ္တီ ဍုင်သမ္မကြုက် (ထာဲဝါန်)။ [lower-alpha     ၁၅]

ZZZChina, Republic of → See Taiwan listing
ခဝ်လောမ္ဗဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ ခဝ်လောမ္ဗဳယျာ   Colombia – Republic of Colombia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ခဝ်မဝ်ရောသ် - ဍုင်ပံင်ကောံ ခဝ်မဝ်ရောသ်   Comoros – Union of the Comoros A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ခဝ်မဝ်ရောသ်ဂှ် ဒှ်ဍုင်သၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု တကအ် ပိတကအ်။[lower-alpha     ၁၆]
ခေါန်ဂေါ - ဍုင်သမ္မတဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ် ခေါန်ဂေါ   Congo, Democratic Republic of the[lower-alpha     ၁၇] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ခေါန်ဂေါ - ဍုင်သမ္မတ ခေါန်ဂေါ   Congo, Republic of the[lower-alpha     ၁၈] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ZZZCook Islands → See Cook Islands listing
ခေါဿ္တာရဳခါ - ဍုင်သမ္မတ ခေါဿ္တာရဳခါ   Costa Rica – Republic of Costa Rica A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ZZZCôte d'Ivoire → See Ivory Coast listing
ခြဝ်အေရှာ – ဍုင်သမ္မတ ခြဝ်အေရှာ   Croatia – Republic of Croatia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄]
ဂျူဗါ – ဍုင်သမ္မတ ဂျူဗါ   Cuba – Republic of Cuba A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
သဳပြုသ် - ဍုင်သမ္မတ သဳပြုသ်   Cyprus – Republic of Cyprus A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဟွံဂွံ ဒုင်စၟတ်သမ္တီ နကဵုတူရကဳ[၁၈] ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄] တကအ်ကရေက်လပါ်သၟဝ်ကျာဂှ် ဒှ်ဍုင်ဒဳဖက်တဝ်သဳပြုသ် (the de facto state of Northern Cyprus)။

သဳပြုသ်ဂှ် ဟွံဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ ကုတူရကဳ၊ ဟိုတ်နူကဵု တူရကဳ စၟတ်သမ္တီ သဳပြုသ်သၟဝ်ကျာ။

ချေခ်   Czech Republic[lower-alpha     ၁၉] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄]
ZZZDemocratic People's Republic of Korea → See Korea, North listing
ZZZDemocratic Republic of the Congo → See Congo, Democratic Republic of the listing
ဒေန်မက် - ဍုင်ဨကရာဇ် ဒေန်မက်   Denmark – Kingdom of Denmark A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄] ဍုင်ဨကရာဇ် ဒေန်မက်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင် ၂

ဍုင်ဨကရာဇ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဥပဒေသဇိုင် ပိဍုင် မတွဟ်ဂး ဒေသဂြိုဟ်ဒေသ ဒေန်မက်၊ တကအ်သွဴအဝ် ကေုာံ ဂရိန်လာန်။[lower-alpha     ၂၀] ဍုင်ဨကရာဇ် ဒေန်မက် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒှ်ဍုင်ကောန်ဂကောံအဳယူ၊ ဆဂး သၞောဝ်အဳယူ (ပ္ဍဲကိစ္စတၟေင် လ္ၚဵု)တအ်ဂှ် ဟွံဆက်စပ် ကုတကအ်သွဴအဝ် ကေုာံ ဂရိန်လာန်။ မိက်ဂွံတီလှဲလှဲလးလးမ္ဂး လုပ်ဗှ်ကေတ် ပ္ဍဲမုက်လိက် Greenland and the European Union၊ ကေုာံ Faroe Islands and the European Union ညိ။[၁၉][၂၀]

ဂျဳဗဝ်တဳ - ဍုင်သမ္မတ ဂျဳဗဝ်တဳ   Djibouti – Republic of Djibouti A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဒဝ်မိနိခါ - ဍုင်ဓနသဟာယ ဒဝ်မိနိခါ   Dominica – Commonwealth of Dominica A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဍုင်သမ္မတ ဒဝ်မိနိခါန်   Dominican Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
တဳမောရ်ဗၟံက် - ဍုင်သမ္မတ ဒဳမဝ်ကရေတ် တဳမောရ်-လာဿတေ   East Timor – Democratic Republic of Timor-Leste[lower-alpha     ၂၁] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အက်ကွာဒေါရ် – ဍုင်သမ္မတ အက်ကွာဒေါရ်   Ecuador – Republic of Ecuador A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အဳဂျိပ် - ဍုင်သမ္မတအာရာပ် အဳဂျိပ်   Egypt – Arab Republic of Egypt A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
သလွာဒေါရ် - ဍုင်သမ္မတ သလွာဒေါရ်   El Salvador – Republic of El Salvador A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အက်ကွာတဝ်ရဳယျလ် ဂိနဳ - ဍုင်သမ္မတ အက်ကွာတဝ်ရဳယျလ် ဂိနဳ   Equatorial Guinea – Republic of Equatorial Guinea A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အဳရိတြဳယျာ – ဍုင် အဳရိတြဳယျာ   Eritrea – State of Eritrea A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အေဿတဝ်နဳယျာ – ဍုင်သမ္မတ အေဿတဝ်နဳယျာ   Estonia – Republic of Estonia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄]
အေဿွတဳနဳ - ဍုင်ဨကရာဇ် အေဿွတဳနဳ   Eswatini – Kingdom of Eswatini[lower-alpha     ၂၂] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အဳထဳအဝ်ပဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ ဖေဒ္ဒရာ ဒဳမဝ်ကရေသဳ အဳထဳအဝ်ပဳယျာ   Ethiopia – Federal Democratic Republic of Ethiopia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none အဳထဳအဝ်ပဳယျာဂှ် ဒှ်ဍုင်သၞောတ်ဖေဒ္ဒရာ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ထပှ်ဒေသ ကေုာံ နာဂရၜါ။
သွဳဇဳ - ဍုင်သမ္မတ သွဳဇဳ   Fiji – Republic of Fiji A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ သွဳဇဳဂှ် နွံကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင်မွဲ၊ ရဝ်တူမာ (Rotuma)။[lower-alpha     ၇][၂၁][၂၂]
သွိန်လာန် - ဍုင်သမ္မတ သွိန်လာန်   Finland – Republic of Finland A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄]
  • အောအ်လာန်   Åland ဂှ် ဒှ်ဒေသပကင်ရင်အပိုင် မမံင်လဒေါဝ် ကေုာံ မသက္ကုဒပ်ပၞာန် ဍုင်သွိန်လာန်။[lower-alpha     ၇][lower-alpha     ၂၃]
ပြင်သေတ် - ဍုင်သမ္မတ ပြင်သေတ်   France – French Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံအဳယူ[lower-alpha     ၄] ပြင်သေတ်ဂှ် နွံကဵု ဒေသဇမ္ၚောဲ မသုန် - French Guiana, Guadeloupe, Martinique, Mayotte, ကေုာံ Réunion။ တုဲပၠန် ဒေသဇမ္ၚောဲ ဗွဲသၟဝ်ဝွံလေဝ် တၞီလုပ်လၟိဟ် ပြင်သေတ်ကီုရ။
ဂဗောန် – ဍုင်သမ္မတ ဂဗောန်   Gabon – Gabonese Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂါမ္ဗဳယျာ – ဍုင်သမ္မတ ဂါမ္ဗဳယျာ   Gambia, The – Republic of The Gambia[၂၃] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂျရ်ဂျဳယျာ -   Georgia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ဂျရ်ဂျဳယျာဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ဍုင်သမ္မတပကင်ရင်အပိုင် ၜါ၊ Adjara ကဵု Abkhazia.[lower-alpha     ၇] ပ္ဍဲ Abkhazia ကဵု South Ossetiaဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် ဍုင်ဒဳသွက်တဝ် de facto
ဂျာမနဳ – ဍုင်သမ္မတဖေဒ္ဒရာ ဂျာမနဳ   Germany – Federal Republic of Germany A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံ အဳယူ။[lower-alpha     ၄] ဂျာမနဳဂှ် ဒှ်ဍုင်ဖေဒ္ဒရာ မနွံကဵု ၁၆ တွဵုရး။
ဂါနာ – ဍုင်သမ္မတ ဂါနာ   Ghana – Republic of Ghana A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂရိတ် ဍုင်သမ္မတ ဂရိတ်   Greece – Hellenic Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံ အဳယူ[lower-alpha     ၄] ဂရိန်ဂှ် နွံကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင်မွဲ- Mount Athos[၂၄]
ဂြေန္နာဒါ   Grenada A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ဂြေန္နာဒါဂှ် ဒှ်ဍုင်ဂကောံရးဓနသဟာယ[lower-alpha     ၆]
ဂွာတေမာလာ- ဍုင်သမ္မတ ဂွာတေမာလာ   Guatemala – Republic of Guatemala A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂိနဳ - ဍုင်သမ္မတ ဂိနဳ   Guinea – Republic of Guinea[lower-alpha     ၂၅] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂိနဳ-ဗိဿဴ - ဍုင်သမ္မတ ဂိနဳ-ဗိဿဴ   Guinea-Bissau – Republic of Guinea-Bissau A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဂါဲယျာဏာ- ဍုင်သမ္မတပံင်ကောံ ဂါဲယျာဏာ   Guyana – Co-operative Republic of Guyana A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဟာဲတဳ – ဍုင်သမ္မတ ဟာဲတဳ   Haiti – Republic of Haiti A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ZZZHolland → See the Netherlands listing
ZZZHoly See → See Vatican City listing
ဟောန်ဂျာရာသ်- ဍုင်သမ္မတ ဟောန်ဂျာရာသ်   Honduras – Republic of Honduras A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဟင်္ဂေရဳ   Hungary A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none ကောန်ဂကောံ အဳယူ[lower-alpha     ၄]
အာက်သလာန် - ဍုင်သမ္မတ အာက်သလာန်   Iceland[lower-alpha     ၂၆] – Republic of Iceland A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အိန္ဒိယ - ဍုင်သမ္မတ အိန္ဒိယ   India – Republic of India A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အိန္ဒိယဂှ် ဒှ်ဍုင်ဖေဒ္ဒရာ မနွံကဵု ၂၈ တွဵုရး ကေုာံ ၈ ဒေသကၟိန်ဍုင်။
အိန္ဒောနေရှာ – ဍုင်သမ္မတ အိန္ဒောနေသဳယျာ   Indonesia – Republic of Indonesia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အိန္ဒောနေသဳယျာ နွံကဵု ၈ ရးပကင်ရင်အပိုင် အာဆေ, ဂျာကာတာ, ပါပဴလဒေါဝ်, ပါပဴကုန်သမၠုင်, ပါပဴ, ပါပဴသၟဝ်ကျာ, ပါပဴပလိုတ်, ကေုာံ ယောဂျာကာတာ.[lower-alpha     ၇]
အဳရာန် - ဍုင်သမ္မတအေဿလာမ္မေတ် အဳရာန်   Iran – Islamic Republic of Iran A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
အဳရက် – ဍုင်သမ္မတအဳရက်   Iraq – Republic of Iraq A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ အဳရက် ဒှ်ဍုင်ဖေဒ္ဒရာ[lower-alpha     ၁၆][၂၈] မနွံကဵု ၁၉ အလဵုအသဳဒေသ၊ ၄ အပ္ဍဲကဵု ၁၉ ဂှ် ဒှ်ဒေသပကင်ရင်အပိုင် ကူဒေဿတာန်[lower-alpha     ၇]
အာဲရေလာန်   Ireland[lower-alpha     ၂၇] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကူ အဳယူ[lower-alpha     ၄]
အေဿရေလ် - ဍုင်အေဿရေလ်   Israel – State of Israel A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ ဍုင်ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံစၟတ်သမ္တီ အေဿရေလ် ဂ္စာန်ဓလီုဒၟံင် ဒေသပကင်ရင် ပါလေဿတာင်။ ပါလေဿတာင် ကရေက်ဍုင်ဂျေရုသလေန် လပါ်ဗၟံက်ဂှ် အေဿရေလ် လုပ်သီကေတ်လဝ်၊[၃၀] an act not recognised by the international community.[၃၁] ပ္ဍဲဒေသ သြင်လပါ်ပလိုတ် မကော်ဂး West Bank ဂှ် အေဿရေလ် ထိင်ဂွံ ၜိုတ်ဒးရး၊ ဒေသဂါဇာ Gaza Strip ဂှ် ၜိုန်ရ ပၞာန်တုဲဒှ်အာ ဟီုကီုလေဝ် အဝဵုအေဿရေလ် ဟွံအိုတ်အာ နူဒေသဂှ်ဏီရ။[၃၂][၃၃][၃၄][၃၅]

Israel is not recognised as a state by 28 UN members and the Sahrawi Arab Democratic Republic. The Palestine Liberation Organization, recognised by a majority of ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs as the representative of the Palestinian people, recognised Israel in 1993.

အဳတလဳ - ဍုင်သမ္မတ အဳတလဳ   Italy – Italian Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ ကောန်ဂကောံ အဳယူ[lower-alpha     ၄] အဳတလဳဂှ် နွံကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင် ၅ Aosta Valley, Friuli-Venezia Giulia, Sardinia, Sicily ကေုာံ Trentino-Alto Adige/Südtirol.[lower-alpha     ၇]
အဳဝဝ်ရဳ ကောတ် - ဍုင်သမ္မတ ကဝ်တေအဳဝဝ်ရဳ   Ivory Coast – Republic of Côte d'Ivoire[lower-alpha     ၂၈] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဇမိကာ   Jamaica A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Jamaica is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
ဇပါန်   Japan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဇောရ်ဒါန် - ရးနိဂီုဨကရာဇ် ဂျောရ်ဒါန်   Jordan – Hashemite Kingdom of Jordan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ကဇြေခ်သတာန် - ဍုင်သမ္မတ ကဇြေခ်သတာန်   Kazakhstan – Republic of Kazakhstan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ကေန်ညာ -ဍုင်သမ္မတ ကေန်ညာ   Kenya – Republic of Kenya A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ခဳရဳဗတဳ - ဍုင်သမ္မတ ခဳရဳဗတဳ   Kiribati – Republic of Kiribati A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ကဝ်ရေယျာ သၟဝ်ကျာ - ဍုင်သမ္မတကဝ်ရေယျာ ဒဳမဝ်ကရေသဳညးဍုင်ကွာန်   Korea, North – Democratic People's Republic of Korea A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine ကဝ်ရေယျာ သၟဝ်ကျာဂှ် ဟွံဂွံစၟတ်သမ္တီ ဍုင်ကောန်ဂကောံကုလသမဂ္ဂ ပိ ပြင်သေတ်၊ ဂျပေန်၊ ကေုာံ ကဝ်ရေယျာသၟဝ်ကျာ။[၃၆]
ကဝ်ရေယျာ သၠုင်ကျာ - ဍုင်သမ္မတ ကဝ်ရေယျာ   Korea, South – Republic of Korea A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine ကဝ်ရေယျာ သၠုင်ကျာ နွံကဵု ဒေသပကင်ရင်အပိုင်မွဲ တကအ်ဇေဇူ (Jeju Island)။[lower-alpha     ၇][၃၇]

ကဝ်ရေယျာ သၠုင်ကျာဂှ် ဟွံဂွံဒုင်စၟတ်သမ္တီ နူကဵု ကဝ်ရဳယျာသၟဝ်ကျာ၊ ကဝ်ရေယျာသၟဝ်ကျာ ဟီု ဍုင်ဂှ် နွံသၟဝ်ပကင်ရင်အလဵုအသဳကဝ်ရဳယျာ

ကဝ်သဝ်ဗဝ် ZZZKosovo → See Kosovo listing
ကူဝိတ် -ဍုင်ကူဝိတ်   Kuwait – State of Kuwait A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ခိရ်ဂိဇ်သတာန်   Kyrgyzstan – Kyrgyz Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လဴ   Laos – Lao People's Democratic Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လာတ်ဝဳယျာ   Latvia – Republic of Latvia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
လေဗနောန်   Lebanon – Lebanese Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လေသ္သူထူ - ဍုင်ဨကရာဇ် လေသ္သူထူ   Lesotho – Kingdom of Lesotho A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လိဗေရဳယျာ - ဍုင်သမ္မတလိဗေရဳယျာ   Liberia – Republic of Liberia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လဳဗျာ   Libya – State of Libya A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လေတ္တေန်သတာင်   Liechtenstein – Principality of Liechtenstein A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
လိတ္တူဝေနဳယျာ   Lithuania – Republic of Lithuania A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
လုဇြေမ်ဗရ်   Luxembourg – Grand Duchy of Luxembourg A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
ZZZMacedonia → See North Macedonia listing
မဒါဂါသကာ   Madagascar – Republic of Madagascar A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မလဝဳ   Malawi – Republic of Malawi A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မလေရှာ   Malaysia  A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Malaysia is a federation of 13 states and three federal territories.
မလ်ဒိဝ်သ်   Maldives – Republic of Maldives A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မာလဳ   Mali – Republic of Mali A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မာလ်တာ   Malta – Republic of Malta A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
တကအ် မာရှလ်   Marshall Islands – Republic of the Marshall Islands A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Under Compact of Free Association with the United States.
မဝ်ရိတေနိယျာ   Mauritania – Islamic Republic of Mauritania A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မဝ်ရိရှေသ်   Mauritius – Republic of Mauritius A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ မဝ်ရိရှေသ် နွံကဵု တကအ် ပကင်ရင်အပိုင်မွဲ မနွံယၟု Rodrigues[lower-alpha     ၇]
မေက်သဳကဝ်   Mexico – United Mexican States A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ မေက်သဳကဝ်ဂှ် ဒှ်ဍုင်သၞောဝ်ဖေဝ်ဒရေဝ် မနွံကဵု တွဵုရး ၃၁ ကေုာံ ဍုင်မအုပ်ဓုပ်အပိုင် မွဲ။ ဒေသမအုပ်ဓုပ်အပိုင် Rebel Zapatista ဂှ် နွံကဵုအဝဵု ဇကုအပိုင်ရ။
မိခြဝ်နေသဳယျာ   Micronesia, Federated States of A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ မပံင်တောဲ ကုကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံအမေရိကာန်။ ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံဖေဝ်ဒရေဝ် မိခြဝ်နေသဳယျာဂှ် ဒှ်ဍုင် သၞောတ်ဖေဝ်ဒရေဝ်တုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု ရးပန်ရ။
မောလ်ဒဝ်ဝါ - ဍုင်သမ္မတမောလ်ဒဝ်ဝါ   Moldova – Republic of Moldova A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ မောလ်ဒဝ်ဝါဂှ် နွံကဵု ဒေသမအုပ်ဓုပ်အပိုင် ဂဂေဇြဳယျာ (Gagauzia) ကေုာံ the Dniester။ ဍုင်ဗေန်ဒါ (တိက်ဟဳန) ဂှ် ဒှ်မပကင်ရင်အပိုင် နကဵု တြာန်သနဳသတြဳယျာ (Transnistria)။
မဝ်နကဝ် - ဍုင်သၟိင်တၠမဝ်နကဝ်   Monaco – Principality of Monaco A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မောန္ဂောလဳယျာ   Mongolia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မောန္တေနေဂြော   Montenegro A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
မဝ်ရောက္ကဝ်   Morocco – Kingdom of Morocco A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Part of the Moroccan-claimed Western Sahara is controlled by the partially recognised Sahrawi Arab Democratic Republic.
မဝ်ဇြာမ်ဗိခ်   Mozambique – Republic of Mozambique A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ
ဗၟာ   Myanmar – Republic of the Union of Myanmar[lower-alpha     ၂၉] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A ဟွံမဲ Wa State is a de facto autonomous state within Myanmar. The United Nations has not recognized the de facto ruling government of Myanmar, the State Administration Council.[]
ZZZNagorno-Karabakh → See Artsakh listing
နမိဗဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ နမိဗဳယျာ   Namibia – Republic of Namibia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
နာဥူရူ - ဍုင်သမ္မတနာဥူရူ   Nauru – Republic of Nauru A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
နဳပဝ် - ဍုင်ဖေဒ္ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ် နဳပဝ်     Nepal – Federal Democratic Republic of Nepal A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Nepal is a federation composed of 7 provinces.
နေတာလာန်   Netherlands – Kingdom of the Netherlands A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄] The Kingdom of the Netherlands includes four areas with substantial autonomy:

Metropolitan Netherlands, Aruba, Curaçao and Sint Maarten form the four constituent countries of the Kingdom. Three overseas parts of the Netherlands (Bonaire, Saba and Sint Eustatius) are special municipalities of metropolitan Netherlands.[lower-alpha     ၃၀] The Kingdom of the Netherlands as a whole is a member of the EU, but EU law only wholly applies to parts within Europe.

နျူဇြဳလာန်   New Zealand A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none New Zealand is a Commonwealth realm,[lower-alpha     ၆] and has one dependent territory and one claimed Antarctic dependent territory:

The New Zealand Government acts for the entire Realm of New Zealand in all international contexts, which has responsibilities for (but no rights of control over) two freely associated states:

The Cook Islands and Niue have diplomatic relations with [[Foreign relations of ထာမ်ပလိက်:Numrel/CK ထာမ်ပလိက်:Numrel/CK|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ]] and [[Foreign relations of ထာမ်ပလိက်:Numrel/Niue ထာမ်ပလိက်:Numrel/Niue|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ]] UN members respectively.[၃၈][၃၉] They have full treaty-making capacity in the UN,[၄၀] and are members of some UN specialized agencies.

နိကရာဂိဝး - ဍုင်သမ္မတ နိကရာဂိဝး   Nicaragua – Republic of Nicaragua A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Nicaragua contains two autonomous regions, Atlántico Sur and Atlántico Norte.[lower-alpha     ၇]
နိဂျာ - ဍုင်သမ္မတ နိဂျာ   Niger – Republic of the Niger A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
နိဂျေရိယျာ - ဍုင်သမ္မတဖေဒ္ဒရာ နိဂျေရိယျာ   Nigeria – Federal Republic of Nigeria A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Nigeria is a federation of 36 states and one federal territory.
ZZZNiue → See Niue listing
ZZZNorth Korea → See Korea, North listing
  North Macedonia – Republic of North Macedonia[lower-alpha     ၃၁] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZNorthern Cyprus → See Northern Cyprus listing
နဝ်ဝေ - ဍုင်ဨကရာဇ် နဝ်ဝေ   Norway – Kingdom of Norway A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Norway has two unincorporated areas in Europe:
  •  Svalbard is an integral part of Norway, but has a special status due to the Svalbard Treaty.
  •  Jan Mayen is an uninhabited island that is an integral part of Norway, although unincorporated.

Norway has one dependent territory and two claimed Antarctic dependent territories in the Southern Hemisphere:

အဝ်မာန်   Oman – Sultanate of Oman A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ပါကိသတာန် - ဍုင်သမ္မတအိဿလာမ် ပါကိသတာန်   Pakistan – Islamic Republic of Pakistan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Pakistan is a federation of four provinces and one capital territory. Pakistan exercises control over certain portions of Kashmir, but has not officially annexed any of it,[၄၁][၄၂] instead regarding it as a disputed territory.[၄၃][၄၄] The portions that it controls are divided into two territories, administered separately from Pakistan proper:

Azad Kashmir describes itself as a "self-governing state under Pakistani control", while Gilgit-Baltistan is described in its governance order as a group of "areas" with self-government.[၄၅][၄၆][၄၇] These territories are not usually regarded as sovereign, as they do not fulfil the criteria set out by the declarative theory of statehood (for example, their current laws do not allow them to engage independently in relations with other states). Several state functions of these territories (such as foreign affairs and defence) are performed by Pakistan.[၄၆][၄၈][၄၉]

ပဠဴ - ဍုင်သမ္မတ ပဠဴ   Palau – Republic of Palau A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Under Compact of Free Association with the United States.
ပါလေဿတာင် - ဍုင်ပါလေဿတာင်   Palestine – State of Palestine A UN General Assembly observer state; member of two UN specialized agencies Partially unrecognised. The State of Palestine, declared in 1988, is not recognised as a state by Israel but has received diplomatic recognition from [[International recognition of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Palestine ထာမ်ပလိက်:Numrec/Palestine|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ]] states.[၅၀] The proclaimed state has no agreed territorial borders, or effective control over much of the territory that it proclaimed.[၅၁] The Palestinian National Authority is an interim administrative body formed as a result of the Oslo Accords that exercises limited autonomous jurisdiction within the Palestinian territories. In foreign relations, Palestine is represented by the Palestine Liberation Organization.[၅၂] The State of Palestine is a member state of UNESCO,[၅၃] UNIDO and other international organizations.[၅၄]
ပဏမာ - ဍုင်သမ္မတပဏမာ   Panama – Republic of Panama A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ပါပွာ နျူဂေနဳ - ဍုင်သၠးပွး ပါပွာ နျူဂေနဳ   Papua New Guinea – Independent State of Papua New Guinea A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Papua New Guinea is a Commonwealth realm[lower-alpha     ၆] with one autonomous region, Bougainville.[lower-alpha     ၇]
ပါရဂွာဲ - ဍုင်သမ္မတ ပါရဂွာဲ - ဍုင်သမ္မတ ပါရဂွာဲ   Paraguay – Republic of Paraguay A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ပေရူ - ဍုင်သမ္မတ ပေရူ   Peru – Republic of Peru A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဖိလိပ္ပိန် - ဍုင်သမ္မတ ဖိလိပ္ပိန်   Philippines – Republic of the Philippines A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none The Philippines contains one autonomous region, Bangsamoro.[lower-alpha     ၇]
ပဝ်လာန် - ဍုင်သမ္မတ ပဝ်လာန်   Poland – Republic of Poland A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
ပဝ်တူဂြဳ - ဍုင်သမ္မတ ပဝ်တူဂြဳ   Portugal – Portuguese Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄] Portugal contains two autonomous regions, the Azores and Madeira.[lower-alpha     ၇]
ZZZPridnestrovie → See Transnistria listing
ကွာတာ - ဍုင်ကွာတာ   Qatar – State of Qatar A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZRepublic of Korea → See Korea, South listing
ZZZRepublic of the Congo → See Congo, Republic of the listing
ရဝ်မာန္နဳယျာ   Romania A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
ရုရှာ - ကၟိန်ဍုင်ဖေဒ္ဒရေဝ် ရုရှာ   Russia – Russian Federation A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Russia is a federation of 83  internationally recognised federal subjects (republics, oblasts, krais, autonomous okrugs, federal cities, and an autonomous oblast). Several of the federal subjects are ethnic republics.[lower-alpha     ၇]
ရွာန်ဒါ - ဍုင်သမ္မတ ရွာန်ဒါ   Rwanda – Republic of Rwanda A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZSahrawi Arab Democratic Republic → See Sahrawi Arab Democratic Republic listing
သင်ခိတ် ကဵု နေဝိသ် - ဍုင်ဖေဒ္ဒရေဝ် သင်ခြိသ္သတဝ်ဖါ ကဵု နေဝိသ်   Saint Kitts and Nevis – Federation of Saint Christopher and Nevis A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Saint Kitts and Nevis is a Commonwealth realm[lower-alpha     ၆] and is a federation[lower-alpha     ၁၆] of two islands, St. Kitts and Nevis.
သင်လူသဳယျာ   Saint Lucia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Saint Lucia is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
သင်ဝိန်သေန် ကဵု ဂြေန်နဒိန်   Saint Vincent and the Grenadines A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Saint Vincent and the Grenadines is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
သမဝ်ဝး - ဍုင်ဗၠးၜး သမဝ်ဝး   Samoa – Independent State of Samoa A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သင်မာရိနဝ် - ဍုင်သမ္မတ သင်မာရိနဝ်   San Marino – Republic of San Marino A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သဴတဝ်မေ ကဵု ပြိန်သဳပေ - ဍုင်သမ္မတဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ် သဴတဝ်မေ ကဵု ပြိန်သဳပေ   São Tomé and Príncipe – Democratic Republic of São Tomé and Príncipe A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none São Tomé and Príncipe contains one autonomous province, Príncipe.[lower-alpha     ၇]
သဴဒဳ အရေဗဳယျာ - ဍုင်ဨကရာဇ် သဴဒဳ အရေဗဳယျာ   Saudi Arabia – Kingdom of Saudi Arabia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သေန္နေဂလ် - ဍုင်သမ္မတ သေန္နေဂလ်   Senegal – Republic of Senegal A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သေရ်ဗဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ သေရ်ဗဳယျာ   Serbia – Republic of Serbia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Serbia contains two autonomous regions, Vojvodina and Kosovo and Metohija.[lower-alpha     ၇] The latter is under the de facto control of Kosovo.
သေရှေလ် - ဍုင်သမ္မတ သေရှေလ်   Seychelles – Republic of Seychelles A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သဳရာလေယောန် - ဍုင်သမ္မတ သဳရာလေယောန်   Sierra Leone – Republic of Sierra Leone A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သိင်္ဂပူရ် - ဍုင်သမ္မတ သိင်္ဂပူရ်   Singapore – Republic of Singapore A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သၠဝ်ဝါကဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ သၠဝ်ဝက်   Slovakia – Slovak Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
သၠဝ်ဝေနဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ သၠဝ်ဝေနဳယျာ   Slovenia – Republic of Slovenia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
တကအ်သဝ်လဝ်မောန်   Solomon Islands A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Solomon Islands is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
သဝ်မာလဳယျာ - ဍုင်သမ္မတဖေဒ္ဒရာ သဝ်မာလဳယျာ   Somalia – Federal Republic of Somalia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Somalia is a federation of six states. Two, Puntland and Galmudug, have self-declared autonomy, while one, Somaliland, is de facto independent.
ZZZSomaliland → See Somaliland listing
  South Africa – Republic of South Africa A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZSouth Korea → See Korea, South listing
ZZZSouth Ossetia → See South Ossetia listing
သုဒါန်သၠုင်ကျာ - ဍုင်သမ္မတ သုဒါန်သၠုင်ကျာ   South Sudan – Republic of South Sudan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none South Sudan is a federation of 10 states and three administrative areas.
သပိန် - ဍုင်ဨကရာဇ် သပိန်   Spain – Kingdom of Spain A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄] Spain is divided into 17 autonomous communities and two special autonomous cities.[lower-alpha     ၇][lower-alpha     ၃၂]
သဳရိလင်္ကာ - ဍုင်သမ္မတသဵုရှေလ္လေတ်ဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ် သဳရိလင်္ကာ   Sri Lanka – Democratic Socialist Republic of Sri Lanka[lower-alpha     ၃၃] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
သုဒါန် - ဍုင်သမ္မတ သုဒါန်   Sudan – Republic of the Sudan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Sudan is a federation of 18 states.
ZZZSudan, South → See South Sudan listing
သုရိနာမ် - ဍုင်သမ္မတ သုရိနာမ်   Suriname – Republic of Suriname A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZSwaziland → See Eswatini listing
သွေဒ္ဒေန် - ဍုင်ဨကရာဇ် သွေဒ္ဒေန်   Sweden – Kingdom of Sweden A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Member of the EU.[lower-alpha     ၄]
သွိတ်သာလာန် - ဍုင်ကောန်ဖေဒါရိတ်ရှေန် သွိတ်သလာန်    Switzerland – Swiss Confederation A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Switzerland is a federation of 26 cantons.
သဳရိယျာ - ဍုင်သမ္မတ အာရာပ်သဳရိယျာ   Syria – Syrian Arab Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none The Syrian National Coalition, which is recognised as the legitimate representative of the Syrian people by 20 UN members, has established an interim government to rule rebel controlled territory during the Syrian civil war.

Syria has one self-declared autonomous region: Rojava.

ZZZTaiwan (Republic of China) → See Taiwan listing
တာဇိကိသတာန် - ဍုင်သမ္မတ တာဇိကိသတာန်   Tajikistan – Republic of Tajikistan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Tajikistan contains one autonomous region, Gorno-Badakhshan Autonomous Province.[lower-alpha     ၇]
တာန်သာနဳယျာ - ဍုင်သမ္မတပံင်ကောံ တာန်သာနဳယျာ   Tanzania – United Republic of Tanzania A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Tanzania contains one autonomous region, Zanzibar.[lower-alpha     ၇]
သေံ - ဍုင်ဨကရာဇ် သေံ   Thailand – Kingdom of Thailand A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZThe Bahamas → See Bahamas, The listing
ZZZThe Gambia → See Gambia, The listing
ZZZTimor-Leste → See East Timor listing
တဝ်ဂေါ - ဍုင်သမ္မတ တဝ်ဂေါလေသ်   Togo – Togolese Republic A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
တံင်ဂါ - ဍုင်ဨကရာဇ် တံင်ဂါ   Tonga – Kingdom of Tonga A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZTransnistria → See Transnistria listing
တြိနိဒါဒ် ကဵု တဝ်ဗဂေါ - ဍုင်သမ္မတ တြိနိဒါဒ် ကဵု တဝ်ဗဂေါ   Trinidad and Tobago – Republic of Trinidad and Tobago A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Trinidad and Tobago contains one autonomous region, Tobago.[lower-alpha     ၇]
တူနဳသဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ တူနဳသဳယျာ   Tunisia – Republic of Tunisia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
တူရကဳ - ဍုင်သမ္မတ တူရကဳယေ   Turkey – Republic of Türkiye[lower-alpha     ၃၄] A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ထက်မေန္နဳသတာန်   Turkmenistan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
တူဝလူ   Tuvalu A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Tuvalu is a Commonwealth realm.[lower-alpha     ၆]
ဥူဂါန္ဒာ - ဍုင်သမ္မတ ယူဂါန္ဒာ   Uganda – Republic of Uganda A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဥူကြိန်   Ukraine A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Ukraine contains one autonomous region, the Autonomous Republic of Crimea,[lower-alpha     ၇] which is under the control of Russia. Five other areas of Ukraine are under full or partial Russian control, including Donetsk, Kherson, Luhansk, Sevastopol, and Zaporizhzhia.
အဳမိရာသ် - ဍုင်ပံင်ကောံအာရာပ် အဳမိရာသ်   United Arab Emirates A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none The United Arab Emirates is a federation of seven emirates.
သဟရာဇ်ဗြိတိန် - ဍုင်ပံင်ကောံဨကရာဇ် ဂရိတ်ဗြိတိန် ကဵု အာဲယျာလာန်သၟဝ်ကျာ   United Kingdom – United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none The United Kingdom is a Commonwealth realm[lower-alpha     ၆] consisting of four constituent countries; England, Northern Ireland, Scotland, and Wales. The United Kingdom has the following 13 overseas territories and one claimed Antarctic dependent territory:

The British monarch also has direct sovereignty over three self-governing Crown Dependencies:

ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံ (အမေရိကာန်) - ကၟိန်ဍုင်ပံင်ကောံအမေရိကာန်   United States – United States of America A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none The United States is a federation of 50 states, one federal district, and one incorporated territory. Additionally, the Federal government of the United States has sovereignty over 13 unincorporated territories. Of these territories, the following five are inhabited possessions:

It also has sovereignty over several uninhabited territories:

It also disputes sovereignty over the following two territories:

Three sovereign states have become associated states of the United States under the Compact of Free Association:

ယူရုကွာဲ - ဍုင်သမ္မတ ယူရုကွာဲ   Uruguay – Oriental Republic of Uruguay A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဥဇဗေက္ကိသတာန် - ဍုင်သမ္မတ ဥဇဗေက္ကိသတာန်   Uzbekistan – Republic of Uzbekistan A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Uzbekistan contains one autonomous region, Karakalpakstan.[lower-alpha     ၇]
ဝါနုအာတူ - ဍုင်သမ္မတ ဝါနုအာတူ   Vanuatu – Republic of Vanuatu A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဝါတိကာန် - နာဂရပူရ် ဝါတိကာန်   Vatican City – Vatican City State A UN General Assembly observer state under the designation of "Holy See"; member of three UN specialized agencies A none Administered by the Holy See, a sovereign entity with diplomatic relations to [[International recognition of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Holy See ထာမ်ပလိက်:Numrec/Holy See|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ states]]. This figure consists of မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs, the Cook Islands, the Republic of China (Taiwan), and the State of Palestine.[၅၇] In addition, the European Union and the Sovereign Military Order of Malta maintain diplomatic relations with the Holy See. The Holy See is a member of three UN specialized agencies (ITU, UPU, and WIPO) and the IAEA, as well as being a permanent observer of the UN (in the category of "Non-member State")[၅၂] and multiple other UN System organizations. The Vatican City is governed by officials appointed by the Pope, who is the Bishop of the Diocese of Rome and ex officio sovereign of Vatican City.
ဝေနေဇြူလာ - ဍုင်သမ္မတ ဗဝ်လဳဝါရဳယာန် ဝေနေဇြူလာ   Venezuela – Bolivarian Republic of Venezuela A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none Venezuela is a federation of 23 states, one capital district, and federal dependencies.
ဝဳယေတ်နာမ် - ဍုင်သမ္မတသဵုရှေလ္လေတ် ဝဳယေတ်နာမ်   Vietnam – Socialist Republic of Vietnam A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZWestern Sahara → See Sahrawi Arab Democratic Republic listing
ယေမေန် - ဍုင်သမ္မတ ယေမေန်   Yemen – Republic of Yemen A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဇြာမ္ဗဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ ဇြာမ္ဗဳယျာ   Zambia – Republic of Zambia A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ဇြိမ္ဗာဗွေ - ဍုင်သမ္မတ ဇြိမ္ဗာဗွေ   Zimbabwe – Republic of Zimbabwe A ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂ A none
ZZZဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs and General Assembly observer states A ZZZ ZZZ
ZZZ AB B
ZZZ↓ Other states ↓ D AAA ZZZ
အာဗ်ခါဇြဳယျာ - ဍုင်သမ္မတ အာဗ်ခါဇြဳယျာ   Abkhazia – Republic of Abkhazia D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine Recognised by Russia, Nauru, Nicaragua, Syria, Venezuela, Artsakh, South Ossetia and Transnistria.[၅၈] Claimed in whole by Georgia as the Autonomous Republic of Abkhazia.
အာတ်သး - ဍုင်သမ္မတ အာတ်သး   Artsakh – Republic of Artsakh[lower-alpha     ၃၅] D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine A de facto independent state,[၅၉][၆၀][၆၁] recognised only by Abkhazia,[၆၂] South Ossetia[၆၂] and Transnistria.[၆၂][၆၃] Claimed in whole by Azerbaijan.[၆၄]
တကအ်ခေါက်   Cook Islands D Member of eight UN specialized agencies A none
(See political status)
A state in free association with New Zealand, the Cook Islands maintains [[Foreign relations of ထာမ်ပလိက်:Numrel/CK ထာမ်ပလိက်:Numrel/CK|diplomatic relations with မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ other states]]. The Cook Islands is a member of multiple UN agencies with full treaty making capacity.[၄၀] It shares a head of state with New Zealand as well as having shared citizenship.
ကဝ်သဝ်ဗဝ် - ဍုင်သမ္မတ ကဝ်သဝ်ဗဝ်   Kosovo – Republic of Kosovo D Member of two UN specialized agencies BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine Pursuant to United Nations Security Council Resolution 1244, Kosovo was placed under the administration of the United Nations Interim Administration Mission in Kosovo in 1999.[၆၅] Kosovo declared independence in 2008, and it has [[International recognition of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Kosovo ထာမ်ပလိက်:Numrec/Kosovo|received diplomatic recognition from မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs]] and the Republic of China, while 18 states have recognized Kosovo only to later withdraw their recognition.[၆၆] Serbia continues to maintain its sovereignty claim over Kosovo. Other ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs and non ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs continue to recognise Serbian sovereignty or have taken no position on the question. Kosovo is a member of the International Monetary Fund and the World Bank Group. The Republic of Kosovo has de facto control over most of the territory, with limited control in North Kosovo.
နဳဝေ   Niue D Member of five UN specialized agencies A none
(See political status)
A state in free association with New Zealand, Niue maintains [[Foreign relations of ထာမ်ပလိက်:Numrel/Niue ထာမ်ပလိက်:Numrel/Niue|diplomatic relations with မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ other states]]. Niue is a member of multiple UN agencies with full treaty making capacity.[၄၀] It shares a head of state with New Zealand as well as having shared citizenship.
သဳပြုသ်သၟဝ်ကျာ - ဍုင်သမ္မတတူရကဳ သဳပြုသ်သၟဝ်ကျာ   Northern Cyprus – Turkish Republic of Northern Cyprus D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine Recognised only by Turkey. Under the name "Turkish Cypriot State", it is an observer state of the Organisation of Islamic Cooperation and the Economic Cooperation Organization. Northern Cyprus is claimed in whole by the Republic of Cyprus.[၆၇]
သးရဝဳ   Sahrawi Arab Democratic Republic D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine Recognised at some stage by [[International recognition of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Sahrawi Arab Democratic Republic ထာမ်ပလိက်:Numrec/Sahrawi Arab Democratic Republic|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs]], မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ of which have since withdrawn or frozen their recognition. It is a founding member of the African Union and the Asian–African Strategic Partnership formed at the 2005 Asian–African Conference. The territories under its control, the so-called Free Zone, are claimed in whole by Morocco as part of its Southern Provinces. In turn, the Sahrawi Arab Democratic Republic claims the part of Western Sahara to the west of the Moroccan Wall controlled by Morocco. Its government resides in exile in Tindouf, Algeria.
သဝ်မာလဳလာန် - ဍုင်သမ္မတ သဝ်မာလဳလာန်   Somaliland – Republic of Somaliland D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine A de facto independent state,[၅၉][၆၈][၆၉][၇၀][၇၁] not diplomatically recognised by any other state, claimed in whole by the Federal Republic of Somalia.[၇၂]
သြသ္သေတဳယျာသၠုင်ကျာ - ဍုင်သမ္မတ သြသ္သေတဳယျာသၠုင်ကျာ ဍုင်အလာန္နဳယျာ   South Ossetia – Republic of South Ossetia–the State of Alania D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine A de facto independent state,[၇၃] recognised by Russia, Nicaragua, Nauru, Syria, Venezuela, Abkhazia, Artsakh, and Transnistria. Claimed in whole by Georgia as the Provisional Administration of South Ossetia.[၇၄]
ထာဲဝါန်   Taiwan – Republic of China[lower-alpha     ၁၃] D No membership, former membership until 1971 Partially unrecognised. BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine A state competing (nominally) for recognition with the People's Republic of China (PRC) as the government of China since 1949. The Republic of China (ROC) controls the island of Taiwan, Penghu, Kinmen, the Matsu Islands, and Pratas Island, as well as Taiping Island and Zhongzhou Reef of the Spratly Islands, and has not renounced claims over its annexed territories on the mainland.[၇၅] The ROC is recognised by [[International recognition of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Republic of China ထာမ်ပလိက်:Numrec/Republic of China|မဗမံက်ထ္ၜး ဗၠေတ်: "["ဂှ် ဒှ်မလိက် မဟွံလုပ်အဝေါင်မွဲ]] ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs and the Holy See as of ထာမ်ပလိက်:Numrec/Republic of China ထာမ်ပလိက်:Numrec/Republic of China ထာမ်ပလိက်:Numrec/Republic of China, none of which recognise the PRC. Additionally, one UN member (Bhutan) has refrained from recognising either the ROC or the PRC.

In addition to these relations, the ROC also maintains unofficial relations[၇၆] with 58 ဍုင် ကောန်ဂကောံ ကုလသမဂ္ဂs, one self-declared state (Somaliland), three territories (Guam, Hong Kong, and Macau), and the European Union via its representative offices and consulates under the One China principle. Taiwan has the 31st-largest diplomatic network in the world with 110 offices.[၇၇]

The territory of the ROC is claimed in whole by the PRC.[lower-alpha     ၁၄] The ROC participates in international organizations under a variety of pseudonyms, most commonly "Chinese Taipei" and in the WTO it has full membership under the designation of "Separate Customs Territory of Taiwan, Penghu, Kinmen and Matsu". The ROC was a founding member of the UN and enjoyed membership from 1945 to 1971, with veto power in the UN Security Council. See China and the United Nations.

တြာန်နိသ္တြဳယျာ   Transnistria – Pridnestrovian Moldavian Republic D No membership BClaimed by AfghanistanClaimed by GeorgiaClaimed by North Korea Claimed by Serbia Claimed by Somalia Claimed by the People's Republic of China Claimed by the Republic of China Claimed by South Korea Claimed by Azerbaijan Claimed by the Republic of Cyprus Disputed by Israel Claimed by Mauritius Claimed by Morocco Claimed by Moldova Claimed by Mali Claimed by Spain Claimed by Argentina Claimed by Ukraine A de facto independent state,[၅၉] recognised only by Abkhazia, Artsakh and South Ossetia.[၅၈] Claimed in whole by Moldova.[၇၈]
ZZZ↑ Other states ↑ D ZZZ ZZZ
ZZZZ ZZZZ ZZZZ

တင်စၟတ်

ပလေဝ်ဒါန်
  1. The Sovereign Military Order of Malta is not included, as despite being a sovereign entity it lacks territory and does not claim statehood. Entities considered to be micronations are not included. It is often up to debate whether a micronation truly controls its claimed territory. Also omitted from this list are all uncontacted peoples, either who live in societies that cannot be defined as states or whose statuses as such are not definitively known.
  2. This column indicates whether or not a state is a member of the United Nations.[] It also indicates which non-member states participate in the United Nations System through membership in the International Atomic Energy Agency or one of the specialized agencies of the United Nations. All United Nations members belong to at least one specialized agency and are parties to the statute of the International Court of Justice.
  3. This column indicates whether or not a state is the subject of a major sovereignty dispute. Only states whose entire sovereignty is disputed by another state are listed.
  4. ၄.၀၀ ၄.၀၁ ၄.၀၂ ၄.၀၃ ၄.၀၄ ၄.၀၅ ၄.၀၆ ၄.၀၇ ၄.၀၈ ၄.၀၉ ၄.၁၀ ၄.၁၁ ၄.၁၂ ၄.၁၃ ၄.၁၄ ၄.၁၅ ၄.၁၆ ၄.၁၇ ၄.၁၈ ၄.၁၉ ၄.၂၀ ၄.၂၁ ၄.၂၂ ၄.၂၃ ၄.၂၄ ၄.၂၅ ၄.၂၆ ၄.၂၇ The member states of the European Union have transferred part of their sovereignty in the form of legislative, executive, and judicial powers to the institutions of the EU, which is an example of supranational union. The EU has 27 member states.[၁၂]
  5. Information is included on:
  6. ၆.၀၀ ၆.၀၁ ၆.၀၂ ၆.၀၃ ၆.၀၄ ၆.၀၅ ၆.၀၆ ၆.၀၇ ၆.၀၈ ၆.၀၉ ၆.၁၀ ၆.၁၁ ၆.၁၂ ၆.၁၃ Commonwealth realm refers to any member state of the Commonwealth of Nations whose head of state is King Charles III. Each realm is separate, independent, and a sovereign state; see Relationship of the realms.
  7. ၇.၀၀ ၇.၀၁ ၇.၀၂ ၇.၀၃ ၇.၀၄ ၇.၀၅ ၇.၀၆ ၇.၀၇ ၇.၀၈ ၇.၀၉ ၇.၁၀ ၇.၁၁ ၇.၁၂ ၇.၁၃ ၇.၁၄ ၇.၁၅ ၇.၁၆ ၇.၁၇ ၇.၁၈ ၇.၁၉ ၇.၂၀ ၇.၂၁ ၇.၂၂ ၇.၂၃ For more information on divisions with a high degree of autonomy, see List of autonomous areas by country.[]
  8. The Argentine Constitution (Art. 35) recognises the following denominations for Argentina: "United Provinces of the Río de la Plata", "Argentine Republic" and "Argentine Confederation"; furthermore, it establishes the usage of "Argentine Nation" for purposes of legislation.
  9. Argentina's claimed Antarctic territory of Argentine Antarctica (Antártida Argentina) is one of five constituent departments of the province Tierra del Fuego.[]
  10. The legal name for Canada is the sole word; an officially sanctioned, though disused, name is Dominion of Canada (which includes its legal title); see: Name of Canada, Dominion.
  11. The government of Cape Verde declared "Cabo Verde" to be the official English name of the country in 2013.[၁၆]
  12. Chile's claimed Antarctic territory of the Chilean Antarctic (Antártica Chilena) is a commune of the Antártica Chilena Province of the Magallanes Region.
  13. ၁၃.၀ ၁၃.၁ The People's Republic of China (PRC) is commonly referred to as "China", while the Republic of China (ROC) is commonly referred to as "Taiwan". The ROC is also occasionally known diplomatically as Chinese Taipei, or by another alternative name.
  14. ၁၄.၀ ၁၄.၁ In 1949, the Republic of China government led by the Kuomintang (KMT) lost the Chinese Civil War to the Chinese Communist Party (CCP) and set up a provisional capital in Taipei. The CCP established the PRC. As such, the political status of the ROC and legal status of Taiwan (alongside the territories under ROC jurisdiction) are in dispute. In 1971, the United Nations gave the China seat to the PRC. In the view of the United Nations, no member of the organisation withdrew as a consequence of this but the ROC representatives declared that they were withdrawing. Most states recognise the PRC to be the sole legitimate representative of all China, and the UN classifies Taiwan as "Taiwan, Province of China". The ROC has de facto relations with most sovereign states. A significant political movement within Taiwan advocates Taiwan independence.
  15. See also Dates of establishment of diplomatic relations with the People's Republic of China and Foreign relations of China.
  16. ၁၆.၀ ၁၆.၁ ၁၆.၂ More information on more or less federal structures can be found at a List of federations.[၁၇]
  17. Also known as Congo-Kinshasa. Formerly referred to as Zaire, its official name from 1971 to 1997.
  18. Also known as Congo-Brazzaville.
  19. An official short name in English has been adopted by the Czech government, "Czechia". This variant remains uncommon, but has been adopted by several companies and organisations including the United Nations. See Name of the Czech Republic.
  20. The designation "Denmark" can refer either to metropolitan Denmark or to the entire Danish Realm (for example in international organizations).
  21. The government of East Timor uses "Timor-Leste" as the official English name of the country.
  22. Formerly referred to as the Kingdom of Swaziland, its official name until 2018.
  23. Åland was demilitarised by the Treaty of Paris in 1856, which was later affirmed by the League of Nations in 1921, and in a somewhat different context reaffirmed in the treaty on Finland's admission to the European Union in 1995.
  24. France's claimed Antarctic territory of Adélie Land (Terre Adélie) is one of five constituent districts of the French Southern and Antarctic Lands.
  25. Also known as Guinea-Conakry.
  26. While sometimes referred to as the "Republic of Iceland"[၂၅][၂၆] and sometimes its counterpart Lýðveldið Ísland in Icelandic, the official name of the country is simply "Iceland".[၂၇] One example of the former is the name of the Constitution of Iceland, which in Icelandic is Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands and literally means "the Constitution of the republic of Iceland". However, note that in this usage "republic" is not capitalised.
  27. "Ireland" is the official name of the country in English. "Republic of Ireland" (the official description in English) and "Éire" (the official name in Irish) have sometimes been used unofficially to distinguish the state from the larger island of Ireland, however, this is officially deprecated.[၂၉] See names of the Irish state.
  28. The government of Ivory Coast uses "Côte d'Ivoire" as the official English name of the country.
  29. The country's official name of Myanmar, adopted in 1989, has been mixed and controversial, with the former name Burma still being used in many cases. See Names of Myanmar.
  30. The designation "Netherlands" can refer either to metropolitan Netherlands or to the entire Kingdom (e.g. in international organizations).
  31. Formerly known constitutionally as the "Republic of Macedonia" from 1991 to 2019 and under the international designation of "the former Yugoslav Republic of Macedonia" (FYROM) from 1993 to 2019 due to the Macedonia naming dispute with Greece. Following the Prespa agreement going into effect in February 2019, the country was renamed "North Macedonia".
  32. Spain holds several small overseas territories scattered along the Mediterranean coast bordering Morocco, known as the plazas de soberanía.
  33. Formerly known as Ceylon until 1972.
  34. The government of Turkey uses "Türkiye" as the official English name of the country.
  35. Formerly known as the Nagorno-Karabakh Republic, its official name from 1991 to 2017
  1. ၁.၀ ၁.၁ Press Release ORG/1469 (3 July 2006). United Nations Member States. United Nations.
  2. Hersch Lauterpacht (2012). Recognition in International Law. Cambridge University Press, 419. ISBN 9781107609433 
  3. The following bullets are grouped according to the availability of sources for the two criteria ((a) and/or (b)). This arrangement is not intended to reflect the relative importance of the two theories. Additional details are discussed in the state's individual entries.
  4. "Taliban announce new government for Afghanistan"၊ BBC News၊ 7 September 2021။ 
  5. ၅.၀ ၅.၁ "U.N. Seats Denied, for Now, to Afghanistan's Taliban and Myanmar's Junta"၊ The New York Times၊ 1 December 2021။ 
  6. "Andorra country profile"၊ BBC News 
  7. Government of Antigua and Barbuda. Chapter 44: The Barbuda Local Government Act. Laws of Antigua and Barbuda. Archived from the original on 6 July 2011။ Retrieved on 10 November 2022
  8. Tierra del Fuego and Antarctica.
  9. Pakistan Worldview, Report 21, Visit to Azerbaijan. Senate of Pakistan Foreign Relations Committee (2008). Archived from the original on 19 February 2009။ Retrieved on 10 November 2022
  10. Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognise Armenia as a country" Archived ၁၃ အဝ်ဂေတ် ၂၀၁၁ at the Wayback Machine 13 September 2006 [14:03] – Today.Az
  11. "Pakistan the only country not recognizing Armenia – envoy"၊ News.Az၊ 5 February 2014။ "We are the only country not recognizing Armenia as a state." 
  12. Europa Archived ၁၈ မေ ၂၀၁၁ at the Wayback Machine, retrieved 28 February 2011
  13. Bahamas, The | The Commonwealth (in en) (15 August 2013).
  14. Lithuanian Foreign Ministry's statement on the situation in Belarus (23 September 2020).[permanent dead link]
  15. Stjepanović, Dejan (2015). "Dual Substate Citizenship as Institutional Innovation: The Case of Bosnia's Brčko District". Nationalism and Ethnic Politics 21 (4): 382–383. doi:10.1080/13537113.2015.1095043. ISSN 1353-7113. OCLC 5927465455. 
  16. Tanya Basu (14 ဒဳဇြေမ်ဗါ 2013). "Cape Verde Gets New Name: 5 Things to Know About How Maps Change". National Geographic. Archived from the original on 20 အံက်တဝ်ဗါ 2018. Retrieved 8 အံက်တဝ်ဗါ 2018.
  17. Constitution of Comoros, Art. 1.
  18. Andreas S. Kakouris။ "Cyprus is not at peace with Turkey"၊ CNN၊ 9 July 2010။ "Turkey stands alone in violation of the will of the international community. It is the only country to recognize the "TRNC" and is the only country that does not recognize the Republic of Cyprus and its government." 
  19. Home Rule Act of the Faroe Islands : No. 137 of March 23, 1948.
  20. The Greenland Home Rule Act : Act No. 577 of 29 November 1978.
  21. (1927) "Rotuma Act", Laws of Fiji, 1978, Government of Fiji။ 
  22. Government of Fiji, Office of the Prime Minister (1978). Chapter 122: Rotuma Act. Laws of Fiji. University of the South Pacific.
  23. The Gambia profile (14 February 2018).
  24. Constitution of Greece, Art. 105.
  25. Iceland - Culture, History, & People.
  26. Working Paper No. 54 : UNGEGN list of country names (Prepared by the United Nations Group of Experts on Geographical Names) (May 2011).
  27. Hvert er formlegt heiti landsins okkar?.
  28. Iraqi constitution Archived ၁၈ မေ ၂၀၁၆ at the Portuguese Web Archive
  29. Daly, Mary E. (January 2007). "The Irish Free State/Éire/Republic of Ireland/Ireland: "A Country by Any Other Name"?". Journal of British Studies 46: 72–90. Cambridge University Press on behalf of The North American Conference on British Studies. doi:10.1086/508399. 
  30. Basic Law: Jerusalem, Capital of Israel.
  31. Disputes: International. CIA World Factbook. Archived from the original on 14 May 2011။ Retrieved on 10 November 2022
  32. Bell, Abraham (28 January 2008). International Law and Gaza: The Assault on Israel's Right to Self-Defense. Jerusalem Issue Brief, Vol. 7, No. 29. Jerusalem Center for Public Affairs. Archived from the original on 21 June 2010။ Retrieved on 10 November 2022
  33. Salih, Zak M. (17 November 2005). Panelists Disagree Over Gaza's Occupation Status. University of Virginia School of Law. Archived from the original on 3 March 2016။ Retrieved on 10 November 2022
  34. Israel: 'Disengagement' Will Not End Gaza Occupation. Human Rights Watch (29 October 2004).
  35. Sanger, Andrew (2011). "The Contemporary Law of Blockade and the Gaza Freedom Flotilla". Yearbook of International Humanitarian Law 2010 13. Springer Science & Business Media. doi:10.1007/978-90-6704-811-8_14. “It is this direct external control over Gaza and indirect control over life within Gaza that has led the United Nations, the UN General Assembly, the UN Fact Finding Mission to Gaza, International human rights organisations, US Government websites, the UK Foreign and Commonwealth Office and a significant number of legal commentators, to reject the argument that Gaza is no longer occupied.” 
    * Scobbie, Iain (2012). in Elizabeth Wilmshurst: International Law and the Classification of Conflicts. Oxford University Press, 295. ISBN 978-0-19-965775-9။ “Even after the accession to power of Hamas, Israel's claim that it no longer occupies Gaza has not been accepted by UN bodies, most States, nor the majority of academic commentators because of its exclusive control of its border with Gaza and crossing points including the effective control it exerted over the Rafah crossing until at least May 2011, its control of Gaza's maritime zones and airspace which constitute what Aronson terms the 'security envelope' around Gaza, as well as its ability to intervene forcibly at will in Gaza.” 
    * Gawerc, Michelle (2012). Prefiguring Peace: Israeli-Palestinian Peacebuilding Partnerships. Lexington Books, 44. ISBN 9780739166109။ “In other words, while Israel maintained that its occupation of Gaza ended with its unilateral disengagement Palestinians – as well as many human right organizations and international bodies – argued that Gaza was by all intents and purposes still occupied.” 
  36. Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea.
  37. Keun Min. Greetings. Jeju Special Self-Governing Province.
  38. Federal Foreign Office of Germany (November 2009). Beziehungen zu Deutschland. Government of Germany. For more information, see Foreign relations of the Cook Islands.
  39. Republic of Nauru Permanent Mission to the United Nations. Foreign Affairs. United Nations.
  40. ၄၀.၀ ၄၀.၁ ၄၀.၂ Article 102, Repertory of Practice of United Nations Organs, Supplement No. 8, Volume VI (1989–1994). Archived from the original on 23 July 2004။ Retrieved on 10 November 2022
  41. Constitution of Pakistan, Art. 1.
  42. Aslam, Tasnim။ "Pakistan Does Not Claim Kashmir As An Integral Part..."၊ The Outlook Group၊ 11 December 2006။ 
  43. Williams, Kristen P. (2001). Despite nationalist conflicts: theory and practice of maintaining world peace. Greenwood Publishing Group, 154–155. ISBN 978-0-275-96934-9 
  44. Pruthi, R.K. (2001). An Encyclopaedic Survey Of Global Terrorism In 21St Century. Anmol Publications Pvt. Ltd., 120–121. ISBN 978-81-261-1091-9 
  45. Azad Kashmir Day. Archived from the original on 2014-08-12။ Retrieved on 2022-11-10
  46. ၄၆.၀ ၄၆.၁ To Be Published In The Next Issue Of The.
  47. AJ&K History.
  48. (2014-04-08) Political Handbook of the World 2014. ISBN 9781483333281 
  49. The Azad Jammu And Kashmir Interim Constitution Act, 1974 (PDF).
  50. Palestine Liberation Organization. Road For Palestinian Statehood: Recognition and Admission. Negotiations Affairs Department.
  51. See the following on statehood criteria:
  52. ၅၂.၀ ၅၂.၁ Non-member States and Entities. United Nations (29 February 2008).
  53. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Arab States: Palestine. United Nations.
  54. The Palestinians: Background and U.S. Relations 40–41 (18 March 2021).
  55. ၅၅.၀ ၅၅.၁ Statement from UNISFA on the recent spate of attacks in Abyei (18 October 2017).
  56. ၅၆.၀ ၅၆.၁ Abyei Administration Area Changes Name (29 July 2015).
  57. Bilateral relations of the Holy See. Holy See website.
  58. ၅၈.၀ ၅၈.၁ You must specify title = and url = when using {{cite web}}. (in ru). newsru.com (17 November 2006).
  59. ၅၉.၀ ၅၉.၁ ၅၉.၂ (2012) The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States. Oxford University Press, 53. ISBN 9780199698394။ “In addition to the four cases of contested statehood described above, there are three other territories that have unilaterally declared independence and are generally regarded as having met the Montevideo criteria for statehood but have not been recognized by any states: Transnistria, Nagorny Karabakh, and Somaliland.” 
  60. Krüger, Heiko (2010). The Nagorno-Karabakh Conflict: A Legal Analysis. Springer, 55. ISBN 978-3-642-11787-9 
  61. Nikoghosyan, Hovhannes။ "Kosovo ruling implications for Armenia and Azerbaijan"၊ Hareyan Publishing, LLC၊ August 2010။ 
  62. ၆၂.၀ ၆၂.၁ ၆၂.၂ Вице-спикер парламента Абхазии: Выборы в НКР соответствуют всем международным стандартам Archived ၁၁ အဝ်ဂေတ် ၂၀၁၁ at the Wayback Machine: "Абхазия, Южная Осетия, НКР и Приднестровье уже давно признали независимость друг друга и очень тесно сотрудничают между собой", – сказал вице-спикер парламента Абхазии. ... "...Абхазия признала независимость Нагорно-Карабахской Республики..." – сказал он."
  63. In detail: The foreign policy of Pridnestrovie. Pridnestrovie (26 May 2010). Archived from the original on 11 May 2008။ Retrieved on 10 November 2022
  64. Regions and territories: Nagorno-Karabakh Archived ၂၃ အဝ်ဂေတ် ၂၀၀၇ at the Wayback Machine (17 January 2006). BBC News. Retrieved 17 January 2006.
  65. United Nations Interim Administration Mission in Kosovo.
  66. "Sijera Leone je 18. država koja je povukla priznanje tzv. Kosova" − http://www.mfa.gov.rs/
  67. The World Factbook|Cyprus (10 January 2006). Central Intelligence Agency. Retrieved 17 January 2006.
  68. "Self-Determination, Sovereignty, and the Failure of States: Somaliland and the Case for Justified Secession" (2010). Minnesota Journal of International Law 19:2: 380–381. University of Minnesota Law School. “Considering each of these factors, Somaliland has a colorable argument that it meets the theoretical requirements of statehood. ... On these bases, Somaliland appears to have a strong claim to statehood.”  Archived ၂၇ သေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၁၃ at the Wayback Machine
  69. International Crisis Group (23 May 2006). "Somaliland: Time for African Union leadership". The Africa Report (110): 10–13. Groupe Jeune Afrique.  Archived ၂၀ ဂျူလာင် ၂၀၁၁ at the Wayback Machine
  70. "The political development of Somaliland and its conflict with Puntland" (September 2009). ISS Paper (200). Institute for Security Studies. 
  71. "De Facto Statehood? The Strange Case of Somaliland" . Yale Journal of International Affairs (Spring/Summer 2008): 1–79. International Affairs Council at Yale.  Archived ၁၃ ဒဳဇြေမ်ဗါ ၂၀၁၁ at the Wayback Machine
  72. Somaliland profile (14 December 2017).
  73. Jansen, Dinah (2009). "The Conflict between Self-Determination and Territorial Integrity: the South Ossetian Paradigm". Geopolitics Vs. Global Governance: Reinterpreting International Security: 222–242. Centre for Foreign Policy Studies, University of Dalhousie. 
  74. "Russia condemned for recognizing rebel regions"၊ Cable News Network၊ 26 August 2008။ 
  75. "Ma refers to China as ROC territory in magazine interview"၊ Taipei Times၊ 8 October 2008။ 
  76. You must specify title = and url = when using {{cite web}}. (22 March 2017).
  77. Is Taiwan's International Space Expanding or Contracting?. The Diplomat.
  78. Regions and territories: Trans-Dniester

ပြကိုဟ်

ပလေဝ်ဒါန်