စူဠာမဏိ၊ကျာ်
ဗွဲအလေံအခိုက်ယေန်သၞာၚ်မန်ပိုယ်တအ်မ္ဂး အခါစိုပ်အခိၚ်ဂိတုခ္ဍဲသဳပေၚ်မ္ဂး ကွာန်မန် ကောန်ဂကူမန်ပိုယ်တအ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ညးညးအဲအဲ ဗလးဂီုတုဲ သ္ပပူဇဴ ကျာ်မၞုံဒတန် မဌာပနာလဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တုဲ ကၠောန်စဳရေၚ်တဴ သ္ဘၚ်ဗလးဂီုအိုတ်ရ။ ကျာ် ပိုယ်မန်တအ် မရန်တၟံတုဲ ပူဇဴဂှ် ဒှ်ကျာ်မၞုံယၟု စူဠာမဏိ မၞုံပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံရ။ ကျာ်ဝွံ ဗီုလဵု ဂွံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် အတိုၚ်မထၟံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲသၟဝ်ဏံရ။
ကျာ်စူဠာမဏိ
ပလေဝ်ဒါန်ဗောဓိသတ်တိတ်အာဂြိုပ် နကဵုဗွဝ်တၠးစရာဲကျာ်သြဳဝွံ နကဵုမွဲဗ္တံဓဝ်ဟေၚ် ကလိလောန်အာဍုၚ်သာကိယ၊ ဍုၚ်ကောလယ၊ ဍုၚ်မလ္လ ပိကၟိန်ဍုၚ်တုဲ အာစိုပ်သြၚ်ကြုၚ်အနောမာ ဗၞတ်ပိစှော်ယောဇနာရ။ ချေံကဏ္ဍကဂှ် အခိၚ်ၜိုတ်ဂှ် တရဴလောန်နူဂှ် အာဟွံသၟဟ်စောံဟာ ယဝ်ရသၟာန်မ္ဂး အာဟွံသၟဟ်စောံဟွံသေၚ်၊ အာသၟဟ်စောံဟေၚ်ရောၚ်၊ ရဴဝွံမ္ဒးသှ်ကဵုရ၊ ချေံကဏ္ဍကဂှ် ဂ္ၚေၚ်အာလ္အိတ်ဂၠံတိုက်စက္ကဝါမွဲ ညံၚ်ရဴမလိုန်အာအကောပ်သၠာကွဳ နူကဵုပၞေဟ်ကီုတုဲ၊ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူဂယးပြဟ်တုဲ သွက်ဂွံစစၞ မပ္တုဲကဵုဖဵုဇကု သၟဟ်စောံမာန်ရ။ ၜိုန်ရသၟဟ်စောံမာန်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကာလဂှ် မပ္တံကဵုဒေဝတဴ ဗြီု နာ် သွဝ်ဂမၠိုၚ် တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသတုဲ ဂြာတ်ပရးဖျေံလဝ် မပ္တံကဵု ပ္ကဴသြဴမြမောဝ်ဂမၠိုၚ် တံၚ်ဂြဲဏာဇကု မဂြောပ်ဗ္ဒန် ဓလီုပ္ဍိုက်ဒၟံၚ် စဵုကဵုတံဒဳတုဲ ချေံကဏ္ဍက မတတ်အာအကြာပ္ကဴမထုဲထံၚ်ဂှ် လံလောန်အာရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အာစိုပ်အယာံမာတ် ပိစှော်ယောဇနာဟေၚ်ရ။ [၁]
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ်ဒ္တူဒၟံၚ် ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်အနောမာတုဲ "ကြုၚ်ဏံယၟုဗီုလဵုရော" ရဴဝွံ သၟာန်အမာတ်ဆန်ရ။ "ယွံကောန်သၟိၚ် ကြုၚ်အနောမာရ" ရဴဝွံ အမာတ်ဆန်သ္ဂးရ။ ဒဒှ်ပိုယ်သ္ပခမဳလေဝ် ခိုဟ်ဆာဲသၠုၚ်ပြဲရ၊ ရဴဝွံ ကံက်နိမိတ်တုဲ ပှ်ေနကဵုဒၞေဟ်တုဲ ကဵုစၟတ်ကဵုချေံကဏ္ဍက သွက်ဂွံကၠောံအာကြုၚ်ရ။ ချေံကဏ္ဍက ဒံၚ်တိုန်အာတုဲ ဒ္တူဒၟံၚ်ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်အနောမာ မၞုံကဵုသၠဲဒ္စာံ ဥသဘလ္ပာ်တေံရ။
ဗောဓိသတ် လၟောဝ်စှ်ေနူစးချေံတုဲ ဒ္တူဒၟံၚ်ပ္ဍဲဗလးပ္တီ မတုပ်ကေုာံမလးလဝ် ဗလးသြန် (သြန်ဂတှ်ေ) ဂှ်တုဲ "ယွံသ္ကံအမာတ်ဆန် တၠအဲ ဂိုၚ်ကေတ်တာလျိုၚ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်အဲကီု သီုကဵုချေံကဏ္ဍကတုဲ သြဝ်ကလေၚ်စဴညိ" ရဴဝွံ ဟီုကဵုအမာတ်ဆန်ရ။ "ယွံသၟိၚ်မပြဲ အဲလေဝ် ကြက်သ္ပခမဳကီုရ" ရဴဝွံ ဂရၚ်ပ္တီရ။ "တၠအဲ သ္ပခမဳဟွံဂွံရ၊ ကလေၚ်စဴညိ" ရဴဝွံ ဗောဓိသတ် ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ စဵုကဵုဗၞတ်ပိဝါတုဲ အပ်ကဵုကယျိုၚ်ကယျဝ်ကီု သီုကဵုချေံကဏ္ဍကတုဲ "သော်က္ဍိုပ်အဲဏံ ဟွံဗဗွဲကဵုခမဳရ" ရဴဝွံချပ်ရ။ ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ ဂွံသ္ကုတ်သော်က္ဍိုပ်ဗောဓိသတ် ဗဗွဲထေက်ကြိုက် ဟွံမွဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အလဵုအလဵုဇကုဟေၚ် ကြက်သ္ကုတ်ကၠေံ နကဵုသၞော်ရ" ရဴဝွံ ချပ်တုဲ ရပ်ကေတ်သၞာ်နကဵုတဲပုၚ် ရပ်ကေတ်သော်ယံၚ် မွဲဟာန်ကေုာံၝောံကိုဋ် နကဵုတဲပဲါတုဲ သ္ကုတ်ကၠေံရ၊ သော်သှ်ေဒၟံၚ် ဗၞတ်ၜိုတ်ၜါလပုဟ်တုဲ သီုကဵုမပူဂေတ်လ္ပာ်ပုၚ် ဗာန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲက္ဍိုပ်ရ၊ သော်ဗၞတ်ၜါလပုဟ်ဂှ်ဟေၚ် တန်တဴအာစဵုကဵုလ္အိတ်လမျီုရ၊ သော်မုက် သော်ပါၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် တန်တဴအာလုကဴ မွဲအာယုက်ၜိုတ်ရံၚ်စသပ္ပဲါရ။ ကိစ္စသွက်ဂွံဒးကးသော်မွဲလှ်ေပၠန် ဟွံမွဲရ။ ဗောဓိသတ်ဂိုၚ်ကေတ်သော် မွဲဟာန်ကေုာံၝောံကိုဋ်တုဲ "ယဝ်ရအဲဒှ်ကျာ်မ္ဂး သြဝ်ကဵုတန်တဴ ပ္ဍဲလ္တူအာကာသညိ၊ ယဝ်ရအဲဟွံဒှ်ကျာ်မ္ဂး သြဝ်ကဵုဒတုံစှ်ေညိ" ရဴဝွံ သ္ပအဓိဌာန်တုဲ ဗိုတ်ပတိုန်လ္တူအာကာသရ၊ ဒွက်သော်မွဲဟာန် ကေုာံ ၝောံကိုဋ်ဂှ် တိုန်အာဗၞတ်မွဲယောဇနာတုဲ တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲအာကာသရ၊ သၟိၚ်အိန်သ္ၚေဝ်မၠာ် ရံၚ်လောက နကဵုမတ်ဒိပ်တုဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်နကဵုနပ္ကဴရတ် မၞုံဗၞတ်မွဲယောဇနာတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ်စေတဳ "စူဠာမဏိ" ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ ရ။ [၁]