အတ္ထုပ္ပတ္တိ: အရာမတၞဟ်ခြာ အကြာ မူတၞဟ်ဂမၠိုင်

No edit summary
No edit summary
လာင် ၂၅-
လိက်ခၞိင် သၟိင်ဖရင်နံင် နူကျာ်ယှိုဲသဳခုင် (ဗုကာံ) မချူလဝ် ပ္ဍဲသၞာံခရေတ် ၁၄၄၇ ဂှ်လေဝ် ညံင်ရဴ လိက်တၟအ်ယှိုဲသဳခုင်ကီု ၜိုန်ရ ချူလဝ် ပရူသၟိင်ဖရင်နံင်ကီုလေဝ် တင်ဂၞင်အဓိက မပ္တံတ္ၚဲဒှ်မၞိဟ်တအ်ဂှ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ်တုဲ စွံလဝ် အဓိက တ္ၚဲညးမဒှ်သၟိင် တ္ၚဲညးမဂွံအံင်ဇၞးကေတ်ပၞာန် ဍုင်နာနာတအ်ရ၊၊
 
==အတ္ထုပ္ပတ္တိ ခေတ်လၟုဟ်==<
ပ္ဍဲအရာမချူလိက်အတ္ထုပ္ပတ္တိ ခေတ် ၂၀ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ကွတ်သိပ္ပံစိတ္တဗေဒ ကဵု ပရေင်မၞိဟ် လုပ်ပြံင်အာ ဗွဲမဇၞော်ကဵု ဒြဟတ်ရ၊၊ <ref>Stone, Albert E. (1982). ''Autobiographical Occasions and riginal Acts: Versions of American Identity from Henry Adams to Nate Shaw''. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.</ref> အဓိပ္ပါယ် မိက်ဂွံဟီုဂှ် ပရူပူဂိုလ်မွဲမွဲဂှ် ရံင်ကဵု မတ်စိတ္တဗေဒ ကေုာံ မတ်ပရေင်မၞိဟ်တုဲ မချူရ၊၊ ချူၜိုတ်ပရူမၞိဟ်ဂှ် မကၠောန်လဝ် မဂးလဝ် ဆၜိုတ်ဓဝ် ဟွံသေင် နကဵုစိတ္တဗေဒမ္ဂး မူဟိုတ်ဂွံဒှ်ဗီုဏအ်၊ နူကဵုပွဳပွူမၞိဟ် ဗီုလဵု မၞိဟ်ဂှ် ဇၞော်မောဝ်ကၠုင်တုဲ ပရေင်စိုတ်စရိုတ် ကေုာံ တင်ဒုင်ကေတ် ပူဂိုလ်ဂှ် ဗီုလဵု ကတဵုဒှ်လဝ် မပ္တံ မြဴသာ်ဝွံ မၞိဟ်တအ် ချူကၠုင် အတ္ထုပ္ပတ္တိရ၊၊ ဟီုမွဲသာ်ပၠန် အတ္ထုပ္ပတ္တိ ခေတ် ၂၀ ဗွဝ်ကၠံဂှ် နကဵုဝါဒပူဂိုလ်ပရဲ ဝါဒတၠအစောန်ဂှ် မၞိဟ်တအ် ဟွံချူရ၊၊ ပရေင်စိုတ်စရိုတ်မၞိဟ်တအ်ဂှ် (ဝါ) စိုတ်စရိုတ်ပူဂိုလ်ဂှ် ဒးပသောင် ဒးသ္ၚေဝ်ဂၠေပ် နကဵုတဳအဝ်ရဳ ဒါရ်ဝိန်ဂမၠိုင် (Darwinian theories) ရောင်၊၊ အတ္ထုပ္ပတ္တိ မဒုင်သဇိုင် ကုဗေဒပရေင်မၞိဟ်မ္ဂး အရာမၞိဟ်တအ် မဖန်ဇန် မကၠောန်တအ်ဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံင် ကုပွဳပွူမၞိဟ်တအ်ဂှ်ရောင်၊၊ သွဟ် မကၠောန်ဗဒှ် ချဳဓရာင် ပူဂိုလ်မွဲမွဲဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံင် ကုပရေင်ပွဳပွူမၞိဟ်ဂှ်ရ၊၊ ပွမသ္ၚေဝ်ဂၠေပ်ပါ်ပါဲ စိတ္တဗေဒပူဂိုလ်ဂှ်ဂှ် ကလိဂွံသွဟ် ကၠိုဟ်ကေတ် ပရေင်ကမၠောန် ကေုာံ စိုတ်စရိုတ်ပူဂိုလ်ဂှ် ခိုဟ်ဂၠိုင်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအရာမတီ ဘဝကောန်ၚာ် ကေုာံ ဘဝဝုတ်ဗၠာဲပူဂိုလ်ဂှ် ကိစ္စဇၞော်တုဲ ကဵုသွဟ် ဟိုတ်ပူဂိုလ်ဂှ် မဂွံကၠောန် ဗီုဂှ်မာန်ရ၊၊ ဟီုကၠးကၠးမ္ဂး နကဵုလညာတ်စိတ္တဗေဒတအ်ဂှ်ရ ပကဵု ဗီုနဲကဲ မချူဝင်ပူဂိုလ် ဂွံပြံင်လှာဲအာရ၊၊ မွဲလပါ်ဂှ်လေဝ် အခိုက် အန္တိတ္ထုပ္ပတ္တိ (အတ္ထုပ္ပတ္တိဇကု ဇကုချူကေတ်တ်)ဂှ်လေဝ် စကၠုင်ခေတ် ဂၠိုင်ကၠုင်ဒၟံင်ကီုရ၊၊ ပွမဟီုလဴ ပရူပူဂိုလ်ဇကုဂှ် ဒှ်အာ ဗီုပြင် အရာမပရေစိုတ် မလွဳစိုတ်ဇကု မွဲဗီုကီုရ၊၊<ref>Casper, Scott E. (1999). ''Constructing American Lives: Biography and Culture in Nineteenth-Century America''. Chapel Hill: University of North Carolina Press.</ref> အခိုက်မချူ အတ္ထုပ္ပတ္တိအာဇာနဲ ကေုာံ ဟီုလဴ ပရူတၠအစောန်တအ်ဂှ် ကၠေအ်အိုတ်အာတုဲ စၞးဂှ် ပွမလ္ၚတ် ကေုာံ သ္ၚေဝ်ဂၠေပ် ပရေင်ပူဂိုလ် မပသောင်ထ္ၜး နကဵုစိတ္တဗေဒဂှ် ကေတ်ကၠုင်ဒၞာဲရ၊၊ ၜိုန်ရမဟီုလဝ် ကဵုသွဟ်ကီုလေဝ် မၞိဟ်မချူလိက်တအ်ဂှ် ချူဗမံက်ထ္ၜးပရူတအ်တုဲ သွဟ်ဂှ် နွံပ္ဍဲညးမဗှ်လိက်တအ် ဒးကၠိုဟ်လဝ် ဗီုဏအ်ရ၊၊
 
ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/wiki/အတ္ထုပ္ပတ္တိ"