တိက်: အရာမတၞဟ်ခြာ အကြာ မူတၞဟ်ဂမၠိုင်
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
လာင် ၃-
သတိက်ဂှ် နွံကဵု အခိင်ကာလကဆံင်ကဆံင် မဂေတ်လန်ဒၟံင် ရေင်သကအ် - လှိင်၊ သတိက်ကဍာ၊ သတိက်ဇမျိုဟ် ကေုာံ သတိက်နက်ဇမျိုဟ် ရ၊၊ သတိက်ကဍာဂှ် ဟိုတ်နူမတ်မချဳဒၟံင်တုဲ နကဵုဘာသာအင်္ဂလိက် (rapid eye movement) ဂှ် ခဍန်ချူ REM တုဲ သတိက်ဇမျိုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူ မတိက် မတ်ဟွံချဳတုဲ ညးဖဍန်ချူ non-REM ရ၊၊ သတိက်ကဍာ ဂှ် လှိင်ဖိုဟ်ရ ဆဂး အာရီုတၞဟ် ဗွဲမဂၠိုင် ကၠောန်ဒၟံင် ကမၠောန်ဖိုဟ်ဂှ်ရ ပွမလ္ပအ်တအ်လေဝ် ကတဵုဒှ် ပ္ဍဲအခိင်ကာလဏအ်ရ၊၊ ကလိဂွံ အခိင် သတိက်နက်ဇမျိုဟ် ဂၠိုင်ခ္ဍင် တ္ၚဲယးမ္ဂး မၞိဟ်မြဟ်မြဴ ဂၠိုင်ခ္ဍင်ရ၊၊ အခိင်ကာလ သတိက်ကဍာ (ဝါ) သတိက် REM ဂှ် ကိစ္စဟွံဇၞော် ၜိုန်ရ မၞိဟ်တအ် ထေင်ကီုလေဝ် တၠပညာတအ် စမ်ၜတ်တုဲ ဂွံတီကေတ် သတိက်REM ဂှ် ဒှ်အရာကိစ္စဇၞော် ပ္ဍဲအရာ မဇၞော်မောဝ်ပတိုန် ကၠေင်က္ဍဟ်၊ မဂိုင်ဒေပ် ဖျေဟ်ဒၞာဲ အရာမဗတောန်/တီလဝ် ကေုာံ အရာမစၟတ်သမ္တီတအ်ရ၊၊<ref>Søvn - hvad er normalt? [https://netdoktor.dk/tema/soevn/normal_soevn.htm netdoktor.dk]</ref>
==ဂလိုင် သတိက်==
သတိက်ဂလိုင်လဵုမ္ဂး တိက်ဖဲဂှ် ညးမွဲကုမွဲ ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်ရ၊၊ ကောန်ၚာ်ဍောတ်တ် နွံပၟိက် သတိက်ဂၠိုင်တုဲ ဗွဲမဗဗွဲကဵု အာယုက်ဂှ် ဂလိုင်သတိက် အောန်စှ်ေရ၊၊ စိုပ်အာယုက် အကြာ ၂၅-၃၀ မၞိဟ်မ္ဂး ဂလိုင်နွံပၟိက် သတိက်ဂှ် ဍေဟ်တန်ဒေါအ်အာရ၊၊ သွက်မၞိဟ်အာယုက်ဇၞော်မွဲ ဗွဲသၟဟ် နွံပၟိက် သတိက် ၇ နာဍဳကဝက် ဆဂး ညးမွဲကုမွဲ ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်ရ၊၊ ဗွဲဓမ္မတာ ယဝ်ရ ဒုင်စသိုင် တိက်ဖဲ တုဲပၠန် မတ်ဟွံဒကုဲ ပ္ဍဲအခိင်တ္ၚဲမ္ဂး ကလိဂွံသတိက်ပေင် ဟီုမာန်ရ၊၊ ညးလ္ၚဵုတအ်ဂှ် တိက်အခိင်ဗတံ အောန်နူ ပွိုင် ၆ နာဍဳတုဲ ညးလ္ၚဵုတအ်ဂှ် တိက်စဵုကဵု ပွိုင် ၉ နာဍဳရ၊၊ သီုၜါဂှ် ယဝ်ရ ယဲတၞဟ်မွဲမွဲ ဟွံကတဵုဒှ်မ္ဂး ဒှ်အရာဓမ္မတာရ၊၊ ကိစ္စဇၞော်အိုတ်ဂှ် ညံင်ဂွံတိက်မှာန်မှာန် ဇၟာပ်ပ်ဗတံရ၊၊ အခိင်တ္ၚဲဓမ္မတာ တိက်လဝ်ဂၠိုင်င်တုဲ တ္ၚဲအဒိုက်သ္ၚိသဝ် ဟွံတိက်မ္ဂး ဟွံစှ်ေကဵု ပရေင်ထတ်ယုက်ရ၊၊
==ဍာ်ဒကေဝ် သတိက်==
ဍာ်ဒကေဝ်သတိက် (ဝါ) တိက်ခိုဟ် ဟွံခိုဟ်ဂှ် ဒးၜတ်ကဵု တိက်ဖဲ ဟွံဖဲရ၊၊ ဒဒှ်ဇကုမတိက် ကဵု ဒဒှ်ဇကုမဒးတိက် ၜါဏအ် တၞဟ်ခြာ ရေင်သကအ်ရ၊၊ ဒဒှ်ဇကုမတိက်ဂှ် ဇကုတိက်တုဲ တိက်ဖဲ ဍောင်ပြေ တိက်ခိုဟ်၊၊ ဒဒှ်ဇကုမဒးတိက်ဂှ် ဗီုလဵုဇကုမတိက် ကဆံင်ကာလမတိက်ဗီုလဵု ဇကုမတိက်လဝ်ရ၊၊ ပ္ဍဲမွဲဗတံဂှ် ဇကုဂွံအခိင် သတိက်ဒမျိုဟ် ဂလိုင်လဵု၊ ဇကုၚုဟ်ဂလိုင်လဵု (ဝါ) ဒှ်ဒၟံင် လှိင်င်ၚုဟ်ဟ် ဂလိုင်လဵုရ၊၊
==ဒမံင် သတိက်ဂမၠိုင်==
[[File:Sleeping modes with Mon.jpg|thumb|left]]
အခိင်ကာလ မတိက်ဒၟံင်ဂှ် ပရေင်ချဳဓရာင် ကၠေင်က္ဍဟ် ပြံင်လှာဲအာရ၊၊ တၠပညာလပါ်သတိက်တအ် ပါ်လဝ် ဒမံင် သတိက် မၞုံကဵုကာလ ကဆံင်ကဆံင်ရ၊၊ ကဆံင်ကဆံင်တအ်ဂှ် ၜတ်ကၞာတ်ကေတ် နကဵု EEG မစုတ် ကပေါတ်လလဳ ပ္ဍဲက္ဍိုပ်တုဲ ၜတ်ကၞာတ် ဗီုက္ဍဟ် မကၠောန်ကမၠောန်ရ၊၊
ပရေင်ချဳဓရာင် ပ္ဍဲက္ဍဟ်ပိုယ် ပါ်ထောအ် ကဆံင် (ဝါ) ဒမံင် မသုန်ဒမံင် ဂွံရ၊၊ ဒမံင် အခိင်ကာလ မၚုဟ်၊ ပ္ဍဲအခိင်မလှိင်ဂှ် ကလေင်ပါ်ထောအ် ပန်ဒမံင် ပၠန်ရ၊၊ ဒမံင် ၁ လှိင်၊ ဒမံင် ၂ ဂှ် သတိက်ကဍာ၊ ဒမံင် ၃ ကဵု ၄ ဂှ် ကော်စ သတိက်ဒမျိုဟ် ဟွံသေင်မ္ဂး သတိက်လပှ်သဝ် (slow-wave-sleep) ပ္ဍဲဒမံင်ဂှ် လပှ်မထ္ၜး ပရေင်ချဳဓရာင် က္ဍဟ် နွံသဝ်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် မၞိဟ်ဂှ် ဖ္ဍိုန် ကေတ်ဇူဂၠိုင်တုဲ တိက်လှိင်ခိုဟ် ဇြိုဟ်ဒၟံင်ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင်ကာလဏအ်ဂှ် ဒှ်အခိင် ကိစ္စဇၞော်အိုတ် သွက်သတိက်တုဲ ပ္ဍဲကဵုအခိင်ဏအ်ဂှ်ဟေင် ပကဵု ညံင်ဂွံမြဟ်မြဴ ပ္ဍဲတ္ၚဲယးတေအ်ရ၊၊ သတိက်ဗီုဏအ်ဂှ် ပိုယ်တအ် ကလိဂွံ ဗွဲမဂၠိုင် ပ္ဍဲအခိင် လပါ်အစ ပ္ဍဲဗတံရ၊၊
ကြဴနူတိက်ဂွံ ၜိုတ် မွဲနာဍဳကဝက်မ္ဂး ဍေဟ်ကၠောအ်စိုပ် ဒမံင် မရနုက်ကဵု မသုန် မကော်ဂး ဒမံင် REM၊၊ ဒမံင်ဏအ်မ္ဂး ပရေင်ချဳဓရာင်က္ဍဟ်ဂှ် ကြပ်တုပ်ကဵု အခိင်မၚုဟ်ဒၟံင်ရ၊၊ ဆဂး ကောန်ကၞိ ပ္ဍဲခန္ဓကာယ သီုဖအိုတ်ဂှ် ပသာဖ္ဍိုန်လဝ်ပေင်င်ရ၊၊ သွပ်လ္ပအ်ဂမၠိုင်ဂှ် ကတဵုဒှ်ကၠုင် ပ္ဍဲဒမံင်ဏအ်ဂၠိုင်တုဲ ပ္ဍဲဒမံင်တၞဟ်လေဝ် မလေပ်လ္ပအ် မာန်ကီုရ၊၊ အခိင်ဒမံင် သတိက်ကဍာ (ဝါ) သတိက် REM ဂှ် ကိစ္စဟွံဇၞော် ၜိုန်ရ မၞိဟ်တအ် ထေင်ကီုလေဝ် တၠပညာတအ် စမ်ၜတ်တုဲ ဂွံတီကေတ် သတိက်REM ဂှ် ဒှ်အရာကိစ္စဇၞော် ပ္ဍဲအရာ မဇၞော်မောဝ်ပတိုန် ကၠေင်က္ဍဟ်၊ မဂိုင်ဒေပ် ဖျေဟ်ဒၞာဲ အရာမဗတောန်/တီလဝ် ကေုာံ အရာမစၟတ်သမ္တီတအ်ရ၊၊
[[File:Sleeping modes with Mon.jpg|thumb]]
| |||