ဝဳကဳပဳဒဳယာ- တိုင်ခဳ မသုန်

သဇိုင်ရိုဟ်ကၞက် ဂၠံင်တရဴ ကေုာံ ဒ္ဂေတ်ပြဝ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ယဝ်ရ ဖ္ဍန်ထောအ်ဖအိုတ်မ္ဂး ကလိဂွံ တိုင်ခဳ မသုန် အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ။
ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ပြကိုဟ်ဗိသ္တာမွဲ
ဝဳကဳပဳဒဳယာပိုယ် ဍိုက်ပေင်တဴ နကဵုကဏ္ဍ ပရူပရာနာနာ နူကဵုပြကိုဟ်ဗိသ္တာ သကေံကီု သီုကဵုပွံက်ဋဳကာ မလှဲလး ကေုာံ လိက်စၟတ်သမ္တီလၟေင်သၞာံကီု သီုကဵုစၟတ်သမ္တီနူပထဝဳဒေသနာနာရ။ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ဒၞာဲ စင်ဟီုတွဟ်မွဲ ဟွံသေင်၊ ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံကြီုသွံစ ကပေါတ်ဇကုလေဝ် ဟွံသေင်၊ တုဲပၠန် ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံပရးဝါဒမွဲမွဲလေဝ် ဟွံသေင်ရ။ ဆဂှ် သၟးဟွံသေင် ဝဳကဳပဳဒဳယာဝွံ ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံပရးဝါဒသၞောတ်ဂၠံင်တရဴ ပရေင်ဍုင်ကွာန် မပ္တံကဵု ဂၠံင်တရဴတၠအဝဵု ဂၠံင်တရဴဒဳမဝ်ကရေသဳလေဝ် ဟွံသေင်ကီုရ။ တုဲပၠန် ဝဳကဳပဳဒဳယာဝွံ ဒှ်ဒၞာဲမပကောံတင်ဂၞင် နူအေန်တာနေတ်ဂမၠိုင်လေဝ် ဟွံသေင်ရ။ တုဲပၠန် ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ပြကိုဟ်အဘိဓာန်၊ ဌာန်လိက်ပရိုင်၊ ကေုာံ ဌာန်ပကောံတင်ဂၞင်လိက်ဂမၠိုင်လေဝ် ဟွံသေင်ကီုရ။ သွက်အရာတအ်ဏအ်ဂှ် ပရဝ်ဂျေတ်ဝဳကဳမဳဒဳယာတၞဟ် နွံဒၟံင်တုဲတုဲရ။
ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ချူလဝ် နကဵုလညာတ်လဒေါဝ်
ပိုယ် ပတိတ်ဒြဟတ် ချူလိက်ပရေင် မနွံကဵုလညာတ်လဒေါဝ် မဟွံဗက်မုက် တံင်ဂြဲမွဲကရေက်တုဲ ပိုယ်စွံ ဓဝ်ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ လတူဖိုလ်ဂုဏ်ပူဂိုလ်ဂမၠိုင်ရ။ ပိုယ်ဝေင်ပါဲ ပရေင်မဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် လတူအရာမွဲမွဲ၊ စၞးပိုယ် ဒစဵုဒစး ပတိုန်ဂလာန် လတူအရာမွဲမွဲဂှ် ပိုယ်ပကောံချူ ဗၟံက်ပတိုန် ပရူပရာမဆေင်ကဵု အရာတအ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲဒၞာဲလ္ၚဵုဂှ်မ္ဂး လညာတ်မပစၟတ်သမ္တီဂွံခိုဟ်ဟ်မာန်ဂှ် နွံမွဲဓဝ်ဟေင်ရ၊ ဒၞာဲလ္ၚဵုမ္ဂး ပိုယ်ဗၟံက်ထ္ၜး လညာတ်နာနာတအ် ဂွံရ။ စၞးမဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် လညာတ်လဵုဒး လညာတ်လဵုဗၠေတ်ဂှ် ပိုယ်ပတိုန်ထ္ၜးကဵု လညာတ်သီုဖအိုတ်တအ်ရ။ လိက်ပရေင်သီုဖအိုတ်ဂှ် သ္ဒးပ္တိတ်ဒြဟတ်ချူ ညံင်ဂွံနွံကဵု ပွမဍာံပြချိုတ်ပၠိုတ်၊ စၞောန်နိဿဲ ဗွဲမဍာံပြ၊ တင်ဂၞင်မပတှ်ေစဂွံတအ်၊ ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲကဵု ပရူမဒှ်ဒွိဝါဒမာန် ကေုာံ ပရူပူဂိုလ် မဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုတအ်ရ။ မစုတ်ပၠုပ် ပရေင်ဆဵုဂဗပူဂိုလ်၊ လညာတ်ဝါဒပူဂိုလ် ကေုာံ ကသပ်ပူဂိုလ်တအ်ဂှ် ဟွံကဵုအခေါင်ရ။
ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် နွံကဵု ပရူမဗၠးၜးတုဲ ဇၟာပ်မၞိဟ် လုပ်ဗှ်၊ ချူ၊ ပလေဝ်ဒါန် ကေုာံ ပတိုန်ထ္ၜး မာန်
ဟိုတ်နူ ဇၟာပ်မၞိဟ်မချူပတိုန် ပလေဝ်ဒါန်တအ် မချူပလေဝ်ဒါန်လဝ် နကဵုစေတနာ ဗွဲသက္ကုၚုဟ်မးတုဲ လိက်ပရေင်တအ်ဂှ် ကုညးမပလေဝ်ဒါန်လဵုမွဲလေဝ် ကလိဂွံလဝ် အခေါင်ပိုင်ပြဳ ဟွံမဲရ။ လိက်မပတိုန်လဝ် သီုဖအိုတ်တအ်ဂှ် မဒးဒုင်ပလေဝ်ဒါန် ကေုာံ ကလေင်ပတိုန် အတိုင်ဗီုတြေံ ဂွံပေင်င် သီုညးဖအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ရှ်ေသှ်ေ သၞောဝ်အခေါင်ပိုင်ပြဳ (copyright) တုဲ နကဵုအခိင်အခါလဵုလေဝ် ပွမကၠတ်ကေတ် တင်ဂၞင် နူညးတၞဟ်တအ်ဂှ် ဒးဝေင်ပါဲရ။ ဂၠေအ်ကေတ် နူကဵု မဳဒဳယာသက္ကုၚုဟ်-ဟွံသေင် တအ်ဂှ် နမစကာဗဗွဲဓဝ်ဂှ် ၜိုန်ရသၠးအခေါင်ကီုလေဝ် ဂစာန်ဂၠာဲ ဒၞာဲမကလိဂွံ သၟးသၟးကၠာညိ။
မၞိဟ်မပလေဝ်ဒါန် ဝဳကဳပဳဒဳယာတအ် သီုဖအိုတ် ဒးနွံ ဓဝ်ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ကေုာံ ပစၟတ်သမ္တီ လတူရေင်သကအ်
ကုမၞိဟ်မပလေဝ်ဒါန် ဝဳကဳပဳဒဳယာတအ်ဂှ် ၜိုန်ရ လညာတ်ဟွံတုပ် ကဵုဇကုကီုလေဝ် စွံဓဝ်ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ လတူညးတအ်ညိ။ ဂရင်ဗတီ ကုလောကဝတ်ဝဳကဳပဳဒဳယာ (Wikipedia etiquette)ညိ၊ လ္ပဒစဵုဒစး နကဵုပူဂိုလ်ညိ။ ဗက်ပၟိက်ဆန္ဒ မၞိဟ်ဂလိုင်ညိ၊ ဝေင်ပါဲ ပၞာန်ဒါန်လိက်ညိ၊ ဟိုတ်နူလညာတ်ဟွံတုပ်တုဲ လ္ပပလီုပလာ် ဝဳကဳပဳဒဳယာညိ။ ချဳဓရာင် နကဵုဓဝ်ပတှ်ေခိုဟ်ဟ်၊ စွံစေတနာတုဲ ညံင်ဂွံကၠိုဟ်ကေတ် လတူညးမွဲသအာင်ဂှ် ဖန်ညိ။ စွံစိုတ်လှဲလှဲတုဲ ဒုင်တၠုင် ကုလညာတ်တၟိ မၞိဟ်တၟိတအ်ညိ။ ယဝ်ရ ကတဵုဒှ် တင်လညာတ် ဟွံတုပ်မ္ဂး ပတိုန်ထ္ၜးလညာတ် ပ္ဍဲ မုက်လိက်ဓရီုကျာ(talk pages) ဗွဲမၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ ကေတ်သွဟ် နူဒၞာဲဂှ်ညိ။ ချပ် သွက်ဂွံပဒတန် လိက်ပရေင် နွံဂၠိုင်ကဵုကၠံရ။
ဝဳကဳပဳဒဳယာ ဟွံဖျေဟ်ကၟာတ်လဝ် သၞောဝ်ဗွဲမတေင်ဂြတ်
ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် နွံကဵု သၞောတ်ပဝ်လသဳ ကေုာံ ဂၠံင်တရဴ၊ ဆဂး သၞောတ်ပဝ်လသဳ ကေုာံ ဂၠံင်တရဴတအ်ဂှ် ပုတ်ချူလဝ် ပ္ဍဲတၟအ် ဟွံသေင်တုဲ အရာတအ်ဂှ် အခိင်ဟွံရုဲ ပြံင်လှာဲမာန် ထပ်စုတ်မာန်ရ။ သဘဴဓရ် ကေုာံ စိုတ်ဓါတ် လတူတင်ရန်တၟအ်ဂှ် ကိစ္စဇၞော်နူ မလိက်ဏီရ။ လဆောဝ်မ္ဂး ပတိုန်ထ္ၜးလညာတ်တုဲ ဝဳကဳပဳဒဳယာ ပလေဝ်ပလေတ် ပဒတန်ရ။ ကာလ ကလေင်ပခိုဟ်ပတိုန် လိက်ပရေင်တအ်မ္ဂး ညံင်ဂွံခိုဟ်ဂှ် ကၠောန်ညိ၊ ဟွံမဲကဵု ဓဝ်ဗစာရဏာတုဲ ကၠောန်ပဏာကြာန်ကြာန်ဂှ် ဝေင်ပါဲညိ။ တုဲပၠန် လ္ပဂွိင်ဖေက် ကၠောန်ဒးဗၠေတ်ညိ၊ မူလိက်တြေံ (ကြပ်သီုဖအိုတ်)ဂှ် သီဂိုင်ဒေပ်လဝ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗၠေတ်ဂှ် ကလေင်ကလိဂွံမာန်ဒၟံင် ဗွဲမလောဲသွာရ။

꤯. ထာမ်ပလိက်:Wikipedia policies and guidelines