စဴဗညာမဟာယောဓာ ဗညာထဝ်ရဝွံ ဒှ်ကောန်ဂၠု ဗညာစိင်၊ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ဇာတိဍုင်မန်တုဲ လုပ်ကၠုင် ဍုင်သေံ ကရောမ်မအံက်ညး အခိင်ညးဍောတ်တ် အာယုက်ဗၞတ် ၁၃ သၞာံတေအ်ရ၊၊ ဟိုတ်နူအာယုက်အဝဲဍောတ်သွတ်ဂှ်ရ အရာကတ်လ္ၚတ် အရေဝ်ဘာသာ အခိုက်ကၞာ ဂကူသေံဂှ် ကေက်သကာ မရက်စာ နူညးဂမၠိုင်ရ၊၊ ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ညးဂှ် ကၠောအ်ဍ ဍုက်ကေဝ် ကုမၞိဟ်သေံတအ် ခိုဟ်ဗွဲမလောန်တုဲ လုပ်ကၠောန်ကာသၟိင် အခိင်မအံက်ညး ဗညာစိင် အဃောမဒှ်ဒၟံင် ဗညာမဟာယောဓာ (သကိုပ်ပၞာန်) လက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ ၁ (သက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓ ၂၃၂၅ - ၂၃၅၂) ဂှ် ထေင်ကေတ်ရ၊၊ ဟိုတ်နူ ညာဏ်ပညာညး ကေက်သကာဂှ်ကီု အဆကပမအံက်ညး စုတိလောန်စဴအာတုဲ ဒၞာဲတာလျိုင် ဗညာမဟာယောဓာဂှ် ကောန်ညးထဝ်ရ ဆက်ဒုင်ကေတ်ပၠန်ရ၊၊ ယၟုဗညာမဟာယောဓာ (ထဝ်ရ) မနွံပြာကတ် ပ္ဍဲလိက်ရာဇဝင်သေံ လက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ၂ သက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓ ၂၃၆၃ ဂှ် ဂွံပရိုင် ဗၟာကၠုင်ဗတိုက် ဍုင်သေံ ဨကရာဇ်ညးကဵု ကောန်သၟိင် စေသဍာပဍိန် ဒှ်သေနာပတိ ဇက်ပၞာန် အာမင်စဵုဒုင်လဝ် ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်ကာန်ပုရဳ ဗညာမဟာယောဓာ ဍိုက်က္ဍိုပ် ဒပ်ပၞာန်မန်တုဲ ပၠတရဴအာဂတ ဒပ်နန်တၠညးဨကရာဇ်ဂှ်ရ၊၊ ဆဂး လေပ်ကတဵုဒှ် သၟိင်ဗၟာ ပၠံင်ရာဇာသမ္ပတ္တိညးသကအ်တုဲ ဟွံဒှ်ကၠုင်ဗတိုက် ဍုင်သေံမွဲသာ်ရ၊၊

ဗွဲကြဴဏအ် ပ္ဍဲလက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ၃ ယၟု စဴဗညာမဟာယောဓာ ပြာကတ်လဝ် ပ္ဍဲရာဇာဝင်မွဲဝါပၠန်ရ၊၊ သက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓ ၂၃၆၇ အခိင်အင်္ဂလိက် လုပ်ဗတိုက် ဍုင်ဗၟာအလန်ကၠာဂှ် အင်္ဂလိက်တအ် ကသေအ်ကၟဝ် ကုသေံ သွက်ဂွံဗိုင်ဗတိုက် ကဵုအင်္ဂလိက်ကီုဂှ် ဨကရာဇ်ညးကဵု ဗညာမဟာယောဓာ (ထဝ်ရ) အခိင်ဂှ် ကလိဂွံကဆံင် စဴဗညာမဟာယောဓာ ဒှ်သကိုပ်ဒပ်ပၞာန် ဇက်အာ လပါ်ဂၠံင်ကျာ်ပိ သွက်ဂွံလုပ်အာဗတိုက် က္ဍိုပ်ဍုင်မန်ဗၟာ လပါ်ဒပ်ဍာ်ဂှ် ဨကရာဇ် ညးဗလးဏာ ဗညာဆုမ်ဘန် ဒှ်သကိုပ်ဒပ်ဍာ် သွက်ဂွံလုပ်ဗတိုက် ဍုက်ဗိက် ဍုင်တၞင်သဳ ဍုင်ဓဝါဲ၊၊ ဗီုဂွံဒှ်ပၠန် ကၠာဒပ်ပၞာန်သေံ ဟွံစိုပ်ဏီဂှ် ဒပ်ပၞာန်အင်္ဂလိက်တအ် လုပ်သီဂွံ ဍုင်မတ္တမ ဍုင်ဗိက် ဍုင်ဓဝါဲတုဲဒှ်အာရ၊၊ အခိင်ဂှ် ဒးဖစပ် ဨကရာဇ် ညးဂွံပရိုင်နူ စဴဗညာမဟာယောဓာ ဒဒှ်ကောန်ဍုင်ကောန်ကွာန်မန် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်မန်တအ် မိက်ဂွံလုပ်ဒှ်သၟဝ်အုပ်ဓုပ်သေံဂး ယဝ်ရဒပ်ပၞာန်သေံ လုပ်ဗိုင် ဗတိုက်ဗၟာမ္ဂး က္ဍိုပ်ဍုင်မန်ဂမၠိုင် မပတံ ဍုင်မတ္တမ ဒဵုစိုပ်ထဝါဲ ဍုင်ဗိက် လုပ်တိုန်ကဵု ဍုင်သေံ သီုဖအိုတ်၊၊ ဨကရာဇ် ညးစှ်ေစိုတ်တုဲ စိုပ်သၞာံဗုဒ္ဓ ၂၃၆၈ ဂှ် တၠတိညး ကဵုစဴဗညာမဟာယောဓာ ဍိုက်က္ဍိုပ်ဒပ်ပၞာန် မနွံလၟိဟ် ကောန်ပၞာန်မွဲလက် ဇက်အာ လပါ်ဍုင်မန်တေအ်တုဲ ကဵုကောန်သၟိင်တၠညး ဒှ်သေနာပတိ ပၞာန်ဒပ်နန် ယိုက်ပၞာန်ဗက်တိုန်အာစိုပ် ပယျဵုဖျေဟ်လဝ် ဒပ်မင်ဒၟံင်တုဲ ကဵုပရိုင် ကုအင်္ဂလိက် ဒဒှ် ဒပ်ပၞာာန်သေံတအ် လုပ်ဗိုင်ဗတိုက် ဍုင်ဟံသာဝတဳ ဂွံအလုံပါင်ၜဳဨရာဝတဳ တိုန်စိုပ်အာ ဍုင်ပြန် ဂွံဖျေဟ်စိုတ် အံင်ဇၞးရ၊၊ အင်္ဂလိက်တအ် ကလိဂွံ ဂုန်ဖိုလ် သွက်ဂွံသွံရာန်ဗၞိက် ဟွံဒှ်ဝါတ်ဂါတ် ပ္ဍဲအရာအုပ်ဓုပ်၊၊ ကၠာတဲဂှ် ချပ်ပကောံကေတ် က္ဍိုပ်ဍုင်မန်ဂမၠိုင်အိုတ်သီုတုဲ ကဵုဗညာမန် အုပ်ဓုပ်ဍုင်ရးမန် လုပ်မံင် အပ္ဍဲစဵုဒၞာ အင်္ဂလိက်တအ် မဒှ်ရ၊၊ အင်္ဂလိက်တအ် သၟာန်သၟုက်ရံင် ကောန်ညးဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင် ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်ရ ကောန်ညးဍုင်ကွာန်မန်တအ် လျိုင်သ္ဇုင်သ္ဍိုက် ကဵုစဴဗညာမဟာယောဓာတုဲ ဗလးမၞိဟ် ကဵုကၠုင်သၟာန် စဴဗညာမဟာယောဓာ၊ ဆဂး စဴဗညာမဟာယောဓာ ဟွံဒုင်တဲဂှ် ဟိုတ်ဍေဟ်နွံမွဲမွဲသာ် ဒှ်မာန်ရ၊၊ အခိင်စဴဗညာမဟာယောဓာ ဖျေဟ်လဝ်ဒပ် ပ္ဍဲဍုင်ဂြာင်ဂှ် ဗၟာညးစဍုင်လ္ဂုင် မနွံယၟု မဟာဥစ္စနဂှ် ဒြေပ်ဒဴတိတ် နူဍုင်လ္ဂုင် စိုပ်ကၠုင် ဍုင်သဓီု မဒှ်ဒစိဟ်ဍုင်ညးဂှ်တုဲ ပလေဝ်ပလေတ်လဝ် သွက်ဂွံကၠုင်ဗတိုက် ဍုင်မတ္တမ မနွံကောန်ပၞာန်အင်္ဂလိက် မင်ကင်ဒၟံင်လၟိဟ်ညိညကီု၊ အင်္ဂလိက် အာတ်အရီုဗင်စိုပ် စဴဗညာမဟာယောဓာ၊ စဴဗညာမဟာယောဓာ ဗလးဏာ ကောန်ပၞာန် ၁၀၀၀ မင်ကြတ်ဗတိုက် ဒပ်ဗၟာမဟာဥစ္စန ကၠာဟွံစိုပ် ဍုင်မတ္တမ ကောန်ပၞာန်ဗၟာ မဟာဥစ္စနတအ် ဒြေပ်ပေက်အာအိုတ်၊၊ ကြဴနူဂှ် စဴဗညာမဟာယောဓာ ကလိဂွံအထိုင်သး နူအင်္ဂလိက်ရ၊၊ ဆဂး အင်္ဂလိက်တအ် ဂ္ဇအ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဍုင်မတ္တမဂှ် ဟွံပအပ်ကဵု စဴဗညာမဟာယောဓာမွဲသာ်၊ သ္အာင်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲရးဟံသာဝတဳ ရးတံင်အူတေအ်လေဝ် အင်္ဂလိက်တအ် ဖျေဟ်လဝ် ကောန်ပၞာန် မွဲၝောအ်ဒပ် ကော်ကေတ်နင်လဝ် နူဍုင်ရးအန္ဒိယတေအ်တုဲ ကဵုစဴဗညာမဟာယောဓာ ယိုက်ပၞာန် တိုန်အာ ကလင်အမိင်အင်္ဂလိက်ဂှ် စဴဗညာမဟာယောဓာ ညာတ်ကေတ် ဒှ်လလေင်စရာဲညးဂးတုဲ ဟွံယိုက်ပၞာန် ဒှ်မာန်ရ၊၊ အခိင်ဂှ်ပၠန်လေဝ် ဒးဂစပ် ဗၟာတအ်ဒုင်ကမျ ကုအင်္ဂလိက် ပၞာန်ဂှ်လေဝ်တုဲအာကီု စဴဗညာမဟာယောဓာ ပိုက်ပၞာန် ကလေင်စဴဍုင်ရးသေံရ၊၊

ဗွဲကြဴဏအ် သက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓ ၂၃၆၉ လက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ၃ ဒပ်ပၞာန်သေံ ဇက်တိုန်အာ ဗတိုက်ဍုင်ဝင်စာန် (ဍုင်လဴ) စဳရေင်ဏာပၞာန်ပိကၞိပ် တိုန်အာဗတိုက် ဍုင်စာံပါသက်ဂှ် မွဲကၞိပ်၊ တိုန်အာဗတိုက် က္ဍိုပ်ဍုင်ဝင်စာန်ဂှ် မွဲကၞိပ်၊ တိုန်အာ လပါ်ဍုင်နခန်ရာဇသဳမာတုဲ တပ်အာ ဍုင်ဝင်စာန်ဂှ် မွဲကၞိပ်၊၊ အခိင်ဂှ် စဴဗညာမဟာယောဓာ ဆဂွံကလေင်စဴ နူဍုင်ရးဗၟာသက်ဂတာပ် ဨကရာဇ် ညးကဵု စဴဗညာမဟာယောဓာ ကေုာံ ဒပ်ပၞာန်မန် ဗက်တိုန်အာ ဂၠံင်နခန်ရာဇသဳမာ ပံင်ကောံ ကုဒပ်ပၞာန် ကောန်ညးတၠတိတုဲ ယိုက်ပၞာန် ဇက်တိုန်အာ ဍုင်ဝင်စာန်တေအ်ရ၊၊ ဒပ်ပၞာန်မန် စဴဗညာမဟာယောဓာ ဒှ်ကရောင်ပၞာန်အာဂတပၠတရဴ စိုပ်နံင်ၜေါဲလာမ်ဘူဂှ် ကောန်ပၞာန် ရဲမွဲ လပါ်တေအ် အောပ်မာဒၟံင်တုဲ ကၠတ်ပန်နင် ဒးကောန်ဗၠာဲ စဴဗညာယောဓာ ဒးအိုတ်အာ လမျီု ဒၞာဲဂှ်ရ၊၊ ဆဂး စဴဗညာမဟာယောဓာတအ် ရပ်ဂွံ ဇမၞော်ဒပ်မွဲလပါ်ဂှ်တုဲ ကောန်ပၞာန်ညး ပေက်ဒဴဒြေပ်ပြးအာအိုတ်ရ၊၊ နူဂှ် စဴဗညာမဟာယောဓာတအ် ဇက်တိုန်အာ စိုပ်ဒၞာဲ မနွံယၟု ဝါကပေါဝ် ဒပ်ပၞာန်ဂကူလဴတအ် လၟိဟ်ဂၠိုင် ဗိုင်လဝ် ဒပ်ပၞာန်စဴဗညာမဟာယောဓာ စဴဗညာ ဒုင်ဗတိုက်ဒၟံင် ဂၠိုင်ကဵုတ္ၚဲ ဒဵုကဵုဒပ်အရီုပၞာန်သေံတအ် စိုပ်ကၠုင် ဗိုင်ဗတိုက် ကောန်ပၞာန်ဂကူလဴတအ် ကျဒဴအာအိုတ်တုဲ နူဂှ် ဇက်တိုန်အာ လုပ်ဗတိုက်ဍုင်ဝင်စာန် သီဂွံအာရ၊၊

ပ္ဍဲလိက်ရာဇဝင်သေံ ညးတအ် ချူသမ္တီစွံလဝ် ပရောစဴဗညာမဟာယောဓာ ဒၞာဲလ္ၚဵုဂွံဆဵုကေတ် ဒဒှ် ဗီုစဴဗညာမဟာယောဓာ ကုဨကရာဇ်ရာမာ၃ ဍိုက်ကေဝ် ရင်သကအ် ဗွဲမလောန်၊၊ စဴဗညာမဟာယောဓာ ပတၠအာယုက်ဂၠိင် စဵုကဵုစိုပ် လက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ၄၊ ဆဂး ညးစုတိကလိလောန်အာ သၞာံအခါဂိတုတ္ၚဲလဵုရောဂှ် ဟွံဂွံစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊ ပရောပြာကတ်မွဲသာ် လက်ထက်ဨကရာဇ်ရာမာ၄ ကောန်တၠညး မနွံယၟု ဖြနရေတ် သၠးနူဂဝ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဗုဒ္ဓ ၂၃၉၈ဂှ် စဴဗညာမဟာယောဓာညးမဒှ်ပါနက် မိပ်စိုတ် သီုသောမနုဟ် ကဵု ကောန်စေက် ဗွဲမလောန် ပအပ်ဇိုန်ကဵု ဝင်သ္ၚိညး မနွံဇရေင်ဂၠံင်ဖြအာထိတ်ဂှ် ကဵုကောန်စေက်ညး ဖြနရေတ် နူကတဵုဒှ်မၞိဟ်ရ၊၊ စဴဗညာမဟာယောဓာ (ထဝ်ရ) သြိုင်ခၞံ ကဵုဒါန်ဘာ ဝါတ်ကအ် ပ္ဍဲကွာန်ၜင်ဖုတ် ပွိုင်ဍုင်ပက်ကြေတ် နန်ထပုရဳ ရ၊၊

နာဲသုန်ထန် ဒှ်ညးမဂၠိုက်ဂၠာဲချူဇန်

ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/w/index.php?title=ထဝ်ရ&oldid=23526"