နာရဒ၊ဇာတ်
ဇာတ်နာရဒ − ၈
သွက်သောတုဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံဒှ်ဗဟုသုတ ဂၠိုၚ်မိၚ်ဂၠိုၚ်ညာတ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဗောဓိသတ်ပိုဲ နူဘဝကၠာကၠာတေံညိ လဝ်စိုတ်တုဲ ပြကိုဟ် ( ဇာတ်နာရဒ )ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာစွောံ (ဝေါဆရာတော်) စဳရေၚ်ခၞံဗဒှ်လဝ်ရောၚ်။
နိဒါန်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
သမ္ဗုဒ္ဓဴ လောကပုဇိတံ၊
တန္ဒေတွာ သိရိသာဒရံ၊
နာရဒဇာတကံ သၚ်္ခေပံ၊
ဝစသိဿံ ယထာရဟံ။
နွံကာလမွဲတ္ၚဲ ကျာ်တြဲပဒတဴပ္ဍဲဇရေၚ်ဆုမယိဇြဲသုံပတိုတ် မဝေတ်ဣသိ ဥရုဝေဠကဿပတုဲ နရာဒဇာတ်ဝွံ ကျာ်တြဲမတွံ၊ သဗ္ဗညုဒှ်ကျာ်ဒ္ဂေတ်ဓဝ် ဓမ္မစက်တုဲ ဥရုဝေဠကဿပ၊ နဒဳကဿပ၊ ကယာကဿပ၊ ဣသိပိ ကောန်ကဵုဒေံ ကျာ်တြဲဝေတ်ကၠေံတုဲ တၞဟ်နသၟိက်ဖလးပဋိညာန် မကဵုလဝ်ကုသၟိၚ်ဗိမ္ဗသာဂှ်တုဲ ဣသိလ္ၚီမဒှ်အရှန်တၟိကိုပ်ကၠာဂှ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်တုဲ ကျာ်တြဲပြာပ်အာဥဒျာန်ဂြိုပ်တာရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗသာ မစိုန်ဒှ်တဴ နာဲညးမဂဓရး မွဲဟာန်ကေုာံပူရိသာတ်စှ်ၜါဟုတ်ဇက်တိတ်ကၠုၚ် စိုပ်ဇရေၚ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။
မွဲနဟုတ်ဂှ် ဒှ်ပိစှော်လ္ၚီရ၊ စှ်ၜါနဟုတ်ဂှ် ဒှ်မွဲလက်ကဵုၜါစှော်လ္ၚီ ဣဝွံ ဒှ်မဇ္ဇျိမ သၚ်္ချာရောၚ်၊ အမ္မက သၚ်္ချာလၟုဟ်ဝွံဂှ် ဒှ်မွဲကိုတ်ကဵုၜါလက်ရ။
ပ္ဍဲကာလပူရိသာတ်ဂမၠိုၚ်မဂ္ဇံဒၟံၚ်ဂှ် သာ်ဝွံဍေံတံချပ်ရ၊ “ဥရုဝေဠကဿပ မဒှ်အ္စာသမဏဂေါတမဟာ၊ ဟသေၚ် သမဏဂေါတမ မဒှ်အ္စာ ဥရုဝေဠကဿပ သ္ဂးဟာ” သာ်ဝွံ ကသပ်ညးဂမၠိုၚ်က္တဵုဒှ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ကျာ်တြဲဂြၚ်တီကေတ်ကသပ်ညးဂမၠိုၚ်တုဲ သာ်ဝွံကျာ်တြဲဂးကဵုဂရုဝေဠကဿပရ၊ “ယွံဥရုကဿပ သလှ်ေပမာဒကာတံညးဂမၠိုၚ်ဂှ် တၠအဲပၠးကၠေံညိ”ကျာ်တြဲဂး၊ “အဲဍိက်ယဵုဒုၚ်လဝ်ရအဴ”ဥရုဝေဠကဿပဂးတုဲ “ယွံတၠဳမၞုံပိုန် ပ္ဍဲအရီုမသုန်မတွံဂး ရုပါရီု သဒ္ဒါရီု ဂန္ဓာရီု ရသာရီု ဗေါဋ္ဌဗ္ဗာရီု မဒ္ဂေတ်ကဵုကာမဂုန်ဂှ် ဍေံမပကဵုပရိုက်ကဵုညးရောၚ် ကျာ်တြဲအစာအဲမတွံကဵုအဲဍိက်ဂှ် အဲဍိက်မတီတုဲ ဒဒှ်ပရိုက်ခန္ဓရုပ္ပါဒိ မပကဵုပရိုက်ဂှ်တုဲ ဓဝ်နိဗ္ဗာန် မလလံကၠေံဒဒိုက် မဟမွဲကဵုဂဗုတ်ရာဂါဒဳ မဟမွဲကဵုထၞေန်စိုတ်ပ္ဍဲဘုံပိ မဟမွဲကဵုဇာတိဇရာ ဗျာဓိမရဏတုဲရ၊ ဒှ်ဓဝ်နိဗ္ဗာန် မဒှ်ကၞတ်ဘုံမပြဲဂှ် နမတ်ဟေၚ် အဲဂွံညာတ်တုဲရ၊ အဲဍိက်ဂွံတီတုဲရအဴ”။
နဂလာန်သာ်ဝွံဂးတုဲ ဒဒှ်ဇကုမဒှ်ကွးကျာ်တြဲဂှ် သၟိက်ဂွံပြာကတ်ကဵုမှာဇန်တံညးဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲစၞိန်ဇိုၚ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္တုံဖျေံကၞိပ်တုဲ၊ “ယွံတၠဳမၞုံပိုန် သဗ္ဗညုမဒှ်အစာအဲ အဲဍိက်မဒှ်ကွးရအဴ”ဂးတုဲ ဗၞတ်မွဲသၠုၚ်တာကလာၚ်တိုန်အာတုဲ စှ်ေလ္ၚောဝ်ကျာ်ပၠန်ရ၊ ဗၞတ်ၜါသၠုၚ်တာ ဗၞတ်ပိသၠုၚ်တာ ဗၞတ်ပန်သၠုၚ်တာ မသုန်တာ တြဴတာ ဗၞတ်ထပှ်တာ သၠုၚ်တာဂှ် ထပှ်ဝါ ပ္ဍဲအမှဲအကာသဂှ် ကလာၚ်တိုန်အာတုဲ စှ်ေကၠုၚ်တုဲ လ္ၚောဝ်ကျာ်တုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲ မဗၠးဒုဟ်ဂှ် ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်အသဝ်ဂှ် မှာဇန်ဂမၠိုၚ်ညာတ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးပၠန်ရ၊ “သမဏဂေါတမဝွံ ဂွံဒှ်ကျာ်သြအသဝ်ဇၞော်ကဵုအနုဘဴသန်သွံ၊ ဥရုဝေဠကဿပ မဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်ဒိဋ္ဌိ သာ်ဝွံ ၜိုန်ဒှ်ကီု အဲဒှ်အရှန်ရ ချပ်ကဵုဇကုတုဲ အဒိဋ္ဌိကဿပဂှ် ကျာ်တြဲဝေတ်ပလီုကၠေံတတုဲ မဂွံဝေတ်မာန်ဂှ် အသဝ်အနုဘဴကျာ်တြဲဇၞော်လောန်သန်ကွေံ” နဂလာန်ဂုန်ကျာ်ဂမျိုၚ်ဟေၚ် မှာဇန်ညးဂမၠိုၚ်ဟီုထိုၚ်သးကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ကျာတြဲမိၚ်တုဲသ္ဂးရ၊ “ယွံဥပးတံ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ အဲဒှ်ကျာ် ဂြၚ်တီဓဝ် ပ္ကဝ်မၞာန်မာ မပတၠပညာမဇၞော်တုဲ၊ မဂွံဝေတ်ကၠေံ ဥရုဝေဠကဿပမာန်ဂှ် လ္ပထိုၚ်သး ပအသဝ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ပ္ဍဲကာလအဲမဒှ်ဗြီုနာရဒဂှ် ၜိုန်ပါရမဳအဲမတ္ၜတ်တဴကီု အဒိဋ္ဌိကဿပဂှ် အဲမဂွံပ္ကဝ်ကၠေံဗွဲမသက္ကုဗျဟ်တုဲ အဲဂွံပ္တန်လဝ်ကဿပ ပ္ဍဲပါမထမိက်တုဲရ” ကျာ်တြဲဂးတုဲ ကျာ်တြဲကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ မှာဇန်တံညးဂမၠိုၚ် အာတ်ပၚ်မှိၚ် ဇာတ်အတိက်တေံတုဲ ကျာ်တြဲတွံကဵုရ။
၁။ ခဏ်ဂၞကျာ်ရုဇာ
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ ရးဝိဒေဟရး ဍုၚ်မိတ္ထဵု သၟိၚ်အၚ်္ဂတိမပ္ကၚ်ရၚ် သၟိၚ်ဂှ် ပ္ကၚ်ရၚ်မၚ်မွဲဓဝ်စှ်ပြကာရ၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ်နွံမွဲ နွံကဵုစရာဲရုပ်သာ် ဂပ်ဝ်ဗဵုဒ္ၚောဝ် ဂပ်ဝ်သ္ဇုၚ်သ္ဍိုက် ညးမရာဒနာ ပ္တံလဝ်ပါရမဳ မွဲအသၚ်ဃဲကဝ်ရောၚ်၊ က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဂၞဴဂၞကျာ်ဇၞော် ဗြိကမၠောန်သၟိၚ်စှ်တြဴလ္ၚီဂှ် သမးမဟဂွံကောန် ဂၞကျာ်ဇၞော်မွဲ ဂွံကောန်ဗြဴဂှ် သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်လောန် မှၚ်ထဝ် စှ်သုန်စုတ်စုတ်ဗပေၚ်လဝ် ပ္ကဴမြမောဝ် တၞဟ်ဟ်သာ်တုဲ ပလံၚ်ဏာကဵုကောန်ဗြဴ ယာတ်မဇိပ်ကၠိပ်လောန် မဒှ်အနဂ္ဃၚုဟ်တံဂှ် တၞဟ်နကဵုကျိုၚ်ကျဝ်ဂှ် ကဵုပလံၚ်ဏာကဵုကောန်ရ၊ ခါဒနိယ၊ ဘောဇနိယ၊ တံဂှ်တဝဵုဓနက် ဟွံမာန်ရ၊ သၟိၚ်ပလံၚ်ကဵုစၟဟ်ဟ်လပါ်ဂိတု ကဵုကောန်အဲ ပ္တုဲဒါန်ညိဂးတုဲ ထဝ်လ္ၚီုလ္ၚီကသာပ် သၟိၚ်ကဵုပလံၚ်ဏာကဵုကောန်ဗြဴရ။
၂။ ခဏ်သၟိၚ်ချပ်ရေၚ်သကံကဵု အမာတ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်အမာတ်သၟိၚ်ဂှ် ညးပိနွံ ဝိဇယမွဲ သုနာမမွဲ အလာတမွဲ ဝွံအမာတ်ပိရ၊ ပ္ဍဲဗပေၚ်ဂိတုကထိုန်ဂှ် ညးဝေၚ်သ္ဘၚ်တမ်ညဝ်အဴအလုံဍုၚ်ရ၊ ညးဂ္ညိဂ္ညာတ်လဝ် ဍုၚ်ညံၚ်စမုက်ဍုက်သွဝ်ကီု သ္ၚိတၞုၚ်ကြကတ်သၟိၚ်ကီု ညးဂ္ညိဂ္ညာတ်လဝ်တုဲ သၟိၚ်ဟုံဗၠိုဟ်မြမောဝ် ဂ္ညိဂ္ညာတ်အလၚ်ကာရ စဟာပ်ပုၚ်သၟဝ်တ္ၚဲတုဲ လ္ပံက်ကၠေံတရၚ် ဂၞတ်ဇာဒိသိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲဂၠးသၞာမပြဲဂ္ဇံဒၟံၚ်ရ။
အမာတ်တံညးဂမၠိုၚ် တွဳဗွိုၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သီုအဝေါန်စက်ဂိတု မသ္ဇုၚ်သ္အးဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်တဴဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တိုန်အမာတ်တံရ၊ “ယွံအမာတ်တံ ပ္ဍဲဗ္တံဝွံ မဟမွဲကဵုဒုဟ်မဂပ်ဝ်ဂှ်လှိၚ်တဴစိုတ်ဝွံဂှ် မူရဴလဟိၚ်မွဲပိုဲသ္ဂောံပလဟိၚ်စိုတ်ညိခိုဟ်ရော”သၟိၚ်ဂး။
အမာတ်ဝိဇယကို အမာတ်သုနာမကီုသေနာပတိ အလာတကီု ပၞောဝ်အမာတ်ပိဂှ် အမာတ်မွဲမွဲဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးသၟာန်ရ၊ “မၞးတံညးပိဂှ် အတိုၚ်ဂၞပ်စိုတ်ဇကု ဇကုတၞဟ်ဟ်ဂှ် မၞးတံဟီုသှ်ကဵုအဲညိ”သၟိၚ်ဂး၊ အမာတ်ပိဝွံဂွံမိၚ်သၟိၚ်တုဲ အတိုၚ်ဂလာန်မဒှ် ဂၞပ်စိုတ်ဇကုဂှ် ဟီုပ္တီသၟိၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သေနာပတိအလာတဂှ်သ္ဍိုက်မၠိုက်တုဲ ဂလာန်သာ်ဝွံ ဟီုတိုန်ရ၊ “ယွံတၠညး ဗဵုလဗးအိုဿီု မပ္တံကဵုယာန်စိၚ် ပ္ဍဲအခေၚ်မတဝ်စၞေဟ်ပၞာန်ဂှ် ဗဵုလဗးပိုဲဟတီကဵုဗၞတ်တွဵုဂှ်ပိုဲဇက်အာရ၊ ညးလ္ၚဵု မကၠုၚ်စိုပ် စၟိန်ပြမာန်မရာတ်ဂှ် ပိုဲဖ္အောဝ်လဝ်ရ၊ ညးလ္ၚဵုဟွံဂွံဇၞးဏီဂှ် နွံတဴရ ပူဂဵုတံဂှ် ပိုဲသ္ကေတ်ဇၞးပၠန်ရ၊ သာ်ဝွံ မဒှ်ဂၞပ်စိုတ်အဲဍိက်ရအဴ” သာ်ဝွံသေနာပတိ အလာတဂး။
ဂလာန်အလာတဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဟဂွံပံက်ပါၚ်ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ အမာတ်သုနာမချပ်ရ၊ “သၟိၚ်ပိုဲဝွံ စိုတ်ပ္ဍဲစၞေဟ်ပၞာန်ဂှ် ဟွံမွဲသဒှ်ရ၊ စိုတ်သၟိၚ်အဲ ဂိုၚ်ကေတ်တုဲ ပ္ဍဲပွမလှိၚ်စိုတ် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂှ် အဲဟီုထိုၚ်သးရ” ချပ်တုဲ သာ်ဝွံ အမာတ်သုနာမသ္ဂးရ။
“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ကောံဗဵုလဗးတုဲ ပွမစၞေဟ်ပၞာန်မ္ဂးဂှ် ၜးအတ္တဘဴ စဴစိုပ်ဘဝပလိုတ်တုဲ ဒးစှ်ေစိန်ဂၠက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကတိုၚ်နရက်တေံတွဵုကဝ်ရောၚ်၊ ပွစၞေဟ်ပၞာန်ဂှ် ဟွံဒးဂၞပ် အဲသက်က်ရ၊ မူဂှ်မဒှ်ညိပၠန်တုန်ရော၊ ပုၚ်ဍာ် တွာၚ်စၞ အမာဲ ကဖျုန် မပြဲပြဲတံဂှ် ကဵုညးရပ်တၠုၚ်တၠညး မပြဘိုက်တုဲ အရီုကာမဂုဏ် မသုန်ပြကာဂှ် ပ္ဍဲကွိၚ်ကွိုက် ဒယှ်ေလှ်ေတံဂှ် မရာတ်လှိၚ်စိုတ်ရအဴ” အမာတ်သုနာမဂး။
ဂလာန်အမာတ်သုနာမဂှ် သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက် သၟိၚ်ဟပံက်ပါၚ်ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ အမာတ်ဝိဇယချပ် “သၟိၚ်ပိုဲဝွံ မိၚ်ဂလာန်ညးၜါဝွံတုဲ သၟိၚ်ကၞပ်သ္ၚံဒၟံၚ်ဟဂွံဟီုသဘဴတၠပညာမ္ဂးဂှ် ဗ္ၜူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂလာန်မပၚ်မှိၚ် တွံဓဝ်ရောၚ်၊ အတိုၚ်ဂလာန်မပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ဂှ် အဲထိုၚ်သးကဵုသၟိၚ်ရ”ချပ်တုဲ ၊ သာ်ဝွံ အမာတ်ဝိဇယသ္ဂးရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကာမဂုဏ်မသုန်ပြကာဂှ် လၟိုန်ကာလဟေၚ် ညးကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ကဵုမရာတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာမဂုဏ်မသုန်ပြကာဂှ် လၟိုန်ကာလ မရာတ်ဂွံလှိၚ်တဴစိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအရီုကာမဂုဏ် မသုန်ပြကာဂှ် ဒရေပ်စိုတ်အဲဟွံအာရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ မတီပါဠိအတ္ထ မတီပါဠိဓမ္မတံဂှ် မဂၠာဲၚဳဂုန်မပြဲကီု မဖ္အိုတ်ကၠေံသလှ်ေပမာကီုသၞုံရဂှ် ခမဳဗမၞးမဒှ်ဗဟုသုတံဂှ် ပိုဲသ္ဂောံပြာပ်အာဓရီုသၟာန်ဂှ် ခိုဟ်သန်ရအဴ၊ သာ်ဝွံ ဒှ်ဂၞပ်စိုတ်အဲဍိက်ရအဴ” သာ်ဝွံ အမာတ်ဝိဇယဂး။
သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်အမာတ်ဝိဇယတုဲ သာ်ဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ညံၚ်ဂလာန်ဝိဇယမဟီုဂှ် ဒးဂၞပ်စိုတ်အဲရ၊ ယြဴတၠပညာမွဲ မတီပါဠိအတ္ထကီု မတီပါဠိဓမ္မကီု မဂၠာဲသ္ၚဳဂုန်မပြဲပြဲတံဂှ်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံ မဂွံဖ္အိုတ်ကၠေံသလှ်ေပမာပိုဲဂှ်သၞုံရ၊ ဂှ်ပ္ဍဲဇရေၚ် ခမဳဗမၞးဂှ် ဗဟုသုတံဂှ်ရ၊ ပိုဲသ္ဂောံပြာပ်အာခိုဟ်ဒးရးသန်ရ ဗမၞးတံ”သၟိၚ်ဂး။
ပ္ဍဲကာလဂှ် အမာတ်အလာတ မိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်ဂှ်တုဲ သာ်ဝွံဍေံချပ်တဴရ၊ “အစာအဲ အဇဳဝက မဟိမုဂုနဝွံ ပဒတဴပ္ဍဲဥဒျာန်သၟိၚ်ပိုဲဝွံရ၊ အစာအဲဂှ် အဲဟီုထိုၚ်သးတုဲ အဲကဵုပအစာသၟိၚ်ရ” အလာတချပ်တုဲ ဂလာန်သာ်ဝွံ အလာတသ္ဂးရ။
“ယွံတၠညး အစေလကဂုနမွဲဂှ် ညးသၟိက်ဂးတၠပညာဂှ် ဂကူ ကဿပ ဒှ်ဗဟုသုတ မၞုံဂလာန်မစိစောန်တဴ နွံတဴပ္ဍဲဥဒျာန်တၠညးဝွံရအဴ၊ ဂွံအာသဳကၠဳအစေလကဂှ်တုဲ အစေလကဂှ် မဖ္အိုတ်ကဵုသလှ်ေပၟာပိုဲဍိက်ရအဴ အလာတဂး” သၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်အလာတတုဲ သၟိၚ်ဖ္အောဝ်သာရထဳရ၊ “ပ္ဍဲဋ္ဌာန်ဝွံ မကေတ်နၚ်ယာန်ကွဳညိ အဲသၟိက်တိတ်ဥဒျာန် မိဂ္ဂဒါယညိ”သၟိၚ်ဂး။
ယာန်ကွဳဂှ်တုန်လေဝ် မတၟုဟ်တဴ နဒြၚ်စိၚ်ပဝေါတ် မဂ္ညိဂ္ညာတ် ဗိုၚ်လဝ်နထဝ်သြန် ကွဳဂှ် မဍုက်ဍေက်သ္အးတဴ ညံၚ်ရဴဂၠးစက်ဂိတု မဗၠးနူမတ်ဗြဴကီု ကွဳဂှ် ညးပ္ကီုကေတ်နချေံသိန္ဓဴပန် မၞုံကဵုပရှ်ညံၚ်ပဝန်ကံ ကွဳညးဂ္ညိခၞံလဝ်နက္ဍိုက်ထဝ် ဇၞောဝ်ထဝ် အလာံကာဲဖရာံထဝ် ကမၠံမၞိက်သၟိၚ်တိုန်ဍိုက်ကေတ် ပ္ဍဲလ္တူကွဳတမုဟ်မပြဲတုဲ သီုအမာတ်တံညးဂမၠိုၚ်တွဳဗွိုၚ်ကေတ်တုဲ သီုညးဂၟံၚ်မရပ်သၞာ် လွဟ်ဗၞုဟ်ညးဂၟံၚ် မၞုံကဵုပရှ်ဍိုက်ချေံပလှ်ေဒေါန်တံဂှ် ဗွဲပြဟ်အက်တိတ်အာစိုပ်ပ္ဍဲဥဒျာန်တုဲ သၟိၚ်ဝိဒေဟရး စှ်ေနူကွဳတွဳဗွိုၚ်ကေတ်အမာတ်တံညးဂမၠိုၚ်တုဲ နတရဴတိုက်ဟေၚ် သၟိၚ်အာစိုပ်ဂုနအဇဳဝကရ။
၃။ ခဏ်သၟိၚ်မပြာပ်အာဇရေၚ်တဳကဿပအဇဳဝကဂုန
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကၠာနူသၟိၚ်ဂှ် သမ္ၚေဟ်ကီု ဗမၞးကို သဳကၠဳဒၟံၚ် အဇဳဝကဂုနတုဲ ဂ္ဇံဒၟံၚ်တဴရ၊ ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်မကၠုၚ်စိုပ်ဂှ် သာ်ဝွံသၟိၚ်သ္ဂး၊ “ပိုဲကၠုၚ်ကြဴရောၚ်၊ မၞးတံလ္ပကသဳဒၟံၚ်ရ၊ တုဲဒှ်ဒုဟ်ပိုဲပၠန်ရ”သၟိၚ်ဂးတုဲ သမ္ၚေဟ်ကီု ဗမၞးကီု သၟိၚ်ဟွံဂွံကဵုစမြိုၚ်တံဗက်စ္ဍးရ၊ သီုကဵုပူရိသာတ်ဂမၠိုၚ် တွဳဗွိုၚ်တဴဂှ် ဋ္ဌာန်မဗၠးဒုဟ်ညး ပါဲကဵုတုဲ သၟိၚ်ဂ္ဇံတန်တဴဒၟံၚ်ရ။
သၟိၚ်ဂ္ဇံတုဲ မွဲဟာန်ကေုာံ အဇဳဝကနဂလာန်အိုဟ်တၟိုဟ်ကဵုစိုတ် မဂပ်ဝ် ဂၠာဲလဖှ်ဂှ် ဟီုဂၠာဲလဖှ်တုဲ သာ်ဝွံသၟိၚ်ဟိုတိုန်ရ၊ “ယွံတဳလပိုန်မပြဲ တဳလအဲ မဟမွဲကဵုဒဒိုက်ညိဟာ၊ အဟာရဗစဲပန် ဂွံယိုပ်ယာပ်တဴ နတသိုက်ညိဟာ၊ မပဒတဴ ပ္ဍဲဒၞာဲဝွံဂှ် မအန်တဴကဵု ဂၟိက်ပၠာညိဟာ၊ ကာယလအာ သၠးဗၜးညိဟာ” သာ်ဝွံ သၟိၚ်သၟာန် အဇဳဝကဂုနရ။
အဇဳဝကမိၚ်တုဲ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲပရိုက်ဂၟိက်ပၠာကျာလမုဟ်ဂမ္တဴတံဂှ် အဲဂွံအေၚ်ဒုၚ်မာန်ဒၟံၚ်ရ၊ ယွံမရာတ်သၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲသတ်တြုတၟပၞာန်ဒမၠအိုဿီုတံဂှ် မသက်ကဵုဂဗုတ်ဂှ် မရာတ်ဂွံဒၟံၚ်ညိဟာ၊ မပ္တံယာန်စိၚ် ယာန်ချေံ မရာတ်ဂမၠိုၚ်တံဂှ် ဍေံဟမွဲကဵုယဲညိဟာ၊ မူမရာတ်အန်တဴကဵုယဲညိဟာ၊ သမ္ဘာမရာတ် မံၚ်မ ဂၞကျာ်ဇၞော်တံ ဒ္ဂေတ်ဗက်စိုတ် မရာတ်ညိဟာ” နဂလာန် အိုဟ်တၟိုဟ်သံဝါသဂှ် ဟီုဇီုပၠန်ဂတးတုဲ သၟိၚ်မပြဲ နူညးဂၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုဓဝ်ရောၚ်၊ အတိုၚ်ပါဠိအတ္တကီု ပါဠိဓမ္မကီု ပွမွဲမစိုန်သကီုတဴကဵုဟိုတ်ဖဵုဂှ်ကီု ဂလာန်ဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တိုန်ရ။
“ယွံကဿပ ပ္ဍဲမိကဵုမၜါဂှ် မူရဴပွမွဲမ္ဒးပတုဲလဝ်ဂှ် သတ္တံမဂပ်ဝ်ဖ္အာတဴဒ္ဂေတ်ညိရောအဴ၊ ပ္ဍဲအ္စာကီု ပ္ဍဲကောန်သမ္ဘာကီု ပ္ဍဲညးဗျုဇၞော်ကီု ပ္ဍဲခမဳဗမၞးကီု ပ္ဍဲဂကောံဗဵုလဗး ဇၞးပိုတ်ကီု မူရဴဟိုတ်ပဋိပတ်မွဲ သတ္တံမဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ညိရော၊ မူရဴဒ္ဂေတ်ဓဝ်မွဲ ပ္တုဲပ္ဍဲလိုက်ဝွံတုဲ သတ္တံမဂွံပြာပ်အာ သုဂတိဘုံညိရောအဴ၊ မူရဴပွမွဲ မပ္တုဲဟွံဒးရးတုဲ မဂွံစှ်ေဒးနရက်ရော၊ ဟိုတ်ပါဠိအတ္ထကီု၊ ပါဠိဓမ္မကီု၊ ကရဏယုတ္တိ မထ္ၜးကဵုပဋိပတ္တိကီု၊ ပွမကောန်ၜိုတ် ပ္ဍဲမပ္တံကဵုမိမဂှ် တၠအဲဂးကဵုအဲ ခိုဟ်ညိအဴ”သၟိၚ်ဂး။
နလၟေၚ်အ္ထဓမ္မညာဏဝွံ သၟိၚ်သၟာန်ရ၊ သၟာန်ဝွံ ပ္ဍဲကျာ် ပ္ဍဲပစ္စေဂဗုတ် ပ္ဍဲအရှန် ပ္ဍဲဗောဓိသတ်တံ မဂပ်ဝ်သၟာန်ဂှ် ဟကလိဂွံတုဲ ပ္ဍဲအဇဳဝက သမၠီုဒမၠု ဟမွဲကဵုကျာ်သြဳဂှ် သၟိၚ်ဝွံ အာသၟာန်ဒးတုဲ အဇဳဝကဂှ် နလၟေၚ်သွဟ်မဂပ်ဝ်ကဵုသၟာန်ဂှ် ဍေံသှ်ဟွံဒးတုဲ ညံၚ်ညးသၟာန်သတြုဂှ် ရဴသှ်ကဵုမိဿဟာဲကီု ညံၚ်ညးမသၟာန် တရဴဟေမဝန်ဂှ် ရဴမပညုၚ်ထ္ၜးဏာတရဴမှာသၟိတ်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ အဇဳဝကဝွံ လၟေၚ်မပကွေတ်ဒိဋ္ဌိဍေံဂှ် ဍေံမသှ်အာရ။
“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဂလာန်အဲဒှ်ဟိုတ်မွဲ ဗွဲမစၟတ်ဂှ် မရာတ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် သမ္တီရ၊ ဖဵုဓဝ်သုစရိုတ်ကီုဟမွဲ ဖဵုဓဝ်ကုသဵုကီုဟမွဲ၊ ဖဵုဓဝ်သရာံပါပ်ကီုဟမွဲ ယွံတၠညး ပလိုက်ဟမွဲရ၊ နူပလိုက်ညးမကၠုၚ်ဒှ် ပ္ဍဲလိုက်ဝွံလေဝ်ဟမွဲရ၊ ယွံတၠညး မပ္တံဗလဂှ်လေဝ်ဟမွဲရ၊ ညးမပ္တံဗာလဂှ် ဟမွဲတုဲ မူဖဵုမိဂှ်သၞုံရော၊ အစာမ္ဂးဂှ်လေဝ်ဟမွဲရ၊ ပူဂဵုမဟမွဲကဵုလၟေတ်ဂှ် မူဖဵုမဝေတ်ပရော၊ သတ္တံဂမၠိုၚ်ဝွံ တုပ်သၟဟ်တဴရ၊ ပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴအဲပရဲ ညးဗျုဇၞော်မ္ဂးဂှ် ဟမွဲရ၊ ဗလကီု ဝဳရိယကီု ဟမွဲရ၊ သတ္တံဂမၠိုၚ်ဝွံ နိယတဂှ် ဒှ်ဗိုန်ဒၟံၚ်ရ၊ ညံၚ်သာံပါန်ညးမဒက်လဝ် လက်ကရဴက္ၜၚ်ရ၊ ဗွဲကြဴ က္ၜၚ်ဂှ်ဟေၚ် ရဴသာံပါန် မဒ္ဂေတ်ဗက်အာကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ သတ္တံဂမၠိုၚ်ဝွံ ပ္ဍဲကဝ်သမတ်ဂှ် နိယတဟေၚ် သတ္တံဒ္ဂေတ်ဗက်အာရ၊ ဝတ္ထုမဂပ်ဝ်သ္ဂောံဂှ် သတ္တံဂမၠိုၚ်ကလိဂွံရ၊ ဖဵုဒါန်မကဵုဂှ် မူဖဵုသၞုံရော ဖဵုဒါန်ဟမွဲရ၊ ဖဵုဒါန်ဟမွဲတုဲ ပူဂဵုသမၠီုမကဵုဒါန်ဂှ် ဒြဟတ်ဖဵုဒါန်ဂှ် ဟမွဲရ၊ သမၠီုတံချပ်ဒါန် နွံကဵုဖဵုရ၊ ရဴဝွံပသမ္တီတုဲ သမၠီုဒမၠုသ္အာၚ်ပတေဟ်အာတုဲ မကဵုဒါန်ရောၚ်၊ ဒါန်မ္ဂးဝွံဂပ်ဝ်သကဵုရ၊ ရဴဝွံ ပူဂဵုသမၠီုတံဂှ် ဟီုပညပ်လဝ် အနုညာတ်လဝ်ရောၚ်၊ သမၠီုဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန်တုဲ တၠပညာတံဂိုၚ်ကေတ်ဒါန်ဂှ်ရ၊ သမၠီုတံမယိုက်ဇၞောဝ်မာန် တၠပညာတံ မပၠောပ်ကၠေံဇၞော်မာန်တုဲ သမၠီုတံမကဵုဒါန် တၠပညာတံရောၚ်၊ ဒါန်မ္ဂးဂှ် ဟမွဲကဵုဖဵုသက်က်ရ” အဇဳဝကဂုနဂး။
ဒဒှ်ဒါန်မဟမွဲကဵုဖဵုဂှ် အဇဳဝကဂးကဵုသၟိၚ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲဂတဝွံ ဒဒှ်သရာဲပါပ် မဟမွဲဂှ် သၟိၚ်ဂးတုဲ ရဴဝွံ အဇဳဝက ဂးတိုန်ပၠန်ရ၊ “မဟာရာဇ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ဂကောံညးထပှ်စွံဝွံဂှ် နိယတ၊ ဗိုန်ဂၠိဒၟံၚ်ရ၊ ညးဒကုတ်ကၠေံ ဟွံမာန် ညးပလီုကၠေံဟွံမာန်ရ၊ ညးဂှ်ညးထပှ်ဂှ်ရော၊ ပထဝဳ၊ အာပေါ၊ တေဇော၊ ဝါယော၊ သုခံ၊ ဒုက္ခံ၊ ဇဳဝေါ၊ ဣဝွံ ညးထပှ်ရ၊ ပထဝဳ−တိ၊ အာပေါ−ဍာ်၊ တေဇော−ပၟတ်၊ ဝါယော−ကျာ၊ သုခံ−တသိုက်၊ ဒုက္ခံ−ဒဒိုက်၊ ဇဳဝေါ−လမျီု၊ ဣဝွံ ဂကောံညးထပှ်ရ၊ ညးထပှ်ဝွံဂှ် မကုတ်ဒကုတ်ကၠေံဂှ် ဟွံစၞောန်ထ္ၜးရ၊ မပြိုက်လမျီုကၠေံကီု ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ဂစိုတ်ကၠေံညးမာန် မသၟဟ်ရထဂှ်နွံရ၊ သတ်မဂၚေၚ်တဴ အကြာညးထပှ်ဝွံဂှ် တၞံနကုတ်ဒကုတ်ကၠေံဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထဟေၚ် ယြဴပူဂဵုမွဲ ကၞိပ်ညးသ္အာၚ်ဂှ် ရပ်လဝ်တုဲ နသၞာ်ဇမ္ကေက်ကုတ်ဒကုတ်ကၠေံရ၊ ပူဂဵုဂှ်ကီုလေဝ် နကာယဂှ် ဒကုတ်အာတုဲ ပြာပ်အာပ္ဍဲတိဇၞော်ရ၊ ပြာပ်အာကဵုဍာ်ရ၊ ပ္ဍဲသုခဒုက္ခဇဳဝ၊ ပ္ဍဲဂကောံညးပိဝွံ အကာသဍေံ မဒြေပ်အာရ၊ မူဖဵုသရာပ်ပါပ်သၞုံရော၊ သရာံပါပ်ဟမွဲရ”။
“မဟာရာဇ ယွံသၟိၚ်မပြဲ တိဇၞော်ဝွံသတးသၟဟ်ကၠေံ ပကၠေံဗနဳဂြာၚ်မွဲကီု ပ္ဍဲဒစာံစှော်မဟာကဝ်သမတ်ဝွံဂှ် စိုတ်သတ္တံဂမၠိုၚ်ဝွံ ၜိုန်ဂၚေၚ်တဴကီု ဟဂွံသ္အးရောၚ်၊ သမ္ဘာရမွဲပါဲကၠေံတုဲ နမစအးသတ္တံဂှ် ညးမသၟဟ်ရထဂှ် ဟမွဲရ၊ နသမ္ဘာရဟေၚ် သတ္တံဂမၠိုၚ်မသ္အးရ၊ ဒစာံစှော်မဟာကဝ် သမတ်မတွံလဝ်တုဲဂှ် ဗၞတ်ကာလဂှ် ဗွဲအနာဂတ်ဂှ် ဟဂွံအာစိုပ်ဏီ ပ္ဍဲအကြာဂှ် မသ္ၚဳဒွါပိကီု မၞုံကဵုသဳလ မသ္အးကီု မဟမွဲကဵုသဳလကီု သတ္တံဟဂွံသ္အးရ၊ ပွကုသဵုထမိက်ဗွဲမဂၠိုၚ်ၜိုန်ကဵုဖ္အာတဴကီု ပ္ဍဲအနာဂတ်သတ္တံ ဟဂွံသ္အးဏီ သရာံပါပ်မဂၠိုၚ်ၜိုန်ကဵုပ္တုဲတဴကီု ပ္ဍဲကာလမၞုံပက္ကရ မတွံလဝ်တုဲဂှ် ဍေံဟဂွံဒ္ဂေတ်တဴဟေၚ်” အဇဳဝကဂး၊ အဇဳဝကဂှ် မၞုံကဵုဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိရောၚ်၊ နလၟေၚ်ပွဝါဒဇကုဂှ် ဗွဲမသက္ကုသၟိတ်ဂှ် ဂးကဵုညးရ။
သေနာပတိအလာတ၊ မိၚ်ဂလာန် အဇဳဝက ဂကူကဿပတုဲ သာ်ဝွံ ဟီုတိုန်ရ၊ “ညံၚ်ညးမၞုံမုက္ခဝါထမိက်မဟီုဂှ် ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် အဲမ္ဒးဂၞပ်ရ” အလာတဂး၊ မူဟိုတ်အလာတမဂွံဂးသာ်ဂှ်ရော၊
အတိက်တေံ ပ္ဍဲလက်ထက်ကျာ်တြဲ မှာကဿပတေံဂှ် နပ္ကဴအနုဇမွဲဍောၚ် ဍေံမဂွံပပူဇဴလဝ်စေတဳ ဓါတ်ကျာ်တြဲကဿပတုဲ ပ္ဍဲကာလ ဍေံမပကာဂစိုတ်ဂှ် နကံမွဲသ္အာၚ်၊ ယထာနုဘာဝံ၊ အတိုၚ်အနုဘဴ ကုသဵုပ္ကဴဂှ် စွံလဝ်တုဲ ပ္ဍဲသံၚ်သာဍေံ မဂၚေၚ်အာဂှ် နဖဵုသရာံပါပ်မွဲဂှ် ပ္ဍဲဂကူဂေါဃတက မၞိဟ်ဂစိုတ်ဂၠဴဂှ် ဍေံက္တဵုဒှ်တုဲ သရာံပါပ်ဂမၠိုၚ် ဍေံပ္တုဲတဴရ၊ ဍေံချိုတ်တုဲ အာဲကၟာဲသရာံပါပ်ဂှ် ကၠေံဒးဒုၚ်တုဲ သရာံပါပ်ဍေံဒးဒုၚ်ဂှ် ဗ္ဒန်ဒၟံၚ်ညံၚ်ပ္တေၚ် မဂြောပ်ပ္တန်လဝ် လ္ၚပၟတ်ကီု၊ နအနုဘဴဍေံ မပူဇဴပ္ကဴအနုဇမွဲဍောၚ်ဂှ် ဍေံကၠုၚ်က္တဵုဒှ်သေနာပတိ အလာတဝွံရောၚ်၊ ဂှ်ဖဵုကုသဵုဍေံ ပပူဇဴပ္ကဴစေတဳဂှ် ဍေံဗှ်သၞာဇာတိဂှ် ဟွံဒးတုဲ ကာလဍေံ မဒှ်ဟဝ်ဂၠဴ မဂစိုတ်ဂၠဴဂှ် ဍေံဗှ်သၞာဒးတုဲ ဟိုတ်အဲဂစိုတ်ဂၠဴမတုဲတေံတုဲ အဲမကၠုၚ်က္တဵုဒှ် သေနာပတိဝွံရောၚ်၊ နသမ္တီသာ်ဝွံ ဍေံပၠောပ်စိုတ်အဲတုဲ “ယထ ဘဒ္ဒန္တောဘနတိ” ညံၚ်တၠအဲ မၞုံမုက္ခဝါထၟိက်မဟီုဂှ် ဒှ်ဂၞပ်စိုတ် အဲဍိက်ရအဴ၊ ဍေံလ္ၚောဝ်ပ္တီ အဇဳဝကရောၚ်။
“ဘဒ္ဒန္တော၊ ယွံညးမၞုံမုက္ခဝါထၟိက်၊ အဲဍိက်ဗှ်သၞာဇာတိအတိက်တေံဂှ် အဲဍိက်ဒှ်ဟဝ်ဂၠဴပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရန္နသဳ မိၚ်္ဂလဂးယၟု၊ မၚောဟ်မဍောတ် သ္ကာတ်ဗြာတ်လောန် သီုမဖဲသအဳတဴ ဂစိုတ်ပြေၚ်ဂၠဴ ကၠိက် ဗ္ၜေံတုဲ စုတိနူဂှ် ပ္ဍဲဂကူမသ္ဂေဟ်သွဟ် မဒှ်သေနာပတိဝွံ အဲမဂွံက္တဵုဒှ်ရောၚ်၊ ကာလချပ်မွဲဖဵုသရာံပါပ်ဟွံမွဲကွေံရအဴ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲဟွံဒးနရက်ရောၚ်” အလတဂး။
၄။ ခဏ်မၚ်ဗၠာဲဒိုတ်ဂတ် ဗဳဇကမယာံ
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကာဂှ်ကီု ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵု မၚ်ဗၠာဲဒိုက်ဂတ်မွဲ ဗဳဇက ဂးယၟုဒှ်တဴဍိက်ညးရောၚ် ဒ္ဂေတ်အဴသဳဥပုဟ်ပယတ်ကီု၊ ဗဳဇကဂှ် နွံတဴဒၞာဲဂှ်ကီု အတိုၚ်ဂလာန် ဂုနအဇဳဝကဂှ် ဂွံမိၚ်တုဲ ဂလာန်အလာတဂှ်လေဝ်ဂွံမိၚ်ပၠန်တုဲ သီုကဵုဣဝီုမတသိုဟ်တဟးတဴဂှ် ယာံတဴရ၊ ကာလဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးသၟာန်ဍေံရ၊ “ဟာဲဗဳဇက မူရဴဟိုတ်မွဲ မမိၚ်မညာတ်တုဲ မယာံရော” သၟိၚ်ဂး။
မၚ်ဗၠာဲဗဳဇကမိၚ်တုဲ ရဴဝွံလ္ၚောဝ်ပ္တီသၟိၚ်ရ၊ “ယွံတၠညးမရာတ် ပၚ်မှိၚ်ဂလာန်အဲဍိက်ရအဴ၊ အဲဍိက်ဗှ်သၞာတသိုက်ဇာတိအဲအတိက်တေံဂှ် မတုဲတေံ အဲဒှ်သေဋ္ဌဳမွဲ မွဲဍုၚ်သာကေတနာဂိုရ် ပတၠဒြပ် ဒ္စာံစှော်ကိုတ် အဲလှိၚ်တဴစိုတ် ပ္ဍဲဒါန်ပ္ဍဲဟဝတိ ဗမၞးမၞုံပွမသ္အး အဲသၠးဒြပ်တုဲ ပ္တုဲဒါန်လၟိုန်ရ၊ ပွအဲဂှ် အဲဗှ်သၞာအဲစုတိအာနူဂှ် အဲကၠုၚ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုဝွံ ပ္ဍဲဂၞဴဍိက်ဗြဴညးမတုက်ဍာ်တောံပုၚ်ဂှ် အဲဒးကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ရအဴ” ဗဳဇကဂး။
ဗဳဇကဂှ် ပ္ဍဲမတုဲတေံ ပ္ဍဲလက်ထက်ကျာ်တြဲကဿပတေံဂှ် ဂၠဴဍေံမွဲကၠေံအာ ဍေံအာၚဳဂၠဴဍေံပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ခမဳမွဲတလိၚ်အာတရဴ ခမဳဂှ် သၟာန်ဂၠံၚ်တရဴကဵုဍေံရ၊ မၚ်ဗၠာဲဟဂွံဂၠဴတုဲ ထေဲပၞတ်ဒၟံၚ်တုဲ ခမဳဂှ်သၟာန်မွဲတါပၠန် မၚ်ဗၠာဲထေဲပၞတ်တုဲ သီုဒေါသဟီုတိုန်ကဵုခမဳဂှ်ရ၊ “ဟာဲခမဳဍိက်ပၠက်ညး မူသၟာန်မံၚ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဟ်ရော”မၚ်ဗၠာဲဂး၊ မၚ်ဗၠာဲပ္တုဲလဝ်ဒါန်ကာလဂှ် သေဋ္ဌဳပတၠဒြပ်ဒ္စာံကိုတ်ဂှ် ဍေံဟဂွံကဵုဖဵုဏီ၊ ညံၚ်နိဓိညးမတိုပ်လဝ်ပ္ဍဲတိတုဲ မဗ္ဒန်ဒၟံၚ်ဂှ်ကီု၊ ကာလဍေံဂွံအခေါၚ်တုဲ ဍေံကဵုဖဵုပၠန်ရ၊ ကုသဵုအစာမသကဵု အခေါၚ်ဂတဂှ်လေဝ် မၚ်ဗၠာဲဗှ်သၞာဟွံဒး ပ္ဍဲသရာံပါပ် မတ္ၜေဟ်ခမဳမတလိၚ်တရဴဂှ် ဝဳပက်ဂှ်ဍေံမကဵုဖဵုတုဲ မ္ဒးကၠုၚ်ဒှ်ပ္ဍဲဂၠံဂဝ်ဗြဴဍိက်ညးဂှ်ရောၚ်၊ ဒဒှ်သရာံပါပ်ဂှ် မၚ်ဗၠာဲဗှ်သၞာဟွံဒး မၚ်ဗၠာဲဟွံဂွံတီတုဲ “နဖဵုကုသဵုအဲမပ္တုဲပ္ဍဲကာလ မဒှ်သေဋ္ဌဳဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂၞဴဍိက်ညးဂှ် အဲမ္ဒးက္တဵုဒှ်ရောၚ်” နသမ္တီသာ်ဝွံ ဗဳဇကဂှ် ဖျေံစိုတ်၊ ရဴဝွံ ဗဳဇကဂှ်ဂးရ။
ပတွဵုနူအဲမဒှ်မၞိဟ်တုဲ ဒဒိုက်မလောန် အဲမ္ဒးဒုၚ်စသိုၚ်တဴရ၊ ၜိုန်အဲဒိုက်တဴဂှ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲဓဝ်သုစရိုတ်ဂှ် အဲတန်ဒၟံၚ်ရအဴ၊ ယြဴလအာတ်မွဲ ကၠုၚ်စိုပ်အဲမ္ဂး ပုၚ်သၟဟ်လ္ၚဵုအဲစသၟဟ်လ္ၚဵုအဲကဵုကၠေံဒါန်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲသဳဗပေၚ် တ္ၚဲလ္ပာ်ဂိတုမံက်တံဂှ်လေဝ် အဲဒဂိုန်တဴသဳဥပုဟ်ရ၊ ပွမဂစိုတ်သတ်ကီု ပွမကၠတ်ဒြပ်ညး အဲအေၚ်လဗိုန်လဝ်စိုတ်အဲလၟိုန်ရ၊ ဂှ်ဓဝ်ကုသဵုအိုဿီု အဲမလ္ၚတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဗွဲစၟတ်မဒှ်မသက်ကဵုဖဵုရောၚ်သွံ”။
“ညံၚ်သေနာပတိ အလာတမဟီု အတိက်အဲဂစိုတ်ပြေၚ်ဂၠဴ ကၠိက် ဗ္ၜေံမဂၠိုၚ်တုဲ အဲမဒှ်သေနာပတိလၟုဟ်ဝွံရောၚ်မ္ဂးဂှ် တန်ဒှ်ကွေံရောၚ်သွံ၊ ယွံတၠညး ဓဝ်စာဂသဳလဝွံ မသက္ကဖဵုရောၚ်သွံ၊ အဲမၞးပ္တုဲကုသဵုကဵုဒါန်ဂှ် ညံၚ်မၞိဟ်သုၚ်စစၞဗ္ၜူဒလူလံၚ်ဝေၚ် မဟမွဲကဵုကွတ်ဂှ် ရဴမဂိုၚ်ကေတ်ဘဲဒဏ်ကီု ဒုဟ်သရာံပါပ်မဒှ်ကဵုအဲပၠန်ရောၚ်သဒှ်”။
“ဒ္ဂေတ်သေနာပတိ အလာတဂှ် ညံၚ်သၟာလံၚ်ဝေၚ် မဆိုက်ဗ္ဒက်ပ္ဍဲကွတ်တုဲ ရဴမဂိုၚ်ကေတ်ဇၞးဒေါဝ်ပေါဲကီု မဒှ်သွံအဴ၊ ပ္ဍဲဘဝကၠတေံ ဒြပ်ဇကုဂမၠိုၚ်ဂှ် ပၠေၚ်ကၠေံတုဲ အဲပ္တုဲဒါန် ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဝွံ အဲမ္ဒးကၠုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုက်ပၠန်သွံ၊ မူပွမွဲပ္တုဲတုဲ အဲသ္ဂောံအာစိုပ် သုဂ္ဂတိဘုံရောဂးတုဲ ပွဂှ်မသ္ဂောံလ္ပံက်ကဵုတရၚ် သုဂတိဘုံဂှ် အဲဟွံညာတ်ရအဴ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲမိၚ်ဂလာန် အစေလက ဂကူကဿပမဟီုဂှ် အဲဍိက်မ္ဒးယာံရောၚ်အဴမရာတ်”ဗဳဇကဂး။
သၟိၚ်အၚ်္ဂတိဂှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ မိၚ်ဂလာန်အဇဳဝကကဵုအလာတတုဲ ပ္ဍဲကြဴဝွံ ဂွံမိၚ်ဂလာန်ဗဳဇကပၠန် ဂလာန်ညးပိဂှ်ဂွံမိၚ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ဗွဲမဗိုန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သာ်ဝွံ သၟိၚ်ဂးရ၊ “ယွံဗဳဇက တရၚ်သုဂတိဘုံဟမွဲရ၊ တသိုက်ကီုဒဒိုက်ကီု နိယတ မကလိဂွံရောၚ်ယး၊ လုကဴဗၞတ်ဒ္စာံစှော်မဟာကဝ်သၟတ်ဂှ် မစအးသတ္တံဂမၠိုၚ် ဟမွဲဏီရ၊ ပ္ဍဲအနာဂတ် ဗၞတ်ဒ္စာံစှော်မဟာကဝ်သၟတ်ဂှ် ဟဂွံအာစိုပ်ဏီမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂှ် အဲသ္အာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ညိဂးတုဲ ပွမပ္တုဲဒါန်ဂှ် ဒိုအ်ညိကၠာရ”။
“ပၠပြဟ်စိုတ်ဏီ အဲကီုလေဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ ပွကုသဵုထမိက် ပ္ဍဲဗမၞးဂတပတိတံ ပ္ဍဲဇြပ်ရုၚ်ဒါန်တြဴဂှ် အဲပတုဲတဴဒါန်လၟိုန်ရ၊ ပ္ဍဲဌာန်သ္ဂုတ်သွာတ်ဗဗွဲဓဝ်ဂှ် အဲဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ လၟေၚ်ကိစ္စဝေါဟာသၟိၚ်ဂှ် အဲဒလောံဗ္တောန်တဴညးဗဗွဲဓဝ်ရ၊ ဗၞတ်ကာလဂှ် နူလဟိၚ်ကာဂုဏ်ဂှ် အဲမ္ဒးဟုတ်အာတုဲရ”။
“ယွံတၠဳပိုန် ဂကူကဿပ ဗၞတ်ကာလ လလံဝွံ ပိုဲမ္ဒးလဟုတ်အာလွဳတုဲရအဴ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ ပိုဲကၠိဂွံအစာတုဲရ၊ ပတွဵုနူတ္ၚဲဝွံ ပ္ဍဲလဟိၚ်ကာမဂုဏ်ဂှ်ဟေၚ် ပိုဲစသိုၚ်ရ၊ နူဝွံ ဂတပ္ဍဲဇရေၚ်တၠအြ ပိုဲ ပၚ်မှိၚ်ဓဝ်ရ၊ ယွံတၠဳပိုန် ကြဴမွဲဝါပိုဲသ္တိတုဲ ညာတ်ပၠန်ရအဴ၊ နဂလာန်သာ်ဝွံ သၟိၚ်ဂးတုဲ တိုန်ဍိက်ကွဳတုဲ သၟိၚ်ပၚောံစဴအာနန်ပြာသာဒ်ဒၟံၚ်ဇကုရ။
ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်မတိတ်စိုပ်ကိုပ်ကၠာဂှ် သၟိၚ်လ္ၚောဝ်အဇဳဝက သၟိၚ်သၟာန်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလသၟိၚ်စစဴသ္ၚိဂှ် သၟိၚ်ဟဂွံလ္ၚောဝ်တုဲ သၟိၚ်စဴအာသ္ၚိရ၊ လ္ၚောဝ်ဂှ်ဟွံမွဲကဵုဂုဏ် ဟိုတ်အဇဳဝကဂးအဵု သၟိၚ်ဟွံလ္ၚောဝ်ရောၚ် ပူဇဴသ္ကာ မပ္တံပိဏ္ဍပါတ်ဂှ်လေဝ် ဖဵုဟမွဲရ ပၠောပ်စိုတ်တုဲ ဟဂွံပတုဲရ။
ပ္ဍဲဗ္တံဂှ် ကလိကၠေံတုဲ ပ္ဍဲယးဂတဂှ် အမာတ်ဂမၠိုၚ်ကဵုကၠုၚ်မွဲဟာန်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ယွံအမာတ်တံ အရီုကာမဂုဏ်ဂှ် မၞးတံစသိုၚ်ရ၊ ပတွဵုနူဝွံတုဲ နတသိုက်ကာမဂုဏ်ဂှ်ဟေၚ် အဲစသိုၚ်ရ၊ ကိစ္စကေၚ်ကာမွဲမွဲဂှ် မၞးတံလ္ပပ္တီအဲရ၊ ပ္ဍဲကိစ္စသ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ် အမာတ်တံပိဂှ် ကဵုစဳရေၚ်ရ” ရဴဝွံ သၟိၚ်ဂးတုြ သၟိၚ်ဗ္ၜူဒၟံၚ် ပ္ဍဲလဟိၚ်ကာမဂုဏ်ဟေၚ်ရ။
တိုၚ်ဟိုတ်ဒဒိုက်ဂှ် ကျာ်တြဲသၟိက်ပပြာကတ်တုဲ ဂလာန်သာ်ဝွံ ကျာ်တြဲဟီုတိုန်ရ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ−ပ္ဍဲဗ္တံဂှ် ကလိလောန်အာတုဲ ပ္ဍဲဌာန်ဇကု မဒုၚ်သဳကၠဳဂှ် အမာတ်တံဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်ကောံအိုတ်တုဲ ဂလာန်သာ်ဝွံ သၟိၚ်အၚ်္ဂတိသ္ဂးရ၊ “ယွံအမာတ်တံ ပ္ဍဲပြာသာဒ်စန္ဒက မဒှ်ဒြပ်အဲဂှ် ကာမဂုဏ်လၟိုန်ဟေၚ်၊ အမာတ်တံသြဟ်ပ္ကဴ ကၠောန်ၜိုတ်ကဵုအဲလၟိုန်ညိ၊ ဂလာန်မရနုက် မပြကတ်အာကီု ဟိုတ်ဖဵုမွဲမွဲမက္တဵုဒှ်ကီု မမိက်ကဵုညးသ္အာၚ် လ္ၚဵုလ္ပကဵုပြာပ်အာ ကဵုအဲညိ၊ အမာတ်ဝိဇယကီု အမာတ်သုနာမကီု သေနာပတိအလာတကီု ညးပိဂှ် ပ္ဍဲဌာန်သ္ဂုတ်သွာတ် မဒှ်ဟိုတ်အမှုဂှ် တၞဟ်နကိစ္စအဲ မဂပ်ဝ်ပ္တုဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ အမာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်ပ္တုဲညိ၊ ညးပိဂှ် ဆိုက်ဗ္ဒက် ပ္ဍဲဝေါဟာလောန်သန် ဂလာန်သာ်ဝွံ သၟိၚ်ဂးတုဲ ပ္ဍဲအရီုကာမဂုဏ်ဟေၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ် သၟိၚ်ချပ်တဴရ၊ ပ္ဍဲဗမၞးဂဟပတိတံဂှ် မမိက်ကဵုဖဵုဒါန်မွဲမွဲဂှ် သၟိၚ်ဟဂွဲတီ ဟဂွံပဂဗုတ်ရ။
၅။ ခဏ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ် ရုဇာ တွံဓဝ်
ပလေဝ်ဒါန်သၟတ်ဗြဴရုဇာ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်တုန်လေဝ် ပ္ဍဲကာလကိုပ်ကၠာတေံ ကၠာနူသၟိၚ်ဟဒ္ဂေတ်ဗက်ဂုန်အဇဳဝကဏီဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲစှ်ပန်မံက်ဂှ် နယာတ်ဂ္ညိတၞဟ်ဟ် သ္ပိုၚ်လတက် ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကေတ်တုဲ ကေုာံသၟတ်ဗြဴဝုတ် မသုန်ကၠံဂှ် တွဳဗွိုၚ်ကေတ်တုဲ သီုကဵုမိမိန်ဂမၠိုၚ် ကွဳဍိုၚ်ကေတ်တုဲ နကဵုစၠးစရာဲကျာ်သြဳမဇၞော်ဂှ် နူပြသာဒ်ဇကု ဂွံယၟု သိရိဝဍ္ဎန ထပှ်ဘုံဂှ် စှ်ေကၠုၚ်တုဲ တၞဟ်နညာတ်သၟိၚ်မဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် သၟိၚ်မညာတ်ကောန်ဗြဴတုဲ မၞုံစိုတ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်တဴဂှ်ဒှ်တုဲ ပူဇဴသကာမဂၠိုၚ် ကဵုကောန်တုဲ “ယွံမိပ္တုဲကုသဵု ကဵုဒါန်ညိဂးတုဲ ယွံမိ မိပ္တုဲကုသဵုကဵုဒါန်ညိ”ဂးတုဲ၊ ထဝ်လ္ၚီကသာပ်ကဵုကောန်တုဲ ဖ္အောဝ်ဖျဴဏာကောန်ရ၊ သၟတ်ဗြဴရုဇာ အာစိုပ်ပြာသာဒ်ဇကုတုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲယးဂတဂှ် ဒ္ဂိုန်သဳဥပုဟ်တုဲ ကုတမၠၚ်လအာတ် ညးမကွာ်တရဴတံဂှ် ကဵုဒါန်လၟိုန်ရ။
ကွာန်ဇၞော်မွဲ သၟိၚ်ကဵုကောန်ဗြဴရ၊ နအခေါၚ်ကွာန်ဂှ် ဇၟာပ်ကိစ္စအိုဿီု ကောန်ဗြဴဂွံပ္တုဲတဴရ၊ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဂှ် ဒှ်ညံၚ်နဲသာ်ဏံရ။
ပ္ဍဲကြဴဝွံတုန် သၟိၚ်ပအ္စာကဵု ဂုနအဇဳဝကတုဲ သၟိၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ် မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတုဲ ဟွံတီကောန်ညးဗြဴညးတံဂှ် ဗွဲအနိၚ်အထက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်တုဲ အလုံဍုၚ်ကၞုက်ကၞာဲတဴရ၊ မိနဳရုဇာမိၚ်တုဲ ဂရေၚ်ပ္တီကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရ။
“ယွံတၠပိုန်ဗြဴ သၟိၚ်မတၠအဲ မမိၚ်ဂလာန်အဇဳဝကတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်ဒိဋ္ဌဳရောၚ်၊ ညးဂးရုၚ်ဒါန် ပ္ဍဲပါၚ်တရၚ်ဍုၚ်ပန်ဒိုဟ်ဂှ် သၟိၚ်ကဵုရိုဟ်ထောံကၠေံတုဲ ပ္ဍဲကောန်ညးမမၚ်မွဲလဝ် သမ္ဘာညးမမၚ်မွဲလဝ်တံဂှ် ဗွဲအနိၚ်အထက်ညိကဵုညးကေတ်နၚ်ရောၚ်ယး၊ ဂဗုတ်ဍုၚ်ဒိုဟ်ဟွံစဳရေၚ် ပ္တီဆဗ္ၜူဒၟံၚ်ကဵုကာမဂုဏ်ရောၚ်ယး” မိနဳဂရေၚ်ပ္တီ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရ။
ရုဇာ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် မိၚ်ဂလာန်ဂှ်တုဲ ဟွံမိပ်စိုတ်ဂှ် ဒှ်တုဲ သာ်ဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ချပ်ရ၊ “သၟိၚ်မအဲဝွံ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဗမၞး ညးမတဴပ္ဍဲဓဝ်သဳလဂှ် ဓမ္မဝါဒဳဂှ် ပြာပ်အာတုဲ မဂပ်ဝ်သၟာန်သၟုက်ရောၚ်သွံဂှ်လေဝ် ဟဂွံပြာပ်အာတုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်အဇဳဝကဂုနမဟမွဲကဵုဂၠိက်ယာတ် မစာ်စ္ဍးအာနူဂဝဂလေံဂှ် ပြာပ်အာတုဲ မဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်ဒိဋ္ဌိဝွံ သ္ဇိုၚ်သန်သွံ”။
“ပါဲကၠေံနူအဲမွဲတုဲ မူရဴညးသ္အာၚ်မွဲ မသ်ဂောံစ္ဍးကၠေံကွေတ်ဒိဋ္ဌိမအဲဝွံ သၞုံတုန်ရော၊ ပ္ဍဲဘဝအတိက်ထပှ်ဘဝ ပ္ဍဲဘဝအနဂတ်ဂှ်ထပှ်ဘဝ စှ်ပန်ဘဝဂှ် အဲဗှ်သၞာဂြၚ်ဒး ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒဒှ်သရာံပါပ်အဲဒးခၞံဂှ် အဲတွံသ္အး စၞောန်ထ္ၜးကဵုတုဲ အဲဒးတိတ်ဗၠးသၟိၚ်မအဲညိ”။
ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံဟေၚ် အဲသ္အာမ္ဂးသာ်ဝွံ သၟိၚ်မသ္ဂးကဵုအဲရ၊ “ယွံကောန်ဗြဴ ပ္ဍဲကာလကၠာတေံဂှ် ပေၚ်လ္ပာ်ဂိတုမွဲဝါ ကောန်ဗြဴမကၠုၚ်ရောၚ်သွံ၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ် မိမကၠုၚ်ဝွံမူဟိုတ်ရော”မအဲသၟာန်အဲရ၊ “လညာတ် မအံက်အဲဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိရောၚ်၊ အဲဂွံမိၚ်တုဲ အဲဍိက်မကၠုၚ်ရောၚ်အဴ”ရဴဝွံအဲသ္ဂးတုဲ သၟိၚ်မအဲမတ်ဇွဟ်အာကဵုအဲတုဲ သၟိၚ်မအဲဟွံဂိုၚ်ကေတ်ဂလာန်အဲပၠန်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံ အဲဟွံအာဏီရ၊ စှ်ပန်တ္ၚဲဂတ ပ္ဍဲတ္ၚဲစတုဒ္ဒသဳဂတ ကာလပက္ခဂှ် အဲသ္အာတုဲ ညံၚ်ရဴမဟတီကီု အဲပတုဲ ပ္ဍဲကာလအဲမစဴကၠုၚ်ဂှ် နကသာပ်လ္ၚီ ညံၚ်ကၠာတေံဂှ် တၞဟ်နပ္တုဲဒါန်ဂှ် နကသာပ်လ္ၚီအဲသ္အာတ်ရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒဒှ်မဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် မအဲသ္ဂးကဵုအဲရ၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် နအစောံဒြဟတ်ဇကုအဲဂှ် အဲသ္ကဵုထောံကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိရ။
သာ်ဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ချပ်တုဲ နတ္ၚဲသၟိၚ်မဂၠက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲအရီုကာမဂုဏ်ဂှ် ပ္ဍဲစှ်ပန်တ္ၚဲဂတဂှ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရုဇာဂှ် သၟိက်ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟိၚ်မဇကုဂှ်တုဲ ရဴဝွံသ္ဂးကဵုမိနဳတံရ၊ “ယွံမိနဳတံဟိုဲ နဂ္ညိမပြဲဂှ် မၞးတံကယိုၚ်အဲတုဲ သၟတ်ဗြဴမသုန်ကၠံ မဒှ်တွဳဗွိုၚ်အဲဂှ် ပ္ဍဲဇကုညးမွဲမွဲ ပွမဟဂွံတုပ်သၟဟ်ဂှ် နဂ္ညိတၞဟ်ဟ်သာ်ဂှ် မၞးတံဂ္ညိကယိုၚ်ညိ၊ နလဗိုဟ်မြမောဝ် ပ္ကဴဂှ် မိနဳတံ ဂ္ညိကယိုၚ်ညိ၊ ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ အဲသ္အာပြာသာဒ် သၟိၚ်မအဲညိ” ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂး။
ပ္ဍဲကာလဂှ် နဍာ်မြမောဝ်တြဴနုၚ်ဂှ် ဗလိုပ်ဖုံရုပ်ရုဇာကဵုဂ္ညိဂ္ညာတ် နအပေါတ်ကယိုၚ်တၞဟ်ဟ်သာ်ဂှ်တုဲ သၟတ်ဗြဴဝုတ်မသုန်ကၠံဂှ် ကဵုဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်တုဲ ပ္ဍဲလ္တူဒေန်ထဝ် ရေၚ်မတ် မတၟုယ်တဴ ရေၚ်မတ်ထပှ်ပြကာ နွံဇိုၚ်မၚံက်တဴဂှ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရုဇာဂ္ဇံဒၟံၚ်တုဲ သၟတ်ဗြဴမသုန်ကၠံ မဂ္ဇံတွဳဗွိုၚ် မသ္အဳဗိုၚ်ဂၠက်ဒၟံၚ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ် ညံၚ်ကောန်ဒေဝတဴဗြဴကညာဝုတ် အဆေဝ်သွဝ်ကီု။
ကောန်ဗြဴသၟိၚ် သီုစရာဲကျာ်သြဳ တွဳဗွိုၚ်ကေတ်သီုကညာမသုန်ကၠံတုဲ ဏရာဲရုပ်ညံၚ်ဗီုဇုက်လလဳ မပ္တိတ်ခၠၚ်လစးတဴ ပ္ဍဲဒေါဝ်ဂၠံမတ်ဗြဲကီု သီုကီု အသေအဟာန် စၠးစရာဲ ကျာ်သြဳမလောန်ဂှ် ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ပြာသာဒ်သၟိၚ်မဇကုရ။
စိုပ်တုဲ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် ဖျေံက္ဍိုပ်လ္ၚောဝ်သၟိၚ်မတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မွဲမဗၠးဒုဟ်ဂှ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂ္ဇံတန်ဒၟံၚ်သီုစရာဲအိန်ရဳမလောန်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်ဗြဴစရာဲကျာ်သြဳ အသေအဟာန်တွဳဗွိုၚ်ဒၟံၚ်ညံၚ်အယောၚ်အလာကောန်ဒေဝတဴဗြဴဂှ် သၟိၚ်ဝိဒေဟရးညာတ်တုဲ သာ်ဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ။
“ယွံကောန်ဗြဴသ္ဍိုက်အဲ ပ္ဍဲပြာသာဒ်သိရိဝဍ္ဎန အဲမခၞံလဝ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴ ပြာသာဒ်ဝေဒယန္တဝ်ဂှ် မူစိကောန်ဗြဴ ဒှ်တဴလဟိၚ်စိုတ်ညိဟာ၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်ပြာသာဒ်ဂှ် ကၟာလစမွဲ ညံၚ်နဲလစနန္ဒာဝိုန် အဲခၞံဇိုန်လဝ်ကဵု ကောန်ဗြဴသ္ဂောံဝေၚ်ဍာ်ဂှ် ကောန်ဂွံလှိၚ်တဴစိုတ် ပ္ဍဲလစဥဒျာန်ဂှ်ညိဟာ ခွာၚ်စၞတၞဟ်ဟ်သာ်ဟေၚ် အဲသကဵုပလံၚ်ဏာကဵုမိကောန်ဗြဴဂှ် မူမိဂွံပတဴပြဘိုက်ညိဟာ၊ ပ္ကဴၜါဣသုန်မှၚ်ထဝ်အဲစဳရေၚ်လဝ်တုဲ ကဵုပလံၚ်ဏာကဵုမိဂှ် ပ္ကဴတံဂှ် ရုဲစှ်ဇန်တပ်တုဲ မိဂ္ညိဂ္ညာတ်ဗြံက်ဗြတဴညိဟာ၊ ပ္ဍဲဒေန်ထဝ် သၞာခေါဇာ မစိစောန်တဴဂ္ညိရတ်တၞဟ်ဟ်သာ်ဂှ် မိကောန်ဗြဴလှိၚ်တဴပ္ဍဲသၞာတသိုက်ညိဟာ” နဂလာန် သီုကုဘာသိုတ်ဂှ် သၟိၚ်သၟာန်တဴကောန်ဗြဴရ။
သၟိၚ်သမိက်လျိုၚ်ကဵုစိုတ် ဗဂေါဝ်ကဵုမုက်ကောန်ဗြဴတုဲ ဂလာန်မဒှ်သာယေန်က္တောဝ်ကောန်ဗြဴဂှ် သၟိၚ်သၟာန်ဂၠာဲလဖှ်တဴကောန်ဗြဴရ၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်မိၚ်ဂလာန်မအံက်တုဲ ဟီုတိုန်ကဵုသၟိၚ်မပၠန်ရ။
“ယွံသၟိၚ်မအဲမပြဲ မစိုန်ဒှ်တဴ ဇြဲဇနူ အဓိပ္ပတိဇန်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ပရိုၚ်သၟိၚ်မကျာ်ဂန် မသၟာန်ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်လဟိၚ်စိုတ် ကောန်ဗြဴ မသက္ကုသၟိဟ်ရအဴ ယွံသၟိၚ်မပြဲ တ္ၚဲယးဂတဂှ် တ္ၚဲသဳဗပေၚ် စှ်သုန်တ္ၚဲ ဒေဝတဴ တလဣဓိ−ပြဲပြဲတံဂှ် တၞဟ်နသ္ဂောံတီညး မပ္တုဲကုသဵုကဵုဒါန်ဂှ် ဂ္ညိဂ္ညာတ်တုဲ ကၠုၚ်ကေုာံသၟတ်ဒှ်မွဲသၟာဂါမတုဲ ထိုၚ်သးဒါန်ညးတံဂှ်တုဲ သမ္တီစၟတ်လဝ်အိုတ်ရ၊ ထဝ်လ္ၚီကသာပ် ညံၚ်သၟိၚ်မပ္တုဲဒါန်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် သၟိၚ်မကဵုအဲဍိက်ညိတုဲ၊ ညံၚ်အတိုၚ်ဒါန်ဝတ်လၟိုန်ဂှ် ကုပဟပတိ ဗမၞးညးဒိုက်တမၠၚ်လအာတ်တံဂှ် အဲဍိက် ကောန်ဗြဴဂွံရနုက်ဗပေၚ်ဒါန်ဝတ်ဟမိက်ကဵုသ္ဂုတ်ညိရအဴ”ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂး။
သၟိၚ်အၚ်္ဂတိတုန်လေဝ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ ၜိုန်ကောန်ဗြဴဟဂွံအာတ်ကီုလေဝ်၊ ယွံမိကောန်ဗြဴ ထဝ်လ္ၚီကသာပ်ဝွံ မိကေတ်ဏာတုဲ မိပ္တုဲဒါန်ညိဂးတုဲ သၟိၚ်ဇိုန်ကဵုရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် ၜိုန်ကောန်ဗြဴအာတ်ကီု ဟိုတ်မဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မုတ်ဒိဋ္ဌိတုဲ သၟိၚ်ဟဂွံကဵု၊ “ယွံကောန်ဗြဴ ဒြပ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ မိပၠေၚ်ထောံဝေၚ်သၟးရ၊ မိကဵုဒါန်ဂှ် မူဖဵုမၞုံရောဒါန်ဂှ် မသတ္တုဖဵုရ၊ ပ္ဍဲဒ္စာံစှော်မဟာကဝ်သၟတ်ဂှ် ဟဂွံကလိကၠေံဏီတုဲ မဂွံသ္အးဂှ် ဟမွဲဏီရ”သၟိၚ်ဂး။
ဆဂလာန် အလာတ ကဵုဂလာန် ဗဳဇကဒါသဂှ်ကီု ဟသေၚ် သီုဂလာန်ဂုနဇဳဝကဂှ်ကီု သၟိၚ်ပဒိုဟ်တုဲ ရဴဝွံသၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ယွံမိမၞုံမုက္ခဝါဗဳဇကဂှ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာမတုဲတေံ ပ္တုဲလဝ်ဒါန်ကုသဵုတုဲ လၟုဟ်ဝွံမ္ဒးကၠုၚ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဂၞဴဍိက်ညးဟသေၚ်ဟာ ဟိုတ်ဂှ်ဖဵုဒါန်ဟွံမွဲအဲသ္ဂးရောၚ်”။
“ယွံမိ အစာဂုနဇဳဝကဂှ်ဂး လိုက်ဟွံမွဲ ပလိုက်ဟွံမွဲ မိဟွံမွဲ မဟွံမွဲ သတ္တံဂမၠိုၚ် မဒှ်သြပါတိကဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲ ခမဳဗမၞးကီု သမဂ္ဂ ပွမသၟဟ်န်ဂှ်လေဝ်ဟွံမွဲ သမ္မာတိန္နော မသွိုၚ်ဗပိုန်ပဋိပတ် မ္ဒးရးဂှ်လေဝ်ဟွံမွဲ ယၟုမ္ဂးလိုက်ဂှ်နွံရ၊ လိုက်ဂှ်ဟွံမွဲ ယၟုပလိုက်ဂှ်နွံရ၊ ပလိုက်ဂှ်ဟွံမွဲ ယၟုမ္ဂး မိမဂှ်နွံရ၊ မိမဂှ်ဟွံမွဲ ယၟုခမဳ ဗမၞးမဒှ်ဓမ္မကဂှ်နွံရ၊ ခမဳဗမၞးဂှ်ဟွံမွဲ မူပမိကဵုဒါန်ဝေၚ်သၟးရော၊ မူပမိဒဂိုန်ဝေၚ် သဳလသၟးရော၊ ဒဒှ်မသတ္ကဵုဖဵုဂှ် မိဟွံဖျုၚ်စိုတ်ဟွံဖျေံစိုတ်ညိ၊ ညိဏီဟာကောန်” သၟိၚ်ဂး။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ရုဇာကောန်ဗြဴ မိၚ်ဂလာန်မဇကုတုဲ ဗွဲတၟေၚ်ဇာတ်အတိက်ဂှ် ထပှ်ဘဝဗွဲတၟေၚ်ဇာတိ အနာဂတ်ဂှ်လေဝ် ထပှ်ဘဝဂှ် ဂွံဂြၚ်တီတုဲ နူဗော်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် သၟိက်ဂွံဗလးသၟိၚ်မဇကုတုဲ ဂလာန်သာ်ဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂးရ။
“ယွံသၟိၚ်မ ယြဴပူဂဵုမွဲ ပြာပ်အာသိပ်ဂၠိပ်တုဲ ဟုဲဟာဲဂကောံပူဂဵုသမၠီုတုဲ ပူဂဵုဂှ် ဒှ်သမၠီုကီုရ၊ ပွသမၠီုဟေၚ် ပူဂဵုဂှ်မ္ဒးသွိုန်ဗပိုန်ရ၊ ဂလာန်သီုဖအိုတ်ဂှ် နူကိုပ်ကၠတေံ အဲဂွံမိၚ်တုဲရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံတုန် ဗွဲဂတမတ်အဲ ဂွံညာတ်ကေတ်ကွေံသွံ”။
“သမၠီုကဵုသမၠီု ပကောံဒှ်မွဲစွံဂှ် မူတုပ်ပၟာရော၊ ညံၚ်ပူဂဵုမွဲ မတၠိၚ်တရဴတုဲ ရဴမပြာပ်အာသၟာန် ပူဂဵုမတၠိၚ်တရဴမွဲသ္အာၚ်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ဟတ်လ္ၚတ် သမ္မာပဋိပတ်တုဲ ကွေတ်ဒ္ဂေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် ကေၚ်မတီတုဲ ကွေတ်ဒ္ဂေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် ပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵုတုဲ ဒ္ဂေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် ဒ္ဂေတ်ဗက်စောံအာ”။
“ယွံမိ သၟိၚ်မတုန်လေဝ် ညးမၞုံကဵုပညာရောၚ်၊ ညးမဍိုက်ပေၚ်ကဵုပညာရောၚ်၊ ညးမၞုံတဴကဵုဂကူဇာတိမပြဲ မမၚ်မွဲတဴဇန်တံညးဂမၠိုၚ်ရောၚ်သွံအဴ၊ ကေုာံအလတ သေနာပတိ မယုတ်မာမွဲဟာန်ကေုာံဗဳဇက ကောန်ဍိက်ညးမယုတ်မာ မဟမွဲကဵုပညာ မွဲဟာန်ကေုာံအဇဳဝကသမၠီုနဂ္ဂသၟး မဟမွဲကဵုဂွ မဟမွဲကဵုဂၠိက်ယာတ် မတုပ်တဴရဴကောန်ၚာ် ညးကွာန်သမၠီု မသ္ဒိုဟ်သ္တိုဟ်သ္ဒီုတဴဂှ် သၟိၚ်မပတၠပညာ မၞုံကဵုဂကူဇာတိမပြဲ မပြာပ်အာသဳကၠဳကဵုဍေံဂှ် မထေက်ကြိုက်ကဵုသၟိၚ်မရဟာအဴ၊ ညံၚ်ဍေံမသ္ဒိုဟ်သ္ဒီု ဝိဝိၚ်တဴဂှ် သၟိၚ်မ မသ္ဒိုဟ်သ္ဒီုဝိဝိၚ်ဗက်အာဍေံကီုရောၚ်သွံသၟိၚ်မ”။
နဂလာန်မြဴဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဟီုဗျိဂရိုဟ် ညးၜါဂှ်တုဲ နူဒိဋ္ဌိဂှ် သၟိက်ကဵုသၟိၚ်မဇကုဗၠးတိတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဂလာန်ထိုၚ်သးမရဴဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဟီုပၠန်ရ။
“ယွံသၟိၚ်မ ပူဂဵုသမၠီု သမ္ဒီုသမ္ဒိုဟ်တံဂှ် ဍေံဟွံတရဴသုဂတိ ဒုဂ္ဂတိတုဲ ညံၚ်စၟခြာတပ်တံဂှ် ဍေံညာတ်ပၟတ်ပ္ဍဲကာလဗ္တံတုဲ လျးဝွံ ဂေါဝ်ခိုဟ်သန် အဲသ္ဂိုၚ်ကေတ်ပလျးအဲဝွံညိဍေံဂးတုဲ ရဴဝွံ ဍေံပဝ်လုပ်အာပ္ဍဲပၟတ်ဂှ်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ ပူဂဵုသဒိုဟ်သဓီုသန် ဟိုတ်မအောန်ကဵုပညာတုဲ ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်မစိုန်သ္ကီုတဴကဵုဒဒိုက် ဒ္ဂေတ်မစိုန်တဴကဵုလလေၚ် ဍေံဟွံတီတုဲ ဒ္ဂေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ဒ္ဂေတ်မုတ်တံဂှ် ဍေံမဒ္ဂေတ်ရောၚ် သၟိၚ်မ”။
“အလတ သေနာပတိဂှ် ဍေံပ္တုဲလဝ်ဓဝ်ကုသဵုအတိက်တေံတုဲ ဍေံမဂွံကၠုၚ်က္တဵုဒှ် သေနာပတိလၟုဟ်ဝွံရောၚ်သၟိၚ်မ၊ ဒဒှ်ဂှ်ဍေံဂြၚ်ဟွံဒး ဍေံဟွံတီတုဲ ဖဵုအဲဂစိုတ်ပြေၚ်ဂၠဴ ကၠိက် ဗ္ၜေံ အတိက်တေံတုဲ အဲဂွံဒှ်သေနာပတိလၟုဟ်ဝွံရောၚ်၊ ဍေံမ္ဂးဂှ် နဂလာန်ဂှ် ဒှ်မဟသေၚ်ကဵုဟိုတ်ရသၟိၚ်မ၊ ဂလာန်အကုသဵုဂှ် ဍေံပၠောပ်စိုတ်တုဲ ပွကုသဵုဂှ် ဍေံထောံကၠေံတုဲ ပွကုသဵု မဒှ်သရာံပါပ်ဂှ် ဍေံမဒ္ဂေတ်ဗက်တဴရောၚ်အဴ”ရုဇာဂး ။
“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲဘဝအတိက်တေံဂှ် ဗဳဇကဒါသဂှ် ပ္တုဲလဝ်သရာံပါပ်တုဲ ဝဳပက်ဂှ် ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဝွံ ဗဳဇကဂှ် မ္ဒးကၠုၚ်က္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဂၞဴဍိက်ညးရောၚ်၊ ဝဳပက်ဂှ်အိုတ်တုဲ ပ္ဍဲကုသဵုမပ္တုဲလဝ်ဂှ် အာဲကၟာဲကုသဵုဂှ် ဗဳဇကကၠိဂွံပၠန်ရ သၟိၚ်မ”။
“ယွံသၟိၚ်မ ဇဳဝကနဂ္ဂစၟးမဟၟဲကဵုဟိရိသြတ္တပ္ပ သမၠီုဒ္ဂေတ်သမၠီု ဍေံမဒ္ဂေတ်ကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် သၟိၚ်မ လ္ပဒ္ဂေတ်ဗက်ဍေံညိ၊ သၟိၚ်မ ပၠပြာပ်အာနရက် ဂကောံပူဂဵုသမၠီုတံဂှ်ညိအဴ” သာ်ဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် ဒလောံဗ္တောန်သၟိၚ်မဇကုရ။
ဒဒှ်ဒုဟ်မသိပ်ဂၠိပ် ဂကောဴသမၠီုပါပ မိတ်ဂှ်ကီု ဒဒှ်ဂုဏ်မဟွံသိပ်ဂၠိပ် ဂကောံတၠပညာ ကညာနိမိတ်ဂှ်ကီု သၟိက်ဂးကဵုတုဲ ဂလာန်မရဴဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် ဟီုတိုန်ပၠန်ရ။
“ယွံမအံက်သၟိၚ်မပြဲ ယြဴပူဂဵုမွဲ ဒးဟုဲဟာဲဖဴသမၠီုတုဲ ပွသရာံပါပ်ဂှ်ဟေၚ် မ္ဒးပ္တုဲရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ သိပ်ဂၠိပ်ဟုဲဟာဲဖဴတၠပညာတုဲ ပွကုသဵုထၟိက်ဂှ် မ္ဒးပ္တုဲဗက်အာရ၊ ယြဴညးဗၞိက်မွဲဂှ် ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် လယိုၚ်မသ္ဇိုၚ်လောန် မဟဂွံတီဗၞတ်ဂှ် ပ္ဍိုက်စုတ်ကဵုက္ၜၚ်တုဲ လှောၚ်ကၠောံအာဒေါဝ်မှာသၟိတ်တုဲ ရဴက္ၜၚ်ဂှ် မတဏီအာကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ ယြဴညးမွဲပွသရာံပါပ် မဟတီဗၞတ်ဂှ်ပ္တုဲတုဲ လယိုၚ်သရာံပါပ်မသ္ဇိုၚ်လောန်ဂှ် ယိုက်ကေတ်တုဲ ပ္ဍဲနရက်ဇၞော်ဒစာံဂှ်ကီု ပ္ဍဲဥဿဒနရက်တြဴဂှ်ကီု သတ္တံမ္ဒးတၞီဗၠိုက်တဴရအဴ”။
“ယွံသၟိၚ်မ နကဵုသၠချောဲ မၞုံကဵုမြမောဝ်တံဂှ် ဂွဳစုတ်ကသမ်အုဲတုဲ သၠချောဲဂှ် မ္ဒးသအုယ်အာကီုရ သၟိၚ်မ၊ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရတုဲ ယြဴပူဂဵုမွဲ မ္ဒးဟုဲဟာဲဂကောံပူဂဵုသမၠီုဂှ်တုဲ ပူဂဵုဂှ် မ္ဒးဒှ်အာသမၠီုကီုရ၊ ယြဴညးမွဲ နသၠဗပုၚ်ဂှ် ဂွဳလဝ်ပ္ကဴမြမောဝ်တံဂှ်တုဲ သၠဗပုၚ်ဂှ် ရဴဍေံမမောဝ်အာကီုရ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ မဟုဲဟာဲ ဂကောံတၠပညာတုဲဂှ် ဒှ်အာတၠပညာကီု၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပူဂဵုသမၠီုအသပ္ပရိုဟ်ဂှ် ထောံကၠေံတုဲ ဂကောံတၠပညာ မတီတရဴသုဂတိဘုံဂှ် သၟိၚ်မသိပ်ဂၠိပ် ဟုဲဟာဲညိရအဴ၊ ပူဂဵုအသပ္ပရိုဟ်ဂှ် ပြာပ်အာကဵုနရက်ရောၚ်၊ ပူဂဵုသပ္ပရိုဟ်ဂှ် ပြာပ်အာကဵုတရဴသွဝ်ရောၚ် သၟိၚ်မ”။
“ယွံသၟိၚ်မ လိုက်လေဝ်နွံ ပလိုက်လေဝ်နွံ ဒဒိုက်လေဝ်နွံ တသိုက်လေဝ်နွံ ဒုဂ္ဂတိလေဝ်နွံ သုဂတိလေဝ်နွံ ကုသဵုနွံ သရာံပါပ်နွံ နသံၚ်သာဂှ် တၞဟ်နသ္အးကဵုဇကုသတ္တံဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထဟေၚ် နကုသလကမ္မစေတနာကုသဵု စိုတ်သတ္တံ မသ္အးကဵုသတ္တံမာန်ရောၚ်၊ အလာတသေနာပတိဂှ်ကီု ဗဳဇကဒါသဂှ်ကီု ဆဇာတိဍေံမွဲဘဝဂှ်ကီု ဍေံဗှ်သၞာဒးရောၚ်၊ ဇာတိဘဝမဂၠိုၚ်ဂှ် ဍေံဗှ်သၞာဟွံဒးသက်က်ဟေၚ်ရ၊ အဲဍိက်တုန်လေဝ် ဇာတိဘဝအတိက်ဂှ် ထပှ်ဘဝ အဲဗှ်သၞာဒး ဇာတိအနာဂတ်ဂှ်လေဝ် ထပှ်ဘဝ အဲဗှ်သၞာဒး အဲစုတိနူဏံတုဲ အဲဂွံအာစိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ဂှ်လေဝ် အဲတီ”။
၆။ ခဏ်ကောန်သၟိၚ်ဗြဴရုဇာ မဟီုထ္ၜးကဵုဘဝအတိက်ဇကု
ပလေဝ်ဒါန်“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာအတိက်တေံ ပ္ဍဲမရနုက်ကဵုထပှ်ဘဝတေံဂှ် ပ္ဍဲမဂဓရး ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် အဲဒှ်ကောန်ဒမာတ်ထဝ်ရ၊ အဲမ္ဒးဟုဲဟာဲ ဂကောံပူဂဵုသမၠီု ပါပမိတ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲသမ္ဘာညးမမၚ်မွဲလဝ်ဂှ် အဲမ္ဒးဝဵုမတ် ကၠတ်ပလီုကၠေံတုဲ ကံသရာံပါပ်ဂှ် ဍေံဟွံကဵုဖဵုဏီ ဍေံဗ္ဒန်ဒၟံၚ်ညံၚ်ပတေၚ်မဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်လ္ၚပၟတ်ကီု၊ ကံသရာံပါပ်ဂှ် စွံလဝ်တုဲ စုတိနူကောန်ဒမာတ်ထဝ်ဂှ် ဟိုတ်နူကံကုသဵုမွဲသ္အာၚ်ဂှ်ရ အဲအာက္တဵုဒှ် ပ္ဍဲဝံသရးမ္ဂး ဍုၚ်ကောသမ္ဗဳ ဒှ်ကောန်သေဋ္ဌဳမွဲ ပတၠကြက်ဒြပ် ဒစာံစှော်ကိုတ်ဟေၚ် ဟိုတ်မဒှ်ကောန်တြုံမွဲတမံဂှ်ရ မိမကလောဂမၠိုၚ် သ္ဍိုက်မၠိုက်တဴဗွဲမလောန်ဟေၚ် ဇၞော်အာညိတုဲ အဲဂွံဟုဲဟာဲ ဂကောံကရောံတၠပညာတုဲ အဲဂွံပ္တုဲဒါန် စိုပ်စတုဒ္ဒသဳ မန္နရသဳဂှ် အဲဂွံဒဂိုန်သဳဥပုဟ်ရ”။
“ကုသဵုသာ်ဝွံ အဲဂွံပ္တုဲလဝ်တုဲ ပ္ဍဲကာလအဲဇၞော်အာ မညန်ကဵုဂစိုတ်ဂှ် ကုသဵုထၟိက် အဲမပ္တုဲလဝ် ဂွံကဵုဒါန်မၚ်သဳဂှ် ဍေံဟွံဂွံအခေါၚ်ဏီ ဍေံဗ္ဒန်မံၚ် ညံၚ်နိဓိမတိုပ်ဗ္ဒန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲတိကီုတုဲ ဗ္ဒပ်ကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ သရာံပါပ်အဲ မ္ဒးပလီုကောန်သမ္ဘာညး ကာလမဒှ်ဒမာတ်ထဝ်ဂှ် ဍေံဂှ်ကၠုၚ်ကဵုဖဵုကုအဲရ”။
အဲစုတ်နူဒဒှ်သေဋ္ဌဳ ဍုၚ်ကောသဗ္ဗဳဂှ်တုဲ ပ္ဍဲနရက်ရောရုဝဂှ် ဂၠိုၚ်ကဵုကၠံသၞာံ ဂၠိုၚ်ကဵုလ္ၚီသၞာံ၊ ဂၠိုၚ်ကဵုလက်သၞာံ၊ အဲမ္ဒးစိန်ဒၟံၚ်ရသၟိၚ်မ၊ ရဴဝွံ အဲမ္ဒးနရက်ဂှ် အဲဗှ်သၞာတုဲ တသိုက်ညိဟမွဲ ဒဒိုက်သက်က်ဟေၚ် အဲမ္ဒးစသိုၚ်တဴဂှ် ဗဟေက်အဲဗွဲမလောန်သန်ဟေၚ်၊ က္တဵုဒှ်ကုသဵုအဲရအဴ”။
ပ္ဍဲနရက်ဂှ် ဂၠိုၚ်သၞာံ ဂိတုသၞာံအခါ အဲဒးစသိုၚ်ဒဒိုက်တုဲ နူနရက်ဂှ် ပ္ဍဲဘိန္နာဂတရး ပ္ဍဲဍုၚ်နာဂတဂှ် အဲက္တဵုဒှ်ဗ္ၜေံညးဖ္အးဂိုၚ်ကၠေံမတုဲ ဇၞော်ထတ်စောံဒှ်ဗ္ၜေံကမၞုဲညးဍိုက်ညးတက်ဗ္ဒဴတဴရ၊ ဣဂှ်တုန်လေဝ် နိဿန္ဓသရာံပါပ် မပလီုသမ္ဘာညးဂှ်ရအဴ။
နူဗ္ၜေံဂှ် အဲစုတိအာတုဲ အာက္တဵုဒှ် ကောန်ကၞုဲပ္ဍဲဂြိုပ်ဇၞော်တေံပၠန်ရ၊ သၟိၚ်ကၞုဲမဒှ်ဇၞော်ပြဝါ မဒှ်မအဲဂှ် နူအဲသွတ်ရပ်လဗိုန်လဝ်အဲတုဲ သီုကဵုအဲမလရိုအ်တဴဂှ် သၟိၚ်ကၞုဲမအဲဂှ် ကိတ်သ္ဍတ်ပ္တိတ်မကြိုက်အဲပၠန်ရ၊ ဂှ်သၟိၚ်ကၞုဲမကိတ်ပ္တိတ်ကၠေံမအဲဂှ်လေဝ် ဟိုတ်သရာံပါပ် မပလီုသမ္ဘာညးဂှ်ရ။
“ယွံသၟိၚ်မ အဲစုတိနူကၞုဲဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဒဿနရး အဲအာက္တဵုဒှ်ဂၠဴပၠန်ရ၊ နူမဒှ်ကောန်ဂၠဴဂှ်တုန်လေဝ် ညးဂိုၚ်ကၠေံမအဲပၠန်ရ၊ ဇၞော်ဂေါဝ်ထတ်စောံပြဟ် ညးဍိုက် ညးဇက်မ္ဂး ဒှ်ဂၠဴဖ္အးဂှ်လေဝ် ဟိုတ်ဝိပက် မပလီုသမ္ဘာညးဂှ်ရအဴ၊ နူဂၠဴဂှ်စုတိအာတုဲ ပ္ဍဲဝိဇ္ဇရး ပ္ဍဲဂကူမဟာဘောဂမွဲ အဲက္တဵုဒှ်ရ၊ ပ္ဍဲဒဒှ်မၞိဟ်သ္ဇိုၚ်လောန် ကလိဂွံဂှ် တြုံလေဝ်ဟွံဒှ် ဗြဴလေဝ်ဟွံဒှ် ဟိုတ်ဝိပက် ပလီုသမ္ဘာညးဂှ် တြုံဟွံသေၚ်ဗြဴဟွံသေၚ် အဲမ္ဒးက္တဵုဒှ်ပၠန်ရ”။
“ယွံသၟိၚ်မ နူဒဒှ်သာ်ဏုယ်ဂှ် စုတိအာပၠန်တုဲ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ အဲဒှ်ကမၠောန်သၟိၚ်အိန်မၞုံကဵုစရာဲရုပ်မလောန် ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကေတ် နယာတ်ဒိပ် မစိစောန်ကျိုၚ်ကျဝ် နလစိန်သီုလကံက်ဒြၚ်ဗံက် လၜက်ဝေက်ကေတ်သၞေက်မၞိက်ဆိုက်ဗ္ဒက် ပ္ဍဲကွတ် လှ်ေ ဒယှ်ေ ဒးလှ်ေ ဒယှ်ေကွာဲဒၟံၚ်သၟိၚ်အိန်ရ”။
၇။ ခဏ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရုဇာ ချပ်ဗဟ်သၞာစၚ်ခြၚ် ဗ္စာရဏာတဴထပှ်ဘဝ
ပလေဝ်ဒါန်“ယွံသၟိၚ်မ ကာလအဲမဒှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ် သာ်ဝွံ အဲချပ်ဗှ်သၞာ အဲမကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဝွံဂှ် မူနူအဲမစုတိကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ဝွံရော အဲၚဳဗ္စာရဏာရံၚ်တုဲ ပ္ဍဲဝဇ္ဇဳရး ပ္ဍဲဂကူမဟာဘောဂ နူအတ္တဘဴသာံဏုယ်ဂှ် အဲစုတိအာတုဲ ဒဒှ်မက္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ် အဲမဂွံညာတ်ရ”။
“နူဂှ်တုန် မူရဴကုသဵုမွဲ အဲပ္တုဲလဝ်တုဲ အဲမကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဝွံရော၊ အဲဗ္စာရဏာရံၚ်တုဲ ပ္ဍဲဍုၚ်ကောသမ္ဗဳ ပ္ဍဲဂကူသေဋ္ဌဳအဲက္တဵုဒှ်တုဲ ကုသဵုမပ္တံကဵုဒါန်ဂှ် အဲဂွံပ္တုဲလဝ်တုဲ အဲဂွံကၠုၚ်က္တဵုဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ရောၚ်သွံ အဲဂွံတီကေတ်တုဲ ပ္ဍဲဘဝအတိက် ပ္ဍဲဘဝမဒှ် သာံဏုယ်ဂှ် မူနူဋ္ဌာန်မွဲ အဲမကၠုၚ်ဒှ်ရော၊ အဲၚဳရံၚ်တုဲ ပ္ဍဲဒဿနရး ပ္ဍဲပဋိသန္ဓိဂၠဴ အဲမက္တဵုဒှ် နူဂှ်ဘဝဂတ အဲဗှ်သၞာတုဲ ပ္ဍဲပဋိသန္ဓိကၞုဲ အဲမက္တဵုဒှ် နူမဒှ်ကၞုဲဂှ် အဲဗှ်သၞာတုဲ ပ္ဍဲဘိန္နာဂတရး ပ္ဍဲပဋိသန္ဓိဗ္ၜေံ အဲမက္တဵုဒှ်”။
“နူဗ္ၜေံဂှ် အဲဗှ်သၞာပၠန်တုဲ အဲတိုန်နူနရက်ရောၚ်သွံ အဲမဂွံတီဒဒှ်ဘဲဒဒိုက်နရက်ကီု ဒဒဒဒိုက်တိရစ္ဆာန်ကီု အဲဗှ်သၞာတုဲ ဗဟေက်က္တဵုဒှ်ကုအဲ ဗွဲမလောန်ရသၟိၚ်မ”။
“နူဂှ်မူဘဝကံသရာံပါပ်မွဲ အဲမ္ဒးပ္တုဲလဝ်တုဲ အဲမ္ဒးစသိုၚ် ဒဒိုက်ဂလိုၚ်ဝွံရောဂးတုဲ ပ္ဍဲဇာတိတြဴဘဝဂှ် အဲဗှ်သၞာတုဲ အဲဒှ်ပ္ဍဲဍုၚ်ကောသမ္ဗဳဂှ် ဂွံညာတ်ကေတ်ရ၊ ပ္ဍဲမရနုက်တြဴဘဝဂှ် အဲဗှ်သၞာတုဲ ပ္ဍဲမဂဓရး ဍုၚ်ရာဇာဂြိုဟ်ဂှ် အဲဒှ်ကောန်ဒမာတ်ထဝ် အဲမ္ဒးဟုဲဟာဲဖဴသမၠီုပါမမိတ်တုဲ အဲမ္ဒးပလီုကောန်သမ္ဘာညးတုဲ ဒဒိုက်ဂလိုၚ်ဝွံ အဲမ္ဒးစသိုၚ်ရောၚ်သွံ သာ်ဝွံ အဲဂွံတီတုဲ နူဒဒှ်ကမၠောန်အိန်ဝွံ စုတိအာတုဲ မူဒၞာဲအဲမအာက္တဵုဒှ်ပၠန်တုန်ရော၊ အဲဗ္စာရဏာရံၚ်တုဲ ပ္ဍဲမရနုက်ပန်ဘဝဂှ် ဒးဒှ်တဴကမၠောန်အိန်ဏီရ” ။
“ဂတာဂှ် ပ္ဍဲမရနုက်ကဵုမသုန်ဘဝဂှ် ပ္ဍဲသွဝ်ဟေၚ် ဒှ်ဂၞကျာ်ဇၞော်သၟိၚ်အိန် အဲဂွံတီကေတ်တုဲ ပ္ဍဲဂတဂှ် အဲဗ္စာရဏာရံၚ်တုဲ ပ္ဍဲမရနုက်ကဵုတြဴဘဝဂှ် နူတာဝတိံ စုတိစှ်ေကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲဂၞဴဂၞကျာ်ဇၞော် သၟိၚ်အၚ်္ဂတိဂှ် အဲက္တဵုဒှ်ရတုဲ ရုဇာဂးယၟုအဲ ရဴဝွံတီတဴရ”၊ “နူဂှ်တုန် မူရဴဋ္ဌာန်မွဲ အဲသ္အာက္တဵုဒှ်ပၠန်ရော အဲဗ္စာရဏာတုဲ ပ္ဍဲဇာတိမရနုက်ကဵုထပှ်ဘဝဂှ် စုတိနူမၞိဟ်ဝွံပၠန်တုဲ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံ ဒဒှ်ကောန်ဒေဝတဴတြုံမွဲ မဇၞော်ကဵုဣဓိဂှ် အဲဂွံဒှ်တုဲ ဒဒှ်ဗြဴဂှ် အဲဟွံဒးက္တဵုဒှ်ပၠန်ရသၟိၚ်မ သာ်ဝွံ အဲဂွံတီ”။
“ယွံသၟိၚ်မ ကုသဵုအဲပ္တုဲလဝ်ဍုၚ်ကောသမ္ဗဳဂှ် ကုသဵုဂှ်မၚ်မွဲလဝ်အဲတုဲ ပ္ဍဲဍုၚ်မၞိဟ်ကီု ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ကီု အဲဂွံဂၚေၚ်တဴတုဲရအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်ဂှ် ဒှ်ဗြဴကမၠောန်အိန်ဂှ် ပန်ဘဝ ဒှ်ဂၞကျာ်ဇၞော်သၟိၚ်အိန်ဂှ်မွဲဘဝ ဒှ်မသုန်ဘဝ ပ္ဍဲဒဒှ်မၞိဟ်ဝွံမွဲဘဝ တြဴဘဝနူဒဒှ်ဗြဴ အဲဟွံဂွံတိတ်ဗၠးဏီ နူအတ္တဘဴမၞိဟ်ဝွံ စုတိအာတုဲ ပ္ဍဲမရနုက်ကဵုထပှ်ဘဝဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံပၠန်ဂှ် ဒဒှ်ကောန်ဒေဝတဴတြုံမွဲ မဇၞော်ကဵုဣဓိဂှ် ပ္ဍဲဂကောံဒေဝတဴဂမၠိုၚ်မပြဲနူညးဂှ် အဲသ္ဂောံက္တဵုဒှ်ပၠန်ရအဴ”။
“ယွံသၟိၚ်မ ပ္ဍဲတ္ၚဲဝွံကီုလေဝ် ပ္ဍဲဥဒျာနန္ဒဝိုန်တေံ အဆေဝ်သွဝ်ဂမၠိုၚ် မကၠောန်ၜိုတ်ကဵုအဲဂှ် ဒဒှ်အဲမစုတိစှ်ေကၠုၚ် ဍေံတံဟွံတီတုဲ ပ္ကဴဇမန် မတနၚ်ထဝ်မွဲဒိုဟ်ဂှ် ဇန်တဝ်တဴအိုတ်ရအဴ”
“ယွံသၟိၚ်မ အဲက္တဵုဒှ်မၞိဟ်လၟုဟ်ဝွံဂှ် စှ်တြဴသၞာံတုဲ ပ္ဍဲဗၞတ်စှ်တြဴသၞာဝွံဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တေံ မွဲချိုန်ကီုအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ မွဲတ္ၚဲတာဝတိံဍုၚ်သွဝ်တေံဂှ် ဒှ်ကၠံသၞာံမၞိဟ်အဏံရောၚ်အဴ၊ ဟိုတ်အဲမစုတိကီု ဟိုတ်အဲမတန်ပဋိသန္ဓိကီု အဲဗ္စာရဏာ အဲဂွံတီတုဲ စုတိဂှ်ဒှ်လိုက်ရ၊ က္တဵုဒှ်ပဋိသန္ဓိဂှ် ဒှ်ပလိုက်ရ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပလိုက်နွံ လိုက်နွံ သွဝ်နွံ နရက်နွံ ကုသဵုနွံ သရာံပါပ်နွံ သၟိၚ်မသမ္တီရအဴ”
“ညံၚ်ဇကုအဲ ကံမဒ္ဂေတ်ဗက်ပြုပြေၚ်အဲဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲဇာတိဘဝ မဟတီဗၞတ်တွဵုဂှ်လေဝ် ကံမဒ္ဂေတ်ဗက် သတ္တံကလျာဏကံကီု ပါပကံကီု ပရေၚ်ကံကီုဂှ် မဟဂွံကၠေံလေၚ်အာဟေၚ်၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ပ္ဍဲချိုန်ပထမဇဴစိုတ်မပါတ်ဂှ် မပ္တုဲဂှ် ပ္တုဲကုသဵုလေဝ်ဒှ် ပ္တုဲသရာံပါပ်လေဝ်ကီုဒှ်ရ၊ ဒှ်ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနိယကံဂှ် ဒှ်ဂတမတ်ရမိဂ္ဂး ”
“ပ္ဍဲသတ္တမဇဴစိုတ် မပါတ်ဂှ် ဒှ်ဥပဇ္ဇဝေဒနိယကံရ၊ စုတိဗက် ဂွံဗက်ယာံဟွံဂွံတုဲဂှ် ဒှ်အာအဟောသိကံရ၊ ဒှ်သၟးရမိဂ္ဂး၊ ပ္ဍဲပဥ္စမဇဴစိုတ် မပါတ်ဂှ် မပ္တုဲဂှ် ဒှ်အာပရာပရိဝေဒနိယကံရ၊ ဍေံကဵုဖဵုအဆက်က်ရ၊ ဍေံဟွံဂွံကၠေံလေၚ်သက်က်ဟေၚ် ကာလဍေံဟွံဂွံသဟာဲဏီ ဍေံကၞပ်ဒၟံၚ်ရ၊ ကာလဍေံဂွံသဟာဲဗက် ဍေံဇိုန်ကဵုဖဵုရ”
“ယွံသၟိၚ်မ ဟိုတ်သရာံပါပ် အဲမ္ဒးပလီုသမ္ဘာညးဂှ်ရ၊ သရာံပါပ်ဂှ် ဒဒှ်နရက်ကီု ဒဒှ်တိရစ္ဆာန်ကီု ဒဒှ်ကမၞုဲသာံဏုယ်ကီု ဒဒှ် မဒှ်ဗြဴကီု ကံသရာံပါပ်ဂှ် မပြုပြေၚ် မဇိုန်ကဵုအဲရောၚ်၊ ဟိုတ်အဲဂွံပ္တုဲလဝ်ကုသဵု ကာလဂှ် ဒှ်ကောန်သေဋ္ဌဳ ပ္ဍဲဍုၚ်ကောသမ္ဗဳဂှ်တုဲ ကံကုသဵုဂှ် ကာလဍေံမဂွံသဟာဲဂှ်ရ၊ ဍေံမဇိုန်ကဵုတသိုက် သွဝ်မၞိဟ် မၞိဟ်ကဵုသွဝ် ကဵုအဲဍိက်ရောၚ်အဴ သၟိၚ်သမ္တီရ”။
၈။ ခဏ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ရုဇာ ထ္ၜးဥပမာနာနာသာ်တုဲ တွံဓဝ်ကဵုသၟိၚ်မ
ပလေဝ်ဒါန်“ယွံသၟိၚ်မ ယြဴဗြဴမွဲ သၟိက်ဂွံဒှ်တြုံ ရာဒနာမိက်ရ၊ ယဝ်သဒှ်ဂှ် ညံၚ်ဗြဴအဆေဝ်သွဝ် ကမၠောန်အိန်မကၠောန်ၜိုတ် ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ သၟိၚ်အိန်ဂှ် မဂွံကၠောန်ၜိုတ် ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ တၠသ္ၚိဇကုတုဲဂ် မရာဒနာမိက် ဒဒှ်တြုံဂှ် မဂွံဒှ်တြုံရောၚ်၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ သၟိၚ်ဂွံပိုန်သွဝ်ဒိပ် အယုက်ဒိပ် ယဿပတ်ဒိပ်မ္ဂး သရာံပါပ်ဂပ်ဝ်စှ်ေဝေၚ်ညိ၊ ဓဝ်သုစရိုတ်ပိ ဂပ်ဝ်လ္ၚတ်ညိ၊ ကာယသုစရိုတ် ဝစဳသုစရိုတ် မနောသုစရိုတ် ဣဝွံ သုစရိုတ်ပိသာ်ရ”။
“ယြဴပူဂဵုမွဲ ပတုဲလဝ်ဓဝ်ကုသဵုတုဲ ကုသဵုတံဂှ် မခၞံဇိုန်ကဵုပိုန်ဟာန် ယဿပတ် တွဳဝါရကဵုဇကုရောၚ်၊ ဝေၚ်အာနူကံကုသဵုတုဲ ညးမပ္တံမိမ တွဳဝါရတံဂှ် ဇိုန်ကဵုဇကုဟမာန် ကံကုသဵုဇကုမပ္တုဲလဝ်တုဲဂှ် ကုသဵုဂှ် မပြုပြေၚ်ခၞံဗဒှ် မဇိုန်ကဵုဇကုရောၚ်”။
“ယွံသၟိၚ်မ မံၚ်မစှ်တြဴလ္ၚီ မၞုံကဵုကယိုၚ်မတုပ်တဴရဴအဆေဝ်သွဝ် နယာတ်ဂၠးထဝ် မဂြောပ်လဝ်ဇကုတုဲ မသဳကၠဳတွဳဗွိုၚ်ဒၟံၚ်သၟိၚ်မဂှ် ညးဂှ်မဇိုန်ကဵုသၟိၚ်မရော၊ ကုသဵုသၟိၚ်မပတုဲလဝ်အတိက်တေံတုဲ ပ္ဍဲဒေါဝ်ဗနဳ ပိုန်ဟာန်ယဿပတ်ဂှ် ကုသဵုဂှ် မိန်သတဲသ္ၜသဘာ်နၚ်သၟိၚ်မတုဲ ကၠုၚ်က္တဵုဗဒှ်လဝ်သၟိၚ်မပြဲ ဒေါဝ်ဗွဝ်ပိုန်ကုသဵု မဇိုန်ကဵုသၟိၚ်မရောၚ်ဟသေၚ်ဟာအဴ၊ နဂလာန်အဲဍိက်မဟီုဝွံဂ် သၟိၚ်မစၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာကဵုဗိုန်ညိအဴ” ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂး။
နဂလာန်ကောန်သၟိၚ် မဟီုဒလောံဗ္တောန်သၟိၚ်မဇကုဂှ် ကျာ်တြဲသၟိက်ပပြကာကတ်တုဲ ရဴဝွံ ဂးကဵုခမဳတံဂမၠိုၚ်ရ။
ဘိက္ခဝေ၊ ယွံခမဳတံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် တၠစရာဲရုပ်ဂှ် နဂလာန် မဒှ်ထမှိက်ဂှ် သီုကဵုရှ်သုဘာသိုတ် မဂၠာဲၜိုတ်ဟီုဒလောံဗ္တောန် သၟိၚ်မဇကုဂှ် ညံၚ်ပူဂဵုမွဲ မဝိဝိၚ်တၠိၚ်အာတရဴတုဲ ညံၚ်ရဴညးမပ္ညုၚ်ထ္ၜးကဵုတရဴ ဂၠံၚ်ဇၞော်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ သၟိၚ်မဇကု တၠိၚ်အာတရဴ သုဂတိဘုံတုဲ နဂလာန်လၟေတ်မဂွံအာစိုပ် တရဴသုဂတိဘုံဂှ် လုကဴမွဲဗ္တံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် တွံဓဝ်ဒလောံဗ္တောန်သၟိၚ်မဇကုရ။
“ယွံသၟိၚ်မ နကွေတ်လၟေတ် ဒဒှ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် သၟိၚ်မလ္ပဂိုၚ်ကေတ်ညိအဴ၊ ယွံသၟိၚ်မ လိုက်နွံ ပလိုက်နွံ မိနွံ မနွံ ခမဳဗမၞးနွံ ဖဵုသုစရိုတ်နွံ ဖဵုဒုစရိုတ်နွံ သုဂတိနွံ ဒုဂ္ဂတိနွံ သွဝ်နွံ နရက်နွံ ယွံသၟိၚ်မ ညံၚ်ဂလာန်အဲဍိက်မဟီုပ္ညုၚ်ကဵုတရဴသုဂတိဘုံဂှ် မအံက်အဲကွာ်ဗက်ညိအဴ၊ ပ္ဍဲကွေတ်လၟေတ် မစိုန်သကီုပရေၚ်တံဂှ် မဟဂွံကၠေံလေၚ်ဟေၚ်၊ ယြဴပူဂဵုမွဲ ပ္ဍဲချိုန်ပဋ္ဌမမဇဴစိုတ် မပါတ်ဂှ် မပ္တုဲကုသဵုလေဝ်ဒှ် ပ္တုဲသရာံပါပ်လေဝ်ကဵုဒှ်ရ၊ ဒှ်ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနိယျကံဂှ် ဒှ်ဂတမတ်သကီုတဴကဵုလၟာ်တရဴဒိဋ္ဌ မဟသေၚ်သၞေဟ်ဗဒိုပ်ဂှ် သၟိၚ်မလ္ပကွာ်ဗက်ညိအဴ”။
နဂလာန် လၟေတ်မရရဴဝွံ ၜိုန်ကောန်ဗြဴသၟိၚ် မဟီုတွံစၞောန်ထ္ၜးကဵုကီု နူကဵုကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် တၞဟ်နဗလးကၠေံဂှ် သၟိၚ်ဟွံသၟဟ်ရထဟေၚ် နဂလာန် ကောန်ဗြဴဇကုမဟီုဂှ် သၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်တဴရ၊ မူပသၟိၚ်ဂွံထောံကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ်ရော ဂလာန်ကောန်ဂှ် ဒှ်သ္ဍိုက်စိုတ်မိမကွေံရ၊ ဟိုတ်ဒှ်အာဂလာန်လၟေတ်ကောန်တုဲ သာသ္ပံဒၟံၚ်ပ္ဍဲစိုတ်သၟိၚ် ဟွံသ္ဇိုၚ်ဇၟံပ္ဍဲစိုတ်သၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဗလးကၠေံ ကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရောၚ်။
ပ္ဍဲအလုံဍုၚ်မိတ္ထဵုပၠန်တုန် လၟုဟ်ဝွံ သၟိၚ်ဒ္ဂေတ်ဗက်ဂလာန်အဇဳဝကဒိဋ္ဌိဂှ်တုဲ ဟွံတီကောန်ဗြဴညးမၞုံကဵုရုပ်သာ်တံဂှ် ဗွဲအနိၚ်အထက်အမာတ်တံ အာကေတ်နၚ်တုဲ ကၠုၚ်ကဵုသၟိၚ်ဂှ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ် မဒှ်အာကၞုက်ကၞာဲ အလုံဍုၚ်ဂှ်ရောၚ်၊ ဒဒှ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ် တွံဓဝ်ဒလောံဗ္တောန်သၟိၚ်မတုဲ သၟိၚ်ဂွံဗလးထောံကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ်ရယး သာ်ဝွံ ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်မိၚ်တုဲ မိပ်စိုတ်ကၞုက်ကၞာဲတဴအိုတ်ရ။
“ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဝွံ ဒှ်မၞုံတဴကဵုပညာကွေံသွံ တ္ၚဲဝွံဂွံဗလးထောံကၠေံ ဒိဋ္ဌိသၟိၚ်မဇကုတုဲ ပိုဲညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ဂွံတသိုက်စိုတ်အိုတ်ကွေံရ”ဂးတုဲ မှာဇန်တံညးဂမၠိုၚ် သ္ဍိုက်မၠိုက်အိုဟ်တၟိုဟ်ထိုၚ်သးတဴ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် အလုံဍုၚ်အိုတ်ရ။
၉။ ခဏ်သ္ပအဓိဋ္ဌာန်
ပလေဝ်ဒါန်ကောန်ဗြဴသၟိၚ် တၞဟ်နကဵုမဇကု ဗလးကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် သၟိၚ်မဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထတုဲ ဟဂွံထောံလွဳဏီတုဲ အဲဗလးဒဒိုက်ဇိုန်ကဵုတသိုက် သၟိၚ်မအဲညိဂးတုဲ က္ၜံၚ်ထံက်ကလီုလပုဟ်တဲစှ် ပ္ဍဵုလဝ်လ္တူဒလာၚ်ကၞေၚ် လ္ၚောဝ်ဒိုဟ်စှ်တုဲ သာ်ဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် မအဓိဋ္ဌာန် တွံစၟတ်သစ္စရ။
“ယွံမၞးတံ ပ္ဍဲလိုက်ဝွံအိုဿီု ခမဳဗမၞး မၞိဟ်ဒေဝတဴ မဟိဒ္ဓိကာ မဟောသာစ၊ အိန်ဗြီုတၠဣဓိတံညးဂမၠိုၚ်အိုဿီုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်တုဲ နကြဳဇှ်ဒြဟတ်အနုဘဴဇကုဂှ် တၞဟ်နဗလးကၠေံ ဒိဋ္ဌိသၟိၚ်မအဲဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်တုဲ နကြဳဇှ်ဂုန်သုစရိုတ်အဲ ဂုန်သဳလအဲ ဂုန်သစ္စတွံစၟတ်အဲဂှ် ညးမၞုံကဵုဣဓိတံဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်တုဲ ဂိုၚ်ဗလးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိသၟိၚ်မအဲဍိက်ညိအဴ”။
၁၀။ ခဏ်မှာဗြီုနာရုတွံဓဝ်
ပလေဝ်ဒါန်ရဴဝွံ ကောန်ဗြဴသၟိၚ် ပအဓိဋ္ဌာန်တွံစၟတ်တုဲ ပ္ဍဲကာလဂှ် ဗောဓိသတ် ဒှ်မှာဗြီုနာရဒဂးယၟု ဗောဓိသတ်တုန်လေဝ် ပ္တံပါရမဳသၟိက်ပြာက်ဒဒိုက်သတ်ရောၚ်၊ နွံတဴမေတ္တာကရုဏာ ပ္ဍဲသတ္တံရောၚ်ဒှ်တုဲ မၠာ်မွဲတဴသတ္တံ စၟဟ်ဟ်ကာလရောၚ်၊ ပ္ဍဲကာလဂှ် နဒြဟတ် တွံစၟတ်သစ္စကောန်ဗြသၟိၚ်ဂှ်တုဲ ဗောဓိသတ်မၠာဲမွဲ ဗ္စာရဏာ ညာတ်ကေတ် ဒဒှ်သၟိၚ်မစိုန်သကီုတဴကဵုမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ်တုဲ ဒဒှ်ကောန်ဗြဴသၟိၚ်မလ္ၚောဝ်ရာဒနာမိက်ဂှ် ဗောဓိသတ်နာရုမှာဗြီု ညာတ်ကေတ်တုဲ ပါဲကၠေံနူအဲမွဲတုဲ တၞဟ်နကဵုဗလးကၠေံမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိသၟိၚ်ဂှ် ညးသ္အာၚ်မသၟဟ်ရထဂှ်ဟမွဲရ။
“တ္ၚဲဝွံ တၞဟ်နဇိုက်ကဵုဒတုဲစိုတ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ဂှ်လေဝ်ကီု၊ တၞဟ်နဇိုန်ကဵုတသိုက်သၟိၚ်ဂှ်လေဝ်ကီု၊ တၞဟ်နဇိုန်ကဵုတသိုက်ဇန်ညးဍုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ်ကီု၊ အဲသအာဂပ်ဝ်ရ”။
“ဂှ် မူရဴလွေဟ်မွဲ အဲသ္ပတုဲ အဲသ္အာမဂပ်ဝ်ညိရော”ချပ်တုဲ၊ “ဒဒှ်ခမဳဂှ် မၞိဟ်တံဂမၠိုၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက် ယိုက်ဒိုက်ဂိုၚ်ကေတ် ဂလာန်ဒလောံဗ္တောန်ရောၚ်၊ ဗွဲမကွေဟ် ခမဳရသိဂှ် အဲသ္အာရ” ချပ်တုဲ၊ ဒဒှ်အတ္တဘဴ မၞိဟ်မၞုံသာ်ဇကုညံၚ်အရံၚ်ထဝ်ထမၞတ် ညာတ်တုဲ ဂပ်ဝ်သ္ဇုၚ်သ္ဍိုက် ယိုက်ဒိုက်ဂှ် လမိတ်ဗဒှ်တုဲ စွံလဝ်သော်ဂၠောၚ် ဒက်ဝန်ဇာတာ သ္ပိုၚ်သတက်ကၠေံသ္ၚာ တၚ်သကိုပ်မစိစောန်ဒၟံၚ် ညံၚ်လျးသၞံၚ်ထဝ်ဂှ်ဒှ်တုဲ နဍာ်နုၚ်ၜါ မတုပ်တဴရဴ အရံၚ်ဂၠးထဝ် စုတ်လဝ်ပ္ဍဲလျဗၠဲတုဲ နဒလေၚ်ထဝ် ပ္ဍုန်လဝ်လ္တူပၞးတုဲ နဍာ်ပလၚ်ကာမွဲ မတၟုယ်တဴ နသိလ္လာပ္ဍုန်လဝ် လ္တူပါၚ်နုၚ်ဂှ် ယိုက်ကေတ်တုဲ ဗွဲလွေဟ် ခမဳဣသိဂှ်ပတုဲ ညံၚ်တရဴသၟိၚ်ဂိတုမွဲ မရာၚ်ဆာဲတဴ ပ္ဍဲဂၠးအမှဲအကာသကီု၊ သီုကဵုရာၚ်ဆာဲတဴနအနုဘဴဇကုဂှ် ကလာၚ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲအကာသတုဲ ပ္ဍဲပြာသာဒ်သၟိၚ် ညးမဂ္ညိလဝ်ဒးရးဂှ် မှာဗြီုလုပ်ကၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲဒေါဝ်ဗနဳအမာတ်တံညးဂမၠိုၚ် မတွဳဗွိုၚ်တဴသၟိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂတမုက်သၟိၚ် ပ္ဍဲလတူအကာသ မဟမွဲကဵုလၟာ်လကၠိုက်ဂှ် မှာဗြီုကလာၚ်တန်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲလ္တူအကာသ ရသိမှာဗြီု မကၠုၚ်ကလာၚ်တန်ဒၟံၚ်ဂှ် ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ညာတ်တုဲ “နကြဳဇှ်အဓိဋ္ဌာန်ပတ္တဏာ တွံစၟတ်ရာဒနာအဲတုဲ တၞဟ်နမေတ္တာကရုဏာ ပ္ဍဲအဲကီု ပ္ဍဲသၟိၚ်မအဲလေဝ်ကီုဂှ်ဒှ်တုဲ ဒေဝတဴဣသိဣဓိ မကၠုၚ်စိုပ်ပိုဲကွေံသွံ”ဂးတုဲ၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်အိုဟ်တၟိုဟ်တုဲ ညံၚ်တၞံဗြာတ်ထဝ် မ္ဒးဂဝဝ်မုက်ကျာဝေရံၚ် ကျာဗရာတ်တုဲ ရဴမဒေါမ်တၟဝ်စှ်ေအာကီုရ၊ ကောန်ဗြဴသၟိၚ်ပၠောတ်လဝ်ကၞိပ်တုဲ လ္ၚောဝ်တဴရသိမှာဗြီုရ။
သၟိၚ်ညာတ်ဣသိ သီုကဵုဣဓိအနုဘဴ စၠးစရာဲမလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သၟိၚ်သီုကဵုမဖေက်ဂၟံက်ဂှ်ဒှ်တုဲ တနဟ်နတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာဇံၚ်ဒေန်ထဝ်ဂှ် ဟသၟဟ်ရထတုဲ သၟိၚ်စှ်ေကၠုၚ်နူသၞာတုဲ ပ္ဍဲဋ္ဌာန်မသဝ်ဂှ် သၟိၚ်တန်ဒၟံၚ်တုဲ မူနူဋ္ဌာန်တလုၚ်ကီု၊ ယၟုဂကူကီု၊ သၟိၚ်သၟိက်ဂွံသၟာန်တုဲ ချပ်တဴရ။
သၟိၚ်ညာတ်အနုဘဴမှာဗြီုတုဲ သလှ်ေဝိဇ္ဇာဓဵုရောၚ်ချပ်တုဲ ဟဂွံလ္ၚောဝ်တုဲ သၟိၚ်သၟိက်ဂွံသၟာန်ပၠန်တုဲ ရဴဝွံ သၟိၚ်သ္ဂးပၠန်ရ။
“ယွံဒေဝတဴ ညံၚ်ရဴသၟိၚ်ဂိတု မပျးလျး ပ္ဍဲကာလဗ္တံကီု တၠအဲပၠလျးတုဲ မူနူတၠုၚ်မွဲ တၠအဲမကၠုၚ်ရော၊ မူယၟုဂကူတၠအဲရော၊ နလၟေၚ်သၟာန်အဲဝွံ ယၟုယၟာကီု ဂကူကီု၊ တၠအဲဟီုကဵုအဲညိ”သၟိၚ်ဂး၊ မှာဗြီုမိၚ်လဟီုသၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံ ဂးကဵုသၟိၚ်ရ။
“မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ၊ မရာတ်သၟာန်တၠုၚ်အဲမကၠုၚ်ဂှ် အဲကၠုၚ်နူဍုၚ်ဒေဝတဴရ၊ ယၟုအဲနာရဒရ၊ ဂကူအဲ ကဿပရ၊ ရဴဝွံ ညးမတီအဲရမရာတ်” ဗြီုဂး၊ သၟိၚ်မိၚ်တုဲ ရဴဝွံဂးပၠန်ရ။
“ယွံဒေဝတဴမပြဲ တၠအဲပတၠစရာဲလျးကီု၊ တၠအဲဂွံကလာၚ်ဒၟံၚ်လ္တူအကာသဂှ်ကီု၊ တၠအဲဂွံကၠုၚ်အာလ္တူအကာသဂှ်ကီု၊ အသဝ်ဇၞော်ကဵုအနုဘဴကွေံသွံ၊ ယွံဒေဝတဴနာရဒ မူဂှ်ဟိုတ်မွဲတုဲ တၠအဲမကလိဂွံပတၠဣဓိအနုဘဴဂှ်ရော”သၟိၚ်ဂး။
“ယွံမရာတ် ပ္ဍဲကာလအတိက်တေံ အဲမဂွံဝေတ်လဝ်ဒွါပိရောၚ်၊ စက္ခု၊ သောတ၊ ဃာန၊ ဇိဝှါ၊ ကာယျ သာ်ဝွံ အဲဂွံဝေတ်သ္ၚဳလဝ် ကာယဒွါရောၚ်မရာတ်၊ ပိသုဏဝါစာ၊ ဖရုသဝါစာ၊ သမ္ပပ္ဖလဝါစာ၊ မုသာဝါစာ၊ သာ်ဝွံ အဲဂွံဝေတ်သၚဳလဝ် ဝါစဳဒွါရောၚ်မရာတ်၊ အဘိဇျာ၊ ဗျာပါဒ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ သာ်ဝွံ အဲဂွံဝေတ်သၚဳကၠေံ မနောဒွါရောၚ်မရာတ်၊ ဓဝ်သုစရိုတ် မပ္တန်လဝ်နဇျာန် ဓဝ်ပရိကံကဵုကသိုန် မလလံကၠေံကုလေသတုဲ ပ္ဍဲနူကာလအတိက်တေံ အဲပ္တုဲလဝ်တုဲ ဟိုတ်နူဓဝ်တံဂှ် အဲဂွံသိပ်ဂၠိပ်လဝ်တုဲ အဲဂွံပ္တုဲလဝ်တုဲ အဲဂွံလ္ၚတ်လဝ်တုဲ ယြဴဒၞာဲဌာန်လအာမွဲ အဲသၟိက်ဂွံအာရ၊ နလအာဂှ် ညံၚ်ပရဟ်စိုတ်ကီု အဲမဂွံအာရောၚ်မရာတ်၊ အဲမဂွံပတၠဣဓိရောၚ် မရာတ်”မှာဗြီုဂး။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်ဂးပၠန်ရ၊ “ယွံဒေဝတဴ နာရဒ ဂလာန်သၟန်အဲကၠာဂှ် တၠအဲသှ်ကဵုအဲတုဲ ဂလာန်ဂတပၠန် အဲသၟာန်ညိ၊ ပထမုတ် ဗွဲစၟတ်တၠအဲဟီုကဵုအဲညိ၊ ဇန်တံဂမၠိုၚ်ဟီု သွဝ်နွံ၊ ဗြီုနွံ၊ လိုက်နွံ၊ ပလိုက်နွံ၊ မိနွံ၊ မနွံ၊ သာ်ဝွံဇန်တံဂးဂှ် အတ္ထိနုခေါ ကွေံရဟာ”သၟိၚ်ဂး။
“မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ၊ နဂလာန်မွဲ မဟာဇန်တံမဟီု ဒေဝတဴသွဝ်နွံ၊ ဗြီုနွံ၊ မိနွံ၊ မနွံ၊ လိုက်နွံ၊ ပလိုက်နွံမ္ဂးဂှ် နွံစၟတ်ကွေံရမရာတ်၊ ယွံမရာတ် ဇန်တံလ္ၚဵု ဍေံထၞေန်တဴစိုတ် ပ္ဍဲကာမဂုန်မသုန်ပြကာတုဲ ဇန်မဝိဝိၚ်တဴဂှ် မဝိဝိၚ်တဴ၊ ဇန်မစိုန်သကီုတဴ နဓဝ်မောဟတံဂှ်ကီု၊ ညးတံဂှ် ဟဂွံတီလိုက် ပလိုက်ရောၚ်မရာတ်” မှာဗြီုဂး။
သၟိၚ်မိၚ်တုဲ သၟိၚ်သၟိက်ဖအိုတ်ပ္တိုပ်ကၠေံ ဂလာန်မှာဗြီုဂှ်တုဲ ရဴဝွံ သၟိၚ်သ္ဂးရ၊ “ယွံနာရဒ ပ္ဍဲပလိုက်တေံ နွံတၠအဲမ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲလိုက်လၟုဟ်ဝွံ မသုန်ကၠံကသာပ် တၠအဲကဵုအဲညးကၠာတုဲ ပ္ဍဲပလိုက်တေံ လ္ၚီကသာပ် အဲသကဵုတၠအဲပၠန်ရ”သၟိၚ်ဂး။
ပ္ဍဲကာလဂှ် ဒေါဝ်ပူရိသာတ်ဂမၠိုၚ် ဗောဓိသတ် သၟိက်ဂရိုဟ်သၟိၚ်တုဲ ရဴဝွံ ဗောဓိသတ်သ္ဂးရ၊ “ယွံမရာတ် ဗတ်ဒှ်ရမရာတ် တီဂလာန်ခမဳမ ညးမတဴပ္ဍဲဓဝ်ဗတ်ဒှ်ရ၊ မရာတ်နွံကဵုသုစရိုတ် ထၟိက်မဍိုန်ညံ မၞုံတဴကဵုသဳလ စာဂ သဒ္ဓါဂှ် ပိုဲတီတုဲ တၞဟ်နတၟိန်ပရဲဇၞော် ပၟဝ်ဒြပ်ဂှ် မသုန်ကၠံကသာပ်ဂှ် ပိုဲကဵုမရာတ်ကီုရ၊ မရာတ်တုန်လေဝ် ကြံကြသ္အဵုသ္အာ်သ္ကာတ်မြောဟ် မၚောဟ်စဍောဟ်လောန် ဒှ်မၞိဟ်အလဇ္ဇဳဒဇန် ဒဟာသဳလောန် ပအနိၚ်အထက် ရာန်သကိုတ်ညးရောၚ်၊ ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတုဲ ရုၚ်ဒါန်ကဵုရိုဟ်ထောံကၠေံတုဲ ပ္ဍဲကောန်ညး သမ္ဘာညး မၚ်မွဲလဝ်တံဂှ် ဗွဲအနိၚ်အထက်ဂိုၚ်ေကတ်တုဲ ဒၚောပ်ပသမ္ဘာဇကု နူဒဒှ်မၞိဟ်ဝွံ စုတိအာတုဲ ပ္ဍဲနရက်မသ္ကာတ်မြဟ်တေံ မရာတ်ဒးအာက္တဵုဒှ်ရ”။
“မရာတ် အာဒးနရက်တုဲ ယွံမရာတ် မသုန်ကၠံကသာပ် မရာတ်ကေတ်လဝ်ဒြပ်အဲဂှ် လ္ၚီကသာပ် သကဵုကီုရ၊ မရာတ်ဟီုလဝ်ဂှ် လ္ၚီကသာပ်ဂှ် မရာတ်ကဵုအဲရဂးတုဲ မူရဴပူဂဵုမွဲ ပ္ဍဲလိုက်တေံ မသ္ဂောံအာမိက်စဂတှ် နွံရောမရာတ်”။
“ယွံမရာတ် ယြဴပူဂဵုမွဲ ဒှ်အဓမ္မ မၞုံပွမယုတ်မာ မသ္အဵုသ္အာ် မသ္ကာတ်မြဟ် ထမုန်တလန်ဗၞး ထပက်ကာ ဟွံဖေက်ပါပ် ဟွံဂွပါပ် ကုပူဂဵုဂှ် တၠပညာတံ ဟွံပ္တေဟ် ဟွံဖျေံစဒြပ်ရမရာတ်”။
“ယွံမရာတ် ယြဴတြုံမွဲ ဟမွဲကဵုစၞာဲ ဥပါဲလဇ္ဇဳ မပ္တေံကံဖဵု တီဂုန်ခမဳဗမၞးဇၞော်ကၠး ပ္ဍဲဓဝ်သဳလ မဖေက်ပါပ် မဂွပါပ် မလောပ်နာံ ဗျာပ်ပ္ဍဲဒါန်သဳလဘာဝနာ မဟဂွံပအနိၚ်အထက်ပ္ဍဲကောန်ညးသမ္ဘာညး ပူဂဵုသာ်ဂှ်မ္ဂး ညးတၠပညာတံတီတုဲ ပူဂဵုဂွံကလေၚ်ကဵုဒြပ် ကုပိုဲပြဟ်ရ”ဂးတုဲ တၠပညာတံ မဖျေံကဵုဒြပ်ရောၚ်မရာတ် နဂလာန်မရဴဝွံ မှာဗြီုနာရဒ ဟီုရာန်သကိုတ်ကၠေံသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်အိုတ်အာပါၚ်ရ။
မဟာဇန်ဂမၠိုၚ်မိၚ်လဟီု မဟာဗြီုနာရဒတုဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်မိပ်စိုတ်တုဲ ဒေဝတဴတၠဣဓိ ဣသိနာရဒဝွံ ဂွံဝေတ်ကၠေံသၟိၚ်တုဲ တ္ၚဲဝွံ သၟိၚ်ဒးထောံကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဗိုန်ရ၊ ချပ်တုဲ အိုတ်အလုံဍုၚ်မိတ္ထဵုဂှ် ကၞုက်ကၞာဲမွဲ ဒှ်တဴအိုတ်ရ၊ နကြဳဇှ်အနုဘဴဗောဓိသတ်ဂှ် ဇန်မတဴပ္ဍဲဍုၚ်မိတ္ထဵုထပှ်ယောဇနာဂှ် နတွံဓဝ်ဗောဓိသတ် မိၚ်ဗျာပ် ပြာကတ်တဴအိုတ်ဟေၚ်။
၁၁။ ခဏ်တွံထ္ၜပရောဘုံနရက်
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကာလဂှ် သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ်ချပ်၊ “သၟိၚ်ဝွံ ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဗိုန်လောန်သန်ရောၚ်သွံ၊ နဘဲပွနရက် အဲထ္ၜးကဵုဖေက်တုဲ ဗွဲကြဴမ္ဂး အဲဟီုပျး ထ္ၜးကဵုဍုၚ်သွဝ်ပၠန်ရ” ချပ်တုဲ ရဴဝွံ ရသိမှာဗြီုသ္ဂးရ။
“မဟာရာဇ၊ ယွံမရာတ်၊ ပ္ဍဲကွေတ်ဒိဋ္ဌိဂှ် ယဝ်မရာတ်ဟွံသၠးထောံကၠေံမ္ဂး စုတိအာနူဒဒှ်မၞိဟ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲနရက် မသ္ကာတ်မြဟ် ကြံကြလောန်ဂှ် မရာတ်မ္ဒးစှ်ေစိန်ဒၟံၚ်မဆောတ်ဟွံမွဲရ”
“ယွံမရာတ် မရာတ်ဒ္ဂေတ်ဗက်ကွေတ်ဒိဋ္ဌိဝွံတုဲ နူဍုၚ်မၞိဟ်ဝွံ မရာတ်စုတိအာတုဲ မရာတ်မ္ဒးစိုပ်နရက်ခ္ဍာ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ခ္ဍာ်တံဂှ် ဇကုဍေံတမာစိၚ်ဗၠာဲ ဍေံကြံကြသ္ကာတ်သရာဲတဴ စမဴဍေံဒှ်ပသဲ ဍေံၜံက်ဂြဲဂစာဲတဴ ဒးဖျုန်ဒကုတ် ဒးဇုတ်ပရာတ်ပြးချာဲအာရမရာတ်”
“တုဲဒးနရက်ကၠဵုဇမ်ကာတ် မဒျိုၚ်လ္ၚဟ် ကၠဵုလ္ၚီဂှ် ကၠဵုဗကေတ် လ္ၚဵုကၠဵုဒဝါန် ဂၞေဟ်ဍေံသ္ကေတ်သ္ကာ ဇကုဍေံတမာစိၚ်ဗၠာဲ ကၠဵုတံဂှ် သ္ကာတ်သရာဲ ကိတ်ဂြဲၚာဲစကၠေံ ဖျုန်ကၠေၚ်ဂြိုဟ်ကြုက် ကိတ်ဒကုတ်ကၠေံ ဇိုၚ်တဲက္ဍိုပ်က္ဍဟ် ကၠဵုရာလ္ၚီ ကိတ်သၠေဟ် တသိုၚ်စကၠေံ ဖျုန် စၞာံ ဂြိုဟ် ကြုတ် မရာတ်ရ။
“ယွံမရာတ် ပ္ဍဲလောကန္တနရက်ဂှ် မၞိဟ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတံဂှ် အာက္တဵုဒှ်မ္ဂး တ္ၚဲဝွံဒးညာတ်သက်က်ရ၊ ဂၠုၜိုဟ်တဴလၟိုန်ရ၊ သတ်နရက်တံ ဟွံညာတ်ရၚ်သ္ကံတုဲ ဗပုတ်ကၠုၚ် ဗပုတ်အာရ၊ ဍာ်ဟဂွံသုၚ်၊ ပုၚ်ဟဂွံစ ဆဵုဒးရၚ်သ္ကံတုဲ ရပ်စရၚ်သ္ကံရ၊ ယာံမရာတ် ဟွံထောံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတုဲ ပ္ဍဲနရက်ဂှ် မရာတ်ဒးစသိုၚ်တဴဒဒိုက် မဂပ်ဝ် ဖေက်ဂၟံက်ဂှ်ရမရာတ်”
“ယွံမရာတ် ယာံမရာတ်ဟဂွံထောံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ်တုဲ စုတိအာနူဍုၚ်မၞိဟ်ဝွံတုဲ မရာတ်စှ်ေဒးနရက် ကၠဵုဂမၠိုၚ်တဂှ်တုဲ ကၠဵုဗကေတ် ကၠဵုသြာန် ကၠဵုဒဝါန် ဂၞေဟ်ဂှ်ဂၠိၚ်သ္ကေက်သ္ကာ ဇကုဍေံတမာစိၚ် ဍေံသွိၚ်တသိုၚ်ဂြဲစမရာတ်တုဲ ဇိုၚ်တဲ က္ဍိုပ်ကိတ်ဒကုတ် ဂြိုဟ်ကြုတ် ကိတ်ဂြဲစဇကုမရာတ် ကြိပ်ပ်ရသွံသၟိၚ်”
“ယွံမရာတ် ပူဂဵုဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတံဂှ် စုတိနူဍုၚ်မၞိဟ်ဝွံတုဲ စှ်ေဒးနရက်ကာလုပကာလမ္ဂး ပၟၚ်နရက်တံဂှ် ရပ်ကေတ်ဗၞုလွဟ်တုဲ ပ္ဍဲတိပသဲမဂဵုတဴသီုလ္ၚဂှ် ဍေံပၠောတ်လဝ်မရာတ်တုဲ နကဵုဗၞုဟ်ဇမၠိုၚ်ဂှ် ဍေံသြံၚ်လဝ်တုဲ ဍေံတၚီုနူသတုံကၠိုဟ်ဇွိ နူဇွိကၠောဟ်သတုံ သီုကဵုဆီဇွောဝ်ဂဵုတဴဂှ် မရာတ်ဒးလရိုအ်ဒဝဴတဴရမရာတ်”
“ယွံမရာတ် လွဟ်ဗၞုဟ်ဇမၠိၚ်ကီု လွဟ်ဗၞုဟ်ဇမၠေံကီု ညံၚ်ဗြဲလွဟ် မဗဂူဖျေံနူအကာသကီု သီုလွဟ်ဂတး လွဟ်ဗၞုဟ် မဂဵုတဟဵုတဴဂှ် ဒတုံပြဟ်စှ်ေဒးဇကုမရာတ်တုဲ ဒးဇိုၚ်ဒကုတ် ဒးတဲဒကုတ် ဒးက္ဍိုပ်ဒကုတ် ဒးဂၞဴဂြိုဟ်ကြုတ် ကသာတိတ်ဂၠဒၟံၚ် မဒှ်ကဵုမရာတ်ရ မရာတ်”
“ပ္ဍဲနရက်ဂှ် ကျာဂမ္တဴက္တဵုဒှ်တုဲ ညံၚ်ရဴသၞပၟတ် ပိုက်ဂဵုသဏေံကၠုၚ် ဂဵုလှောံဒၟံၚ် အေၚ်ဒုၚ်ဟမာန်တုဲ မရာတ်မ္ဒးဒြေပ်တွးတဟးဒၟံၚ်ဗ္တံတ္ၚဲရမရာတ်”
“ယွံမရာတ် ပ္ဍဲတိပသဲမဂဵုတဴဂှ် ပၟၚ်နရက်တံ ပၠောတ်လဝ်မရာတ်ရ၊ နလေံပသဲ မဂဵုတဴသီုသနပၟတ်ဂှ် ပၟၚ်နရက်တံ တိုက်ကဵုဒွဵုမရာတ်တုဲ မရာတ်မ္ဒးလရိုအ်ယာံတဴဒဝဴတရသွံမရာတ်”
“ယွံမရာတ် ပ္ဍဲနရက်တၟံသမၠုၚ်မဂဵုတဴ နဂၠောၚ်ယက်သၞပၟတ်ဂှ် မရာတ်ဒးဒွါန်တုဲဂှ် ဇကုမရာတ်မ္ဒးတူလ္ပာ်အာ စၞာံဇကု မသံက်အာတုဲ ဗ္ကေတ်ဂဵုတဴညံၚ်ရဴပ္ကဴဗပုၚ်မရာၚ်ဂှ် ထဝ်လ္ၚီုကသာပ်သကဵုတုဲ ကဵုအဲဂွံဗၠးနူနရက်ဝွံညိ ရးဂတုဲ မူရဴညးမွဲ မသဂိုၚ်ကေတ်ကဵုမရာတ်နွံရောမရာတ်”
“ယွံမရာတ် နရက်ဆုကြိက် မၞုံသၠုၚ်ဍေံသၟဟ်ကဵုဂၠံမတ်ဗြဲကီု ဇလပသဲသ္ကေက်တဴ ရဴကောန်သရး(ဂရး) လ္ၚဵုဂၠောဲဒစးတိုန် လ္ၚဵုဂၠောဲဒစးစှ်ေ ကၠဵုထဍေၚ်ကိတ် သတ်နရက်တံဂှ် ဒုၚ်ဟမာန်တုဲ ဒဴကၠဵုဒွါန်တိုန်အာဆုကြိက်ဂှ် အိုတ်တြုံဗြဴ မ္ဒးပလီုသမ္ဘာညးတံဂှ် ဒွါန်တိုန်ဆုကြိက်တံဂှ်တုဲ ဇလကြိုက်စၚ်ဒး ဗုၚ်ပြောဟ်အာ ဂြိုဟ်ကြုတ်တိတ်လသာဒၟံၚ် ဗွဲလ္တူခ္ဍာ်ဂၞံၚ် ၜံက်ဂြယ်စ ဂြိုဟ်ကြုတ် ၜံက်ကလှာၚ်စ ဂဍောၚ်မတ်တုဲ မရာတ်ဒးဇတဝ်ဒၟံၚ်ဖြပ်ပ်ရမရာတ်”
“ပူဂဵုမပလီုကောန်သမ္ဘာညးဂှ် မ္ဒးနရက်ဝွံရ၊ မရာတ်ဂှ် မရာတ်မ္ဒးဒွါန်ဇကကြိက်ဂှ်တုဲ ခ္ဍာ်ခၟဴပသဲ ၜံက်ဂြဲဒၟံၚ်မရာတ်ဂှ် မူရဴတၠဒြပ်မွဲ မဂွံအာမိက်ဂတှ်ကဵုမရာတ်အကြာနရက်ဂှ်ရောမရာတ်၊ မရာတ်ဒုၚ်ဘဲခ္ဍာ်တၟာတ်လ္တူဆုကြိက်တေံဟွံမာန်တုဲ မရာတ်စှ်ေကၠုၚ်ပၠန်ရ၊ ဇလကြိက်စၚ်ဒးတုဲ ဒးဇိုၚ်တဲဒကုတ် ဒးကြုတ်တိတ်လသာ ဆီဇွောဝ်တိတ်အာ ဗကေတ်ဂဵုတဴ ညံၚ်ရဴပ္ကဴဗပုၚ် မရာၚ်ကီုဒှ်တုဲ ဒတုံစှ်ေတိဒြေပ်အာ အကြာတိပသဲမဂဵုဒၟံၚ်ဂှ် မရာတ်ဒုၚ်ဂမ္တဴတိပသဲဂှ်ဟွံမာန်တုဲ မရာတ်ဆၚ်စှ်ေအာပ္ဍဲကြုၚ်ဝေတ္ထရဏဳဂှ်ရ။
“ဍာ်ကြုၚ်ဂှ် ဂဵုဒဟဵုတဴဗွဲမလောန်ရောၚ်၊ မရာတ်ဒုၚ်ဂမ္တဴဍာ်ပသဲဂှ်ဟွံမာန်တုဲ ဒြေပ်အာအကြာသၠဒကှ်တံဂှ်ရ၊ သၠဒကှ်တံဂှ် သ္ကေက်သ္ကာတ်ညံၚ်ရဴၜုန်နိၚ်ကီု၊ ဒးဇိုၚ်ဒကုတ် ဒးတဲဒကုတ် ဒးဗုၚ် ဗုၚ်ကၠောဟ် ကြုတ်တိတ်လသာဒၟံၚ်ရ၊ မရာတ်ဒုၚ်ဒဒိုက်ဂှ်ဟမာန်တုဲ မရာတ်တိုန်အာပ္ဍဲသြၚ်ပၠန်တုဲ မရာတ်ညာတ်ဂြိုပ်သၞာ်တုဲ ဒြေပ်ထောံၜှော်ညိရဂးတုဲ မရာတ်ဒြေပ်ပ္ၚောံဂြိုပ် အသိပတ္တဂှ်ပၠန်ရ၊ သၠဆုမဒှ်သၞာ်ဂှ် ဍေံသ္ကေက်သ္ကာတ် ညံၚ်ရဴဗၞုဟ်ကောန်ဂရးကီု ဍေံပြဟ်ဒၟံၚ်ဗြူဗြူဟွံတီသ္ဂုတ်ဖလုတ်ရောၚ်၊ မရာတ်ဒြေပ်လုပ်အာတုဲ သၠဆုဂှ် ဒးဇိုၚ်ဒကုတ် ဒးတဲပိုတ် ဒးမှော်မှော်(မုဟ်ပိုတ်) ဒးကတောဝ် ကတောဝ်ပိုတ် ဒကုတ်၊ ဒးဗုၚ် ဗုၚ်ပြိုဟ်ကြုတ်လတ်တိတ် တိတ်လသာဒၟံၚ်တုဲ ဇကုမရာတ်ဇတဝ်ဒၟံၚ်တတ်တ်ရ။
ပ္ဍဲကာလဂှ် မရာတ်ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်ဒဒိုက်နရက်ပ္ဍဲပလိုက်တေံဂှ် မရာတ်ကေတ်လဝ်ဂတှ်အဲမသုန်ကၠံကသာပ် ပ္ဍဲလိုက်တေံဂှ် စိုပ်ပ္ဍဲပလိုက်တေံတုဲ လ္ၚီုကသာပ်အဲလေဲကဵုရ မရာတ်ဂးဂှ် လၟုဟ်လေဲကဵုရ ဂးတုဲ မူရဴညးမွဲ မအာမိက်ဂတှ်ပ္ဍဲနရက်တေံဂှ်နွံရောမရာတ်” ရဴဝွံ နာရဒ မှာဗြီုဂး။
ပရိုၚ်နရက်ဂှ် ဗောဓိသတ်တွံကဵုသၟိၚ်ဂွံမိၚ်တုဲ နကြဳဇှ် ဗယာပ်မေတ္တာဗောဓိသတ်ဂှ်ရ၊ မိၚ်လဟီုဗောဓိသတ်တုဲ သၟိၚ်ဖေက်အဲနရက် သမ္ၚုဒမြဴတဴဗွဲမလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ရဴဝွံ သၟိၚ်သ္ဂးပၠန်ရ။
“ယွံရသိဒေဝတဴ အဲဍိက်ဂွံမိၚ်တွံဓဝ်တၠအဲတုဲ ညံၚ်ဆုဝေရဳ ရဴမတဴပ္ဍဲဇမောဝ်ကီု အဲဖေက်ဘဲနရက် ဒဇပ်ဇတဝ် ဝိဝိၚ်တလိၚ်တဴဒိုဟ်တုဲရအဴ၊ ယွံဣသိ က္ၜၚ်ဇၞော်လ္ၚီအာပ္ဍဲဒေါဝ်မှာသၟိတ်တုဲ တ္ကံဇၞော်ဟေၚ်ရဴမဒှ် သၞေဟ်သြၚ်ဗ္ဒိုပ်ကီု ပ္ဍဲဒေါဝ်ဂၠံဒမၠုဂှ် နလျးပၞာၚ်သ္ဍဴရဴမဂွံဗျးကဵုမာန်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ အဲဝိဝိၚ်သ္ဒိုဟ်သ္ဒီု လီုအာအသိဓဝ်ပညာဂၠုအာ နလတိုပ်မောဟတုဲရ၊ တၠဣသိဒေဝတဴ မဒှ်သၞေဟ်သြၚ်တ္ကံဗဒိုပ်အဲဍိက်ရ၊ တၠအဲရသိဒေဝတဴ မဒှ်ပၞာၚ်သ္ဍဴမပျးထ္ၜးကဵုတရဴသုဂတိဘုံကဵုအဲဍိက်ညိရအဴ”သၟိၚ်ဂး။
၁၂။ ခဏ်တွံထ္ၜးကဵုဒ္ဂေတ်သၟိၚ်တမၠာတမၠာ
ပလေဝ်ဒါန်ဗောဓိသတ် မိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်အာတ်အခေါၚ်တုဲ ရဴဝွံ ပကဵုသၟိၚ်ပၠန်ရ၊ “မဟာရာဇ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ နူညးဂၟံၚ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံဂှ် သၟိၚ်ဓတရဋ္ဌ သၟိၚ်ဥသိန္ဓရရာဇာ သၟိၚ်ဝေသာမိတ္တရာဇာ၊ သၟိၚ်အဋ္ဌက၊ သၟိၚ်သမဒဂ္ဂိရာဇာ၊ သၟိၚ်သိဝိ၊ သၟိၚ်တြဴကၠာတေံဂှ်ကီု ညးသ္အာၚ်ကီု ညးပသၟိၚ်ပ္ကၚ်ရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်တု ပ္ဍဲခမဳကီု ပ္ဍဲဗမၞးကီု ညးဖ္အာတဴဓဝ်သုစရိုတ် ညးကၠောန်ၜိုတ်ကဵုရတ်ပိပြကာတုဲ ၜးအတ္တဘဴ ညးဂွံစဴစိုပ်ဍုပ်သွဝ်အိုတ်ရမရာတ်၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ အဓမ္မဂှ် ဝေၚ်ကၠေံတုဲ ပ္ဍဲဓမ္မဂှ် မရာတ်တန်ဒၟံၚ်ညိ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဂှ် မရာတ်မၚ်မွဲညိ”
ညးမ္ဂးဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဂှ်ရော၊ ဒါနံ၊ သဳလ၊ ပရိစာဂံ၊ ဥဇုဝံ၊ အတာပံ၊ အကောဓံ၊ အဝိဟိသဥ္စ၊ ခန္တိစ၊ အဝိရာဓိနံ၊ ဨတေဒသရာဇာဓမ္မေ၊ မူဏိန္ဒေနပကာသိတာ။
ဒါနံ−ပွမပ္တုဲဒါန်၊ သဳလံ−ပွမမၚ်မွဲ သဳလမသုန်မဟဂွံဂစိုတ်သတ်၊ မဟဂွံကၠတ်ဒြပ်ညး၊ မဟဂွံပလီုကောန်သမ္ဘာညး၊ မဟဂွံဟီုဂလာန်တမုန်မုသာ၊ မဟဂွံသုၚ်သုရာစၞဗ္ၜူ ဣဝွံဒှ်သဳလရ၊ ပရိစဂံ−မၞုံကဵုကွဵုကွေတ် သၠးပွး၊ ဥဇုဝံ−မၞုံကဵုစိုတ်တမ္ၚူ၊ မုဒုဝံ−မၞုံစိုတ်မဍိုန်ညန် ဟဂွံသ္ကာတ်မြဟ်ကြံကြ၊ အတာပံ−ဟဂွံကတသတ်၊ အကောဓံ−ဟဂွံဇၞော်ပၞတ်(ဟဂွံထေဲပၞတ်)၊ အဝိဟိသဥ္စာ−ဟဂွံပြိုက်ပျဲပျာံညးဂှ်၊ ခန္တဳ−ကဵုနွံဓဝ်လအေၚ်၊ အဝိရာဓိနံ−ဟဂွံထောံကၠေံ ခန္တဳဝေဏီ သၟိၚ်တၠပညာတမၠာ၊ ဨတေဒသရာဇာဓမ္မေ− ဟိုန်ဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာမြဴဝွံဂှ် ၊ မူဏိန္ဒေန−မိန်ကျာ်တြဲသၟိၚ်ခမဳ၊ ပကာသိတာ−စိုန်တွံပပြာကတ်လဝ်ရောၚ်။
“မဟာရာဇာ၊ ယွံသၟိၚ်မပြဲ ပ္ဍဲဓဝ်သၟိၚ်စှ်ပြကာဝွံဂှ် မရာတ်မၚ်မွဲညိ၊ ယွံမရာတ် ပ္ဍဲမၞိဟ်ကီု ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ကီု ဇၞော်အာတုဲ မရာတ်ဗလးညိ၊ လ္ပစကာကေၚ်ကာညိ၊ လ္ပကေတ်အခေါၚ်ဖလှာညိ၊ ပူဂဵုအသပ္ပရိုဟ် မရာတ်စှ်ေဝေၚ်ကဵုဗိုန်ညိ၊ ပူဂဵုသပ္ပရိုဟ် မရာတ်ဟုဲဟာဲပဒဒှ်ေညိ။
၁၃။ ခဏ်တွံထ္ၜးကဵုနနဲဥပမာကွဳ
ပလေဝ်ဒါန်“ယွံသၟိၚ်မပြဲ အတ္တဘဴဇကုမရာတ် မတုပ်တဴရာကွဳဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ ကုသဵုမရာတ်သတပ်လဝ်ရဴသာရထဳဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ ဒဒှ်ဇကုမရာတ်မသ္ဍးအာနူထိနမိဒ္ဓဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ မရာတ်မစိုန်သကီုတဴ ညံၚ်ရိကွဳမခိုၚ်ဂှ် မရာတ် ပခိုၚ်လဝ်ကုသဵုစိုတ်ညိ။ ၚ်တြမရာတ်မတုပ်တဴရဴတဝ်လ္ၚဝ်ကွဳဂှ် မရာတ်ပရအ်စဒါန်ကဵုလ္အာတ်ညိ” “ညံၚ်ဇိုၚ်မရာတ်မတုပ်တဴရဴအကောပ်ကွဳဂှ် ဒ္ဂေတ်မပြဲမရာတ်ဒ္ဂေတ်ဗက်ညိ၊ နစိုတ်မရာတ်ဟဂွံဂဍောပ်ဂှ် မရာတ်သ္ၚဳဝါစဳဒွါညိ၊ နမဍိုက်ပေၚ်တဴကဵုအဝဲကွဳဂှ် နဂလာန်စၟတ်မရာတ်ဟီုညိ၊ ၚ်စက်ကွဳမဂေတ်အာဇိပ်ကၠိပ်ဒးရးဂှ် နဂလာန်မဝိုဟ်ကၠေံဂုန်ညးဂှ် မရာတ်သ္ပဟီုညိ၊ ၚ်အဝဲကွဳမဍုက်ဍေက်တဴဂှ် ပွမဖျဝ်ဇကု ပ္ဍဲရတ်ပိ မိကဵုမဂှ် မရာတ်ပညိ”
“ယၚ်ဗြုကွဳ မစုတ်လဝ်ကၠေၚ်ပ္ဍဲဒကောမ်ကွဳကီု နလဟီုသီုဂအီ မရာတ်ဟီုညိ၊ ညံၚ်ကွဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကဵုဂ္ညိအလာံရာဲတံၚ်ခေါန်ဂှ် နစိုတ်မၞုံကဵုသစ္စာဂ မပ္တေဟ်ကံဖဵုဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ ယၚ်ကွဳမၞုံကဵုဇံၚ်ဍုတ်အယံကွဳဂှ် သီုစိုတ် မအိုဟ်တၟိုဟ်ဂှ် မရာတ်လဗိုန်လဝ်တၞက်စိုတ်ညိ၊ နဇုက်စၞာံက္ဍိုပ်ကွဳ မခိုၚ်ဒက်လဗိုန်လဝ်ဂှ် မရာတ်လဗိုန်စိုတ်ဓဝ်သဳလတုဲ မရာတ်သၚဳအိန်ရဳညိ”။
“စိုတ်မဒ္ဂေတ်တဴကေုာံမေတ္တာ ကာရုဏာ ကဵုဒှ်ညိ၊ ညံၚ်ကွဳညးမဒလဝ်လဝ်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ်ဂှ် စိုတ်ကုသဵုကမု မတွံဂး ကူသလကမ္မပထစှ်ဂှ် မရာတ်ပ္တန်လဝ်ပ္ဍဲသန္ထာန်ညိတုဲ ကာလဝွံ ပ္တုဲဒါန်ရ၊ ကာလဝွံ မၚ်သဳရ၊ ရဴဝွံ မရာတ်ကဵုတီကေတ်ညိ”။
“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကွဳမ္ဂးဝွံဂှ် ရိဍေံကီု စၞာံဍေံကီု အကောပ်ဍေံကီု အပေါတ်ကွဳအိုဿီဂှ် ဆုမၞုံကဵုကြက်မသ္အးဂှ် မဂပ်ဝ်ကောတ်ရောၚ်၊ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ ကွဳကာယဇကုမရာတ်ဂှ် ပခိုၚ်လဝ်ကြက်ကုသဵုစိုတ်တုဲ နမပ္တဴကဵုဒါန် သဳလတံဂှ် မရာတ်ဒ္ဂေတ်တဴညိ မစိုန်သကီုတဴ နဇုက်က္ဍိုပ်ကွဳမဍိုန်ဂှ် ဒဒှ်မတဴပ္ဍဲဒလောံဗ္တောန်တၠပညာဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ နဇက်က္ဍိုပ်ကွဳမခိုၚ် ညးမဒက်ဗဗိုန်လဝ်ဂှ် နတသိုက် ချေံသိန္ဓဴ မဂွံယိုက်ဏာရောၚ်၊ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ နကွဳကာယဇကုမရာတ်ဟိုတ်မဂွံပခိုၚ်လဝ်စိုတ် မဒ္ဂေတ်ဗက်ဂလာန်ဒလောံဗ္တောံတၠပညာတုဲ ဌာန်တသိုက်ဂှ် မဂွံအာစိုပ်ရောၚ်”
ယွံမရာတ် ညံၚ်တဝ်လ္ၚဝ်ကွဳမအာဂှ် မဟဂွံယိုက်ဇၞောဝ်မာန်ဂှ် ကဵုဒှ်ညိ၊ ကွဳမ္ဂးဝွံ ယာံအပေါတ်ဍေံခိုၚ်မတၟုယ်တဴ နဒြၚ်စိၚ်ဂှ်မ္ဂး ဍေံဟတီဍောပ်တခြာရ၊ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ သန္ထာန်စိုတ်မရာတ် လ္ပကဵုဍောပ်ပ္ဍဲဒါန်ညိ၊ ကွဳမ္ဂးဝွံ နတရဴမဟွံသ္အး မၞုံကဵုသရီုလက်ကၠိုက်ဂှ် ဇက်အာမ္ဂး ကွဳဂှ်မ္ဒးတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴကဵုသရီုလက်ကၠိုက်မဟွံဂွံသ္အးရ၊ နတရဴမသ္အး မဟမွဲကဵုသရီုလက်ကၠိုက်ကွဳဂှ် ဇက်အာမ္ဂး ကွဳဂှ်မသ္အး မဗၠးသရီုလက်ကၠိုက်ရောၚ်၊ ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ ကွဳကာယဇကုမရာတ်ဂှ် ဂကောံတၠပညာ မၞုံသုစရိုတ် ဒ္ဂေတ်မသ္အာတံဂှ် မရာတ်မှတ်ဟုဲဟာဲညိ။
“နလေံကလးကွဳ မတွံဂး ဓဝ်သတိ မရာတ်တော်ဆမှ်လဝ်သုစရိုတ်ညိ၊ ညံၚ်ဇုက်မဒက်ဂြေန်လဝ်ချေံပ္ဍဲကွဳဂှ် နလွဳရိယပဋိပတ် မဟဂွံသ္ဂုတ်ဂှ် မရာတ်လဗိုန်လဝ် ပဋိပတ်ထမှိက်ညိ၊ နချေံသိန္ဓဴ ညးမဝေတ်လဝ်ဒးရး ညးဗဂန်စုတ်ကွဳတုဲ နတရဴတမ္ၚူရဴဍေံ မဇက်အာဂှ်ကီု ညံၚ်သာ်ဂှ်ကီုရ၊ မရာတ်ဂွံတော်ဆ တပ်လဝ်စိုတ်တုဲ ထောံကၠေံကွေတ်ဒိ ဋ္ဌိတရဴကုသလ စတနာဂှ် မရာတ်ဒ္ဂေတ်ဗက်ညိ။
ဓဝ်ဣဿာ ပါဂတ ဓဝ်လောဘ မဏာဗစိုပ်ကဵုအပါဲမတွံဂး တရဴဟွံဆာ ဟွံဒ္ဂူဂှ် ဝေၚ်ကၠေံတုဲ ဓဝ်ကုသလကမ္မပထကီု ဓဝ်အဋ္ဌၚ်္ဂိကမ္ဂး မဂ္ဂၚ်ဒစာံဂှ် တရဴတပ်တးဂှ် မရာတ်သတပ်ဏာကွဳ ကာယမရာတ်ညိ”။
“ပ္ဍဲရီုကာမဂုဏ်မသုန်ပြကာ မပ္တံရူပါရီုဂှ် ညံၚ်မတံၚ်ဗဂေတ်ကၠေံသိန္ဓဴဂှ် နပညာမတွံဂး ဇုက်မရာတ်တဴၚ်ဗဂေတ်ပါဲကၠေံ အရီုကာမစိုတ်ညိ”။
“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ယာန်ကွဳကာယဂှ် နွံပ္ဍဲဇကုမရာတ်နဓဝ်သဳလကီု နဓဝ်ဝဳရိယကီု မရာတ်ဂွံလဗိုန်လဝ် ဓဝ်ကုသဵုစိုတ်တုဲ တရဴနရက် မၞုံကဵုဒဒိုက်မသ္ကာတ်ဗြာတ်လောန်ဂှ် မရာတ်ဟွံဒးအာရ၊ နတရဴသုဂတဝတိဘုံ မၞုံကဵုတသိုက်ဒိပ်မပြဲ ဗွဲဨက္တဂှ် ဒှ်တရဴဌာန်ဗ္ဒိုပ်မရာတ်သ္ဂောံအာစိုပ်ရ”။
“ယွံမရာတ် တံတၞံဂလာန်တေံဂှ် သာ်ဝွံ မရာတ်ဟီုကဵုအဲ ယွံဒေဝတဴဣသိနာရဒ ညံၚ်အဲမဟွံဒတုံစှ်ေနရက်ဂှ် တၠအဲဟီုတွံစၞောန်ထ္ၜးကဵုအဲညိ၊ မရာတ်ဟီုကဵုအဲဂှ် ဟိုတ်တွံဓဝ်မဂၠိုၚ်သာ် အဲဟွံပၟိၚ်မရာတ်ရောၚ်”။
နလၟေၚ်သာ်ဝွံ ဗောဓိသတ် တွံဓဝ်ကဵုသၟိၚ်တုဲ သၟိၚ်ထောံကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိရ၊ သၟိၚ်စ္ဍးအာနူကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိတုဲ ဗောဓိသတ်ကဵုသၟိၚ်ဒဂိုန်သဳမသုန်ရ၊ သၟိၚ်ဂွံတန်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဓဝ်သဳလတုဲ ရဴဝွံ ဗောဓိသတ်ဂးကဵုသၟိၚ်ရ။
“ယွံသၟိၚ်မပြဲ ကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ် မရာတ်စ္ဍးကၠေံတုဲ ဂကောံပူဂဵုထၟိက်မဒှ်ကညာနိမိတ်ဂှ် မရာတ်ဒ္ဂေတ်ဟုဲဟာဲညိ၊ မရာတ်လဗိုန်လဝ်ကုသဵုစိုတ်ကဵုဗိုန်ညိ၊ တုဲမရာတ်ဂွံဗၠးနရက်ရ”ဗောဓိသတ်ဂး။
“အဲဍိက်ယဵုဒုၚ်ရအဴ” သၟိၚ်ဂး၊ ပ္ဍဲကာလဂှ်အိုဿီု အမာတ်ဒဴဗညာ သေနာပတိတံညးဂမၠိုၚ် မိပ်စိုတ်တုဲ၊ “သာဓု−သာဓုရ”ဂး၊ ဒြီုဒြီုကဵုတဴသာဓုကာ အလုံဍုၚ်ဗြုလလောၚ်တမ်ညဝ်အာဝိသုန္ဒရဳ ရဴမချဳတမ်ညဝ်အာကီု၊ ရဴဝွံ ရသိမှာဗြီု ဟီုဒလောံဗ္တောန်သမိၚ်တုဲ ဟီုထိုၚ်သးရုဇာကောန်ဗြဴသၟိၚ် ဗွဲမလောန်မပၠန်ရ။
ကုကမၠောန်မံၚ်မဂၞကျာ်သၟိၚ် အိုဿီုကီု ဗောဓိသတ်ဟီုဒလောံဗ္တောန်အိုတ်တုဲ နအနုဘဴမဇၞော်သီုကဵုအရံၚ် အံၚ်သူလျး စရာဲမလောန်ဂှ် သီုကဵုမှာဇန်ဂမၠုိၚ် မတွဳဗွိုၚ်ဗဵုတဴဂှ်ဟေၚ်ရ ဗောဓိသတ်ကလာၚ်တိုန်အာဍုၚ်ဗြီုတေံဟေၚ်ရ။
သၟိၚ်ဂွံတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒလောံဗ္တောန်ဗောဓိသတ်တုဲ စ္ဍးထောံကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂှ်တုဲ စရၚ်ဓဝ်ကုသဵုမဂၠိုၚ် မပ္တံကဵုဒါန်ဂှ် ပ္တုဲတုဲ ပ္ဍဲလ္အိတ်အယုက် စုတိတိုန်စိုပ်ဍုၚ်သွဝ်ရ။
၁၄။ ခဏ်သၟဟ်ဇာတ်
ပလေဝ်ဒါန်ဓမ္မဒေသနာ သာ်ဝွံ ကျာ်တြဲပပြာကတ်တုဲ ယွံခမဳတံ ဆပ္ဍဲကာလၟုဟ်ဝွံ အဲမဝေတ်ဥရုဝေဠကဿပဝွံဟသေၚ် ပ္ဍဲအတိက်မတုဲတေံကီုလေဝ် ဇာဒိဋ္ဌိဂှ် ပလီုကၠေံတုဲ အဲဂွံဝေတ်ဥရုဝေဠကဿပဝွံတုဲရဂးတုဲ ကျာ်တြဲသၟဟ်ဇာတ်ရ။
သေနာပတိ အလာတ မတုဲတေံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဒေဝဒတ်လၟုဟ်ဝွံရ၊ အမာတ်သုနာမဂှ် ကၠုၚ်ဒှ် ဘဒ္ဒဇိ လၟုဟ်ဝွံရ၊ အမာတ်ဝိဇယဂှ် ကၠုၚ်ဒှ် သာရိပိုတ် လၟုဟ်ဝွံရ၊ ဗဳဇကဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်မှာထေရ်မောဂ္ဂလာန် လၟုဟ်ဝွံရ၊ သုနက္ခတ္တဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ေကောန်သၟိၚ်လိစ္ဆဝဳ လၟုဟ်ဝွံရ၊ သၟိၚ်အၚ်္ဂတိဂှ် ကၠုၚ်ဒှ် ဥရုဝေဠကဿပ လၟုဟ်ဝွံရ၊ မှာဗြီုနာရဒဂှ် ၊ အဟံဨဝသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ ကၠုၚ်ဒှ်အဲကျာ်လၟုဟ်ဝွံရ။
ဇာတ်နာရဒ တုဲဆဝွံကၠာရ။
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်https://drive.google.com/file/d/14pHMdSHGkUi9ELGnVQqiyIKvZaXTESiF/view?usp=sharing
ပြကိုဟ်ဇာတ်စှ် ကျာ်ဇၞော်အဇွောံ