နိဒါန်ကထာ (ဂလာန်နိဒါန်)
ဆက်တုဲ ကြက်သ္ဂးကဵုရ၊ အဋ္ဌကထာ မပ္တံကဵု အရထပါဠိဇာတ်ဝွံ ဒူရေနိဒါန် အဝိဒူရေနိဒါန် သန္တိကေနိဒါန် ရဴဝွံ စၞောန်ထ္ၜးကဵု နိဒါန်ပိပြကာတုဲ ပူဂဵုမကတ်လ္ၚတ် ဖ္ဍောတ်သှ်ဇျာဲ ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် အဋ္ဌကထာ မပံက်ထ္ၜးကဵုအရထ ပါဠိဇာတ်ဂမၠိုၚ် သ္ပပ္တံနူဘဝ ဗောဓိသတ်မက္တဵုဒှ်တုဲ ဂွံတီကေတ်ဗွဲတၟေၚ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ စၞောန်ထ္ၜးကဵု နိဒါန် ပါဠိဇာတ်တုဲ ပိုယ်ပံက်ထ္ၜးကဵု အရထ ပါဠိဇာတ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲဂလာန်နိဒါန် နူကၠာဟွံဂွံစၞောန်ထ္ၜးကဵု နိဒါန်ပိပြကာ ဗွဲတြးဏီ ထေက်ကဵုဒးတီကေတ် အပိုၚ်အခြာနိဒါန်ပိပြကာ သ္ပပ္တံနူဘဝ ဣသိသုမေဓရ။ ကြက်တြးကဵုရ၊ လၟေၚ်ဂလာန်မက္တဵုဒှ် သ္ပပ္တံနူကလိဂွံပယျးဒိုဟ် နူဇရေၚ်တံဇိုၚ်ကျာ်တြဲဒီပၚ်ကဵု စုတိအာနူဘဝသၟိၚ်ဝေသန္တဝ်တုဲ စဵုကဵုက္တဵုဒှ်ကောန်ဒေဝတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်သွဝ်တုသိတာဂှ် ကော်ခဴစ "ဒူရေနိဒါန်" ရ။ လၟေၚ်ဂလာန်မက္တဵုဒှ် သ္ပပ္တံနူစုတိစှေ်ကၠုၚ် နူဍုၚ်သွဝ်တုသိတာတုဲ စဵုကဵုမအာစိုပ် သဗ္ဗညုတညာဏ် ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲဗောဓိဂှ် ကော်ခဴစ "အဝိဒူရေနိဒါန်" ရ၊ ဒၞာဲကျာ်တြဲ မသ္ပဒတဴလဝ် ပ္ဍဲမပ္တံကဵု ဍုၚ်သာရဝှ်တံဂှ်တံဂှ် ကော်ခဴစ " သန္တိကေနိဒါန်" ရ။
၁- ဒူရေနိဒါနကထာ (ဂလာန်ဒူရေနိဒါန်) ပလေဝ်ဒါန်
ပၞောဝ်ကဵုနိဒါန်ပိပြကာဂမၠိုၚ် ဂလာန်ကြက်သ္ဂးကဵုဂတဝွံ ဒှ်ဂလာန်ဒူရေနိဒါန်ရ။
ကြက်တြးကဵုရ၊ နူဘဒြကဝ်ဝွံ ပ္ဍဲလ္တူပန်အသၚ်ဃဲကဵု ပရဲမွဲမဟာလက်ကဝ်တေံ ဍုၚ်မၞုံယၟု "အမရဝတဳ" နွံတဴရ။ ဗၞးမၞုံယၟု " သုမေဓ" မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ သာ်ဇကုမဆာဲပြဲ မလေပ်က္တဵုဗဒှ်ကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မၞုံကဵုသွက်မသ္ၚေဝ်မၠာ် မၞုံကဵုရုပ်သာ်မကျေဝ်ဂေါဝ်လောန် ဟွံဒးဒုၚ်ဟီုဂရိုဟ် ဟွံဒးဒုၚ်ပဲါ နကဵုဂလာန်မစပ်ကေုာံ ဂကူဇာတ် မၞုံကဵုဇာတ်မသ္အးဇ္ၚး နူလ္ပာ်မိလ္ပာ်မၜါပြကာ စဵုကဵုမအာစိုပ်ထပှ်ဒတောဝ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်အမရဝတဳဂှ်ရ။ ဗၞးသုမေဓဂှ် ပဲါကၠေံနူကွတ်ဗၞးတုဲ ဟွံပ္တုဲကေၚ်ကာတၞဟ်သ္အာၚ်ရ၊ ကတ်ဗ္တောန်ဗေဒၚ်ပိ မဒှ်ကွတ်ဗၞးဟေၚ်ရ။ ဗၞးသုမေဓဂှ် ပ္ဍဲကာလဃောမဍောတ်သွတ်ဟေၚ် မိကဵုမၜါဒးသ္ပကာဂစိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကာလဂှ် အမာတ်မလေပ်ဇၞော်ပၟဝ်ကဵုဗွဝ်ပိုန်ဒြပ်ဗၞးသုမေဓမွဲ ရေၚ်တၠုၚ်နၚ်လိက်စရၚ် မစၟတ်သမ္တီလဝ် ဗွဝ်ပိုန်ဂြပ်တုဲ ပံက်ထ္ၜးကဵုတိုက်ဂြပ် မပေၚ်တဴနကဵုရတ် မပ္တံကဵုထဝ် သြန် မၞိက် ဗၠဲတုဲ " ယွံမၚ်ဗၠာ ပိုန်ဂြပ်မၞုံဗၞတ်ဂလိုၚ်ဝွံ ပိုန်ဂြပ်မိကောန်တၠတံရောၚ်၊ ယွံမၚ်ဗၠာဲ ပိုန်ဂြပ်မၞုံဗၞတ်ဂလိုၚ်ဝွံ ပိုန်ဂြပ် မအံက်ကောန်တၠတံရောၚ်" ရဴဝွံ လၟိၚ်ထ္ၜးကဵုပိုန်ဒြပ် စဵုကဵုထပှ်ဒတောဝ်တုဲ ပိုန်ဂြပ်တံဏအ် တၠအဲ ရပ်စပ်သုၚ်စောဲအာညိ" ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
"ပ္ကောံပ္ကေဝ်လဝ်ဗွဝ်ပိုန်ဂြပ်တုဲ မိ မ နော် နာဲ ယာဲတ စဵုကဵုမသထပှ်ဒတောဝ်ဂမၠိုၚ် ကာလမပြာပ်အာဘဝပလိုတ်တေံဂှ် အယာံမာတ်မွဲကသာပ်ကီုလေဝ် ဟွံဂိုၚ်ကေတ်ဏာအိုတ်ရ၊ အဲဒဂိုၚ်ကေတ်ဏာ ပိုန်ဂြပ်တံဏအ်ထေက်ရ" ရဴဝွံ သုမေဓတၠပညာ ချပ်တဴရ။ သုမေဓတၠပညာ အာဂရၚ်ပ္တီကဵုသၟိၚ်တုဲ ကဵုဗ္ဂေတ်ဖံပ္ဍဲဍုၚ်ကဵုဒါန်ကဵုဂကောံမၞိဟ်မဂၠိုၚ်တုဲ သ္ပကၠေံခမဳက္ကိသိရ။
ဆက်တုဲ ကြက်သ္ဂးကဵုရ၊ သွက်ဂွံသ္ပပြာကတ်ကဵု အရထအဓိပ္ပါယ်မစပ်ကေုာံ သုမေဓတုဲ ပ္ဍဲဒၞာဲဏအ် အဲဟီုတွံဂလာန် မစပ်ကေုာံ သုမေဓရ။ ချတ်စုတ်ကဵု ဂလာန်ဗ္ကန်ညိရ။ ဂလာန်မစပ်ကေုာံ သုမေဓဂှ် ပ္ဍဲဗုဒ္ဓဝၚ်တေံ ကၠုၚ်လဝ်ဆက်က် ဟွံပိုတ်သ္ကုတ်ကွေံရ။ ၜိုန်ရကၠုၚ်ကီုလေဝ် ဇန်ဖျပ်လဝ်ဂါထာ ထပ်ကဵုထပ်တုဲ ဟိုတ်မကၠုၚ်စိ ဟွံပြာကတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အဲဟီုတွံကဵု ဂလာန် မဆက်စပ်ကေုာံဂါထာ ပ္ဍဲအြကာအကြာဂှ်ရ။
နိဒါနကထာ အာစိုပ်ဒတုဲရ။
နိဿဲ ပလေဝ်ဒါန်
ဇာတ်မသုန်ကၠံမသုန်စှော်၊ ကၞပ်ပထမ။ ဘဒ္ဒန္တ အဂ္ဂိ။