ပိဋကတ်ဘာသာမန် (ပါဠိမဟာဝဂ် သကုတ်−၁)
မူဆဋ္ဌသံဂါယန ဝိနယပိဋကတ် ခုဒ္ဒကနိကာယ်[၁]
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
⎈ သွက်ဂွံသမ္တီ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ⎈
သၚ်္ကေတ ပြကိုဟ်ဂမၠိုၚ်
- ၊ ပိုဒ်မွဲ ပ္ဍဲဂါထာ လအိတ်ပထမပါဒကဵု တတိယပါဒ။
- ။ ပိုဒ်ၜါ ပ္ဍဲဂါထာ လအိတ်ဒုတိယပါဒကဵု စတုတ္ထပါဒ။
- ၊ ပိုဒ်မွဲ ပ္ဍဲစုဏ္ဏိယ ဝါကျဍောတ်။
- ။ ပိုဒ်ၜါ ပ္ဍဲစုဏ္ဏိယ ဝါကျဇၞော်။
- ? ဂံက်သရေၚ် ဂလာန်သၟာန်။
- ! ဇိုၚ်ကရောဲ အာမေဍိတ် (အမ်သဝ်)။
- “” ဇိုၚ်ဂတာမ် ထ္ၜးအာကာရဝါကျ။ (ပိုဒ်သပသမ္တီ ပၟိက်ပူဂိုလ်မွဲမွဲ)။
- ‘ ’ ၚေက်ထဲ ထ္ၜးအဓိပ္ပါယ် မတုပ်သၟဟ် ကေုာံပိုဒ် မဗာန်ကြပ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲလက်ကရဴ။
- “ ‘’ ” သၚ်္ကေတဝွံ ထ္ၜးကဵု ပ္ဍဲအပ္ဍဲဂလာန် ပူဂိုလ်မွဲမွဲ ဂလာန်တၞဟ်သအာၚ် မွဲလေဝ် တၞီလုပ်ဒၟံၚ်။
- , ဍုတ်အယဴ ထ္ၜးသရုပ်၊ (ဝါ) ထ္ၜးပိုဒ်ပံၚ်ပကောံ။
- ( ) ခွေဝ်ဗိုၚ် ကၠုၚ်နူပါဠိ တိုက်ရိုက်ဟွံသေၚ်၊ အသုၚ်အစောဲမန်ဂွံဍိုက်ပေၚ်တုဲ ပိုဒ်ထပ်စုတ် လဝ်။
- [ ] ခၜံက်ဗိုၚ် ဒှ်ဂလာန်ဗကန် တုပ်ကဵုနယ် မတုဲကၠုၚ်တေအ်။
- ― လေံစၞောန် ဂလာန်ဝါကျ ဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီ သွက်ဂွံဆက်ဂလာန်။
- -၁ -၂ ဂၞန်သၠုၚ် သွက်ဂွံတီကေတ် အဓိပ္ပါယ် ပိုဒ်ဂှ် ဗွဲမလောဲသွာမာန် အတိုၚ်လၟေၚ်ဂၞန်ဂှ် ထ္ၜးလဝ်ကဵု ပ္ဍဲဇိုၚ်မုခ်လိခ်။
- ။ ပ ။ ပေယျာလ ဗလိုက်လဝ် ဝါကျ၊ (ဝါ) ခ္ဍန်လဝ် ဂလာန်။
၁။ မဟာခန္ဓက
ပလေဝ်ဒါန်၁။ ပွမကတဵုဒှ်ကျာ်
ပလေဝ်ဒါန်၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဂြၚ်တီကေတ်ဓရ်သစ္စပန်တုဲ ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲဗောဓိ မဒှ်ဗ္ဒာဲသြၚ်ကြုၚ်နေရဉ္ဇရာ ဇရေၚ်ဂြိုပ်ဥရဝေလရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သီုမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်အရဟတ္တဖိုလ် လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲဗောဓိဂှ် သ္ပပဒတဴဒၟံၚ် နမဂဇအ်တၚ်ထွာဲမွဲထွာဲဓဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုကဴပယာံကိုပ်ကၠာဗ္တံ သ္ပပၠုပ်စိုတ် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် ဗွဲအနုလုံ, ပဋိလုံ ‘ဒှ်လီု’ ရ။
အနုလုံ “ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီဂှ် ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂှ် ‘ဝိဉာဏ်’ ပွမတီ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘ဝိဉာဏ်’ ပွမတီဂှ် နာမ်ရုပ် ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးနာမ်ရုပ်ဂှ် ‘အာယတန’ ဒရာဒတန်တြဴပြကာ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘အာယတန’ အရာဒတန်တြဴပြက ယာဂှ် ‘ဖဿ’ ပွမတၟတ်ဒွံ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မတွံဂး ‘ဖဿ’ ပွမတၟတ်ဒွံဂှ် ‘ဝေဒနာ’ ပွမဒုၚ်စသုၚ် ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘ဝေဒနာ’ ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ဂှ် ‘တဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘တဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်ဂှ် ‘ဥပဒါန်’ ပွမစောဲလာံ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မတွံဂး ‘ဥပါဒါန်’ ပွမစောဲလာံဂှ် ‘ဘဝ’ ကမ်ဒှ်ဟိုတ် ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘ဘဝ’ ကမ်ဒှ်ဟိုတ် ကတဵုဒှ်ဂှ် ‘ဇာတိ’ ပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ် မတွံဂးဇာတိဂှ် ‘ဇရာ’ ပွမဗျု ‘မရဏ’ ပွမချိုတ် ‘သောက’ ပွမစံၚ်တူပူဆာ ‘ပရိဒေဝ’ ပွမလရိုအ်ယာံ ‘ဒုက္ခ’ ပွမဒှ်ဒဒိုက်ဇကု ‘ဒေါမနဿ’ ပွမဒှ်ဒဒိုခ်စိုတ် ‘ဥပါယာသ’ ပွမဍောၚ်ၜိုတ် ဗွဲမသကာတ်မြဟ်ဂမၠိုၚ်ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ။ နနဲဝွံ ပွမကတဵုဒှ် ဗွဝ်ဒဒိုခ်သက်သက်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပဋိလုံ ဟိုတ်နူ ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီဟေၚ် ပၠိုတ်အာမသက္ကုသၟေဟ် (နကဵုအရဟတ္တမဂ်) ဂှ် ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ပၠိုတ်ဂှ် ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီပၠိုတ်ဂှ် နာပ်မရုပ်ပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူနာမ်ရုပ်ပၠိုတ်ဂှ် ‘အာယတန’ အရာဒတန်တြဴပြကာပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘အာယတန’ အရာဒတန်တြဴပြကာပၠိုတ်ဂှ် ‘ဖဿ’ ပွမတၟတ်ဒွံပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘ဖဿ’ ပွမတၟတ်ဒွံပၠိုတ်ဂှ် ‘ဝေဒနာ’ ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘ဝေဒနာ’ ပွမဒုၚ်စသိုက်ပၠိုတ်ဂှ် ‘တဏှာ’ ပွမထၞောန်စပ်ပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘တဏှာ’ ပွမထၞောန်စပ်ပၠိုတ်ဂှ် ‘ဥပါဒါန်’ ပွမစောဲလာံပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘ဥပါဒါန်’ ပွမစောဲလာံပၠိုတ်ဂှ် ‘ဘဝ’ ကမ်ဒှ်ဟိုတ်ကတဵုဒှ်ပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူ ‘ဘဝ’ ကမ်ဒှ်ဟိုတ်ကတဵုဒှ်ပၠိုတ်ဂှ် ‘ဇာတိ’ ပွမတန်ပဋိသန္ဓိပၠိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဇာတိပၠိုတ်ဂှ် ‘ဇရာ’ ပွမဗျု ‘မရဏ’ ပွမချိုတ် ‘သောက’ ပွမစံၚ်တူပူဆာ ‘ပရိဒေဝ’ ပွမလရိုအ်ယာံ ‘ဒုက္ခ’ ပွမဒှ်ဒဒိုခ်ဇကု ‘ဒေါမနဿ’ ပွမဒှ်ဒဒိုက်စိုတ် ‘ဥပါယာသ’ ပွမဍေၚ်ၜိုတ်ဗွဲမသကာတ်မြဟ်ဂမၠိုၚ် ပၠိုတ်အိုတ်ရ။ နနဲဝွံ ပွမပၠိုတ် ဗွဝ်ဒဒိုခ်သက်သက်ဝွံ ပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ပပၠုပ်စိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ‘ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်’ ဝွံရ—
ဥဒါန် “ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဗွဲစၟတ် ဓရ်ဗောဓိပက္ခိယဂမၠိုၚ်ပိစှော်ထပှ်ပြကာ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုတၠအရှန် မသ္ပကၠေံပွသရာံပါပ်မ္ၚးတုဲ မၞုံကဵုလွဳပရာ မလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ကၠေံ ကိလေသ မလေပ်စံၚ်ပၠေၚ်ကၠေံ ပွမသရာံပါပ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်မတီကေတ်ဓရ်ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဟိုတ် ဗွဲတၟေၚ်ပကာရဂှ်ရ ပွမသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကၠေံစ္ဍးအကုတၠအရှန်ဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကြီု ဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။ ၂။ ပ္ဍဲကြနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုကဴပယာံသ္ဂာဗ္တံ သ္ပပၠုပ်စိုတ်ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် ဗွဲအနုလုံပဋိလုံ ‘ဒှ်လီု’ ရ။
အနုလုံ ပဋိလုံ “ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘အဝိဇ္ဇာ’ ပွမဟွံတီဂှ် ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂှ် ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီဂှ် နာမ်ရုပ်ကတဵုဒှ်ရ ။ ပ ။ နနဲဝွံ ပွမကတဵုဒှ် ဗွဝ်ဒဒိုခ်သက်သက်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ ။ ပ ။ ပၠိုတ်ရ”။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ‘ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုတ်တၟိုဟ်’ ဝွံရ— ဥဒါန် “ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဗွဲစၟတ် ဓရ်ဗောဓိပက္ခိယဂမၠိုၚ်ပိစှော်ထပှ်ပြကာ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကုတၠအရှန် မသ္ပကၠေံပွမသရာပါပ်မ္ၚးတုဲ မၞုံကဵုလွဳပရာ မလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ကၠေံကိလေသ မလေပ်စံၚ်ပၠေၚ်ကၠေံ ပွသရာံပါပ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်မတီကေတ်နိဗ္ဗာန် ဒှ်အရာအိုတ် ဒဒက်တဴဓရ်ဂမၠိုၚ် (မပ္တံအဝိဇ္ဖာ) ဂှ်ရ ပွမသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုကၠေံစ္ဍးအာ ကုတၠအရှန်ဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။
၃။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုကဴပယာံဖလာၚ်ဂယး သ္ပပၠုပ်စိုတ် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် ဗွဲအနုလုံပဋိလုံ ‘ဒှ်လီု’ ရ။ အနုလုံ ပဋိလုံ “ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘အဝိဇ္ဇား’ ပွမဟွံတီဂှ် ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘သၚ်္ခါရ’ ပွမပြုပြေၚ်စဳရေၚ်ဂှ် ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီ ကတဵုဒှ်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ‘ဝိညာဏ်’ ပွမတီဂှ် နာမ်ရုပ် ကတဵုဒှ်ရ ။ ပ ။ နနဲဝွံ ပွမကတဵုဒှ် ဗွဝ်ဒဒိုခ်သက်သက်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ ။ ပ ။ ပၠိုတ်ရ”။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ‘ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုတ်တၟိုဟ်’ ဝွံရ— ဥဒါန် “ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဗွဲစၟတ် ဓရ်ဗောဓိပက္ခိယဂမၠိုၚ်ပိစှော်ထပှ်ပြကာ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကုတၠအရှန် မသ္ပကၠေံပွသရာပါပ်မ္ၚးတုဲ မၞုံကဵုလွဳပရာ မလေပ်ကဵုကတဴကတာန်ကၠေံကိလေသ မလေပ်စံၚ်ပၠေၚ်ကၠေံ ပွသရာံပါပ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်တ္ၚဲမကဵုယးတၟးတဴအကးဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴမတန်တဴဒၟံၚ် (သီုမပလီုပလာ်ကၠေံတိုက်ဒမၠု) ကီု (တၠအရှန်ဂှ်) တန်တဴဒၟံၚ် သီုမပလီုပလာ်ကၠေံ ပၞာန်မာရ်ရ” ရဴဝွံ (ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။ ပွမကတဵုဒှ်ကျာ်တုဲရ။
၂။ ပွမပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ်
ပလေဝ်ဒါန်၄။ ပ္ဍဲကြဴဴနူဂှ် နမကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူ (အရဟတ္တဖိုလ်) သမာဓိတုဲ နူသၟဝ်တၞံဇြဲဗောဓိ ပြာပ်အာဇရေၚ်တၞံဇြဲအဇပါလတုဲ သိုမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်အရဟတ္တဖိုလ် လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲအဇပါလဂှ် သ္ပပဒတဴဒၟံၚ် နမဂဇအ်တၚ်ထွာဲမွဲထွာဲဓဝ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗဗၞးမွဲတၞ မၞုံသဘဴမလေပ်သ္ပ (ပတူမာန်) ဟုဟ်ဟုဟ် (ဒဟုက်ဒဟက်) ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဆက်မိတ်ကေုာံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံ ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ ဗဗၞးမတတ်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် “ယွံတြနာဲဂေါတမ မုရဴနဗၞတ်ဗ္ၜတ်မွဲ ဒှ်ဗြာဟ္မဏရော? ဓရ်မလေပ်သ္ပကဵုဒဒှ်ဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ်တုန် ညးဍေံအိုတ်ရော?” ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ‘ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်’ ဝွံရ— ဥဒါန် “ယြဴတၠအရှန်မွဲ သ္ပကၠေံနူသရာပါပ်မ္ၚးတုဲဒှ်ရ၊ ဟွံလေပ်သ္ပ (ပွမပတူမာန်) ဟုဟ်ဟုဟ်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုဍာ်လွံက် (ကိလေသ) ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မပတိတ်ဇြဟတ် (ဇၞော်ပၟတ်ဘာဝနာ) ရ၊ အာစိုပ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ်ဉာဏ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲဒှ်ရ၊ တၠအရှန်ဂှ် နသဘဴဍာံစၟတ် ထေက်ကဵုဟီုသ္ဂးဂလာန် မတွံဂးအဲဗြာဟ္မဏရ၊ ကုပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမကတဵုဒှ်ဇၞော်မောဝ်ဂမၠိုၚ် မပ္တံပွမထၞေန်စပ် ပ္ဍဲအာရီုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ အပ္ဍဲအလုံလောကအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။ ပွမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲသၟတ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ်တုဲရ။
၃။ ပွမပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံပတုက်
ပလေဝ်ဒါန်၅။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နမကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူ (အရဟတ္တဖိုလ်) သမာဓိတုဲ နူသၟဝ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တၞံပတုက်တုဲ သီုမဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်အရဟတ္တဖိုလ် လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲသၟတ်တၞံပတုက်ဂှ် သ္ပပဒတဴဒၟံၚ် နမဂဇအ်တၚ်ထွာဲမွဲထွာဲဓဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြဴဇၞော်မဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် မဂူဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ကျာဗြဲမဂံက်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်ဂူဖျေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်နာဂ်မုစလိန္ဒ တိတ်ကၠုၚ်နူလွဳမာန်ဇကုတုဲမ္ဂး “ပရိုက်လၟုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ တၟတ်ဒွံ ဂမိတ်ရုဲပၠာ ဇၚ်ရာဲ ကျာ ဂမ္တဴတ္ၚဲ ဇြုံဂဂဳအယံဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုပ္ဍဵုပြိုက်ပျဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲညိ” ရဴဝွံ ပၠုပ်စိုတ်တုဲ ပူပါတ်ဇကု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုကဝးဇကုဂမၠိုၚ် ဗၞတ်ထပှ်ပွူတုဲ သ္ပစၟဳလဝ်ဒၞံက်မဇၞော် ပ္ဍဲလတူကၞိပ်တုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲ သၟိၚ်နာဂ်မုစလိန္ဒ တီကေတ် ဂၠမ်မတ်ဗြဲကၠေံစ္ဍးသောၚ်အး ပ္ဍဲအကးတုဲ သှ်ပၠိုဟ်လလိုဟ်ကၠေံ ကဝးဇကု နူဇကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ပါဲပၠေၚ်ကၠေံလွေဟ်သဏ္ဌာန်ဇကု နိမိတ်ဗဒှ်လွေဟ်သဏ္ဌာန် သၟတ်ဗၠာဲတုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ခၠအ်သၟိပ်တဲလ္ၚောဝ်ဒၟံၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒတူဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂတမုက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဝွံတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ် ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ‘ဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ်’ ဝွံရ— ဥဒါန် “ကုပူဂိုလ်တၠအရှန် မညာတ်ကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မၞုံကဵုပွမတရိုပ်စိုတမတွံဂး မဂ်ဉာဏ်ပန်ပြကာဒှ်တုဲ မၞုံကဵုဓရ်မတီပြာကဋ်တုဲဂှ် ဝိဝေက (မတွံဂးနိဗ္ဗာန်) ဂှ် ဒှ်တသိုခ်ရ၊ ပ္ဍဲလောကဝွံ ပွမဟွံထေဲပၞောတ်ကီု ပွမဟွံပြိုက်ပျဲပ္ဍဲဂကောံသတ်ဂမၠိုၚ်ကီုဂှ် ဒှ်တသိုခ်ရ။ ပ္ဍဲလောကဝွံ ဒဒှ်ရာဂ ‘ပွမစောဲစပ်’ စာ်စ္ဍး မဂပ်ဝ်တွံဂး ပွမကလိလောန် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်တသိုခ်ရ၊ ပွမဝေတ်ကၠေံ မာနမတွံဂးအဲမာန်ဂှ် ဗွဲစၟတ် ဒှ်တသိုခ်ပြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန်ရ)။ ပွမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံပတုက်တုဲရ။
၄။ ပွမပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဗပိုန်
ပလေဝ်ဒါန်၆။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နမကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူ (အရဟတ္တဖိုလ်) သမာဓိတုဲ နူသၟဝ်တၞံပတုက် ပြာပ်အာဇရေၚ်တၞံဗပိုန်တုဲ သီုမဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်အရဟတ္တဖိုလ် လုကဴထပှ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဗပိုန်ဂှ် သ္ပပဒတဴဒၟံၚ် နမဂဇအ်တၚ်ထွာဲမွဲထွာဲဓဝ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟာဗၞိက်တပုဿ, ဘလ္လိက (တပူတဗဝ်ကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ် နူဇနပိုဒ်ဥက္ကလာ သွိုန်ဗပိုန်တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဌာန်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵု မကေၚ်ဒှ်ကဠောကောန်မွဲမိ သၟာဗၞိက်တပုဿ, ဘလ္လိက (တပူတဗဝ်ကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ် “ယွံသကအ်တအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဝွံ ဂြၚ်တီကေတ်သစ္စပန်တုဲ ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟတ်တၞံဗပိုန်ရ၊ ဩဝ်အာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု နကဵုကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီု အိုတ်ညိ၊ ပွမကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာဂှ် ကြက်ဒှ်တဴ တၞဟ်နဒတုဲမြမောဝ်တသိုခ် ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် လုကဴဗ္တံတ္ၚဲမဂၠိၚ်သ္ၚောဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု သၟာဗၞိက်တပုဿ,ဘလ္လိက (တူတဗဝ်ကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟာဗၞိက်တပုဿ,ဘလ္လိက ဂကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ် ဂိုၚ်ကေတ် ကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု ကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီုတုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု ကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီု ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ညိ၊ ပွမဒုၚ်ဒါန်သာ်ဂှ် ဒှ်တဴတၞဟ်နဒတုဲမြမောဝ်တသိုခ်ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လုကဴဗ္တံတ္ၚဲမဂၠိၚ်သ္ၚောဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် နကဵုတဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု ကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီုရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴဝၚ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ပန်တၠ တီကေတ်ကသပ်စိုတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစိုတ်ဇကုဇကုတအ်တုဲ ကၠုၚ်နူဒိုဟ်ဂမၠိုၚ်ပန်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် နကဵုဗဗေၚ်ဝွံ တဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု ကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီုညိ” ရဴဝွံ ဗဂိန်ကဵုဒါန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ်ပန်မ မတုဲတဴနကဵုတၟံလမ္စံက်အိုတ်ရ။ နကဵုဗဗေၚ် မတုဲတဴနကဵုတၟံလမ္စံက် မထေက်တန်ၚုဟ်မဂၠိုၚ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကွာၚ်ဗဗိုဟ်ကၞိကီု ကွာၚ်မြဳဗ္ကသာဲကီုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟာဗၞိက်တပူဿ,ဘလ္လိက (ကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ် တီကေတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံတဲနူဗဗေၚ်တုဲဒှ်တုဲ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပးပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ သၟာဗၞိက် (ကောကဵုဒေံ) ဂမၠိုၚ်ၜါတၠဂှ်တုန် ပ္ဍဲလောကဝွံ ဒှ်ဥပးဂမၠိုၚ် ဒွေဝါစိကသရဏဂီု တန်တဴ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။ ပွမသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဗပိုန်တုဲရ။
၅။ ဗြီုအာတ်ပါန်အခေါၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၇။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် နမကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူ (အရဟတ္တဖိုလ်) သမာဓိတုဲ နူသၟဝ်တၞံဗပိုန် ပြာပ်အာဇရေၚ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ်တုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟတ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောမသတၚ်တန်တဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ် ကသပ်စိုတ် ရဴဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ— “ဓရ်အြမဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဝွံတုန် ဇြိုဟ်နက်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုတီရ၊ ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲရ၊ အရာပူဂိုလ်တက္ကဳတအ် ချပ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ဇိပ်ဂၠိပ်ရ၊ တၠပညာတအ်ဟေၚ် တီမာန်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် မိပ်လဟိၚ်ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲ ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂပ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် လောန်အိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မမိပ်လဟိၚ် မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒ:ဂၞပ်လောန် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓရ်ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒက်တဴကဵုဖဵုဝွံ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ ဓရ်နိဗ္ဗာန် မဒှ်အရာပွမပြုပြေၚ် အိုတ်သီုလလမ် ဒှ်အရာပါဲသၠးကၠေံ ဥပဓိအိုတ်သီု မဒှ်အရာစာ်စ္ဍးနူရာဂ မဒှ်အရာပၠိုတ်ဂှ်လေဝ် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ အဲလေဝ် တွံကဵုဓရ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ်လေဝ် ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ် ဓရ်အဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ပွမတွံဓရ်ဂှ် ဒှ်ဍောၚ်ၜိုတ်ကုအဲဟေၚ်ရ၊ အဲဂှ် ဒှ်ပျဲပျာံဇကုအဲရ” ရဴဝွံ (ကသပ်စိုတ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ)။
သအာၚ်နူဂှ် ဂါထာဂမၠိုၚ် မထေက်ကဵုအမ်သဝ်လောန်ဝွံလေဝ် သီုဟွံကေၚ်မိၚ်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲစိုတ်အဲအိုတ်ရ— “ဓရ်အဲမဂပ်ဝ်တီကေတ် နပွမဒ္ဂေတ် ဗွဲမဝါတ်ဂါတ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလၟုဟ်ဝွံ ဟွံထေက်ကဵုတၞဟ်နတွံရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မိန်ရာဂဒေါသ မဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဂှ် တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမလောဲသွာမာန် ဟွံသေၚ်ရ။
ဒမၠုဂၠုဓီု မတွံဂးအဝိဇ္ဇာ မဂပ်ဝ်ကွိၚ်ဂြောပ်လဝ်တုဲ ညးဂမၠိုၚ်မထၞေန်စပ် နရာဂဂှ် ဓရ်ဒစးတိုန် (သံသာ) မဇိပ်ဂၠိပ် ဇြိုဟ်နက် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ကၠာ ပမာလက်ကၠိုက်အဏုဂှ် ညာတ်ကေတ်မာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲစိုတ်အိုတ်ရ)။ ဃောမဗ္စာရဏာရဴဝွံ ဂၠမ်စိုတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟွံလၟောဝ်အာကဵု သွက်ဂွံတွံဓရ်တုဲ လၟောဝ်အာ သွက်ဂွံမံၚ်ထောံမသက္ကုဂဝိၚ်ရ။
၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဗြီုသဟမ္ပတိ မတီကေတ်ကသပ်စိုတ်အဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲဂှ် ကသပ်ရဴဝွံ ကတဵုဒှ်ရ— “ယွံမၞးတအ် လောကဝွံ အာစိုပ်လလေၚ်ရသွံ၊ ယွံမၞးတအ် လောကဝွံ အာစိုပ်လလေၚ်ရသွံ၊ ဂၠမ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ် ဟွံလၟောဝ်အာ တၞဟ်နတွံဓရ်တုဲ လၟောဝ်အာတၞဟ်နမံၚ်ထောံ မသက္ကုဂဝိၚ်ရသွံ” ရဴဝွံ (ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ)။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်ဂှ် သပါတဲမခ္ဍောပ်ကဝေန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ပၠးပတိတ်ကီု သပါတဲပၠးလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ခ္ဍောပ်ကဝေန်ပၠုပ်ကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ ဗြီုသဟမ္ပတိဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာနူဍုၚ်ဗြီုတုဲ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ် ပ္ဍဲဂတတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြီုသဟမ္ပတိ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် ယာတ်ကၞေဟ်လတူ ပ္ဍဲပၞးမွဲလပါ်တုဲ တၚ်က္ၜံၚ်ပုၚ်ဂှ် ထံက်ပ္ဍဲတိတုဲ ပၚ်ခၠအ်ခၟောံတဲ လၟောဝ်နၚ်ကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂရၚ်ပတီဂလာန်ဝွံရ— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုမၠိုက် (ကိလေသ) မအောန်ကြဳ ပ္ဍဲမတ်ပညာဂှ် နွံအိုတ်ရ၊ (သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟိုတ်မဟဂွံကလၚ်ကေတ်ဓရ်ဂှ်ရ၊ ဟောံဗြမ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးမတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ဗြီုသဟမ္ပတိ ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံတုဲ သအာၚ်နူဂှ် ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံပၠန်ရ— “ကိုတ်ကၠာတေံ ပ္ဍဲမဂဓရးဂမၠိုၚ် ဓရ်ကွေတ်မိစ္ဆာ မဟွံသအးဇ္ၚး အ္စာဇၞော်ဂိုဏ်ညးမၞုံကဵုကၠိုက်လ္ၚေၚ် (မပ္တံကဵုရာဂ) ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ချပ်ကေတ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ရ၊ ဩဝ်ပံက်လဟာ်ကဵု တြၚ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ် ဓရ် (သစ္စပန်) မဂပ်ဝ်တီကေတ် ဗွဲသဘာဝဂှ် ဩဝ်ကဵု (သတ်ဂမၠိုၚ်) ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ကေတ်အိုတ်ညိ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဒှ်တၠပညာခိုဟ်ဆာဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုမတ်ဉာဏ်မသၟဟ်ရထ ညာတ်ကေတ် ဗွဲပွဳပွူမာန် တြုံမၞုံကဵုမတ်မညာတ် တန်တဴ ပ္ဍဲလတူက္ဍဟ်ဒဵုတၟံတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂကောံမၞိဟ် ဗွဲပွဳပွူကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစ္ဍးသ္ၚောဲအာ နူစံၚ်တူပူဆာဂှ် တိုန်အာလတူပြာသာဒ် မတုဲတဴနကဵုပညာ (ဓမ္မ) တုဲ ဩဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဂကောံသတ် မတၞီစှ်ေအာစိုပ် ပွမစံၚ်တူပူဆာ နပွမဒးဒုၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကဵုပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပွမဗျုတအ်ဂှ်ညိ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂံၚ်သကာ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မကလိဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မတုပ်သၟဟ်ကဵုသၟာစဝ်ကွဳ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မသ္ၚောဲနူဂတှ် (ကိလေသ) ဩဝ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲလောကညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုပိုဉ်ဇၞော်ကြဳဇှ်မဇၞော် ဩဝ်တွံဓရ်ညိ၊ ညးတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီပၠန်ရ)။
ဂရၚ်ပတီ ရဴဝွံမ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုဗြီုသဟမ္ပတိ ဂလာန်ဝွံရ— “ယွံဗြီု ကုအဲလေဝ် ကသပ်ရဴဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဓရ်အဲမဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဝွံတုန် ဇြိုဟ်နက်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုတီရ၊ ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲရ၊ အရာပူဂိုလ်တက္ကဳတအ် ချပ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဇိပ်ဂၠိပ်ရ၊ တၠပညာတအ်ဟေၚ် တီမာန်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် မိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲ ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် လောန်အိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မမိပ်လဟိၚ်မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်လောန် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓရ်ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒက်တဴကဵုဖဵုဝွဴ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ ဓရ်နိဗ္ဗာန် မဒှ်အရာပွမပြုပြေၚ် အိုတ်သီုလလမ် ဒှ်အရာပါဲသၠးကၠေံဥပဓိအိုတ်သီု မဒှ်အရာစာ်စ္ဍးနူရာဂ မဒှ်အရာပၠိုတ်ဂှ်လေဝ် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ အဲလေဝ် တွံကဵုဓရ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မွဲသအာၚ်လေဝ် ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ် ဓရ်အဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ပွမတွံဓရ်ဂှ် ဒှ်ဍောၚ်ၜိုတ် ကုအြဟေၚ်ရ၊ အဲဂှ် ဒှ်ပျဲပျာံဇကုအဲရ’ ရဴဝွံ (ကသပ်စိုတ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ)။
သအာၚ်နူဂှ် ဂါထာဂမၠိုၚ် မထေက်ကဵုအမ်သဝ်လောန်ဝွံလေဝ် သီုဟွံကေၚ်မိၚ်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲစိုတ်အဲအိုတ်ရ— ‘ဓရ်အဲမဂပ်ဝ်တီကေတ် နပွမဒ္ဂေတ် ဗွဲမဝါတ်ဂါတ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလၟုဟ်ဝွံ ဟွံထေက်ကဵုတၞဟ်နတွံရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မိန်ရာဂဒေါသ မဂပ်ဝ်ဒးပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဂှ် တီကေတ် ဓရ်ဝွံဗွဲမလောန်သွာမာန် ဟွံသေၚ်ရ။ ဒမၠုဂၠုဓီု မတွံဂးအဝိဇ္ဇာ မဂပ်ဝ်ကွိၚ်ဂြောပ်လဝ်တုဲ ညးဂမၠိုၚ်မထၞေန်စပ် နရာဂဂှ် ဓရ်ဒစတိုန် (သံသာ) မဇိပ်ဂၠိပ်ဇြိုဟ်နက် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ကၠာ ပမာလက်ကၠိုက်အဏုဂှ် ညာတ်ကေတ်မာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ (ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲစိုတ်အိုတ်ရ)။
ဃောမဗ္စာရဏာရဴဝွံ ဂၠမ်စိုတ်အဲ ဟွံလၟောဝ်အာကဵု သွက်ဂွံတွံဓရ်တုဲ လၟောဝ်အာသွက်ဂွံမံၚ်ထောံမသက္ကုဂဝိၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဗြီုသဟမ္ပတိဂှ်— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုမၠိုက် (ကိလေသ) မအောန်ကြဳ ပ္ဍဲမတ်ပညာဂှ် နွံအိုတ်ရ၊ (သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟိုတ်မဟဂွံကလၚ်ကေတ်ဓရ်ဂှ်ရ၊ ဟောံဗြမ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးမတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ဗြီုသဟမ္ပတိ ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံတုဲ သအာၚ်နူဂှ် ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံပၠန်ရ— “ကိုပ်ကၠာတေံ ပ္ဍဲမဂဓရးဂမၠိုၚ် ဓရ်ကွေတ်မိစ္ဆာမဟွံသအးဇ္ၚး အ္စာဇၞော်ဂိုဏ် ညးမၞုံကဵုကၠိုက်လ္ၚေၚ် (မပ္တံကဵုရာဂ) ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ချပ်ကေတ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ပြကာဋ်ရ၊ ဩဝ်ပံက်လဟာ်ကဵု တြၚ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ် ဓရ် (သစ္စပန်) မဂပ်ဝ်တီကေတ် ဗွဲသဘာဝဂှ် ဩဝ်ကဵု (သတ်ဂမၠိုၚ်) ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ကေတ်အိုတ်ညိ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဒှ်တၠပညာခိုဟ်ဆာဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုမတ်ဉာဏ်မသၟဟ်ရထ ညာတ်ကေတ် ဗွဲပွဳပွူမာန် တြုံမၞုံကဵုမတ်မညာတ် တန်တဴ ပ္ဍဲလတူက္ဍဟ်ဒဵုတၟံတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂကောံမၞိဟ် ဗွဲပွဳပွူကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစ္ဍးသ္ၚောဲအာ နူစံၚ်တူပူဆာဂှ် တိုန်အာလတူပြာသာဒ် မတုဲတဴနကဵုပညာ (ဓမ္မ) တုဲ ဩဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ်ဂကောံသတ် မတၞီစှ်ေအာစိုပ် ပွမစံၚ်တူပူဆာ နပွမဒးဒုၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကဵု ပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပွမဗျုတအ်ဂှ်ညိ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂံၚ်သကာ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မကလိဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မတုပ်သၟဟ်ကဵုသၟာစဝ်ကွဳ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မသ္ၚောဲနူဂတှ် (ကိလေသ) ဩဝ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲလောကညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုပိုဉ်ကြဳဇှ်မဇၞော် ဩဝ်တွံဓရ်ညိ၊ ညးတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီပၠန်ရ)။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုဗြီုသဟမ္ပတိ ဂလာန်ဝွံရ— “ယွံဗြီု ကုအဲလေဝ် ကသပ်ရဴဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဓရ်အဲမဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဝွံတုန် ဇြိုဟ်နက်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်ရ၊ ဇြိုၚ်ကဵုတီရ၊ ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ပြဲရ၊ အရာပူဂိုလ်တက္ကဳတအ် ချပ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဇိပ်ဂၠိပ်ရ၊ တၠပညာတအ်ဟေၚ် တီမာန်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် မိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲ ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် လောန်အိုတ်ရ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မမိပ်လဟိၚ်မိပ်ဇြိုပ်လဟိၚ်လဟာဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်လောန် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဓရ်ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒက်တဴကဵုဖဵုဝွံ ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ ဓရ်နိဗ္ဗာန် မဒှ်အရာပွမပြုပြေၚ် အိုတ်သီုလလမ် ဒှ်အရာပါဲသၠးကၠေံ ဥပဓိအိုတ်သီု မဒှ်အရာစာ်စ္ဍးနူရာဂ မဒှ်အရာပၠိုတ်ဂှ်လေဝ် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ရ၊ အဲလေဝ် တွံကဵုဓရ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မွဲသအာၚ်လေဝ် ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ်ကေတ် ဓရ်အဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ပွမတွံဓရ်ဂှ် ဒှ်ဍောၚ်ၜိုတ် ကုအဲဟေၚ်ရ၊ အဲဂှ် ဒှ်ပျဲပျာံဇကုအဲရ’ ရဴဝွံ (ကသပ်စိုတ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ)။
သအာၚ်နူဂှ် ဂါထာဂမၠိုၚ် မထေက်ကဵုအမ်သဝ်လောန်ဝွံလေဝ် သီုဟွံကေၚ်မိၚ်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲစိုတ်အဲအိုတ်ရ— ‘ဓရ်အဲမဂပ်ဝ်တီကေတ် နပွမဒ္ဂေတ် ဗွဲမဝါတ်ဂါတ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလလၟုဟ်ဝွံ ဟွံထေက်ကဵုတၞဟ်နတွံရ၊ ညးဂမၠိုၚ် မိန်ရာဂဒေါသ မဂပ်ဝ်ဒးပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဂှ် တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမလောဲသွာမာန် ဟွံသေၚ်ရ။
ဒမၠုဂၠုဓီု မတွံဂးအဝိဇ္ဇာ မဂပ်ဝ်ကွိၚ်ဂြောပ်လဝ်တုဲ ညးဂမၠိုၚ်မထၞေန်စပ် နရာဂဂှ် ဓရ်ဒစးတိုန် (သံသာ) မဇိပ်ဂၠိပ် ဇြိုဟ်နက် ဇြိုၚ်ကဵုညာတ်မာန်ကၠာ ပမာလက်ကၠိုက်အဏုဂှ် ညာတ်ကေတ်မာန် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ’ ရဴဝွံ (ပြာကဋ်ကၠုၚ်ပ္ဍဲစိုတ်အိုတ်ရ)။
ဃောမဗ္စာရဏာရဴဝွံ ဂၠမ်စိုတ်အဲ ဟွံလၟောဝ်အာကဵု သွက်ဂွံတွံဓရ်တုဲ လၟောဝ်အာသွက်ဂွံမံၚ်ထောံမသက္ကုဂဝိၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဗြီုသဟမ္ပတိဂှ်— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ ဩဝ်က္ညတွံဓရ်ညိ၊ သတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုမၠိုက် (ကိလေသ) မအောန်ကြဳ ပ္ဍဲမတ်ပညာဂှ် နွံအိုတ်ရ၊ (သတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟိုတ်မဟဂွံကလၚ်ကေတ်ဓရ်ဂှ်ရ၊ ဟောံဗြမ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးမတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ဗြီုသဟမ္ပတိ ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံတုဲ သအာၚ်နူဂှ် ကလေၚ်ဂရၚ်ပတီ ဂလာန်ဝွံပၠန်ရ— “ကိုပ်ကၠာတေံ ပ္ဍဲမဂဓရးဂမၠိုၚ် ဓရ်ကွေတ်မိစ္ဆာမတွံဂးသအးဇ္ၚး အ္စာဇၞော်ဂိုဏ် ညးမၞုံကဵုကၠိုက်လ္ၚေၚ် (မပ္တံကဵုရာဂ) ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ချပ်ကေတ်ဂှ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ရ၊ ဩဝ်ပံက်လဟာ်ကဵု တြၚ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ဂှ် ဓရ် (သစ္စပန်) မဂပ်ဝ်တီကေတ် ဗွဲသဘာဝဂှ် ဩဝ်ကဵု (သတ်ဂမၠိုၚ်) ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ကေတ်အိုတ်ညိ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဒှ်တၠပညာခိုဟ်ဆာဲ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုမတ်ဉာဏ်မသၟဟ်ရထ ညာတ်ကေတ် ဗွဲပွဳပွူမာန် တြုံမၞုံကဵုမတ်မညာတ် တန်တဴ ပ္ဍဲလတူက္ဍဟ်ဒဵုတၟံတုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴမၠာ်သ္ၚေဝ်ဂကောံမၞိဟ် ဗွဲပွဳပွူကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မစ္ဍးသ္ၚောဲအာ နူစံၚ်တူပူဆာဂှ် တိုန်အာလတူပြာသာဒ် မတုဲတဴနကဵုပညာ (ဓမ္မ) တုဲ ဩဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ် ဂကောံသတ်မတၞီစှ်ေအာစိုပ် ပွမစံၚ်တူပူဆာ နပွမဒးဒုၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကဵု ပွမတန်ပဋိသန္ဓိ ပွမဗျုတအ်ဂှ်ညိ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂံၚ်သကာ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မကလိဂွံပေါဲအံၚ်ဇၞးတုဲ ဩဝ်ဒၠိုက်ကတဵုညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မတုပ်သၟဟ်ကဵုသၟာစဝ်ကွဳ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မသ္ၚောနူဂတှ် (ကိလေသ) ဩဝ္ဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ပ္ဍဲလောကညိ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုပိုဉ်ကြဳဇှ်ဇၞော် ဩဝ်တွံဓရ်ညိ၊ ညးတီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီပၠန်ရ)။
၉။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပစၟတ်သမ္တီကေတ် ဗြီုအာတ်ပါန် အခေါၚ်ဂှ်တုဲမ္ဂး သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ ပ္ဍဲသတ်ဂမၠိုၚ်ကီုတုဲ သ္ၚေဝ်ရံၚ်လောက နကဵုဗုဒ္ဓစက္ခုရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ၚေဝ်ရံၚ်လောက နကဵုဗုဒ္ဓစက္ခုမ္ဂး ဂွံညာတ်ကေတ် ညးမၞုံကဵုမၠိုက်ကိလေသမအောန်ပ္ဍဲမတ်ပညာ ညးမၞုံမၠိုက်ကိလေသဂၠိုၚ် ပ္ဍဲမတ်ပညာ ညးမၞုံဣန္ဒြဳကြံၚ်ဍုဟ်တုဲ ညးမၞုံဣန္ဒြဳၜတ် ညးမၞုံကဵုအကာဲအရာခိုဟ်ဆာဲ ညးမၞုံကဵုအကာဲအရာဟွံခိုဟ်ဆာဲ ညးကဵုတီကေတ်လောဲသွာ ညးကဵုတီကေတ်ဝါတ်ဂါတ် ညးလ္ၚဵုမၞုံအလေံမၠာ်သ္ၚေဝ်ဒုသ်ပရလိုက်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံမ္ဂးဘဲ ကေုာံညးလ္ၚဵုမၞုံအလေံဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် ဒုသ်ပရလိုက်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံမ္ဂးဘဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒကှ်ဥပ္ပိုလ်ကီု ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒကှ်ပဒုမကီု ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒကှ်ပုဏ္ဍရိက်ကီု ဒကှ်ဥပ္ပိုလ်, ဒကှ်ပဒုမ, ဒကှ်ပုဏ္ဍရိက်ဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် ကၠုတ်တိုန် ပ္ဍဲဍာ်အိုတ်ရ၊ ဇၞော်မောဝ်ဗြေဝ်တိုန် ပ္ဍဲဍာ်အိုတ်ရ၊ မံက်တိုန်လတူဍာ်တုဲ တန်တဴအိုတ်ရ၊ ဟွံဗာန်ကၠေဝ်ကဵုဍာ်အိုတ်ရ၊ တုပ်သာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ၚေဝ်ရံၚ်လောက နကဵုဗုဒ္ဓစက္ခုမ္ဂး ဟိုတ်မဂွံညာတ်ကေတ် ညးမၞုံကဵုမၠိုက်ကိလေသမအောန် ပ္ဍဲမတ်ပညာ ညးမၞုံကဵုမၠိုက်ကိလေသဂၠိုၚ် ပ္ဍဲမတ်ပညာ ညးမၞုံဣန္ဒြဳကြံၚ်က္ဍုဟ် ညးမၞုံဣန္ဒြဳၜတ် ညးမၞုံကဵုအကာဲအရာခိုဟ်ဆာဲ ညးမၞုံကဵုအကာဲအရာဟွံခိုဟ်ဆာဲ ညးကဵုတီကေတ်လောဲသွာ ညးကဵုတီကေတ်ဝါတ်ဂါတ် ညးလ္ၚဵုမၞုံအလေံမၠာ်သ္ၚေဝ် ဒုသ်ပရလိုက်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံမ္ဂးဘဲ ကေုာံညးလ္ၚဵုမၞုံအလေံဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် ဒုသ်ပရလိုက်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံမ္ဂးဘဲဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ အဲသ္ဂးကဵုဗြီုသဟမ္ပတိ နကဵုဂါထာရ—
ယွံဗြီု ဓရ်မပြဲမလ္ၚတ်လဝ်တုဲဂှ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီ အယာံမာတ်ဍောၚ်ၜိုတ်ဟေၚ်ရနွံဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံတွံကဵု ကုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ (မံၚ်ထောံ သီုဟွံတွံဓရ်ဂှ် ကသပ်ကတဵုဒှ် တုဲရ)၊ ညးဂမၠိုၚ် မဍိုက်ပေၚ်ကဵု ကတောဝ်မတွံဂး ပညာဂှ် ဩဝ်ဗလးကဵုဓရ်သဒ္ဒါ ပွမလျုၚ်ပတှ်ေအိုတ်ညိ၊ သွက်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် အဲပံက်ကဵုတြုၚ်နိဗ္ဗာန်တုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြီုသဟမ္ပတိ (တီကေတ်) ရဴဝွံ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံတွံဓရ်တုဲရ” ရဴဝွံ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် ကၠေံဗ္ဒန်အာရ။ ဗြီုအာတ်ပါအခေါၚ်တုဲရ။
၆.၁။ ပွမတွံဓရ် ကုပဥ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၀။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴညးမွဲ အဲဂွံတွံကဵုဓရ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ်ရော? မုရဴညးမွဲ ကြက်တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ်မာန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ်— “ရးသိအာဠာရ မဒှ်တၞောဝ်ကာလာမဝွံ မၞုံကဵုပညာရ၊ စဳကၠးဆိုက်ဗဒက်ရ၊ မၞုံကဵုဉာဏ်သကေက်သကာရ၊ ကာလမလအ်လဟေၚ် မၠိုက်ကိလေသအောန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲမတ်ပညာရ၊ အဲဂွံတွံဓရ်ကဵု ကုရသိအာဠာရ မဒှ်တၞောဝ်ကာလာမ ဗွဲကိုပ်ကၠာမ္ဂး ခိုဟ်ရ၊ ရသိအာဠာရဂှ် ကြက်တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ်မာန်ရ” ဂှ် ကသပ်ရဴဝွံ ကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဒေဝတဴ မဟွံထ္ၜးဇကုပြာကဋ်ဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ရသိအာဠာရမဒှ်တၞောဝ်ကာလာမဂှ် ချိုတ်တုဲ ဂွံအာထပှ်တ္ၚဲတုဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီဂလာန်ဝွံရ၊ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလေဝ် “ရသိအာဠာရ မဒှ်တၞောဝ်ဒတောဝ်ကာလာမဂှ် ချိုတ်တုဲ ဂွံအာထပှ်တ္ၚဲတုဲရ” ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ်ကတဵုဒှ် ပြာကဋ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ရသိအာဠာရ မဒှ်တၞောဝ်ကာလာမဂှ် ဟောံဗြမ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရသွံ၊ ဟိုတ်ဍေံဟီုဂှ် ရသိအာဠာရဂှ် ယဝ်ဂွံကလၚ်ကေတ်ဓရ်ဝွံမ္ဂး တီကေတ်ဗွဲမပြဟ်မာန်ရ” ရဴဝွံ ဒှ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴညးမွဲ အဲဂွံတွံကဵုဓရ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ်ရော? မုရဴညးမွဲ ကြက်တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ်မာန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ရသိဥဒက မဒှ်ကောန်ရာမဂှ် မၞုံကဵုပညာရ၊ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ရ၊ မၞုံကဵုဉာဏ်သကေက်သကာရ၊ ကာလမလအ်လဟေၚ် မၠိုက်ကိလေသအောန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲမတ်ပညာရ၊ အဲဂွံတွံကဵုဓရ် ကုရသိဥဒက မဒှ်ကောန်ရာမ ဗွဲကိုပ်ကၠာမ္ဂး ခိုဟ်ရ၊ ရသိဥဒကဂှ် ကြက်တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ်မာန်ရ” ဂှ် ကသပ်ရဴဝွံကတဵုဒှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဒေဝတဴ မဟွံထ္ၜးဇကုပြာကဋ်ဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ရသိဥဒက မဒှ်ကောန်ရာမဂှ် ချိုတ်အာနူတနေံဏအ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။
ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလေဝ် “ရသိဥဒက မဒှ်ကောန်ရာမဂှ် ချိုတ်အာနူတနေံဏအ်တုရ” ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ် ဒှ်ပြာကဋ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ရသိဥဒက မဒှ်ကောန်ရာမဂှ် ဟောံဗြမ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရသွံ၊ ဟိုတ်ဍေံဟီုဂှ် ရသိဥဒကဂှ် ယဝ်ဂွံကလၚ်ကေတ်ဓရ်ဝွံမ္ဂး တီကေတ် ဗွဲမပြဟ်မာန်ရ” ရဴဝွံ ဒှ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂွံတွံကဵုဓရ် ဗွဲကိုပ်ကၠာရော? မုရဴညးမွဲ ကြက်တီကေတ်ဓရ်ဝွံ ဗွဲမပြဟ်မာန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳပဉ္စဝဝ် (မၞုံကဵုဂကောံဗွဝ်မသုန်ဇကု) ဂှ် ဥပကာဂုဏ်ဂမၠိုၚ် ကုအဲအိုတ်ရ၊ ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကေၚ်ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ အဲပတိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် ကမၠောန်ပဓာနအိုတ်ရ၊ အဲဂွံတွံဓရ် ကုခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ပဒတဴဒၟံၚ် မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ပွမဗ္စာရဏာကတဵုဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဒိဗ္ဗစက္ခုအဘိဉာဏ် မတ်မတုပ်သၟဟ်ကေုာံ မတ်ဒေဝတဴတံမသအးဇ္ၚးဗွဲတၟေၚ် မလောန်လတူနူမတ်မၞိဟ်တအ်ဂှ် ဂွံညာတ်ကေတ် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် မပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်မိဂဒါဝိုန် မၞုံယၟုဣသိပတန ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရဏသဳရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဥရုဝေလ ဗၞတ်မမိပ်လဟိၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ဗာရဏသဳရ။
၆.၂။ ပွမဆဵုညာတ်ကဵုဥပက
ပလေဝ်ဒါန်၁၁။ (တဳ) အာဇဳဝက ဥပကဂှ် ညာတ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မက္ညအာဒၟံၚ် တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ အကြာဂယာကဵု တၞံဇြဲဗောဓိတုဲ “ယွံကောန်တၠ ဣန္ဒြဳတၠအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ကေဝ်ဇြုၚ်ဗွဲတၟေၚ်အိုတ်ရ၊ သာ်စၞာံသအးဇ္ၚးရ၊ ဗုအးဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲရန်တၟံကဵု မုရဴညးမွဲတုဲ သ္ပခမဳဂှ်ရော” အ္စာတၠအဲဂှ်တုန် ညးလဵုဂှ်ရော? တၠအဲသ္ဍိုက်မၠိုက် ဓရ်ညးလဵု ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမ္ဂး တဳလမၞုံကဵုပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵု (တဳ) အာဇဳဝကဥပက နကဵုဂါထာဂမၠိုၚ်ရ—
“ယွံဥပက အဲဂှ် ဓလီုဍိုက်ကေတ် အလုံအိုတ်သီုမာန်ရ၊ တီကေတ် အလုံအိုတ်သီုရ၊ ပ္ဍဲကဵုဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ဟွံဗာန်ခြပ် (နကဵုကိလေသ) ရ၊ သၠးကၠေံ အလုံအိုတ်သီုတုဲရ၊ ဟိုတ်မဂွံသ္ပကေတ်အာရီု (နိဗ္ဗာန်) ဒှ်အရာတဏှာအိုတ်ဂှ်ရ တိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲရ၊ အလဵုဇကု တီညာတ်ကေတ် ဗွဲတၟေၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ မုရဴညးမွဲ ဂွံစၞောန်ထ္ၜး (ရဴဝွံမ္ဂးအ္စာ) ဂှ်ရော? ယွံဥပက ကုအဲဂှ် ဟွံမွဲကဵုအာစာရ၊ ညးမတုပ်သၟဟ်ကဵုအဲ ဟွံမွဲရ၊ ပ္ဍဲလောကမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴဂှ် ပူဂိုလ်ပတောံၜတ်ပြိုၚ်ပကာ ကုအဲမာန်ဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲရ။ အဲဂှ် တၠအရှန်ပ္ဍဲလောကရ၊ အဲဂှ် ညးဟွံမွဲကဵုပတောံၜတ်ရ၊ အာစာမၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် ကျာ်မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) မဍာံစၟတ် မွဲဇကုဓရ်ရ၊ ပၟတ်ကိလေသ လလမ်ပၠိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ၜိုဟ်သတိုတ်ရ။ အဲ တၞဟ်နတွံဓရ်ဓမ္မစက် ကြက်က္ညအာ ဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ကာသိရးရ၊ ပ္ဍဲလောက မစိုန်ဒှ်တဴညံၚ်ရဴညးကမၠက်ဂှ် ကြက်တက်ဗရိၚ်ကဵု ဖမ်ဇၞော်အမြိုတ် (မတွံဂးဓရ်) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံကောန်တၠ အတိုၚ်တၠအဲဒုၚ်ဝန်မ္ဂး “ထေက်ကဵုဒှ်ကျာ် (အနန္တဇိန) မအံၚ်ဇၞးမာရ်မသုန်ပြကာ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုဉာဏ် မဟွံမွဲကဵုလအိတ်ဟာ” ရဴဝွံ (သၟာန်မ္ဂး)။ “ယွံဥပက ပူဂိုလ်ဂမၠိုၚ်မသ္ၚေဝ်မွဲ ညံၚ်ရဴအဲ မအာစိုပ်ဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ် မအိုတ်အာဂှ် ဗွဲစၟတ် ဇိနမ္ဂးအိုတ်ရ၊ အဲဂှ် ဟိုတ်မအံၚ်ဇၞးကေတ် ဓရ်အကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မယုတ်မာတုဲဂှ်ရ ဇိနမ္ဂးရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ သ္ဂးရဴဝွံမ္ဂး တဳဥပကဂှ် “ယွံကောန်တၠ ရဴဝွံလေဝ် ဒှ်မာန်ရ” ‘ဒှ်ဂွံရ’ သ္ဂးရဴဝွံတုဲ ဒညိက်က္ဍိုပ်တုဲ ပါဲကၠေံဂၠံၚ်တုဲ စ္ဍးအာရ။
၁၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာဍုၚ်ဗာရဏသဳ ဂြိုပ်မိဂဒါဝိုန်မၞုံယၟုဣသိပတန ဇရေၚ်ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ရ ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂွံညာတ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မက္ညကၠုၚ်နူဇမ္ၚောဲအိုတ်တုဲ “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဂေါတမ မဒ္ဂေတ်တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ် မစ္ဍးတိတ်နူကမၠောန်ကမ္မဋ္ဌာန်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ် တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ်ဝွံ က္ညကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကဵုလ္ၚောဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵု ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴရ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာခမဳဂေါတမဂှ် ဟွံထေက်ကဵုဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ (ဆဂး) သၞာဂဇအ်ဂှ်တုန် ထေက်ကဵုစွံပတန်လဝ်ရ၊ ခမဳဂေါတမ ယဝ်နွံပၟိက်မ္ဂး ကြက်ဂဇအ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပကတိကဝတ် ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်စိုပ်ဇရေၚ်ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်မ္ဂး ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် နကဵုကတိကဝတ်ဇကုတအ်ဂှ် တန်တဴဟွံမာန်အိုတ်တုဲ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်တုဲမ္ဂး ညးမွဲဂှ် ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ညးမွဲဂှ် လးပညပ်သၞာရ၊ ညးမွဲဂှ် စွံပတန်ဍာ်ကြဴဇိုၚ်ရ၊ ညးမွဲဂှ် စွံပတန် ခတဵုပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ညးမွဲဂှ် စွံပတန်လဝ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာလးပညပ်လဝ်ဂှ်တုဲမ္ဂး ကြဴကြာတ်ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ၜိုန်ဂှ် ဟွံသ္ဂးကော်ခဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုယၟုမတွံဂးဂေါတမကီု နပွမကော်ခဴမတွံဂး ကောန်တၠကီုအိုတ်ရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ရဴဝွံရ— “ယွံခမဳတအ် နကဵုယၟုကီု နကဵုအာကော်ခဴ မတွံဂးကောန်တၠကီုဂှ် ဩဝ်လ္ပဟီုသ္ဂးကဵု အဲကျာ်အိုတ်ညိ။ ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်ဂှ် တၠအရှန်ရ၊ ကျာ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကု မဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်အိုတ်ညိ၊ အဲကလိဂွံ နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်တုဲရ၊ အဲဒၠောံဗတောန်ရ၊ အဲတွံကဵုဓရ်ရ၊ အတိုၚ်ဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မ္ဂး နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် မလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳ ဗွဲမ္ဒးရး မဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ကဵု အရဟတ္တဖိုလ် မဟွံမွဲပတောံၜတ် မဒှ်လအိတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဂှ် ခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဝွံ သ္ပကေတ်ဇၞော်မတ် အလဵုဇကု နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်တုဲ အာစိုပ်တုဲ ကြက်ဂွံပဒတဴရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကၠုၚ်ရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံမ္ဂး ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ရဴဝွံအိုတ်ရ “ယွံကောန်တၠဂေါတမ တၠအဲ နမသ္ပဣရိယာပိုတ် ဇြိုၚ်ကဵုသ္ပမာန်ကီု နမဒ္ဂေတ် ဒ္ဂေတ်ဇြိုၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်မာန်ကီု နမသ္ပကမၠောန်ဇြိုၚ်ကဵုကၠောန် သ္ပမာန်ကီုဂှ် ဟွံကလိဂွံလညာတ်ဉာဏ်တၟေၚ် မသၟဟ်ရထ သ္ပကဵုဒဒှ်အရဳ မလောန်ပြဲနူဓရ်ကုသလကမ္မပထမၞိဟ်တအ်ရ၊ တၠအဲ မဒ္ဂေတ်တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ် မစ္ဍးတိတ်နူကမၠောန်ကမ္မဋ္ဌာန် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ် တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ်ဂှ် လၟုဟ်ဝွံ ပသာ်တၠအဲ ဂွံကလိဂွံလညာတ်ဉာဏ်တၟေၚ် မသၟဟ်ရထ သ္ပကဵုဒဒှ်အရဳ မလောန်ပြဲနူဓရ်ကုသလကမ္မပထမၞိဟ်တအ်မာန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံရ— “ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်ဟွံဒ္ဂေတ် တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ်ရ၊ စ္ဍးတိတ်အာနူကမၠောန်ကမ္မဋ္ဌာယန်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂေတ်ဂ္ၚေၚ် တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်ဂှ် တၠအရှန်ရ၊ ကျာ်မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကု မဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်အိုတ်ညိ၊ အဲကလိဂွံနိဗ္ဗာန်အမြိုတ်တုဲရ၊ အဲဒၠောံဗတောန်ရ၊ အဲတွံကဵုဓရ်ရ၊ အတိုၚ်အဲဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မ္ဂး နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် မလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳဗွဲမ္ဒးရး မဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ကဵု အရဟတ္တဖိုလ် မဟွံမွဲကဵုပတောံၜတ် မဒှ်လအိတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဂှ် ခြာဟွံလအ်ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဝွံ သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ် အလဵုဇကု နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်တုဲ အာစိုပ်တုဲ ကြက်ဂွံပဒတဴရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးကဵုအဲကျာ် ရဴဝွံအိုတ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုၜါလေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးကဵုအဲကျာ် ရဴဝွံအိုတ်ရ— “ယွံကောန်တၠဂေါတမ တၠအဲ နမသ္ပဣရိယာပိုတ် ဇြိုၚ်ကဵုသ္ပမာန်ကီု နမဒ္ဂေတ် ဒ္ဂေတ်ဇြိုၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်မာန်ကီု နမသ္ပကမၠောန်ဇြိုၚ်ကဵုကၠောန်သ္ပမာန်ကီုဂှ် ဟွံကလိဂွံလညာတ်ဉာဏ်တၟေၚ်မသၟဟ်ရထ သ္ပကဵုဒဒှ်အရဳ မလောန်ပြဲနူဓရ်ကုသလကမ္မပထမၞိဟ်တအ်ရ၊ တၠအဲ မဒ္ဂေတ်တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ် မစ္ဍးတိတ်နူကမၠောန်ကမ္မဋ္ဌာန် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ် တၞဟ်နလာဘ်ဂွံဂၠိုၚ်ဂှ် လၟုဟ်ဝွံ ပသာ်တၠအဲ ဂွံကလိဂွံလညာတ်ဉာဏ်တၟေၚ် မသၟဟ်ရထ သ္ပကဵုဒဒှ်အရဳ မလောန်ပြဲနူဓရ်ကုသလကမ္မပထ မၞိဟ်တအ်မာန်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ရဴဝွံရ— “ယွံခမဳတအ် နူလၟုဟ်ကဵု ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ ဂလာန်မၞုံသဘဴသာ်ဝွံ အဲကေၚ်ဟီုသ္ဂးဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သမ္တီဒးအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သမ္တီဟွံဒးရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံခမဳတအ် အဲဂှ် တၠအရှန်ရ၊ ကျာ် မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်အိုတ်ညိ၊ အဲကလိဂွံနိဗ္ဗာန်အမြိုတ်တုဲရ၊ အဲဒၠောံဗတောန်ရ၊ အဲတွံကဵုဓရ်ရ၊ အတိုၚ်အဲဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မ္ဂး နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် မလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳ ဗွဲမ္ဒးရး မဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ကဵု အရဟတ္တဖိုလ် မဟွံမွဲပတောံၜတ် မဒှ်လအိတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဂှ် ခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဝွံ သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ် အလဵုဇကု နကဵုဉာဏ်တၟေၚ် အာစိုပ်တုဲ ကြက်ဂွံပဒတဴရ ရဴဝွံသ္ဂးရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ် (ဒဒှ်ကျာ်) မာန်တုဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ကလၚ်ကေတ်ဂလာန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ၊ ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ၊ သွက်ဂွံကတဵုဒှ် အရဟတ္တဖိုလ် စွံပတန်လဝ်စိုတ်တူရူအိုတ်ရ။
၆.၃။ သုတ်ဓမ္မစက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ရ— ယွံခမဳတအ် ညးမဒှ်ခမဳဂှ် ဟဂပ်ဝ်သွိုန်ဗဗိုန်သိပ်ဂၠိပ် လအိတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာအိုတ်ရ၊ ညးမ္ဂးၜါပြကာအိုတ်ဂှ်ရော? ပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဗက်စ ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ဗွဲအစောံမဗာန်ခြပ်ကဵုတသိုခ်ကာမဂုဏ် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် ယုတ်သဝ်တုဲ မဒှ်ဒ္ဂေတ်ညးကွာန်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ပုထုဇန်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ်တုဲ မဟွံသေၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်အရဳဂမၠိုၚ် မဟွံစိုန်စကီုစပ်ကေုာံဒတုဲဖဵုကီု ပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဖဍောၚ်ၜိုတ်ဇကု မလေပ်ကတဵုဗဒှ်ကဵုဒဒိုခ်ကာယစိုတ် မဟွံသေၚ်ကဵုဒ္ဂေတ်အရဳဂမၠိုၚ် မဟွံစိုန်သကီုစပ်ကေုာံဒတုဲဖဵုကီု ၜါပြကာဝွံရ ယွံခမဳတအ် ဟွံပြာပ်အာ လအိတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာဝွံတုဲ ဒ္ဂေတ်မဒှ်တဲလဒေါဝ် ကျာ်တြဲမဂပ်ဝ်ကဵုတီကေတ်ဗွဲတၟေၚ် မလေပ်သ္ပကဵုမတ်ပညာ မလေပ်သ္ပကဵုလညာတ်ဉာဏ်ဂှ် ဒှ်တဴတၞဟ်နသွက်ကိလေသဂွံလလမ်ရ၊ ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ဂွံတီ နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်ရ၊ ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ဂွံတီ သစ္စပန်ပြကာရ၊ ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပဇၞောဝ်မတ် နိဗ္ဗာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒ္ဂေတ်မဒှ်တဲလဒေါဝ် ကျာ်တြဲ မဂပ်ဝ်တီကေတ်ဗွဲတၟေၚ် မလေပ်သ္ပကဵုမတ်ပညာ မလေပ်သ္ပကဵုလညာတ်ဉာဏ်ဂှ် ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ကိလေသဂွံလလမ် တၞဟ်နသွက်ဂွံတီ နကဵုဉာဏ်တၟေၚ် တၞဟ်နသွက်ဂွံတီသစ္စပန်ပြကာ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပဇၞောဝ်မတ်နိဗ္ဗာန်ဂှ် ညးဍေံရော? အရိယမဂ် မၞုံကဵုအၚ်္ဂဒ္စာံပြကာဝွံဟေၚ်ရ။ အရိယမဂ် မၞုံကဵုအၚ်္ဂဒ္စာံပြကာဝွံညးဍေံရော? ‘သမ္မာဒိဋ္ဌိ’ လညာတ်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာသၚ်္ကပ္ပ’ ကသပ်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာဝါစာ’ ဂလာန်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာကမ္မန္တ’ ကမၠောန်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာအာဇဳဝ’ ပွမဂယိုၚ်လမျီုဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာဝါယာမ’ ပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာသတိ’ ပွမဗှ်ဗၞုဟ်ဍာံစၟတ်၊ ‘သမ္မာသမာဓိ’ ပွမတန်ကြန် ဍာံစၟတ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒ္ဂေတ်မဒှ်တဲလဒေါဝ်ကျာ်တြဲ မဂပ်ဝ်ကဵုတီကေတ်ဗွဲတၟေၚ် မလေပ်သ္ပကဵုမတ်ပညာ မလေပ်သ္ပကဵုလညာတ်ဉာဏ်ဂှ် ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ကိလေသဂွံလလမ်ရ၊ ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ဂွံတီ နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်ရ၊ ဒှ်တဴတၞဟ်နသွက်ဂွံတီသစ္စပန်ပြကာရ၊ ဒှ်တဴ တၞဟ်နသွက်ဂွံသ္ပဇၞောဝ်မတ် နိဗ္ဗာန်ရ။
၁၄။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒဒိုခ်ရောၚ်၊ ပွမဒးတန်ပဋိပန္ဓိလေဝ်ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမဒးဗျုလေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမဒးယဲလေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမဒးချိုတ်လေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမဒးပတဴမွဲစွံကေုာံညးသ္ဍိုက်ဆာန်လေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမပြးဆာဲသာဲခြာ ကေုာံညးသ္ဍိုက်ဆာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ပွမဟွံကလိဂွံ အရာနွံပၟိက်ဂှ်လေဝ် ဒဒိုခ်ရ၊ ဗွဲမခမ္ဍန်မ္ဂး ခန္ဓဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာ မဒှ်အာရီုအရာစောဲလာံလေဝ် ဒဒိုခ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ရောၚ်၊ ယြဴတဏှာမွဲလေပ်ကဵုကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝတၟိရ၊ ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံပွမသ်ဍိုက်မၠိုက် ပွမထၞောန်စပ်ရ၊ လေပ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ပ္ဍဲအာရီုဂှ်ဂှ် ဗွဲမလောန်ရ၊ ‘တဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်ဂှ် ညးဍေံရော? ‘ကာမတဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်ပ္ဍဲကာမဘုံဂမၠိုၚ် ‘ဘဝတဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသဿတဒိဋ္ဌိ မဂိုၚ်ကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး တန်တဴလၟိုန် ‘ဝိဘဝတဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဥစ္ဆောဒဒိဋ္ဌိ မဂိုၚ်ကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ချိုတ်မ္ဂးပိုတ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရောၚ်၊ အရာဒဒှ်ပၠိုတ်လလမ်မ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာ ‘တဏှာ’ ပွမထၞေန်စပ်ဂှ်ဟေၚ် ပၠိုတ်အာမသက္ကုသၟေဟ် ပွမစောဲစပ်ကၠေံစ္ဍးအရာပၠိုတ်လလမ် အရာသၠးကၠေံ အရာသၠးကၠေံမွဲလှ်ေပၠန် အရာတိတ်ဗၠး အရာမဟွံဗာန်ခြပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒ္ဂေတ်ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ် (နိဗ္ဗာန်) ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရောၚ်၊ အရိယမဂ်ဝွံ မၞုံအၚ်္ဂဒ္စာံပြကာရ၊ အၚ်္ဂဒ္စာံပြကာမ္ဂးဂှ် ညးဍေံရော? ‘သမ္မဒိဋ္ဌိ’ လညာတ်ဍာံစၟတ် ‘သမ္မသၚ်္ကပ္ပ’ ကသပ်ဍာံစၟတ် ။ ပ ။ ‘သမ္မာသမာဓိ’ ပွမတန်ကြန်ဍာံစၟတ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲဒုက္ခသစ္စ ဉာဏ်ပိပြကာ ၁၅။ ယွံခမဳတအ် “ဣဓရ်ဝွံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒဒိုခ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲကျာ်ရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (သစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်ဂှ် ဗွဲစၟတ် ထေက်ကဵုပိုၚ်ခြာတီကေတ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒဒိုခ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲကျာ်ရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကိစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ပိုၚ်ခြာတီကေတ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒဒိုခ်ဂှ်တုဲရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကတဉာဏ်)
ပ္ဍဲသမုဒယသစ္စ ဉာဏ်ပိပြကာ ယွံခမဳတအ် “ဣဓရ်ဝွံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (သမုယသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠု်ၚရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (သစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ဂပ်ဝ်ပါဲကၠေံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (သမုဒယသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပ်ကခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကိစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ဂပ်ဝ်ပါဲကၠေံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ဂှ်တုဲ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (သမုဒယသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပာကဋ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ (ကတဉာဏ်)
ပ္ဍဲနိရောဓသစ္စ ဉာဏ်ပိပြကာ ယွံခမဳတအ် “နိဗ္ဗာန်ဝွံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (နိရောဓသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်ပိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (သစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်အရာဒဒခိုခ်ပၠိုတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (နိရောဓသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကိစ္စဉာဏ) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဟိုတ်ဒဒိုခ်ပၠိုတ်ဂှ်တုဲရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (နိရောဓသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကတဉာဏ်)
ပ္ဍဲမဂ္ဂသစ္စ ဉာဏ်ပိပြကာ ယွံခမဳတအ် “ဓရ်ဝွံ ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒ္ဂေတ် ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ် (နိဗ္ဗာန်) ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ရောၚ်” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (မဂ္ဂသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (သစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒ္ဂေတ် ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ် (နိဗ္ဗာန်) ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (မဂ္ဂသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကိစ္စဉာဏ်) ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် “ဂပ်ဝ်ဇၞော်ပၟဝ် ဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ဒ္ဂေတ် ဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ် (နိဗ္ဗာန်) ဒှ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ဂှ်တုဲရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲဓရ် (မဂ္ဂသစ္စ) ဂမၠိုၚ် မဟွံကေၚ်မိၚ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ (ဟွံကတဵုဒှ်ကျာ်ဏီ) ဂှ် မတ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ကုအဲရ၊ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြကာဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ပညာ’ ဉာဏ်မတီ ဗွဲတၟေၚ်ပကာရ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ် မထပက်ခၠၚ်တီကေတ် ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ၊ လျးအရံၚ်ပညာ ကတဵုဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ်ရ။ (ကတဉာဏ်) အခိၚ်ဒုၚ်ဝန်ကတဵုဒှ်ကျာ် ၁၆။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဝွံ လုကဴကာလဗၞတ် လညာတ်ဉာဏ်ဍာံစၟတ် မၞုံကဵုဂတးဂတန်ပိပြကာ မၞုံကဵုအကာဲအရာစှ်ၜါ မဟွံသအးဇ္ၚးရဴဝွံဏီ ပ္ဍဲလိုက်သွဝ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ ဒေဝတဴ ဒေဝတဴမရာရ် ဗြီု ကေုာံလိုက်မၞိဟ် မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏ သၟိၚ်မဂၠိုၚ်မၞိဟ်မဂၠိုၚ်ဂှ် ထပက်ခၠၚ်ဂြၚ်တီကေတ် အရဟတ္တမဂ်ဉာဏ်မပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ်တုဲရ ရဴဝွံ အဲဟွံဒုၚ်ဝန်ဏီရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဓရ်ဍာံအရဳဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဝွံ ပ္ဍဲအခိၚ်လညာတ်ဉာဏ်ဍာံစၟတ် မၞုံကဵုဂတးဂတန်ပိပြကာ မၞုံကဵုအကာဲအရာစှ်ၜါ မသအးဇ္ၚးကၠုၚ်ရဴဝွံဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲလိုက်သွဝ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ ဒေဝတဴမာရ် ဗြီု ကေုာံလိုက်မၞိဟ် မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြဟ္မဏ သၟိၚ်မဂၠိုၚ်မၞိဟ်မဂၠိုၚ်ဂှ် ထပက်ခၠၚ်ဂြၚ်တီကေတ် အရဟတ္တမဂ်ဉာဏ်မပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ်တုဲရ ရဴဝွံ အဲဒုၚ်ဝန်ရ။ အရဟတ္တဖိုလ် မတိတ်ဗၠး (နူကိလေသဂမၠိုၚ်) အဲဂှ် ဟွံလီုလာ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ဘဝမဒှ်လအိတ်မုဟ်၊ ပ္ဍဲကာလလၟုဟ် သွက်ဂွံဒးကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဘဝတၟိမွဲလှ်ေပၠန် ဟွံမွဲရ ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ် (ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏ်) ဒှ်ပြာကဋ် ကုအဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးတိုန်ဂလာန်ဝွံမ္ဂး ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု သ္ဍိုက်မၠိုက်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမအိုဟ်တၟိုဟ်အိုတ်ရ။ တွံတဴ ဓရ်ဒေသနာ အရေဝ်ပဠးသက်သက် ဟွံဖက်ကဵုဂါထာဝွံမ္ဂး ဓရ်မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်အိုတ်သီုဂှ် မၞုံသဘဴပွမပၠိုတ်ရ ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက်ကၠိုက်လ္ၚေၚ် (ကိလေသ) ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလပိုဉ်ကောဏ္ဍညရ။
ဒေဝတဴဗြီုဂမၠိုၚ် ပၟိၚ်ပၟဟ်ကြီုဇာတိုန် ၁၇။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံတဴဓရ်ဓမ္မစက်မ္ဂး “အပ္ဍဲဂြိုပ်ဣသိပါတမနိဂဒါဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံတဴဓရ်ဓမ္မစက် မဟွံမွဲပထောံၜတ် ပ္ဍဲလောကခမဳဗဗၞး ဒေဝတဴ ဒေဝတဴမာရ်ဗြီု ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲလေဝ် တွံဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵုဂမၠိုၚ် ပၟိၚ်ပၟဟ်တိုန်ရမျာၚ်ကဵုသာဓုကာ အဆက်အဆက်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ကဵုသာဓုကာ ဒေဝတဴဘုမ္မဇဵုဂမၠိုၚ်တုဲ “အပ္ဍဲဂြိုပ်ဣသိပါတနမိဂဒါဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံတဴဓရ်ဓမ္မစက် မဟွံမွဲပတောံၜတ် ပ္ဍဲလောက ခမဳ ဗဗၞး ဒေဝတဴ ဒေဝတဴမာရ် ဗြီု ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲလေဝ် တွံဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဒေဝဴစာတုမဟာရာဇ်ဂမၠိုၚ် ပၟိၚ်ပၟဟ်တိုန်ရမျာၚ် ကဵုသာဓုကာအဆက်အဆက်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ကဵုသာဓုကာ ဒေဝတဴစာတုမဟာရာဇ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဒေဝတဴတာဝတိံဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဒေဝတဴယာမာဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဒေဝတဴတုသိတာဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဒေဝတဴနိမ္မာနရတိဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဒေဝတဴပရနိမ္မိတဝသဝတ္တိဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ “အပ္ဍဲဂြိုပ်ဣသိပါတနမိဂဒါဝိုန် ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံတဴဓရ်ဓမ္မစက် မဟွံမွဲပတောံၜတ် ပ္ဍဲလောက ခမဳ ဗဗၞး ဒေဝတဴ ဒေဝတဴမာရ် ဗြီု ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲလေဝ် တွံဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဗြီုဂမၠိုၚ် ပၟိက်ပၟဟ်တိုန်ရမျာၚ်တုဲ သာဓုကာ အဆက်အဆက်အိုတ်ရ။ ရဴဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အခါဂှ် ကာလဂှ် စဵုကဵုစိုပ်ဍုၚ်ဗြီု (အကနိဋ္ဌ) ဗရုရမျာၚ်ကဵုသာဓုကာ ဗျာပ်တိုန်အာရ၊ ကလောကဓာတ် မွဲဠက်စက္ကဝါဝွံလေဝ် ကသဳချဳဇတဝ်ရ၊ ကသဳချဳဇတဝ်ဗွဲမသကာတ်ရ၊ ကသဳချဳဇတဝ်ပွဳပွူရ၊ လျးအရံၚ်မဇၞော်လှဲ ဟွံမွဲဗၞတ်တွဵုလေဝ် လောန်ၜက်အာအာနုဘဴဒေဝတဴဂမၠိုၚ်တုဲ ဒှ်ပြာကဋ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲလိုက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကြီုဂအောတ်တိုန်ဥဒါန် ရဴဝွံမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ကောဏ္ဍည တီဓရ်သစ္စပန်ပြကာတုဲရောၚ်သွံ၊ ယွံခမဳတအ် ကောဏ္ဍည တီဓရ်သစ္ပပန်ပြကာတုဲရောၚ်သွံ” ရ။ ဟိုတ်မကြီုဂအောတ်တိုန် ဥဒါန်ဝွံဟေၚ် ကုတဳလပိုဉ်ကောဏ္ဍညဂှ် ဒှ်အာယၟု ရဴဝွံမ္ဂး “အညာသိကောဏ္ဍည” ဟေၚ်ရ။
၁၈။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်ကောဏ္ဍည ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ် ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တၞီလပ်အာဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သ်ာတေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂှ်ဒှ်အုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ “ယွံခမဳ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်အညာသိကောဏ္ဍညဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
၁၉။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးခမဳဂမၠိုၚ် မသှ်ေသၟေဟ်နူတဳလပိုဉ်အညာသိကောဏ္ဍည နကဵုဂလာန်ဓရ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး နကဵုဂလာန်ဓရ်အိုတ်မ္ဂး “ဓရ်မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်အိုတ်သီုဂှ် မၞုံသဘဴပွမပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက်ကၠိုက်လ္ၚေၚ် (ကိလေသ) ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလပိုဉ်ဝပ္ပကီု ကုတဳလပိုဉ်ဘဒ္ဒိယကီုရ။ တဳလပိုဉ်ဝပ္ပ တဳလပိုဉ်ဘဒ္ဒိယဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဝပ္ပ တဳလပိုဉ်ဘဒ္ဒိယဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုပိဏ္ဍပါတ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး ခမဳဂမၠိုၚ် ပသှ်ေသၟေဟ်နူခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကုဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ်ရ။ ခမဳ (ကောဏ္ဍည ဝပ္ပ ဘဒ္ဒိယ) ဂမၠိုၚ်ပိဇကု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ်တုဲ နကဵုပိဏ္ဍပါတ် မဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ဂှ် ဂကောံညးတြဴဇကု ယိုပ်ယာပ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး နကဵုဂလာန်ဓရ်အိုတ်မ္ဂး “ဓရ်မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်အိုတ်သီုဂှ် မၞုံသဘဴပွမပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက်ကၠိုက်လ္ၚေၚ် (ကိလေသ) ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလပိုဉ်မဟာနာမ်ကီု ကုတဳလပိုဉ်အဿဇိကီုရ။ တဳလပိုဉ်မဟာနာမ် တဳလပိုဉ်အဿဇိဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍသာသနာကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်မဟာနာမ် တဳလပိုဉ်အဿဇိဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
၆.၄။ သုတ်အနတ္တလက္ခဏ
ပလေဝ်ဒါန်၂၀။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်ရ— ယွံခမဳတအ် ရုပ်ဂှ် အဝ်တဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရုပ်ဂှ် ဒှ်အတ္တမ္ဂး၊ ရုပ်ဝွံ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “ရုပ်အဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ရုပ်အဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲရုပ်မာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရုပ်ဂှ် ဟိုတ်မဟွံသေၚ်ကဵုအတ္တဂှ်ရ ဒှ်တဴ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “ရုပ်အဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ရုပ်အဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲရုပ်ရ။ ဝေဒနာဂှ် အတ္တဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဝေဒနာဂှ် ဒှ်အတ္တမ္ဂး၊ ဝေဒနာဝွံ ဟွံဒှ် တၞဟ်နပွမဂိကဝ်ရ၊ “ဝေဒနာအဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ဝေဒနာအဲဂှ် လ္ပကဵဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲဝေဒနာမာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဝေဒနာဂှ် ဟိုတ်မဟွံသေၚ်ကဵုအတ္တဂှ်ရ ဒှ်တဴ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “ဝေဒနာအဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ဝေဒနာအဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲဝေဒနာရ။ သညာဂှ် အတ္တဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သညာဂှ် ဒှ်အတ္တမ္ဂး၊ သညာဝွံ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “သညာအဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ သညာအဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲသညာမာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သညာဂှ် ဟိုတ်မဟွံသေၚ်ကဵုအတ္တဂှ်ရ ဒှ်တဴတၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “သညာအဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ သညာအဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲသညာရ။ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်ဂှ် အတ္တဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အတ္တအိုတ်မ္ဂး၊ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟွံဒှ် တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်အိုတ်ရ၊ “သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ် အဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံအိုတ်ညိ၊ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်အဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံအိုတ်ညိ” ရဴဝွံလေဝ် ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲသၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်မာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် သၚ်္ခဂေမၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်မဟွံသေၚ်ကဵုအတ္တဂှ်ရ ဒှ်တဴ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်အဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်အဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံအိုတ်ညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲသၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်ရ။ ဝိညာဏ်ဂှ် အတ္တဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဝိညာဏ်ဂှ် ဒှ်အတ္တမ္ဂး၊ ဝိညာဏ်ဝွံ ဟွံဒှ်တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “ဝိညာဏ်အဲဂှ် ဩဝ်ကဵဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ဝိညာဏ်အဒဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲဝိညာဏ်မာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဝိညာဏ်ဂှ် ဟိုတ်မဟွံသေၚ်ကဵုအတ္တဂှ်ရ ဒှ်တဴ တၞဟ်နပွမဂိသကဝ်ရ၊ “ဝိညာဏ်အဲဂှ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ၊ ဝိညာဏ်အဲဂှ် လ္ပကဵုဒှ်ရဴဝွံညိ” ရဴဝွံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ (ပွမစဳရေၚ်) ပ္ဍဲဝိညာဏ်ရ။
၂၁။ ယွံခမဳတအ် အရာဂှ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်ရော? ရုပ်ဂှ် ဗိုန်ဟာ ဟွံဗိုန်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟွံဗိုန်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ရုပ်မဟွံဗိုန်ျဂှ် ဒဒိုခ်ဟာ တသိုခ်ဟာ ရဴတွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဒှ်ဒဒိုခ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ရုပ်မဟွံဗိုန် မဒှ်ဒဒိုခ် မၞုံသဘဴပွမပၠန်ဂတးဂှ် တၞဟ်နမၠာ်သ္ၚေဝ် ရဴဝွံမ္ဂး “ရုပ်ဝွံ ဂြပ်အဲရ၊ ရုပ်ဝွံ ဒှ်အဲရ၊ ရုပ်ဝွံ အတ္တဇကုအဲရ” ဂှ် ဗဗွဲဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟွံဗဗွဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ဝေဒနာ ။ ပ ။ သညာ ။ ပ ။ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ် ။ ပ ။ ဝိညာဏ်ဂှ် ဗိုန်ဟာ ဟွံဗိုန်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟွံဗိုန်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ဝိညာဏ်မဟွံဗိုန်ဂှ် ဒဒိုခ်ဟာ တသိုခ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဒှ်ဒဒိုခ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ဝိညာဏ်မဟွံဗိုန် မဒှ်ဒဒိုခ် မၞုံသဘဴပွမပၠန်ဂတးဂှ် တၞဟ်နမၠာ်သ္ၚေဝ် ရဴဝွံမ္ဂး “ဝိညာဏ်ဝွံ ဂြပ်အဲရ၊ ဝိညာဏ်ဝွံ ဒှ်အဲရ၊ ဝိညာဏ်ဝွံ အတ္တဇကုအဲရ” ဂှ် ဗဗွဲဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဟွံဗဗွဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
၂၂။ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ရုပ်အိုတ်သီု မဒှ်အတိက်အနာဂတ်ပစ္စုပ္ပန် မဒှ်အပ္ဍဲမ္ၚးကဵုဒှ် မဒှ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကဵုဒှ် မဒှ်ဍိုန်ညောန်ကဵုဒှ် မဒှ်ယုတ်ကဵုဒှ် မဒှ်ပြဲကဵုဒှ် မဒှ်ကြပ်ကဵုဒှ် မဒှ်သ္ၚောဲကဵုဒှ်ဂှ် “ရုပ်ဝွံ ဂြပ်အဲဟွံသေၚ်ရ၊ ရုပ်ဝွံ အဲဟွံသေၚ်ရ၊ ရုပ်ဝွံ ‘အတ္တ’ ဇကုအဲဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဒးမၠာ်သ္ၚေဝ် နကဵုပညာခိုဟ်ဆာဲ အတိုၚ်ဍာံစၟတ်ရ။ ဝေဒနာအိုတ်သီု ။ ပ ။ သညာအိုတ်သီု ။ ပ ။ သၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ။ ပ ။ ဝိညာဏ်အိုတ်သီု မဒှ်အတိက်အနာဂတ်ပစ္စုပ္ပန် မဒှ်အပ္ဍဲမ္ၚးကဵုဒှ် မဒှ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကဵုဒှ် မဒှ်ဍိုန်ညောန်ကဵုဒှ် မဒှ်ယုတ်ကဵုဒှ် မဒှ်ပြဲကဵုဒှ် မဒှ်ကြပ်ကဵုဒှ် မဒှ်သ္ၚောဲကဵုဒှ်ဂှ် “ဝိညာဏ်ဝွံ ဂြပ်အဲဟွံသေၚ်ရ၊ ဝိညာဏ်ဝွံ အဲဟွံသေၚ်ရ၊ ဝိညာဏ်ဝွံ ‘အတ္တ’ ဇကုအဲဟွံသေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ဒးမၠာ်သ္ၚေဝ် နကဵုပညာခိုဟ်ဆာဲ အတိုၚ်ဍာံစၟတ်ရ။ ၂၃။ ယွံခမဳတအ် မၠာ်သ္ၚေဝ်ရဴဝွံမ္ဂး ကွးအရဳ မၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂှ် ပ္ဍဲရုပ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲဝေဒနာလေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲသညာလေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲသၚ်္ခါရဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲဝိညာဏ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇကုရ၊ ဟိုတ်ပွမဇအိုတ်ဇရဂှ် ဟွံထၞေန်စပ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟွံထၞေန်စပ်ဂှ် တိတ်ဗၠးနူကိလေသရ၊ တိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲမ္ဂး “တိတ်ဗၠးနူကိလေသရ” ရဴဝွံ ဉာဏ်ဒှ်ရ၊ “ပွမတန်ပဋိသန္ဓိအိုတ်အာတုဲရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲရ၊ သ္ပပတုဲကၠေံ ကိစ္စမဂ်တုဲရ၊ တၞဟ်နကိစ္စမဂ်ဝွံ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပမွဲသအာၚ် ဟွံမွဲတုဲရ” ရဴဝွံ တီရဂှ် (သ္ဂးရ)။
၂၄။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံတဴဓရ်ဝွံရ၊ ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗွဲမအိုဟ်တၟိုဟ်အိုတ်ရ။ တွံလၟိၚ်တဴဒေသနာစုဏ္စိယသက်သက် ဟွံဖက်ကဵုဂါထာဝွံမ္ဂး စိုတ်ခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝ ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလောက ဒှ်အာတၠအရှန်ဂမၠိုၚ်တြဴတၠအိုတ်ရ။ ပွမတွံဓရ် ကုပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ်တုဲရ။ ခဏ်ပဌမတုဲရ။
- သမ္တီ— သုတ်ဝွံ ပ္ဍဲပါဠိဟွံခ္ဍန်တုဲ ပ္ဍဲဗၟာခ္ဍန်လဝ်ရ၊ ကေတ်အတိုၚ်ပါဠိမ္ဂး တြးကေတ်ညိ။
၇.၁။ ပွမသ္ပထပိုဲခမဳဂမၠိုၚ်၊ ပရူပရာကောန်သေဌဳယသသ္ပခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၂၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ကောန်ဂကူမၞုံယၟုယသ မဒှ်ကောန်သေဌဳ မဍိုန်ဍောတ်ၜတ်တကတ် နွံမွဲတၠရ။ ပြာသာဒ်ပဒတဴ အခိၚ်မုဟ်ကျာ်ဂှ်မွဲ၊ ပြာသာဒ်ပဒတဴအခိၚ်က္ညၚ်ဂှ်မွဲ၊ ပြာသာဒ်ပဒတဴအခိၚ်ဗြဲဂှ်မွဲ ရဴဝွံ ပြာသာဒ်ဂမၠိုၚ်ပိတၞၚ် နွံတဴ ကုကောန်ဂကူယသဂှ်အိုတ်ရ။ ကောန်ဂကူယသဂှ် ပ္ဍဲပြာသာဒ် မပဒတဴအခိၚ်ဗြဲ လုကဴပိဂတုဗြဲပန်ဂိတု သီုမဒုၚ်စသိုၚ်ပိုဉ်သမ္ပတ္တိ နကဵုကွိၚ်ကွိုက်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်တြုံဟွံပါ မၞိဟ်ဗြဴဂမၠိုၚ်ဟေၚ် မတိၚ်တိုက်ဂှ် ဟွံစှ်ေထပ်သၟဝ်ပြာသာဒ်ရ။ ကောန်ဂကူယသ မဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ်ပိုဉ်သမ္ပတ္တိ ဗွဲမမဍိုက်ပေၚ်စုမ်ရုပ် နကဵုကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဗွဲပြဟ်ပြဟ်ဟေၚ် အာစိုပ်ပွမတိက်လှိၚ်အာရ။ ဂကောံညးမပရေပရံၚ်လေဝ် အာစိုပ်ပွမတိက်လှိၚ်ရ၊ လုကဴမွဲဗ္တံ (ကၠိုဟ်ဗ္တံ) ဍေန်ဗဂဵုထောံလဝ်ကၠေၚ်သ္ဍဴရ။ ကောန်ဂကူယသဂှ် ဗွဲပြဟ်ပြဟ်ဟေၚ် ၚုဟ်တိုန်တုဲ ညာတ်ဒးအာ ဂကောံညးပရေပရံၚ်ဇကု မတိတ်လှိၚ်ဒၟံၚ် ဗြဴမွဲဂှ် (သီုမကၞေပ်လဝ်) စံၚ်, ထဏ ပ္ဍဲပါၚ်ကၞက် ဗြဴမွဲဂှ်(သီုမကွက်ကၟာဲလဝ်) ဖမိမန်ဒုၚ်, ဓဗိုန်ဓာပ် ပ္ဍဲကအ် ဗြဴမွဲဂ်ှ (သီုမကၞေပ်လဝ်) ဖမ်မဏံၚ် ပ္ဍဲပါၚ်ကၞက် ဗြဴမွဲဂှ်တုန် သီုသော်လာဲတာဲဒေါမ် ဗြဴမွဲဂှ်တုန် သီုဍာ်ပါၚ်ဇွောဝ်တဴ ဗြဴမွဲသအာၚ်ဂမၠိုၚ်တု၃န် သီုကၟုက်ကၟဝ်ဒၟံၚ်အိုတ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴသုသာန် မကၠုၚ်စိုပ်တဲကီုတုဲ ညာတ်ကၠုၚ်ဒုဟ်တုဲမ္ဂး စိုတ်ဇအိုတ်ဇရဒှ်ကၠုၚ် ကုကောန်ဂကူယသဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသဂှ် “ယွံသကအ်တအ် (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္တံတဏှာ) ဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကွေံရောၚ်သွံ၊ ယွံသအ်တအ် (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္တံတဏှာ) ဂပ်ဝ်ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်ကွေံရောၚ်သွံ” ရဴဝွံ ကြီုဂအောတ်မြော်တိုန်ဥဒါန်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကောန်ဂကူယသ တိုန်ဍိုက်ကေတ်ဒၞပ်ထဝ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပြာပ်အာပါၚ်တြၚ်သ္ၚိရ၊ “ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ လ္ပကဵုသ္ပအန္တရာယ် နူအဝေါၚ်ခရှ် ပွလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳ ကုကောန်ဂကူယသညိ” ရဴဝွံ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် ပံက်ကဵုတြၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသ ပြာပ်အာပါၚ်တြၚ်ဍုၚ်ရ၊ “ညးမမိက်ကဵုမွဲမွဲ လ္ပကဵုသ္ပအန္တရာယ် နူအဝေါၚ်ခရှ် ပွလုပ်စိုတ်အဝေါၚ်ခမဳ ကုကောန်ဂကူယသညိ” ရဴဝွံ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် ပံက်ကဵုတြၚ်အိုတ၂်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကောန်ဂကူယသ ပြာပ်အာဂြိုပ်မိဂဒါဝိုန် မၞုံယၟုဣသိပတနရ။
၂၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးပြဟ် ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ က္ညကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲဂၠးအကးရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ညာတ်ကေတ် ကောန်ဂကူယသ မကၠုၚ်ဒၟံၚ်နူဇမ္ၚောဲမ္ဂး စှ်ေနူစၚ်္ကြမ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသဂှ် “ယွံသကအ်တအ် (မိကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္တံတဏှာ) ဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ကွေံရောၚ်သွံ၊ ယွံသကအ်တအ် (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်ပ္တံတဏှာ) ဂပ်ဝ်ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်ကွေံရောၚ်သွံ” ရဴဝွံ ကြီုဂအောတ်မြော်ဒၟံၚ်ဥဒါန် ပ္ဍဲဇရေၚ်ဗ္ဒာဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ယွံယသ ဗွဲစၟတ် နိဗ္ဗာန်ဝွံ (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်ပ္တံတဏှာ) မဟဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရ၊ နိဗ္ဗာန်ဝွံ (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္တံတဏှာ) မဟဂပ်ဝ်ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်ရ၊ ယွံယသ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ဂဇအ်ညိ၊ ကြက်တွံကဵုဓရ် ကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးကဵုကောန်ဂကူယသရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသဂှ် “နိဗ္ဗာန်ဝွံ (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္ဝံတဏှာ) မဟဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရဂး၊ နိဗ္ဗာန်ဝွံ (မိန်ကိလေသဂမၠိုၚ်မပ္တံတဏှာ) မဟဂပ်ဝ်ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ မြဟ်မြာအိုတ်တၟိုဟ်စိုတ်ဒှ်တုဲ စှ်ေနူဒၞပ်ထဝ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ် ကုကောန်ဂကူယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမပယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဳု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲကောန်ဂကူယသဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘မသုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိုက်ကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုကောန်ဂကူယသရ။
၂၇။ ပ္ဍဲအခိုၚ်ဂှ် မိယာဲ ကောန်ဂကူယသဂှ် တိုန်အာလတူပြာသာဒ်မ္ဂး ဟွံညာတ်ကေတ်ကောန်ဂကူယသတုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော်တုဲမ္ဂး “ယွံသေဌဳဇၞော် ဟွံညာတ်ကေတ်ယသ ကောန်ဗၠာဲတၠအဲရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ဗလးဏာကလုတ်ချေံဂမၠိုၚ် ဌာန်ပန်ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ အလဵုဇကုဂှ်တုန် ပြာပ်အာဂြိုပ်မိဂဒါဝိုန် မၞုံယၟုဣသိပတနရ။ သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ညာတ်ကေတ် ပၞေတ်ဒၞါဲဖျေဲဒၞပ်ထဝ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဗက်အာအတိုၚ်လၟေၚ်ပၞေတ်ဒၞါဲဖျေံဒၞပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် မကၠုၚ်ဒၟံၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ “အဲဂွံနိမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ် ညံၚ်သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဒၞါဲဝွံ မဟဂွံညာတ်ကေတ် ကောန်ဂကူယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ချပ်တိုန်တုဲ နိမိတ်ဗဒှ် ပွမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဖှ်သာ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ညာတ်တဴ ကောန်ဂကူယသကီုဟာ” ရဴဝွံ ဂရၚ်တီရ။ ယွံသမ္ၚေဟ် ယဝ်မိက်ဂွံညာတ်မ္ဂး ဩဝ်ဂဇအ်ညိ၊ တၠအဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ကောန်ဂကူယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံ တန်ဒှ်မာန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် “အဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ကောန်ဂကူယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲဝွံရဂး” ရဴဝွံ မြဟ်မြာမၞုံကဵုစိုတ်မတိုန်ဒှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ်ကုသေဌဳတၠသ္ၚိ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခ္ဍက် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲသေဌဳတၠသ္ၚိဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကို ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်းတရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံၚ်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုသေဌဳတၠသ္ၚိရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာသာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂှ်ဒှ်တုဲ— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ဝတ္ထုဗကပ်စွံလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဂတးလ္ၚာကဵုကီု ဝတ္ထုဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပံက်ထ္ၜးကဵုကီု ကုညးမတ်ဂေတ်တၠိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုလဴကဵုဂၠံၚ်ဍာန်ဍာံစၟတ်ကီု “ညးမၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ် ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတိုၚ်ဒမၠုဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴစံၚ်ဗဂဵုက၆ု ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ် နကဵုဟိုတ်တၞဟ်တၞဟ် တွံထ္ၜးကဵုဓရ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂှ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သ္ကအ်ဗ္ဒရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သ္ကအ်ဗ္ဒရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ဂှ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု အဲဍိက်ဂှ် ဥပးပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒ ရဴဝွဴ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ သေဌဳဇၞော်ဂှ် ပ္ဍဲလောဝွံ ဒှ်ဥပး တေဝါစိကသရဏဂီု တန်တဴ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။
၂၈။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဃောတွံဒၟံၚ်ဓရ်ကဵုအပါအံက်ဂှ် စိုတ်ကောန်ဂကူယသ မဗ္စာရဏာတဴဓရ်သစ္စပန်ပန်ပြကာ မဒှ်အတိုၚ်မဂပ်ဝ်ညာတ်လဝ်တုဲ အတိုၚ်မဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ဃောတွံဒၟံၚ်ဓရ်ကဵုအပါအံၚ်ဂှ် စိုတ်ကောန်ဂကူယသ မဗ္စာရဏာတဴဓရ်သစ္စပန်ပြကာ မဒှ်အတိုၚ်မဂပ်ဝ်ညာတ်လဝ်တုဲ အတိုၚ်မဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ကောန်ဂကူယသဂှ် တိတ်အာခရှ်တုဲ ညံၚ်ရဴအခိၚ်မပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ကိုပ်ကၠာတေံကီု ဟွံထေက်ကဵုတၞဟ်နဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲ သ္ဂောံကဵုလလမ် (သိမ်ရုပ်) ကၠေံ ပွမနိမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူချပ်ရဴသာ်ဝွံတုဲဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုလလမ်ကၠေံ ပွမနိမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဂှ်ရ။
သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ညတာ်ကေတ် ကောန်ဂကူယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ “ယွံကောန်သ္ဍိုက်ယသ မိယာဲတၠအဲ အာစိုပ်ပွမလရိုအ်ယာံ ပွမဒှ်ဓဝိၚ်စံၚ်တူရ၊ ဩဝ်ကဵုလမျီု ကုမိယာဲတၠအဲညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုကောန်ဂကူယသရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသ လ္ၚာ်ကျောဝ်ရံၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
“ယွံသမ္ၚေဟ် အရာဂှ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်ရော? ညံၚ်ရဴတၠအဲညာတ်ကီု ယြဴကုညးမွဲ ဂပ်ဝ်ညာတ်တဴ ဂပ်ဝ်တီတဴ ဓရ်သစ္စပန်ပြကာ နကဵုသေက္ခဉာဏ် သေက္ခလညာတ်ဉာဏ်တုဲရ၊ ကုညးဂှ် စိုတ်မဗ္စာရဏာတဴ ဓရ်သစ္စပန်ပြကာ မဒှ်အတိုၚ်မဂပ်ဝ်ညာတ်လဝ်တုဲ အတိုၚ်မဂပ်ဝ်တီလဝ်တုဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယွံသမ္ၚေဟ် ညးဂှ်တိတ်အာခရှ်တုဲ ညံၚ်ရဴအခိၚ်မပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ကိုပ်ကၠာတေံကီု ထေက်ကဵုတၞဟ်နဒုၚ်စသိုၚ်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဟာ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သၟာန်တဴ သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော်ရ။ ဟွံထေက်ရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံသမ္ၚေဟ် ညံၚ်ရဴတၠအဲညာတ်ကီု ကောန်ဂကူယသဂှ် ဂပ်ဝ်ညာတ်တဴ ဂပ်ဝ်တီတဴဓရ်သစ္စပန်ပြကာ နကဵုသေက္ခဉာဏ် သေက္ခလညာတ်ဉာဏ်တုဲရ၊ ကုယသဂှ် စိုတ်မဗ္စာရဏာတဴ ဓရ်သစ္စပန်ပြကာ မဒှ်အတိုၚ်မဂပ်ဝ်ညာတ်လဝ်တုဲ အတိုၚ်မဂပ်ဝ်တီကေတ်လဝ်တုဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယွံသမ္ၚေဟ် ကောန်ဂကူယသဂှ် တိတ်အာခရှ်တုဲ ညံၚ်ရဴအခိၚ်မပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ကိုပ်ကၠေတေံကီု ဟွံထေက်ကဵုတၞဟ်နဒုၚ်စသိုၚ် ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သွက်တ္ၚဲဏအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံကောန်ဂကူယသ မဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴ ဩဝ်ဒုၚ်တဲ ပိဏ္ဍပါတ်အဲဍိက်ညိကျာ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဒုၚ်တဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူယသဂှ် သေဌဳတၠသ္ၚိဇၞော် ပါဲစ္ဍးတိတ်အာတုဲ ဟွံသက်ဂတာပ်လအ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
“ယွံခမဳ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေဴလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ယသဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလောက ဒှ်အာတၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠအိုတ်ရ။ ပရူပရာကေနာ်သေဌဳယသ သ္ပခမဳတုဲရ။
၇.၂။ ပရူပရာသကအ်ရဲယသပန်တၠ သ္ပခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၂၉။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်တူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ က္ညပြာပ်အာသ္ၚိဒကာသေဌဳ မွဲဟာန်ကေုာံတဳလပိုဉ်ယသ မဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလး ပညပ်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိယာဲ ကေုာံသမ္ဘာတြေံတဳလပိုဉ်ယသဂမၠိုၚ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ် ကုဗြဴဂမၠိုၚ် မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်ဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာသာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်တုဲဒှ်တုဲ— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ ။ ပ ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒအိုတ်ရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ဂှ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပးဗြဴ ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲလောကဝွံ ဒှ်ဥပးဗြဴ တေဝါစိကသရဏကီု တန်တဴဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မိမကေုာံသမ္တာတြေံ တဳလပိုဉ်ယသဂမၠိုၚ် အလဵုဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲကီု တဳလပိုဉ်ယသကီု နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စဵုကဵုဒးဆေဝ်တာပဒေါံကၠေံတုဲမ္ဂး အခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံ နူဗဗေၚ်တုဲဂှ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုမိမကေုာံသမ္ဘာတြေံ တဳလပိုဉ်ယသဂမၠိုၚ် တဳညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။
၃၀။ သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ် တဳလပိုဉ်ယသဂမၠိုၚ်ပန်တၠ မတွံဂးဝိမလ သုဗာဟု ပုဏ္စဇိ ဂဝမ္ပတိ မဒှ်ဂကူသေဌဳတၞောဝ်သေဌဳ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ် “ကောန်ဂကူယသ ကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ် သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်သ္ပခမဳ အဝေါၚ်ခမဳရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်အိုတ်တုဲ— “ယြဴပ္ဍဲဓမ္မဝိနယမွဲ ကောန်ဂကူယသ ကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳရ၊ ဓမ္မဝိနယ (ကောန်ဂကူယသ မလုပ်စိုပ်) ဂှ် ဟွံယုတ်သဝ်ရ၊ ဒဒှ်ခမဳဂှ်လေဝ် ဟွံယုတ်သဝ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုသကအ်ရဲဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ်ရ။
သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ယသအိုတ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလပိုဉ်ယသတုဲ တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ယသ ကော်ကေတ် သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ်ဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ တဳလပိုဉ်ယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ညးဂမၠိုၚ်ပန်တၠ မတွံဂးဝိမလ သုဗဟု ပုဏ္ဏဇိ ဂဝမ္ပတိ မဒှ်ဂကူသေဌဳတၞောဝ်သေဌဳ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳဝွံ ဒှ်သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ် အဲဍိက်အိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်ပန်တၠဝွံညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ် ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ညးဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒှ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚေတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး နကဵုဂလာန်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စိုတ်ခမဳဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ် ဟွံစောံလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလောက ဒှ်အာတၠအရှန်စှ်မွဲတၠအိုတ်ရ။
ပရူပရာသကအ်ရဲယသပန်တၠ သ္ပခမဳတုဲရ။
၇.၃။ ပရူပရာသကအ်ရဲယသမသုန်စှော်တၠ သ္ပခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၃၁။ ဗွဲအစေန်အဆက် ဒှ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တုဲ ကောန်ညးဇနပိုဒ်ဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠ မဒှ်သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ် တဳလပိုဉ်ယသဂှ် “ကောန်ဂကူယသ ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်သ္ပခမဳ အဝေါၚ်ခမဳရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်အိုတ်တုဲ— “ယြဴပ္ဍဲဓမ္မဝိနယမွဲ ကောန်ဂကူယသ ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲ သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳရ၊ ဓမ္မဝိနယ (ကောန်ဂကူယသ မလုပ်စိုပ်) ဂှ် ဟွံယုတ်သဝ်ရ၊ ဒဒှ်ခမဳဂှ်လေဝ် ဟွံယုတ်သဝ်ရ” ရဴဝွံကသပ်ဒှ်ကုသကအ်ရဲဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠဂှ်ရ။
သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ယသအိုတ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလပိုဉ်ယသတုဲ တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ယသ ကော်ကေတ်သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ်ဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ တဳလပိုဉ်ယသ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဗွဲအစေန်အဆက် ဒှ်ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်တုဲ ဒှ်ကောန်ညးဇနပိုဒ်ဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠ မဒှ်သကအ်ရဲဃောဒှ်ခရှ် အဲဍိက်အိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠဝွံညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ် ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်ပန်တၠဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
“ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်စၞောန်ထ္ၜး နကဵဂလာန်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စိုတ်ခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်စှော်တၠဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်၇၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလောက ဒှ်အာတၠအရှန်ဂမၠိုၚ် တြဴစှော်မွဲတၠအိုတ်ရ။ ပရူပရာသကအ်ရဲယသမသုန်စှော်တၠ သ္ပခမဳတုဲရ။
၈။ ပရူဒေဝတဴမာရ်
ပလေဝ်ဒါန်၃၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ— “ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် တိတ်ဗၠးနူပးဒၞက်ကိလေသဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲရ၊ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် တိတ်ဗၠးနူပးဒၞက်ကိလေသဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နဂွံဒှ်ဒတုဲမြမောဝ် မၞိဟ်မဂၠိုၚ် တၞဟ်နဒှ်တသိုခ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နသွက်ဂွံမၚ်မွဲအာလောက တၞဟ်နဒှ်ဒတုဲဖဵု ဒတုဲမြမောဝ် ဒှ်တသိုခ်မၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ် ဩဝ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ညိ၊ နတရဴမွဲဂၠံၚ်ဓဝ် ခမဳၜါဇကု လ္ပအာအိုတ်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ဩဝ်တွံတဴ ဓရ်မၞုံကဵုပွမဆာဲတမ် ပွမဆာဲလဒေါဝ် ပွမဆာဲကၞောတ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအရထ မဍိုၚ်ပေၚ်တဴကေုာံသဒ္ဒါအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်စၞောန်ထ္ၜးဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေၚ်အလုံအိုတ်သီု မသအးဇ္ၚးပွဳပွူအိုတ်ညိ။ သတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမၠိုက်ကိလေသအောန် ပ္ဍဲမတ်ပညာဂှ် နွံအိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဟဂွံကလၚ် ဓရ်ဂှ်ရ ဒးဟုတ်ယုတ်နူဓရ်အိုတ်ရ၊ ညးတီကေတ်ဓရ် လောဲသွာဂမၠိုၚ် ကြက်နွံအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်လေဝ် သွက်ဂွံတွံဓရ် ကြက်ပြာပ်အာ ဥရုဝေလ နိဂီုသေနရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴမာရ် မယုတ်မာ ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဖ္ဍောတ်တိုန်ကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုဂါထာရ— “ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴကီု ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲမၞိဟ်ကီု နွံအိုတ်ရ၊ နကဵုပဒၞက်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဗန်ဒက်တၠအဲရ၊ ဂပ်ဝ်ဗန်ဒက်လဝ် နကဵုအဗန်ဒက်မဇၞော်ရ၊ ယွံခမဳ တၠအဲ ဗၠးတိတ်နူတွဵုရးဍုၚ်အဲ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ (ဖ္ဍောတ်တိုန်ရ)။
ဟာဲ ဒေဝတဴမာရ်အယုတ် ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴကီု ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲမၞိဟ်ကီု နွံအိုတ်ရ၊ အဲကျာ် တိတ်ဗၠးနူပးဒၞက် (ကိလေသ) အိုတ်သီုတုဲရ၊ အြကျာ် တိတ်ဗၠးနူအဗန်ဒက်မဇၞော်တုဲရ၊ ဟာဲ ဒေဝတဴမာရ်အယုတ် တၠအဲတုန် ကျအာတုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
“ယြဴပးဒၞက် (တဏှာ) မစိုတ်သကီုကေုာံစိုတ်မွဲ ညးအာဒၟံၚ်ပ္ဍဲလတူအကးလေဝ် ဗန်ဒက်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ်မာန်ရ၊ နကဵုပးဒၞက် (တဏှာ) ဂှ် ကြက်ပျဲပျာရာန်သကိုတ် တၠအဲခမဳရ၊ ယွံခမဳ တၠအဲ တိတ်ဗၠးနူတွဵုရးအြ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ (ဖ္ဍောတ်တိုန်ပၠန်ရ)။ ယြဴရူပါရီုရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်ကီု သဒ္ဒါရီုဗရုရမျာၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဂန္ဓာရီုသၟူအမြာဲဂမၠိုၚ်ကီု ရသာရီုရှ်သာ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုတၟတဒွံဂမၠိုၚ်ကီု မလေပ်မိပ်လဟိၚ်ကဵုစိုတ်မွဲ နွံအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအာရီုဂမၠိုၚ် မသုန်ပြကာဝွံ ပၟိက်ဆန္ဒအဲ စာ်စ္ဍးအာရ၊ ဟာဲ ဒေဝတဴမာရ်အယုတ် တၠအဲတုန် ကျအာတုဲရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတိုန်ရ)။
၃၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴမာရ် မယုတ်မာဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီဒၟံၚ်အဲရ၊ ကျာ်တြဲမလေပ်ဟီုသ္ဂးတဴဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ တီဒၟံၚ်အဲရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုပွမဒှ်ဒဒိုခ် ပွမဟွံမိပ်စိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဟေၚ် ကၠေံဗ္ဒန်အာရ။ ပရူဒေဝတဴမာရ်တုဲရ။
၉။ ပွမကဵုအခေါၚ် သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမာန်
ပလေဝ်ဒါန်၃၄။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကြက်သ္ပကဵုထပိုဲ ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ ရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ် အလံၚ်ထပိုဲအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် နူဌာန်တၞဟ်တၞဟ် ဇနပိုဒ်တၞဟ်တၞဟ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအရာရၚ်တၠုၚ်ကော်နၚ်သာ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ကီု အလံၚ်ထပိုဲအလံပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မသတၚ်တန်တဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ်— “ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ် ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကြက်သ္ပကဵုထပိုဲ ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ’ ရဴဝွံ ပ္ဍဲအရာရၚ်တပုၚ်ကော်နၚ် အလံၚ်ထပိုဲအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် နူဌာန်တၞဟ်တၞဟ် ဇနပိုဒ်တၞဟ်တၞဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ကီု အလံၚ်ထပိုဲအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် အလဵုဇကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဩဝ်သ္ပကဵုထပိုဲ ဩဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဂှ် ဇနပိုဒ်ဂှ်ဂှ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ယဝ်အဲကျာ် သ္ဂောံကဵုအခေါၚ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဌာန်မသတၚ်ဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်တုဲ ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ ဟီုတွံဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ကုအဲကျာ် မသတၚ်တန်တဴဒၟံၚ်ညးမွဲဓဝ်ဂှ် ‘ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကြက်သ္ပကဵုထပိုဲ ကြက်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ ရဴဝွံ ပ္ဍဲအရာရၚ်တပုၚ်ကော်နၚ် အလံၚ်ထပိုဲအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် နူဌာန်တၞဟ်တၞဟ် ဇနပိုဒ်တၞဟ်တၞဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ကီု အလံၚ်ထပိုဲအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် အလဵုဇကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဩဝ်သ္ပကဵုထပိုဲ ဩဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဂှ် ဇနပိုဒ်ဂှ်ဂှ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ ယဝ်အဲကျာ် သ္ဂောံကဵုအခေါၚ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။
‘ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် အလဵုဇကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဩဝ်သ္ပကဵုထပိုဲ ဩဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဂှ် ဇနပိုဒ်ဂှ်ဂှ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပကဵုထပိုဲရ၊ သ္ဒးသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ကဵုကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး ကဵုဗိုက်လတက် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကဵုလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး ကဵုလ္ၚောဝ် ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမကဵုဂဇအ်ဒၟံၚ်လံက်ဂဇုန် ကဵုပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး— ‘ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ သံဃံ သရာဏံ ဂစ္ဆာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ တတိယမ္ပိ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ တတိယမ္ပိ ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ တတိယမ္ပိ သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ’ ရဴဝွံ ဩဝ်ဖ္ဍောတ် ရဴဝွံညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် ဒဒှ်ထပိုဲ ခမဳပယျၚ် နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်ပိဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပွမကဵုအခေါၚ်ဒဒှ်ထပိုဲခမဳပယျၚ် နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်တုဲရ။
၁၀။ ပရူဒေဝတဴမာရ် သကုတ်ဒုတိယ
ပလေဝ်ဒါန်၃၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် အဲကျာ် ဟိုတ်ပွမသ္ပပၠုပ်စိုတ်ဗွဲမဗွဲ ဟိုတ်ပွမသ္ပလွဳပရာဗွဲမ္ဒးရးဗွဲမဗဗွဲဂှ်ရ ဂပ်ဝ်အာစိုပ် အရဟတ္တဖိုလ် မပြဲဟၟဲပတောံၜတ်တုရ၊ ဂပ်ဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် အရာဟတ္တဖိုလ် မပြဲဟၟဲပတောံၜတ်တုဲရ။ ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် သ္ပပၠုပ်စိုတ်ဗွဲမဗဗွဲတုဲ သ္ပလွဳပရာဗွဲမ္ဒးရးဗွဲမဗဗွဲအိုတ်တုဲ ဩဝ်အာစိုပ် အရဟတ္တဖိုလ်မပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပဇၞောဝ်မတ် အရာဟတ္တဖိုလ်မပြဲ ဟွံမွဲပတောံၜတ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴမာရ်မယုတ်မာ ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဖ္ဍောတ်တိုန်ကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုဂါထာရ— “ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴကီု ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲမၞိဟ်ကီု နွံအိုတ်ရ၊ နကဵုပဒၞက်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဗန်ဒက်တၠအဲရ၊ ဂပ်ဝ်ဗန်ဒက်လဝ် နကဵုအဗန်ဒက်မဇၞော်ရ၊ ယွံခမဳ တၠအဲ ဗၠးတိတ်နူတွဵုရးဍုၚ်အဲ ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ (ဖ္ဍောတ်တိုန်ရ)။
ဟာဲ ဒေဝတဴမာရ်အယုတ် ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲဒေဝတဴကီု ယြဴပးဒၞက်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲမၞိဟ်ကီု နွံအိုတ်ရ၊ အဲကျာ် တိတ်ဗၠးနူပ:ဒၞက် (ကိလေသ) အိုတ်သီုတုဲရ၊ အဲကျာ် တိတ်ဗၠးနူအဗန်ဒက်မဇၞော်တုဲရ၊ ဟာဲ ဒေဝတဴမာရ်အယုတ် တၠအဲတုန် ကျအာတုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴမာရ် မယုတ်မာဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီဒၟံၚ်အဲရ၊ ကျာ်တြဲမလေပ် ဟီုသ္ဂးတဴဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲ တီဒၟံၚ်အဲရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုပွမဒှ်ဒဒိုခ် ပွမဟွံမိပ်စိုတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ဟေၚ် ကၠေံဗ္ဒန်အာရ။ ပရူဒေဝတဴမာရ် သကုတ်ဒုတိယတုဲရ။
၁၁။ ဝတ္ထုသကအ်ရဲဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳပိစှော်
ပလေဝ်ဒါန်၃၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုည်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏသဳ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဂြိုပ်ဥရုဝေလရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပါဲစ္ဍးနူဂၠံၚ်တုဲ လုပ်အာသပိုဟ်ဂြိုပ်မွဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟတ်တၞံဆုမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သကအ်ရဲ (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ပိစှော်တၠ မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲတဴမွဲဟာန်ကေုာံသမ္ဘာဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ် ဂြိုပ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ သွက်ညးဟွံမွဲကဵုသမ္ဘာမွဲတၠဂှ် သ္ဒးကော်နၚ်ကဵုဗြဴစရာဲဍုၚ်ရ၊ ဗြဴစရာဍုၚ်ဂှ် ဃောညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဝိဝိၚ် မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂြပ်ရတ်တုဲ ဂြိပ်ဒဴအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂြပ်ဒဴအာဂှ် သကအ်ရဲဂမၠိုၚ် ဗွဲအစောံရၚ်တၠုၚ်က၆ု ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ညးမဒှ်သကအ်ရဲဇကု သီုမဂၠာဲသ္ၚေဝ်တဴဗြဴဂှ်အိုတ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး ညာတ်ဒးအာတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဆုမွဲတုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်တုဲမ္ဂး “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ညာတ်ညးဗြဴမွဲကီုဟာ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ ယွံသၟတ်တအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် သၟာန်တဴအိုတ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်မ္ဂး)— ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် လၟုဟ်ပိုဲဍိက်တအ်သကအ်ရဲဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ပိစှော်တၠ မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်လဟာဲဒၟံၚ် မွဲဟာန်ကေုာံသမ္ဘာဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ် ဂြိုပ်ဝွံအိုတ်ရ၊ သွက်ညးဟွံမွဲကဵုသမ္ဘာမွဲတၠဂှ် သ္ဒးကော်နၚ်ကဵုဗြဴစရာဲဍုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် ဃောပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဝိဝိၚ် မိပ်ဇြိပ်လဟိၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂြပ်ရတ်တုဲ ဂြိပ်ဒဴအာရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဒှ်သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်တုဲ ဗွဲအစောံရၚ်တပုၚ်ကဵု ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ညးမဒှ်သကအ်ရဲဇကု သီုမဂၠာဲသ္ၚေဝ်တဴဗြဴဂှ်အိုတ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဝွံအိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံသၟတ်တအ် ဂလာန်အဲကျာ် ကြက်သ္ဂးဂတဂှ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်အိုတ်ရော? ပၞောဝ်ကဵုပွမဂၠာဲသ္ၚေဝ်ဗြဴ ပွမဂၠာဲသ္ၚေဝ်ဇကုဇကုဂမၠိုၚ်ဂှ် မုရဴပွမဂၠာဲသ္ၚေဝ်မွဲ သွက်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဒှ်ပြဲရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်)— ပွမဂၠာဲသ္ၚေဝ် ဇကုဇကုဟေၚ် သွက်ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဒှ်ပြဲရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံကောန်သၟိၚ်တအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်ဂဇအ်အိုတ်ညိ၊ အဲတွံကဵုဓရ် ကုမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်တုဲအိုတ်မ္ဂး သကအ်ရဲ (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ပိစှော်တၠ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗွဲမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ် ကု (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမယုတ်သဝ်ကီ ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲ (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ်ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကု (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ (ကောန်သၟိၚ်) ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။ ဝတ္ထုသကအ်ရဲဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳပိစှော်တုဲရ။ ခဏ်ဒုတိယတုဲရ။
၁၂.၁။ ခဏ်ဝေတ်ဒၠောံဗတောန်ဥရုဝေလကဿပ
ပလေဝ်ဒါန်၃၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်အာဥရုဝေလဗွဲမ္ဒးရးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဥရုဝေလ ရသိကောဒေံဂမၠိုၚ်ပိတၠ မတွံဂး ဥရုဝေလကဿပ နဒဳကဿပ ကယာကဿပ ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပဂှ် ဒှ်ညးက္ဍိုပ်သကိုပ်စၞောန်ထ္ၜးဂၠံၚ် ဝေၚ်ဒၠောံဗတောန် ရသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံတုဲ ဒှ်ဇၞော်သကိုပ်သက ကၞောတ်အတောဋ်ရ။ ရသိနဒဳကဿပဂှ် ဒှ်ညးက္ဍိုပ်သကိုပ်စၞောန်ထ္ၜးဂၠံၚ် ဝေတ်ဒၠောံဗတောန် ရသိဂမၠိုၚ်ပိကၠံတုဲ ဒှ်ဇၞော်သကိုပ်သက ကၞောတ်အထောဋ်ရ။ ရသိဂယာကဿပဂှ် ဒှ်ညးက္ဍိုပ်သကိုပ်စၞောန်ထ္ၜးဂၠံၚ် ဝေတ်ဒၠောံဗတောန် ရသိဂမၠိုၚ်ၜါကၠံတုဲ ဒှ်ဇၞော်သကိုပ်သက ကၞောတ်အထောဋ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ဘာအဿမပိုဒ် ရသိဥရုဝေလကဿပတုဲ “ယွံကဿပ ယဝ်ဟွံဇြိုၚ်စိုတ် ကုတၠအဲမ္ဂး သၟိက်ပဒတဴ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ် ဗၞတ်မွဲဗ္တံရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ရသိရရုဝေလကဿပရ။ ယွံခမဳဇၞော် ဟွံဇြိုၚ်စိုတ် ကုအဲရ၊ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဝွံ သၟိၚ်နာဂ် ကြမ်ကြသအဵုသအာ်တုဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော် မၞုံကဵုဂျိမပြဟ်သကာတ်မြဟ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်နာဂ်ဂှ် လ္ပကဵုပျဲပျာံရာန်သကိုတ်တၠအဲညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံကဿပ ယဝ်ဟွံဇြိုၚ်စိုတ် ကုတၠအဲမ္ဂး သၟိက်ပဒတဴ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ် ဗၞတ်မွဲဗ္တံရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵု ရသိဥရုဝေလကဿပရ၊ ယွံခမဳဇၞော် ဟွံဇြိုၚ်စိုတ်ကုအဲရ၊ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဝွံ သၟိၚ်နာဂ် ကြမ်ကြသအဵုသအာ်တုဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော် မၞုံကဵုဂျိမပြဟ်သကာတ်မြဟ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်နာဂ်ဂှ် လ္ပကဵုပျဲပျာံရာန်သကိုတ် တၠအဲညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံကဿပ ယဝ်ဟွံဇြိုၚ်စိုတ် ကုတၠအဲမ္ဂး သၟိက်ပဒတဴ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ် ဗၞတ်မွဲဗ္တံရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵု ရသိဥရုဝေလကဿပရ၊ ယွံခမဳဇၞော် ဟွံဇြိုၚ်စိုတ်ကုအဲရ၊ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဝွံ သၟိၚ်နာဂ် ကြမ်ကြသအဵုသအာ်တုဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော် မၞုံကဵုဂျိမပြဟ်သကာတ်မြဟ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ၊ သၟိၚ်နာဂ်ဂှ် လ္ပကဵုပျဲပျာံရာန်သကိုတ် တၠအဲညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်အဲ ဟွံမာန်ရ၊ ယွံကဿပ တၠအဲ ဩဝ်ကဵုအခေါၚ် ရုပ်ပၟတ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳဇၞော် ဩဝ်ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုပ်အာရုၚ်ပၟတ်တုဲ လးတဴသၞာလးချောဲ တက်ထွာဲတုဲမ္ဂး စွံပတန်လဝ်ဇကု ဗွဲမတပ်တုဲ သီုကဵုကတဵုဒှ်သတိတူရူကဵု (ကမ္မဋ္ဌာန်) ဂှ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ရ။
၃၈။ နာဂ်ဂှ် ညာတ်ဒးတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ ဗလးယက်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဲ ဟကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး စၞာံပရဳ စၞာံသတီ ဖျုန် လတေၚ် ဇုတ် တ္ၜတ်ဇုတ်နာဂ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အဲ သ္ဂောံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်နာဂ်အိုတ်အာမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နိမိတ်ဗဒှ်တဴ ပွမနိမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ် မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဂှ်တုဲ ဗလးယေက်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ပၞောတ်ဒေါသဟွံမာန်ဒှ်တုဲ ဗလးသၞ (ဂၠန်) ပၟတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလေဝ် လုပ်စၛာန် မၞုံအာရီုမ္ဂး တေဇောကသိုဏ်တုဲ ဗလးသၞပၟတ်ရ။ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်ၜါ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ် ဂဵုတိုန်အိုတ်မ္ဂး ရုၚ်ပၟတ်ဂှ် ဒှ်တဴသၟဟ်ညံၚ်ရဴဂဵုတၟးပွဳပွူ တူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ကောံဗိုၚ်ဒၟံၚ်ရုၚ်ပၟတ်အိုတ်တုဲ “ယွံသကအ်တအ် ခမဳဇၞော် ရုပ်သာ်မကျေဝ်ဂေါဝ်လောန်ဂှ် နာဂ် ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ဟကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးစၞာံပရဳ စၞာံသတီု ဖျုန် လတေၚ် ဇုတ် တ္ၜတ်ဇုတ် နာဂ်ဂမၠိုၚ်တုဲ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇကု ကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်နာဂ် အိုတ်အာတုဲမ္ဂး စုတ်ပ္ဍဲဗဗေၚ်တုဲ “ယွံကဿပ ဣဏအ်ဂှ် နာဂ် တၠအဲရ၊ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အဲ ဂပ်ဝ်ကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်နာဂ်ဂှ် အိုတ်အာတုဲရ” ရဴဝွံ ထ္ၜးကဵုကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်နာဂ် ကြမ်ကြသအဵသအာ်တုဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော် မၞုံကဵုဂျိမပြဟ်သကာတ်မြဟ်သာ်ဂှ်ဂှ် ဖအိုတ်ကၠေံ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇကုမာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန်တုန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၃၉။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္ဍဲကြုၚ်နေရဥ္ဇရာ ယွံကဿပ ယဝ်ဟွံဇြိုၚ်စိုတ် ကုတၠအဲမ္ဂး ဗၞတ်တ္ၚဲဏအ်မွဲတ္ၚဲ သၟိက်ပဒတဴ ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ယွံခမဳဇၞော် အဲဟွံဇြိုၚ်စိုတ်ရ၊ မိက်ကဵုတၠအဲဒှ်တသိုခ်ဟေၚ်တုဲ သၟိၚ်နာဂ် ကြမ်ကြသအဵုသအာ်တုဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော် မၞုံကဵုဂျိမပြဟ်သကာတ်မြဟ် ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဝွံ လ္ပကဵုပျဲပျာံရာန်သကိုတ် တၠအဲခမဳဇၞော်ညိ ရဴဝွံ ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်အြ ဟွံမာန်ရ၊ တၠအဲ ဩဝ်ကဵုအခေါၚ် ရုပ်ပၟတ်ဟေၚ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ တီကေတ် ကဵုအခေါၚ် (ရုပ်ပၟတ်) တုဲရမ္ဂး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မကလိလောန်ပွမဖေက်ဂၟံက်တုဲဂှ် က္ညလုပ် သီုဟွံဖေက်ရောံဒညရ။ နာဂ်ဇြုံ ညာတ်ဒး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ ဗလးယက်ရ၊ နာဂ်မၞိဟ် (မတါဴဂးကျာ်တြဲ) မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်ခိုဟ်ဆာဲ မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်ဟွံကၠိခန်လေဝ် ဗလးယေက် ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဂှ်ရ။ နာဂ်ဇြုံလေဝ် အေၚ်ဒုၚ်ပၞောတ်ဒေါသဟွံမာန်ဒှ်တုဲ ဗလးသၞ (ဂၠန်) ပၟတ် ညံၚ်ရဴပၟတ်ရ။ နာဂ်မၞိဟ် (မတွံဂးကျာ်တြဲ) မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ပ္ဍဲပွမလုပ်စၛာန်ဂမၠိုၚ် မၞုံအာရီုမ္ဂး တေဇောကသိုဏ်လေဝ် ဗလးသၞပၟတ် ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ဂှ်ရ။ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်ၜါ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ် ဂဵုတိုန်အိုတ်မ္ဂး ရုပ်ပၟတ်ဂှ် ဒှ်တဴသၟဟ်ညံၚ်ရဴဂဵုတၟးပွဳပွူ တူဒၟံၚ်မွဲဟာန်ကေုာံသၞပၟတ်ရ။ ရသိဂမၠိုၚ် မၞုံပ္ဍဲပွဳပွူဂှ် ကောံဗိုန်ဒၟံၚ်ရုၚ်ပၟတ်အိုတ်တုဲ ယွံသကအ်တအ် ခမဳဇၞော် ရုပ်သာ်မကျေဝ်ဂေါဝ်ဂှ် နာဂ် ပျဲပျာံရာန်သကိုတ်တုဲရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် သၞပၟတ်နာဂ်ဂမၠိုၚ် ကၠေံစ္ဍးအိုတ်ရ။ သၞပၟတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မဇၞော်တုန် တန်တဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ သၞပၟတ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဒမျိုၚ် မဗကေတ် မဗကေတ်မမြံၚ် မဒှ်သာ်ထဝ် မဒှ်သာ်အဖၠိုက် (ဖာန်) ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ စုတ်ကၠေံ နာဂ်ဇြုံ ပ္ဍဲဗဗေၚ်တုဲ ယွံကဿပ ဣဏအ်ဂှ် နာဂ် တၠအဲရ၊ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အဲ ဂပ်ဝ်ကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်နာဂ်ဂှ် အိုတ်အာတုဲရ ရဴဝွံ ထ္ၜးကဵုကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူပွမထ္ၜးဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲလောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ပ္ဍဲဌာန်ဝွံဟေၚ် ဩဝ်ပဒတဴညိ၊ အဲ ကၠောန်ၜိုတ် နကဵုဝတ်ပိဏ္ဍပါတ်လၟိုန် ကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဲဟာမဒှ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲရ။
၄၀။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်မွဲ ဇရေၚ်ဘာအဿမပိုဒ် ရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴနာဲဝၚ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ပန်တၠ ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ဂးဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵုယးတၟးဂဵုခၠၚ်တဴသပိုဟ်ဂြိုပ် အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ဂမၠိုၚ်ကီု တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒိုဟ်ပန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ၊ ယွံခမဳဇၞော်အခိၚ်သ္ဂာဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵုယးတၟး ဂဵုခၠၚ်တဴ သပိုဟ်ဂြိုပ်အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ဂမၠိုၚ်ကီု ညးဂမၠိုၚ်မကၠုၚ် တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒိုဟ်ပန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ညးလဵုအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်တုန် ဒေဝတဴနာဲဝၚ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ပန်တၠရ၊ သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်အဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ဒေဝတဴနာဲဝၚ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ပန်တၠလေဝ် သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် သ္ဒးပြာပ်ကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ၜိုတ်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန်ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရသိဥရုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာမရနုက်ကဵုၜါတုဲရ။
၄၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် မဒှ်တၠနာဲဒေဝတဴဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ဂာဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵယးတၟးဂဵုခၠၚ်တဴ သပိုဟ်ဂြိုပ်အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန် လတူလျးအရံၚ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာသၟးဟွံက ဗွဲတၟေၚ်လေဝ်ပြဲဂှ်ဒှ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ကီု တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ၊ ယွံခမဳဇၞော် အခိၚ်သ္ဂးဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵယးတၟး ဂဵုခၠၚ်တဴ သပိုဟ်ဂြိုပ်အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲမ္ဂး ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန် လတူလျးအရံၚ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာသၟးဟွံက ဗွဲတၟေၚ်လေဝ်ပြဲဂှ်ဒှ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ကီု ညးမကၠုၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်တုန် ဒှ်ညးလဵုရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ ညးဂှ်တုန် သၟိၚ်အိန် မဒှ်တၠနာဲဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ရ၊ သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်အဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစမတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ သၟိၚ်အိန် မဒှ်တၠနာဲဒေဝတဴဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် သ္ဒးပြာပ်ကၠုၚ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရသိဥဥုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာမရနုကဵုပိတုဲရ။
၄၂။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗြီုသဟမ္ပတိ ပ္ဍဲအခိၚ်သ္ဂးဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵုယးတၟးဂဵုခၠၚ်တဴ သပိုဟ်ဂြိုပ် အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန် လတူလျးအရံၚ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာသၟးဟွံက ဗွဲတၟေၚ်လေဝ်ပြဲဂှ်ဒှ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ကီု တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ၊ ယွံခမဳဇၞော် အခိၚ်သ္ဂးဗ္တံ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ် မၞုံကဵုသာ်မထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သီုမကဵုယးတၟးဂဵုခၠၚ်တဴ သပိုဟ်ဂြိုပ်အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု နကဵုလျးအရံၚ်ဇကုဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ် တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တၠအဲခမဳဇၞော်တုဲ မ္ဂး ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန် လတူလျးအရံၚ်ဂမၠိုၚ် မဒှ်ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာသၟးဟွံက ဗွဲတၟေၚ်လေဝ်ပြဲဂှ်ဒှ်တုဲ သၟဟ်ညံၚ်ရဴဗွဝ်ပၟတ်ဖအုံမဇၞော်ကီု ညးမကၠုၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်တုန် ဒှ်ညးလဵုရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ ညးဂှ်တုန် ဗြီုသဟမ္ပတိရ၊ သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်အဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ဗြီုဇၞော်သဟမ္ပတိလေဝ် သွက်သ္ဂောံကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် သ္ဒးပြာပ်ကၠုၚ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိရုဥဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရသိဥရုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာမရနုကဵုပန်တုဲရ။
၄၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပေါဲပူဇဴယဇ်ဇၞော် ဒှ်ကပုၚ်ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ၊ ညးဂမၠိုၚ်မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲအၚ်္ဂရး မဂဓရးဂမၠိုၚ် အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် စၞအာဟာရဘောဇိုန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ မိက်ကၠုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ ပေါဲပူဇဴယဇ်ဇၞော် ဒှ်ကၠုၚ်ကုအြရ၊ ညးဂမၠိုၚ်မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲအၚ်္ဂရး မဂဓရးဂမၠိုၚ် အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် စၞအာဟာရဘောဇိုန်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ကြက်ကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလဒေါဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂှ် ယဝ်ခမဳဇၞော် သ္ပတဴပွမနိမိတ်ဗဒှ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မ္ဂး၊ လာဘ်ပူဇဴသက္ကာ ကြက်ဇၞော်မောဝ် ကုခမဳဇၞော်ရ၊ လာဘ်ပူဇဴသက္ကာ ကြက်ဟုတ်ယုတ် ကုအဲရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲယး ခမဳဇၞော် ဟွံက္ညကၠုၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် ရသိဥရုဝေလကဿပနကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ က္ညအာတကအ်သၟဝ်ကျာတုဲ ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နူတကအ်သၟဝ်ကျာတုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်ကဵုပိုဉ် ပ္ဍဲဇရေၚ်လ္စအနောတတ်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဇရေၚ်လ္စအနောတတ်ဂှ်ဟေၚ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ်တ္ၚဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ၊ ယွံခမဳဇၞော် ပ္ဍဲနူတနေံတေံ မုဟိုတ် ဟွံက္ညကၠုၚ်ရော? ဗွဲစၟတ်တုန် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ‘တၠအဲခမဳဇၞော် မုဟိုတ်ဟွံက္ညကၠုၚ်ရော?’ ရဴဝွံ ဗှ်ဗၞုဟ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပါဲစွံလဝ် စၞအာဟာရဘောဇိုန် သွက်တၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ ကသပ်ရဴဝွံ ကတဵုဒှ်ကုတၠအဲရ ဟွံသေၚ်ဟာ “ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ ပေါဲပူဇဴယဇ်ဇၞော် ဒှ်ကၠုၚ်ကုအဲရ၊ ညးဂမၠိုၚ်မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲအၚ်္ဂရး မဂဓရးဂမၠိုၚ် အလုံပွဳပွူအိုတ်သီု ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် စၞအာဟာရဘောဇိုန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ကြက်ကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလဒေါဝ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂှ် ယဝ်ခမဳဇၞော် သ္ပတဴပွမနိမိတ်ဗဒှ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်မ္ဂး၊ လာဘ်ပူဇဴသက္ကာ ကြက်ဇၞော်မောဝ်ကုခမဳဇၞော်ရ၊ လာဘ်ပူဇဴသက္ကာ ကြက်ဟုတ်ယုတ် ကုအဲရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲယး ခမဳဇၞော် ဟွံက္ညကၠုၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ။ ယွံကဿပ အဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ်တၠအဲ နကဵုစိုတ်အဲတုဲ က္ညအာတကအ်သၟဝ်ကျာတုဲ ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နူတကအ်သၟဝ်ကျာတုဲမ္ဂး သ္ပပြဘိုဂ်ကဵုပိုဉ် ပ္ဍဲဇရေၚ်လ္စအနောတတ်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဇရေၚ်လ္စအနောတတ်ဂှ်ဟေၚ် သ္ပဒတဴဒၟံၚ်တ္ၚဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇျ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ နကဵုစိုတ်ဇကု စိုတ်ညးသအာၚ်လေဝ် တီကေတ်မာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန်ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရသိဥရုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာမရနုက်ကဵုမသုန်တုဲရ။
၄၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ယာတ်သ္ၚာံပံသုကူ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလပိုက်ကြာတ်ကြဴ ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ ခါဲတဴ ဍာ်ကၟာ နကဵုတဲတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်လပိုက်ကြာတ်ကြဴ ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ပ္ဍဲဍာ်ကၟာဝွံညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံချိုန်ပတ် ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ချိုန်ပတ် ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ပ္ဍဲတၟံလးဇၞော်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖျေံစွံလဝ် တၟံလးမဇၞော်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလ္ၜက်တုဲ ဝတ်ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴပၟၚ်တၞံဗလဲဍာ် တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၜက်ပ္ဍဲတၞာၚ်ဗလဲဍာ်ဝွံတုဲ ဩဝ်ဝတ်ညိ” ရဴဝွံ ကဵုတၞာၚ်ဗလဲဍာ်လၟောဝ်လကဲစှ်ေရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလလိုဟ်ပၠး ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်လလိုဟ်ပၠး ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ပ္ဍဲတၟံလးဇၞော်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖျေံစွံလဝ် တၟံလးမဇၞော်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ၊ ယွံခမဳဇၞော် ကိုပ်ကၠာတေံ ပ္ဍဲဌာန်ဝွံ ဍာ်ကၟာဟွံမွဲရ၊ လၟုဟ် ပ္ဍဲဌာန်ဝွံ မုဟိုတ် ဍာ်ကၟာဂွံနွံကၠုၚ်ရော? ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ ဟွံဖျေံလဝ် တၟံလးဇၞော်ဝွံရ၊ လၟုဟ် မုရဴညးမွဲ ဖျေံစွံလဝ် တၟံလးဇၞော်ဝွံရော? ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ တၞာၚ်တၞးတၞံဗလဲဍာ်ဝွံ ဟွံလၟောဝ်စှ်ေရ၊ လၟုဟ် မုရဴညးမွဲ ကဵုတၞာၚ်တၞးတၞံဗလဲဍာ်ဂှ် လၟောဝ်လကဲစှ်ေရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ ပ္ဍဲဌာန်ဝွဴ ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုအဲရ။ ယွံကဿပ “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလပိုက်ကြာတ်ကြဴ ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုအြ၇။ ယွံကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်အဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ ခါဲတဴ ဍာ်ကၟာ နကဵုတဲတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်လပိုက်ကြာတ်ကြဴ ယာတ်သ္ၚာပံသုကူပ္ဍဲဍာ်ကၟာဝွံညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအဲရ။ ယွံကဿပ ဍာ်ကၟာဂှ် သၟိၚ်အိန် ဂပ်ဝ်ခါဲလဝ် နကဵုတဲရ။ ယွံကဿပ “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံချိုန်ပတ် ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုအဲရ။ ယွံကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်အဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်ချိုန်ပတ် ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ပ္ဍဲတၟံလးမဇၞော်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖျေံစွံလဝ် တၟံလးမဇၞော်ရ။ ယွံကဿပ တၟံလးဂှ် သၟိၚ်အိန် ဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ်ရ။ ယွံကဿပ “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလ္ၜက်တုဲ ဝတ်ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုအဲရ။ ယွံကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝတဴပၟၚ်တၞံဗလဲဍာ် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်အဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၜက်ပ္ဍဲတၞာၚ်ဗလဲဍာ်ဝွံတုဲ ဩဝ်ဝတ်ညိ” ရဴဝွံ ကဵုတၞၚ်ဗလဲဍာ်လၟောဝ်လကဲစှ်ေရ၊ ယွံကဿပ တၞာၚ်ဗလဲဍာ်ဂှ် လၟောဝ်ကလဲစှ်ေဇရေၚ်တဲရ။ ယွံကဿပ “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ အဲ သ္ဂောံလလိုဟ်ပၠး ယာတ်သ္ၚာပံသုကူရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုအဲရ။ ယွံကဿ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် တီကေတ်ကသပ်စိုတ်အဲ နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်လလိုဟ်ပၠး ယာတ်သ္ၚာပံသုကူ ပ္ဍဲတၟံလးမဇၞော်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဖျေံစွံလဝ် တၟံလးမဇၞော်ဝွံရ။ ယွံကဿပ တၟံလးဂှ် သၟိၚ်အိန် ဂပ်ဝ်ဖျေံစွံလဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ သၟိၚ်အိန်မဂွံအလဵုအသဳဒေဝတဴဂမၠိုၚ်လေဝ် သ္ဒးသ္ပပတုဲ ဝတ်ဇၞော်သၟတ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဂှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရာသိဥရုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ဒးအခိၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ “ယွံကဿပ တၠအဲ ဩဝ်အာကၠာညိ၊ အဲဗက်ကၠုၚ်ဏောၚ်” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဗလးကၠေံရသိဥရုဝေလကဿပတုဲမ္ဂး ယြဴဟိုတ်နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်မွဲ တကအ်ဇမ္ဗူဒိဗ် ပြာကဋ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ်သတ်ကြေၚ် နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ်တုဲမ္ဂး ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ။ ရသိဥရုဝေလကဿပ ညာတ်ဒး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်တုဲ “ယွံခမဳဇၞော် တၠအဲ မုရဴနဂၠံၚ်တရဴမွဲ က္ညကၠုၚ်ရော? အဲကလေၚ်ကၠုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ တၠအဲရ၊ တၠအဲဂှ် စိုပ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ အဲဗလးကၠေံ တၠအဲတုဲ ယြဴဟိုတ်နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်မွဲ တကအ်ဇမ္ဗူဒိဗ်ပြာကဋ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ်သတ်ကြေၚ် နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ်တုဲမ္ဂး ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုပ်ပၟတ်ရ။ ယွံကဿပ သတ်ကြေၚ်ဇမြဟ်ဝွံ ဍိုၚ်ပေၚ်တဴကေုာံသာ် သၟူအမြာဲရှ်သာ်ရ၊ ယဝ်နွံပၟိက်မ္ဂး ဩဝ်ပြဘိုဂ်စဟာပ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံခမဳဇၞော် ဒေါံရ၊ သတ်ဂှ်တုန် ထေက်ကြိုက်ကဵုကုတၠအဲဟေၚ်ရ၊ တၠအဲဟေၚ် ဩဝ်သ္ပပြဘိုဂ် သတ်ဂှ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ခမဳဇၞော် အဲဗလးကၠေံအဲ ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ယြဴဟိုတ်နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်မွဲ တကမ်ဇမ္ဗူဒိဗ် ပြာကဋ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ်သတ်ကြေၚ် နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ်တုဲမ္ဂး ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ် ရသိဥရုဝေလကဿပတုဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲသပိုဟ်ဂြိုပ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။
၄၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပ္ဍဲအခိုၚ်ကလိလောန်အာဗ္တံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ဟီုလၟိၚ်ဒးအခိၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ “ယွံကဿပ တၠအဲ ဩဝ်အာကၠာညိ၊ အဲဗက်ကၠုၚ်ဏောဝ်” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဗလးကၠေံရသိဥုရုဝေလကဿပတုဲမ္ဂး ယြဴဟိုတ်နူတၞံကြေၚ်ဇမြဟ်မွဲ တကအ်ဇမ္ဗူဒိဗ်ပြာကဋ်ရ၊ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ် တၞံကြုက်နွံရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ် တၞံတလုဲနွံရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်တၞံကြေၚ်ဇမြဟ်ဂှ် တၞံဂမောဝ်နွံရ ။ ပ ။ က္ညတိုန်အာ ဍုၚ်သၟဝ်တာဝတိံတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်တုဲမ္ဂး ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ။ ရသိဥရုဝေလကဿပ ညာတ်ဒး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်တုဲ “ယွံခမဳဇၞော် တၠအဲ မုရဴနဂၠံၚ်တရဴမွဲ က္ညကၠုၚ်ရော? အဲကလေၚ်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ တၠအဲရ၊ တၠအဲဂှ် စိုပ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ အဲဗလးကၠေံ တၠအဲတုဲ က္ညတိုန်အာ ဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ်ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်တုဲမ္ဂး စိုပ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ။ ယွံကဿပ ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်ဝွံ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံသာ်ရ၊ သၟူအမြာဲခိုဟ်ရ၊ ယဝ်နွံပၟိက်မ္ဂး ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳဇၞော် ဒေါဴရ၊ ထေက်ကြိုက်ကဵု ကုတၠအဲဟေၚ်ရ၊ တၠအဲဟေၚ် ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်ဂှ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ခမဳဇၞော် အဲဗလးကၠေံအဲဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ က္ညတိုန်အာ ဍုၚ်သွဝ်တာဝတိံတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်နၚ် ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်တုဲမ္ဂး စိုပ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲရုၚ်ပၟတ်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၄၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် မမိက်ကၠောန်ၜိုတ်ပၟတ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကရေက်အှော်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဆက်ဨကန် ကြက်တန်ဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴ ခမဳဇၞော်ရ၊ ဟိုတ်နူဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကရေက်အှော်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ “ယွံကဿပ မိက်ကဵုအှော်ဂမၠိုၚ်ဒကးအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ယွံခမဳဇၞော် မိက်ကဵုဒကးအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ အှော်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ ဗၞတ်မွဲအလန်ဓဝ်ဟေၚ် ဒကးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ အှော်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် (ဗၞတ်မွဲအလန်ဓဝ်ဟေၚ်) ကဵုဒကးမာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၄၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် မမိက်ကၠောန်ၜိုတ်ပၟတ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုပၟတ်ဂဵုအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဆက်ဨကန် ကြက်တန်ဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴ ခမဳဇၞော်ရ၊ ဟိုတ်နူဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုပၟတ်ဂဵုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဂှ် ကုရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံကဿပ မိက်ကဵုပၟတ်ဂဵုအိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ယွံခမဳဇၞော် မိက်ကဵုပၟတ်ဂဵုအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဟေၚ် ဂဵုတိုန်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် (မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဟေၚ်) ကဵုဂဵုတိုန်မာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန်တုန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၄၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ကၠောန်ၜိုတ်ပၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုပလိုတ်ပၟတ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဆက်ဨကန် ကြက်တန်ဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴ ခမဳဇၞော်ရ၊ ဟိုတ်နူဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုပလိုတ်ပၟတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ “ယွံကဿပ မိက်ကဵုပလိုတ်ပၟတ်အိုတ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵု ရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ယွံခမဳဇၞော် မိက်ကဵုပလိုတ်ပၟတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဟေၚ် ပၠိုတ်အာအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ပၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် (မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဟေၚ်) ကဵုပၠိုတ်မာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၄၉။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဗ္တံဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဗ္တံ အကြာဥတုသ္ကတ်မၜိုဟ်ဂံက် အခိၚ်လတိုပ်စှ်ေထတ်ဂှ် ဗၠိုပ်လေဝ်ဗၠိုပ် ပ္ဍဲကြုၚ်နေရဥ္ဇရာအိုတ်ရ၊ မံက်လေဝ်မံက်တိုန်အိုတ်ရ၊ ပွမဗၠိုပ်ပွမမံက်တိုန်လေဝ် သ္ပအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နိမိတ်ဗဒှ်လဝ် ပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံရ။ ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ် တိုန်ကၠုၚ်နူဍာ်အိုတ်တုဲ ဖအၚ်တဴ ပ္ဍဲပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံဂှ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဆက်ဨကန် ကြက်တန်ဒှ်ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴ ခမဳဇၞော်ရ၊ နကဵုဣဒ္ဓိကြဳဇှ်အာနုဘဴဂှ် ဂပ်ဝ်နိမိက်ဗဒှ်လဝ် ပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂမၠိုၚ် မသုန်ကၠံဝွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ နိမိတ်ဗဒှ် ပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်မာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၅၀။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ဗြဲဇၞော်ဟွံသေၚ်ကဵုအခိၚ် ဂူစှ်ေကၠုၚ်ဗွဲမသကာတ်ရ၊ ဇၟောဝ်ဍာ်မဇၞော် ဒှ်တဴရ၊ ဌာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ဂှ် ဍာ်ဟွံဓလီုဍိုက်ရ၊ (ဍာ်ဟွံဗၠိုက်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “အဲ ပါဲကၠေံဍာ် နူပွဳပွူတုဲ သ္ဂောံကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂၠးတိ မၠိုက်မကတဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဟုဟ်ဟုဟ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံဍာ် နူပွဳပွူတုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂၠးတိ မၠိုက်မကတဵုဒၟံၚ်ဟုဟ်ဟုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ “လ္ပကဵုခမဳဇၞော် ဟဳပါဗက်အာဍာ်ညိ” ရဴဝွံ မွဲဟာန်ကေုာံရသိဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် အာဌာန်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴ နကဵုဂၠုၚ်ရ။ ရသိဥရုဝေလကဿပ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံဍာ် နူပွဳပွူတုဲ မကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂၠးတိ မၠိုက်မကတဵုဒၟံၚ်ဟုဟ်ဟုဟ်တုဲ “ယွံခမဳဇၞော် ညးမဒတဴဒၟံၚ်ဝွံတုန် ဒှ်တၠအဲဟေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ “ယွံကဿပ ညးမဒတဴဒၟံၚ်ဝွံတုန် ဒှ်အဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကလာၚ်တိုန်အကးတုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂၠုၚ်ရ။ နူကြဴနူဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ဍာ်ဂှ်လေဝ် ကဵုဟဳအာဟွံမာန်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုရသိဥရုဝေလကဿပရ။
၅၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော် ဗွဲစၟတ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရ၊ ၜိုန်ဂှ် ညံၚ်ရဴအဲကီု တၠအရှန် ဟွံသေၚ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ဒၟံၚ် ကုတြုံမလ္ၚုသၟးဝွံတုန် လအ်လကာဖာရ၊ အဲ ယဝ်သ္ဂောံကဵုရသိဥရုဝေလကဿပဝွံ သမ္ၚံက်သမ္ၚာတ်စိုတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံကဿပ တၠအဲတုန် တၠအရှန်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ညးဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအရဟတ္တမဂ်လေဝ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မထေက်ကဵုဒှ် သွက်ဂွံဒှ်တၠအရှန်ကီု သွက်ဂွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအရဟတ္တမဂ်ကီုလေဝ် ဟွံမွဲကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရသိဥရုဝေလကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံကဿပ တၠအဲတုန် ဒှ်ညးက္ဍိုပ်သကိုပ်စၞောန်ထ္ၜးဂၠံၚ် ဝေတ်ဒၠောံဗတောန် ရသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံတုဲ ညးဇၞော်သကိုပ်သက ကၞောတ်အထောဋ်လေဝ် ဒှ်ရ၊ ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဩဝ်ဟီုလဴပတီညိ၊ ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ် အတိုၚ်ထေၚ်ဂှ် ကြက်သ္ပအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ရသိဥရုဝေလကဿပ ပြာပ်အာဇရေၚ် ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲ “ယွံရသိတအ် အဲ မိက်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဇၞော်ရ၊ တၠနာဲရသိဂမၠိုၚ် အတိုၚ်ထေၚ်ဂှ် ဩဝ်သ္ပအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ယွံတၠရသိ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲခမဳဇၞော်ဂှ် လအ်လကာဖာရ၊ တၠရသိ ယဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဇၞော်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ်ဟေၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဇၞော်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ဖဳထောံ အရပ်စပ်သုၚ်စောဲရသိဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုသော် သော်ဝန်ဇဋာ ဒလေၚ်ဂၠေၚ်ပရိက္ခရာ ဗွုက်ပၟတ်နော်ယံက် ပ္ဍဲဍာ်တုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်ဌာန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမၞုံတေံအိုတ်တုဲ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဓရ် ဗွဲမဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
၅၂။ ရသိနဒဳကဿပ ညာတ်ဒး အရပ်စပ်သုၚ်စောဲရသိဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုသော် သော်ဝန်ဇဋာ ဒလေၚ်ဂၠေၚ်ပရိက္ခရာ ဗွုတ်ပၟတ်နော်ယံက် မဟဳကၠုၚ်ပ္ဍဲဍာ်မ္ဂး “ကုကောဂၠုအဲ လ္ပကဵုဒှ်ပရိုက်ဘဲ ညိ” ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်တုဲ) “ဩဝ်အာအိုတ်ညိ ဩဝ်သ္ပစဵုကဵုမတီ (ညံၚ်ဂွံတီပရူပရာ) ကောဂၠုအဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ရသိဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် မွဲဟာန်ကေုာံရသိဂမၠိုၚ်ပိကၠံ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပတုဲ “ယွံကဿပ ဒဒှ်ခမဳဝွံ ပြသန်ဟာ” ရဴဝွဴ (သ္ဂး) ကဵုတဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပရ။ ဨ ယွံကောန်တၠ ဒဒှ်ခမဳဝွံ ပြဲသန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ဖဳထောံ အရပ်စပ်သုၚ်စောဲရသိဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုသော် သော်ဝန်ဇဋာ ဒလေၚ်ဂၠေၚ်ပရိက္ခရာ ဗွုတ်ပၟတ်နော်ယံက် ပ္ဍဲဍာ်တုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ် ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
၅၃။ ရသိဂယာကဿပ ညာတ်ဒး အရပ်စပ်သုၚ်စောဲရသိဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုသော် သော်ဝန်ဇဋာ ဒလေၚ်ဂၠေၚ်ပရိက္ခရာ ဗွုတ်ပၟတ်နော်ယံက် မဟဳကၠုၚ်ပ္ဍဲဍာ်မ္ဂး “ကုကောဂၠုအဲဂမၠိုၚ် လ္ပကဵုဒှ်ပရိုက်ဘဲညိ” ရဴဝွဴ (ကသပ်ဒှ်တုဲ) “ဩဝ်အာအိုတ်ညိ ဩဝ်သ္ပစဵုကဵုမတီ (ညံၚ်ဂွံတီပရူပရာ) ကောဂၠုအဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ရသိဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် မွဲဟာန်ကေုာံရသိဂမၠိုၚ်ၜါကၠံ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပတုဲ “ယွံကဿပ ဒဒှ်ခမဳဝွံ ပြဲသန်ဟာ” ရဴဝွဴ (သ္ဂး) ကဵုတဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပရ။ ဨ ယွံကောန်တၠ ဒဒှ်ခမဳဝွံ ပြဲသန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ရသိဂမၠိုၚ် ဖဳထောံ အရပ်စပ်သုၚ်စောဲရသိဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုသော် သော်ဝန်ဇဋာ ဒလေၚ်ဂၠေၚ်ပရိက္ခရာ ဗွုတ်ပၟတ်နော်ယံက် ပ္ဍဲဍာ်တုဲမ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ် ညးဂမၠိုၚ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။ ဟိုတ်နူအဓိဋ္ဌာန် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အှော်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ ဟွံဒကးအိုတ်ရ။ (၅၀၀) ဒကးအိုတ်ရ။ (၅၀၀) ပၟတ်ဟွံဂဵုအိုတ်ရ။ (၅၀၀) ပလိုတ်ပၟတ်ဟွံမာန်အိုတ်ရ။ (၅၀၀) ပၟတ်ပၠိုတ်အိုတ်ရ။ (၅၀၀) နိမိတ်ဗဒှ် ပၟတ်ဖဴပယျေဝ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံတုဲ နနဲသာ်ဝွံ ဒှ်ဣဒ္ဓိပါဋိဟာဂမၠိုၚ်ပိလ္ၚီမသုန်ကၠံအိုတ်ရ။ ခဏ်ဝေတ်ဒၠောံဗတောန်ဥရုဝေလကဿပတုဲရ။
၁၂.၂။ သုတ်အာဒိတ္တပရိယာယ
ပလေဝ်ဒါန်၅၄။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိုပ်ဥရုဝေလ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး မွဲဟာန်ကေုာံခမဳမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚီမဒှ်ရသိတြေံအိုတ်သီုဂှ် က္ညအာဌာန်ဂယာသဳသရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳလ္ၚီ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂယာသဳသ ဇရေၚ်ကွာန်ဂယာဂှ်ရ။ ပ္ဋဲအခိၚ်မသ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ— “ယွံခမဳတအ်ဓရ်အလုံအိုတ်သီု ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မုရဴဓရ်အလုံအိုတ်သီုမွဲ ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရော? မတ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်အိုတ်ရ၊ စက္ခုဝိညာဏ် ‘ပွမတီမတ်’ ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ စက္ခုသမ္ဖဿ ‘ပွမတၟတ်ဒွံမတ်’ ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ ပွမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ် ဟွံသေၚ်ကဵုဒဒိုခ် ဟွသေၚ်ကဵုတသိုခ်ကီု မက္တဵုဒှ်ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမတၟတ်ဒွံမတ်ဂှ်လေဝ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ။ ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် မုရဴနမွဲရော? ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် နကဵုပၟတ် ‘ရာဂ’ ပွမစောဲစပ် နကဵုပမတ် ‘ဒေါသ’ ပွမထေဲပၞတ် နကဵုပၟတ် ‘မောဟ’ ပွမဝိဝိၚ်ရ၊ ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် နပွမဒးတန်ပဋိသန္ဓိ ပွမဒးဗျု ပွမဒးချိုတ် ပွမဒးစံၚ်တူ ပွမဒးလရိုအ်ယာံ ပွမဒးဒှ်ဒဒိုခ်ဇကု ပွမဒးဒှ်ဒဒိုခ်စိုတ် ပွမဒးစံၚ်တူပူဆာ ဗွဲမသကာတ်မြဟ်ဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ကတောဝ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ ရမျာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ မုဟ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ သၟူအမြာဲဂမၠိုၚ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ လတာ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ တၟတ်ဒွံလုက်စုက်ဂမၠိုၚ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ စိုတ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ အာရီုစိုတ်ဂမၠိုၚ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်အိုတ်ရ၊ ပွမတီစိုတ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ ပွမတၟတ်ဒွံစိုတ်ဂှ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ၊ ပွမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုခ်ကီု ပွမဒုစသိုၚ် ဟွံသေၚ်ကဵုဒဒိုခ် ဟွံသေၚ်ကဵုတသိုခ်ကီု မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမတၟတ်ဒွံ စိုတ်ဂှ်လေဝ် ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်ရ။ ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် မုရဴနမွဲရော? ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် နကဵုပၟတ် ‘ရာဂ’ ပွမစောဲစပ် နကဵုပၟတ် ‘ဒေါသ’ ပွမထောဲပၞတ် နကဵုပၟတ် ‘မောဟ’ ပွမဝိဝိၚ်ရ၊ ဂဵုတူဒၟံၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ် နပွမဒးတန်ပဋိသန္ဓိ ပွမဒးဗျု ပွမဒးချိုတ် ပွမဒးစံၚ်တူ ပွမဒးလရိုအ်ယာံ ပွမဒးဒှ်ဒဒိုခ်ဇကု ပွမဒးဒှ်ဒဒိုခ်စိုတ် ပွမဒးစံၚ်တူပူဆာ ဗွဲမသကာတ်မြဟ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ အဲတွံရ။ ယွံခမဳတအ် ကွးအဲကျာ် မၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ် မမၠာ်သ္ၚေဝ်ရဴဝွံဂှ် ပ္ဍဲမတ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ။ ပ္ဍဲရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ၊ ပ္ဍဲပွမတီမတ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲတၟတ်ဒွံမတ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊ ပ္ဍဲပွမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ် ဟွံသေၚ်ကဵုဒဒိုခ် ဟွံသေၚ်ကဵုတသိုခ်ကီု မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမတၟတ်ဒွံမတ်ဂှ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ။ ပ္ဍဲကတောဝ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ။ ပ္ဍဲရမျာၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲမုဟ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ။ ပ္ဍဲသၟူအမြာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲလတာ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ။ ပ္ဍဲရှ်သာဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲဇကုလေဝ် ဇအိုန်ဇရရ။ ပ္ဍဲအာရီုစိုတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ၊ ပ္ဍဲပွမတီစိုတ်လေဝ် ဇအိုန်ဇရရ၊ ပ္ဍဲတၟတ်ဒွံစိုတ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ၊၊ ပ္ဍဲပွမဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ်ဒဒိုခ်ကီု ပွမဒုၚ်စသိုၚ် ဟွံသေၚ်ကဵုဒဒိုခ် ဟွံသေၚ်ကဵုတသိုခ်ကီု မကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမတၟတ်ဒွံစိုတ်ဂှ်လေဝ် ဇအိုတ်ဇရရ။ ဇအိုတ်ဇရမ္ဂး စာ်စ္ဍးနူထၞေန်စပ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမစာ်စ္ဍးနူထၞေန်စပ်ဂှ် တိတ်ဗၠး နူကိလေသရ၊ တိတ်ဗၠးနူကိလေသမ္ဂး “တိတ်ဗၠးနူကိလောသတုဲရ” ရဴဝွံ ဉာဏ်ဒှ်ရ၊ “ပွမတန်ပဋိသန္ဓိအိုတ်အာတုဲရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲရ၊ သ္ပပတုဲကၠေံ ကိစ္စမဂ်တုဲရ၊ တၞဟ်နကိစ္စမဂ်ဝွံ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပမွဲသအာၚ် ဟွံမွဲတုဲရ” ရဴဝွံ တီရဂှ် (အဲတွံရ)။ တွံတဴဓရ်ဒေသနာ အရေဝ်ပဠးသက်သက် ဟွံဖက်ကဵုဂါထာဝွံမ္ဂး စိုတ်ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚီဂှ် ဟွံစောဲလာံ (မမိက်ကဵုမွဲမွဲ) တုဲ တိတ်ဗၠးနူအာသဝဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲရ။ သုတ်အာဒိတ္တပရိယာယတုဲရ။ ခဏ်တတိယတုဲရ။
- တၚ်သမ္တီ— သုတ်ဝွံ ပ္ဍဲပါဠိဟွံခ္ဍန်တုဲ ပ္ဍဲဗၟာခ္ဍန်လဝ်ရ၊ နွံပၟိက်ဗွဲတြးမ္ဂး လှာဲစုတ်ယၟု အာယတနတြဴညိ။
၁၃။ ခဏ်ဂဗဆဵုကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ
ပလေဝ်ဒါန်၅၅။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်ဂယာသဳသ ဗၞတ်မၞုံပၟိက်တုဲမ္ဂး မွဲဟာန်ကေုာံခမဳမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚီမဒှ်ရသိတြေံအိုတ်သီုဂှ် က္ညအာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုပ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညအာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်အာဍုၚ်ရာဇဂြိုပ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲတၟံဇြဲသုံဇၞော် (ဒှ်အရာညးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ပူဇဴ) ကော်ခဴဂးသုပ္ပတိဋ္ဌ (အပ္ဍဲ) ကဒျာန်ဂြိုပ်တာ ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုပ်ရ။ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယမုသေနိယ တၠညးမဂးဓရး သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် (အတိုၚ်ကြက်သ္ဂး ဂတဝွံ) ရ။ “ယွံသကအ်တအ် ခမဳဂေါတမကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုပ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲတၞံဇြဲသုံဇၞော် (ဒှ်အရာညးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုပူဇဴ) ကော်ခဴဂးသုပ္ပတိဋ္ဌ (အပ္ဍဲ) ဥဒျာန်ဂြိုပ်တာ ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုပ်ရ။ ပရိုၚ်ဒယှ်တှ် ခိုဟ်ဆာဲ တြနာဲဂေါတမဂှ် ဗျာပ်တြးပြးဇာတိတ်အာ ရဴသာ်ဝွံရ— ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ်ဝွံလေဝ် အရဟံ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မဂြၚ်တီကေတ် (ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု) အလဵုဇကု မဍာံစၟတ်ရဴဝွံလေဝ် သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မဍိုက်ပေၚ်တဴကဵု ‘ဝိဇ္ဇာ’ ဉာဏ်မတီ ‘စရဏ’ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဝွံလေဝ် ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္န မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မလေပ်သ္ဂးတဴ ဂလာန်ခိုဟ်ဆာဲဝွံလေဝ် သုဂတ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတီတဴလောကဝွံလေဝ် လောကဝိဒူ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မဒှ်ပူဂိုလ် ဟွံမွဲကဵုပတောၜတ် လေပ်ဝေတ်ဗတောန်တဴ သတ်မထေက်ကဵုဝေတ်ဒၠောံဗတောန်ဝွံလေဝ် အနုတ္တရောပုရိသဒမ္မသာရထိ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မဒှ်အာစာ မၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ဝွံလေဝ် သတ္ထာဒေဝမနုဿနံ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်သစ္စပန်ဂမၠိုၚ် အလဵုဇကုတုဲ မကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်ဝွံလေဝ် ဗုဒ္ဓေါ မ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မၞုံကဵုပိုဉ်တြဴပြကာဝွံလေဝ် ဘဂဝါ မ္ဂးရ’ ရဴဝွံ (ဗျာပ်တြးပြးဇးတိတ်အာရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဩကာသလေက မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴ မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဗြီုဝွံကီု ဂကောံသတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံသမဏဗြာဟ္မဏဂမၠိုၚ် သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဝွံကီု အလဵုဇကု တီကေတ် နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်တုဲ သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ်တုဲ ဟွံတွံတဴရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် တွံတဴဓရ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲတမ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ဆာဲလဒေါဝ် မၞုံကဵုပွမခိုဟ်ျဆာဲကၞောတ် မဍိုက်ပေၚ်ကဵုအရထ မဍိုက်ပေၚ်ကဵုသဒ္ဒါရ၊ စၞောန်ထ္ၜးကဵုဒ္ဂေတ်မပြဲမသအးဇ္ၚး မဍိုက်ပေၚ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ ပွမဂွံဗဵုလ္ၚောဝ်တဴ ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴမဖှ်သာ်ဝွံဂှ် ခိုဟ်ဆာဲဟေၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂွံမိၚ်ကေတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး သီုမတွဳတွိုၚ်ကေတ် နကဵုဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်ၜါဠက်၈ှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ ဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်ၜါဠက်လ္ၚဵုဂှ် လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲစွံအိုတ်ရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု လၟောဝ်ဏာခၠအ်ခၟောံတဲ ဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် ဟီုလၟိၚ်ယၟုတၞောဝ်ဒတောဝ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြဒၟံၚ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဇၞော်ဟေၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဥရုဝေလကဿပဟာ၊ ယာံဆဂှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဥရုဝေလကဿပဂှ်ဟေၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဇၞော်ဟာ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ဒၟံၚ် ကုဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်ၜါဠက်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် ဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်ၜါဠက်ဂှ် နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ သၟာန်တိုန် တဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပ နကဵုဂါထာရ။ “ယွံဥရုဝေလကဿပ မသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဥရုဝေလ တၠအဲ သီုကဵုဒှ်တဴ အ္စာဇၞော်မလေပ်ဒၠောံဗတောန် ရသိဂမၠိုၚ်မဇြာဲသကှ် နကဵုဒ္ဂေတ်ဂှ် ညာတ်ဒးမုမွဲတုဲ သၠးကၠေံပွမပူဇဴပၟတ်ရော? ယွံကဿပ သၟာန်သၟုက်ဟိုတ်ဂှ် ကုတၠအဲရ၊ ပွမပူဇဴပၟတ်တၠအဲဂှ် မုဟိုတ် (တၠအဲ) သၠးကၠေံရော ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ (ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်) ဟိုတ်နူပွမပူဇဴပၟတ် (ဍိုက်ပေၚ်တဴကဵု) ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် မတွံဂး ရုပ်သာ် ရမျာၚ် ရှ်သာ်ကီု ဗြဴဂမၠိုၚ်ကီုရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ သီုဖအိုတ်ဂှ် ဟိုတ်မဂွံတီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ကၠိုက်လ္ၚေၚ် ပ္ဍဲဥပဓိဂမၠိုၚ် (မတွံဂးခန္ဓ) ဂှ်ရ ဟွံမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲပွမပူဇဴယဇ်ဇၞော် ယဇ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံကဿပ ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ္တွံဂးရုပ်သာ်ရမျာၚ်ရှ်သာဝွံ ဂၠမ်စိုတ်တၠအဲ ဟွံမိပ်လဟိၚ်ရ ဒှ်မ္ဂး၊ ဟွံမိပ်လဟိၚ်သာ်ဂှ်မ္ဂး မုရဴပ္ဍဲဍုၚ်မၞိဟ်ဍုၚ်သွဝ်မွဲ ဂၠမ်စိုတ်တၠအဲမိပ်လဟိၚ်ရော? ယွံကဿပ ဩဝ်ဟီုသှ်ကဵုဟိုတ်ဂှ် ကုအဲကျာ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်) ယြဴနိဗ္ဗာန်မွဲ ၜိုဟ်လလမ်ရ၊ ဥပဓိမပ္တံခန္ဓလေဝ် ဟွံမွဲရ၊ ဂဗုမ်ဓဝိၚ် (မပ္တံ ရာ) လေဝ် ဟွံမွဲရ၊ ပ္ဍဲကာမဘုံလေဝ် ဟွံဗာန်ခြပ်ရ၊ ပွမပၠန်ဂတး (နပွမဒးတန်ပဋိသန္ဓိကတဵုဒှ် ပွမဒးဗျုပွမဒးချိုတ်ပွမဒးယဲ) လေဝ်ဟွံမွဲရ၊ နဓရ်မသအာၚ်နူမဂ်လေဝ် မဟဂပ်ဝ်တီကေတ်ရ၊ ဟိုတ်မတီကေတ် နိဗ္ဗာန်ဂှ်ရ စိုတ်အဲဋ္ဌဍိက် ဟွံမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲပွမပူဇဴယဇ်ဇၞော် ယဇ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (ရၚ်ပတီရ)။
၅၆။ ပ္ဍဲကဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်ဥရုဝေလကဿပ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲ မာဖျေံနကၞိပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် အ္စာအဲဍိက်ရ၊ အဲဍိက်တုန် ဒှ်ကွးရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် အ္စာအဲဍိက်ရ၊ အဲဍိက်တုန် ဒှ်ကွးရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ဥရုဝေလကဿပ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဇၞော်ဟာ” ရဴဝွံ လညာတ်ဉာဏ် ကတဵုဒှ် ကုဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်ၜါဠက်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် ဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ် မွဲကိုဋ်ၜါဠက်ဂှ် နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ တွံကဵုဂလာနဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာမန်စပ်ကဵုဒါနကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု ဒုဟ်ကီု ပွမပယုတ်သဝ်ကီု ပွမကၠိခၠက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲဗဗၞးကေုာဴကောန်ဂကူဂမၠိုၚ်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု ‘မသုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ် ကတဵုဒှ်ကီု ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ် ဓမံက်ပတိတ်အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအး မစာ်စ္ဍးနူကမၠိုက်ကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာ်လွံက် ဗွဲမ္ဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ်ကုဗဗၞးကေုာံကောန်ဂကူ ကောန်ညးမဂဓရးဂမၠိုၚ်မွဲကိုဋ်မွဲလက် မၞုံပဓာန်ဍေံ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရဂှ်ရ။ ဂကောံမၞိဟ်မွဲဠက်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဒဒှ်ဥပးရ။
၅၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယမုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ညာတ်ကေတ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂှ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂှ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲဂှ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂှ်ဒှ်တုဲ— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ အဃောဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဗၠာဲ ပွမရာဒနာဂမၠိုၚ်မသုန်သာ်ဝွံ ဒှ်ကၠုၚ်ကုအဲဍိက်အိုတ်ရ၊ ပွမရာဒနာဂမၠိုၚ်ဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ဍိုက်ပေၚ် ကုအဲဍိက်တုဲရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံ အဃောဒှ်ကောန်သၟိၚ်ဗၠာဲ ‘စပ်သၠိုက်အဘိသိက်ကဵုအဲ ပ္ဍဲဒဒှ်သၟိၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဣဝွံတုန် ဒှ်ပွမရာဒနာဗွဲကိုပ်ကၠာအဲဍိက်ရ၊ ပွမရာဒနာဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ဍိုက်ပေၚ် ကုအဲဍိက်တုဲရ။ ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် က္ညကၠုၚ်တွဵုရးဍုၚ်အဲ မဒှ်သၟိၚ်တုဲဂှ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ဣဝွံတုန် ဒှ်ပွမရာဒနာ မရနုက်ကဵုၜါ အဲဍိက်ရ၊ ပွမရာဒနာ အခိၚ်လၟုဟ် ဍိုက်ပေၚ်ကုအဲဍိက်တုဲရ။ ‘အဲသ္ဂောံပြာပ်ခစ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဣဝွံတုန် ဒှ်ပွမရာဒနာ မရနုက်က၆ုပိအဲဍိက်ရ၊ ပွမရာဒနာဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ဍိုက်ပေၚ်ကုအဲဍိက်တုဲရ။ ‘တဳလမၞုံပိဒဉ်ကျာ်တြဲဂှ် တွံကဵုဓရ်ကုအဲမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် နဝွံတုန် ဒှ်ပွမရာဒနာ မရနုက်ကဵုမသုန် အဲဍိက်ရ၊ ပွမရာဒနာဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ဍိုက်ပေၚ်ကုအဲဍိက်တုဲရ။ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်က၆ုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ဝတ္ထုဗကပ်စွံလဝ်ဂှ် သၟုဟ်ညံၚ်ရဴဂတးလ္ၚာကဵုကီု ဝတ္ထုဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပံက်ထ္ၜးကဵုကီု ကုညးမတ်ဂေတ်တၠိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုလဴကဵုဂၠံၚ်ဍာ်ဍာံစၟတ်ကီု “ညးမၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ် ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတိုက်ဒမၠုဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴစံၚ်ဗဂဵုကဵု ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ဂှ် နကဵုဟိုတ်တၞဟ်တၞဟ် တွံထ္ၜးကဵုဓရ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂှ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော် သကအ်ဗ္ဒကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပသ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု အဲဍိက်ဂှ် ဥပးပြာပ်ခ သ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလေဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သွက်တ္ၚဲယး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဩဝ်ဒုၚ်တဲပိဏ္ဍပါတ် အဲဍိက်ညိကျာ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နမဒၟဴ၎်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် ဒုၚ်တဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိက်ဗိမ္ဗိသာရ မၞံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး တီကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒုၚ်တဲတုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ကလိလာေန်အာဗ္တံဂှ်တုဲ သကဵုစဳရေၚ်တဴ စၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဒးအခိၚ်ရ၊ ပဠေဝ်ပဠေတ်လဝ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲရ” ရဴဝွံ ကဵုဂရၚ်ပတီ ဒးအခိၚ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
၅၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠဗဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚီမဒှ်ရသိတြေံအိုတ်သီု က္ညလုပ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်အိန် မဒှ်တၠနာဲဒေဝတဴဂမၠိုၚ် နိမိတ်ဗဒှ် လွေဟ်သၟတ်ဗၠာဲတုဲ သီုမဂယှ်ေ ဖ္ဍောတ်တဴဂါထာဂမၠိုၚ်ဝွံ နူဂတနူဂတ ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ဍေံကျာ်တြဲဂှ် အာတဴရ။ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုသ်ာထဝ်သိၚ်ဂဳနိက် မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်မယေန်သၞာၚ် မတိတ်ဗၠးနူကိလောသတုဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ (တၠအရှန်) ရသိတြေံဂမၠိုၚ်လ္ၚီ မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်မယေန်သၞာၚ် မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် က္ညလုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုသာ်ထဝ်သိၚ်ဂဳနိက် မတိတ်ဗၠးနူဒဒိုခ်ဝဋ်သံသာတုဲ မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ (တၠအရှ) ရသိတြေံဂမၠိုၚ်လ္ၚီ မတိတ်ဗၠးနူဒဒိုခ်ဝဋ်သံသာတုဲ မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် က္ညလုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုသာ်ထဝ်သိၚ်ဂဳနိက် မတတ်ကၠောံအာနူဒဒိုခ်ဝဋ်သံသာတုဲ မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ (တၠအရှန်) ရသိတြေံဂမၠိုၚ်လ္ၚီ မတိတ်ကၠောံအာနူဒဒိုခ်ဝဋ်သံသာတုဲ မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် က္ညလုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုသာ်ထဝ်သိၚ်ဂဳနိက် မၞုံကဵုဣန္ဒြဳမညိၚ်ဝတ် မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ (တၠအရှန်) ရသိတြေံဂမၠိုၚ်လ္ၚီ မၞုံကဵုဣန္ဒြဳမညိၚ်ဝတ် မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲဂှ် က္ညလုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံကဵုပွမပဒတဴ အရဳဂမၠိုၚ်စှ်သာ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာဴဇြဟတ်ဇကု ဇြဟတ်ဉာဏ်စှ်သာ် မတီတဴဓရ် (ကုလသကမ္မပထ) စှ်သာ် မဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအသေက္ခဉာဏ်စှ်သာ်ဂှ် တွဳတွိုၚ်ကေတ် တၠအရှန်လ္ၚီတုဲ က္ညလုပ်ကၠုုၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ” ရဴဝွံ (သီုမဂယှ်ေ ဖ္ဍောတ်တဴဂါထာဂမၠိုၚ်ဝွံ အာတဴရ)။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး သၟိၚ်အိန်မဒှ်တၠနာဲဒေဝတဴဂမၠိုၚ်တုဲ “သၟတ်ဗၠာဲဝွံ ရုပ်သာ်ကျေဝ်ဂေါဝ်ဗွဲမလောန်ရသွံ၊ သၟတ်ဗၠာဲဝွံ ထေက်ကဵုဒးဗိုၚ်သ္ၚေဝ်ရသွံ၊ သၟတ်ဗၠာဲဝွံ ထေက်ကဵုလျုၚ်ရသွံ၊ သၟတ်ဗၠာဲဝွံ ဒှ်ကောန်ဗၠာဲ ညးလဵုမွဲရော?” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ဟီုသ္ဂးရဴဝွံအိုတ်မ္ဂး သၟိၚ်အိန်မဂွံအလဵုအသဳ ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်ဂှ် — “ယြဴတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံလွဳပရာပညာ မဗိုန်ဗတ်တန်ကြန်ရ၊ ယေန်သၞာၚ် ပ္ဍဲဣန္ဒြဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုရ၊ သအးဇ္ၚးနူကိလေသဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုရ၊ ပူဂိုလ်ပတောံၜတ်လေဝ် ဟွံမွဲရ၊ ပူဇဴတၟေၚ် (မၞိဟ်ဒေဝတဴဂမၠိုၚ်) လေဝ် ထေက်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်မခိုဟ်ဆာဲလေဝ် လေပ်တွံတဴရ၊ အဲတုန် ဒှ်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂါထာရ။
၅၉။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ က္ညပြာပ်စဴအာသ္ၚိနန် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးတုဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး အလဵုဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ဍေံကျာ်တြဲ နကဵုစၞအာဟာရဘောဇိုန်မပြဲပြဲ စဵုကဵုတရိုပ်စိုတ် စ၆ုကဵုဒးဆေဝ်တာပဒေါံကၠေံတုဲမ္ဂး အခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံတဲ နူဗဗေၚ်တုဲဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ကုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်— “မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ထေက်ကဵုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴရော? ဌာန်ဂှ် နူကွာန်လေဝ် ဟွံသ္ၚောဲလောန် ဟွံကြပ်လောန်တုဲ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂၠံၚ်အာဂၠံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ကုညးမိက်ဗဵုလ္ၚောဝ်ကျာ် ညးမိက်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံအာစိုပ်လောဲသွာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ ဟွံနှဴရဴတ္ၜန်တ္ၜောဲကေုာံမၞိဟ် ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲလေဝ် ဗရုရမျာၚ်အောန်သာရ၊ ဗရုရမျာၚ်က္ညာၚ်ကရေဲဍုၚ်ကွာန် ‘ဗရုရမျာၚ်ရုသံၚ်’ ထအဴကၠံၚ်’ လေဝ် ဟွံမွဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသၟူအမြာဲမၞိဟ် ‘စာ်စ္ဍးနူသၟူအမြာဲမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်’ ရ၊ ဌာန်ထေက်ကဵု သ္ပတဴကမၠောန်ပွပၞုက်ဓလုက်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဗဗွဲကဵုတၞဟ်နသတၚ်တန်တဴလေဝ် ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကသပ်ဒှ်ကၠုၚ် ကုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးရ— “ဥဒျာန်ဝေဠုဝန် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ကေုာံကွာန်လေဝ် ဟွံသ္ၚောဲလောန် ဟွံကြပ်လောန်တုဲ ဍိုက်ပေၚ်ကဵုဂၠံၚ်အာဂၠံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ကုညးမိက်ဗဵုလ္ၚောဝ်ကျာ် ညးမိက်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် သွက်ဂွံအာစိုပ်လောဲသွာ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟွံနှဴရဴတ္ၜန်တ္ၜောဲကေုာံမၞိဟ် ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲလေဝ် ဗရုရမျာၚ်အောန်သာရ၊ ဗရုရမျာၚ်က္ညာၚ်ကရေဲဍုၚ်ကွာန် ‘ဗရုရမျာၚ်ရုသံၚ်ထအဴကၠံၚ်’ လေဝ် ဟွံမွဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုသၟူအမြာဲမၞိဟ် ‘စာ်စ္ဍးနူသၟူအမြာဲမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်’ ရ၊ ထေက်ကဵုတၞဟ်နသ္ပတဴကမၠောန် ပွပၞုက်ဓလုက်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုတၞဟ်နသတၚ်တန်တဴရ၊ ဥဒျာန်ဝေဠုဝန်ဂှ် ယဝ်အဲသ္ဂောံကဵုဒါန်ကုခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ဍေံ ကျာ်တြဲမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ (ကသပ်ဒှ်ပၠန်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယမုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ဂိုၚ်ကေတ်ပလၚ်ကာထဝ်တတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဥဒျာန်ဝေဠုဝန်ဝွံ အဲဍိက်ကဵုဒါန် ကုဂကောံခမဳမၞုံပဓာန်ဍေံ ကျာ်တြဲရ” ရဴဝွံ (ဟီုမြော်တိတ်တုဲ) သၠးပွးကဵုဒါန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲ က္ညပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် (တၞဟ်နဒုၚ်ဒါန်) အာရှာမ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခဏ်ဆဵုဂဗကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရတုဲရ။
၁၄.၁။ ခဏ်သာရိပိုတ် ကေုာံမောဂ္ဂလာန်သ္ပခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၆၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပြဘာဇ်သဉ္စယ မွဲဟာန်ကေုာံပရိသာတ်ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ် မၞုံလၟိုဟ်ၜါကၠံမသုန်စှော် သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သာရိပိုတ်ကေုာံမောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒၟံၚ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ပြဘာဇ်သဉ္စယအိုတ်ရ၊ သာရိပိုတ်ကေုာံမောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ညးကလိဂွံ နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံဒးချိုတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် သ္ဒးဟီုလဴဗ္စရ” ရဴဝွံ သ္ပစွံကတိကဝတ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳအဿဇိ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဣရိယာပိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဖျေံလဝ်မတ်ဗွဲသၟတ်ဂှ် နကဵုပွမတိုန်ဂတ ပွမဆုတ်လက်ကရဴ ပွမသ္ၚေဝ်ရံၚ်ဂတတူရူ ပွမဒစေၚ်သ္ၚေဝ်ရံၚ်သကဲ ပွမခ္ဍပ်ပွမပၠး မထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် လုပ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပြဘာဇ်သာရိပိုတ် ညာတ်ကေတ် တဳလပိုဉ်အာဿဇိ မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒၟံၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် မၞုံကဵုမတ်ဖျေံလဝ်ဗွဲသၟဝ် ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဣရိယာပိုထ်ဂှ်ဒှ်တုဲ နကဵုပွမတိုန်ဂတ ပွမဆုတ်လက်ကရဴ ပွမသ္ၚေဝ်ရံၚ်ဂတတူရူ ပွမဒစေၚ်သ္ၚေဝ်ရံၚ်သကဲ ပွမခ္ဍပ် ပွမပၠး မထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ— “ပ္ဍဲလောက ယြဴတၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ကီု ယြဴညးအာစိုပ်အရဟတ္တမဂ်ဂမၠိုၚ် နွံအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ကဵုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဝွံတုန် ဒှ်ညးပါလုပ်လၟိဟ်မွဲဇကုရ၊ အဲပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဝွံတုဲ ‘ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ရန်တၟံကဵုမုရဴအ္စာမွဲတုဲ သ္ပခမဳရော? အ္စာတၠအဲတုန် မုရဴညးမွဲရော? သ္ဍိုက်မၠိုက်တဴ မုရဴဓရ်ညးမွဲရော?’ ရဴဝွံ သ္ဂောံသၟာန်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “တၞဟ်နပွမသၟာန်သၟုက် ခမဳဝွံ အခိၚ်အခါဟွံသေၚ်ဏီရ၊ လုပ်ဒၟံၚ်အပ္ဍဲကွာန်တုဲဒှ်တဴ အဃောဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒၟံၚ် တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မိန်ပိုဲညးဂမၠိုၚ်မၞုံပၟိက် မဂပ်ဝ်ချပ်တွဵုတုဲ တီကေတ်ဂှ် နွံတဴရ၊ အဲမဂၠာဲသ္ၚေဝ် (နိဗ္ဗာန်ဂှ်) သ္ဂောံဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ ခမဳဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာဿဇိ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲမ္ဂး က္ညစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြဘာဇ်သာရိပိုတ်လေဝ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်အဿဇိတုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိဟ် ဆက်မိတ်ကေုာံတဳလပိုဉ်အဿဇိမွဲစွံရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံဂလာန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ ပြဘာဇ်သာရိပိုတ် မဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ်— “ယွံကောန်တၠ ဣန္ဒြဳတၠအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ကေဝ်ဇြုၚ် ဗွဲတၟေၚ်အိုတ်ရ၊ သာ်စၞာံသအးဇ္ၚးရ၊ ဗုအးဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲရန်တၟံကဵု မုရဴညးမွဲတုဲ သ္ပခမဳဂှ်ရော? အ္စာတၠအဲဂှ်တုန် ညးလဵုဂှ်ရော? တၠအဲသ္ဍိုက်မၠိုက် ဓရ်ညးလဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်အဿဇိရ။ ယွံကောန်တၠ ခမဳမပြဲ မဒှ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ၊ အဲရန်တၟံကဵုခမဳမပြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ်တုဲ သ္ပခမဳရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာအဲရ၊ အဲသ္ဍိုက်မၠိုက်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ အ္စာတဳလပိုဉ်ဂှ် မၞုံကွေတ်သာ်လဵုရော? ဟီုတွံလဴ သာ်လဵုရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ပၠန်ဂှ်)— ယွံကောန်တၠ အဲတုန် ဒှ်ဆဂွံလုပ်စိုပ် သာသနာဝွံ လၟုဟ်ဟေၚ်ရ၊ သ္ပခမဳဟွံလအ်ဏီတုဲ ဒှ်ခမဳတၟိရ၊ တၞဟ်နဟီုတွံကဵုဓရ် ကတၠအဲ ဗွဲတြးဂှ် အဲဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံကဵုသဘဴအရထ ကုတၠအဲ ဗွဲခမ္ဍန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သဍေံရ၊ အောန်ကဵုဒှ် ဂၠိုၚ်ကဵုဒှ် ဩဝ်တွံညိ၊ အရာထဟေၚ် တွံကဵုကုအဲဍိက်ညိ၊ အရထဟေၚ် အဲဍိက်နွံပၟိက်ရ၊ နကဵုသဒ္ဒါမဂၠိုၚ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်အဿဇိရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်အဿဇိဂှ်— “ယြဴဓရ် (ဒုက္ခ) ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ‘သမုဒယ’ ဟိုတ်အိုတ်ရ၊ ဓရ်မဒှ် ‘သမုဒယ’ ဟိုတ် ဒဒက်တဴဓရ် (ဒုက္ခ) ဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီု ဓရ် ‘နိရောဓ’ ဒှ်အရာပၠိုတ်လလမ် ‘မဂ္ဂ’ ဒှ်ဟိုတ်ပၠိုတ်လလမ် ဒဒက်တဴ ဓရ် (ဒုက္ခ) ဖဵု ‘သမုဒယ’ ဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီု ကျာ်တြဲတွံရ၊ ခမဳမပြဲဂှ် မၞုံကဵုကွေတ် ရဴဝွံရ” ရဴဝွံ တွံကဵုမြော်ဓရ် ကုပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သ္ဂောံကလၚ်ကေတ် မြော်ဓရ်ဝွံတုဲ “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ် ကုပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ရ။ ၜိုန်ဒှ်ဗၞတ်ဂှ်ဟေၚ်လေဝ် ဓရ်ဝွံ ဓရ် (ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်) ဒၟံၚ်ရ၊ (တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်) တီကေတ် ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံမွဲကဵုပွမဂွိၚ်စံၚ်တူဝွံတုဲအိုတ်ရ၊ (ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန်) သီုဟွံတီဟွံညာတ် ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်ဂှ် ကလိလောန်အာ နကဵုနဟုတသၚ်္ချာ ကဝ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိၚ်ဂၠၚ်တုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၁။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ပြဘာဇ်သာရိပိုတ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြဘာဇ်မောဂ္ဂလာန်ရ၊ ပြဘာဇ်မောဂ္ဂလာန် ညာတ်ကေတ် ပြဘာဇ်သာရိပိုတ် မကၠုၚ်ဒၟံၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ— “ယွံကောန်တၠ ဣန္ဒြဳတၠအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ကေဝ်ဇြုၚ် ဗွဲတၟေၚ်အိုတ်ရ၊ သာ်စၞာံသအးဇ္ၚးရ၊ ဗုအးဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ ပသာ်ရော? တၠအဲ ကလိဂွံ (တီကေတ်) ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံဒးချိုတ်တုဲရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠ ကလိဂွံ (တီကေတ်) ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံဒးချိုတ်တုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
နဟုတၚ်္ချာမ္ဂးဂှ် စှ်တန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုစှ်မ္ဂး ဒှ်ကၠံ၊ ကၠံတန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုစှ်မ္ဂး ဒှ်လ္ၚီ၊ လ္ၚီတန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုကၠံမ္ဂး ဒှ်မွဲကိုဋ်၊ မွဲကိုဋ်တန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုစှ်မ္ဂး ဒှ်ကောဋိ၊ ကောဋိမွဲကိုဋ်တန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုကၠံမ္ဂး ဒှ်ပကောဋိ၊ ပကောဋိမွဲကိုဋ်တန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုကၠံမ္ဂး ဒှ်ကောဋိပကောဋိ၊ ကောဋိ ပကောဋိမွဲကိုဋ်တန်တုဲ ပၟဝ်ကဵုကၠံမ္ဂး ဒှ်နဟုတသၚ်္ချာရ။ သာရတ္ထဋဳကာ။
ယွံကောန်တၠ မုရဴနနဲဗီုလဵု တၠအဲ ကလိဂွံ (တီကေတ်) ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံဒးချိုတ်ရော? ရဴဝွဴ (သၟာန်ပၠန်ရ)။ ယွံကောန်တၠ အဲညာတ်ကေတ် ခမဳအဿဇိ မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒၟံၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံ မၞုံကဵုမတ်ဖျေံလဝ်ဗွဲသၟဝ် ဗွဲမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဣရိယာပိုထ်ဂှ်ဒှ်တုဲ နကဵုပွမတိုန်ဂတပွမဆုက်လက်ကရဴ ပွမသ္ၚေဝ်ရံၚ်ဂတူတူရူ ပွမဒစေၚ်သ္ၚေၚ်ရံၚ်သကဲ ပွမခ္ဍပ် ပွမပၠး မထေက်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲ “ပ္ဍဲလောက ယြဴတၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ကီု ယြဴညးအာစိုပ်အရဟတ္တမဂ်ဂမၠိုၚ်နွံအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်က၆ုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဝွံတုန် ဒှ်ညးပါလုပ်လၟိဟ်မွဲဇကုရ၊ အဲပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဝွံတုဲ ‘ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ရန်တၟံကဵုမုရဴအ္စာမွဲတုဲ သ္ပခမဳရော? အ္စာတၠအဲတုန် မုရဴညးမွဲရော? သ္ဍိုက်မၠိုက်တဴ မုရဴဓရ် ညးမွဲရော?’ ရဴဝွံ သ္ဂောံသၟာန်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုအဲရ။ “ယွံကောန်တၠ တၞဟ်နပွမသၟာန်သၟုက် ခမဳဝွံ အခိၚ်အခါဟွံသေၚ်ဏီရ၊ လုပ်ဒၟံၚ်အပ္ဍဲကွာန်တုဲ ဒှ်တဴအဃောဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မိန်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မၞုံပၟိက် မဂပ်ဝ်ချပ်တွဵုတုဲ တီကေတ် နွံတဴရ၊ အဲမဂၠာဲသ္ၚေဝ် (နိဗ္ဗာန်) သ္ဂောံဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ ခမဳဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ ကုအဲပၠန်ရ။ ယွံကောန်တၠ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အဿဇိ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်တၞဟ်နပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲမ္ဂး က္ညစ္ဍးအာရ။ ယွံကောန်တၠ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အဲလေဝ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလပိုဉ်အဿဇိတုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဆက်မိတ်ကေုာံတဳလပိုဉ်အဿဇိမွဲစွံရ၊ ဟီုပတုဲကၠေံဂလာန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ထေက်ကဵုဗှ်ဗၞုဟ်တုဲ ပြဘာဇ်သာရိပိုတ် မဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲဂှ် “ယွံကောန်တၠ ဣန္ဒြဳတၠအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ကေဝ်ဇြုၚ် ဗွဲတၟေၚ်အိုတ်ရ၊ သာ်စၞာံသအးဇ္ၚးရ၊ ဗုအးဒ္စၚ်ဗ္ၜၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ရန်တၟံကဵု မုရဴညးမွဲတုဲ သ္ပခမဳဂှ်ရော? အ္စာတၠအဲဂှ်တုန် ညးလဵုဂှ်ရော? တၠအဲသ္ဍိုက်မၠိုက် ဓရ်ညးလဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီသၟာန်ခမဳအဿဇိရ။ ယွံကောန်တၠ ခမဳမပြဲ မဒှ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မသ္ပခမဳနူဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ၊ အဲရန်တၟံကဵုခမဳမပြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂှ်တုဲ သ္ပခမဳရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ်စာအဲရ၊ အဲသ္ဍိုက်မၠိုက်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်ရ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ အ္စာတဳလပိုဉ်ဂှ် မၞုံကွေတ်သာ်လ၆ုရော? ဟီုတွံတဴ သာ်လဵုရော? ရဴဝွံ (သၟာန်ကၠုၚ်ရ)။ ယွံကောန်တၠ အဲတုန် ဒှ်ဆဂွံလုပ်စိုပ်သာသနာဝွံ လၟုဟ်ဟေၚ်ရ၊သ္ပခမဳဟွံလဏ်ဏီတုဲ ဒှ်ခမဳတၟိရ၊ တၞဟ်နဟီုတွံကဵုဓရ် ကုတၠအဲ ဗွဲတြးဂှ် အဲဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံကဵုသဘဴအရထ ကုတၠအဲ ဗွဲခမ္ဍန်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံကောန်တၠ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သဍေံရ၊ အောန်က၆ုဒှ် ဂၠိုၚ်ကဵုဒှ် ဩဝ်တွံညိ၊ အရထဟေၚ် တွံကဵုကုအဲဍိက်ညိ၊ အရထဟေၚ် အဲဍိက်နွံပၟိက်ရ၊ နကဵုသဒ္ဒါမၠိုၚ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ အဲသ္ဂးကဵုခမဳအဿဇိရ။ ယွံကောန်တၠ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အဿဇိဂှ်— “ယြဴဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဂမၠိုၚ် ကတဵုဒှ်ဟိုတ်နူ ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်အိုတ်ရ၊ ဓရ်မဒှ် ‘မသုဒယသစ္စ’ ဟိုတ် ဒဒက်တဴဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီု ဓရ် ‘နိရောဓသစ္စ’ ဒှ်အရာပၠိုတ်လလမ် ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဒှ်ဟိုတ်ပၠိုတ်လလမ် ဒဒက်တဴဓရ် (ဒုက္ခသစ္စ) ဖဵု ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ကီု ကျာ်တြဲတွံရ၊ ကျာ်တြဲမဒှ်ခမဳမပြဲဂှ် မၞုံကဵုကွေတ် ရဴဝွံရ” ရဴဝွံ တွံကဵုမြော်ဓရ်ရဂှ် (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သ္ဂောံကလၚ်ကေတ် မြော်ဓရ်ဝွံတုဲ “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ် ကုပြဘာဇ်မောဂ္ဂလာန်ရ။ ၜိုန်ဒှ်ဗၞတ်ဂှ်ဟေၚ်လေဝ် ဓရ်ဝွံ ဓရ် (ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်) ဒၟံၚ်ရ၊ (တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ်) တီကေတ် ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ် မဟွံမွဲကဵုပွမဂွိၚ်စံၚ်တူဝွံတုဲအိုတ်ရ၊ (ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန်) သီုဟွံတီဟွံညာတ် ဓရ်နိဗ္ဗာန်အမြိုတ်ဂှ် ကလိလောန်အာ နကဵုဟုတသၚ်္ချာကဝ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြဘာဇ်မောဂ္ဂလာန်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာတဴဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်စိုအ်၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုပြဘာဇ်သာရိပိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠ ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ၜါကၠံမသုန်စှော်ဝွံ သ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲဒလာဲကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမသ္ၚေဝ်မဲကဵုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်သဉ္စယဝွံအိုတ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဒးဟီုလဴဗ္စ ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်၊ အတိုၚ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်ထေၚ်ဂှ် ကြက်သ္ပအိုတ်ရ ရဴဝွဴ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲ “ယွံကောန်တၠတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာတဴဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲဒလာဲကဵု တၠနာဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမသ္ၚေဝ်မဲကဵု တၠနာဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်သဉ္စယဝွံအိုတ်ရ၊ တၠနာဲတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကျာ်တြဲ မဒှ်ခမဳပြဲဏောဝ်မ္ဂး ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ်လေဝ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြာဘာဇ်သဉ္စယတုဲ “ယွံကောန်တၠ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာတဴဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုပြဘာဇ်သဉ္စယအိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ဟွံဗဗွဲရ၊ လ္ပအာအိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်သီုညးပိတၠဟေၚ် ကြက်မၚ်မွဲထိၚ်ဒက်အာ ဂိုဏ်ဝွံ (ဂကောံပြဘာဇ်ဝွံ) အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာတဴဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုပြဘာဇ်သဉ္စယအိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ဟွံဗဗွဲရ၊ လ္ပအာအိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်သီုညးပိတၠဟေၚ် ကြက်မၚ်မွဲထိၚ်ဒက်အာ ဂိုဏ်ဝွံ (ဂကောံပြဘာဇ်ဝွံ) အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် ကော်ကေတ် ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ၜါကၠံမသုန်စှော်ဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဘာဝေဠုဝန်အိုတ်ရ။ ကုပြဘာဇ်သဉ္စယဂှ် ပ္ဍဲဒၞါဲဂှ်ဟေၚ် ဆီဂမ္တဴ ဇအအ်တတိတ်ကၠုၚ် နူအပ္ဍဲပါၚ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မကၠုၚ်ဒၟံၚ်နူဇမ္ၚောဲတုဲ “ယွံခမဳတအ် ကောိတဥပတိဿ သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်ၜါတၠဂှ် ကၠုၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးၜါတၠဂှ် ကြက်ဒှ်ကွးလ္ၚဝ် မဇၞော်ကၠးသၠုၚ်ပြဲ အဲကျာ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မတိတ်ဗၠး ဗွဲမသ္ပအာရီု ပ္ဍဲနိဗ္ဗာန်မပြဲ ဟၟဲပတောံၜတ်ဒှ်အရာဉာဏ် မဇြိုဟ်နက်တုဲ ဒှ်အရာဥပဓိဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ကိုပ်ကၠာဟွံစိုပ်ဘာဝေဠုဝန်ဏီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ကောလိတဥပတိဿ သကအ်ရဲဂမၠိုၚ်ၜါတၠဂှ် ကၠုၚ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ညးၜါတၠဂှ် ကြက်ဒှ်ကွးလ္ၚဝ် မဇၞော်ကၠးသၠုၚ်ပြဲ အဲကျာ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ။ ဂလာန်ဂှ်ဟေၚ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် (ၜါကၠံမသုန်စှော်ၜါတၠ) ဂှ် ဒှ်အာခမဳပယျၚ်တုဲရောၚ်။
၁၄.၂။ ခဏ်မၞိဟ်ဒယှ်ဂမၠိုၚ် သ္ပခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၆၃။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် ညးပဒတဴပ္ဍဲမဂဓရး မဒှ်ပြာကဋ်ဒယှ်တှ်လောန်ဂှ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်— “ခမဳဂေါတမ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ တၞဟ်နမဟွံမွဲကဵုကောန်ဇာတ်ရ၊ ခမဳဂေါတမ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ တၞဟ်နသာဲခြာကေုာံတြုံတၠသ္ၚိရ၊ (တၞဟ်နဒှ်ဗြဴကၟာဲရ)၊ ခမဳဂေါတမ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ တၞဟ်နဂကူပိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ရ ခမဳဂေါတမဝွံ သ္ပကဵုခမဳ ရသိလ္ၚီတုဲရ၊ ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ၜါကၠံမသုန်စှော် မဒှ်ကွးသဉ္စယလေဝ် သ္ပကဵုခမဳတုဲရ၊ ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် ညးပဒတဴပ္ဍဲမဂဓရး မဒှ်ပြာကဋ်ဒယှ်တှ်လေဝ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂေါတမအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ သအာၚ်နူဂှ် အခိၚ်မညာတ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ခမဳဇၞော်ဂေါတမ က္ညကၠုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဍုၚ်ဇၞော်မဂဓရး မဂပ်ဝ်စဵဗိုၚ်လဝ်ဒဵုမသုန်မရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ် ကွးသဉ္စယဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုတုဲမ္ဂး လၟုဟ် ကြက်ရၚ်တၠုၚ်တဴ ညးလဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် နကဵုဂါထာအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ် ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရမျာၚ်မဟီုဂရိုဟ်ဂှ် ကြက်ဟွံဒှ်ဗွဲလအ်လကာဖာရ၊ ကြက်ဒှ်ဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲဟေၚ်ရ၊ ကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲမ္ဂး ကြက်ကၠေံဗ္ဒန်အာရ၊ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး— ညးဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ်ကဵု မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဇၞော်ဂေါတမ က္ညကၠုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဍုၚ်ဇၞော်မဂဓရး မဂပ်ဝ်စဵုဗိုၚ်လဝ်ဒဵုမသုန်မရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ကွးသဉ္စယဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုတုဲမ္ဂး လၟုဟ် ကြက်ရၚ်တၠုၚ်တဴ ညးလဵုဂှ်ရော” ဂှ်— “ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုလွဳပရာမဇၞော်ဂှ် ဗွဲစၟတ် ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာ နကဵုဓရ်သပ္ပုရိုဟ်အိုတ်ရ၊ နပွမစောန်စိုတ်ဟီုချေတ်ဓရေတ် တၠပညာဂမၠိုၚ် မရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာနဗဗွဲဓရ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဩဝ်ကလၚ်ဟီုပလန်တၚ်ဒုဟ်နကဵုဂါထာအိုတ်ညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး— “ခမဳဇၞော်ဂေါတမ က္ညကၠုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဍုၚ်ဇၞော်မဂဓရး မဂပ်ဝ်စဵုဗိုၚ်လဝ်ဒဵုမသုန်မရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ် ကွးသဉ္စယဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုတုဲမ္ဂး လၟုဟ် ကြက်ရၚ်တၠုၚ်တဴ ညးလဵုဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် နကဵုဂါထာအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်— “ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုလွဳပရာမဇၞော်ဂှ် ဗွဲစၟတ် ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာ နကဵဓရ်သပ္ပုရိုဟ်အိုတ်ရ၊ နပွမစောန်စိုတ်ဟီုချေတ်ဓရေတ် တၠပညာဂမၠိုၚ် မရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာနဗဗွဲဓရ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုပလန်တၚ်ဒုဟ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂါထာအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာနသဘဴဓရ်အိုတ်ရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာ နအဓမ္မဟွံဗဗွဲဓရ် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (တီကေတ်အိုတ်တုဲ) ရမျာၚ်မဟီုဂရိုဟ်ဂှ် ဒှ်ဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲဟေၚ်ရ၊ အခိၚ်ကလိလောန်အာထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကၠေံဗ္ဒန်အာရ။ ခဏ်သာရိပိုတ်မောဂ္ဂလာန်ဂမၠိုၚ် သ္ပခမဳတုဲရ။ ခဏ်စတုတ္ထတုဲရ။
၁၅။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးပတုဲ ပ္ဍဲအ္စာဥပဇ္ဍာယ်
ပလေဝ်ဒါန်၆၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် အ္စာနိဿဲဗ္ဒာဲ ဟွံမွဲကဵုညးဒၠောံဗတောန် ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးဒှ်တုဲ သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအာကာရ အရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ် အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မုဟိုတ် သီုမရုၚ်လတက်ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ်အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် ညံၚ်ရဴဗဗၞးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲပေါဲစသုၚ် ဗဗၞးကီု သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် ပၟိက်အောန်အိုတ်ရ၊ တရိုပ်စိုတ်လောဲသွာအိုတ်ရ၊ (အေၚ်သတှ်ေအိုတ်ရ) လေပ်ဂွပါပ် ပွသရာပါပ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ မၞုံပၟိက်ကဵုသိက္ခာပိပြကာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ခမဳဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရ: သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ်အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခမဳသၚ်ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်တဴကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ် အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သမုက် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွ) တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာရအရာခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ်အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရော? (ကမၠောန်ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ဟွံမာန်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဍာံဍာံစၟတ်စၟတ် (ကမၠောန်ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမဟွံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်လီုလာ်ကီု ကဵုကတဵုဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုဂရိုဟ်ရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂရိုဟ်တၚ်ဒုဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဟီုဂလာန်ဂရိုဟ်မဟွံမွဲဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန်ဇကုဇကု ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်ပွမဇြိုၚ်ကဵုလွဳမြိမြန် ပွမပၟိက်ဇၞော် ပွမဟွံအေၚ်သတှ်ေ (ဟွံတရိုပ်စိုတ်) ပွမမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဂကောံသကအ်ပွံၚ်ဂှ် ပွမလၞုဟ်လၞန်ဂမၠိုၚ်တုဲ နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟီုသ္ဂးတဴဂုဏ် ဒဒက်တဴဇကုဇကု ပွမလွဳမြိမြန်ဇကုဇကုလောဲသွာ ညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် လွဳမြိမြန်လောဲသွာ ပွမပၟိက်အောန် ပွမအေၚ်သတှ်ေ (တရိုပ်စိုတ်) ပွမတှ်ေကြဳထောံကိလေသ ပွမခါလယှ်ထောံကိလေသ ပွမမၞုံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပွမဟွံဆန်ၜန်ကိလေသ ပွမပတိတ်ဇြဟတ် နဝဳရိယဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး ဟီုတွံတဴဂလာန်ဓရ် မဗဗွဲညဳသၟဟ်ကဵုဗီုဒဒှ်ဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲပ္ဍဲကြဴ—
၆၅။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် (မလေပ်မၠာ်သ္ၚေဝ်ဒၠောံဗတောန်ဒုဟ်ဇၞော်သၟတ်) ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ပ္ဍဲလတူကွးပဒတဴမွဲစွံ သ္ဒးစွံစိုတ်မတွံဂးကောန်ရ၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးစွံစိုတ်မတွံဂးမအံက်ရ၊ ရဴဝွံ အ္စာ, ကွးဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပွမဇအ်သဝ်အောပ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုတုပ်သၟဟ် ရၚ်သကအ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴမ္ဂး ကြက်အာစိုပ် ပွမဇၞော်မောဝ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဍိုပ်ဍဴလှဲလး ပ္ဍဲသာသနာဝွံအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ်ဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ် (ဥပဇ္ၛာယ်) ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် အဲဍိက်ညိ၊ ယွံတဳလပိုဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် အဲဍိက်ညိ၊ ယွံတဳလပိုဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ “ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံကီု” “ဟွံဇြိုၚ်ကုအဲရ” “လျိုၚ်အဲရ ရဴဝွံကီု” “ဗဗွဲရ ရဴဝွံကီု” “ဩဝ်ကဵုဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအကာဲအရာကာပါၚ် မလေပ်ရၚ်တၠုၚ်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ညိ ရဴဝွံကီု” နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ဂိုၚ်ကေတ်ဥပဇ္ၛာယ်ရ။ နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး ဟွံဒှ်ဂိုၚ်ကေတ်ဥပဇ္ၛာယ်ရ။
၆၆။ ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်ပ္ဍဲအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဗွဲမ္ဒးရးရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗီုဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ— (ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်) ဒၠိုက်ကတဵုနူဂယးပြဟ်တုဲ သၠောတ်ကၠေံဒၞပ်တုဲမ္ဂး လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုဆုဒကရ၊ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုဍာ်လာၚ်မုက်ရ၊ သ္ဒးလးသၞာဂဇအ်ရ၊ ယာဂုနွံမ္ဂး ကြဴကြာတ်ခရော်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုယာဂုရ၊ ကအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၚုက်ယာဂုတုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်တုဲ သ္ပဗွဲမ္ဒးရ: သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်စွံရ၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံသၞာဂဇအ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ဒၞါဲဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သၟိၚ်လုပ်ကွာန်မ္ဂး၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵု သပိုၚ်ဗိုက်လုပ်ကွာန်ရ၊ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဇုက်ကာယဗန်ရ၊ ထပ်လဝ်သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုရ၊ ကြဴကြာတ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဗဗေၚ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဍာ်ရ။ ယဝ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် နွံပၟိက်ကဵုခမဳဗွက်ကြဴမ္ဂး၊ ဗိုၚ်သပိုၚ် ဗွဲဗၞဳအဝဏ်မညဳသာ နမဂြောပ်ဗ္ဒန် ဗၞဳအဝဏ် ၁ ပိပြကာ, ဒက်ဇုက်ကာယဗန်, သၠောံရုၚ်လတက် သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်မထပ်လဝ်, စုတ်ခၟောံသ္ၚာ, ကြာတ်ကြဴဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ သ္ဒးဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵု ဗက်အာ ဗွဲမသ္ၚောဲလောန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဗက်အာ ဗွဲကြပ်လောန်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ပွမလှာဲဂတးဗဗေၚ်ရ၊ ဃောအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟီုဒၟံၚ်ဂလာန်ဂှ် ပၠံက်ပၠုပ်ပ္ဍဲအကြာအကြာတုဲ ဟွံထေက်ကဵုဟီုရ၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟီုသ္ဂးကြပ်ညောန်ကဵုအာပတ်မ္ဂး သ္ဒးဆေဝ်ဒဝ်ရ။ ၁။ ဗၞဳအဝဏ်တၚ်က္ၜံၚ်ၜါလပါ် ကဵုပံၚ်ကဠုတ်—မိက်သ္ဂးရ။ ကလေၚ်ကၠုၚ် (နူဌာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်) မ္ဂး စဴကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက် လုပ်ကွာန်ရ၊ ယဝ်သ္ၚာဍေက်ဒၟံၚ်ပဠက်မ္ဂး၊ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ်ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ်ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ ထပ်သ္ၚာမ္ဂး “လ္ပကဵုဒှ်ကဝ်ကေက် ‘ပၞေတ်ခ္ဍပ်’ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ညိ” ရဴဝွံ သီုမပၠုပ်စိုတ်ဂှ် ယှအ်ကၠေံတၞုၚ်မုဟ်ပန်လပုဟ်တဲတုဲ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးစွံလဝ် ဇုက်ကာယဗန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲသ္ၚာထပ်လဝ်ရ။ ပိဏ္ဍပါတ်နွံတုဲ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်လေဝ် မိက်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ကဵုဍာ်ရပ်စပ်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် နကဵုဍ်သုၚ်ရ၊ ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မကဵုပိုဉ်တုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ််တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲမ္ဂး သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်သအးဇ္ၚးတုဲ သ္ပစဵုကဵုဍာ်ကှ်တုဲမ္ဂး ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ်ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ မိက်စွံဗဗေၚ်မ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွဴစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်သပေါတ်ထောံဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ယဝ်သၟိၚ်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ဒၞါဲဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ဒၞါဲဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မိက်ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ဍာ်ဟုမ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်လၟုဟ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်လၟုဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴမ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ကဵုဍာ်ဂမ္တဴရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မိက်လုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်မ္ဂး သ္ဒးထ္ၜိုန်ကဠောံ ခၞိက်ကြကောတ် နကဵုဍာ်ရ၊ သ္ဒးဖ္ဍုက်တိကမၠေတ် နကဵုဍာ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ သီုမဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဒုၚ်ကဵုဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠၚ်တုဲမ္ဂး ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုခၞိက်ကြကောတ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုတိကမၠောတ်ရ။ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးလုပ် သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ခမဳမလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် လံက်လေတ်မုက် နကဵုတိကမၠေတ် မဖ္ဍုက်လဝ်ဍာ်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ဃရိတ်ခတ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂဇအ်ရ၊ ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ် ပွမဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက် သွက်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံမစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်) ရ၊ ခမဳမတိတ်ကၠုၚ် နသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးတိတ်နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟုမ်ဍာ်လေဝ် သွက်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ရ၊ ခမဳမဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် တိုန်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲ သ္ပဇကုဇကု စဵုကဵုဟွံမွဲကဵုဍာ်တုဲ ဗိုက်သပိုၚ်တုဲ သ္ဒးဇိုတ်ကဵုဍာ် နူဇကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသ္ၚာသကိုပ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ယဝ်မိက်ကဵုလ္ၚတ်ကတ်ဗတောန်မ္ဂး၊ သ္ဒးလ္ၚတ်ကတ်ဗတောန်ရ၊ ယဝ်မိက်ကဵုသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး၊ သ္ဒးသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ။ ဘာအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ပဒတဴဂှ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးသော်ၚဖ္ဍောၚ်ၚးတးရ၊ ခမဳ မသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးဘာဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ်ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် သၞာနိသဳဒိုန်သၞာလးတိက်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဖုန်ဂၞဳတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဇံၚ်ခါတ်ဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဂတဵုဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ထၟာဲချဟ် ‘ထၟာဲတဲ’ တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တပဒၚ်ပတိတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ သၞာလးတိဂှ် သမ္တီလဝ်ဒၞါဲလးလၟိုန်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ပ္ဍဲဘာ ယဝ်သ္ၚိစၟဇာဖိုၚ်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးပါဲကၠေံနူသၠဖ္ဍာန် ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ဗတၚ်ကျာ ကေုာံသကဲခဒမ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဗ္ဒက်မသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုခၞိက်တိကမၠေတ်ဗကေတ် (နကဵုဆီတၟံ) ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ တိမသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုသာ်လမ္စံက်ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ ဒှ်တိမဟဂွံသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ်မ္ဂး၊ လၟုဟ်ဖရုဲဍာ်တုဲ “လ္ပကဵုမၠိုက်တိုန်ဘာညိ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ရ၊ ပကောံဖအုံလဝ် အိက်ကၟဟ်တုဲ သ္ဒးထောံထောံ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ။ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာလးတိတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖံၚ်ခါတ်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဂတဵုတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ်တုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖုန်ဂၞဳတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာနိသဳဒိုန် သၞာလးတိက်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ထၟာဲချဟ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ခမဳမိက်စွံဗဗေၚ်ဂှ် နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ နူဒိုဟ်ဗၟံက် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ဗၟံက်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်ပလိုတ် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုၚ်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ။ ဒှ်အခိၚ်ၜိုဟ်ဂံၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးပံက်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဂမ္တဴမ္ဂး ပ္ဍဲမခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးပံက်လဝ်ရ။ ပြဝိုဏ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်ဒၟံၚ်မ္ဂး၊၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ရ။ ခဒမ်ဟုမ်ဍာ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ခဒမ်ဟုမ်ဍာ်ရ။ ဇြပ်ကောံဓရီု သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဇြပ်ကောံဓရီုရ။ ရုပ်ပၟတ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ပၟတ်ရ။ သ္ၚိဝစ် (သ္ၚိဍာ်) သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် သ္ၚိဝစ်ရ။ ဍာ်သုၚ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန်ဍာ်သုၚ်ရ။ ဍာ်ရပ်စပ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန် ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ပ္ဍဲနုၚ်ဍာ်ကြာတ် (နုၚ်စအးသ္ၚိဍာ်) ဍာ်ဟွံမွဲဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးဗပေၚ်စုတ်ဍာ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ကတဵုဒှ်ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်မ္ဂး၊ ကွးဒတဴမွဲစွံဂှ် (အလဵုဇကု) သ္ဒးကော်ဏာဌာန်သအာၚ်ရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုကော်ဏာရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵုကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ကတဵုဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာမ္ဂး ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ဂလာနဓရ်ဟေၚ် သ္ဒးဟီုတွံကဵုကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မှာရာမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးသောၚ်ကၠးကဵုစာ်စ္ဍးအာရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုသောာၚ်ကၠးစာ်စ္ဋးအာရ၊ ဂလာနဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် အာစိုပ်ဂရုကအာပတ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နပဒတဴပြဝးမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လ၆ု သၚ် သ္ဂောံကဵုပြဝး ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ထေက်ကဵုတံၚ်ဓဇက်တမ် ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံတံၚ်ဓဇက် ‘မာနတ်’ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုမာနတ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ထေက်ကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသၚ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ် လွဳပရာရ။ သၚ် မိက်သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ညက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိတ်ထောံကီု ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် ဟဂွံသ္ပကမ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော? မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံကဵုဒုဟ်သာစှ်ေရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ် လွဳပရာရ။ သၚ် သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိတ်ထောံကီု ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ်တုဲမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ဥပဇ္ၛာယ် သ္ဂောံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရော? သ္ဂောံဖျေံတသော်မတွံဂးမာန်ရော? ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မတိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? သၚ် သ္ဂောံလလမ်ကၠေံကမ်ဂှ်ရော” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးလပိုက်ကဆံၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးလပိုက်ကဆံၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံလပိုက်ကဆံၚ် သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဇိၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးဇိၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လ၆ု သ္ဂောံဇိၚ် သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော? ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သွက်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ထေက်ကဵုဖျိန်ဍာ်လွံက်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးဖျိန်ဍာ်လွံက်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျိန်ဍာ်လွံက် သွက်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဖျောန်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးဖျောန်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျောန် သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ခမဳမဖျောန်သ္ၚာဂှ် သ္ဒးဖျောန်ဂတးဂန် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကိုပ်ကၠာထၞဟ်ဍာ်လွံက် ဓဇူဟွံပိုတ်ဏီ စ္ဍးအာဟွံဂွံရ။ သီုဟွံဂွံဂရၚ်ပတီပါၚ်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုဗဗေၚ် ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဗဗေၚ်ညးလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဟွံထေက်ကဵုဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုညးလ္ၚဵုရ၊ သ္ၚာညးလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဟွံထေက်ကဵု ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုပရိက္ခရာ ‘အရပ်စပ်’ ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ပရိက္ခရာညးလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဟွံထေက်ကဵုဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကးသော်က္ဍိုပ် ညးလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုကးသော်က္ဍိုပ်ဇကုဂမၠိုၚ် ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကမၠောန်ကေၚ်ကာ ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသ္ပကမၠောန်ကေၚ်ကာ (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသ္ပ ကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်ဇကု ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပခမဳဗွက်ကြဴ ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုညးလ္ၚဵု သ္ပခမဳဗွက်ကြဴဇကုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုညးလ္ၚဵုရၚ်တၠုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဇကုရ၊ သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံထေက်ကဵုလုပ်ကွာန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုအာသုသာန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်ရ၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဂိယဒှ်မ္ဂး၊ လုကဴကာလမဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီု သ္ဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာရ၊ စဵုကဵုယဲအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ်ဗၠး သ္ဒးလၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲအ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲရ။
၁၆။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးပတုဲ ပ္ဍဲကွးပဒတဴမွဲစွံ
ပလေဝ်ဒါန်၆၇။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်ပ္ဍဲကွးပဒတဴမွဲစွံ ဗွဲမ္ဒးရးရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗီုဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရရ— ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် သ္ဒးသၚ်ရိုဟ်ယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ နပွမပကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပွမဝေတ်ဗတောန် ဒၠောံဗတောန်စၞောန်ထ္ၜးရ။ ဗဗေၚ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်နွံတုဲ ဗဗေၚ်ကွးပဒတဴမွဲစွံ ဟွံမွဲမ္၈း၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးကဵုဗဗေၚ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရ၊ “မုရဴသာ်လဵု ဗဗေၚ်သ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုမ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာဥပဇ္ၛာယ်နွံတုဲ သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံ ဟွံမွဲမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးကဵုသ္ၚာကုကွးပဒတဴမွဲစွံရ၊”မုရဴသာ်လဵု သ္ၚာသ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုမ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ပရိက္ခရာ ‘အရပ်စပ်’ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်နွံတုဲ ပရိက္ခရာကွးပဒတဴမွဲစွံ ဟွံမွဲမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် သ္ဒးကဵုပရိက္ခရာ ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရ၊ “မုရဴသာ်လဵု ပရိက္ခရာသ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ဂိယဲမ္ဂး၊ ဒၠိုက်ကတဵုနူဂယးပြဟ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဆုဒကရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဍာ်လာၚ်မုက်ရ၊ သ္ဒးလးသၞာဂဇအ်ရ၊ ယာဂုနွံမ္ဂး ကြဴကြာတ်ခရော်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုယာဂုရ၊ ကုကွးပဒတဴမွဲစွံ မသုၚ်ယာဂုတုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်တုဲ သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်စွံရ၊ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ သၟိက်လုပ်ကွာန်မ္ဂး၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵု လပိုၚ်ဗိုက်လုပ်ကွာန်ရ၊ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် သပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဇုက်ကာယဗန်ရ၊ ထပ်လဝ်သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးဒုၚ်ကဵုရ၊ ကြဴကြာတ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဗဗေၚ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဍာ်ရ။ “အခိၚ်ဗၞတ်ဝွံ ကြက်ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ် သပိုၚ်ဗိုက် လုပ်ကွာန်ရ၊ ယဝ်သ္ၚာဍေက်ဒၟံၚ် ပဠက်မ္ဂး၊ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ်ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ ထပ်သ္ၚာမ္ဂး “လ္ပကဵုဒှ် ကဝ်ကေက် ‘ပၞေတ်ခ္ဍပ်’ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ညိ” ရဴဝွံ သီုမပၠုပ်စိုတ်ဂှ် ယှအ်ကၠေံတၞုၚ်မုဟ်ပန်လပုဟ်တဲတုဲ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးစွံလဝ် ဇုက်ကာယဗန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲသ္ၚာထပ်လဝ်ရ။ ပိဏ္ဍပါတ်နွံတုဲ ကွးပဒတဴမွဲစွံလေဝ် မိက်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ကဵုဍာ်ရပ်စပ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် ကွးပဒတဴမွဲစွံ နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ကုကွးပဒတဴမွဲစွံ မကဵုပိုဉ်တုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲမ္ဂး သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်သအးဇ္ၚးတုဲ သ္ပစဵုကဵုဍာ်ကှ်တုဲမ္ဂး ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ် ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ မိက်စွံဗဗေၚ်မ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မိက်ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ဍာ်ဟုမ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်လၟုဟ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်လၟုဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴမ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မိက်လုပ်သ္ၚဇရုၚ်ပဠက်မ္ဂး၊ သ္ဒးထ္ၜိုန်ပဠောံ ခၞိက်ကြကောတ် နကဵုဍာ်ရ၊ သ္ဒးဖ္ဍုက်တိကမၠေတ် နကဵုဍာ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ အာတုဲပ္ဍဲကြဴ ဒုၚ်ကဵုဂတဵု သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲမ္ဂး ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုခၞိက်ကြကောတ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုတိကမၠေတ်ရ။ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ခမဳမလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် လံက်လေတ်မုက် နကဵုတိကမၠေတ် မဖ္ဍုက်လဝ်ဍာ်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နက၆ုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရၚ်ပဠက်ရ၊ ဃရိတ်ခတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ထေရ်ဇၞော်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂဇအ်ရ၊ ခမဳသမတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ် ပွမဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက် သွက်ကွးပဒတဴမွဲစွံ သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်) ရ၊ ခမဳမတိတ်ကၠုၚ် နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးတိတ်နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟုမ်ဍာ်လေဝ် သွက်ကွးပဒတဴမွဲစွံ သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ရ၊ ခမဳမဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် တိုန်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ပဇကုဇကု စဵုကဵုဟွံမွဲကဵုဍာ်တုဲ ဗိုၚ်သပိုၚ်တုဲ သ္ဒးဇိုတ်ကဵုဍာ် နူဇကုကွးပဒတဴမွဲစွံရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသ္ၚာသကိုပ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵု သ္ၚိဇရုၚ်ပလက်တုဲ ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ် သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ (နွံပမိက်ဍာ်ဟာရဴဝွံ) သ္ဒးသၟာန် ကွးပဒတဴမွဲစွံ နကဵုဍာ်သုၚ်ရ။ ဘာကွးပဒတဴမွဲစွံ ပဒတဴဂှ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးရ၊ ခမဳ မသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးဘာဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ်ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် သၞာနိသဳဒိုန်သၞာလးတိက်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဖုန်ဂၞဳတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဇံၚ်ခါတ်ဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဂတဵုဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ထၟာဲချဟ် ‘ထၟာဲတဲ’ တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ သၞာလးတိဂှ် သမ္တီလဝ်ဒၞါဲလးလၟိုန်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ပ္ဍဲဘာ ယဝ်သ္ၚိစၟဇာဖိုၚ်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးပါဲကၠေံနူသၠဖ္ဍာန် ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ သ္ဒးဇိုန်ပေါတ်ဗ္တၚ်ကျာ ကေုာံသကဲခဒမ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဗ္ဒၚ်မသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုခၟိက်တိကမၠေတ် ဗကေတ် (နကဵုဆီတၟံ) ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်ဂှ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ တိမသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုသာ်လမ္စံက်ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်ဂှ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ ဒှ်တိ မဟဂွံသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ်မ္ဂး၊ လၟုဟ်ဖရုဲဍာ်တုဲ “လ္ပကဵုမၠိုက်တိုန်ဘာညိ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ရ၊ ပကောံဖအုံလဝ်အိက်ကၟဟ်တုဲ သ္ဒးထောံထောံ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ။ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာလးတိတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖံၚ်ခါတ်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဂတဵုတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ်တုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖုန်ဂၞဳတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာနိသဳဒိုန် သၞာလးတိက်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ထၟာဲချဟ် (ထၟာဲတဲ) တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ခမဳမိက်စွံဗဗေၚ်ဂှ် နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ နူဒိုဟ်ဗၟံက် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ဗၟံက်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်ပလိုတ် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုၚ်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ။ ဒှ်အခိၚ်ၜိုဟ်ဂံၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးပံက်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဂမ္တဴမ္ဂး ပ္ဍဲမခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးပံက်လဝ်ရ။ ပြဝိုဏ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်ဒၟံၚ်မ္ဂး၊၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ရ။ ခဒမ်ဟုမ်ဍာ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ခဒမ်ဟုမ်ဍာ်ရ။ ဇြပ်ကောံဓရီု သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဇြပ်ကောံဓရီုရ။ ရုပ်ပၟတ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ပၟတ်ရ။ သ္ၚိဝစ် (သ္ၚိဍာ်) သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် သ္ၚိဝစ်ရ။ ဍာ်သုၚ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန်ဍာ်သုၚ်ရ။ ဍာ်ရပ်စပ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန် ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ပ္ဍဲနုၚ်ဍာ်ကြာတ် (နုၚ်စအးသ္ၚိဍာ်) ဍာ်ဟွံမွဲဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးဗပေၚ်စုတ်ဍာ်ရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ကတဵုဒှ်ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် (အလဵုဇကု) သ္ဒးကော်ဏာဌာန်သကအ်ရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုကော်ဏာရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်ရ။ “သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ်ကုကွးပဒတဴမွဲစွံမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် သ္ဒးပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်ရ။ ကွေတ်မှာရာ ကတဵုဒှ်ကုကွးပဒတဴမွဲစွံမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် သ္ဒးသောၚ်ကၠး ကဵုစာ်စ္ဍးအာရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုသောၚ်ကၠးစာ်စ္ဍးအာရ၊ ဂလာန်ဓရလေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ အာစိုပ်ဂရုကအာပတ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နပဒတဴပြဝးမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုပြဝး ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ထေက်ကဵုတံၚ်ဓဇက်တမ် ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံတံၚ်ဓဇက်တမ် ကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ထေက်ကဵုဒ္ဂေတ် ‘မာနတ်’ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုမာနတ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ထေက်ကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် ကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သၚ် မိက်သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိထောံကီု ကုကွးပဒတဴမွဲစွံမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လ၆ု သၚ် ဟဂွံသ္ပကမ် ကုကွးပဒတဴမွဲစွံရော? မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံကဵုဒုဟ်သာစှ်ေရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သၚ် သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ပဗ္ဗာဇနဳယကမ် ‘ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိတ်ထောံကီ ကုအ္စာကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်တုဲမ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ကွးပဒတဴမွဲစွံ သ္ဂောံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရော? သ္ဂောဴဖျေံတသော် မတွံဂးမာန်ရော? ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မတိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? သၚ် သ္ဂောံလလမ်ကၠေံကမ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ် လွဳပရာရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် ထေက်ကဵုဒးလပိုက်ကဆံၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်လပိုက်ကဆံၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊”မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံလပိုက်ကဆံၚ် သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် ထေက်ကဵုဒးဇိၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ဇိၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဇိၚ် သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သွက်ကွးပဒတဴမွဲစွံ ထေက်က၆ုဖျိန် ဍာ်လွံက်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ဖျိန်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျိန်ဍာ်လွံက် သွက်ကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် ထေက်ကဵုဒးဖျောန်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် “ရဴဝွံ ဟဝ်ဖျောန်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျောန် သ္ၚာကွးပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ခမဳမဖျောန်သ္ၚာဂှ် သ္ဒးဖျောန်ဂတးဂန် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကိုပ်ကၠာထၞဟ်ဍာ်လွံက် ဓဇူဟွံပိုတ်ဏီ စ္ဍးအာဟွံဂွံရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံ ဂိယဲဒှ်မ္ဂး၊ လုကဴကာလမဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီု သ္ဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာရ၊ စဵုကဵုယဲကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ်ဗၠး သ္ဒးလၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲကွးပဒတဴမွဲစွံတုဲရ။
၁၇။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ
ပလေဝ်ဒါန်၆၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရး ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရး ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရး ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရး ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ ။ ပ ။ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳ မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံဒ္ဂေတ်တဴဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ဟေၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ”။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံရ “ဗက်ဗ္ဒဴထောံ တၠအဲရ” ရဴဝွံကီု “လ္ပကလေၚ်ကၠုၚ်ဌာန်ဝွံညိ” ရဴဝွံကီု “ဩဝ်ရၚ်တပုၚ်ကေတ်ဏာ ဗဗေၚ်သ္ၚာတၠအဲညိ” ရဴဝွံကီု “တၠအဲ လ္ပကၠောန်ၜိုတ်အဲရ” ရဴဝွံကီု နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံရ။ နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံဂမၠိုၚ် ဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် သ္ဒးကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ရ၊ ကုကွးမဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ၜိုန်ကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်လေဝ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် ဟွံအေၚ်ဒုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံအေၚ်ဒုၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံအေၚ်ဒုၚ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဌာန်သအာၚ်လေဝ် စ္ဍးအာအိုတ်ရ၊ ခရှ်လေဝ် ရာံတိတ်အိုတ်ရ၊ ဗော်တဳလေဝ် ပြံအာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်မ္ဂး အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် သ္ဒးအေၚ်ဒုၚ်ရ၊ ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံဒုၚ်ကလအ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံမဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ၊ ဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳမဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳမဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလ္တူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် ထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚတဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်တဴ ကေုာံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် မၞုံကဵုဒုဟ်ရ ‘ဒးအာပတ်’ ရ၊ ဥပဇ္ၛာယ် မဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ ‘ဟွံဒးအာပတ်’ ရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကၠာရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ မၞုံကဵုဒုဟ်ရ ‘ဒးအာပတ်’ ရ၊ ဥပဇ္ၛာယ် မဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ ‘ဟွံဒးအာပတ်’ ရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် မၞုံကဵုဒုဟ်ရ၊ ဥပဇ္ၛာယ် မဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ မၞုံကဵုဒုဟ်ရ၊ ဥပဇ္ၛာယ် မဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ဗဗၞးမွဲတၠ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ထပိုဲခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမိက်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ဗဗၞးဂှ်အိုတ်ရ။ ဗဗၞးဂှ် ဟွံမဟွံကလိဂွံ ဒဒှ်ထပိုဲခမဳဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဇြာဲသကှ်ကၠုၚ်တုဲ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်ကၠုၚ်တုဲ၊ ရုပ်သာ်လီုလာ်ကၠုၚ်တုဲ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေဟ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်တုဲ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ် ဇာလတေၚ်မံက်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) တုဲ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ဗဗၞးဂှ်မဇြာဲသကှ် ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက် ရုပ်သာ်လီုလာ် မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေဟ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ် မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ် ဇာလတေၚ်မံၚ်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) တုဲ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် ဗဗၞးဂှ် ဇြာဲသကှ်ရော? ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်ရော? ရုပ်သာ်လီုလာ်ရော? မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေဟ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်ရော? မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ်ဇာလတေၚ်မံက်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဗဗၞးဝွံ ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ထပိုဲခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမိက်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ဗဗၞးဂှ်အိုတ်ရ၊ ဗဗၞးဂှ် ဟိုတ်မဟွံကလိဂွံ ဒဒှ်ထပိုဲခမဳ ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ဇြာဲသကှ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဖျုန်ဆီဒေက်ခ္ဍေက်ဒၟံၚ်ရ၊ ရုပ်သာ်လီုလာ်ဒၟံၚ်ရ၊ မၞုံကဵုသာ်ဇကုဖျိုဟ်ဖျေဟ် သၟဟ်ညံၚ်တၞးဆုဍုဟ်ဍုဟ်ရ၊ မၞုံကဵုဇကုဓရံၚ် ဇာလတေၚ်မံက်ထေၚ်ဒၟံၚ် (သၟဟ်ညံၚ်လးပၠးလဝ်ဇာနှိက်) ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မုရဴညးမွဲ ဂွံသတိဗှ်ဗၞုဟ်ဒးဂုဏ်ဗဗၞးဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သၟာန်တဴရဴဝွံမ္ဂး တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဂွံသတိဗှ်ဗၞုဟ်ဒး ဂုဏ်ဗဗၞးဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံသတိဗှ်ဗၞုဟ်ဒး ဂုဏ်ဗဗၞးဂှ်ရော? ရဴဝွံ သၟာန်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကုအဲဍိက် မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံ ဗဗၞးဂှ် ကေၚ်ကဵုလဝ်ဒါန်ပိဏ္ဍပါတ် အယာံမာတ်မွဲနော်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂွံသတိဗှ်ဗၞုဟ်ဒး ဂုဏ်ဗဗၞးဂှ်ဝွံရ ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ခိုဟ်သန်ရ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယွံသာရိပိုတ် ညးသပ္ပုရိုဟ်ဂမၠိုၚ် လေပ်တီတဴဂုဏ်ညးအိုတ်ဟေၚ်ရ၊ လေပ်တီတဴ မဂပ်ဝ်ဆာပ်ပလန်ဂုဏ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ယွံသာရိပိုတ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ဩဝ်သ္ပကဵုထပိုဲဗဗၞးဂှ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် မုရဴသာ်လဵု အဲဍိက် သ္ဂောံသ္ပကဵုထပိုဲ ဗဗၞးဂှ်ရော? သ္ဂောံသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်ဝွံတုဲ “ယွံခမဳတအ် အဲကျာ်ကဵုလဝ်အခေါၚ် ပွမသ္ပခမဳပယျၚ် နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်ပိပြကာဂှ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ ဂပ်ဝ်ပါဲပလီုကၠေံတုဲရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံသ္ပခမဳပယျၚ် နကဵုကမ်မရနုက်ကဵုပန်အလန်မ္ဂးဉတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
၇၀။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ်ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မယၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရဂှ် သ္ဂးရ)။
၇၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲမသက္ကုခြာသ္ပခမဳပယျၚ်တုဲဂှ် ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ် မဟွံထေက်ကဵုဒ္ဂေတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ လ္ပပကမၠောန်ပွရဴဝွံညိ၊ ကမၠောန်ပွဝွံ ဟွံဂပ်ဝ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ပကဵုအဲဍိက်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ညိ ရဴဝွံ သီုဟွံအာတ်အခေါၚ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ပကဵုအဲဍိက်ခမဳပယျၚ်အိုတ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးဟွံအာတ်အခေါၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ။ ကုညးပကဵုခမဳပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးအာတ်အခေါၚ်ဂှ်ဟေၚ် ကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုအာတ်အခေါၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်အခေါၚ်သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဓဝ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ ဩဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်အခေါၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်အခေါၚ်ရ။ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။
၇၂။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ်သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ သၚ်ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ ။ ပ ။ သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရဂှ် သ္ဂးရ)။
၇၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် လၟေၚ်အလန်ပိဏ္ဍပါတ်မပြဲ တန်နွံဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံစ စၞစသုၚ်ခိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ် ဗၠးဗြဲကျာဂမၠိုၚ် သ္ဂောံတိက်အိုတ်ရ၊ အဲသ္ဂောံပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုဗဗၞးမွဲတၠရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ဗဗၞးဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ထပိုဲခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုထပိုဲ ဗဗၞးဂှ်အိုတ်ရ၊ ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ ဗဗၞးဂှ်ပကဵုခမဳပယျၚ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ လၟေၚ်အလန်ပိဏ္ဍပါတ် အိုတ်အာရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ပ္ဍဲအခိၚ် လၟုဟ် ကြက်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳတၟိဂှ် “ယွံကောန်တၠ သွက်ဂွံဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ် အဲသ္ပခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ ကဵုကုအဲမ္ဂး အဲစရ၊ ဟွံကဵုမ္ဂး အဲရာံတိတ်ခရှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံကောန်တၠ ပသာ်ရော? တၠအဲ ဟိုတ်နူဗုၚ်ဂၞဴဂှ် သ္ပခမဳဟာ ရဴဝွံ (သ္ဂးအိုတ်ရ)။ ဍာံပြရ ယွံကောန်တၠ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂှ် ဟိုတ်နူဗုၚ်ဂၞဴ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲသာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမ္ဒးရးရဴဝွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳ တၠအဲ ဟိုတ်နူသွက်ဗုၚ်ဂၞဴ သ္ပခမဳရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) မုဟိုတ် တၠအဲ ဟိုတ်နူသွက်ဗုၚ်ဂၞဴ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲသာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမ္ဒးရးရဴဝွံရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်ပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ခမဳပကဵုခမဳပယျၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံဟီုလၟိၚ် အရာဒးနိဿဲဗ္ဒာဲပန်ပြကာဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵုပိဏ္ဍပါတ် မဒုၚ်သဇိုၚ်နကဵုတၚ်က္ၜံၚ်ၜါတုဲ မကလိဂွံဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသိုလ်နွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန်ကုသၚ် ပိဏ္ဍပါတ်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ်မဘိက်နိမန် ပိဏ္ဍပါတ်ထောံမာဲတုဲမကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန် ပက်မံက်ပက်စွေက် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန်ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုပ္ဍဲတ္ၚဲဒတိတ်မွဲတ္ၚဲ (တ္ၚဲတိတ်) လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)။ ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဗ္ဒာဲကဵု သ္ၚာပံသကူ မကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ်ခၞိက်တိဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသိုလ်နွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး သ္ၚာတောဝ်ခေါမ သ္ၚာတောဝ် သ္ၚာတောဝ်သုတ် သ္ၚာကၟဝ် သ္ၚာတောဝ်ကာန် သ္ၚာနှဴလဝ်တောဝ်မသုန်သာ်တုဲ တုတ်လဝ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)။ ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵု ဘာမတွံဂးသၟဝ်တၞံဆုဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသိုလ်နွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ဘာဖျေံစၟဳၜါလပါ် ဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ် ပြာသာဒ်ပန်ကၠၚ် ပြာသာဒ်ခၠုပ် ထီုဂိုဟ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)။ ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကီု ဂဥုဲမဂပ်ဝ်ထီုဗးလဝ် နကဵုပဿဴဂၠဴသမ္အုဲဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသိုလ်နွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ကၠေၚ်သွဟ် ကၠေၚ်တိ ကၠေၚ် ဍာ်သာဲ တၚ်လာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)” ရဴဝွံ (ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဟီုလၟိၚ်ရ) ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဝတ်ဥပဇ္ၛာယ် ခဏ်ပဉ္စမတုဲရ။
၁၈။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲအ္စာနိဿယ
ပလေဝ်ဒါန်၇၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သၟတ်ဗၠာဲမွဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ (ဟဂွံပခမဳဏီ) ဟေၚ် ဟီုလဴထ္ၜးကဵု အရာနိဿဲ (ပစ္စယ်ပန်) ဂမၠိုၚ် ကုညးဂှ်အိုတ်ရ။ သၟတ်ဗၠာဲဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ယဝ်သ္ပခမဳတုဲမှ ဟီုလဴထ္ၜးကဵု အရာနိဿ (ပစ္စယ်ပန်) ဂမၠိုၚ် ကုအဲဍိက်အိုတ်မ္ဂး၊ အဲဍိက်ဂှ် မိပ်လဟိၚ်ဗွဲမလောန်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် လၟုဟ်ဟီုမ္ဂး အဲဍိက်ဟွံသ္ပခမဳရ၊ အဲဍိက် က္ဍုဟ်မၠေံဇအိုန်ရ အရာနိဿဲ (ပစ္စယ်ပန်) ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကိုပ်ကၠာဟဂွံပခမဳဏီ ဟဂပ်ဝ်ဟီုလဴထ္ၜးကဵု အရာနိဿဲ (ပစ္စယ်ပန်) ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုခမဳ မဟီုလဴထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲမသက္ကုခြာ သ္ပခမဳတုဲဂှ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဟီုလဴထ္ၜးကဵု အရာနိဿဲ (ပစ္စယ်ပန်) ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် နဂကောံဂိုဏ်ၜါဇကု နဂကောံဂိုဏ်ပိဇကု ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ျကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် နကဵုဂိုဏ် မယုတ်ဒေက်သၟဝ်ဂကောံစှ်ဇကုဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် နဂကောံဂိုဏ်စှ်ဇကုကီု နဂိုဏ်မလောန်လတူဂကောံစှ်ဇကုကီု ကဵုအခေါၚ်တၞဟ်နသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမလိဂွံမွဲဝသ် ၜါဝသ်ဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုပယျၚ် ကွးဒတဴမွဲစွံအိုတ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဥပသေန မဒှ်ကောန်ဗဗၞးဝၚ်္ဂန္တလေဝ် သီုမကလိဂွံမွဲဝသ်ဓဝ်ဂှ် ပကဵုပယျၚ် ကွးပဒးတဴမွဲစွံရ၊ ဥပသေနဂှ် လိုက်ဝှ်မ္ဂး ဂွံၜါဝသ်ဒှ်တုဲ ကော်ကေတ်ကွးပဒတဴမွဲစွံ မကလိဂွံမွဲဝသ်ဟေၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။ ပွမဟီုဂလာန််ဆက်မိတ် ဗွဲမမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်အလေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်— “ယွံခမဳ မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်ဟာ၊ တၠအဲ သီုဟွံဍောၚ်ၜိုတ် သ္ဂောံကၠုၚ်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တိုန် တဳလပိုဉ်ဥပသေန မဒှ်ကောန်ဗဗၞးဝၚ်္ဂန္တဂှ်— မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်၇ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ဂှ် သ္ဂောံကၠုၚ်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သီုကဵုမတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ တီအခိၚ်အခါတုဲ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ တီအခိၚ်အခါတုဲ ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ စပ်ကဵုဒတုဲဖဵုအိုတ်ရ၊ ဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂှ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပါဲကၠေံ မဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ် နကဵုမဂ်တုဲအိုတ်ရ။ နကဵုဟွံတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ဂှ် ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳ တၠအဲ ဂွံမုစိဝသ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်ဥပသေန မဒှ်ကောန်ဗဗၞးဝၚ်္ဂန္တရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဂွံၜါဝသ်တုဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဝွံ ဂွံမုစိဝသ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ဂွံမွဲဝသ်ဓဝ်ဏီရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ခမဳဝွံ သာ်လဵုဆေပ်စပ်ကဵုတၠအဲရော? ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကွးပဒတဴမွဲစွံ အဲဍိက်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဟွံထေက်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဗဗွဲရ၊ ဟွံသပ္ပါယ်ရ၊ အာကာအရာခမဳတအ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုသ္ပရ၊ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) သီုကဵုညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜး တၠအဲဏီဂှ် မုဟိုတ် ဗှ်ဗၞုဟ်သမ္တီကေတ် တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးညးသအာၚ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တၠအဲ ဒ္ဂေတ်သ္ပတဴ တၞဟ်နဂကောံဂိုဏ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ကၠုၚ် ဗွဲမပြဟ်လောန်ရသွံ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ကမၠောန်ပွတၠအဲသ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဟွံပေၚ်စှ်ၜသ်ဏီဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ပကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကလိဂွံစှ်ဝသ်တုဲကီု ခမဳမကလိလောန်လတူစှ်ဝသ်တုဲကီု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၇၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီု ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုဟ်ကေက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ်ကေုာံကွးပဒတဴ မွဲစွံ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံမွဲကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ။ ခမဳမွဲဇကု မကေၚ်ဒှ်တီလေဝ် မှာထေရ်မဒှ်ဥပဇ္ၛာယ် ဒၠောံဗတောန် ဗဗွဲကဵုဓရ်မ္ဂး ပတိုန်ဝါဒ ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲ ပြံၚ်အာဗော်တဳဂှ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် ‘ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီု ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုဟ်ကေက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ်ကေုာံကွးပဒတဴ မွဲစွံ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံမွဲကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် ‘ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတရ’ ရဴတွံ သီုဟွံတီစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီု ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မဍိုက်ကေက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ် ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံမွဲကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ’ ရဴတွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရော? သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီု ကေုာံကွးဒတဴမွဲစွံ မဍိုဟ်ကေက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ကေုာံကွးပဒတဴမွံစွံ မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ် ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် မဟွံမွဲကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴမွဲစွံ မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဟွံတီစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကလိဂွံစှ်ဝသ်တုဲ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ်ကီု ခမဳမကလိလောန်လတူစှ်ဝသ်တုဲကီု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၇၇။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်အိုတ်မ္ဂး ရာံတိတ်ခရှ်အိုတ်မ္ဂး ချိုတ်အာအိုတ်မ္ဂး ပြံၚ်အာဗော်တဳအိုတ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုအ္စာ ဟွံမွဲကဵုညးဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးဒှ်တုဲ သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ် အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်ကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မုဟိုတ် သီုမရုၚ်လတက် ဗွဲဟွံဒးရး သီုဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအာကာရအရာခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဃောမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်စသုၚ်ဒၟံၚ် လၟောဝ်ဏာဗဗေၚ်ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲလတူဘောဇိုန် စၞစ စၞကၠာန် စၞသုၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? ပုၚ်သွဂှ်လေဝ် အာတ်ကေတ် အလဵုဇကုတုဲ သ္ပပြဘိုဂ်အိုတ်ရော? ပ္ဍဲဇြပ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် ညံၚ်ရဴဗဗၞးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲပေါဲစသုၚ်ဗၞးကီု သီုမၞုံကဵုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ။ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဍာံပြရဟာ ။ ပ ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ) ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် အ္စာ (နိဿယ) ရ၊ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ပ္ဍဲလတူကွးပဒတဴဇရေၚ် သ္ဒးစွံစိုတ်မတွံဂးကောန်ရ၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးစွံစိုတ်မတွံဂးမအံက်ရ၊ ရဴဝွံ အ္စာ, ကွးဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပွမဇအ်သဝ်အောပ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီု တုပ်သၟသ်ရၚ်သကအ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴမ္ဂး ကြက်အာစိုပ် ပွမဇၞော်မောဝ် ဖောအ်ဗြေဝ်ဍိုပ်ဍဴလှဲလး ပ္ဍဲသာသနာဝွံအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် အ္စာ (နိဿယ) ရ၊ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ်ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာ (နိဿယ) အဲဍိက်ညိ။ နိဿဲဗ္ဒာဲကဵုတဳလပိုဉ်တုဲ ကြက်ပဒတဴရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာ (နိဿယ) အဲဍိက်ညိ၊ နိဿဲဗ္ဒာဲကဵုတဳလပိုဉ်တုဲ ကြက်ပဒတဴရ၊ ယွံတဳလပိဒဉ် (တဳလပိုဉ်ဂှ်) ဩဝ်ဒှ်အ္စာ (နိဿယ) အဲဍိက်ညိ၊ နိဿဲဗ္ဒာဲကဵုတဳလပိုဉ်တုဲ ကြက်ပဒတဴရ” ရဴဝွံ သ္ဒဟီုရ။ “ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံကီု “ဟွံဇြိုၚ်ကုအဲရ” ရဴဝွံကီု “လျိုၚ်အဲရ” ရဴဝွံကီု “ဗဗွဲရ” ရဴဝွံကီု “ဩဝ်ကဵုဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအကာဲအရာကာယပါၚ် မလေပ်ရၚ်တၠုၚ်ကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ညိ” ရဴဝွံကီု နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ဂိုၚ်ကေတ် အ္စာ (နိဿယ) ရ။ နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ဂိုၚ်ကေတ်အ္စာ (နိဿယ) ရ။
၇၈။ ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်ပ္ဍဲအ္စာ (နိဿယ) ဗွဲမ္ဒးရးရ။ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗီုဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ— (ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ်) ဒၠိုက်ကတဵုနူဂယးပြဟ်တုဲ သၠောတ်ကၠေံဒၞပ်တုဲမ္ဂး လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုဆုဒကရ၊ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုဍာ်လၚ်မုက်ရ၊ သ္ဒးလးသၞာဂဇအ်ရ၊ ယာဂုနွံမ္ဂး ကြဴကြာတ်ခရော်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုယာဂုရ၊ ကုအ္စာ (နိဿယ) မသုၚ်ယာဂုတုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်တုဲ သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်စွံရ၊ အ္စာ (နိဿယ) ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံသၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) သၟိက်လုပ်ကွာန်မ္ဂး၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵု သပိုၚ်ဗိုက်လုပ်ကွာန်ရ၊ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဇုကကာယဗန်ရ၊ ထပ်လဝ် သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုရ၊ ကြဴကြာတ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဗဗေၚ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဍာ်ရ။ ယဝ်အ္စာ (နိဿယ) နွံပၟိက်ကဵုခမဳဗွက်ကြဴမ္ဂး၊ ဗိုက်သပိုၚ် ဗွဲဗၞဳအဝဏ်မညဳသာ နမဂြောပ်ဗ္ဒန် ဗၞဳအဝဏအ် ၁ ပိပြကာ, ဒက်ဇုက်ကာယဗန်, သၠောံရုၚ်လတက် သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်မထပ်လဝ်, စုတ်ခၟောံသ္ၚာ, ကြာတ်ကြဴဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ သ္ဒးဒှ်ခမဳဗွက်ကြဴ အ္စာ (နိဿယ) ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဗက်အာ ဗွဲမသ္ၚောဲလောန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဗက်အာ ဗွဲကြပ်လောန်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ပွမလှာဲဂတးဗဗေၚ်ရ၊ ဃောအ္စာ (နိဿယ) ဟီုဒၟံၚ်ဂလာန်ဂှ် ပၠံက်ပၠုပ်ပ္ဍဲအကြာအကြာတုဲ ဟွံထေက်ကဵုဟီုရ၊ အ္စာ (နိဿယ) ဟီုသ္ဂးကြပ်ညောန်ကဵုအာပတ်မ္ဂး သ္ဒးဆေဝ်ဒဝ်ရ။ ၁။ ဗၞဳအဝဏ်တၚ်က္ၜံၚ်ၜါလပါ် ကဵုပံၚ်ကဠုတ်—မိက်သ္ဂးရ။ ကလေၚ်ကၠုၚ် (နူဌာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်) မ္ဂး စဴကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက် လုပ်ကွာန်ရ၊ ယဝ်သ္ၚာဍေက်ဒၟံၚ် ပဠက်မ္ဂး၊ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ် ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ ထပ်သ္ၚာမ္ဂး “လ္ပကဵုဒှ် ကဝ်ကေက် ‘ပၞေတ်ခ္ဍပ်’ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ညိ” ရဴဝွံ သီုမပၠုပ်စိုတ်ဂှ် ယှအ်ကၠေံတၞုၚ်မုဟ်ပန်လပုဟ်တုဲတုဲ သ္ဒထပ်လ္ၚာရ၊ သ္ဒးစွံလဝ် ဇုက်ကာယဗန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲသ္ၚာထပ်လဝ်ရ။ ပိဏ္ဍပါတ်နွံတုဲ အ္စာ (နိဿယ) လေဝ် မိက်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ကဵုဍာ်ရပ်စပ်တုဲ သ္ဒးဗဂိန်ကဵုပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် အ္စာ (နိဿယ) နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ကုအ္စာ (နိဿယ) မကဵုပိုဉ်တုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲမ္ဂး သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်သအးဇ္ၚးတုဲ သ္ပစဵုကဵုဍာ်ကှ်တုဲမ္ဂး ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ် ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ မိက်စွံဗဗေၚ်မ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်၇ံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွဴမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုြ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောဴ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ အ္စာ (နိဿယ) ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) မိက်ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ဍာ်ဟုမ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်လၟုဟ်မ္ဂး သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်လၟုဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴမ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ကဵုဍာ်ဂမ္တဴရ။ အ္စာ (နိဿယ) မိက်လပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်မ္ဂး၊ သ္ဒးထ္ၜိုန်ကဠောံ ခၞိက်ကြကောတ် နကဵုဍာ်ရ၊ သ္ဒးဖ္ဍုက်တိကမၠေတ် နကဵုဍာ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ သီုမဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ဒုၚ်ကဵုဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပလက်တုဲမ္ဂး ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုခၞိက်ကြကောတ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုတိကမၠောတ်ရ။ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ခမဳမလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပလက်ဂှ် လံက်လေတ်မုက် နကဵုတိကမၠေတ်မဖ္ဍုက်လဝ်ဍာ်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ဃရိတ်ခတ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂဇအ်ရ၊ ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ် ပွမဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက် သွက်အ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံမစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်) ရ၊ ခမဳမတိတ်ကၠုၚ် နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူကက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးတိတ်နူသ္ၚိဇရုၚ်ပလက်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟုမ်ဍာ်လေဝ် သွက်အ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ရ၊ ခမဳမဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် တိုန်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ အ္စာ (နိဿယ) တုဲ သ္ပဇကုဇကု စဵုကဵုဟွံမွဲကဵုဍာ်တုဲ ဗိုက်သပိုၚ်တုဲ သ္ဒးဇိုတ်ကဵုဍာ် နူဇကုအ္စာ (နိဿယ) ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသ္ၚာသကိုပ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေၚ်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် အ္စာ (နိဿယ) နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ယဝ်မိက်ကဵုလ္ၚတ်ကတ်ဗတောန်မ္ဂး၊ သ္ဒးလ္ၚတ်ကတ်ဗတောန်ရ၊ ယဝ်မိက်ကဵုသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါမ္ဂး၊ သ္ဒးသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ။ ဘာအ္စာ (နိဿယ) ပဒတဴဂှ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးရ၊ ခမဳ မသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးဘာဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ်ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် သၞာနိသဳဒိုန်သၞာလးတိက်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဖုန်ဂၞဳတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဇံၚ်ခါတ်ဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဂတဵုဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ထၟာဲချဟ် ‘ထၟာဲတဲ’ တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ သၞာလးတိဂှ် သမ္တီလဝ်ဒၞါဲလးလၟိုန်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ပ္ဍဲဘာ ယဝ်သ္ၚိစၟဇာဖိုၚ်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးပါဲကၠေံနူသၠဖ္ဍာန်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ဗ္တၚ်ကျာ ကေုာံသကဲခဒမ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဗ္ဒၚ်မသ္ပလဝ် ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုခၞိက်တိကမၠေတ် ဗကေတ် (နကဵုဆီတၟံ) ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ တိမသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုသာ်လမ္စံက်ဂှ် ပတိုန်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေဴတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ ဒှ်တိမဟဂွံသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ်မ္ဂး၊ လၟုဟ်ဖရုဲဍာ်တုဲ “လ္ပကဵုမၠိုက်တိုန်အာညိ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ရ၊ ပကောံဖအုံလဝ် အိက်ကၟဟ်တုဲ သ္ဒးထောံထောံ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ။ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာလးတိတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚးဇံၚ်ခါတ်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဖဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဂတဵုတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိ လုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖုန်ဂၞဳတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚးသၞာနိသဳဒိန် သၞာလးတိက်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ထၟာဲဂစှ်တုဲမ္ဂး၊ သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ခမဳမိက်စွံဗဗေၚ်ဂှ် နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ နူဒိုဟ်ဗၟံက် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ဗၟံက်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်ပလိုတ် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ။ ဒှ်အခိၚ်ၜိုဟ်ဂံက်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးပံက်လဝ် ဗ္တၚ်ကျဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဂမ္တဴမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးပံက်လဝ်ရ။ ပြဝိုဏ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ရ။ ခဒမ်ဟုမ်ဍာ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ခဒမ်ဟုမ်ဍာ်ရ။ ဇြပ်ကောံဓရီု သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဇြပ်ကောံဓရီုရ။ ရုၚ်ပၟတ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ပၟတ်ရ။ သ္ၚိဝစ် (သ္ၚိဍာ်) သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် သ္ၚိဝစ်ရ။ ဍာ်သုၚ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန်ဍာ်သုၚ်ရ။ ဍာ်ရပ်စပ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန် ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ပ္ဍဲနုၚ်ဍာ်ကြာတ် (နုၚ်စအးသ္ၚိဍာ်) ဍာ်ဟွံမွဲဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးဗပေၚ်စုတ်ဍာ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) ကတဵုဒှ်ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် (အလဵုဇကု) သ္ဒးကော်ဏာဌာန်သအာၚ်ရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုကော်ဏာရ၊ ဂလာန်ဓရလေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵုကုအ္စာ (နိဿယ) ဂှ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) ကတဵုဒှ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴပ္ဍဲဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုအ္စာ (နိဿယ) ဂှ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) ဂိုၚ်ကေတ်ကွေတ်မှာရာမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးသောၚ်ကၠးကဵုစာ်စ္ဍးအာရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုသောၚ်ကၠးစာ်စ္ဍးအာရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုအ္စာ (နိဿယ) ဂှ်ရ။ အ္စာ (နိဿယ) အာစိုပ်ဂရုကအာပတ်တုဲ ထေက်ကဵု တၞဟ်နပဒတဴပြဝးမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုပြဝး ကုအ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ အ္စာ (နိဿယ) ထေက်ကဵုတံၚ်ဓဇက်တမ်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံတံၚ်ဓဇက်တမ် အ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ အ္စာ (နိဿယ) ထေက်ကဵုဒ္ဂေတ် ‘မာနတ်’ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုမာနတ် ကုအ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ အ္စာ (နိဿယ) ထေက်ကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် အ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ် လွဳပရာရ။ သၚ် မိက်သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴပတိတ်ထောံကီု ကုအ္စာ (နိဿယ) မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် ဟဂွံသ္ပကမ် ကုအ္စာ (နိဿယ) ရော? မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံကဵုဒဟ်သာစှ်ေရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သၚ် သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴပတိတ်ထောံကီု ကုအ္စာ (နိဿယ) ဂှ်တုဲမ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု အ္စာ (နိဿယ) သ္ဂောံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရော? သ္ဂောံဖျေံတသော်မတွံဂးမာန်ရော? ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ်မတိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? သၚ် သ္ဂောံလလမ်ကၠေံကမ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ထေက်ကဵုဒးလပိုက်ကဆံၚ်ဒှ်မ္ဂး။ ကွးဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးလပိုက်ကဆံၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံလပိုက်ကဆံၚ် သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဇိၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးဇိၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဇိၚ် သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သွက်အ္စာ (နိဿယ) ထေက်ကဵုဖျိန် ဍာ်လွံက်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးဖျိန်ဍာ်လွံက်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျိန်ဍာ်လွံက် သွက်အ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဖျောန်ဒှ်မ္ဂး၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးဖျောန်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျောန် သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ခမဳမဖျောန်သ္ၚာဂှ် သ္ဒးဖျောန်ဂတးဂတန် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကိုပ်ကၠာထၞဟ်ဍာ်လွံက် ဓဇူဟွံပိုတ်ဏီ စ္ဍးအာဟွံဂွံရ။ သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါၚ်အခေါၚ် အ္စာ (နိဿယ) ဟဂပ်ဝ်ကဵုဗဗေၚ် ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဗဗေၚ်ညးလ္ၚဵုဂှ်ဟေၚ် ဟွံထေက်ကဵုဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသ္ၚာ ကုညးလ္ၚဵုရ၊ သ္ၚညးလ္ၚဵုဂှ်လေဝ် ဟွံထေက်ကဵု ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုပရိက္ခရာ ‘အရပ်စပ်’ ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ပရိက္ခရာညးဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ဟွံထေက်ကဵုဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကးသော်က္ဍိုပ် ညးလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုကးသော်က္ဍိုပ်ဇကုဂမၠိုၚ် ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဋ္ဌဝ်သ္ပကမၠောန်ကေၚ်ကာ ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာ (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ် ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသ္ပကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်ဇကု ကုညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပခမဳဗွက်ကြဴ ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုညးလ္ၚဵု သ္ပခမဳဗွက်ကြဴဇကုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ညးလ္ၚဵုရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုညးလ္ၚဵုရၚ်တၠုၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဇကုရ၊ သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် အ္စာ (နိဿယ) ဟွံထေက်ကဵုလုပ်ကွာန်ရ၊ ဟွံထေက်က၆ုအာ သုသာန်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်ရ၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂိယဲဒှ်မ္ဂး၊ လုကဴကာမဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီု သ္ဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာရ၊ စဵုကဵုယဲအ္စာ (နိဿယ) ဂှ်ဗၠး သ္ဒးလၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ဒ္ဂေတ်ဝ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲအ္စာ (နိဿယ) တုဲရ။
၁၉။ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲကွးပဒတဴဇရေၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၇၉။ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်ပ္ဍဲကွးဒတဴဇရေၚ် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် ဗီုဒ္ဂေတ်ဗွဲမုးရးရ— ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် သ္ဒးသၚ်ရိုဟ်ယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ် ကွးပဒတဴဇရေၚ် နပွမပကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပွမဝေတ်ဗတောန် ဒၠောံဗတောန်စၞောန်ထ္ၜးရ။ ဗဗေၚ်အ္စာ (နိဿယ) နွံတုဲ ဗဗေၚ်ကွးပဒတဴဇရေၚ် ဟွံမွဲမ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးကဵုဗဗေၚ် ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု ဗဗေၚ်သ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာအ္စာ (နိဿယ) နွံတုဲ သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ် ဟွံမွဲမ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးကဵုသ္ၚာ ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ၚာသ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးပဒတဴရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ပရိက္ခရာ ‘အရပ်စပ်’ အ္စာ (နိဿယ) နွံတုဲ ပရိက္ခရာကွးပဒတဴဇရေၚ် ဟွံမွဲမ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) သ္ဒးကဵုပရိက္ခရာ ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ၊ “မုရဴသာ်လဵု ပရိက္ခရာ သ္ဂောံကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ကုကွးဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ပွးပဒတဴဇရေၚ် ဂိယဲမ္ဂး၊ ဒၠိုက်ကတဵုနူဂယးပြဟ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဆုဒကရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဍာ်လာၚ်မုက်ရ၊ သ္ဒးလးသၞာဂဇအ်ရ၊ ယာဂုနွံမ္ဂး ကြဴကြာတ်ခရော်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုယာဂုရ၊ ကုကွးပဒတဴဇရေၚ် မသုၚ်ယာဂုတုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ခရော်တုဲ သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်စွံရ၊ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် သၟိက်လုပ်ကွာန်မ္ဂး၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵု သပိုၚ်ဗိုက်လုပ်ကွာန်ရ၊ သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဇုကကာယဗန်ရ၊ ထပ်လဝ် သ္ၚာသကိုပ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုရ၊ ကြဴကြာတ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုဗဗေၚ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဍာ်ရ။ “အခိၚ်ဗၞတ်ဝွံ ကြက်ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးလးပညပ်လဝ်သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ သ္ဒးဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ဗိုက်ပ္ဍဲဘာရ၊ သ္ဒးဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သပိုၚ်ဗိုက် လုပ်ကွာန်ရ၊ ယဝ်သ္ၚာဍေက်ဒၟံၚ် ပဠက်မ္ဂး၊ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ် ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးထပ်သ္ၚာရ၊ ထပ်သ္ၚာမ္ဂး “လ္ပကဵုဒှ် ကဝ်ကေက် ‘ပၞေတ်ခ္ဍပ်’ ပ္ဍဲလဒေါဝ်ညိ” ရဴဝွံ သီုမပၠုပ်စိုတ်ဂှ် ယှအ်ကၠေံတၞုၚ်မုဟ်ပန်လပုဟ်တုဲတုဲ သ္ဒထပ်လ္ၚာရ၊ သ္ဒးစွံလဝ် ဇုက်ကာယဗန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲသ္ၚာထပ်လဝ်ရ။ ပိဏ္ဍပါတ်နွံတုဲကွးပဒတဴဇရေၚ်လေဝ် မိက်သ္ပပြဘိုဂ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ကဵုဍာ်ရပ်စပ်တုဲ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုပိဏ္ဍပါတ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးဂရၚ်ပတီသၟာန် ကွးပဒတဴဇရေၚ် နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ကုကွးပဒတဴဇရေၚ် မကဵုပိုဉ်တုဲဂှ် ဒုၚ်ကဵုဍာ်တုဲ ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲမ္ဂး သ္ပဗွဲမ္ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒးဂှ် ကြဴကြာတ်သအးဇ္ၚးတုဲ သ္ပစဵုကဵုဍာ်ကှ်တုဲမ္ဂး ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် သ္ဒးစဲလဝ်ပ္ဍဲဂမ္တဴတ္ၚဲရ၊ ၜိုန်ဂှ် စွံလဝ် ဗွဲမလအ်ဟွံဂွံရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ မိက်စွံဗဗေၚ်မ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ဒၠိုက်ကတဵု (နူဒၞါဲ) မ္ဂး သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ သၞာဂဇအ်ဂှ်ရ၊ သ္ဒးသီဂိုၚ်ဒေပ်ထောံ ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ၊ ယဝ်သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဒၞါဲဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မိက်ဟုမ်ဍာ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ် ဍာ်ဟုမ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်လၟုဟ်မ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်လၟုဟ်ရ၊ နွံပၟိက်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴမ္ဂး၊ သ္ဒးစဳရေၚ်ကဵုဍာ်ဂမ္တဴရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မိက်လုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်မ္ဂး၊ သ္ဒးထ္ၜိုန်ကဠောံ ခၞိက်ကြကောတ် နကဵုဍာ်ရ၊ သ္ဒးဖ္ဍုက်တိကမၠေတ် နကဵုဍာ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ သီုမဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် ဒုၚ်ကဵုဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပလက်တုဲမ္ဂး ဟောဝ်ဂိုၚ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုခၞိက်ကြကောတ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုတိကမၠောတ်ရ။ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ခမဳမလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပလက်ဂှ် လံက်လေတ်မုက် နကဵုတိကမၠေတ်မဖ္ဍုက်လဝ်ဍာ်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးလုပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ၊ ဃရိတ်ခတ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ကီု ဟဂပ်ဝ်ဂဇအ်ရ၊ ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ် ပွမဂဇအ်ပ္ဍဲသၞာရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက် သွက်ကွးပဒတဴဇရေၚ် သ္ဒးသ္ပကဵုကေက်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်) ရ၊ ခမဳမတိတ်ကၠုၚ် နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ဂြောပ်ဓလီုလဝ် (နကဵုသၞုက်ဍာ်) နူဂတကီု နူကလက်ကရဴကီုတုဲ သ္ဒးတိတ်နူသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်ရ။ ပ္ဍဲအရာဟုမ်ဍာ်လေဝ် သွက်ကွးပဒတဴဇရေၚ် သ္ဒးသ္ပကဵုကေၚ်ကာအိုတ်သီု (မပ္တံပွမတုဟ်ပေါတ်မိဟ်) ရ၊ ခမဳမဟုမ်ဍာ်တုဲဂှ် တိုန်ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ပဇကုဇကု စဵုကဵုဟွံမွဲကဵုဍာ်တုဲ ဗိုက်သပိုၚ်တုဲ သ္ဒးဇိုတ်ကဵုဍာ် နူဇကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသပိုၚ်ရ၊ သ္ဒးဒုၚ်ကဵုသ္ၚာသကိုပ်ရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုသ္ၚိဇရုၚ်ပဠက်တုဲ ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးလးပညပ်လဝ် သၞာဂဇအ်ရ၊ သ္ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေတ်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ (နွံပၟိက်ဍာ်ဟာ ရဴဝွံ) သ္ဒးသၟာန် ကွးပဒတဴဇရေၚ် နကဵုဍာ်သုၚ်၇။ ဘာကွးပဒတဴဇရေၚ် ပဒတဴဂှ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံမ္ဂး၊ ယဝ်သၟဟ်ရထမ္ဂး သ္ဒးသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးရ၊ ခမဳ မသောၚ်ဖ္ဍောၚ်ၚးတးဘာဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ သ္ဒးစွံလဝ်ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် သၞာနိသဳဒိုန်သၞာလးတိက်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဖုန်ဂၞဳတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဇံၚ်ခါတ်ဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ဂတဵုဂှ် သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ထၟာဲချဟ် ‘ထၟာဲတဲ’ တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ သၞာလးတိဂှ် သမ္တီလဝ်ဒၞါဲလးလၟိုန်တုဲ ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ်တုဲ သ္ဒးစွံလဝ် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲရ၊ ပ္ဍဲဘာ ယဝ်သ္ၚိစၟဇာဖိုၚ်နွံမ္ဂး၊ သ္ဒးပါဲကၠေံနူသၠဖ္ဍာန်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ဗ္တၚ်ကျာ ကေုာံသကဲခဒမ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဗ္ဒၚ်မသ္ပလဝ် ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုခၞိက်တိကမၠေတ် ဗကေတ် (နကဵုဆီတၟံ) ဂှ် ပတိုဟ်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေံတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ တိမသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ် နကဵုသာ်လမ္စံက်ဂှ် ပတိုန်တိုန်မ္ဂး၊ ဖ္ဍုက်ဍာ်ယာတ်တမြံၚ်တုဲ ဝတ်ကၠေဴတုဲမ္ဂး သ္ဒးဇိုတ်ပေါတ်ရ၊ ဒှ်တိမဟဂွံသ္ပလဝ်ကဠိတ်ကဠောတ်မ္ဂး၊ လၟုဟ်ဖရုဲဍာ်တုဲ “လ္ပကဵုမၠိုက်တိုန်အာညိ” ရဴဝွံ (စွံစိုတ်တုဲ) သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ရ၊ ပကောံဖအုံလဝ် အိက်ကၟဟ်တုဲ သ္ဒးထောံထောံ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲရ။ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး သၞာလးတိတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဇိုၚ်ဇံၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚးဇံၚ်ခါတ်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိလုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဖဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဂတဵုတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ပဗွဲမသဝ်ဒးရး သီုဟွံကဵုထ္ဍိမြိ လုက်စုက်ဒး သၠးတြၚ်ဇဵုတြၚ်ဂှ် သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚး ဖုန်ဂၞဳတုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲသအးဇ္ၚးသၞာနိသဳဒိန် သၞာလးတိက်တုဲမ္ဂး ဂရိုက်ထောံတုဲ သ္ဒးကလေၚ်လးစွံ အတိုၚ်လးစွံလၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ထၟာဲဂစှ်တုဲမ္ဂး၊ သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ စဲတ္ၚဲဇိုတ်ပေါတ် ဂတဵုဒလာဲတုဲမ္ဂး သ္ဒးကလေၚ်စွံ ပ္ဍဲဒၞါဲအတိုၚ်စွံလဝ်လၟိုန်ရ၊ သ္ဒးစွံဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ခမဳမိက်စွံဗဗေၚ်ဂှ် နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်ဗဗေၚ်တုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်စမ်ရံၚ် သၟဝ်ဇံၚ်ခါတ်ကီု သၟဝ်ဂတဵုကီုတုဲ သ္ဒးစွံရ၊ ဟဂွံစွံဗဗေၚ် ပ္ဍဲတိမဟွံမွဲကဵုသၞာရ။ မိက်စွံသ္ၚာမ္ဂး နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ရပ်ကေတ်သ္ၚာတုဲ နကဵုတဲမွဲလပါ်ဂှ် ဇွိတ်ပေါတ်ထောံ ဒုန်တေၚ်သ္ၚာ ဇုက်ဗလဲသ္ၚာတုဲ သ္ပလအိတ်မုဟ်ပ္ဍဲလပါ်တေံ သ္ပကဝးပ္ဍဲလပါ်ဏအ်တုဲ သ္ဒးစွံသ္ၚာရ။ နူဒိုဟ်ဗၟံက် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ဗၟံက်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်ပလိုတ် ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ နူဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာ ကျာမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံမၠိုက်ဂမၠိုၚ် ပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံ ဗ္တၚ်ကျာဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ။ ဒှ်အခိၚ်ၜိုဟ်ဂံက်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးပံက်လဝ် ဗ္တၚ်ကျဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်ကၠေံရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဂမ္တဴမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်တ္ၚဲ သ္ဒးကၟာတ်ဒဝ်လဝ် ဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဗ္တံ သ္ဒးပံက်လဝ်ရ။ ပြဝိုဏ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ရ။ ခဒမ်ဟုမ်ဍာ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ခဒမ်ဟုမ်ဍာ်ရ။ ဇြပ်ကောံဓရီု သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ်ဇြပ်ကောံဓရီုရ။ ရုၚ်ပၟတ် သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ပၟတ်ရ။ သ္ၚိဝစ် (သ္ၚိဍာ်) သၟိက်ဟန်ဗန်နွံဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကွဟ်ကၟဟ် သ္ၚိဝစ်ရ။ ဍာ်သုၚ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန်ဍာ်သုၚ်ရ။ ဍာ်ရပ်စပ်ဟွံမွဲမ္ဂး၊ သ္ဒးစွံပတန် ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ပ္ဍဲနုၚ်ဍာ်ကြာတ် (နုၚ်စအးသ္ၚိဍာ်) ဍာ်ဟွံမွဲဒှ်မ္ဂး၊ သ္ဒးဗပေၚ်စုတ်ဍာ်ရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ကတဵုဒှ်ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် (အလဵုဇကု) သ္ဒးကေော်ဏာဌာန်သအာၚ်ရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုကော်ဏာရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵုကုကွးပဒတဴ ဇရေၚ်ဂှ်ရ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠောပၟာ ကတဵုဒျ်ကုကွးဒတဴဇရေၚ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် သ္ဒးပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုပါဲပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ်ရ။ ကွေတ်မှာရာ ကတဵုဒှ်ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် သ္ဒးသောၚ်ကၠးကဵုစာ်စ္ဍးအာရ၊ (ညးသအာၚ်လေဝ်) သ္ဒးကဵုသောၚ်ကၠးစာ်စ္ဍးအာရ၊ ဂလာန်ဓရ်လေဝ် သ္ဒးဟီုတွံကဵု ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ်ရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် အာစိုပ်ဂရုကအာပတ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နပဒတဴပြဝးမ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုပြဝး ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ထေက်ကဵုတံၚ်ဓဇက်တမ်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံတံၚ်ဓဇက်တမ် ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ထေက်ကဵုဒ္ဂေတ် ‘မာနတ်’ ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် သ္ဂောံကဵုမာနတ် ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ထေက်ကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လ၆ု သၚ် သ္ဂောံကဵုကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန် ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သၚ် မိက်သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိတ်ထောံကီု ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သၚ် ဟဂွံသ္ပကမ် ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော? မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံကဵုဒုဟ်သာစှ်ေရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သၚ် သ္ပ ‘တဇ္ဇနဳယကမ်’ ပွမဘပဠကီု ‘နိယဿကမ်’ ပွမကဵုပဒတဴ ကေုာံအ္စာနိဿယကီု ‘ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်’ ပွမဗက်ဗ္ဒဴကီု ‘ပဋိသာရဏဳယကမ်’ ပွမကဵုကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ကီု ‘ဥက္ခေပနဳယကမ်’ ပွမဗက်ပတိတ်ထောံကီု ကုကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ်တုဲမ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ကွးပဒတဴဇရေၚ် သ္ဂောံဒ္ဂေတ် ဗွဲမ္ဒးရးရော? သ္ဂောံဖျေံတသော် မတွံဂးမာန်ရော? ဒ္ဂေတ်တဴဒ္ဂေတ် မတိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? သၚ် သ္ဂောံလလမ်ကၠေံကမ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပဂဗုဓ်လွဳပရာရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးလပိုက်ကဆံၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်လပိုက်ကဆံၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံလပိုက်ကဆံၚ် သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဇိၚ်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ဇိၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဇိၚ် သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သွက်ကွးပဒတဴဇရေၚ် ထေက်ကဵုဖျိန် ဍာ်လွံက်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ဖျိန်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျိန်ဍာ်လွံက် သွက်ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုမ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် ထေက်ကဵုဒးဖျောန်ဒှ်မ္ဂး၊ အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် “ရဴဝွံ ဩဝ်ဖျောန်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုထ္ၜးရ၊ “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဖျောန် သ္ၚာကွးပဒတဴဇရေၚ်ရော?” ရဴဝွံ ဂဗုဓ်လွဳပရာလေဝ် ဒးသ္ပရ။ ခမဳမဖျောန်သ္ၚာဂှ် သ္ဒးဖျောန်ဂတးဂတန် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကိုပ်ကၠာ ထၞဟ်ဍာ်လွံက် ဓဇူဟွံပိုတ်ဏီ စ္ဍးအာဟွံဂွံရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ် ဂိယဲဒှ်မ္ဂး၊ လုကဴကာလမဂျိုၚ်ဒၟံၚ်လမျီု သ္ဒးကၠောန်ၜိုတ်လွဳပရာရ၊ စဵုကဵုယဲကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ်ဗၠး သ္ဒးလၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲကွးပဒတဴဇရေၚ်တုဲရ။ ခဏ်ဆဋ္ဌမတုဲရ။
၂၀။ ပွမဗက်ဗ္ဒဴထောံ ပွမကဵုအေၚ်ဒုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၈၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရး ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ ။ ပ ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂှ် သ္ဒးဒ္ဂေတ် ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳ မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံဒ္ဂေတ်တဴဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ဟေၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံရ “ဗက်ဗ္ဒဴထောံ တၠအဲရ” ရဴဝွံကီု “လ္ပကလေၚ်ကၠုၚ် ဌာန်ဝွံညိ” ရဴဝွံကီု “ဩဝ်ရၚ်တၠုၚ်ကေတ်ဏာ ဗဗေၚ်သ္ၚာတၠအဲညိ” ရဴဝွံကီု “တၠအဲ လ္ပကၠောန်ၜိုတ်အဲရ” ရဴဝွံကီု နကဵုဇကုကဵုဒှ် နကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ။ နကဵုဇကုကဵုဒှ် ကဵုပါၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဇကုပါၚ်ကဵုဒှ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကွးပဒးတဴဇရေၚ် မဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံဂမၠိုၚ် ဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် သ္ဒးကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ရ၊ ကုကွးမဟွံကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ၜိုန်ကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်လေဝ် အ္စာ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် ဟွံအေၚ်ဒုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံအေၚ်ဒုၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ၜိုန်ဂှ်လေဝ်) ဟွံအေၚ်ဒုၚ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂမၠိုၚ် ဌာန်သအာၚ်လေဝ် စ္ဍးအာအိုတ်ရ၊ ခရှ်လေဝ် ရာံတိတ်အိုတ်ရ၊ ဗော်တဳလေဝ် ပြံၚ်အာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကလအ်ဒုၚ်ဂုဏ်မ္၈း အ္စာ (နိဿယ) ဂှ် သ္ဒးအေၚ်ဒုၚ်ရ၊ ကုအ္စာ (နိဿယ) မဟွံဒုၚ်ကလအ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ အ္စာ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ။ ဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳမဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဟွံဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ ကုခမဳမဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၈၁။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵု ပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် ထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလျုၚ်ဇြၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟဝ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် ဟွံထေက်ကဵုဒးဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) ဟွံဗက်ဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် မၞုံကဵုဒုဟ်ရ ‘ဒးအာပတ်’ ရ၊ အ္စာ (နိဿယ) မဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ ‘ဟွံဒးအာပတ်’ ရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴမလောန်ကာဲရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) ဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ မၞုံကဵုဒုဟ်ရ ‘ဒးအာပတ်’ ရ၊ အ္စာ (နိဿယ) မဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ ‘ဟွံဒးအာပတ်’ ရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) မဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် မၞုံကဵုဒုဟ်ရ၊ ၊ အ္စာ (နိဿယ) မဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ။ ပ္ဍဲလတူအ္စာ (နိဿယ) မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်ဆာန်သၞေံသၞဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဂွပါပ် မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ မလောန်ကာဲရ၊ မၞုံကဵုပွမဇၞော်ပၟတ်မေတ္တာ မလောန်ကာဲရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာ (နိဿယ) မဗက်ဗ္ဒဴထောံ ကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ မၞုံကဵုဒုဟ်ရ၊ အ္စာ (နိဿယ) မဟွံဗက်ဗ္ဒဴထောံဂှ် ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၁။ ခမဳဟွံစဳကၠး ဟွံဆိုက်ဗ္ဒက်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၈၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် “ပိုညးဂမၠိုၚ် ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ” ရဴတွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) အိုတ်ရ။ သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် အ္စာ (နိဿယ) မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီု ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုက်ကေက်၊ အ္စာ (နိဿယ) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာ (နိဿယ) မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ် ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာ (နိဿယ) မဟွံမွဲကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် ‘ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် ကဵုအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) အိုတ်ရော? သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် အ္စာ (နိဿယ) မဟွံတီမဒိုဟ်ဓီုကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မဍိုဟ်ကေက်၊ အ္စာ (နိဿယ) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်၊ အ္စာ (နိဿယ) မအောန်ကဵုလမိၚ်လညာတ် ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်၊ အ္စာ (နိဿယ)မဟွံကဵုပညာ ကေုာံကွးပဒတဴဇရေၚ် မၞုံကဵုပညာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် ‘ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ၊ ဂွံစှ်ဝသ်တုဲအိုတ်ရ’ ရဴဝွံ သီုဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) အိုတ်ရ ။ ပ ။ ဟီုဂှ် ဍာံပြရဟာ” ရဴဝွဴ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဟွံတီဟွံစဳကၠး (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုအရာနိဿဲဗ္ဒာ (နိဿယ) ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ ကဵုအရာနိဿဗ္ဒာဲ (နိဿယ) မ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကလိဂွံစှ်ဝသ်တုဲ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ်ကီု ခမဳမကလိလောန် လတူစှ်ဝသ်တုဲကီု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နကဵုအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၂၂။ ဗီုနိဿယခမဳဂမၠိုၚ်လလမ်အာ
ပလေဝ်ဒါန်၈၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်ကီု ဟိုတ်နူရာတိတ်ခရှ်ကီု ဟိုတ်နူချိုတ်အာကီု ဟိုတ်နူပြံၚ်အာဗော်တဳကီုဂှ် ဟွံတီတဴ အရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် လလမ်အာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် လလမ်အာ နူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် (စပ်ကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်) ဂှ် ဣဝွံမသုန်ပြကာဂမၠိုၚ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂှ် ဌာန်သအာၚ်လေဝ် ပြံၚ်အာရ၊ ခရှ်လေဝ် ရာံတိတ်ရ၊ ချိုတ်လေဝ်ချိုတ်အာရ၊ ဗော်တဳလေဝ် ပြံၚ်အာရ၊ ဒးဒုၚ်ဘာတ်ထောံကဵု (အ္စာဥပဇ္ၛာယ်)၊ ယွံခမဳတအ် ပွမအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် လလမ်အာနူအ္စာဥပဇ္ၛာယ် (စပ်ကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်) ဂှ် ဣဝွံမသုန်ပြကာဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပွမအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် လလမ်အာ နူအ္စာ (နိဿယ) (စပ်ကဵုအ္စာနိဿယ) ဂှ် ဣဝွံတြဴပြကာဂမၠိုၚ်ရ။ အ္စာဂှ် ဌာန်သအာၚ်လေဝ် ပြံၚ်အာရ၊ ခရှ်လေဝ် ရာံတိတ်ရ၊ ချိုတ်လေဝ် ချိုတ်အာရ၊ ဗော်တဳလေဝ် ပြံၚ်အာရ၊ ဒးဒုၚ်ဘာတ်ထောံကဵု (အ္စာနိဿယ) ရ၊ ကေုာံအ္စာဥပဇ္ၛာယ်လေဝ် ဆဵုဂဗဒးရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမအရာနိဿဲဗ္ဒာဲ (နိဿယ) ဂမၠိုၚ် လလမ်အာနူအ္စာ (နိဿယ) (စပ်ကဵုအ္စာနိဿယ) ဂှ် ဣဝွံတြဴပြကာဂမၠိုၚ်ရ။
၂၃။ ဂကောံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာ မထေက်ကဵုသ္ပခမဳပယျၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၈၄။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝိပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝိပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၄) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဋ္ဌဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ ဟွံမွဲကဵုဂွပါပ်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလကိုတ်ပါပ် နူဒုစရိုတ်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ သတိတိတ်ဗၠးရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၅) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ မၞုံကဵုဂွပါပ်ရ၊ လကိုတ်ပါပ်ဒုစရိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုလွဳပရာဝဳရိယရ၊ သတိတန်ကြန်ဗိုန်ဗတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၆) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်အောန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပညာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၇) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၈) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တၞဟ်နပွမကၠောန်ၜိုတ်ကီု တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ် ကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် မဂိယဲကီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ တၞဟ်နပွမကော်ဏာကီု တၞဟ်နပွမကဵုကော်ဏာ ကွးမဟွံမိပ်လဟိၚ် ဌာန်သအာၚ်ကီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ နသဘဴဓရ် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ မကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ဟွံတီအာပတ်ရ၊ ဟွံတီပွမဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၉) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တၞဟ်နပွမပွကၠောန်ၜိုတ်ကီု တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ် ကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် မဂိယဲကီုဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ တၞဟ်နပွမကော်ဏာကီု တၞဟ်နပွမကဵုကော်ဏာ ကွးမဟွံမိပ်လဟိၚ် ဌာန်သအာၚ်ကီုဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ နသဘဴဓရ် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ မကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ တီအာပတ်ရ၊ တဳပွမဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၀) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာ ၁ မပြဲရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲသိက္ခာ ၂ မဒှ်တမ် ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲအဘိဓရ်ရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဝိနယ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ နသဘဴဓရ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုသောၚ်ကၠးစ္ဍးကၠေံ ကွေတ်မှာရာမကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၁) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုကွးပဒတဴဇရေၚ် ပွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာမပြဲရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲသိက္ခာမဒှ်တမ်ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲအဘိဓရ်ရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဝိနယ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ နသဘဴဓရ် သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုသောၚ်ကၠးစ္ဍးကၠေဴကွေတ်မှာရာ မကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၂) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဟွံဂွံလဝ်ကြဵုကြဳုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၃) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲဒးရးမာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၄)
၁။ အာဘိသမာစာရိက—ဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာမပြဲမ္ဂးဂှ် ဒ္ဂေတ်ဝတ်မကၠုၚ် ပ္ဍဲခန္ဓကဂမၠိုၚ်ရ။
၂။ အာဒိဗြဟ္မစရိယက—သိက္ခာမဒှ်တမ်ဒ္ဂေတ်မပြဲမ္ဂးဂှ် ဒ္ဂေတ်သဳလမကၠုၚ် ပ္ဍဲဥဘတောဝိဘၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုသ္ပပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၅) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုသ္ပပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၆) ပ္ဍဲဂကောံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာ မထေက်ကဵုပခမဳပယျၚ် ခဏ်မရနုက်ကဵုစှ်တြဴတုဲရ။
၂၄။ ဂကောံအၚ်္ဂတြဴပြကာ မထေက်ကဵုသ္ပခမဳပယျၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၈၅။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုသ္ပပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ဟွံလေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အလဵုဇကု ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် လေပ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ်ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၄) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ ဟွံမွဲကဵုဂွပါပ်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလကိုတ်ပါပ်နူဒုစရိုတ်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ သတိတိတ်ဗၠးရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၅) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ မၞုံကဵုဂွပါပ်ရ၊ လကိုတ်ပါပ် ဒုစရိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုလွဳပရာဝဳရိယရ၊ သတိတန်ကြန်ဗိုန်ဗတ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၆) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန် လီုလာ်ရ၊ မမိၚ်လညာတ်အောန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပညာရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၇) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၈) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တၞဟ်နပွမကၠောန်ၜိုတ်ကီု တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ်ကီု ကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် မဂိယဲကီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ တၞဟ်နပွမကော်ဏာကီု တၞဟ်နပွမကဵုကော်ဏာ ကွးမဟွံမိပ်လဟိၚ် ဌာန်သအာၚ်ကီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ နသဘဴဓရ် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ မကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ ဟွံတီအာပတ်ရ၊ ဟွံတီပွမဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၉)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တၞဟ်နပွမကၠောန်ၜိုတ်ကီု တၞဟ်နပွမကဵုကၠောန်ၜိုတ်ကီု ကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် မဂိယဲကီုဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ တၞဟ်နပွမကော်ဏာကီု တၞဟ်နပွမကဵုကော်ဏာ ကွးမဟွံမိပ်လဟိၚ် ဌာန်သအာၚ်ကီုဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ နသဘဴဓရ် တၞဟ်နပွမပါဲပၠေၚ်ကၠေံ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ မကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် သၟဟ်ရထရ၊ တီအာပတ်ရ၊ တီပွမဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၀) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာမပြဲရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲသိက္ခာမဒှ်တမ်ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲအဘိဓရ်ရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဝိနယ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ နသဘဴဓရ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုသောၚ်ကၠးစ္ဍးကၠေံ ကွေတ်မှာရာမကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၁) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုကွးပဒတဴဇရေၚ် ကွးပဒတဴမွဲစွံဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာမပြဲရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲသိက္ခာမဒှ်တမ်ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲအဘိဓရ်ရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဝိနယ်အလုံအိုတ်သီုရ၊ နသဘဴဓရ် သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမကဵုသောၚ်ကၠးစ္ဍးကၠေံ ကွေတ်မှာရာမကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၂) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဟွံဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၃) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲဒးရးဟွံမာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယရ၊ ဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳ ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ (၁၄) ပ္ဍဲဂကောံအၚ်္ဂတြဴပြကာ မထေက်ကဵုသ္ပခမဳပယျၚ် ခဏ်မရနုက်ကဵုစှ်ပန်တုဲရ။
၂၅။ ပရူညးကေၚ်ဒှ်တဳ
ပလေဝ်ဒါန်၈၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပြဘာဇ်ပသုရ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟီုဒၠောံဗတောန် ဗဗွဲကဵုဓရ်မ္ဂး ပတိုန်ဝါဒ ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲ ပြံၚ်အာဗော်တဳဂှ်ဟေၚ်၇၊ ပြဘာဇ်ဂှ်ကလေၚ်ကၠုၚ် မွဲလှ်ေပၠန်တုဲ အာတ်ခမဳဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟီုဒၠောံဗတောန် ဗဗွဲကဵုဓရ်မ္ဂး ပတိုန်ဝါဒ ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်တုဲ ပြံၚ်အာဗော်တဳဂှ်ဟေၚ်ရ၊ ညးဂှ် ကလေၚ်ကၠုၚ်မွဲလှ်ေပၠန်မ္ဂး ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မဒှ်မသအာၚ် (နူပသုရ) လေဝ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲ ‘ဓမ္မဝိနယ’ သာသနာဝွံမ္ဂး၊ လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ် ဒးကဵုတဴ ပွမပဒတဴပြဝး ကုညးဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ကဵုကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး ကဵုဗိုက်လတက်ယာတ်ဖျောန် ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကဵုလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး ကဵုလ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမကဵုဂဇအ်ဒၟံၚ်လံက်ဂဇုန် ကဵုပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ရဴဝွံ ဩဝ်သ္ဂးညိ” ရဴဝွံ ဒးဟီုရ။ “ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်သ္ဂးညိဂှ် ဒးဟီုရ)။ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမဂဇအ်လံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက်မကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက်ဂှ် အာတ်သၚ် ပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဂရၚ်ပတီရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်အခေါၚ်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် သ္ဒးအာတ်အခေါၚ်ရ။ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳမၞုံယၟုဝွံ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံရ၊ ညးဂှ် အာတ်အခေါၚ် သၚ် ပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ကဵုတဴပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ် ကုညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်က္လၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မၞုံယၟုဝွံ မိက်ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံရ၊ ညးဂှ် အာတ်အခေါၚ် သၚ် ပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ်ရ၊ သၚ် က၆ုတဴပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ် ကုညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမကဵုတဴ ပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ် ကုညးမကေၚ်ဒှ်တဳမၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုတဴပွမပဒတဴပြဝး လုကဴပန်ဂိတုဂမၠိုၚ် ကုညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ၈၇။ ယွံခမဳတအ် ဒ္ဂေတ်တဴရဴဝွံမ္ဂး ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ဟွံဒ္ဂေတ်တဴ ရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် မုရဴသာ်လဵု ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဗွဲမပြဟ်လောန် လုပ်အာအပ္ဍဲကွာန်ရ၊ တ္ၚဲသၠုၚ်လောန်မှ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဘာရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ဗြဴစရာဲဍုၚ် ‘ဆက်ဆောံကဵုဗြဴစရာဲဍုၚ်’ ရ၊ မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ် မတွံဂးဗြဴကၟာဲ ‘ဆက်ဆောံကဵုဗြဴကၟာဲ’ ရ၊ မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ် မတွံဂးဝုတ်ဇၞော် ‘ဆက်ဆောံကဵုဝုတ်ဇၞော်’ ရ၊ မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ခမၞုဲ ‘ဆက်ဆောံကဵုခမၞုဲ’ ရ၊ မၞုံကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ခမဳဗြဴ ‘ဆက်ဆောံကဵုခမဳဗြဴ’ ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ပ္ဍဲကမၠောန်ကေၚ်ကာ ထေက်ကဵုဒးသ္ပဇၞော်သၟတ်ဂမၠိုၚ် သဟဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဆိုက်ဗ္ဒက်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံပညာမဒှ်ဟိုတ်စိုပ်ဒတုဲကဵု ပ္ဍဲကမၠောန်ကေၚ်ကာဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသ္ပရ၊ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နစဳရေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံမွဲကဵုပၟိက်ဆန္ဒ မကေတ်သကာ ပ္ဍဲပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ သဳလမပြဲလောန် စိုတ်မပြဲလောန် ပညာမပြဲလောန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ယြဴနူဘာတဳ အ္စာမွဲ ပြံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ဟီုသ္ဂးဂလာန်မသက္ကုဂုဏ် ဂလာန်ဂရိုဟ်အ္စာဂှ်ကီု ကွေတ်အ္စာဂှ်ကီု သဘဴသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်အ္စာဂှ်ကီု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်အ္စာဂှ်ကီု တၚ်ရန်တၟံအ္စာဂှ်ကီုမ္ဂး ထေဲပၞောတ်ရ၊ ဟွံမိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ဟီုသ္ဂးဂလာန်မသက္ကုဂုဏ် ဂလာန်ဂရိုဟ်ကျာ်ကီု, ဓရ်ကီု, သၚ်ကီုမ္ဂး သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ယြဴနူဘာတဳ အ္စာမွဲလေဝ် ပြံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ဟီုသ္ဂးဂလာန်ဂုဏ် ဂလာန်ထိုၚ်သးအ္စာဂှ်ကီု ကွေတ်အ္စာဂှ်ကီု သဘဴသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်အ္စာဂှ်ကီု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက် ဒးဂၞပ်အ္စာဂှ်ကီု တၚ်ရန်တၟံအ္စာဂှ်ကီုမ္ဂး သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ် မသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ဟီုသ္ဂးဂုဏ်ကျာ်ကီု, ဓရ်ကီု, သၚ်ကီုမ္ဂး ထေဲပၞောတ်ရ၊ ဟွံမိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ် မဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် လက္ချဏ်ဟိုတ်ဂွံစၟတ်သမ္တီ ပ္ဍဲပွမဟွံကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ညးမကေၚ်ဒှ်တဳရောၚ်။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မတွံလေပ်ကဵုသၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ကၠုၚ်မ္ဂး ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မုရဴသာ်လဵု ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရော? ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဗွဲဟွံပြဟ်လောန် လုပ်အာအပ္ဍဲကွာန်ရ၊ ကၠာတ္ၚဲသၠုၚ်လောန် ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဘာရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဟွံမွဲကဵုအရာဂေတ်ဂ္ဂေၚ်မတွံဂး ဗြဴစရာဍုၚ် ‘ဟွံဆက်ဆောံကဵုဗြဴစရာဲဍုၚ်’ ရ၊ ဟွံမွဲကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ဗြဴကၟာဲ ‘ဟွံဆက်ဆောံကဵုဗြဴကၟာဲ’ ရ၊ ဟွံမွဲကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ဝုတ်ဇၞော် ‘ဟွံဆက်ဆောံကဵုဝုတ်ဇၞော်’ ရ၊ ဟွံမွဲကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ခမၞုဲ ‘ဟွံဆက်ဆောံကဵုခမၞုဲ’ ရ၊ ဟွံမွဲကဵုအရာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်မတွံဂး ခမဳဗြဴ ‘ဟွံဆက်ဆောံကဵုခမဳဗြဴ’ ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ပ္ဍဲကမၠောန်ကေၚ်ကာ ထေက်ကဵုဒးသ္ပဇၞော်သၟတ်ဂမၠိုၚ် သဟဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဆိုက်ဗ္ဒက်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံပညာမဒှ်ဟိုတ်စိုပ်ဒတုဲကဵု ပ္ဍဲကမၠောန်ကေၚ်ကာဂမၠိုၚ်ရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နသ္ပရ၊ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နစဳရေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် မၞုံကဵုပၟိက်ဆန္ဒ မကေက်သကာ ပ္ဍဲပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ သဳလမပြဲလောန် စိုတ်မပြဲလောန် ပညာမပြဲလောန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံလေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်လေဝ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ယြဴနူဘာတဳ အ္စာမွဲ ပြံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ဟီုသ္ဂးဂလာန်မသက္ကုဂုဏ် ဂလာန်ဂရိုဟ်အ္စာဂှ်ကီု ကွေတ်အ္စာဂှ်ကီု သဘဴသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်အ္စာဂှ်ကီု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်အ္စာဂှ်ကီု တၚ်ရန်တၟံအ္စာဂှ်ကီုမ္ဂး သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ မိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ဟီုသ္ဂးဂလာန်မသက္ကုဂုဏ် ဂလာန်ဂရိုဟ် ကျာ်ကီု, ဓရ်ကီု, သၚ်ကီုမ္ဂး ထေဲပၞောတ်ရ၊ ဟွံမိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ယြဴနူဘာတဳ အ္စာမွဲလေဝ် ပြံၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ဟီုသ္ဂးဂလာန်ဂုဏ် ဂလာန်ထိုၚ်သးအ္စာဂှ်ကီု ကွေတ်အ္စာဂှ်ကီု သဘဴသ္ဍိုက်မၠိုက်ကြိုက်စိုတ်အ္စာဂှ်ကီု ပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ဒးဂၞပ်အ္စာဂှ်ကီု တၚ်ရန်တၟံအ္စာဂှ်ကီုမ္ဂး ထေဲပၞောတ်ရ၊ ဟွံမိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ် မဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ဟီုသ္ဂးဂုဏ်ကျာ်ကီု ဓရ်ကီု သၚ်ကီုမ္ဂး သ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ၊ မိပ်စိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ် မဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဣဝွံတုန် လက္ချဏ်ဟိုတ်ဂွံစၟတ်သမ္တီ ပ္ဍဲပွမဟွံကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ညးမကေၚ်ဒှ်တဳရောၚ်။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံဟေၚ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ဒှ်ကဵုသၚ် (သ္ဍိုက်မၠိုက်) ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မလေပ်ကဵုသၚ်သ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ် ကၠုၚ်မ္ဂး ဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးမကေၚ်ဒှ်တဳဂှ် ယဝ်ကၠုၚ်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်လဝ်ဇကုသၟး ‘ဟွံမွဲကဵုဗွိုတ်လတက်’ ဂှ်မ္၈း၊ သ္ပသကိုပ်သကကဵုဥပဇ္ၛာယ်တုဲ သ္ဒးဂၠာဲသ္ၚေဝ်သ္ၚာရ။ ယဝ်ကၠုၚ်သီုမဟဂွံကးလဝ်သော်မ္ဂး၊ တၞဟ်နကးသော် သ္ဒးပါန်အခေါၚ်သၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရသိဂမၠိုၚ်မကၠောန်ၜိုတ်ပၟတ်ဂှ် ယဝ်ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး သ္ဒးသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုပြဝး ကုရသိဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ပွမဟွံဒးကဵုသၚ်ဂှ် မုဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ယွံခမဳတအ် ရသိဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒှ်ကမ္မဝါဒဳ ကြိယဝါဒဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဗွဲဂကူညးမကေၚ်ဒှ်တဳ မဒှ်ဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် ယဝ်ကၠုၚ်မ္ဂး၊ သ္ဒးပကဵုခမဳပယျၚ် ညးဂှ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ကဵုပြဝး ကုညးမဒှ်ဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အဲ ကဵုအခေါၚ်အဝဵု မဒှ်တၞဟ်ခြာကုကဠောဂကူဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခဏ်သတ္တမ ဒှ်အရာထ္ၜးကဵုပရူညးကေၚ်ဒှ်တဳတုဲရ။
၂၆။ ယဲဇၞော်မသုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၈၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲမဂဓရးဂမၠိုၚ် ယဲဇၞော်ဂမၠိုၚ်မသုန်ဂကူ ဗွဲယဲပၞီခါဒုတ် ယဲခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ ယဲကသံက်သၠာ ယဲခ္ဍက်ယဲမှတ် ယဲကြအ်ယှောတ် ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ် နကဵုယဲဂမၠိုၚ်မသုန်ဂကူဂမၠိုၚ်မ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ်သဝ်ဇဳဝက မိန်ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်တုဲမ္ဂး “ယွံအ္စာ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်အိုတ်ရ၊ ဩဝ်ဝဳကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ယွံနာဲတအ် အဲ မၞုံကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန်ဒးသ္ပဂၠိုၚ်ရ၊ အဲဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးလေဝ် သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ဂကောံကမၠောၚ်မောၚ်မကီု ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ကျာ်တြဲကီု သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ အဲဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဝဳရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံအ္စာ ကြက်ဂြပ်အိုတ်သီုဂှ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ် ကုတၠအဲညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ် ဍိက်တၠအဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ၊ ယွံအ္စာ အာတ်ပါန်အခေါၚ်အိုတ်ရ၊ ဩဝ်ဝဳကဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်) ရ။ ယွံနာဲတအ် အဲ မၞုံကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန်ဒးသ္ပဂၠိုၚ်ရ၊ အဲဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးလေဝ် သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ဂကောံကမၠောၚ်မောၚ်မကီု ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ကျာ်တြဲကီု သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ အဲဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဝဳရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်— “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံစ စၞစသုၚ်ခိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသတိက်ဒၟံၚ် ဗၠးဗြဲကျာဂမၠိုၚ် သ္ဂောံတိက်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံသ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ သ္ပခမဳသၚ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်လွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်လေဝ် ကြက်ဝဳကဵုရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုထပိုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်လေဝ် လွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်လေဝ် ဝဳကဵုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် လွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်တဴ ခမဳဂိယဲဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်မ္ဂး “ဩဝ်ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးယဲအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုဒါန်ပိဏ္ဍပါတ် သွက်ညးလွဳလွတ်ညးယဲအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုဒါန်ဂဥုဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ အာတ်ဂၠိုၚ်ကဵုတီကေတ်ဂၠိုၚ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်လေဝ် သ္ဒးဝဳခမဳဂိယဲမဂၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကဵုယုတ်ဒေက်ခ္ဍေက်အာကမၠောန်ကေၚ်ကာသၟိၚ်မွဲသအာၚ်ရ။
၈၉။ တြုံမွဲတၠဂှ်လေဝ် ယဲမသုန်ဂကူပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်မ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် သဝ်ဇဳဝက မိန်ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်တုဲမ္ဂး “ယွံအ္စာ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်ဝဳကဵုအဲညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ယွံနာဲတအ် အဲ မၞုံကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန်ဒးသ္ပဂၠိုၚ်ရ၊ အဲဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးလေဝ် သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ဂကောံကမၠောၚ်မောၚ်မကီု ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ကျာ်တြဲကီု သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ အဲဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဝဳရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံအ္စာ ကြက်ဂြပ်အိုတ်သီုဂှ်လေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ် ကုတၠအဲညိ၊ အဲလေဝ် ဩဝ်ကဵုဒှ်ဍိက်တၠအဲညိ၊ ယွံအ္စာ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ဩဝ်ဝဳကဵုအဲညိ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးပၠန်ရ)။ ယွံနာဲတအ် အဲ မၞုံကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန်ဒးသ္ပဂၠိုၚ်ရ၊ အဲဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးလေဝ် သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ဂကောံကမၠောၚ်မောၚ်မကီု ခမဳသၚ်မၞုံပဓာန်ကျာ်တြဲကီု သ္ဒးလွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်ရ။ အဲဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဝဳရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတြုံဂှ်— “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံစ စၞစသုၚ်ခိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသတိက်ဒၟံၚ် ဗၠးဗြဲကျာဂမၠိုၚ် သ္ဂောံတိက်အိုတ်ရ၊ အဲ သ္ဂောံပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ သ္ပခမဳသၚ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်လွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်လေဝ် ကြက်ဝဳကဵုအဲရ၊ အဲဂှ် ယဲဗၠးအးမ္ဂး ကြက်ရာံတိတ်ခရှ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တြုံဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ထပိုဲခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုထပိုဲတြုံဂှ်အိုတ်ရ၊ ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်လေဝ် လွဳလွတ်ကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်ရ၊ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်လေဝ် ဝဳကဵုရ။ ခမဳဂှ် ယဲဗၠးအာမ္ဂး ရာံတိတ်ခရှ်ရ။ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ် အခိၚ်မညာတ်ဒးတြုံဂှ် ရာံတိတ်ဒှ်ဒၟံၚ်ခရှ်ဂှ် “ယွံကောန်နာဲ တၠအဲ ကေၚ်သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ဇာန်ရ။ ဍာံပြရ ယွံအ္စာ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံကောန်နာဲ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ပတဴကမၠောန်ပွ ရဴဝွံရော? ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တြုံဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုသဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်ရ။ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်ဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် သ္ဂောဴသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် ညးယဲဇၞော်မသုန်ဂကူ ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ၊ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ် မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် လ္ပပကဵုခမဳပယျၚ် ညးယဲဇၞော်မသုန်ဂကူပ္ဍဵုပ္ဍိုက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ် တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာရ။ သဝ်ဇဳဝက ကောန်သၟိၚ်အဘယ မလွဳဗ္စလဝ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးယဲဇၞော်မသုန်ဂကူပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၂၇။ ဝတ္ထုညးခစသၟိၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၉၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တွဵုရးဍုၚ်တၞုၚ်တၞး သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိသ တၠညးမဂဓရး ဒှ်ကၠိုက်ကၟိဵုရုသံၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယွံသကအ်တအ် ဩဝ်အာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သ္ပညံၚ်တွဵုရးဍုၚ်တၞုၚ်တၞး ဂီုကၠီုဍိုပ်ဍဴအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဗလးဏာအမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ရ၊ “ယွံတၠညးသၟိၚ်ဇၞော် ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဝန် ကုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုသရာဲပၞာန် မပြာကဋ်ဒယှ်တှ်လောန်ဂမၠိုၚ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မမိက်တဝ်စၞေဟ်ပၞာန်တုဲ အာတဴဂှ် ပွမသရာံပါပ်လေဝ် ဒးသ္ပပတုဲအိုတ်ရ၊ အကုသိုလ်မဂၠိုၚ်လေဝ် ဇၞော်မောဝ်တိုန်အိုတ်ရ၊ နဟိုတ်သာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွသရာံပါပ်တုဲ သ္ဂောံကၠောန်သ္ပတဴ ပွကုသိုလ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကုသရာဲပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ မပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ၊ ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်မ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် နပွသရာပါပ်လေဝ် ဝေၚ်ပါဲကၠေံမာန်အိုတ်ရ၊ ပွကုသိုလ်လေဝ် ကၠောန်သ္ပမာန်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သရာဲပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ အာတ်အခေါၚ်ဒဒှ်ခမဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုထပိုဲ သရာဲပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ၊ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် “ယွံသကအ်တအ် ပသာ်ရော? ဟဂွံညာတ်ကေတ် သရာဲပၞာန်မၞုံယၟုဝွံ မၞုံယၟုဝွံရသွံ” ရဴဝွံ သၟာန်တြုံသကအ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံတၠညး သရာဲပၞာန်ဂမၠိုၚ်မၞုံယၟုဝွံ သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ပကဵုခမဳပယျၚ် တြုံခစသၟိၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ အမာတ်ဒကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဟီုလဴပတီ ကုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရ:ဂှ် “ယွံသကအ်တအ် ယြဴညးမါဲ သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် တြုံခစသၟိၚ်ရ၊ ညးဂှ် ထေက်ကဵုဒုဟ်ဒဏ် ဗၞတ်ၜိုတ်လဵုရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အမာတ်ဇၞော် မသ္ဂုတ်သွာတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံတၠညးသၟိၚ်ဇၞော် ထေက်ကဵုကုတ်ကၠေံက္ဍိုပ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ ထေက်ကဵုပါဲပတိတ်လတာ် အ္စာကမ္မဝါစ်ရ၊ ထေက်ကဵုဝးပကဝ်ထောံဇုတ်သကဲ သၚ်ဂိုဏ်ဂမၠိုၚ်ကဝက်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲ— “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂှ် နကဵုဒုဟ်ဗၞတ်ညိနာၚ်လေဝ် ပျဲပျာံရာန်သကိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် လ္ပသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် တြုံမခစသၟိၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာရ။ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ တြုံမခစသၟိၚ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၂၈။ ဝတ္ထုကမၠတ်အၚ်္ဂုလိမာလ
ပလေဝ်ဒါန်၉၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ကမၠတ်ဇၞော်အၚ်္ဂုလိမာလ သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးအိုတ်မ္ဂး သမ္ၚာတ်လေဝ် သမ္ၚာတ်အိုတ်ရ၊ လကိုတ်လေဝ် လကိုတ်အိုတ်ရ၊ ဂြိပ်လေဝ် ဂြိပ်ပေက်အိုတ်ရ၊ ပါဲတုဲလေဝ်အာအိုတ်ရ၊ ဗလေတ်မုက်တုဲလေဝ် ပဒတဴအိုတ်ရ၊ တြၚ်သ္ၚိလေဝ် ကၟာတ်ဒဝ်ထောံအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ကမၠတ်ဇၞော်မပြာကဋ် ညံၚ်ပတူစွံအလာံအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ကမၠတ်ဇၞော်မပြာကဋ် ညံၚ်ပတူစွံအလာံရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၉။ ဝတ္ထုကမၠတ်ပလီုပလာ်သ္ၚိစာတ်
ပလေဝ်ဒါန်၉၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယြဴညးဂမၠိုၚ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် တြုံမွဲဂှ် ဟိုတ်နူမသ္ပပွမကမၠတ်ဂှ်ရ ဒးဒုၚ်ကၠေၚ်ချုက်လဝ် ပ္ဍဲသ္ၚိစာတ် ‘အချုပ်ထံၚ်’ ရ၊ တြုံဂှ် ပလီုပလာ်ကၠေံ သ္ၚိစာ် ‘အချုပ်ထံၚ်’ တုဲ ဂြိပ်တိတ်တုဲမ္ဂး သ္ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးအိုတ်မ္ဂး “ခမဳဝွံတုန် ကမၠတ်မပလီုပလာ်သ္ၚိစာတ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ညးလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံနာဲတအ် လ္ပဟီုရဴဝွံအိုတ်ညိ၊ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယြဴညးဂမၠိုၚ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ်ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်မသက္ကုဘဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သ္ပကဵုခမဳ ကမၠတ်ပလီုပလာ်သ္ၚိစာတ်တုဲ မဂြိပ်အာအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ကမၠတ်ပလီုပလာ်သ္ၚိစာတ်တုဲ မဂြိပ်အာရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၀။ ဝတ္ထုကမၠတ်မလလောၚ်တြးလဝ်
ပလေဝ်ဒါန်၉၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တြုံဂှ် သ္ပပွမကမၠတ်တုဲ ဂြိပ်အာတုဲမ္ဂး သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ကမၠတ်ဂှ်လေဝ် “ပ္ဍဲဌာန်ညာတ်ဂှ် ဂစိုတ်ထောံညိ” ရဴဝွံ လလောၚ်တြးလဝ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲနန်သၟိၚ်ဇၞော်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးအိုတ်မ္ဂး “ခမဳဝွံတုန် ကမၠတ်မဂပ်ဝ်လလောၚ်တြးရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ညးလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံနာဲတအ် လ္ပဟီုရဴဝွံအိုတ်ညိ၊ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယြဴညးဂမၠိုၚ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဓရ်ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်မသက်ကုဘဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သ္ပကဵုခမဳ ကမၠတ်မဂပ်ဝ်လလောၚ်တြးလဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ကမၠတ်မဂပ်ဝ်လလောၚ်တြးလဝ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၁။ ဝတ္ထုညးဒးဒုၚ်တက်ဒဏ်ၜဝ်
ပလေဝ်ဒါန်၉၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တြုံမဒးဒုၚ်ကဵုဒုဟ်ဒဏ်ၜဝ်မွဲဂှ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးဒးဒုၚ်ကဵဒုဟ် ဒဏ်ၜဝ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးဒးဒုၚ်ကဵုဒုဟ် ဒဏ်ၜဝ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၂။ ဝတ္ထုညးဒးဒုၚ်တက်ဆိပ်ပသဲဂမ္တဴ
ပလေဝ်ဒါန်၉၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တြုံမဒးဒုၚ်ကဵုဒုဟ်ဒဏ် ပွမတက်ပ္ဍဵုလဝ်တဆိပ်ပသဲဂမ္တဴမွဲဂှ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးဒးဒုၚ်ကဵဒုဟ် ဒဏ် ပွမတက်ပ္ဍဵုလဝ်တဆိပ်ပသဲဂမ္တဴအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးဒးဒုၚ်ကဵုဒုဟ် ဒဏ်ၜဝ်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၃။ ဝတ္ထုညးဂတှ်တိုန်
ပလေဝ်ဒါန်၉၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်တေံ တြုံအိက်ဂတှ်တိုန်မွဲဂှ် ဂြိပ်အာတုဲမ္ဂး သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ တၠဂြပ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးမ္ဂး “ခမဳဝွံတုန် ညးအိက်ဂတှ်တိုန် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံနာဲတအ် လ္ပဟီု ရဴဝွံ အိုတ်ညိ၊ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယြဴညးဂမၠိုၚ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ဂပဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်မသက္ကုဘဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ပကဵုခမဳ ညးအိက်ဂတှ်တိုန်အိုတ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ညးအိက်ဂတှ်တိုန်ရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၄။ ဝတ္ထုဍိက်
ပလေဝ်ဒါန်၉၇။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ဍိက်မွဲဂှ် ဂြိပ်အာတုဲမ္ဂး သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ တၠနာဲဂမၠိုၚ်ညာတ်ဒးမ္ဂး “ခမဳဝွံတုန် ဍိက် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ရပ်ခမဳဂှ်အိုတ်စိုအ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ညးလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် ယွံနာဲတအ် လ္ပဟီုရဴဝွံအိုတ်ညိ၊ သၟိၚ်ဗမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် “ယြဴညးဂမၠိုၚ် သ္ပထပိုဲခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ဂပဝ်တွံလဝ်ဓရ် ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ တၞဟ်နသ္ပကၠေံလအိတ်ဒဒိုခ်ဝဋ် ဩဝ်ကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ ရဴဝွံ ကဵုလဝ်အခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်မသက္ကုဘဲအိုတ်ရ၊ ကုညးဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟဂပ်ဝ်ကလိဂွံ တၞဟ်နပွမသ္ပ (ဒုဟ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ပကဵုခမဳ ဍိက်အိုတ်ရော” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ဍိက်ရ၊ ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၅။ ဝတ္ထုကမ္မာရဘဏ္ဍု
ပလေဝ်ဒါန်၉၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်တေံ ကမ္မာရဘဏ္ဍုမွဲဂှ် ကယျာန်ဓဝါတ် ကေုာံမိမဂမၠိုၚ်တုဲ အာ အာရှာမ်ဘာတုဲမ္ဂး သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိမညးတေံဂမၠိုၚ် မဂၠာဲသ္ၚေဝ်ဒၟံၚ်ကမ္မာရဘဏ္ဍုဂှ် အာ အာရှာမ်ဘာတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ညာတ်ကောန်ၚာ်မၞုံသဘဴရဴဝွံအိုတ်ကီုဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံတီဂှ်ဒှ်တုဲ “ပိုဲတအ်ဟွံတီရ” ဟွံညာတ်ဂှ်ဒှ်တုဲ “ပိုဲတအ်ဟွံညာတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိမကမ္မာရဘဏ္ဍုဂမၠိုၚ် ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ကမ္မာရဘဏ္ဍုမ္ဂး ဆဵုညာတ်ဒး သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဂွဂလေံဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ သဳလဟွံမွဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုဂလာန်ကၞိက်ဗ္ဒန် ဟွံဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ သီုကဵုတီတဴဂှ် “ပိုဲတအ်ဟွံတီရ” သီုကဵုမညာတ်တဴဂှ် “ပိုဲတအ်ဟွံညာတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ကောန်ၚာ်ဝွံ သ္ပဒၟံၚ်ခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မိမကမ္မာရဘဏ္ဍုဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဟီုလဴပတီသၚ် ပ္ဍဲအရာကးက္ဍိုပ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၆။ ဝတ္ထုကောန်ၚာ်ဥပါလိ
ပလေဝ်ဒါန်၉၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုသတ္တရသဝဂ္ဂဳ (ဟိုတ်မၞုံကဵုဂကောံစှ်ထပှ်ကၠာ) ဒှ်သကအ်မိပ်ပြဝါအိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ကဵုကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟတ်ကောန်ၚာ်မၞုံယၟုဥပါလိဂှ် ဒှ်ညးဇၞော်သကိုပ်သကရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ဥပါလိဂှ် ပိုဲအခိၚ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စုတိကလိလောန်စဴအာ မုရဴနဟိုတ်မွဲ ဂျိုၚ်လမျီုဗွဲတသိုခ်တုဲ သီုဟွံဍောၚ်ၜိုတ်လေဝ် ဂွံနွံညိရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုမိမသၟတ်ကောန်ၚာ်ဥပါလိဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ဥပါလိဂှ် သ္ဂောံကတ်ဗတောန် ကွတ်ချူလိခ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စုတိကလိလောန်စဴအာ သ္ဂောံဂျိုၚ်လမျီု ဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဍောၚ်လေဝ်ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုမိမသမတ်ကောန်ၚာ်ဥပါလိဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ဥပါလိဂှ် ကတ်ဗတောန် ကွတ်ချူလိခ်မ္ဂး လပုဟ်တဲဂမၠိုၚ် ကြက်ဂိသကေဝ်အိုတ်ရ၊ ဥပါလိ သ္ဂောံကတ်ဗတောန် ကွတ်တော်ဂၞန်ဟေၚ်မှ ပ္ဍဲအခိၚ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စုတိကလိလောန်စဴအာ သ္ဂောံဂျိုၚ်လမျီုဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဍောၚ်လေဝ်ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုမိမသၟတ်ကောန်ၚာ် ဥပါလိဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ဥပါလိဂှ် ကတ်ဗတောန် ကွတ်တော်ဂၞန်မ္ဂး ကြက်သြိုဟ်ဂိထအံၚ်ဒှ် (ဒဒိုခ်) ရ၊ ဥပါလိ သ္ဂောံကတ်ဗတောန် ကွတ်ရပ်စပ်သြန်ဟေၚ်မှ ပ္ဍဲအခိၚ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စုတိကလိလောန်စဴအာ သ္ဂောံဂျိုၚ်လမျီုဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဍောၚ်လေဝ်ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုမိမသၟတ်ကောန်ၚာ် ဥပါလိဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ဥပါလိဂှ် ကတ်ဗတောန် ကွတ်ရပ်စရၚ်သြန်မ္ဂး မတ်ကွိုၚ်သကေဝ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံစ စၞစသုၚ်ခိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ် ဗၠးဗြဲကျာဂမၠိုၚ် သ္ဂောံတိက်အိုတ်ရ၊ ဥပါလိ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဟေၚ်မှ ပ္ဍဲအခိၚ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် စုတိကလိလောန်စဴအာ သ္ဂောံဂျိုၚ်လမျီုဗွဲတသိုခ်ရ၊ ဍောၚ်လေဝ်ဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုမိမသၟတ်ကောန်ၚာ ဥပါလိဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ။ သၟတ်ကောန်ၚာ်ဥပါလိ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ပွမချပ်ဟီုသ္ဂး မိမဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ကောန်ၚာ်ဥပါလိ ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟတ်ကောန်ၚာ်သကအ်မိတ်ပြဝါဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံသကအ်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုသၟတ်ကောန်ၚာ်သကအ်မိတ်ပြဝါဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံအမာံ တၠအဲ သ္ပခမဳမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်သ္ပခမဳအိုတ်ရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် မိမညးကဵုညးဂမၠိုၚ်တုဲ “နူအဝေါၚ်ခရှ် တၞဟ်နလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳ ဩဝ်သ္ပကဵုအခေါၚ် ကဵုပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိမဂမၠိုၚ် သၟတ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “သၟတ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုဝွံ မၞုံကဵုဆန္ဒတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ မၞုံပၟိက်ခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ပကဵုအခေါၚ်အိုတ်ရ။ သၟတ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်တဴ ဒဒှ်ခမဳခမဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ် ထပိုဲအိုတ်ရ၊ သ္ပကဵုပယျၚ်အိုတ်ရ။ သၟတ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးဗ္တံ ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ “ဩဝ်ကဵုတဴယာဂုအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုတဴပုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုတဴစၞစအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ လရိုအ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် စဵုကဵုတ္ၚဲတၟးဗၠေၚ်ဗၠေၚ် ဩဝ်လၟတ်မၚ်လ္ဇအိုတ်ညိကၠာ၊ ယဝ်ယာဂုနွံမ္ဂး ကြက်သ္ဂောံသုၚ်ယာဂုအိုတ်ရ၊ ယဝ်ပိဏ္ဍပါတ်နွံမ္ဂး ကြက်သ္ဂောံပြဘိုဂ်အိုတ်ရ၊ ယဝ်စၞစနွံမ္ဂး ကြက်သ္ဂောံသ္ၚာဲအိုတ်ရ၊ ယဝ်ယာဂုပုၚ်စၞစဟွံမွဲမ္ဂး ဂေတ်ပိဏ္ဍပါတ်တုဲ ကြက်သ္ဂောံပြဘိုဂ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ၜိုန်ဟီုလှေံရဴဝွံလေဝ် “ဩဝ်ကဵုတဴယာဂုအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုတဴပုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုတဴစၞစအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတုဲ လရိုအ်ဒၟံၚ်အတိုၚ်လရိုအ်လၟိုန်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ သၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ် တရဴဇၞော်လေဝ်ကၠေဝ်ဗာန်အိုတ်ရ၊ တရဴသၟတ်လေဝ် ကၠေဝ်ဗာန်အိုတ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးဗ္တံ ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်မ္ဂး သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ဗရုရမျာၚ် လရိုဟ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံအာနန္ဒ ဗရုရမျာၚ် လရိုအ်ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုရဴဟိုတ်နူဟိုတ်မွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် သီုကဵုမတီတဴ သ္ပကဵုပယျၚ် ပူဂိုလ်မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီအိုတရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် သီုကဵုမတီတဴ သ္ပကဵုပယျၚ် ပူဂိုလ်မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် ပုဂိုလ်မဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဏီဂှ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုက်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံဂမိတ်ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ် ဟွံမာန်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂးဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ်ဗွဲဟွံဒးရးကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ ပရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီု ဟွံမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပူဂိုလ်ပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံဟေၚ် အေၚ်ဒုၚ်ပရိုက်ၜိုဟ် ပရိုက်ဂမ္တဴ ပွမဗျဵုတဟၚ် ပွမထၚ် တၟတ်ဒွံဂမိတ်ရုဲပၠာ, ဇၚ်ရာဲ, ကျာ, ဂမ္တဴတ္ၚဲ, ဇြုံဂဂဳအယဴဂမၠိုၚ် မာန်ရ၊ ဒှ်ညးမၞုံသဘဴ ပွမအေၚ်ဒုၚ် ဂလာန်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်သ္ဂးဗွဲဟွံဒးရး မကၠုၚ်စိုပ်ဗွဲဟွံဒးရးကီု ဒဒိုခ်ဝေဒနာဂမၠိုၚ် မဒှ်ဃောမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကု မသကာတ်မြဟ်ကြမ်ကြ ပရိၚ်ကတၚ်ဂိသကဝ် မဟွံသာယျေန် မဟွံထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက် မရၚ်တၠုၚ်ဏာလမျီုကီုမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် (ကမၠောန်ပွမၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် သီုကဵုမတီတဴ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ် ညးဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်သၞာံရ၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ခမဳဂှ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၃၇။ ဝတ္ထုယဲဇဳဆာံ (ယဲရုဲဍုန်)
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ဂကူမွဲဂကူဂှ် ချိုတ်အာ နကဵုယဲ ‘အဟိဝါတက’ ယဲဇဳဆာံ (ယဲရုဲဍုန်) ရ၊ ပ္ဍဲဂကူဂှ် ကောန်ကဵုအပါညးၜါတၠဂမၠိုၚ်ဟေၚ် သှ်ေသၟေဟ်အိုတ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်မွဲစွံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် လံၚ်ကဵုပိဏ္ဍပါတ် ကုအပါဂှ်မ္ဂး ကောန်ၚာ်ဂှ် ဂြိပ်ကၠုၚ်တုဲ “ယွံအပါအံက် ကုအဲလေဝ် ဩဝ်ကဵုညိ၊ ယွံအပါအံက် ကုအဲလေဝ် ဩဝ်ကဵုညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟွံပြဲအိုတ်ရ။ ကောန်ၚာ်ဝွံတုန် ၜံၚ်သၠးတိတ် နူခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထိပိုဲ ကောန်ၚာ်မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်သုန်သၞာံရ၊ ကုခမဳမသ္ပကဵုထပိုဲဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဂကူ (ဒကာ) ကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါတုဲ မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂှ် ချိုတ်အာ နကဵုယဲ ‘အဟိဝါတက’ ယဲဇဳဆာံ (ယဲရုဲဍုန်) မ္ဂး ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ၜါတၠဟေၚ် သှ်ေသၟေဟ်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗွဲဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်အလိုက်ကိုပ်ကၠာ အခိၚ်မညာတ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂြိပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ် ရာန်သကုိတ် ‘ပရာန်လဟုက်’ အိုတ်ရ၊ ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပရာန်ဟုက်မ္ဂး လရိုအ်ယာံအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဟဂပ်ဝ်ပကဵုထပိုဲ ကောန်ၚာ်မဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်သုန်သၞာံရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဝွံလေဝ် ဟွံပေၚ်အာယုက်စှ်သုန်သၞာံအိုတ်ဏီရ၊ နဟိုတ်သာ်လဵု ကောန်ၚာ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ဟဂွံလီုလာ်အိုတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုတဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံအာနန္ဒ ကောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်နဘပဠကလိုက်ခ္ဍာ်ဂမၠိုၚ် သၟဟ်စောံအိုတ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်ရ)။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် သၟဟ်စောံအိုတ်ရ ရဴတွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး
၃၈။ ဝတ္ထုကဏ္ဍက
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၁။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ကုတဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် နွံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကုမ္ဂး ကဏ္ဍကကေုာံမဟကအိုတ်ရ။ သာမဏဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကုဂှ် ပလီုပလာ် ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် သာမဏဳဂမၠိုၚ် ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပ မၞုံသဘဴရဴဝွံအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမွဲဇကုဓဝ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ကုခမဳမကဵုကၠောန်ၜိုတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၃၉။ ဝတ္ထုဒိုဟ်က္ဍန်ဂြက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လုကဴဂိတုဗြဲ လုကဴဂိတုမုဟ်ကျာ လုကဴဂိတုက္ညၚ် သ္ပဒတဴဒမံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ကုခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ် က္ဍန်ဂြက်အိုတ်ရသွံ၊ ဒှ်ဒမၠုအိုတ်ရသွံ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ဒိုဟ်ဂမၠိုၚ် ဟွံရုမ်ဂပ်အိုတ်ရသွံ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် အခိၚ်မဂွံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ “ယွံအာနန္ဒ ဩဝ်အာညိ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ပသဲတ္ၚံက် ‘ကောန်သကအ်’ တုဲ ကုခမဳဂမၠိုၚ်မၞုံဇၟာပ်ပြဝိုဏ်ဂှ် ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မိက်က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏဂိရိရ၊ တဳလပိုဉ်မမိက်ဗက်အာဂှ် ဩဝ်ဗက်အာညိ” ရဴဝွံ ဩဝ်ဟီုညိဂှ် သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ “ခိုဟ်သန်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ပသဲတ္ၚံက် ‘ကောန်ကသအ်’ တုဲ “ယွံကောန်တၠတအ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မိက်က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာဂိရိရ၊ တဳလပိုဉ်မမိက်ဗအာအာဂှ် ဩဝ်ဗက်အာညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳဂမၠိုၚ်မၞုံဇၟာပ်ပြဝိုဏ်ရ။
ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်လဝ် လုကဴစှ်ဝသ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမပဒတဴ ကေုာံနိဿဲဗ္ဒာဲ ‘နိဿယ’ ခမဳမပေၚ်စှ်ဝသ်တုဲဂှ် တၞဟ်နပွမကဵုနိဿယရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဗက်အာဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏဂိရိမ္ဂး၊ ကြက်သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် နိဿယရ၊ ဂိုၚ်ကေတ်သာ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ဂွံပဒတဴ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ်ရ၊ ကလေၚ်စဴကၠုၚ်မွဲလှ်ေပၠန်မ္ဂး ကြက်ဒးကလေၚ်ဂိုၚ်ကေတ်နိဿယပၠန်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဗက်အာမ္ဂး ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်ဗက်အာအိုတ်ရ၊ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဟွံဗက်အာမ္ဂး ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်လေဝ် ကြက်ဟွံဗက်အာအိုတ်ရ၊ ယွံကောန်တၠအာနန္ဒ ဒဒှ်စိုတ်သာသပအ်ဟေၚ် ကြက်ဒှ်ပြာကဋ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် မၞုံလၟိဟ်မအောန်ဟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာဂိရိရ။
၄၀။ ပွမဗၠးနိဿယ
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၃။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာဂိရိ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး မွဲလှ်ေပၠန်ဟေၚ် ကလေၚ်က္ညကၠုၚ် ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ “ယွံအာနန္ဒ မုရဴဟိုတ်နူဟိုတ်မွဲ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဒးက္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာဂိရိ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳသၚ် မၞုံလၟိဟ်မအောန်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် ဗၞတ်မသုန်ဝသ် ဂိုၚ်ကေတ်နိဿယတုဲ တၞဟ်နပွမပဒတဴ ခမဳမဟွံမွဲကဵု အစောံသတ္တိဂှ်တုဲ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု ဂိုၚ်ကေတ်နိဿယတုဲ တၞဟ်နပွမပဒတဴဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏ်ဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏ်ဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ပူဂိုလ် တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵု နိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ ဟွံမွဲကဵုဂွပါပ်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလကိုတ်ပါပ်နူဒုစရိုတ်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ သတိတိတ်ဗၠးရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ မၞုံကဵုဂွပါပ်ရ၊ လကိုတ်ပါပ်နူဒုစရိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုလွဳပရာဝဳရိယရ၊ သတိတန်ကြန်ဗိုန်ဗတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၄)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်အောန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပညာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၅)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၆)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဟွံဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၇) ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ပဒတဴရမာန်ရ။ (၈) ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်စှ်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၉)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (မသုန်ပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုစှ်ဝသ် လောန်လတူစှ်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၁၀)
ပ္ဍဲဂကောံအၚ်္ဂမသုန်ပြကာ ခဏ်စှ်တုဲရ။
၁၀၄။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏ်ဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ပူဂိုလ် တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ယုက်ဒေက်သၟဝ်မသုန်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵု နိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴ ကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သဳလ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်သမာဓိ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပညာ မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိ’ ပွမတိတ်ဗၠး မဒှ်ဂြပ်ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဟွံဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ် ‘ဝိမုတ္တိဉာဏ်ဒဿန’ လညာတ်ဉာဏ်မတိတ်ဗၠး မဒှ်ပူဂိုလ် တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုမသုန်ဝသ် လောန်လတူမသုန်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ ဟွံမွဲကဵုဂွပါပ်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမလကိုတ်ပါပ် နူဒုစရိုတ်ရ၊ လၞုဟ်လၞန်ရ၊ သတိတိတ်ဗၠးရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟတ်မသုန်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါပွမလျုၚ်ပတှ်ေရ၊ မၞုံကဵုဂွပါပ်ရ၊ လကိုတ်ပါပ်ဒုစရိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဝဳရိယရ၊ သတိတန်ကြန်ဗိုန်ဗတ်ရ၊ မၞုံကဵုမသုန်ဝသ် လောန်လတူမသုန်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၄)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန်လီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်အောန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပညာရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်မသုန်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၅)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) သဳလမပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ ကွေတ်မပြဲလောန် ဟွံမွဲကဵုပွမလီုလာ်ရ၊ လမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ်ရ၊ မၞုံကဵုပညာရ၊ မၞုံကဵုမသုန်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၆)
ယွံခမဳတအ် သအာၚ်နူဂှ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) ဟွံတီ ဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မသာရ၊ ဟွံတီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဟွံဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးဟွံမာန်ရ၊ ယုတ်ဒေက်သၟဝ်မသုန်ဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (၇)
ယွံခမဳတအ် ခမဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဂှ် သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဂှ် ဟွံထေက်ကဵုပဒတဴရ။ (တြဴပြကာမ္ဂးဂှ်တုန်) တီ ဒးအာပတ်ရ၊ တီ ဟွံဒးအာပတ်ရ၊ တီ အာပတ်မသာရ၊ တီ အာပတ်မဇြိုၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဂွံလဝ်ပါၚ်တိုက် ပါတိမုက်ဂမၠိုၚ်ၜါ ဗွဲတြးရ၊ ပါ်ပရအ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ၊ မၞုံကဵုပွမကတဵုဒှ်ဗွဲမ္ဒးရး ‘ဂွံလဝ်ကြဵုကြဵုပြဵုပြဵု’ ရ၊ ဗွဲသုတ် ‘မာတိကာ’ ကဵုဒှ် ဗွဲသဒ္ဒါပိုဒ်ဗျဉ် ‘ဝိဘၚ်ဗွဲတြး’ ကဵုဒှ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမ္ဒးရးမာန်ရ၊ မၞုံကဵုမသုန်ဝသ် လောန်လတူမသုန်ဝသ်လေဝ် ဒှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမအမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်တြဴပြကာဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုနိဿဲဗ္ဒာဲဂှ် ပဒတဴမာန်ရ။ (၈)
ခဏ်ပဒတဴဒှ်ဒၟံၚ်မသက္ကုဘဲအဋ္ဌမတုဲရ။
၄၁။ ဝတ္ထုရာဟုလ
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေစာရိတ် ဍုၚ်ကပိလဝှ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ကပိလဝှ်ဂှ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာနိဂြောဓာရာမ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ကပိလဝှ် လုပ်လၟိဟ်သက္ကရးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ သီုမဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ က္ညပြာပ်စဴအာနန် သၟိၚ်သာကျဝၚ်သုဒ္ဓေါဒနတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် (ယသောဓရာ) ဒေဝဳ မိရာဟုလဂှ် “ယွံကောန်သ္ဍိုက်ရာဟုလ ခမဳဝွံ မအံက်တၠအဲရ၊ ဩဝ်အာညိ၊ ဩဝ်အာတ်အာဲကၟာဲညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုကောန်သၟိၚ်ရာဟုလရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်သၟိၚ်ရာဟုလ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး “ယွံခမဳ သၞိၚ်တၠအဲ ၜိုဟ်သြိုဟ်ကွေံရသွံ” ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးတုဲ) ဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂတမုက်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်က္ညပါဲစ္ဍးအာဂှ် ကောန်သၟိၚ်ရာဟုလဂှ် “ယွံခမဳ ဩဝ်ကဵုအာဲကၟာဲ ကုအဲညိ၊ ယွံခမဳ ဩဝ်ျကဵုအာဲကၟာဲ ကုအဲညိ” ရဴဝွံ(သီုမဟီုဂးတဴ) ဗက်အာ နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံသာရိပိုတ် တၠအဲ ဩဝ်ပကဵုထပိုဲကောန်သၟိၚ်ရာဟုလညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သာရိပိုတ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် မုရဴသာ်လဵု အဲဍိက် သ္ဂောံပကဵုထပိုဲ ကောန်သၟိၚ်ရာဟုလရော? ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ်ကဵုအခေါၚ်ပွမသ္ပထပိုဲသာမဏဳ နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်ပိပြကာရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသ္ပကဵုထပိုဲသာမဏဳရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ကဵုကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး ကဵုဗိုက်လတက် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲ ကဵုလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန်သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး ကဵုလ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ သီုမကဵုဂဇအ်ဒၟံၚ်လံက်ဂဇုန် ကဵုပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ရဴဝွံ ဩဝ်သ္ဂးညိ” ရဴဝွံ ဒးဟီုရ။ “ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုကျာ်တြဲရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ်ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုဓရ်ရ၊ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵုသၚ်ရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်သ္ဂးညိဂှ် ဒးဟီုရ)။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်ပွမသ္ပထပိုဲသာမဏဳ နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်ပိပြကာဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ် သ္ပကဵုထပိုဲကောန်သၟိၚ်ရာဟုလရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်သာကျဝၚ်သုဒ္ဓေါဒန ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲမ္ဂး သၟိၚ်သာကျဝၚ်သုဒ္ဓေါဒနဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် မိက်အာတ်လာဘ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမွဲရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် မဒှ်တၞောဝ်ဂေါတမ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ကလိလောန်အာ နူပွမကဵုလာဘ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးတိုန်ဂှ်)—ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် လာဘ်မအာတ်ဂှ် ဂပ်ဝ်လေဝ်ဂပ်ဝ်ရ၊ ဒုဟ်ဒဏ်လေဝ်ဟွံမွဲရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံသၟိၚ်ဇၞော် မဒှ်တၞောဝ်ဂေါတမ ဩဝ်ဟီုသ္ဂးညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဃောတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပခမဳတေံ ဒဒိုခ်မဟွံမွဲကဵုဗၞတ်တွဵု ဒးကတဵုဒှ်ကုအဲဍိက်ရ၊ ကောန်သၟိၚ်သနန္ဒ ပထောံခမဳမ္ဂး တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ဒးဒှ်ဒဒိုခ်ရ၊ ပ္ဍဲအရာရာဟုလ ပခမဳတုန် ဒးဒှ်ဒဒိုခ်လောန်ကာဲရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပွမသ္ဍိုက်ဆာန် ပ္ဍဲကောန်ဂှ် ထပက်ကလိုဟ်ကၠေံစၞာံပရဳတုဲ စၞာံသတီု, နူစၞာံသတီုဂှ် ဖျုန်, နူဖျုန်ဂှ် လတေၚ်, နူလတေၚ်ဂှ် ထပက်ကလိုဟ်ကၠေံဇုတ်တုဲ တန်တဴစိုတ်စဵုကဵုစိုပ်တ္ၜဝ်ဇုတ်ရ။ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် လ္ပပကဵုထပိုဲခမဳ ကောန်မိမဂမၠိုၚ် ဟွံကဵုအခေါၚ်အိုတ်ညိဂှ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသၟိၚ်သာကျဝၚ်သုဒ္ဓေါဒန တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာရ။ သၟိၚ်သာကျဝၚ်သုဒ္ဓေါဒနဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်)ကဵုဒဂိုနိဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳ ကောန် မိမဂမၠိုၚ်ဟွံကဵုအခေါၚ်၊ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပကဵုထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွဴ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ကပိလဝှ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်သာရဝှ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဇန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒကာကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလပိုဉ်သာရပိုတ် “မှာထေရ် ဩဝ်ပကဵုထပိုဲကောန်ၚာ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဗလးနၚ်ကောန်ၚာ ဇရေၚ်တဳလပိုဉ်သာရိပိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ခမဳမွဲဇကုဓဝ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ရ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ကုအဲလေဝ် သာမဏဳရဟုလဝွံ နွံဒၟံၚ်ရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုတဳလမပိုဉ်သာရိပိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမွဲဇကု စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သွက်ဂွံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ကၠောန်ၜိုတ်ကီု ယြဴသာမဏဳဂမၠိုၚ်မၞုံဗၞတ်မွဲ သၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမဒၠောံဗတောန်ဝေတ်စၞောန်ထ္ၜးရ၊ သွက်ဂွံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်မၞုံဗၞတ်ဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ကီု ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၄၂။ သိက္ခာပိုဒ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၆။ ပ္ဍဲအဃောဂှ် “ဒ္ဂေတ်ဝတ်သိက္ခာပိုဒ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော? ပ္ဍဲဒ္ဂေတ်ဝတ် သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်မုစိ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဂွံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာ ကုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် တၞဟ်နသာမဏဳဂမၠိုၚ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ကဵုအခေါၚ်ရ။ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လမျီု၊ ပွမတေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်မတွံကဵု၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဒ္ဂေတ်မေထုန်မယုတ်မာ၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဟီုဂလာန်ကၞိက်ဗ္ဒန်ဟွံဍာံစၟတ်၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမသုၚ်စသိအရက် မဒှ်ဟိုတ်မၜူမာဲ၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမစပ္ဍဲကာလတ္ၚဲမစေၚ်၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဗဵုကလၚ် ပွမလှ်ေပွမဂယှ်ေပွမတိၚ်တိုက် မဒှ်ညံၚ်ဒစုက်ဇၠသာသနာ၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဝက်စရှ်ပကဴသဴ ပွမလံက်ဗဗိုဟ်ဂ္စေအ်စၠန် ပွမကျိုၚ်ကျဝ်ဗြံက်ဗြ၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမသတိက်ပွမဂဇအ် ပ္ဍဲသၞာမသၠုၚ် သၞာမပြဲ၊ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကသာပ်ထဝ်သြန်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာ ကုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် တၞဟ်နသာမဏဳဂမၠိုၚ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၄၃။ ဝတ္ထုပွမကဵုဒဏ်တပ်ဒဏ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၇။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သာမဏဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ဇအ်သဝ်အောပ်မာ ဟွံမွဲကဵုသဘဴတုပ်သၟဟ် ပ္ဍဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဒတဴဒမံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် သာမဏဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ဇအ်သဝ်အောပ်မာ ဟွံမွဲကဵုသဘဴတုပ်သၟဟ် ပ္ဍဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမတပ်ဒဏ် ကုသာမဏဳမဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာရ။ ပတိတ်ဇြဟတ်လွဳပရာ တၞဟ်နခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံကလိဂွံလာဘ်ရ၊ ပတိတ်ဇြဟတ်လွဳပရာ တၞဟ်နခမဳဂမၠိုၚ် ဂွံဒှ်လလေၚ်ဖဵုရ၊ ပတိတ်ဇြဟတ်လွဳပရာ တၞဟ်နခမဳဂမၠိုၚ် ဟဂွံပဒတဴ ပ္ဍဲဘမတန်ဒၟံၚ်ဒမၠိရ၊ တ္ၜေဟ်လက်လဗပ်ပကီု ဟီုတေၚ်စုတ် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် ပါဒကးအာရၚ်သကအ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမတပ်ဒဏ် ကုသာမဏဳ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံတပ်ဒဏ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမဆေဝ်ဒဝ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဆေဝ်ဒဝ်ကၟာတ်ကၠေံ သာမဏဳဂမၠိုၚ် (ရဴဝွံမ္ဂးလ္ပလုပ်) အာရှာမ်သၚ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ သာမဏဳ ဟိုတ်မဟွံကလိဂွံအခေါၚ်လုပ် အပ္ဍဲအာရှာမ်ဂှ်ရ ဌာန်သအာၚ်လေဝ် စ္ဍးအာအိုတ်ရ၊ ခရှ်လေဝ် ရာံတိတ်အိုတ်ရ၊ ဗော်တဳလေဝ် ပြံၚ်အာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ်ကၟာတ်ကၠေံ (ရဴဝွံမ္ဂးလ္ပလုပ်) အာရှာမ်သၚ်အိုတ်သီုရ၊ ကုခမဳ မဆေဝ်ဒဝ်ကၟာတ်ကၠေံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဌာန်ပဒတဴမံၚ်စံၚ် ဌာန်လုပ်တိတ်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၟာတ်ကၠေံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ (ရဴဝွံမ္ဂးလ္ပစသုၚ်) စၞအာဟာရ သာမဏဳဂမၠိုၚ် မစသုၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဆန်ၜန်စဳရေၚ်တဴ ယာဂုထေက်ကဵုသုၚ်ကီု သံဃဘတ်ကီုအိုတ်မ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ဩဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်သုၚ်ယာဂုအိုတ်ညိ။ ဩဝ်ပြဘိုဂ်ပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ အခိၚ်မဟီုတိုန်ကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံဒကာတအ် ဟိုတ်နူခမဳဂမၠိုၚ် ဆေဝ်ဒဝ်ကၟာတ်လဝ်ဂှ်ရ ဟွံကလိဂွံ (အခေါၚ်သွက်ဂွံစသုၚ်)” ရဴဝွံ သာမဏဳဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် ဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ စၞအာဟာရ သာမဏဳဂမၠိုၚ် မစသုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ စၞအာဟာရ သာမဏဳဂမၠိုၚ် မစသုၚ်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပ (ပွမဆေဝ်ဒဝ်) ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ဝတ္ထုပွမကဵုဒဏ်တပ်ဒဏ်တုဲရ။
၄၄။ ဝတ္ထုပွမဆေဝ်ဒဝ် သီုဟွံပါန်အခေါၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါၚ်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ သာမဏဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ သာမဏဳပိုဲတအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ဣလဵုရော? ဟွံညာတ်ကေတ်ရသွံ ရဴဝွံ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် ဂၠာဲသ္ၚေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ်ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံ သာမဏဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပွမဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၄၅။ ဝတ္ထုပွမလှေံလှန်ကေတ်
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လှေံလှန်ကေတ် သာမဏဳ ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် အလဵုဇကု သ္ဒးဂိုၚ်ကေတ် ဆုဒကဍာ်လာၚ်မုက်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဒှ်ဒဒိုခ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လှေံလှန်ကေတ် ပရိသာတ်ညးသအာၚ်ရ၊ ကုခမဳမလှေံလှန်ကေတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၄၆။ ဝတ္ထုသာမဏဳကဏ္ဍက
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သာမဏဳကဏ္ဍက တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂှ် ပလီုပလာ် ခမဳဗြဴမၞုံယၟုကဏ္ဍကဳရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် သာမဏဳဂှ် ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပ မၞုံသဘဴရဴဝွံရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (ပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ကုသာမဏဳ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာရ။ မၞုံအလေံဂစိုတ်လမျီုညးရ၊ မၞုံအလေံဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ်ဂြပ်ညးရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်မေထုန်မယုတ်မာရ၊ မၞုံအလေံဟီုဂလာန်ကၞိက်ဗ္ဒန်ဟွံဍာံစၟတ်ရ၊ မၞုံအလေံသုၚ်စသိအရက်ရ၊ ဟီုဂရိုဟ်ကျာ်ရ၊ ဟီုဂရိုဟ်ဓရ်ရ၊ ဟီုဂရိုဟ်သၚ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ်မှာရာရ၊ ပလီုပလာ်ခမဳဗြဴရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (ပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ကုသာမဏဳ မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံအၚ်္ဂဂမၠိုၚ်စှ်ပြကာဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၄၇။ ဝတ္ထုခမၞုဲ
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမၞုဲမွဲ ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမၞုဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဍောတ်သွတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပလီုပလာ်အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ဟာဲခမၞုဲ ဩဝ်အာလေၚ်ထောံညိ၊ ဟာဲခမၞုဲ ဩဝ်ကၠေံစ္ဍးအာညိ၊ (နပွမပဒတဴမွဲစွံ) ကေုာံတၠအဲဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ ပရာန်လဟုက်အိုတ်ရ။ ခမၞုဲဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ပရာန်လဟုက်မ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် သာမဏဳဇၞော်ဂမၠိုၚ် မကြိုအ်အုဟ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပလီုပလာ်အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ သာမဏဳဂမၠိုၚ် “ဟာဲခမၞုဲ ဩဝ်အာလေၚ်ထောံညိ၊ ဟာဲခမၞုဲ ဩဝ်ကၠေံစ္ဍးအာညိ၊ (နပွမပဒတဴမွဲစွံ) ကေုာံတၠအဲဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ ပရာန်လဟုက်အိုတ်ရ။ ခမၞုဲဂှ် သာမဏဳဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ပရာန်လဟုက်မ္ဂး ပြာပ်အာဇရေၚ် ဂမာစိၚ်ဂမာချေံဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်နာဲတအ် ဩဝ်ကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပလီုပလာ် အဲအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ဂမာစိၚ်ဂမာချေံဂမၠိုၚ် ပလီုပလာ်တုဲအိုတ်မ္ဂး “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ခမၞုံဂမၠိုၚ်ရ၊ ပၞောဝ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် ခမၞုဲဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ပလီုပလာ်ခမၞုဲဂမၠိုၚ်ဝွံအိုတ်ရ၊ ရဴဝွံဟေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ်ဝွံ ဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟွံပြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမၞုံဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁)
၄၈။ ဝတ္ထုညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ကောန်ဂကူမွဲတၠ မဒှ်ကၠေံနှၚ်အိုတ်ကၠုၚ် နူဂကူဇၞော်ဂှ် ဒှ်ညးဍိုန်ဍောတ် ၜတ်တကတ်တုဲ “အဲတုန် ဒှ်ညးဍိုန်ဍောတ်ရ၊ တၞဟ်နကလိဂွံ ပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ် မဟွံကလိဂွံဏီကီု ပိုဉ်ဟာန်ဘိုဂ်ဘဂ် မကလိဂွံတုဲလေဝ် တၞဟ်နပွမသ္ပညံၚ်ဂွံဇၞော်မောဝ်ကီုဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ၊ အဲ မုရဴနနဲမွဲ သီုဟွံဍောၚ်ၜိုတ် သ္ဂောံဂယိုၚ်လမျီုဗွဲတသိုခ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဒှ်တသိုခ်အိုတ်ရ၊ သ္ဂောံစ စၞစသုၚ်ခိုဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ် ဗၠးဗြဲကျာဂမၠိုၚ် သ္ဂောံတိက်အိုတ်ရ၊ အဲ အလဵုဇကု စဳရေၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ ကးပါဲကၠေဴသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ် သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး အာ အာရှာမ်တုဲ သ္ဂောံပံၚ်ဖက်ပဒတဴမွဲစွံ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂးး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ညးဂှ် အလဵုဇကု စဳရေၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ ကးပါဲကၠေံသော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ် သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဖျောန်ဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး အာ အာရှာမ်တုဲ လ္ၚောဝ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ကလိဂွံမုစိဝသ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ကလိဂွံမုစိဝသ်ရော? ဟီုမ္ဂးဂှ်တုန် မိက်ဟီုသ္ဂး မုမွဲဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ကလေၚ်သၟာန်ရ)။ ယွံကောန်တၠ အ္စာဥပဇ္ၛာယ် တၠအဲတုန် ညးလဵုဂှ်ရော? ရဴဝွံ (သၟာန်အိုတ်ပၠန်ရ)။ ယွံကောန်တၠတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ဟီုမ္ဂးဂှ်တုန် မိက်ဟီုသ္ဂး မုမွဲဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ကလေၚ်သၟာန်ရ)။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠဥပါလိ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ ဩဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ် ခမဳဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ဂကူ မကၠေံနှၚ်အိုတ်ကၠုၚ် နူဂကူဇၞော်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟီုလဴဗ္စ ပရူပရာဂှ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်ဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ညးပြံၚ်အာဗော်တဳဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂—၃)
၄၉။ ဝတ္ထုတိရစ္ဆာန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် နာဂ်မွဲ ဇအိုတ်ဇရ ဂွဂၠေံက္ဍုဟ်မၠေံ ဘဝနာဂ်တုဲ “အဲ မုရဴနနဲမွဲ သ္ဂောံဗၠးၜးတိတ် နူဘတနာဂ်ရော? သ္ဂောံကလိဂွံဒဒှ်မၞိဟ် ဗွဲမပြဟ်ရရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သမန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ၊ ယဝ်အဲ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောတ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး၊ သ္ပခမဳရဴဝွံမ္ဂး အဲ ဗၠးၜးတိတ်နူဘဝနာဂ်ရ၊ ဒဒှ်မၞိဟ်လေဝ် ကလိဂွံဗွဲမပြဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုနာဂ်ဂှ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် နကဵုလွေဟ်အယောၚ်အလာသၟတ်ဗၠာဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုထပိုဲ နာဂ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ပကဵုခမဳပယျၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာမဒှ်လအိတ်မုဟ် ကေုာံခမဳမွဲဇကုရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပ္ဍဲအခၚ်ဖလာၚ်ယး ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် အခိၚ်ခမဳ တိတ်အာမ္ၚးဂှ် သတိတိတ်ဗၠးတုဲ အာစိုပ်ပွမတိက်လှိၚ်ရ။ အလုံဘာမွဲ ပေၚ်ဒၟံၚ်နကဵုဇြုံရ၊ ကဝးဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်နူဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် “ကြက်လုပ်အာရ” ရဴဝွံ ဓရိုဟ်ထောံသၠတြၚ်မ္ဂး ဟိုတ်မဂွံညာတ်ကေတ်အလုံဘာမါဲ ပေၚ်က္ဍတ်ဒၟံၚ်နကဵုဇြုံတုဲ ကဝးဂမၠိုၚ် တိတ်ဒၟံၚ်နူဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဖေက်ဂၟံက်ဒှ်တုဲ သ္ပတဴရမျာၚ်မက္ညာၚ်ကရေဲရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ကၠုၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ပတဴရမျာၚ် မက္ညာၚ်ကရေဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် အလုံဘာမွဲ ပေၚ်ဒၟံၚ်နကဵုဇြုံရ၊ ကဝးဂမၠိုၚ် တိတ်ဒၟံၚ်နူဗ္တၚ်ကျာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် လကိုတ်ၚုဟ်တိုန် နကဵုဗရုရမျာၚ် မဟီုသ္ဂးဂှ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲဇကုရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ တၠအဲဂှ် ဒှ်ညးဂှ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက်တုန် နာဂ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးတိုန်မ္ဂး ယွံကောန်တၠ တၠအဲ မုဟိုတ် သ္ပတဴပွမၞုံသဘဴရဴဝွံရော? ရဴဝွံ (သၟာန်အိုတ်ရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဂကောံခမဳကောံဓရီုတုဲ “မၞးနာဂ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမဇၞော်မောဝ်အိုတ်ရ၊ ယွံနာဂ် တၠအဲ ဩဝ်အာညိ၊ ပ္ဍဲဍုၚ်နာဂ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်မရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါဟ်မရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါဟ် ဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ကီု ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မၚ်မွဲ ဥပေါသ်ညိ၊ ယွံနာဂ်ဂှ် တၠအဲဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်မၚ်မွဲဥပေါဟ်ရဴဝွံမ္ဂး နူဂကူနာဂ်လေဝ် ကြက်ဂွံတိတ်ဗၠးရ၊ ဒဒှ်မၞိဟ်လေဝ် ကြက်လလိဂွံ ဗွဲမပြဟ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုနာဂ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် နာဂ်ဂှ် “အဲ ဟွံမွဲကဵုသဘဴပွမဇၞော်မောဝ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံရ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုပွမဒှ်ဒဒိုခ်စိုတ် ဟွံမိပ်စိုတ်ဒှ်တုဲ သီုကဵုဇွောဝ်တဴဍာ်ရမတ်ဂမၠိုၚ် လရိုအ်ယာံတုဲ စ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်သွက်ဂွံကတဵုဒှ်ကၠုၚ်ပြာကဋ်သဘဴပကတိ နာဂ်ဂမၠိုၚ်တုန် ပွမသွိုန်ဗပိုန်သိပ်ဂၠိပ်မေထုန် ပ္ဍဲနာဂ်ၝောံဇာတ်တုပ် သတိတိတ်ဗၠးတုဲ အာစိုပ်ပွမတိက်လှိၚ်ၜါပြကာဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တိရစ္ဆာန်ဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၄)
၅၀။ ဝတ္ထုညးဂစိုတ်မိ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သၟတ်ဗၠာဲမွဲ ဂစိုတ်ဒးမိအံက်တုဲ ဇအိုတ်ဇကု ဂွဂၠေံက္ဍုဟ်မၠေံကမ်ပွသရာံပါပ်ဂှ်တုဲ “အဲ မုရဴနနဲမွဲ သ္ဂောံသ္ပတဴ ပွမတိတ်ဗၠး နူကမ်ပွသရာံပါပ်ဝွံရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ၊ ယဝ်အဲ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး၊ သ္ပခမဳရဴဝွဴမ္ဂး အဲသ္ပတဴ ပွမတိတ်ဗၠး နူကမ်ပွသရာံပါပ်ဝွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသၟတ်ဗၠာဲဂှ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗၠာဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠဥပါလိ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံလေဝ် နာဂ်ဂှ် နိမိတ်ဗဒှ်လွေဟ်သၟတ်ဗၠာဲတုဲမ္ဂး ကေၚ်ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠဥပါလိ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ ဩဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ် သၟတ်ဗၠာဲဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗၠာဲဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟီုလဴဗ္စပရူပရာဂှ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးဂစိုတ်မိဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံအယောၚ်အလာ) ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၅)
၅၁။ ဝတ္ထုညးဂမၠိုတ်မ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သၟတ်ဗၠာဲမွဲ ဂစိုတ်ဒးမအံက်တုဲ ဇအိုတ်ဇကု ဂွဂၠေံက္ဍုဟ်မၠေံကမ်ပွသရာံပါပ်ဂှ်တုဲ “အဲ မုရဴနနဲမွဲ သ္ဂောံသ္ပတဴ ပွမတိတ်ဗၠး နူကမ်ပွသရာံပါပ်ဝွံရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဓရ်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မသၟဟ်သၟန်အိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဒ္ဂေတ်တဴမပြဲအိုတ်ရ၊ မၞုံအလေံဟီုသ္ဂးဍာံစၟတ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုသဳလအိုတ်ရ၊ မၞုံသဘဴခိုဟ်ဆာဲအိုတ်ရ၊ ယဝ်အဲ သ္ဂောံသ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်မ္ဂး၊ သ္ပခမဳရဴဝွဴမ္ဂး အဲသ္ပတဴ ပွမတိတ်ဗၠး နူကမ်ပွသရာံပါပ်ဝွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသၟတ်ဗၠာဲဂှ်ပၠန်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗၠာဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠဥပါလိ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာတေံလေဝ် နာဂ်ဂှ် နိမိတ်ဗဒှ်လွေဟ်သၟတ်ဗၠာဲတုဲမ္ဂး ကေၚ်ပခမဳပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံကောန်တၠဥပါလိ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ ဩဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ် သၟတ်ဗၠာဲဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်ဥပါလိအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟတ်ဗၠာဲဂှ် တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟီုလဴဗ္စပရူပရာဂှ်ရ။ တဳလပိုဉ်ဥပါလိ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ညးဂစိုတ်မဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံအယောၚ်အလာ) ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၆)
၅၂။ ဝတ္ထုညးဂစိုတ်တၠအရှန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် နူဍုၚ်သာကေတ သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ် ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုအိုတ်ရ၊ ပြိုက်ဂစိုတ်ထောံ ခမဳလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ နူဍုၚ်သာရဝှ် တြုံသကအ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ရပ်ဂွံကမၠတ်ဒမၠလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဒမၠလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ဒဴအိုတ်ရ။ ကမၠတ်ဒမၠမဂြိပ်ဒဴဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဒမၠရပ်ဂွံဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တၞဟ်နဂစိုတ်အိုတ်ရ။ ကမၠတ်ဒမၠ မဂြိပ်ဒဴတုဲပဒၟံၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ဒးကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် မရၚ်တၠုၚ်ဏာ တၞဟ်နဂစိုတ်ဂှ်တုဲ “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ဒဴထောံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ရပ်ဂွံပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်လေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပတဴမုကမၠောန်ပွမွဲအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တုန် တၠအရှန်ဂမၠိုၚ်ဖအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ညးဂစိုတ်တၠအရှန်ဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံအယောၚ်အလာ) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၇)
၅၃။ ဝတ်ထုညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် နူဍုၚ်သာကေတ သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ် ခမဳဗြဴလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုအိုတ်ရ၊ ပလီုပလာ်တ်ထောံ ခမဳဗြဴလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ နူဍုၚ်သာရဝှ် တြုံသကအ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ရပ်ဂွံကမၠတ်ဒမၠလ္ၚဵုဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဒမၠလ္ၚဵုဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ဒဴအိုတ်ရ။ ကမၠတ်ဒမၠမဂြိပ်ဒဴဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ကမၠတ်ဒမၠရပ်ဂွံဂမၠိုၚ် ရၚ်တၠုၚ်ဏာ တၞဟ်နဂစိုတ်အိုတ်ရ။ ကမၠတ်ဒမၠ မဂြိပ်ဒဴတုဲပဒၟံၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ညာတ်ဒးကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် မရၚ်တၠုၚ်ဏာ တၞဟ်နဂစိုတ်ဂှ်တုဲ “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂြိပ်ဒဴထောံဂှ် ခိုဟ်သန်ရ၊ ယဝ်ရပ်ဂွံပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်လေဝ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်လေဝ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပတဴမုကမၠောန်ပွမွဲအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ညးပလီုပလာ်ခမဳ ဗြဴဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံအယောၚ်အလာ) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ညးပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံခမဳတအ် ညးသ္ပညံၚ်ဆီကျာ်ဂွံပ္ဍူအာဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၈—၉—၁၀)
၅၄။ ဝတ္ထုဥဘတောဗျဉ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၆။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ဥဘတောဗျဉ်မွဲ ပခမဳ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဥဘတောဗျဉ်ဂှ် သ္ပလေဝ်သ္ပ ၁ ရ၊ ကဵုသ္ပလေဝ်ကဵုသ္ပရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဥဘတောဗျဉ်ဂှ် ဟွံဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ရ၊ သ္ပဒးကဵုခမဳပယျၚ်မ္ဂး သ္ဒးပြာမ်ပၠေၚ်ကၠေံ (သ္ဒးပလီုပလာ်ကၠေံ အယောၚ်အလာ) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၁)
၅၅။ ဝတ္ထုမပ္တံညးဟွံမွဲကဵုဥပဇ္ၛာယ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၇။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဥပဇ္ၛာယ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၂)
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳ မပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၃)
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်ဂိုဏ်ရ၊ ကုခမဳ မပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၄)
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်သၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ပကဵုပယျၚ်နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ထေယျသံဝါသကအိုတ်ရ ။ ပ ။ ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် တိတ္ထိယပက္ကန္တအိုတ်ရ ။ ပ ။ ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် တိရစ္ဆာနဂတအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ်နကဵုဥပဇ္ၛာယ် မာတုဃာတကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ပိတုဃာတကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် အရဟန္တဃာတကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ဘိက္ခုနဳဒူသကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် သံဃဘေဒကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ်နကဵုဥပဇ္ၛာယ် လောဟိတုပ္ပါဒကအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ဥဘတောဗျဉ်အိုတ်ရ။
၁။ သ္ပ—မ္ဂးဂှ် နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်တြုံဇကု ပွမသိပ်ဂၠိပ်မေထုန် ပ္ဍဲမၞိဟ်ဗြဴရ။ ကဵုသ္ပ—မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲအၚ်္ဂဇာတ်မၞိဟ်ဗြဴဇကုဂှ် ပွမကဵုတြုံဂမၠိုၚ် သိပ်ဂၠိပ်မေထုန်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်ခမၞုဲရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ထေယျသံဝါသကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် တိတ္ထိယပက္ကန္တရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် တိရစ္ဆနဂတရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် မာတုဃာတကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ပိတုဃာတကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် အရဟန္တဃာတကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်ဘိက္ခုနဳဒူသကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် သံဃဘေဒကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် လောဟိတုပ္ပါဒကရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ် ဥဘတောဗျဉ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၅)
၅၆။ ဝတ္ထုမပ္တံညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်အိုတ်ရ။ (ခမဳမဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ်) ဟိုတ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ် ဒုၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နကဵုတဲဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီုသွံ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၆)
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုသ္ၚာအိုတ်ရ။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုသ္ၚာရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၇)
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာအိုတ်ရ။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နကဵုတဲဂမၠိုၚ် သီုဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၈)
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဗဗေၚ်မဂၠေံနၚ်အိုတ်ရ။ အခိၚ်သ္ပပယျၚ်တုဲဂှ် ကလေၚ်ကေတ်ဏာ ဗဗေၚ်အိုတ်ရ။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နကဵုတဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဗဗေၚ် မဂၠေံနၚ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၁၉)
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် နကဵုသ္ၚာမဂၠေံနၚ်အိုတ်ရ။ အခိၚ်သ္ပပယျၚ်တုဲဂှ် ကလေၚ်ကေတ်ဏာ သ္ၚာအိုတ်ရ။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုသ္ၚာမဂၠေံနၚ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၀)
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ် နကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာမဂၠေံနၚ်အိုတ်ရ။ အခိၚ်သ္ပပယျၚ်တုဲဂှ် ကလေၚ်ကေတ်ဏာ ဗဗေၚ်သ္ၚာအိုတ်ရ။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) “ညံၚ်ရဴတဳဂမၠိုၚ်ကီု ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် နကဵုတဲဂမၠိုၚ် သီုမဟွံမွဲကဵုယာတ်ဂၞံၚ်ဂၞါတ်ဇကုအိုတ်ရ” ရဴဝွံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာမဂၠေံနၚ်ရ၊ ကုခမဳ မသ္ပကဵုပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (၂၁)
ခဏ်မဟွံထေက်ကဵုသ္ပခမဳပယျၚ်ၜါစှော်မွဲတုဲရ။
၅၇။ စၞောန်ထ္ၜးကဵုညးဟွံထေက်ကဵုသ္ပထပိုဲခမဳပိစှ်ေၜါ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဇိုၚ်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲဇိုၚ်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကတောဝ်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမုဟ်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးက္တောဝ်မုဟ်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလပုဟ်ဇိုၚ်, လပုဟ်တဲပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးၝောံဇိုၚ်, ၝောံတဲပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလတေၚ်ဇၞော်ပိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလပုဟ်ဇိုၚ်, လပှော်တဲဗာန်စပ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကုန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးသဝ်ကွအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမၞုံကဵုယဲကတောတ်ပ္ဍဲကအ် (ယဲကအ်ဇၞော်၊ ကအ်ဂုဏ်) အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတက်ပ္ဍဵုတဆိပ်ပသဲဂမ္တဴအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဒးဒုၚ်ကဵုဒဏ်ၜဝ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဒးဒုၚ်လလောၚ်တြးလဝ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ညာတ်ဂှ် ဂစိုတ်ညိအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဇိုၚ်တဍိုပ် (ဇိုၚ်ဓဇက်) အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမၞုံကဵုယဲဟွံဒးရးဝဳဗၠးဟွံမာန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညး (ဗီုပြၚ်ယောၚ်ယာတုဲ) ပလီုပလာ်ပရိသာတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမတ်ကၠက်မွဲဒိုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲဇိုၚ်တ္ၚံက်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးခ္ဍဴဇိုၚ်ဝေန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလၟေန်ချိုန်မွဲဒကုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလၟေန်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဗျုအိုတ်ဓတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမတ်ကၠက်ၜါဒိုဟ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဟအ, ဠဴအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကတောဝ်ဍိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ဠဴလေဝ်ဠဴအိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဠဴလေဝ်ဠဴ ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ဠဴလေဝ်ဠဴ ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဇိုၚ်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲဇိုၚ်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကတောဝ်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမုဟ်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပသ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးက္တောဝ်မုဟ်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပသ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလပုဟ်ဇိုၚ်, လပုဟ်တဲပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးၝောံဇိုၚ်, ၝောံတဲပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလတေၚ်ဇၞော်ပိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလပုဟ်ဇိုၚ်, လပှော်တဲဗာန်စပ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကုန်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးသဝ်ကွရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမၞုံကဵုယဲကတောတ်ပ္ဍဲကအ် (ယဲကအ်ဇၞော်၊ ကအ်ဂုဏ်) ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတက်ပ္ဍဵုတဆိပ်ပသဲဂမ္တဴရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဒးဒုၚ်ကဵုဒဏ်ၜဝ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဒးဒုၚ်လလောၚ်တြးလဝ် ရဴဝွံမ္ဂး ဌာန်ညာတ်ဂှ် ဂစိုတ်ညိရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဇိုၚ်တဍိုပ် (ဇိုၚ်ဓဇက်) ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမၞုံကဵုယဲဟွံဒးရးဝဳဗၠးဟွံမာန်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညး (ဗီုပြၚ်ယောၚ်ယာတုဲ) ပလီုပလာ်ပရိသာတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမတ်ကၠက်မွဲဒိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးတဲဇိုၚ်တ္ၚံက်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးခ္ဍဴဇိုၚ်ဝေန်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလၟေန်ချိုန်မွဲဒကုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးလၟေန်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဗျုအိုတ်ဓတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးမတ်ကၠက်ၜါဒိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဟအ, ဠဴရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကတောဝ်ဍိုၚ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ဠဴလေဝ်ဠဴရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးဠဴလေဝ်ဠဴ ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ် ညးကၠက်လေဝ်ကၠက် ဠဴလေဝ်ဠဴ ကတောဝ်လေဝ်ဍိုၚ်ရ။ ကုခမဳ မသ္ပကဵုထပိုဲပယျၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခဏ်မထ္ၜးကဵုညးဟွံထေက်ကဵုသ္ပထပိုဲခမဳပိစှော်ၜါတုဲရ။
၅၈။ ဝတ္ထုအလဇ္ဇဳနိဿယဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုနိဿယ ကုခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယ ကုခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုခမဳကဵုဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပဗ္ဒာဲနိဿဲကဵု ခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်လေဝ် ခြာဟွံလအ်ဟေၚ် ဒှ်အာခမဳအလဇ္ဇဳ ယုတ်သဝ်ပရေအ်ဇအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ပဗ္ဒာဲနိဿဲကဵု ခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ၊ ကုခမဳပဒတဴဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယ ကုခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်ရ၊ သ္ပဗ္ဒာဲနိဿဲကဵု ခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ဂွံပါ်ပါဲတီကေတ် လဇ္ဇဳ, အလဇ္ဇဳမာန်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကြက်သ္ပစဵုကဵုမတီ ဒဒှ်သဘဴမတုပ်သၟဟ် ကေုာံခမဳခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ တၞဟ်နလၟတ်မၚ်ဗၞတ်ပန်တ္ၚဲမသုန်တ္ၚဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၅၉။ ဝတ္ထုနိဿယ မပ္တံခမဳကွာ်တရဴဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သိုဟွံကေတ်နိဿယဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် သီုမၞုံကဵုကိစ္စ ဒးဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် သွိုန်ဗပိုန်တဴတရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ညိရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမသွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာန်မဂၠိၚ်သ္ၚောဲ မဟဂွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် တၞဟ်နပဒတဴ သီုဟွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု သွိုန်ဗပိုန်တဴ တရဴအဓာမဂၠိၚ်သ္ၚောဲ ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးအိုတ်မ္ဂး စိုပ်အာဘာမွဲအိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ၜါဇကုဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကုဂှ် ဂိယဲအာရ။ ကုခမဳမဂိယဲဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သီုဟွံကေတ်နိဿယဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် သီုမၞုံကဵုကိစ္စ ဒးဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် ဂိယဲအာရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ညိရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲ မဟဂွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် တၞဟ်နပဒတဴ သီုဟွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုခမဳမကၠောန်ၜိုတ် ခမဳဂိယဲဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သီုဟွံကေတ်နိဿယဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် မၞုံကဵုကိစ္စ ဒးဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီရ၊ ခမဳဝွံလေဝ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ညိရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမကၠောန်ၜိုတ်ခမဳဂိယဲ မဟဂွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် (ခမဳဂိယဲ) ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ဂှ် အာတ်အခေါၚ်မ္ဂး တၞဟ်နပဒတဴ သီုဟွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ကုခမဳဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲဘာဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်တသိုခ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သီုဟွံကေတ်နိဿယဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် မၞုံကဵုကိစ္စ ဒးဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် ပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ပ္ဍဲဘာဝွံ ဒှ်လေဝ်ဒှ်တသိုခ်ကုအဲရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ညိရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမပဒတဴပ္ဍဲဂြိုပ် မဟဂွံဂိုၚ်ကေတ်နိဿယဏီဂှ် ပသမ္တီ ပွမပဒတဴ ဗွဲတသိုတ်ဂှ်တုဲ ‘အခိၚ်အ္စာကဵုနိဿယ မဗဗွဲက္ညကၠုၚ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်နိဿယတုဲ ကြက်ပဒတဴရ’ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) တၞဟ်နပဒတဴသီုဟွံဂိုၚ်ကေတ် နိဿယဂှ် ကဵုအခေၚ်ရ’ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၀။ ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဗှ်ကမ္မဝါစ် နကဵုတၞောဝ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် အလံပယျၚ် ဒှ်ကၠုၚ်ကုတဳလပိုဉ်မဟာကဿပရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာကဿပဂှ် “ယွံအာနန္ဒ ဩဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ကမ္မဝါစ် အလံၚ်ပယျၚ်ဝွံညိ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်တဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ တဳလပိုဉ်အာနန္ဒဂှ် “အဲဟွံဂံၚ်သကာ တၞဟ်နဂိုၚ်ကေတ်ယၟု မှာထေရ်ရ၊ မှာထေရ်ဂှ် ဒှ်အ္စာမဂပ်ဝ်သ္ပအဲပရဲ အဲဍိက်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဗွဲတၞောဝ်လေဝ် တၞဟ်နပွမဗှ်ဖ္ဍောတ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် ကဵုအခါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၁။ ဝတ္ထုမပ္တံအလံၚ်ပယျၚ်ၜါဇကု
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် အလံပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ဒှ်ကၠုၚ်ကုတဳလပိုဉ်မဟာကဿပအိုတ်ရ။ အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ၜါဇကုဂှ် “အဲသ္ပပယျၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ အဲသ္ပပယျၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ” ရဴဝွံ ကယျာန်ဓဝါတ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမဗှ်ဖ္ဍောတ်ကမ္မဝါစ် အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ၜါဇကု မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် အလံပယျၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ကၠုၚ်ကုထေရ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်ရ။ အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “အဲသ္ပပယျၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ အဲသ္ပပယျၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ” ရဴဝွံ ကယျာန်ဓဝါတ်အိုတ်ရ။ မှာထေရ်ဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် လၟုဟ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဗှ်ဖ္ဍောတ်ကမ္မဝါစ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ်သီုဖအိုတ် မွဲဒမြိပ်ဓဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမဗှ်ဖ္ဍောတ်ကမ္မဝါစ် အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ၜါဇကုပိဇကု မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ပွမဗှ်ဖ္ဍောတ်ဂှ်လေဝ် နကဵုဥပဇ္ၛာယ်မွဲဇကုဟေၚ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပရ၊ နကဵုဥပဇ္ၛာယ်တၞဟ်တၞဟ်ဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၂။ ကဵုအခေါၚ်သ္ပပယျၚ် ညးမၞုံကဵုအာယုက်ၜါစှော် သီုတ္ၚဲပဋိသန္ဓိ
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလပိုဉ်ကုမာရကဿပ မၞုံကဵုအာယုက်ၜါစှော် မွဲဟာန်ကေုာံတ္ၚဲပဋိသန္ဓိတုဲ သ္ပပယျၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲမသ္ပပယျၚ်တုဲတု် ရိုဟ်လၟိဟ်ကေုာံတ္ၚဲပဋိသန္ဓိမှ အာယုက်ပေၚ်ပၜါစှော်ရ၊ ဒှ်ပယျၚ်ဟာ၊ ဟွံဒှ်ပယျၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုတဳလပိုဉ်ကုမာရဥသပရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် သ္ပတမ်နူစိုတ်မကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ဝိညာဏ်မကတဵုဒှ်ကၠုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပ္ဍဲဗုၚ်ဂၞဴမိတုဲ ဒှ်ပွမကတဵုဒှ်မၞိဟ်ညးဂှ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမသ္ပကဵုပယျၚ် ပူဂိုလ်မပေၚ်အာယုက်ၜါစှော် မွဲဟာန်ကေုာံတ္ၚဲပဋိသန္ဓိဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၆၃။ အစဳဇန်သ္ပခမဳပယျၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယဲပၞီခါဒုတ် ယဲခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ ယဲကသံက်သၠာ ယဲခ္ဍက်ယဲမှတ် ယဲကြအ်ယှောတ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ်ဂှ် တၞဟ်နပွမသၟာန် ဟိုတ်အရာဂမၠိုၚ်စှ်ပိပြကာ မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် (ဒဒှ်ခမဳ) ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ ယဲပၞီခါဒုတ် ယဲခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ ယဲကသံက်သၠာ ယဲခ္ဍက်ယဲမှတ် ယဲကြအ်ယှောတ် ယဲဂမၠိုၚ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံကုတၠအဲအိုတ်ဟာ၊ ဒှ်ကောန်မၞိဟ်ဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်မၞိဟ်တြုံဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်ညးတဝ်စၞေဟ် (နူဒဒှ်ဍိက်) တုဲဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံမွဲကဵုဂတှ်ဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုခစသၟိၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာသၟိဟ်ဟာ၊ ဒှ်ညးမိမဂမၠိုၚ် ကဵုအခေါၚ် (သွက်ဂွံပခမဳ) ဟာ၊ ဒှ်ညးပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်ဟာ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ကုတၠအဲဟာ၊ တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော? အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော?” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံဒၠောံဗတောန် အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် (ဗွဲကိုပ်ကၠာ) ဂှ် သၟာန်တဴဟိုတ်အရာဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်အိုတ်ရ။ အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် ရောံဒညဂွဂစိုၚ်အိုတ်ရ၊ မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်အိုတ်ရ။ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဟီုသှ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဒၠောံဗတောန်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲမှ တၞဟ်နပွမသၟာန် သဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ်ပကဵုအန္တရာယ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ (ခမဳဂမၠိုၚ်) ဒၠောံဗတောန်တဴ ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ဂှ်ဟေၚ်အိုတ်ရ။ အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ရောံဒညဂွဂစိုၚ်အိုတ်ရ။ မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်အိုတ်ရ။ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နဟီုသှ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဒၞါဲမဗဗွဲတုဲမှ တၞဟ်နပွမသၟာန် ဟိုတ်အရာဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ”။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဒၠောံဗတောန်ရ—
၁၂၆။ ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ဒးကဵုအလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ဂိုၚ်ကေတ်ဥပဇ္ၛာယ်ရ၊ ကြဴနူဂှ် သ္ဒးဟီုလမိၚ်လဴထ္ၜးကဵု ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ဣဝွံဂှ် ဗဗေၚ်တၠအဲရ၊ ဣဝွံဂှ် သကိုပ်တၠအဲရ၊ ဣဝွံဂှ် သ္ၚာကၞေဟ်တၠအဲရ၊ ဣဝွံဂှ် သပိုၚ်တၠအဲရ၊ ဩဝ်အာညိ၊ ဩဝ်ဒတူဒၟံၚ် ပ္ဍဲဌာန်မၞုံယၟုဝွံညိ ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲကဵုပွမစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ဂှ် ဒၠောံဗတောန်တဴ ဗွဲဟွံဒးရးအိုတ်မ္ဂး အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ် ရောံဒညဂွဂစိုၚ်အိုတ်ရ၊ မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်အိုတ်ရ။ ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နကဵုသှ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဟွံမွဲကဵုပွမစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ဟဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ရ၊ ကုခမဳ မဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် ကဵုအခေါၚ်တၞဟ်နဒၠောံဗတောန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခမဳမဟွံကလိဂွံသၟိတ်ဂမၠိုၚ် ဒၠောံဗတောန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳ မဟွံကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန်ရ၊ ကုခမဳမဒၠောံဗတောန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နဒၠောံဗတောန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုသၟိတ်ရ— အလဵုဇကုဂှ် ဒးကဵုသၟိတ်ကဵု ဇကုဇကုရ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးကဵုသၟိတ်ကဵုခမဳမွဲသအာၚ်ရ၊ အလဵုဇကုဂှ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်ကဵုသၟိတ်ကဵု ဇကုဇကုရော? ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ အဲဍိက်ဒၠောံဗတောန် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ အလဵုဇကုဂှ် ဒးကဵုသၟိတ်ကဵုဇကုဇကုရ။ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်ကဵုသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရော? ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ ဒၠောံဗတောန် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးကဵုသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ခမဳမကလိဂွံသၟိတ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် အလံၚ်ပယျၚ်တုဲ “ယွံအလံၚ်ပယျၚ် ဩဝ်ကလၚ်ညိ၊ အခိၚ်ဝွံတုန် ဒှ်အခိၚ်တၠအဲ ဒးဟီုဍာံစၟတ်ဟေၚ်ရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဒးဟီုဍာံပြဟေၚ်ရ၊ အဲသၟာန်စၟဳစၟတ်တဴ သဘဴမကတဵုဒှ် (အပ္ဍဲဇကုဇကု) ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်မ္ဂး “နွံတဴပြာကဋ်ဂှ် နွံရ၊ ဟွံမွဲတဴပြာကဋ်ဂှ် ဟွံမွဲရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ လ္ပဒှ်ရောဒညဂွဂစိုၚ်ညိ၊ လ္ပဒှ်မုက်မတ်ဟွံကျေဝ်ညိ၊ အတိုၚ်ကြက်သ္ဂးဂတဝွံ ကြက်သၟာန်စၟဳစၟတ် တၠအဲအိုတ်ရ။ အပ္ဍဲဇကုတၠအဲဂှ် ယဲပၞီခါဒုတ် ယဲခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ ယဲကသံက်သၠာ ယဲခ္ဍက်ယဲမှတ် ယဲကြအ်ယှောတ် ယဲဂမၠိုၚ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံအိုတ်ဟာ၊ ဒှ်ကောန်မၞိဟ်ဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်မၞိဟ်တြုံဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်ညးတဝ်စၞေဟ် (နူဒဒှ်ဍိက်) တုဲဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံမွဲကဵုဂတှ်ဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုခစသၟိၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာသၟိဟ်ဟာ၊ ဒှ်ညးမိမဂမၠိုၚ် ကဵုအခေါၚ် (သွက်ဂွံပခမဳ) ဟာ၊ ဒှ်ညးပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်ဟာ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ကုတၠအဲဟာ၊ တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော? အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော?” (ရဴဝွံ ကြက်သၟာန်စၟဳစၟတ်အိုတ်ရ) ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။ (အ္စာဒၠောံဗတောန် ကေုာံအလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်) ကၠုၚ် (လဒေါဝ်သၚ်) မွဲစွံအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ကၠုၚ်မွဲစွံရ၊ အ္စာမဒၠောံဗတောန် ကၠုၚ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ အဲဍိက် ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် အလံၚ်ပယျၚ်ဂှ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (လုပ်) ကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ “ဩဝ် (လုပ်) ကၠုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ (ပလံၚ်ပယျၚ်ဂှ်) ကဵုလ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲ လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး သီုမကဵုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် (အဲဍိက်) အာတ်အခေါၚ်သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုဓရ်ဇြဟာန်ဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ ဩဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ညိ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ။ ပ ။ ဩဝ်ပကဵုခမဳပယျၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုအာတ်အခေါၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ အဲဍိက် သၟာန်သဘဴဓရ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ “ယွံအလံၚ်ပယျၚ် ဩဝ်ကလၚ်ညိ၊ အခိၚ်ဝွံတုန် ဒှ်အခိၚ်တၠအဲ ဒးဟီုဍာံစၟတ်ဟေၚ်ရ၊ ဒှ်အခိၚ်ဒးဟီုဍာံပြဟေၚ်ရ၊ အဲသၟဋ္ဌာန်စၟဳစၟတ်တဴ သဘဴမကတဵုဒှ် (အပ္ဍဲဇကုဇကု) ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ “နွံတဴပြာကဋ်ဂှ် နွံရ၊ ဟွံမွဲတဴပြာကဋ်ဂှ် ဟွံမွဲရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ အပ္ဍဲဇကုတၠအဲဂှ် ယဲပၞီခါဒုတ် ယဲခ္ဍတ်ဗြိုအ်မာ ယဲကသံက်သၠာ ယဲခ္ဍက်ယဲမှတ် ယဲကြအ်ယှောတ် ယဲဂမၠိုၚ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ နွံအိုတ်ဟာ၊ ဒှ်ကောန်မၞိဟ်ဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်မၞိဟ်တြုံဇေတ်ဇေတ်ဟာ၊ ဒှ်ညးတဝ်စၞေဟ် (နူဒဒှ်ဍိက်) တုဲဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံမွဲကဵုဂတှ်ဟာ၊ ဒှ်ညးဟွံသေၚ်ကဵုခစသၟိၚ် ရၚ်တၠုၚ်ကေၚ်ကာသၟိဟ်ဟာ၊ ဒှ်ညးမိမဂမၠိုၚ် ကဵုအခေါၚ် (သွက်ဂွံပခမဳ) ဟာ၊ ဒှ်ညးပေၚ်အာယုက်ၜါစှော်ဟာ၊ ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ကုတၠအဲဟာ၊ တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော? အ္စာဥပဇ္ၛာယ်တၠအဲ မၞုံယၟုသာ်လဵုရော?” (ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ)။ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ—
၁၂၇။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူသဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်ရ၊ ကုအလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ် သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရောၚ်။
ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူသဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်ရ၊ ကုအလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ် သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ သၚ်ပကဵုသ္ခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူသဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်ရ၊ ကုအလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ် သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ သၚ်ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဟီုသ္ဂးဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ (သ္ပဟိုတ်ကဵု) တဳလပိုဉ်မၞုံယၟုဝွံတုဲ မိက်သ္ပခမဳပယျၚ်ရ၊ သအးဇ္ၚးနူသဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်ရ၊ ကုအလံၚ်ပယျၚ်ဂှ် ဗဗေၚ်သ္ၚာ ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ အာတ် သၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ် နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ သၚ်ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုခမဳပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်မၞုံယၟုဝွံ နကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ အစဳဇန်သ္ပခမဳပယျၚ်တုဲရ။
၆၄။ အရာနိဿဲဗ္ဒာဲပန်ပြကာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၈။ ပ္ဍဲခမဳမဒှ်ပယျၚ်ဂှ်ဟေၚ် သ္ဒးၜတ်ဗၞတ်သၞိၚ်ရ၊ သ္ဒဟီုလၟိၚ်ဥတု (ဃောကၠုၚ်စိုပ်) ရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်အခိၚ်အခါတ္ၚဲရ၊ ပံၚ်ပကောံ (သၞိၚ်, ဥတု, တ္ၚဲ) တုဲ သ္ဒးဟီုလၟိၚ် (တ္ၚဲဒှ်ခမဳ) ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်အရာနိဿဲဗ္ဒာဲဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာရ— ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵုပိဏ္ဍပါတ် မဒုၚ်သဇိုၚ်နကဵုတၚ်က္ၜံၚ်ၜါတုဲ မကလိဂွံဂှ် တၠအဲ ခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသဵုနွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန်ကုသၚ် ပိဏ္ဍပါတ်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ်မိဘိက်နိမန် ပိဏ္ဍပါတ်ထောံမာဲတုဲမကဵုဒါန် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန်ပက်မံက်ပက်စွေက် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုဒါန် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ပိဏ္ဍပါတ်မကဵုတ္ၚဲဒတိတ်မွဲတ္ၚဲ (တ္ၚဲတိတ်) လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ×။ ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵု သ္ၚာပံသုကူ မကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ်ခၞိက်တိဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသဵုနွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး သ္ၚာတောဝ်ခေါမ သ္ၚာတောဝ် သ္ၚာတောဝ်သုတ် သ္ၚာကၟဝ် သ္ၚာတောတ်ကာန် သ္ၚာနှဴလဝ်တောဝ်မသုန်သာ်တုဲ တုတ်လဝ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)။
ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵု ဘာမတွံဂးသၟဝ်တၞံဆုဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသဵုနွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ဘာဖျေံစၟဳၜါလပါ် ဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ် ပြာသာဒ်ပန်ကၠၚ် ပြသာဒ်ခၠုပ် ထီုဂိုဟ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ)။
ပ္ဍဲဒဒှ်ခမဳ မသ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵု ဂဥုဲမဂပ်ဝ်ထီုဗးလဝ် နကဵုပဿဴဂၠဴသမ္အုဲဂှ် တၠအဲခမဳတၟိ လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဇကု သ္ဒးပတိတ်ဇြဟတ်ရ။ (ပိုဉ်ကုသဵုနွံတုဲ) လာဘ်ဂၠိုၚ်ဂၠၚ်လောန်မ္ဂး ကၠေၚ်သွဟ် ကၠေၚ်တၟိ ကၠေၚ် ဍာ်သာဲ တၚ်လာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် (သ္ပပြဘိုဂ်ဂပ်ဝ်ဏီရ) ရဴဝွံ (သ္ဂးဟီုလၟိၚ်ရ)။ အရာနိဿဲဗ္ဒာဲပန်ပြကာတုဲရ။
၆၅။ ဓရ်မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပပန်ပြကာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပကဵုပယျၚ်ခမဳမွဲဇကုတုဲ သၟေဟ်စွံလဝ်မွဲဇကုဓဝ်တုဲမ္ဂး စ္ဍးအာအိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် လက်ကရဴမှ ကၠုၚ်တဴညးမွဲဓဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ညာတ်ဒးသမ္ဘာတြေံတုဲ “လၟုဟ် တၠအဲ ပဒၟံၚ်ခမဳဟာ” ရဴဝွံ သမ္ဘာတြေံဂှ် သၟာန်တုဲ ဍာံပြရ၊ အဲပဒၟံၚ်ခမဳရ ရဴဝွံ ကလေၚ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ဒ္ဂေတ်မေထုန်ဂှ် ဇြိုၚ်ကဵုကလိဂွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ဩဝ်သွိုန်ဗပိုန် ဒ္ဂေတ်မေထုန်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂှ် သွိုန်ဗပိုန်ဒ္ဂေတ်မေထုန် ကုဗြဴဂှ်တုဲ လအ်လမှဂွံအာရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ မုဟိုတ် လအ်တဴဗၞတ်လလအ်ဝွံရော?” ရဴဝွံ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သ္ပကဵုပယျၚ်တုဲမ္ဂး တၞဟ်နကဵုသကအ်ပွံၚ်ကီု တၞဟ်နကဵုမဟီုလဴ မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာကီုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ခမဳမဒှ်ပယျၚ်တုဲဂှ် ပ္ဍဲတိရစ္ဆာန်ၝောံလေဝ် ဟဂပ်ဝ်သွိုန်ဗပိုန် ဒ္ဂေတ်မေထုန်ရ၊ ခမဳမသွိုန်ဗပိုန် ဒ္ဂေတ်မေထုန်ဂှ် ခမဳ ဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဗွဲဥပမာတုန် တြုံက္ဍိုပ်ပိုတ်အာတုဲဂှ် ၜိုန်ကလေၚ်ဗ္ဂပ်ဖျပ်ဒက်စုတ် ခန္ဓဇကုကေုာံက္ဍိုပ်ဂှ်လေဝ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံထေက်ကဵု တၞဟ်နဂျိုၚ်လမျီုကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ခမဳဂှ် သွိုန်ဗပိုန်ဒ္ဂေတ်မေထုန်မ္ဂး ခမဳ ဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ဒ္ဂေတ်မေထုန်ဂှ် စဵုကဵုလအိတ်လမျီု (လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ်တန်တဴပ္ဍဲဇကု) တၠအဲ ဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပရ။ ခမဳမဒှ်ပယျၚ်တုဲဂှ် နကဵုဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် ဟဂပ်ဝ်ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် ဂြပ်တၠညးဟွံကဵုရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ပတမ်နူချောဲချာမွဲကရေက်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ်ရ။ ယြဴခမဳမွဲ နကဵုဗွဝ်စိုတ် မမိက်ကၠတ် သီုတၠညးဟွံကဵုဂှ် ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ်မွဲမးကီု ဂြပ်မထေက်တန်မွဲမးကီု ဂြပ်မလောန်လတူမွဲမးကီုရ၊ ခမဳဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဟွံသေၚ်ရ။
ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၞးဆုမဖျိုဟ်ပြဟ်စှ်ေနူတဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံထေက်ကဵု တၞဟ်နကလေၚ်ဍိုပ်ဍဴ မွဲလှ်ေပၠန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ခမဳဂှ် နဗွဝ်စိုတ်မမိက်ကၠတ် သီုတၠညးဟွံကဵုဂှ် ဂိုၚ်ကၠတ်ကေတ် မွဲမးကီု ဂြပ်မထေက်ကဵုမွဲမးကီု ဂြပ်မလောန်လတူမွဲမးကီုမ္ဂး ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ပွမကၠတ်ဂှ် စဵုကဵုလအိတ်လမျီု (လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴပ္ဍဲဇကု) တၠအဲ ဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပရ။
ခမဳမဒှ်ပယျၚ်တုဲဂှ် နကဵုစေတနာမမိက်ကဵုချိုတ် ‘မၞုံကဵုစေတနာဒှ်တုဲ’ ဟဂပ်ဝ်ပတုံဖျေံသတ် နူဇဳဝိတိန္ဒြဳရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ပတမ်နူစၟဂြုန်, ခၟတ်အကၠေၚ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ပတုံဖျေံ နူဇဳဝိတိန္ဒြဳရ၊ ယြဴခမဳမွဲ မၞုံစေတနာမမိက်ကဵုချိုတ်ဒှ်တုဲ ဗွဲတွဵုမယုတ် သ္ပတမ်နူဂဥုဲဂဝ်ဂၞဴသရိုဟ်တုဲ ပတုံဖျေံညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ် နူဇဳဝိတိန္ဒြဳမ္ဂး ခမဳဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ။
ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၟံလးဇၞော် မဒးကးအာၜါလွးတုဲဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴကလေၚ်ဗ္ဂပ်ဖျပ်မွဲလှ်ေပၠန် ဟွံဂွံရကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ်ခမဳဂှ် မၞုံကဵုစေတနာမမိက်ချိုတ်တုဲ ပတုံဖျေံဇကုညးမဒှ်ဇာတ်မၞိဟ်ဂှ် နူဇဳဝိတိန္ဒြဳမ္ဂး ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ပွမဂစိုတ်လမျီုဂှ်စဵုကဵုလအိတ်လမျီု (လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴပ္ဍဲဇကု) တၠအဲဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပရ။
ခမဳမဒှ်ပယျၚ်တုဲဂှ် ဟဂပ်ဝ်ဟီုကြီု ဓရ် (ၛာန်မဂ်ဖိုလ်) မသၠုၚ်ပြဲလတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲတွဵုမယုတ် “မိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြရ” ရဴဝွံ ဟဂပ်ဝ်ဟီုရ။ ယြဴခမဳမွဲ မၞုံကဵုပၟိက်ယုတ်သဝ်ပရေအ်ဒှ်တုဲ ပၟိက်ပရေအ်မဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍဵုက်ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စ (ရဴဝွံမ္ဂးအဲကလိဂွံရ အဲတီရ) ဓရ်ၛာန်ကီု ဓရ်ဝိမောက္ခကီု သမာဓိကီု သမာပတ်ကီု မဂ်ကီု ဖိုလ်ကီု မသၠုၚ်ပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲပြာကဋ် မဟွံဍာံစၟတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ခမဳဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ။
ဗွဲဥပမာမ္ဂး တၞံတာကအ်ပိုတ်အာတုဲဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံထေက်ကဵု တၞဟ်နပွမကလေၚ်ကၠုတ်ဍိုပ်ဍဴမွဲလှ်ေပၠန်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ခမဳဂှ် မၞုံကဵုပၟိက်ယုတ်သဝ် ပရေအ်ဒှ်တုဲ ပၟိက်ပရေအ် မဂပ်ဝ်ဍဵုဍိုက်ရာန်သကိုတ်ဒှ်တုဲ ဟီုကြီုပတိုန်စဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုဟ် မသၠုၚ်ပြဲလောန်လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲပြာကဋ် မဟွံဍာံစၟတ်မ္ဂး၊ ခမဳ ဟွံသေၚ်ရ၊ တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဟွံသေၚ်ရ၊ ပွမဟီုကြီုပတိုန်စ ဓရ်ၛာန်မဂ်ဖိုလ် စဵုကဵုလအိတ်လမျီု (လုကဴကာလဗၞတ်သိက္ခာပိုဒ် တန်တဴပ္ဍဲဇကု) တၠအဲ ဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပရ ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်ဟီုဒၠောံဗတောန်ရ။ ဓရ်မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်သ္ပပြကာတုဲရ။
၆၆။ ဝတ္ထုဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ်တုဲ ပွမဗက်ပတိတ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု ဟိုတ်နူပွမဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် ဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံတုဲ ရာံတိတ်ခရှ်ရ၊ ညးဂှ် မွဲလှ်ေပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်တုဲမ္ဂး အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဟိုတ်နူပွမဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် အာတ် ဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံတုဲ ရာံတိတ်ခရှ်ရ၊ ညးဂှ် မွဲလှ်ေပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်တုဲမ္ဂး အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ “တၠအဲ ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ညးဂှ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးသ္ပကဵုထပိုဲရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုထပိုဲရ။
သ္ပကဵုထပိုဲတုဲမ္ဂး “တၠအဲ ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ အဲဍိက် ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးသ္ပကဵုပယျၚ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုပယျၚ်ရ။ သ္ပကဵုပယျၚ်တုဲမ္ဂး “တၠအဲ ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ အဲဍိက် ကြက်မၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးကော်ပၠုပ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်ရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်ကော်ပၠုပ်ရ။ ကော်ပၠုပ်တုဲမ္ဂး “တၠအဲ ဩဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ ယဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်မ္ဂး၊ ကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသာသၟဟ်သၟန်မ္ဂး မွဲလှ်ေပၠန် သ္ဒးဗက်ပတိတ်ရ။ ဟွံကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသာသၟဟ်သၟန်မ္ဂး ဟိုတ်နူပွမပြဘိုဂ်မွဲစွံ ပွမပံၚ်ဖက်မွဲစွံ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဟိုတ်နူပွမဟွဴဇအုဲဇဗ (ဝဳဗၠး) အာပတ် ဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံတုဲ ရာံတိတ်ခရှ်ရ၊ ညးဂှ် မွဲလှ်ေပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်တုဲမ္ဂး အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ “တၠအဲ ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ညးဂှ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးသ္ပကဵုထပိုဲရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲရ။
သ္ပကဵုထပိုဲတုဲမ္ဂး “တၠအဲ ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးသ္ပကဵုပယျၚ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ။ သ္ပကဵုပယျၚ်တုဲမ္ဂး “တၠအဲ ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးကော်ပၠုပ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံဇအုဲဇဗရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်ကော်ပၠုပ်ရ။ ကော်ပၠုပ်တုဲမ္ဂး “တၠအဲ ဟဝ်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ ယဝ်ဇအုဲဇဗမ္ဂး၊ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံဇအုဲဇဗမ္ဂး၊ ကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသာသၟဟ်သၟန်မ္ဂး မွဲလှ်ေပၠန် သ္ဒးဗက်ပတိတ်ရ။ ဟွံကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသာသၟဟ်သၟန်မ္ဂး ဟိုတ်နူပွမပြဘိုဂ်မွဲစွံ ပွမပံၚ်ဖက်မွဲစွံ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဟိုတ်နူပွမဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာ ဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံတုဲ ရာံတိတ်ခရှ်ရ၊ ညးဂှ် မွဲလှ်ေပၠန် ကလေၚ်ကၠုၚ်တုဲမ္ဂး အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ “တၠအဲ ကြက်သၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ညးဂှ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်သၠးကၠေံရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးပကဵုထပိုဲရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံသၠးကၠေံရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်ပကဵုထပိုဲရ။
သ္ပကဵုထပိုဲတုဲမ္ဂး၊ “တၠအဲ ကြက်သၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာဂှ်ဟာ” ရဴဝွံ သ္ဒးသၟာန်ရ။ အဲဍိက် ကြက်သၠးကၠေံရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ သ္ဒးသ္ပကဵုပယျၚ်ရ။ အဲဍိက် ကြက်ဟွံသၠးကၠေံရ ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးမ္ဂး၊ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ။ သ္ပကဵုပယျၚ်တုဲမ္ဂး “တၠအဲ ဩဝ်သၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာဂှ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ ယဝ်သၠးကၠေံမ္ဂး၊ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံသၠးကၠေံမ္ဂး၊ ကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသာသၟဟ်သၟန်မ္ဂး မွဲလှ်ေပၠန် သ္ဒးဗက်ပတိတ်ရ။ ဟွံကလိဂွံ (သၚ်) ညဳသသၟဟ်သၟန်မ္ဂး ဟိုတ်နူပွမပြဘိုဂ်မွဲစွံ ပွမပံၚ်ဖက်မွဲစွံ ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မဟာခန္ဓကမဒှ်ဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲရ။
၆၇။ မဟာခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၁။ ပ္ဍဲပွမလၞိန်ဗပိန်ပ္ဍဵုကၠေံ ညးမၞုံကဵုပၟိက်မယုတ်သဝ်ပရေအ်ဇဂမၠိုၚ်ကီု ပ္ဍဲပွမယိုက်ဒိုက်ထံက်ပၚ် ညးလဇ္ဇဳသပ္ပုရိုဟ်ဂမၠိုၚ် မဍိုဟ်ကေက်စဳကၠး ပ္ဍဲဝိနယ် မၞုံကဵုဖဵုမဂၠိုၚ် မရၚ်တၠုၚ်ကဵုတသိုခ် ညးဂမၠိုၚ် မသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလဂမၠိုၚ်ကီု။ ခမဳမဍိုဟ်ကေက်စဳကၠး ပ္ဍဲပွမရၚ်တၠုၚ်သာသနာကီု ပ္ဍဲမဟာဝဂ်ခန္ဓက စူဠဝဂ်ခန္ဓကကီု ပ္ဍဲဘိက္ခုဝိဘၚ် ဘိက္ခုနဳဝိဘၚ်ကီု ပ္ဍဲပရိဝါကီု ပ္ဍဲဘိက္ခုပါတိမုက် ဘိက္ခုနဳပါတိမုက်ကီု မဒှ်အရာကျာ်သဗ္ဗညူဂမၠိုၚ် မဟွံသေၚ်ကဵုအရာညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မဟွံမွဲကဵုပရိုက်ဘဲ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမ္ဒးရး မဟွံမွဲကဵုပွမသၠေဟ်ပၟာသၚ်္ကာဂှ် သ္ပဗွဲဟွံပၠန်ဂတးတုဲ ဒ္ဂေတ်ဗွဲမဗဗွဲမာန်ရ။
ယြဴပၟၚ်ဂၠဴမွဲ ဟွံတီ ဂကောံဂၠဴရ၊ (သမ္တီဂကောံဂၠဴဟွံဒးရ)။ ပၟၚ်ဂၠဴဂှ် မၚ်မွဲ ဂကောံဂၠဴဟွံမာန်ရ၊ တုပ်သၟဟ်ဂှ်ရ ခမဳ မဟွံတီ သဳလသိက္ခာဂှ် သာ်လဵုသ္ဂောံမၚ်မွဲ သဳလမာန်ရော? သုတ္တန္တပိဋကတ်ကီု အဘိဓမ္မပိဋကတ်ကီု ၜိုန်ဝိုတ်ကၠေံဗ္ဒန်အာလေဝ် ဗၞတ်ဂှ် ဓရ်ဝိနယ် ‘ဝိနယ်ပိဋကတ်’ ဟွံကၠေံဗ္ဒန်လီုလာ်မ္ဂး မွဲလှ်ေပၠန် သာသနာတန်ရ ‘ဂဵုလဟဵု’ ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ အတိုၚ်တီတဴ ဥဒါန် မဒှ်ဟိုတ်ရိုဟ်လၟိဟ်ခမ္ဍန်ဂှ် ကြက်တွံကဵု ‘သ္ဂးကဵု’ ဗွဲလၟေၚ်လၟေၚ်ရ။ ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ကေတ် နူဇရေၚ်အဲမဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ။ ဝတ္ထုကီု နိဒါန်ကီု အာပတ်ကီု တၟေၚ်ပေယျာလ နနဲဝိတ္တာရကီု အလုံအိုတ်သီုဂှ် သွက်ဂွံစၞောန်ထ္ၜးကဵုညံၚ်ဟဂွံသှ်ေသၟေဟ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ၊ အလုံအိုတ်သီုဂှ် ဩဝ်တီကၠိုဟ်ကေတ် ဗွဲနဲခမ္ဍန်အိုတ်ညိ။ ဗောဓိကထာ ‘ဂလာန်မစပ်ကဵုဃောသ္ပဒတဴပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲဗောဓိ၊ ရာဇာယတနကထာ ‘ဂလာန်မစပ်ကဵုဃောသ္ပဒတဴပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဗပိုန်၊ အဇပါလကထာ ‘ဂလာန်မစပ်ကဵုဃောသ္ပဒတဴ ပ္ဍဲသၟဝ်တၞံဇြဲပၟၚ်ဗ္ၜေအ်၊ ပရူဗြီုသဟမ္ပတိအာတ်ပါန်အခေါၚ်သွက်ဂွံတွံဓရ်၊ ပရူကဟောံကဵု ရသိ အာဠာရ ရသိဥဒကဂမၠိုၚ် ပရူခမဳပဉ္စဝဝ်ဂမၠိုၚ် ပရူဆဵုဂဗကဵုရသိဇၞော်ဥပက ပရူက္ညအာဂြိုပ်ဣသိပတန။
ပရူတွံဓရ်ကဵု ကောဏ္ဍည ဝပ္ပ ဘဒ္ဒိယ မဟာနာမ် အဿဇိဂမၠိုၚ်၊ ပရူဆောတ်ကောန်သေဋ္ဌဳယသ၊ ပရူကောန်သေဌဳပန်တၠ ကလိဂွံဓရ်၊ ပရူမိတ်သဟာဲယသမသုန်စှော်တၠ ကလိဂွံဓရ်၊ ပရူဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု သွက်ဂွံတွံဓရ်။
ဝတ္ထုမသ္ပထပိုဲခမဳ နကဵုသရဏဂီုဂမၠိုၚ်ပိပြကာ၊ ပရူဟီုဂလာန်ကေုာံဒေဝတဴမာရ်၊ ပရူကောန်သၟိၚ်ဘဒ္ဒဝဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ပိစှော် ပခမဳ၊ ပရူဆဵုဂဗကဵုရသိကဿပ ကောဒေံဂမၠိုၚ်ပိတၠ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဥရုဝေလ၊ ပရူကျာ်တြဲ က္ညလုပ်ရုၚ်ပၟတ်တုဲ ထ္ၜးဣဒ္ဓိကြဳဇှ် ပရူဒေဝတဴနာဲဝၚ်ဇၞော်စာတုမဟာရာဇ်ပန်တၠ ကောံသၟိၚ်အိန် သၟိၚ်ဗြီုဂမၠိုၚ် ကဵုယးတၟးအလုံသပိုဟ်ဂြိုပ်တုဲ ကၠုၚ်ပူဇဴ ပရူလပှ်သ္ၚာပံသုကူ၊ ပရူသၟိၚ်အိန် နိမိတ်ဗဒှ်ကဵုဍာ်ကၟာ၊ ပရူဖျေံစွံကဵုတၟံလး သွက်ဂွံပၠးလလိုဟ်သ္ၚာ၊ ပရူဂိုၚ်ကေတ်နၚ် သတ်ကြေၚ်ဇမြဟ် သတ်ကြုက်သတ်တလုဲဂမၠိုၚ်ကီု ကဴဗပေၚ်ပါရကဇာတ်သွဝ်တာဝတိံကီုတုဲ ထ္ၜးကဵု၊ ပွမဟီုသ္ဂးကဵုကဿပ ရဴဝွံမ္ဂးအှော်ဒကုတ်မသုန်ကၠံ ကဵုဒကးအိုတ်ညိ ကဵုပၟတ်ဂဵုတိုန်အိုတ်ညိ ကဵုပၟတ်ပၠိုတ်အိုတ်ညိ၊ ပရူရသိဂမၠိုၚ်မသုန်ကၠံ ဗၠိုပ်ဍာ်။
ပွမနိမိတ်ဗဒှ် ပၟတ်ဖဴပယျေဝ်မသုန်ကၠံ၊ ပ္ဍဲအရာဗြဲဂူ ဗွဲမသကာတ်မြဟ် ပွမနိမိတ်ဗဒှ်ဣဒ္ဓိ၊ ပွမသ္ပဒတဴပ္ဍဲဂယာ၊ ပွမသ္ပဒတဴပ္ဍဲဥဒျာန်ဂြိုပ်တာ၊ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ တၠညးမဂဓရး ဂွံမိၚ်ကေတ်။
ဥပတိဿ ကောလိတဂမၠိုၚ်သ္ပခမဳ၊ ကောန်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်မပြာကဋ်ဂမၠိုၚ်သ္ပခမဳ၊ ဗိုက်လတက်လဝ်ဗွဲဟွံဒးရးတုဲ ဟိုတ်ပွမဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဂှ်ရ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဟီုဂရိုဟ်၊ ကဵုအခေါၚ်ပွမဗက်ဗ္ဒဴ၊ ဟိုတ်မကဵုလၟောဝ်ဏာ ဗဗေၚ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ပ္ဍဲလတူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ ပွမဒးဒုၚ်ဟီုဂရိုဟ်၊ ပွမဟွံကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံသ္ပခမဳကဵုဗဗၞး ဗၞတ်ဇြာဲသှ်ကှ်ဖျုန်သွဒေက်ခ္ဍေက်ရုပ်သာ်ဟွံကျေဝ်၊ ပ္ဍဲမသက္ကုခြာပခမဳတုဲ ခမဳမဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်၊ ဝတ္ထုညးပခမဳဟိုတ်နူဗုၚ်ဂၞဴ၊ ဝတ္ထုပ္ဍဲအရာသၟတ်ဗၠာဲမွဲသ္ပခမဳဂှ် ဟီုထ္ၜးဒးအရာနိဿဲဗ္ဒာဲဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲ မဟွံပခမဳ၊ ဝတ္ထုသ္ပကဵုခမဳ နကဵုဂိုဏ်မၞုံၜါဇကုပိဇကု။
ဝတ္ထုခမဳဂမၠိုၚ်မဟွံပေၚ်စှ်ဝသ် မၞုံအယာံမာတ်မွဲဝှ်ၜါဝသ်ဂှ် သ္ပကဵုခမဳ ကွးပဒတဴမွဲစွံ၊ ဝတ္ထုခမဳဒိုဟ်ဓီု ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂွံစှ်ဝသ်တုဲရဂးတုဲ သ္ပကဵုခမဳ၊ ဝတ္ထုအာစာဥပဇ္ၛာယ်စ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်ဒှ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မစ္ဍးအာနူဒၠောံဗတောန်၊ ခမဳကလိဂွံစှ်ဝသ်တုဲ ကဵုနိဿယမာန်။ ဝတ္ထုကွးပဒတဴဇရေၚ်ဂမၠိုၚ် ဟွံဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်ဝတ်ဗွဲမ္ဒးရး၊ ဝတ္ထုမဗက်ဗ္ဒဴ၊ ဝတ္ထုသီုဟွံဍိုက်ပေၚ်ကဵုနိဿယ၊ ပရူနိဿယလလမ်။ အၚ်္ဂမသုန်ပြကာတြဴပြကာ မဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပဇ္ၛာယ် မဟဂပ်ဝ်ကဵုနိဿယ၊ ဝတ္ထုခမဳမကေၚ်ဒှ်တဳ မသအာၚ်နူသာသနာ၊ သရူသာ်လဵုဂွံသ္ပ ညးကေၚ်ဒှ်တဳမသအာၚ်နူသာသနာတုဲ မကၠုၚ်ဂၞံၚ်ဒၞါတ် ဗွိုက်လတက်ဟွံပါ ညးတ္ၚာတ်ကၠုၚ်က္ဍိုပ် ရသိပူဇဴပၟတ် ဂကူသၟိၚ်သာကျဝၚ်ဂမၠိုၚ်ရော? ပ္ဍဲမဂဓရးဂမၠိုၚ် ပရူသ္ပကဵုခမဳညးမၞုံကဵုယဲဇၞော်မသုန်သာ်ဂမၠိုၚ်၊ ပရူသၟတ်ဗၠာဲမွဲသ္ပခမဳ၊ ပရူသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ ဖအောဝ်လဝ်၊ ပရူကမၠတ်ဇၞော်အၚ်္ဂုလိမာလ သ္ပခမဳ၊ ပရူဟွံကဵုအခေါၚ်သ္ပခမဵကဵု ကမၠတ်ဂမၠိုၚ်မသအာၚ်နူအၚ်္ဂုလိမာလ၊ ပရူညးချူလဝ်လိက်လလောၚ်တြး ဌာန်ဗဂဂှ်စိုတ်၊ ပရူညးဒးလဝ်ဒဏ်လေံၜဝ်။
ပရူညးဒးဒုၚ်လဝ်ပ္ဍဵုလဝ် တဆိပ်ပသဲဂမ္တဴ၊ ညးအိက်ဂတှ်တိုန်၊ ညးဒှ်ဍိက်ညး၊ ကောန်ဒမာတ်ထဝ်မဒှ်က္ဍိုပ်တ္ၚာတ်၊ သၟတ်ကောန်ၚာ်ဥပါလိ၊ ယဲဇဳဆာံ၊ ဂကူမၞုံကဵုသဒ္ဒါ၊ သာမဏဳကဏ္ဍက မဒ္ဂေတ်သ္ပရၚ်သကအ်၊ ဒိုဟ်က္ဍန်ဂြက်၊ ပွမက္ညအာဍုၚ်ကပိလဝှ်၊ သ္ပထပိုဲကဵုကောန်သၟိၚ်ရာဟုလ၊ မအံက်အာတ်အခေါၚ်၊ ကဵုအခါၚ်သိက္ခာပိုဒ်စှ်ပြကာ၊ ပဒတဴဟွံမွဲကဵုရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ၊ ပွမချပ်ပသာ်ဂွံကဵုဒဏ်ရော? စၞောန်ထ္ၜးကဵုပွမဂွံပဒတဴဗွဲတသိုခ် ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်၊ ပွမလှေံလှန်ကေတ် ကွးညးသအာၚ်ဂမၠိုၚ်၊ သာမဏဳကဏ္ဍက မပလီုပလာ်ခမဳဗြဴ။
ခမၞုဲ ထေယျသံဝသက တိတ္ထကပက္ကန္တက နာဂ် ညးဂစိုတ်မိ ညးဂစိုတ်မ ညးဂစိုတ် တၠအရှန် ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴ ညးကဵုဆီဇကုကျာ်ပ္ဍူအာ ဥဘတောဗျဉ် ပွမသ္ပပယျၚ်သီုဟွံမွဲကဵုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်၊ သ္ပဥပဇ္ၛာယ်ကဵုသၚ်တုဲ ပွမသ္ပပယျၚ်၊ သ္ပဥပဇ္ၛာယ်ကဵုဂိုဏ်တုဲ ပွမသ္ပပယျၚ်၊ သ္ပဥပဇ္ၛာယ်ကဵုခမၞုဲတုဲ ပွမသ္ပပယျၚ်၊ ပွမသ္ပကဵုပယျၚ်ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်၊ ပွမသ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုသ္ၚာ၊ ပွမသ္ပကဵုပယျၚ် ညးဟွံမွဲကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာ၊ ပွမသ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဗဗေၚ်သ္ၚာမဂၠေံနၚ် ညးပိတၠ။
ညးတဲပိုတ် ညးဇိုၚ်ပိုတ် ညးသီုတဲဇိုၚ်ပိုတ် ညးကတောဝ်ပိုတ် ညးမုဟ်ပိုတ် ညးသီုကောဝ် မုဟ်ပိုတ် ညးလပုဟ်တဲ, လပုဟ်ဇိုၚ်ပိုတ် ညးၝောံတဲ, ၝောံဇိုၚ်ပိုတ် ညးလတေၚ်ဇၞော်ပိုတ် ညးလပုဟ်တဲဗာန်စပ် ညးကုန် ညးသဝ်ကွ ညးမၞုံကဵုယဲကအ်ဇၞော်ဂုဟ် ညးတပ်ပ္ဍဵုလဝ်ဆိပ်ပသဲဂမ္တဴ ညးဒးဒုၚ်ကဵုဒဏ်လေံၜဝ် ညးဒးဒုၚ်လလောၚ်တြးလဝ် ညးဇိုၚ်တဍိုပ် ညးမၞုံကဵုယဲဟွံဒးရး ဝဳဗၠးဟွံမာန် ညးပလီုပလာ်ပရိသာတ် ညးကၠက်မွဲလပါ် ညးဇိုၚ်တဲတ္ၚံက် ညးခ္ဍဴဇိုၚ်ဝေန် ညးချိုတ်မွဲဒကုတ် ညးလၟေန် ညးဗျုအိုတ်ဓတ် ညးကၠက်ၜါလပါ် ညးဟအဠဴတုဲ ကတောဝ်ဍိုၚ် ညးကၠက်ဟအဠဴကတောဝ်ဍိုၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်ရ ပရူဟီုသ္ဂးတဴရဴဝွံ၊ ပရူပွမကဵုနိဿယ ကုခမဳအလဇ္ဇဳဂမၠိုၚ်။
ပရူနိဿဲဗ္ဒာဲကဵုအ္စာတုဲ ဂပ်ဝ်ပဒတဴ၊ ပရူခမဳမကွာ်တရဴအဓာန်ဂၠိၚ်သ္ၚောဲ သီုဟွံကေတ်နိဿယ ပဒတဴမာန်၊ ပရူညးယဲအာတ်အခေါၚ်တုဲ ခမဳမကၠောန်ၜိုတ် သီုဟွံကေတ်နိဿယ ပဒတဴမာန်၊ ပရူသီုလၟတ်စၟဳမၚ်ဒၟံၚ်အ္စာ ကြက်ကၠုၚ်ရဂှ် ဟွံကေတ်နိဿယတုဲ ပဒတဴမာန်ဂှ်လေဝ် တွံတဴရ၊ ပရူအလံၚ်ပယျၚ်ၜါဇကု ကယျာန်ဓဝါတ်၊ ဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ်နကဵုဥပဇ္ၛာယ်မွဲဇကုဟေၚ်၊ ပရူတဳလပိုဉ်ကုမာရကဿပ ဂိုၚ်ကေတ်သီုတ္ၚဲပဋိသန္ဓိ အာယုက်ၜါစှော်တုဲ ပပယျၚ်၊ ပရူညာတ်ကေတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ပယျၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်နကဵုယဲဇၞော်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ်တုဲ ဒၠောံဗတောန်စၟဳစၟတ်၊ ပရူအခိၚ်မသၟာန်စၟဳစၟတ် အလံၚ်ပယျၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုရောံဒညဂွဂစိုၚ်၊ ပရူကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံဒၠောံဗတောန်သၟာန်စၟဳစၟတ်ပ္ဍဲကြဴမတ်၊ ပရူသၚ်ကီု ခမဳမဟွံကၠိုဟ်ခၠၚ်ဝိနယ် ခမဳမဟွံကလိဂွံသၟိတ်ကီု ဒၠောံဗတောန်၊ ပရူအ္စာမဒၠောံဗတောန် ကေုာံအလံၚ်ပယျၚ် ဟဂပ်ဝ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်သၚ်မွဲစွံ၊ ပရူဂပ်ဝ်အာတ်အခေါၚ် ရဴဝွံမ္ဂး ပကဵုပယျၚ်ညိ၊ ပရူဂပ်ဝ်သ္ပပယျၚ် နကဵုဉတ္တိစတုတ္ထကမ်၊ ပရူဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်ထ္ၜး အရာနိဿဲဗ္ဒာဲပန်ပြကာ၊ ပရူဂပ်ဝ်သ္ပကဵုပယျၚ် အလံၚ်ပယျၚ်ပိဇကု မွဲဒမြိပ်ဓဝ်၊ သ္ဂးကၠုၚ်တုဲဝွံတုန် ဗွဲခမ္ဍန်ရ။ ပ္ဍဲမဟာခန္ဓကဝွံ ဂကောံဝတ္ထု နွံကၠံထပှ်စှော်ၜါရ။ မဟာခန္ဓကတုဲရ။
၂။ ဥပေါသထက္ခန္ဓက
ပလေဝ်ဒါန်၆၈။ ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံကောံဓရီု
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်စွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကောံဓရီုတုဲ ဟီုတွံဓရ်အိုတ်ရ။ တၞဟ်နကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဍိုက်ဆာန် ပ္ဍဲပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) အိုတ်ရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်အိုတ်ရ၊ ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ဂှ် ကလိဂွံဗော်သွးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောမတန်တဴဒၟံၚ်ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကောံဓရီုတုဲ ဟီုတွံဓရ်အိုတ်ရ။ တၞဟ်နကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဍိုက်ဆာန် ပ္ဍဲပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) အိုတ်ရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်အိုတ်ရ၊ ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ကလိဂွံဗော်သွးအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ယဝ်ဂွံကောံဓရီုအိုတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲမွဲဒၞာဲတုဲ ‘ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဃောမတန်တဴဒၟံၚ် ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် ‘ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ဂှ် ပ္ဍတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကောံဓရီုတုဲ ဟီုတွံဓရ်အိုတ်ရ၊ တၞဟ်နကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ပြဘာဇ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဍိုက်ဆာန် ပ္ဍဲပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) အိုတ်ရ၊ လျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်အိုတ်ရ၊ ပြဘာဇ်တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ် (နူသာသနာ) ကလိဂွံဗော်သွးအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ယဝ်ဂွံကောံဓရီုအိုတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု သြဝ်ကဵုကောံဓရီုအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာရ။ သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုတီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် (ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲမ္ဂး ပါဲစ္ဍးအာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နကောံဓရီုရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကဵုအခေါၚ်တၞဟ်နကောံဓရီုရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ဒၟံၚ်တဴကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ညံၚ်ရဴကၠိက်ဠဴဠဴဂမၠိုၚ်ကီု ဒၟံၚ်တဴကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြအိုတ်ရော”ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရပ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး— “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဒ္စာံမံက်ဒ္စာံစွေက်ဂမၠိုၚ်ကီု ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး တၞဟ်နတွံဓရ် ကဵုအခေါၚ်ရ”ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၆၉.၁။ ကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ မတန်တဴဒၟံၚ် ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ်— “သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် အဲပညပ်လဝ်သွက်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမကဵုစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး ခိုသ်သန်ရ၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ကြက်ဒှ်ကမ်ဥပေါသ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူမပဒတတဴ ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြတုဲမ္ဂး ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲ— “ယွံခမဳတအ် ကုအဲ မပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ တန်တဴဒၟံၚ်ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် ‘သိက္ခာပိုဒ်ဂမၠိုၚ် အဲပညပ်လဝ်သွက်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမကဵုစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ကမ်ဥပေါသ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရဂှ် သ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— ၁၃၄။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပဥပေါသ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ။ သၚ်ဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပတုဲတဴပုဗ္ဗကိစ္စ ဒ္စိတ်သာ် မဂပ်ဝ်ပတုဲတုဲရဟာ၊ ယွံတၠဇမၠိၚ်အာယုက်တအ် သြဝ်ဟီုလၟိၚ် ဒဒှ်မသ္အးဇ္ၚး (နူအာပတ်)အိုတ်ညိ၊ ကြက်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပိုယ်ညးဂမၠိုၚ်အလုံအိုတ်သီုဟေၚ် မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ဂှ် ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ပါတိမုက်ဂှ် ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ၊ ပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ရ၊ ယြဴကုခမဳမွဲ မၞုံကဵုအာပတ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် သ္ဒးသ္ပဗွဲမပြာကဋ်ရ၊ အာပတ်ဟွံမွဲမ္ဂး သ္ဒးမံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ နမဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ဂှ် တၠဇမၠိၚ်အာယုက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ်ရ၊ ဗွဲဥပမာမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ဟီုသှ် ညးမဒးဒုၚ်သၟာန်တၞဟ်တၞဟ်ကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဝွံဟေၚ် ပ္ဍဲပရိသာတ် မၞုံသဘဴရဴဝွံ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ၊ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ သီုကဵုမဂပ်ဝ်ဟီုသ္ဂးဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါဂှ် ဟွံသ္ပပြာကဋ် အာပတ်မၞုံတဴပြာကဋ်ပ္ဍဲဇကုမ္ဂး၊ ကုခမဳဂှ် ဟိုတ်မဟီုသ္ဂးဂလာန်မဆောတ်ယောၚ် သီုကဵုမတီတဴ ဒှ်မုသာဝါဒရ။ ယွံတၠဇမၠိၚ်အာယုက်တအ် ပွမဟီုသ္ဂးဂလာန်မဆောတ်ယောၚ် သီုကဵုမတီတဴဂှ် ဓရ်မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ်(ၛာန်မဂ်ဖိုလ်) ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ခမဳမဒးအာပတ်ဂှ် မဂွံသတိ(အာပတ်)ဂှ် မၞုံပၟိက်ကဵုသ္အးဇ္ၚးမ္ဂး သ္ဒးသ္ပပြာကဋ် မၞုံတဴပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမသ္ပဗွဲပြာကဋ်ဂှ် ဒှ်တသိုခ် ကုခမဳဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
၆၉.၂။ ပွံက်ပွမကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၅။ ပါတိမုက် မ္ဂးဂှ် ပါမောက္ခသံဝရသဳလဝွံ ဒှ်တမ်ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ပါမောက္ခသံဝရသဳလဝွံ ဒှ်အာဂတပၠတရဴ ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ပါမောက္ခသံဝရသဳလဝွံ ဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ်ဇၞော်သကိုပ်သက ဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂပ်ဝ်ကော်ခဴဂး ပါတိမုက်ရ။ ဂလာန်မတွံဂး ယွံတၠဇမၠိၚ်အာယုက်တအ်ဝွံ ဒှ်ဂလာန်ဟီုသ္ဂးသ္ဍိုက်ဆာန်ရ၊ ဂလာန်ဝွံ ဒှ်ဂလာန်သ္ပအဲပရဲတုဲဟီုသ္ဂးရ၊ ဂလာန်မတွံဂး ယွံတၠဇမၠိၚ်အာယုက်တအ်ဝွံ ဒှ်ဂလာန်ဟီုသ္ဂး မွဲဟာန်ကေုာံ ပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပွမဇအ်သဝ်အောပ်မာရောၚ်။ ကြက်စၞောန်ထ္ၜးရ မ္ဂးဂှ် ကြက်ဟီုသ္ဂးရ၊ ကြက်တွံရ၊ ကြက်ပညပ်ရ၊ ကြက်စွံပတန်ရ၊ ကြက်ပံက်ထ္ၜးရ၊ ကြက်ပါ်ပရအ်ရ၊ ကြက်သ္ပညံၚ်ဂွံမံက်ဂတဝ်ရ၊ ကြက်သ္ပညံၚ်ဂွံပြာကဋ်ရ။ အလုံအိုတ်သီုဟေၚ် မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲပရိသာတ်ဂှ် ယြဴခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ်ကီု ခမဳမဒှ်ထေရ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ကီု ခမဳမဒှ်ထေရ်လဒေါဝ်ဂမၠိုၚ်ကီု မၞုံဗၞတ်မွဲ နွံအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး အလုံအိုတ်သီုဟေၚ် မဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ရ။ သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ညိ မ္ဂးဂှ် သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတုဲ သ္ပပၠုပ်စိုတ်တုဲ ရၚ်တၠုၚ် နစိုတ်အိုတ်သီု ဗွဲမ္ဒးရးအိုတ်ရ ရဴဝွံ မိက်သ္ဂးရ။ ပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ညိ မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုစိုတ်မွဲဓဝ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်မဟွံကလှ်လဖှ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်မဟွံဍောၚ်ၜိုတ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကလၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ မိက်သ္ဂးရ။ ယြဴကုခမဳမွဲ မၞုံကဵုအာပတ်ဒှ်မ္ဂး မ္ဂးဂှ် ကုခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ကီု ကုခမဳမဒှ်ထေရ်သၟတ်ကီု ကုခမဳမဒှ်ထေရ်လဒေါဝ်ကီု ပၞေါဝ်ကဵုဂကောံအာပတ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ပြကာဂှ် အာပတ်မွဲမွဲကီု ပၞေါဝ်ကဵုဂကောံအာပတ်ဂမၠိုၚ်ထပှ်ပြကာဂှ် အာပတ်မွဲမွဲကီု နွံရောၚ်ဒှ်မ္ဂး။ ခမဳဂှ် သ္ဒးသ္ပဗွဲမပြာကဋ်ရ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ကီု ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂိုဏ်ကီု ပ္ဍဲဇရေၚ်ပူဂိုလ်မွဲဇကုကီု ခမဳဂှ် ဒးဟီုလၟိၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဒးပံက်ဟီုရ၊ ခမဳဂှ် ဒးသ္ပစဵုကဵုမံက်ဂတဝ်ပြာကဋ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဒးသ္ပစဵုကဵုပြာကဋ်ရ။ အာပတ်ဟွံမွဲရ မ္ဂးဂှ် ဟွံအာစိုပ်အာပတ်ကီု ဒးအာပတ်တုဲ ဒၠိုက်နူအာပတ်ဂှ်တုဲကီု ဒှ်ရ။ ဒးမံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ မ္ဂးဂှ် အေၚ်ဒုၚ်တုဲဒးမံၚ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဟီုသ္ဂးရ။ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ ဂွံတီရ မ္ဂးဂှ် ဂွံသမ္တီရ။ ဗွဲဥပမာမ္ဂး သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုသှ် ညးမဒးဒုၚ်သၟာန်တၞဟ်တၞဟ်ကီု မ္ဂးဂှ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး ညးမွဲဂှ် ဂပ်ဝ်သၟာန်ညးမွဲမ္ဂး ညံၚ်ရဴဟီုသှ်တဴကီု တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲပရိသာတ်ဂှ် “သၟာန်ဒၟံၚ်အဲရ” ရဴဝွံ ဒးတီရ မိက်သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်မၞုံသဘဴရဴဝွံ မ္ဂးဂှ် သ္ဂးတဴပရိသာတ်ခမဳရ။ စဵုကဵုပေၚ်ပိဝါ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါရ မ္ဂးဂှ် ဗၞတ်မွဲအလန်လေဝ် ဂပ်ဝ်ဟီုသ္ဂးရ၊ ဗၞဟ်ၜါအလန်လေဝ် ဂပ်ဝ်ဟီုသ္ဂးရ၊ ဗၞတ်ပိအလန်လေဝ် ဂပ်ဝ်ဟီုသ္ဂးရ။ သီုကဵုမတီတဴ မ္ဂးဂှ် သီုကဵုမတီတဴ သီုကဵုမတီတဴ ဗွဲမ္ဒးရး။ အာပတ်မၞုံပြာကဋ် မ္ဂးဂှ် အာစိုပ်အာပတ်လေဝ်ဒှ်ရ၊ ဒးအာပတ်တုဲလေဝ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ဏီရ။ ဟွံသ္ပဗွဲမပြာကဋ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ကီု ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂိုဏ်ကီု ပ္ဍဲဇရေၚ်ပူဂိုလ်မွဲဇကုကီု ဟွံဟီုလၟိၚ်မ္ဂး၊ ဟွံလပံက်ဟီုမ္ဂး၊ ဟွံသ္ပစဵုကဵုမံက်ဂတဝ်ပြာကဋ်မ္ဂး၊ ဟွံသ္ပစဵုကဵုပြာကဋ်မ္ဂး။ ကုခမဳဂှ် ဟိုတ်မဟီုသ္ဂးဂလာန်မဆောတ်ယောၚ် သီုကဵုမတီတဴ ဒှ်မုသာဝါဒရ ဟိုတ်မဟီုသ္ဂးဂလာန် မဆောတ်ယောၚ် သီုကဵုမတီတဴ ဒးအာပတ်မုရော ဒးအာတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာ ဓရ်မလေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂပ်ဝ်တွံလဝ်ရဂှ် မုအန္တရာယ်ဂှ်ရောမ္ဂး လေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပွမကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ လေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပွမကလိဂွံဒုတိယၛာန်ရ၊ လေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပွမကလိဂွံတတိယၛာန်ရ၊ လေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပွမကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ လေပ်သ္ပကဵုအန္တရာယ် ပွမကလိဂွံဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မတွံဂးၛာန် မဂ် သမာဓိ သမာပတ် နေက္ခမ္မ နိဿရဏ ပဝိဝေကရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ မ္ဂးဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂှ်။ နမဂွံသတိ မ္ဂးဂှ် နမတီတဴ နမတီတဴဗွဲမ္ဒးရး။ နွံပၟိက်ကဵုပွမသအးဇ္ၚး မ္ဂးဂှ် နွံပၟိက်ကဵုပွမဒၠိုက်ကတဵု နူအာပတ်မ္ဂး၊ နွံပၟိက်ကဵုပွမသ္အးဇ္ၚးမ္ဂး။ အာပတ်မၞုံပြာကဋ် မ္ဂးဂှ် အာစိုပ်အာပတ်ကီု အာစိုပ်အာပတ်တုဲ ဟွံဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ဏီကီု ဒှ်ရ။ ဒးသ္ပဗွဲမပြာကဋ်ရ မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ကီု ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂိုဏ်ကီု ပ္ဍဲဇရေၚ်ပူဂိုလ်မွဲဇကုကီု ဒးသ္ပစဵုကဵုပြာကဋ်ရ။ ပ္ဍဲအရာ ဟိုတ်ပွမသ္ပဗွဲမပြာကဋ်ဂှ် ဒှ်တသိုခ် ကုခမဳဂှ်ရ မ္ဂးဂှ် ကုခမဳဂှ် တသိုခ်သာ်လဵုဒှ်ရော? ဒှ်တသိုခ် တၞဟ်နပွမကလိဂွံပဌမၛာန်ရ၊ ဒှ်တသိုခ် တၞဟ်နပွမကလိဂွံဒုတိယၛာန်ရ၊ ဒှ်တသိုခ် တၞဟ်နကလိဂွံတတိယၛာန်ရ၊ ဒှ်တသိုခ် တၞဟ်နကလိဂွံစတုတ္ထၛာန်ရ၊ ဒှ်တသိုခ် တၞဟ်နကလဂွံဓရ်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်မတွံဂးၛာန် မဂ် သမာဓိ သမာပတ် နေက္ခမ္မ နိဿရဏ ပဝိဝေကရ။
၁၃၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုခေါၚ်ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ” ရဴဝွံ ဇၟာပ်တ္ၚဲရိုဟ်တ္ၚဲ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဇၟာပ်တ္ၚဲရိုဟ်တ္ၚဲ ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳ မစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုဒ္စာံ ဒဒက်တဴကဵုပက်ကီု မွဲပက်မ္ဂး စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ပိအလန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲမွဲပက်ပိအလန် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ကီု မွဲပက်မ္ဂး ဗၞတ်မွဲအလန်ဟေၚ် တၞဟ်နစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် နကဵုပရိသာတ်ဇကုဇကုတအ် ဗၞတ်ပရိသာတ်နွံဂှ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် နကဵုပရိသာတ်ဇကုဇကုတအ် ဗၞတ်ပရိသာတ်နွံဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ်ကမ်ဥပေါသ် သွက်ခမဳမညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ပညပ်တဴ ကမ်ဥပေါသ် သွက်ခမဳမညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂမၠိုၚ်ရ’၊ ခမဳဗၞတ်ၜိုတ်လဵု ဒှ်‘သာမဂ္ဂဳ’ ပွမညဳသာသၟဟ်သၟန်ရော? ခမဳဂမၠိုၚ်ပဒတဴမွဲဘာဓဝ်ဂှ် ဒှ်ပွမညဳသာသၟဟ်သၟန်ဟာ၊ ဆဂှ်ဟွံသေၚ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မၞုံပ္ဍဲဒၠးတိဂှ် ဒှ်ပွမညဳသာသၟဟ်သၟန်ဟာ” ရဴဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဒှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဗၞတ်မပဒတဴမွဲစွံဂှ် ကဵုအခေါၚ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘သာမဂ္ဂဳ’ ပွမညဳသာသၟဟ်သၟန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၀။ ဝတ္ထုမဟာကပ္ပိန
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၇။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒြာဲမဒ္ဒကုစ္ဆိ ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန ပြာပ်အာဌာန်မ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် “အဲ ဒးအာဌာန်သ္ပဥပေါသ်ဟာ၊ သီုဟွံအာဂှ် ပဒတဴဂွံဟာ၊ အဲ ဒးအာဌာန်သ္ပကမ်သၚ်ဟာ၊ သီုဟွံအာဂှ် ပဒတဴဂွံဟာ။ ဗွဲစၟတ်တုန် အဲဂှ် ညးသ္အးဇ္ၚး နပွမသ္အးဇ္ၚးမလောန်ကာဲရ” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်ဂှ် သပါတဲမခ္ဍောပ်ကဝေန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပၠးပတိတ်ကီု သပါတဲပၠးလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴခ္ဍောပ်ကဝေန်ပၠုပ်ကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ ကၠေံဗ္ဒန်အာ နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်တုဲ ဒှ်ပြာကဋ် ပ္ဍဲဂတမုက်တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန အပ္ဍဲဂြိုပ်ဒြာဲမဒ္ဒကုစ္ဆိရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲရ၊ တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲဂှ် “ယွံကပ္ပိန ကုတၠအဲ မပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် အဲ ဒးအာဌာန်သ္ပဥပေါသ်ဟာ၊ သီုဟွံအာဂှ် ပဒတဴဂွံဟာ၊ အဲ ဒးအာဌာန်သ္ပကမ်သၚ်ဟာ၊ သီုဟွံအာဂှ် ပဒတဴဂွံဟာ။ ဗွဲစၟတ်တုန် အဲဂှ် ညးသ္အးဇ္ၚး နပွမသ္အးဇ္ၚးမလောန်ကာဲရ ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲသ္ဂးရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကသပ်ဒှ်အတိုၚ်ဂှ်ဂှ် ဍာံပြရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မသ္ပကၠေံပွသရာံပါပ်မ္ၚးတုဲဂှ် ယဝ်သွံသ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံသ္ပအဲပရဲအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံသၞေံသၞဴအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံပူဇဴအိုတ်မ္ဂး၊ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး မုရဴညးမွဲ ကြက်သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ဥပေါသ်ရော? ကြက်သ္ပအဲပရဲရော? ကြက်သၞေံသၞဴရော? ကြက်ပူဇဴရော? တၠအဲခမဳ မသ္ပကၠေံပွသရာံပါပ်မ္ၚးတုဲဂှ် သြဝ်အာဌာန်သ္ပဥပေါသ်ညိ၊ သြဝ်အာဌာန်သ္ပကမ်သၚ်ညိ၊ သီုဟွံအာဂှ် လ္ပပဒတဴညိ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန ဒုၚ်ဝန်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နကဵုဂလာန်ဓရ် ကဵုတဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန တီညာတ်ကေတ် (ဒတုဲဖဵုမြမောဝ်) ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်(ဓရ်) (သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်ဓရ်) ကဵုသကေက်သကာ ကဵုမြဟ်မြာတုဲမ္ဂး တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ်ဂှ် သပါတဲမခ္ဍောပ်ကဝေန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပၠးပတိတ်ကီု သပါတဲ ပၠးလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴခ္ဍောပ်ကဝေန်ပၠုပ်ကီု တုပ်သာ်ဂှ်ရ ကၠေံဗ္ဒန်အာ နူပ္ဍဲဂတမုက် တဳလပိုဉ်မဟာကပ္ပိန အပ္ဍဲဂြိုပ်ဒြာဲမဒ္ဒကုစ္ဆိတုဲ ဒှ်ပြာကဋ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်ရ။
၇၁။ ကဵုအခေါၚ်သိမ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဗၞတ်မပဒတဴမွဲစွံဂှ် ပညပ်တဴ ရဴဝွံမ္ဂး ‘သာမဂ္ဂဳ’ ပွမညဳသာသၟဟ်သၟန်ရ၊ မုရဴနဗၞတ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ပဒတဴမွဲစွံရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသၟိတ်(ထ္ၜုတ်)သိမ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်နိမိတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ နိမိတ်ဒဵု နိမိတ်တၟံ နိမိတ်ဂြိုပ် နိမိတ်တၞံဆု နိမိတ်ဂၠံၚ်တရဴ နိမိတ်တၞအ်ဂြုန် နိမိတ်ၜဳကြုၚ် နိမိတ်ဍာ် ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်နိမိတ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ဟီုလၟိၚ်နိမိတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိ သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— ၁၃၉။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်နိမိတ်ဂမၠိုၚ် နူပွဳပွူတုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သၟိတ်သိမ် မဒှ်အရာပံက်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ် နိမိတ်ဂမၠိုၚ် နူပွဳပွူတုဲရ၊ သၚ် သၟိတ်သိမ် မဒှ်အရာက်ပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသၟိတ်သိမ် မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်သိမ် မဒှ်အရာမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ၁၄၀။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်ပွမသၟိတ်သိမ်ရ” ရဴဝွံ သၟိတ်တဴသိမ်ဂမၠိုၚ်မဇၞော်လောန် မၞုံပန်ယောဇနာ မသုန်ယောဇနာ တြဴယောဇနာအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်တဴဌာန်သ္ပဥပေါသ်မ္ဂး ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်လေဝ် ကၠုၚ်စိုပ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအယာံမတ် မစၞောန်ထ္ၜးတုဲလေဝ် ကၠုၚ်စိုပ်အိုတ်ရ၊ ကိုပ်ကၠာဟွံစိုပ် ဌာန်သ္ပဥပေါသ်ဏီ ပ္ဍဲအကြာလေဝ် ပဒတဴအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ သိမ်ဂမၠိုၚ်မဇၞော်လောန် မၞုံပန်ယောဇနာ မသုန်ယောဇနာ တြဴယောဇနာရ၊ ကုခမဳမသၟိတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသၟိတ်သိမ်လောန်အိုတ် ပိယောဇနာရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သၟိတ်တဴသိမ် ပ္ဍဲသြၚ်ၜဳမွဲလပါ်အိုတ်ရ။ ကၠုၚ်တဴဌာန်သ္ပဥပေါသ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဳအာဍာ်အိုတ်ရ၊ ဗဗေၚ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဳအာဍာ်အိုတ်ရ၊ သ္ၚာဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဳအာဍာ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴသိမ် ပ္ဍဲသြၚ်ၜဳမွဲလပါ်ရ၊ ကုခမဳ မသၟိတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသၟိတ်တဴ သိမ်သြၚ်ၜဳမွဲလပါ် ယြဴပ္ဍဲဌာန် မၞုံကဵုဂၠုၚ်မစွံပတန်လဝ်လၟိုန် ဒဒန်မလးစွံလဝ်လၟိုန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၂။ ရုၚ်ဥပေါသ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဗက်ကဵုလၟေၚ်ပြဝိုဏ်တုဲ သီုဟွံချိၚ်ဖာပ်(ဌာန်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်) စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ။ ခမဳကၟုဲဂမၠိုၚ် “တ္ၚဲဝွံ မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ကြက်သ္ပဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဗက်ကဵုလၟေၚ်ပြဝိုဏ်တုဲ သီုဟွံချိၚ်ဖာပ်(ဌာန်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်)ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဘာဖျေံစၟဳၜါလပါ် ဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ် ပြာသာဒ်ပန်ကၠၚ် ပြာသာဒ်ခၠုပ် ထီုဂိုဟ်သၚ်မနွံပၟိက်ဂမၠိုၚ် သၟိတ်ရုၚ်ဥပေါသ်တုဲ တၞဟ်နပွမသ္ပ ဥပေါသ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ ခမဳမစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သၟိတ်တဴဘာမၞုံယၟုဝွံ ရဴဝွံမ္ဂး ရုၚ်ဥပေါသ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် သၟိတ်တဴဘာမၞုံယၟုဝွံ ရဴဝွံမ္ဂး ရုၚ်ဥပေါသ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသၟိတ်တဴဘာမၞုံယၟုဝွံ ရဴဝွံမ္ဂး ရုၚ်ဥပေါသ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုက်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် မဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ ဘာမၞုံယၟုဝွံ ရဴဝွံမ္ဂး ရုၚ်ဥပေါသ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဘာမွဲ (မၞုံအပ္ဍဲမဟာသိမ်)ဂှ် သၟိတ်စွံလဝ် ရုၚ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ၜါမအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ကြက်သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ်ဝွံရ” ရဴဝွံ ကောံဓရီုတဴ ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ်ၜါမအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲမွဲဘာဓဝ် မဟဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴရုၚ်ဥပေါသ်ၜါမရ၊ ကုခမဳ မသၟိတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပိုက်နုက်ကၠေံ ရုၚ်ဥပေါသ်မွဲမတုဲ တၞဟ်နပွမသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ်မွဲမဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးပိုက်နုက်ကၠေံရ၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် ပိုက်နုက်တဴ ရုၚ်ဥပေါသ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ပိုက်နုက်တဴ ရုၚ်ဥပေါသ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမပိုက်နုက်တဴ ရုၚ်ဥပေါသ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် မပ်ဝ်ပိုက်နုက်တဴ ရုၚ်ဥပေါသ်မၞုံယၟုဝွံတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
၇၃။ ကဵုအခေါၚ်ဥပစာရုၚ်ဥပေါသ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဘာဂှ် (အပ္ဍဲမဟာသိမ်)ဂှ် သၟိတ်စွံလဝ် ရုပ်ဥပေါသ်မဍောတ်လောန်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် ကောံဓရီုရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒးဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲတိ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်တုဲ ကလၚ်တဴပါတိမုက်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သၟိတ်တဴရုပ်ဥပေါသ်တုဲ သ္ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ပဒတဴပ္ဍဲတိ မဟဂွံသၟိတ်လဝ်တုဲ ကလၚ်တဴပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဒှ်သ္ပဥပေါသ်ဟာ၊ ဟွံဒှ်သ္ပဥပေါသ်ဟာ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဒှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပဒတဴ ပ္ဍဲတိ မဂပ်ဝ်သၟိတ်လဝ် (ရုၚ်ဥပေါသ်)ကဵုဒှ် ပ္ဍဲမဟဂပ်ဝ်သၟိတ်လဝ်ကဵုဒှ် ကလၚ်တဴပါတိမုက်မ္ဂး ဒှ်သ္ပဥပေါသ်ဟေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး သၚ် သြဝ်သၟိတ်တဴ ဥပစာမုက်ရုၚ် ဥပေါသ်မဇၞော်ဗၞတ်နွံပၟိက်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်နိမိတ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟီုလၟိၚ်နိမိတ်တုဲ ပ္ဍဲကြဴ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်( ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်နိမိတ်ဂမၠိုၚ် နူပွဳပွူတုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သၟိတ်တဴဥပစာမုက်ရုၚ်ဥပေါသ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ် နိမိတ်ဂမၠိုၚ် နူပွဳပွူတုဲရ၊ သၚ် သၟိတ်တဴ ဥပစာမုက်ရုၚ်ဥပေါသ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသၟိတ်တဴ ဥပစာမုက်ရုၚ်ဥပေါသ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ ဥပစာမုက်ရုၚ်ဥပေါသ် နကဵုနိမိတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဘာမွဲဘာ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုဗွဲကိုပ်ကၠာတုဲမ္ဂး “မှာထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဟွံက္ညကၠုၚ်အိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ပါဲစ္ဍးတိတ်အာအိုတ်ရ၊ အခိၚ်လောန်မှ သ္ဂောံသ္ပဥပေါသ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုက်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကောံဓရီုဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဘာဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် (ဒှ်မဟာသိမ်တုဲ) သိမ်တုဲသၟဟ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “ထေက်ကဵုသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲဘာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ထေက်ကဵုသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲဘာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကယျာန်ဓဝါတ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဝွံ ဘာဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် သိမ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “ထေက်ကဵုသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲဘာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ထေက်ကဵုသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲဘာပိုဲညးဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကယျာန်ဓဝါတ်အိုတ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကောံဓရီုတုဲ သ္ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ဟေၚ်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၄။ ကဵုအခေါၚ်အဝိပ္ပဝါသသိမ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်မဟာကဿပ နူဌာန်မၞုံယၟုအန္ဓကဝိန္ဒ သွက်ဂွံသ္ပဥပေါသ် ကၠုၚ်တဴဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ််မ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ဃောတတ်ကၠောံၜဳ ဟဳပါဗက်အာ ဗၞတ်ညိနာၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သ္ၚာတဳလပိုဉ်မဟာကဿပဂမၠိုၚ် ဍေက်အာဍာ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ မုဟိုတ် သ္ၚာတၠအဲဂမၠိုၚ် ဍေက်ဍာ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တဳလပိုဉ်မဟာကဿပအိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် နူဌာန်မၞုံယၟုအန္ဓကဝိန္ဒ သွက်ဂွံသ္ပဥပေါသ် အဲကၠုၚ်တဴ ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်မ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ဃောတတ်ကၠောံၜဳ ဟဳပါဗက်အာ ဗၞတ်ညိနာၚ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ သ္ၚာအဲဂမၠိုၚ် ဍေက်အာဍာ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်သိမ် မဒှ်မရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ် တုပ်သၟဟ်တုဲရ၊ သၚ် သြဝ်သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ သိမ်မဒှ်အရာ ပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်တုဲရ၊ သၚ် သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’ သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ သိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ် မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကဵုအခေါၚ် ပွမသၟိတ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ” ရဴဝွံ စွံပတန်လဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကွာန်အိုတ်ရ၊ သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၠေံလေၚ်အိုတ်ရ၊ တူပၟတ်အိုတ်ရ၊ ကၞိဂမၠိုၚ်ကိတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယာတ် ဟွံဒးရးအိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒေက်ခ္ဍေက်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုဟိုတ် မၞုံကဵုယာတ်ဟွံဒးရး သ္ၚာဒေက်ခ္ဍေက်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။ ယွံကောန်တၠတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ကဵုအခေါၚ် ပွမသၟိတ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ” ရဴဝွံ စွံပတန်လဝ်သ္ၚာဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကွာန်အိုတ်ရ၊ သ္ၚာဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၠေံလေၚ်အိုတ်ရ၊ တူပၟတ်အိုတ်ရ၊ ကၞိဂမၠိုၚ်ကိတ်အိုတ်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုယာတ်ဟွံဒးရး သ္ၚာဒေက်ခ္ဍေက်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ)။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်သိမ် မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်တုဲရ၊ ပါဲကၠေံကွာန်ကီု ဥပစာကွာန်ကီုတုဲလေဝ် သၚ် သြဝ်သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံဒှ်သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ညိ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ—
၁၄၄။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ သိမ်မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပါဲကၠေံကွာန်ကီု ဥပစာကွာန်ကီုတုဲ သၚ် သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴ သိမ်မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်တုဲရ၊ ပါဲကၠေံကွာန်ကီု ဥပစာကွာန်ကီုတုဲ သၚ် သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အိဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပါဲကၠေံကွာန်ကီု ဥပစာကွာန်ကီုတုဲ ပွမသၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ ပါဲကၠေံကွာန်ကီု ဥပစာကွာန်ကီုတုဲ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်တဴသိမ်ဂှ် စဵုကဵုမဒှ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
၇၅။ ပွမပိုက်နုက်သိမ်
ပလေဝ်ဒါန်ယွံခမဳတအ် ခမဳမမိက်သၟိတ်(ထ္ၜုတ်)သိမ်ဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ဒးသၟိတ်တဴ ‘သမာနသံဝါသ’သိမ် ပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ၊ ကြဴနူဂှ် သ္ဒးသၟိတ်တဴ ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမမိက်ကဵုပိုက်နုက်သိမ်ဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ သ္ဒးပိုက်နုက် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ကြဴနူဂှ် သ္ဒးပိုက်နုက် ‘သမာနသံဝါသ’သိမ် ပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးပိုက်နုက်ကၠေံ ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— ၁၄၅။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်လဝ် ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်တုဲရ၊ သၚ်ပိုက်နုက်ကၠေံ ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမပိုက်နုက်ကၠေံ ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်ပိုက်နုက်ကၠေံ ‘အဝိပ္ပဝါသ’သိမ် စာ်စ္ဍးကေုာံသ္ၚာပိဂတှ်ေတုဲ ပဒတဴမာန်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးပိုက်နုက်ကၠေံ သမာနသံဝါသသိမ်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ—
၁၄၆။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်လဝ် သမာနသံဝါသသိမ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်ပိုက်နုက်ကၠေံ သမာနသံဝါသသိမ်ဂှ်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်လဝ် သမာနသံဝါသသိမ်တုဲရ၊ သၚ်ပိုက်နုက်ကၠေံ သမာနသံဝါသသိမ်ဂှ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမပိုက်နုက်ကၠေံ သမာနသံဝါသသိမ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ။ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်ပိုက်နုက်ကၠေံ သမာနသံဝါသသိမ်ဂှ်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြဂှ် ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
၇၆။ မပ္တံဂါမသိမ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၇။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံသၟိတ်သိမ် သီုဟွံမွဲကဵုအပိုၚ်အခြာ သ္ပနိဿဲဗ္ဒာဲကဵုကွာန်နိဂီုတုဲ ပဒတဴရ။ အပိုၚ်အခြာကွာန် ဒဒက်တဴကွာန်ဂှ် အပိုၚ်အခြာနိဂီု ဒဒက်တဴနိဂီုဂှ် ဒှ်သမာနသံဝါသသိမ် မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ် ပ္ဍဲကွာန်နိဂီုဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဟွံသေၚ်ကဵုကွာန်မ္ဂး နူပွဳပွူ ဌာန်မၞုံကဵုအပိုၚ်အခြာထပှ်အဗ္ဘန္တရ (မၞုံကဵုပမာဏမွဲအဗ္ဘန္တရမ္ဂး ၜါစှော်ဒ္စာံဟတ်)ဂှ် ဒှ်သမာနသံဝါသသိမ် မဒှ်မရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အလုံၜဳမွဲဂှ် သိမ်ဟွံသေၚ်ရ၊ အလုံမှာသၟိဒ်မွဲဂှ် သိမ်ဟွံသေၚ်ရ၊ အလုံလ္စအၚ်လှာမွဲဂှ် သိမ်ဟွံသေၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲၜဳမှာသၟိဒ် လ္စအၚ်လှာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဌာန်အပိုၚ်အခြာ နူပွဳပွူ နမွဲပက်ဍာ် တြုံမၞုံဇြဟတ်တဲလဒေါဝ်ဂှ် ဒှ်သမာနသံဝါသသိမ် မဒှ်အရာပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် သ္ပဥပေါသ်တုပ်သၟဟ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၁၄၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဖျပ်သိမ်ရၚ်သကအ်တုဲ ဗန်ဒက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ယြဴသိမ်ခမဳဂမၠိုၚ် သၟိတ်လဝ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ ကမ်မသၟိတ်လဝ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဟွံလီုလာ်ရ၊ ထေက်ကဵုဟိုတ်ရ။ ယြဴသိမ်ခမဳဂမၠိုၚ် သၟိတ်လဝ်နူလက်ကရဴရ၊ ကမ်မသၟိတ်လဝ် နူလက်ကရဴ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ လီုလာ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဟိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဖျပ်သိမ်ရၚ်သကအ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်သၟိတ်ရ၊ ကုခမဳ ဖျပ်တုဲသၟိတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဓလီုဍိုက်သိမ်ရၚ်သကအ်တုဲ ဗန်ဒက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ယြဴသိမ်ခမဳဂမၠိုၚ် သၟိတ်လဝ်ဗွဲကိုပ်ကၠာရ၊ ကမ်မသၟိတ်လဝ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဟွံလီုလာ်ရ၊ ထေက်ကဵုဟိုတ်ရ။ ယြဴသိမ်ခမဳဂမၠိုၚ် သၟိတ်လဝ်နူလက်ကရဴရ၊ ကမ်မသၟိတ်လဝ် နူလက်ကရဴ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ လီုလာ်ရ၊ ဟွံထေက်ကဵုဟိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဓလီုဍိုက်သိမ်ရၚ်သကအ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်သၟိတ်ရ၊ ကုခမဳ မဓလီုဍိုက်တုဲသၟိတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမမိက်သၟိတ်သိမ်ဂှ် ပါဲစွံလဝ် ‘သဳမန္တရိက်’ဇၞးခြာသိမ်ဂမၠိုၚ်တုဲ တၞဟ်နသၟိတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၇။ တၟေၚ်ဥပေါသ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် “ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ် ဥပေါသ်စှ်ပန်တ္ၚဲ ဥပေါသ်စှ်သုန်တ္ၚဲ ရဴဝွံ မၞုံၜါပြကာအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ် ကမ်ဥပေါသ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’၊ ကမ်ဥပေါသ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်၊ ကမ်ဥပေါသ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’၊ ကမ်ဥပေါသ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန် ရဴဝွံ မၞုံပန်ပြကာအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞေါဝ်ကဵုကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ကမ်ဥပေါသ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ကမ်ဥပေါသ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞေါဝ်ကဵုကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ကမ်ဥပေါသ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ကမ်ဥပေါသ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပၞေါဝ်ကဵုကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ကမ်ဥပေါသ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ကမ်ဥပေါသ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞေါဝ်ကဵုကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ကမ်ဥပေါသ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်ဟေၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပရ။ အဲလေဝ် ကဵုအခေါၚ် ကမ်ဥပေါသ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ကမ်ဥပေါသ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်ဟေၚ် ကြက်သ္ပအိုတ်ရ ရဴဝွံ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ပတိတ်ဇြဟတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၈။ မပ္တံပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၀။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပၠန်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် မၞုံဗၞတ်မသုန်ပြကာအိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးနိဒါန်တုဲ သၟေဟ်ဂှ် သ္ဒးလၟိၚ် နကဵုသုတသဒ္ဒါရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ပဌမရ။ စၞောန်ထ္ၜးနိဒါန်တုဲ ကေုာံပါရာဇ်ပန်ဂမၠိုၚ်တုဲ သၟေဟ်ဂှ် သ္ဒးလၟိၚ် နကဵုသုတသဒ္ဒါရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဒုတိယရ။ စၞောန်ထ္ၜးနိဒါန် ပါရာဇ်ပန် ကေုာံသံဃာဒိသေသ်စှ်ပိဂမၠိုၚ်တုဲ သၟေဟ်ဂှ် သ္ဒးလၟိၚ် နကဵုသုတသဒ္ဒါရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တတိယရ။ စၞောန်ထ္ၜးနိဒါန် ပါရာဇ်ပန် သံဃာဒိသေသ်စှ်ပိ ကေုာံအနိယၜါဂမၠိုၚ်တုဲ သၟေဟ်ဂှ် သ္ဒးလၟိၚ် နကဵုသုတသဒ္ဒါရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်စတုတ္ထရ။ ပွမစၞောန်ထ္ၜးဗွဲတြးဂှ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ပဉ္စမရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဣဝွံ မၞုံမသုန်ပြကာအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ” ရဴဝွံ အခါကာအိုတ်သီုစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ၊ ကုခမဳ မစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ အပ္ဍဲဘာမွဲ မၞုံအပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရး ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ပရိုက်ဘဲမၞိဟ်အရိုၚ်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲတြးအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် အန္တရာယ်နွံမ္ဂး ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ်လေဝ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံမွဲကဵုအန္တရာယ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အန္တရာယ်နွံမ္ဂး ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ။ ပ္ဍဲအရာစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ကြက်သ္ဂးဂတဝွံတုန် အန္တရာယ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ အန္တရာယ်သၟိၚ် အန္တရာယ်ကမၠတ်၊ အန္တရာယ်ပၟတ်၊ အန္တရာယ်ဍာ်၊ အန္တရာယ်မၞိဟ်၊ အန္တရာယ်လကိုဟ်၊ အန္တရာယ်သတ်ဒမြိုဟ်၊ အန္တရာယ်ဇြုံဂဂဳအယဴ၊ အန္တရာယ်လမျီု၊ အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်နူအန္တရာယ်ဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ရ။ အန္တရာယ်ဟွံမွဲမ္ဂး ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဗွဲတြးရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုဗတိုက်ဖအောဝ်ဂှ် တွံဓရ်ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဗတိုက်ဖအောဝ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်တွံဓရ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳမတွံဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် အလဵုဇကု တၞဟ်နပွမတွံဓရ်ကီု တၞဟ်နပွမဗတိုက်ဖအောဝ်ညးသအာၚ်ကီုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၇၉။ ပွမသၟာန်ဝိနယ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် သၟာန်ဝိနယ်ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သၟာန်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳမသၟာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သၟာန်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳမသၟာန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသၟာန်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ အလဵုဇကုဂှ် ဒးသၟိတ်ဇကုဇကုရ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အလဵုဇကု ဂပ်ဝ်သၟိတ်ကဵုဇကုဇကုရော?၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ ‘ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ အဲဍိက် သၟာန်ဝိနယ် ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ အလဵုဇကုဂှ် ဒးသၟိတ်ဇကုဇကုရ။ မုရဴသာ်လဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်ကဵုခမဳမွဲသအာၚ်ရော?” ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သၟာန်ဝိနယ် ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံရ” ရဴဝွံ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလ မကလိဂွံသၟိတ်ဂမၠိုၚ် သၟာန်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒက်ဝဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်ဒေါသအိုတ်ရ၊ ဘပဠ နကဵုလွဟ်လနက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ကလိဂွံသၟိတ်လေဝ် သ္ၚေဝ်ရံၚ်ပရိသာတ်တုဲ ကေဝ်ကၠေဝ်ချိၚ်ဆ ပူဂိုလ်တုဲ တၞဟ်နသၟာန်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၀။ ပွမသှ်ဝိနယ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် မဟွံကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် သှ်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဟွံကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သှ်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳမသှ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကလိဂွံသၟိတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသှ်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးသၟိတ်ရ၊ အလဵုဇကုဂှ် ဒးသၟိတ် ဇကုဇကုရ၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အလဵုဇကု ဂပ်ဝ်သၟိတ်ကဵုဇကုဇကုရော? ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သၟာန်ဝိနယ်မ္ဂး အဲဍိက် သှ်ကဵုရ” ရဴဝွံ အလဵုဇကုဂှ် ဒးသၟိတ်ဇကုဇကုရ။ မုရဴသာ်လဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်သၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ်ရော? ခမဳမကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သၟာန်ဝိနယ်မ္ဂး ခမဳမၞုံယၟုဝွံ သှ်ကဵုရ” ရဴဝွံ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးသၟိတ်ကဵု ခမဳမွဲသအာၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလ မကလိဂွံသၟိတ်ဂမၠိုၚ် သှ်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒက်ဝဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်ဒေါသအိုတ်ရ၊ ဘပဠ နကဵုလွဟ်လနက်အိုတ်ရ၊ ဂရပ်တီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ကလိဂွံသၟိတ်လေဝ် သ္ၚေဝ်ရံၚ်ပရိသာတ်တုဲ ကေဝ်ကၠေဝ်ချိၚ်ဆ ပူဂိုလ်တုဲ တၞဟ်နသှ်ဝိနယ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၁။ ပွမစောဒနာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် စောဒနာ ခမဳမဟွံကဵုအခေါၚ် နကဵုအာပတ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်စောဒနာ ခမဳမဟွံကဵုအခေါၚ် နကဵုအာပတ်ရ၊ ကုခမဳမစောဒနာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ‘ယွံတဳလပိုဉ် သြဝ်သ္ပကဵုအခေါၚ်ညိ၊ အဲဍိက် နွံပၟိက်တၞဟ်နသၟာန် တၠအဲရ’ ရဴဝွံ အာတ်အခေါၚ်တုဲမှ တၞဟ်နစောဒနာ နကဵုအာပတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလ အာတ်အခေါၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး စောဒနာ နကဵုအာပတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒက်ဝဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်ဒေါသအိုတ်ရ၊ ဘပဠ နကဵုလွဟ်လနက်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ကဵုအခေါၚ်လေဝ် ကေဝ်ကၠေဝ်ချိၚ်ဆ ပူဂိုလ်တုဲ တၞဟ်နစောဒနာ နကဵုအာပတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလဂမၠိုၚ်ဂှ် အာတ်အခေါၚ် ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သီုဟွံမွဲကဵုဝတ္ထုဟိုတ် ကြတ်လဝ်ဂတတုဲ အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မသ္အးဇ္ၚး ဟွံမွဲကဵုအာပတ်အိုတ်။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံမွဲကဵုဝတ္ထုဟိုတ် ဟဂပ်ဝ်အာတ်အခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မသ္အးဇ္ၚး ဟွံမွဲကဵုအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မအာတ်အခေါၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကေဝ်ကၠေဝ်ချိၚ်ဆ ပူဂိုလ်တုဲ တၞဟ်နအခေါၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၂။ မပ္တံပွမဆေဝ်ဒဝ်အဓမ္မကမ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပအဓမ္မကမ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ အဓမ္မကမ်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ သ္ပတဴအဓမ္မကမ် အတိုၚ်မသ္ပလၟိုန်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် သ္ပတဴအဓမ္မကမ်မ္ဂး တၞဟ်နဆေဝ်ဒဝ်ကၠေံဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလဂမၠိုၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပတဴအဓမ္မကမ်မ္ဂး ဆေဝ်ဒဝ်အိုတ်ရ။ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒက်ဝဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်ဒေါသအိုတ်ရ၊ ဘပဠ နကဵုလွဟ်လနက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကွေတ်ဂှ်လေဝ် တၞဟ်နသ္ပဗွဲမပြာကဋ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲဇရေၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ဟေၚ် သ္ပတဴကွေတ် ဗွဲမပြာကဋ်အိုတ်ရ။ ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒက်ဝဲအိုတ်ရ၊ ဒှ်ဒေါသအိုတ်ရ၊ ဘပဠ နကဵုလွဟ်လနက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု မသုန်ဇကု တၞဟ်နပွမဆေဝ်ဒဝ် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ပိဇကု တၞဟ်နပွမသသ္ပကွေတ် ဗွဲမပြာကဋ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တၞဟ်နသှ်ပတူ ရဴဝွံမ္ဂး ‘အဲဟွံသ္ဍိုက်မၠိုက်ကမ်ဂှ်ရ’ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်မ္ဂး မၞုံကဵုစေတနာ ဟွံမိက်ကဵုမိၚ်တုဲ ဟွံဖ္ဍောတ်ညံၚ်ဂွံမိၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဒးဖ္ဍောတ် စဵုကဵုမိၚ်ဟေၚ်ရ၊ ကုခမဳမဖ္ဍောတ် ညံၚ်ဟွံဂွံမိၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်ဥဒါယဳ မၞုံကဵုရမျာၚ်မတုပ်သၟဟ်ကေုာံရမျာၚ်ခ္ဍာ်ဂှ် ဒှ်ညးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ကုသၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ခမဳမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဒးဖ္ဍောတ် စဵုကဵုမိၚ်ဟေၚ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲတုန် မၞုံကဵုရမျာၚ် ညံၚ်ရမျာၚ်ခ္ဍာ်ရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုတဳလပိုဉ်ဥဒါယဳရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် “သာ်လဵုသ္ဂောံကဵုမိၚ်ရော?” ရဴဝွံ တၞဟ်နသ္ပလွဳပရာဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပလွဳပရာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒေဝဒတ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲပရိသာတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံခရှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲပရိသာတ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံခရှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံမွဲကဵုပွမဗတိုက်ဖအောဝ်ဂှ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုမဟဂပ်ဝ်ဗတိုက်ဖအောဝ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵုမှာထေရ်ဇၞော်ရ ရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ်ရ” (သ္ဂးရ)။
ခဏ်အညတိတ္ထိယပဌမတုဲရ
၈၃။ မပ္တံပွမဗတိုက်ဖအောဝ်ညးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် နဂၠံၚ်တရဴ အာဍုၚ်မၞုံယၟုစောဒနဝတ္ထုမ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်စောဒနာဝတ္ထုရ။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲဘာဂှ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ် ဟွံတီကၠိုဟ်(ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ရ၊ ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ရ၊ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဆေၚ်စပ်မှာထေရ်ဇၞော်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပညပ်လဝ်ရ၊ မှာထေရ်ဇၞော် ပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် ဟွံတီကၠိုဟ်(ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ရ၊ ဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ရ၊ ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ဂွံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဘာဂှ် ယြဴခမဳမွဲ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)တုဲ မၞုံကဵုစောံသတ္တိရ၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ကဵုခမဳဂှ်ရ ရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ အပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ်(ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်အိုတ်ရ။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်ဒုတိယအိုတ်ရ။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်တတိယအိုတ်ရ။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ နနဲဝွံဟေၚ် “တဳလပိုဉ် သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် စဵုကဵုစိုပ်သၚ်ဍောတ်အိုတ် အိုတ်ရ၊ သၚ်ဍောတ်အိုတ်ဂှ်လေဝ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ အပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ်(ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဖအိုတ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်အိုတ်မ္ဂး။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်ဒုတိယအိုတ်မ္ဂး။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ “ယွံတဳလပိုဉ် မှာထေရ်မပြဲ သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် မှာထေရ်ဇၞော်တတိယအိုတ်မ္ဂး။ မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ နနဲဝွံဟေၚ် “တဳလပိုဉ် သြဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် စဵုကဵုစိုပ်သၚ်ဍောတ်အိုတ်အိုတ်မ္ဂး။ သၚ်ဍောတ်အိုတ်ဂှ်လေဝ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက် ဗှ်ဖ္ဍောတ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သြဝ်အာညိ၊ ဂိုၚ်ကေတ်ကေတ်ပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ကဵုဒှ် ဗွဲတြးကဵုဒှ်တုဲ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴခမဳမွဲ ဖအောဝ်ဗလးဏာမာန်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော် သွက်ဂွံဖအောဝ်ဗလး ခမဳသၟတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၜိုန်မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်ဗလးလေဝ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဟွံအာအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်ဗလးမ္ဂး ခမဳမဟွံဂိယဲဂှ် ဒးအာဟေၚ်ရ၊ ကုခမဳဟွံအာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၄။ ကဵုအခေါၚ် မပ္တံပွမရိုဟ်လၟိဟ်ပက်
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်စောဒနာဝတ္ထု ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး ကလေၚ်က္ညအာ ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် မရနုက်ကဵုမုစိပက်ရော? ရဴဝွံ သၟာန်တဴ ခမဳမက္ညကၠုၚ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံတီအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ အယာံမာတ် လၟိဟ်ပက်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ အရာဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ မခိုဟ်ဆာဲသအာၚ်ဂှ် ပသာ်တီအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သွက်ဂွံကတ်ဗ္တောန် ရိုဟ်လၟိဟ်ပက်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်ကတ်ဗ္တောန် ရိုဟ်လၟိဟ်ပက်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုဟေၚ် သွက်ဂွံကတ်ဗ္တောန် ရိုဟ်လၟိဟ်ပက်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၁၅၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော? ရဴဝွံ သၟာန်တဴ ခမဳမက္ညကၠုၚ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံတီအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံ ကေုာံရၚ်သကအ်လေဝ် ဟွံတီအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဝွံ အရာဝတ္ထုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ မခိုဟ်ဆာဲသအာၚ်ဂှ် ပသာ်တီအိုတ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နရိုဟ်လၟိဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဂပ်ဝ်ရိုဟ်လၟိဟ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် တၞဟ်နပွမရိုဟ်လၟိဟ် နလၟေၚ်ယၟုကီု တၞဟ်နပွမဂိုၚ်ကေတ်ဇြေဟ်လိက်မာဲကီု ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၁၅၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် “တ္ၚဲဝွံ တ္ၚဲဥပေါသ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံတီဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ကွာန်မသ္ၚောဲအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်လေဝ် ကၠုၚ်စိုပ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲမှလေဝ် ကၠုၚ်စိုပ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တ္ၚဲဝွံ တ္ၚဲဥပေါသ်ရ ရဴဝွံ တၞဟ်နပွမဟီုလၟိၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော်ဂှ် ပ္ဍဲနူဂယးပြဟ်ဟေၚ် တၞဟ်နဟီုလၟိၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မှာထေရ်ဇၞော်မွဲဇကု ပ္ဍဲနူဂယးပြဟ်ဟေၚ် သွက်ဂွံဟီုလၟိၚ်ဂှ် ဝိုတ်မံၚ်သတိရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် တၞဟ်နဟီုလၟိၚ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ကဵုပိုဉ်လေဝ် ဝိုတ်မံၚ်သတိပၠန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂွံသတိဂှ် တၞဟ်နဟီုလၟိၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၅။ ကဵုအခေါၚ်ကမၠောန်ထေက်ကဵုးပတုဲ ပ္ဍဲကိုပ်ကၠာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၅၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ရုၚ်ဥပေါသ် သၟိက်ဟန်ဗန်ပြးဇးဒၟံၚ်ရ။ ခမဳကၟုဲဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ဥပေါသ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ဥပေါသ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်ကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော် တၞဟ်နဖအောဝ်စကာခမဳသၟတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၜိုန်မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာလေဝ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဟွံကွဟ်ကၟဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာမ္ဂး ခမဳသၟတ် မဟွံဂိယဲဂှ် ဒးကွဟ်ကၟဟ်ရ၊ ကုခမဳ မဟွံကွဟ်ကၟဟ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၁၆၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ် ဟွံလးပညပ်စွံလဝ်သၞာဂဇအ်တုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂဇအ်တဴ ပ္ဍဲတိအိုတ်ရ။ ဇကုကေုာံသ္ၚာဂမၠိုၚ် ကၠေဝ်ဗာန်အာခၞိက်တိဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နလးပညပ်သၞာဇဂအ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ် ကဵုခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်လးပညပ်သၞာဂဇအ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော် တၞဟ်နဖအောဝ်စကာခမဳသၟတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၜိုန်မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာလေဝ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဟွံလးပညပ်သၞာဂဇအ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာမ္ဂး ခမဳသၟတ်မဟွံဂိယဲဂှ် ဒးလးပညပ်သၞာဂဇအ်ရ၊ ကုခမဳ မဟွံလးပညပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၁၆၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ် ဟွံစံၚ်ဗဵုလဝ်ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴတုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဒမၠု လိုန်ဒးဇကုကေုာံသ္ၚာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴ ပ္ဍဲရုၚ်ဥပေါသ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်သ္ပပွမစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴ ပ္ဍဲရုၚ်ပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော် တၞဟ်နဖအောဝ်စကာခမဳသၟတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၜိုန်မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာလေဝ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဟွံစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာမ္ဂး ခမဳသၟတ်မဟွံဂိယဲဂှ် ဒးစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴရ၊ ကုခမဳ မဟွံစံၚ်ဗဂဵုပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ (သ္ဂးရ)။ ၁၆၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် ဟွံစွံပတန်လတ် ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်အိုတ်ရ။ ခမဳကၟုဲဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် ဟွံစွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နစွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴညးမွဲ ဂပ်ဝ်စွံပတန် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မှာထေရ်ဇၞော် တၞဟ်နဖအောဝ်စကာခမဳသၟတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၜိုန်မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာလေဝ် ခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဟွံစွံပတန် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မှာထေရ်ဇၞော် ဖအောဝ်စကာမ္ဂး ခမဳသၟတ်မဟွံဂိယဲဂှ် ဒးစွံပတန် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ၊ ကုခမဳ မဟွံစွံပတန် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၆။ ညးစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် အာတဴဌာန်မွဲသအာၚ်မ္ဂး ဟွံဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် အာတဴဌာန်မွဲသအာၚ်မ္ဂး ဒးဂရၚ်ပတီပါန်အခေါၚ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် “အာတဴ မုရဴဌာန်မွဲရော? အာတဴ ကေုာံညးလဵုရော?” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် ယဝ်စၞောန်ထ္ၜး ခမဳမွဲသအာၚ်ဂမၠိုၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုအခေါၚ်အိုတ်ရ၊ ယဝ်ကဵုအခေါၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ (ကုအ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ် သီုဟွံကဵုအခေါၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ်လေဝ် ယဝ်အာအိုတ်မ္ဂး၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳမွဲဇကု မၞုံကဵုလၟိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ် မပကၚ်ရၚ်ခၜမ်လဝ်ပါဠိ ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဓရ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဝိနယ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ပါတိမုက် မၞုံကဵုပညာ မကေက်သကာ မၞုံကဵုဉာဏ်ထပက်ခၠၚ်ကေတ် မလေပ်ဂွပါပ် မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ မၞုံပၟိက်ကဵုသိက္ခာဂှ် ကၠုၚ်ဘာဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးထံက်ပၚ် ခမဳမကၠုၚ်စိုပ်ဂှ် (နကဵုပစ္စယ်ပန်ဂမၠိုၚ်)ရ၊ သ္ဒးယိုက်ဒိုက်သၚ်ရိုဟ်ရ၊ သ္ဒးလှေံလှန် (နကဵုဂလာန်သ္ဍိုက်ဆာန်)ရ၊ နကဵုခၞိက်ကြကောတ်ဟုမ်ဍာ်ကီု နကဵုတိကမၠေတ်ကီု နကဵုဆုဒကကီု နကဵုဍာ်လာၚ်မုက်ကီု သ္ဒးကၠောန်ၜိုတ်ရ၊ ယဝ်ဟွံထံက်ပၚ် (နကဵုပစ္စယ်ပန်ဂမၠိုၚ်)အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံယိုက်ဒိုက်သၚ်ရိုဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံလှေံလှန် (နကဵုဂလာန်သ္ဍိုက်ဆာန်)အိုတ်မ္ဂး၊ နကဵုခၞိက်ကြကောတ်ဟုမ်ဍာ်ကီု နကဵုတိကမၠေတ်ကီု နကဵုဆုဒကကီု နကဵုဍာ်လာၚ်မုက်ကီု ဟွံကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သြဝ်အာညိ၊ ဂိုၚ်ကတ်ကေတ် ပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ကဵုဒှ် ဗွဲတြးကဵုဒှ်တုဲ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ရဴဝွံတုဲ ကလိဂွံခမဳမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်မ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံအိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုဟေၚ် ယြဴပ္ဍဲဘာမွဲ တီတဴ ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီုအိုတ်ရ၊ သ္ဒးအာဘာဂှ်ရ၊ ကုခမဳမဟွံအာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဟွံတီကၠိုဟ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) မဟွံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်)ဂှ် လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဥပေါသ်ကီု ကမ်ဥပေါသ်ကီု ပါတိမုက်ကီု ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ကီု ဟွံတီအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သြဝ်အာညိ၊ ဂိုၚ်ကတ်ကေတ် ပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ကဵုဒှ် ဗွဲတြးကဵုဒှ်တုဲ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ရဴဝွံတုဲ ကလိဂွံခမဳမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်မ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံအိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကဵုခမဳမွဲဇကု သ္ပသတ္တာဟတုဲ ‘ကဵုပါန်ဒဂိုန်’တုဲ “ယွံကောန်တၠ သြဝ်အာညိ၊ ဂိုၚ်ကတ်ကေတ်ပါတိမုက် ဗွဲခမ္ဍန်ကဵုဒှ် ဗွဲတြးကဵုဒှ်တုဲ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာရ။ ဖအောဝ်ဗလးဏာ ရဴဝွံတုဲ ကလိဂွံခမဳစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်မ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံရဴဝွံ ဆာန်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံအိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် လုပ်ဒဂိုန်ပ္ဍဲဘာဂှ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ပဒတဴရ၊ ယဝ်လုပ်ဒဂိုန်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၇။ ပွမကဵုပါရိသုဒ္ဓိ
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၄။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ ယွံခမဳတအ် သြဝ်ကောံဓရီုအိုတ်ညိ၊ သၚ် ကြက်သ္ပဥပေါသ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခမဳ ဂိယဲနွံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် က္ညကၠုၚ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲဂှ် တၞဟ်နကဵုပါရိသုဒ္ဓိ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ— ခမဳမဂိယဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ကဵုပါရိသုဒ္ဓိရ၊ သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိ အဲဍိက်ညိ၊ သြဝ်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စပါရိသုဒ္ဓိ အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ နကဵုဇကု ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကု ပါၚ်ၜါပြကာ ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ကဵုပါရိသုဒ္ဓိရ။ နကဵုဇကု ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကုပါၚ်ၜါပြကာ ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ပါရိသုဒ္ဓိရ။ ကဵုရဴဝွံတုဲ ယဝ်ကလိဂွံ ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိမ္ဂး ပွမကလိဂွံရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် နကဵုဇံၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဂတဵုကဵုဒှ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ခမဳမဂိယဲဂှ် လဒေါဝ်သၚ်တုဲ သ္ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပြံၚ်ဖျုဲထောံ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲအိုတ်မ္ဂး၊ ယဲလေဝ် ကြက်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ ပွမဒးချိုတ်အာလေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်စိုတ်ဒှ် ကုခမဳကၠောန််ၜိုတ်ညးယဲဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြံၚ်ဖျုဲဏာ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲရ။ သၚ်က္ညအာဌာနဂှ်တုဲ သ္ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ။ သၚ်မဒှ်ဝဂ်‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ််စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ သ္ဒကဵုပါရိသုဒ္ဓိ ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး သာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးအာစိုပ်ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗ ဝဳဗလးအာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာ မယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး တိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မိမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုပါရိသုဒ္ဓိ ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပရိသုဒ္ဓိရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်စ္ဍးအာ (ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ တိက်လှိၚ်အာဒှ်တုဲ ဟွံဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ ဝိဝိၚ်ဝိုတ်ဝုဲအာဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ လုပ်စသမာပတ်ဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ နကဵုစေတနာ ဟွံမိက်ဟီုလဴဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ် ပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
၈၈။ ပွမကဵုဆန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် သြဝ်ကောံဓရီုအိုတ်ညိ၊ သၚ်ကြက်သ္ပကမ်ရ” ရဴဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခမဳမဂိယဲနွံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် က္ညကၠုၚ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲဂှ် တၞဟ်နကဵုဆန် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုရ— ခမဳမဂိယဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူမၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ကဵုဆန်ရ၊ သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန် ကုအဲဍိက်ညိ၊ သြဝ်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စဆန် အဲဍိက်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ နကဵုဇကု ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး နကဵုဇကု ပါၚ်ၜါပြကာ ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ကဵုဆန်ရ။ နကဵုဇကု ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကု ပါၚ်ၜါပြကာ ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ကဵုဆန်ရ။ ကဵုရဴဝွံတုဲ ယဝ်ကလိဂွံ ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်မ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံ ရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် နကဵုဇံၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဂတဵုကဵုဒှ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ် ခမဳမဂိယဲဂှ် လဒေါဝ်သၚ်တုဲ သ္ဒးသ္ပကမ်ရ။ ယွံခမဳတအ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပြံၚ်ဖျုဲထောံ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲအိုတ်မ္ဂး၊ ယဲလေဝ် ကြက်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ ပွမဒးချိုတ်အာလေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်စိုတ်ဒှ် ကုခမဳကၠောန်ၜိုတ်ညးယဲဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြံၚ်ဖျုဲဏာ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲရ။ သၚ်က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ သ္ဒးသ္ပကမ်ရ။ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကမ်ဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန််မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုဆန် ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး သာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးအာစိုပ်ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗ ဝဳဗလးအာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာ မယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး တိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မိမ္ဂး၊ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုဆန် ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်စ္ဍးအာ (ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ တိတ်လှိက်အာဒှ်တုဲ ဟွံဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ ဝိဝိၚ်ဝိုတ်ဝုဲအာဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး။ လုပ်စသမာပတ်ဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာဆန်ဂှ် ကဵုဆန်တုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ နကဵုစေတနာ ဟွံမိက်လဴဂှ် ဟွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ဆန်ရ၊ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဆန်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ကိစ္စထေက်ကဵုဒးသ္ပကမ်ဇၞော်ကမ်သၟတ်သၚ် နွံဒှ်မ္ဂး ခမဳမကဵုပါရိသုဒ္ဓိဂှ် ဆန်လေဝ် တၞဟ်နကဵုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၈၉။ မပ္တံကဠောဂမၠိုၚ်ရပ်ကေတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ကဠောမသဂမၠိုၚ် ရပ်ကတ်ခမဳမွဲဇကုအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ကဠောမသဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ခမဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန််အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပဥပေါသ်တုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ဗလးကဵုခမဳဝွံ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပသံဃဥပေါသ်တုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ခမဳဝွံ မ္ၚးသိမ် ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ခမဳအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ သၟာသၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳသၞဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပဥပေါသ်တုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ဗလးကဵုခမဳဝွံ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုကဵုပါရိသုဒ္ဓိတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပသံဃဥပေါသ်တုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ခမဳဝွံ မ္ၚးသိမ် ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၉၀။ ပွမသၟိတ်ရဴဝွံမ္ဂးခမဳကြအ်ဥမ္မတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၇။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် သြဝ်ကောံဓရီုအိုတ်ညိ၊ ကိစ္စကေၚ်ကာ ထေက်ကဵုသ္ပ ကုသၚ်နွံရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သ္ဂးတဴရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခမဳတမြအ်မၞုံယၟုဂဂ္ဂ နွံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် ဟွံက္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳ တမြအ်မၠိုၚ် မၞုံၜါဂကူအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကြအ်ဥမ္မတ်ဂှ် ဂွံသတိကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ် မွဲဂကူ၊ ခမဳ မဟွံဂွံသတိကမ်ကပေါသ် ကမ်သၚ် ဟွံကၠုၚ်ဂှ် မွဲဂကူ ရဴဝွံ မၞုံၜါဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞောဝ်ကဵုတမြအ်ဂမၠိုၚ်ၜါဂကူဂှ် ကုညးကြအ်ဥမ္မတ် မၞုံသဘဴမဒှ်ဂွံသတိကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ် တၞဟ်နကဵု‘ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ’ ပွမသၟိတ်ရဴဝွံမ္ဂး တမြအ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂဂှ် ကြအ်ဥမ္မတ်ဒှ်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်ကဵုတဴ ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ ကုခမဳမကြအ်ဥမ္မတ်မၞုံယၟုဂဂ္ဂ ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂ ဟိုတ်မဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ်ရ သၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံဂဂ္ဂကဵုဒှ် စာ်စ္ဍးကေုာံဂဂ္ဂတုဲကဵုဒှ် သ္ပကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မာန်ရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂဂှ် ကြအ်ဥမ္မတ်ဒှ်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ရ၊ သၚ်ကဵုတဴ ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ ကုခမဳမကြအ်ဥမ္မတ်မၞုံယၟုဂဂ္ဂ ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂ ဟိုတ်မဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ်ရ သၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံဂဂ္ဂကဵုဒှ် စာ်စ္ဍးကေုာံဂဂ္ဂတုဲကဵုဒှ် သ္ပကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မာန်ရ။ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက်ပွမကဵုတဴ ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ ကုခမဳမကြအ်ဥမ္မတ် မၞုံယၟုဂဂ္ဂ ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂ ဟိုတ်ဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ်ရ သၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံ ဂဂ္ဂကဵုဒှ် စာ်စ္ဍးကေုာံဂဂ္ဂတုဲကဵုဒှ် သ္ပကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မာန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ် ဂပ်ဝ်ကဵုတဴ ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ ကုခမဳမကြအ်ဥမ္မတ်မၞုံယၟုဂဂ္ဂ ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမၞုံယၟုဂဂ္ဂ ဟိုတ်မဒှ်ဒၟံၚ်ဂွံသတိ ကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံဂွံသတိမွဲလ္စုတ် ကၠုၚ်မွဲလ္စုတ် ဟွံကၠုၚ်မွဲလ္စုတ်ဂှ်ရ သၚ်ဂှ် မွဲဟာန်ကေုာံဂဂ္ဂကဵုဒှ် စာ်စ္ဍးကေုာံဂဂ္ဂတုဲကဵုဒှ် သ္ပကမ်ဥပေါသ် ကမ်သၚ်မာန်တုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
၉၁။ တၟေၚ်မပ္တံသံဃဥပေါသ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ပန်ဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ပိဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴဥပေါသ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပရ၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံ ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်န သ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ၜါဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုက်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပရ၊ ခမဳမဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၟတ်ရ။ ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ။ ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက် သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ၊ သ္အးဇ္ၚးနူအာပတ်ရ ရဴဝွံ သြဝ်သမ္တီလဝ် အဲဍိက်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳဇၞော်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နသ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ၊ အဲတုန် ဒှ်ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲသ္ဂောံသ္ပတဴဥပေါသ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကွဟ်ကၟဟ် ဇြပ်ကောံဓရီု ကၞထး သၟဝ်တမ်ဆုဂမၠိုၚ် မဒှ်အရာလုပ်တိတ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ် ဍာ်ရပ်စပ်တုဲမ္ဂး သီုမလးပညပ်လဝ်သၞာ စံၚ်ဗဂဵုလဝ်ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴတုဲ သ္ဒးဂဇအ်ဒၟံၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးသ္ပဥပေါသ် ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယဝ်ဟွံကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ “တ္ၚဲဏအ် သွက်အဲ တ္ၚဲဥပေါသ်ရ” ရဴဝွံ ဒးသ္ပအဓိဋ္ဌာန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသ္ပအဓိဋ္ဌာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဘာမွဲခမဳပန်ဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳပိဇကုဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ယဝ်စၞောန်ထ္ၜးအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဘာမွဲ ခမဳပိဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳၜါဇကုဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသ်ရ၊ ယဝ်သ္ပအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဘာခမဳၜါဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပအဓိဋ္ဌာနဥပေါသ်ရ၊ ယဝ်သ္ပအဓိဋ္ဌာနဥပေါသ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၉၂။ နဲဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၆၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘မွဲဟာန်ကေုာံအာပတ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် ဒးအာပတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲသ္ဂောံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဒးအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူမၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တုဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဟီုလၟိၚ်အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးဟီုရ။ ခမဳမဒုၚ်ဒေသနာဂှ် “သြဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ “ခိုဟ်ရ မၠာ်သ္ၚေဝ်ရ” ရဴဝွံ ခမဳမဒးအာပတ်ဂှ် သ္ဒးဟီုရ။ “ပ္ဍဲကာလကြဴလေဝ် သြဝ်သ္ၚဳလလမ်မၚ်မွဲညိ” ရဴဴဝွံ ခမဳမဒုၚ်ဒေသနာဂှ် သ္ဒးဟီုရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပြာပ်အာ ဇရေၚ်ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်လံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် မၞုံကဵုသၟေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟါဒှ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သ္ဒးကလၚ်ပါတိမုက်ရ၊ ဟိုတ်နူပွမသၠေဟ်ပၟါဂှ် မဟဂပ်ဝ် သ္ပအန္တရာယ် ဥပေါသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဟီု လၟိၚ်ဒေသနာ အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ကုခမဳမဟီုလၟိၚ်ဒေသနာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ကုခမဳမဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၉၃။ ပွမသ္ပပြကဋ်အာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်မ္ဂး ဂွံသတိအာပတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘မွဲဟာန်ကေုာံအာပတ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲတုန် ဒးအာပတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲသ္ဂောံဒ္ဂေတ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်မ္ဂး ဂွံသတိအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲဝွံတုဲ ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳမဒှ်ဇရေၚ်တုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သ္ဒးကလၚ်ပါတိမုက်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ဥပေါသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်မ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် မၞုံကဵုသၟေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟါဒှ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳမဒှ်ဇရေၚ်တုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သ္ဒးကလၚ်ပါတိမုက်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမသၠေဟ်ပၟါဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ဥပေါသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၉၄။ နဲဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်သဘဴတုပ်သၟဟ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် သၚ်အိုတ်သီုအာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဟဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဟိုတ်ဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံလေဝ် အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ သကပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် သၚ်အိုတ်သီုအာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သြဝ်အာညိ၊ ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်တုဲ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တၠအဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ ကလိဂွံရဴဝွံမ္ဂး ဆာန်သန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလိၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်မညာတ်ခမဳမွဲဇကု မသ္အးဇ္ၚးဟွံမွဲကဵုအာပတ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲခမဳဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သ္ဒးကလၚ်ပါတိမုက်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ဥပေါသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် သၚ်အိုတ်သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ— “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလိၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟါဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗအာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ၊ သ္ဒးကလၚ်ပါတိမုက်ရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမသၠေဟ်ပၟါဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ဥပေါသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် သၚ်မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲဂှ် အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တၠအဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ သ္ပရဴဝွံတုဲ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ကဵုခမဳမွဲဇကု သ္ပသတ္တာဟတုဲ ‘ကဵုပါန်ဒဂိုန်’တုဲ “ယွံကောန်တၠ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တၠအဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကုရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲဂှ် သၚ်အိုတ်သီုအာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ခမဳသၚ်ဂှ် ဟွံတီယၟုဂကူ အာပတ်ဂှ်ရ။ ခမဳမွဲဇကု မၞုံကဵုလမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ် မပကၚ်ရၚ်ခၜမ်လဝ်ပါဠိ ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဓရ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဝိနယ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ပါတိမုက် မၞုံကဵုပညာမကေက်သကာ မၞုံကဵုဉာဏ်ထပက်ခၠၚ်ကေတ် မလေပ်ဂွပါပ် မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ မၞုံပၟိက်ကဵုသိက္ခာဂှ် ကၠုၚ်ဘာဂှ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် ဒးအာပတ်မုမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် ဒးအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ဒးအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တၠအဲ သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန််တၠ အဲညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ဝွံ ဟွံသေၚ်ရ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ ဒးအာပတ်ဝွံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ကဵုဒှ် ဟွံဒးအာပတ်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပ ကုတၠအဲရော? ယွံကောန်တၠ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ သြဝ်ဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ဇကုညိ ‘သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ညိ’” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂှ် နကဵုဂလာန် ခမဳ(မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံမပ္တံဗဟုသုတ)ဂှ် ဇအုဲဇဗအာပတ်ဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် အာစိုပ်အာပတ်မၞုံယၟုဝွံရဂး၊ ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် အာစိုပ်အာပတ်မၞုံယၟုဝွံအိုတ်ရ၊ သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ခမဳဂှ် ဟွံမွဲပၟိက် တၞဟ်နဇအုဲဇဗကၠေံအာပတ်ဂှ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ သၚ်အိုတ်သီုအာစိုပ်အာပတ် သၚ်အိုတ်သီုအာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴ တုပ်သၟဟ်ရ၊ ခမဳသၚ်ဂှ် ဟွံတီယၟုဂကူ အာပတ်ဂှ်ရ။ ခမဳမွဲဇကု မၞုံကဵုလမိၚ်လညာတ်ဂၠိုၚ် မပကၚ်ရၚ်ခၜမ်လဝ်ပါဠိ ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဓရ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဝိနယ် ပကၚ်ရၚ်လဝ်ပါတိမုက် မၞုံကဵုပညာမကေက်ေသကာ မၞုံကဵုဉာဏ်ထပက်ခၠၚ်ကေတ် မလေပ်ဂွပါပ် မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ မၞုံပၟိက်ကဵုသိက္ခာဂှ် ကၠုၚ်ဘာဂှ်ရ၊ ခမဳမွဲဇကုဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် ဒးအာပတ်မုမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂှ်ရ၊ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် ဒးအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ဒးအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ တၠအဲ သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန််တၠ အဲညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် ဒးအာပတ်ဝွံ ဟွံသေၚ်ရ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ ဒးအာပတ်ဝွံရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ ခမဳမွဲသအာၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ကဵုဒှ် ဟွံဒးအာပတ်ကဵုဒှ် ပသာ်ကြက်သ္ပ ကုတၠအဲရော? ယွံကောန်တၠ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ သြဝ်ဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်ဇကုညိ ‘သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ညိ’—” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂှ် နကဵုဂလာန် ခမဳ(မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံမပ္တံဗဟုသုတ)ဂှ် ဇအုဲဇဗအာပတ်ဂှ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ယြဴခမဳမွဲ သ္ပတဴ ရဴဝွံ ရဴဝွံရ၊ ခမဳဂှ် အာစိုပ်အာပတ်မၞုံယၟုဝွံရဂး၊ ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် အာစိုပ်အာပတ်မၞုံယၟုဝွံအိုတ်ရ၊ သြဝ်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဂလာန်ခမဳဂှ် ယဝ်ဇအုဲဇဗကၠေံ အာပတ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံဇအုဲဇဗကၠေံအိုတ်မ္ဂး ခမဳမဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ်တုဲဂှ် ဟွံထေက်ကဵုဟီုသ္ဂးကဵု ခမဳမဟွံမွဲပၟိက် သွက်ဂွံဇအုဲဇဗဂမၠိုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ခဏ်စၞောန်ထ္ၜးကဵုစောဒနာဝတ္ထုတုဲရ။
၉၅။ ပွမဟွံဒးအာပတ်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာမဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇက ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး” ညဳသာသၟဟ်သၟန်ရတုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်မ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကၠုၚ်လက်ကရဴဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမကၠုၚ်လက်ကရဴဂမၠိုၚ် သ္ဂးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၄)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၅)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၆)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၇)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၈)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၉)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၀)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီုဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၄)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီုဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၅) ပွမဟွံဒးအာပတ် စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၉၆။ ဒှ်ဝဂ်တုဲမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၃။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏိ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ။ လၟိဟ်မတုပ်သၟဟ် ။ ပ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ စၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) ဒှ်ဝဂ်တုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ် စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၉၇။ မၞုံကဵုပွမသၠေဟ်ပၟာစှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၄။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်မစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်တဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ ။ လၟိဟ်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါစှ်သုန်ဂကူတုဲရ
၉၈။ 'သံသယကုက္ကုစ္စ' ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၅။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜး ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်သ္ပဥပေါသ် ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်မစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်တဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ ။ လၟိဟ်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) မၞုံကဵု‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟါပ္ဍဵုပ္ဍိုက် စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၉၉။ ပွမတူရူကဵုပါ်ဒကးစှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၆။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးကလၚ်မသှ်ေသၟေဟ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၄)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၅)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳဃောစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၅)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၇)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၈)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၉)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၀)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၂)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဒးစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၃)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၄)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ်နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပါတိမုက်မစၞောန်ထ္ၜးတုဲဂှ် ဒှ်စၞောန်ထ္ၜးဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ သ္ဒးဟီုလၟိၚ်ပါရိသုဒ္ဓိ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၅)
ပွမတူရူကဵုပါ်ဒကးစှ်သုန်ဂကူတုဲရ။ ၜါဣသုန်ပိအလန် ထပှ်ဣသုန်တုဲရ။
၁၀၀.၁။ ဂလာန်ဓလိုက်လဝ် ပွမလုပ်သိမ်တုဲပဒတဴ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၇။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်ပန်ဇကု လောန်လတူပန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်တုဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံညာတ်ကေတ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မလုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်ဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်အိုတ်ရ” ရဴဴဝွံ ဟွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ အာဝါသိကရၚ်သကအ် ဗွဲတိကနယ် တိက်ကၠံထပှ်ဣသုန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အာဂန္တုက ကေုာံအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ကီု အာဝါသိက ကေုာံအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ကီု အာဂန္တုကရၚ်သကအ်ဂမၠိုၚ်ကီု နမသ္ပသဇိုၚ်ကဵုပေယျာလ ဒှ်တိက်ထပှ်ကၠံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
၁၀၀.၂။ တ္ၚဲတၟေၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၈။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိက ‘ပဒတဴဘာ’ဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန်ရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်ဒတိတ်မွဲတ္ၚဲရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ပွမညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ။
ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန်ရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်ဒတိတ်မွဲတ္ၚဲရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ပွမညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ၊ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ပွမညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန်တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ််တုဲ ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ။
၁၀၁။ မပ္တံပွမညာတ်အယာၚ်အလာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၇၉။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ပွမလးလဝ်ဇံၚ်ဂတဵု ဖုန်ဂၞဳ ဗွဲမ္ဒးရး ပွမစွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ် ဗွဲမ္ဒးရး ပွမကွဟ်လဝ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ဗွဲမ္ဒးရးဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဝါသိက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဝါသိက ဟိုတ်နိမိတ်အာဝါသိကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဝါသိကနွံ ဒဒက်တကဴခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ဇိုၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မကွာ်စၚ်္ကြမ် ရမျာၚ်ဖ္ဍောတ်သှ်ၛာယ် ရမျာၚ်ခအေမ် ရမျာၚ်ခအှ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဝါသက လေါဟ်ဗီုပြၚ်အာဝါသိက ဟိုတ်နိမိတ်အာဝါသိကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဝါသိကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးဗဗေၚ်သ္ၚာ နိသဳဒိုန် မဟဂပ်ဝ်ကဵုတီကေတ် (ရဴဝွံမ္ဂး ဂြပ်ညးလဵုရော) ထၞဟ်ဍာ်မကြာတ်လဝ်ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ် မဟဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဂန္တုက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဂန္တုက ဟိုတ်နိမိတ်အာဂန္တုကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဂန္တုကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ဇိုၚ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ရမျာၚ်ဂရိုၚ်ဒၞပ် ရမျာၚ်ခအေမ် ရမျာၚ်ခအှ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဂန္တုက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဂန္တုက ဟိုတ်နိမိတ်အာဂန္တုကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဂန္တုကနွံ ဒဒက်တဴကဵုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သြဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ သြဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပဥပေါသ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
၁၀၂။ ပွမသ္ပဥပေါသ် ကေုာံမပ္တံခမဳမၞုံကဵုပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၀။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ဂှ်) သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ဂှ်) ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ် အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်)ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် တုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်)မာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာ အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်)မာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်)ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် တုပ်သၟဟတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်)မာန်ဂှ် သ္ပဥပေါသ်တၞဟ်ခြာ အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကဵုသၠးကၠေံံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) မာန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သ္ပဥပေါသ်မွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၁၀၃။ ထ္ၜးကဵုအရာမဟဂပ်ဝ်အာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၁။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာ မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။
၁၀၄။ ထ္ၜးကဵုအရာမဂပ်ဝ်အာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၂။ ယွံခမဳ ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် နူဘာမၞုံကဵုခမဳ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် နူဘာမၞုံကဵုခမဳ ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဥပေါသ် နူဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမမံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။
၁၀၅။ ထ္ၜးကဵုပူဂိုလ်ဝဇ္ဇနဳယမဂပ်ဝ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံ
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၃။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲပရိသာတ်ခမဳဗြဴ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်သိက္ခမာန် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်သာမဏဳဗြဴ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးမဖျေံသိက္ခာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတမုက်ရ ။ ပ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးအာစိုပ်ပါရာဇ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ဝ်ေအာပတ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ် စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးသ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးသ္ဂုတ်သွာတ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။
ပ္ဍဲပရိသာတ် ခမၞုဲမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးမပြံၚ်အာဗော်တဳ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် တိရစ္ဆာန် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂစိုတ်မိ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂစိုတ်မ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂမစိုတ်တၠအရှန် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးပါ်ဒကးသၚ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ဥဘတောဗျဉ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ကုခမဳမစၞောန်ထ္ၜးဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဝေၚ်ကၠေံ ပရိသာတ်မဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ (သီုဟွံသၠးကၠေံဆန်)တုဲ နပွမကဵုပါရိသုဒ္ဓိ မဥတ်ဒီုအာ ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ရ။ ယွံခမဳ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်ညဳသာသၟဟ်သၟန်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဟွံသေၚ်ကဵုတ္ၚဲဥပေါသ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်ရ။
ဥပေါသထက္ခန္ဓကဒုတိယတုဲ။ ခဏ်တတိယတုဲရ။
၁၀၆။ ဥပေါသထက္ခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်ပရူတဳဂမၠိုၚ်တွံဓရ်၊ ပရူသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ ဂရၚ်ပတီ၊ ပရူပွမကောံဓရီု သီုမဒၟံၚ်တဴကၞပ်သ္ၚောံ၊ ပရူကဵုအခေါၚ်သွက်ဂွံတွံဓရ်၊ ပရူကသပ်ကတဵုဒှ် ကုကျာ်တြဲ မပဒတဴပ္ဍဲဌာန် လ္ၚုသ္ၚိဇြ ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြ၊ ပရူကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜး ပါတိမုက်ဇၟာပ်တ္ၚဲ၊ ပရူကဵုအခေါၚ် သွက်ဂွံစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲမွဲပက်လပါ်ဂိတု မွဲအလန်ဟေၚ်။
ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲပရိသာတ်ဇကုဟေၚ်၊ ပရူကဵုအခေါၚ်သ္ပဥပေါသ် ကုခမဳဂမၠိုၚ် မညဳသာသၟဟ်သၟန်၊ သာမဂ္ဂဳမ္ဂးဂှ် ဗၞတ်ၜိုတ်လဵုရော? ဂြိုပ်ဒြာဲမဒ္ဒကုစ္ဆိ၊ သိမ်၊ မဟာသိမ်မဇၞော်၊ ပရူသၟိတ်သိမ် ပ္ဍဲသြၚ်ကြုၚ်၊ ပရူဟဂပ်ဝ်စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ဇၟာပ်ပြဝိုဏ်၊ ပရူသၟိတ်ရုၚ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ၜါမ၊ ပရူသၟိတ်သမိတ်မဍောတ်။
ပရူခမဳသၟတ်ဂမၠိုၚ် စ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်၊ ပရူပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် မၞုံကဵုသိမ်ဇၟာပ်ဘာ၊ ပရူကဵုအခေါၚ်သၟိတ်အဝိပ္ပဝါသသိမ်၊ ပရူဒးသၟိတ်သိတ်ဗွဲကိုပ်ကၠာ၊ ပရူလက်ကရဴမှ ဒးပိုက်နုက်သိမ်။
ပရူဂါမသိမ် မဟဂပ်ဝ်သၟိတ် နဉတ်ကမ္မဝါစ်၊ နဒဳသိမ်၊ သမုဒ္ဒသိမ်၊ ဇာတဿရသိမ်၊ ဥဒကုက္ခေပသိမ်၊ ဖျပ်တဴသိမ်ဇကု ကေုာံသိမ်ညးသအာၚ်တုဲ ဗန်ဒက်အိုတ်ရ၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ် ဓလီုဍိုက်သိမ်ညးသအာၚ် နကဵုသိမ်ဇကုတုဲ ဗန်ဒက်အိုတ်ရ။ ကမ်ဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်တုန် ညးဍေံအိုတ်ရော? ပွမစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်တုန် ညးဍေံအိုတ်ရော? ပရူဘဲမၞိဟ်အရိုၚ်ကတဵုဒှ်၊ ၜိုန်ဟွံမွဲအန္တရာယ်လေဝ် စၞောန်ထ္ၜးဗွဲခမ္ဍန်အိုတ်ရ၊ သၟာန်တဴဓရ်အိုတ်ရ၊ သၟာန်တဴဝိနယ်အိုတ်ရ၊ ဘပဠအိုတ်ရ၊ မွဲလှ်ေပၠန် သ္ပတဴပွမဘပဠ နဝိနယ်အိုတ်ရ။
ပွစောဒနာ သီုဟွံအာတ်အခေါၚ်၊ ကဵုသ္ပကဵုအခေါၚ်တုဲမှ ဂပ်ဝ်စောဒနာရ၊ ပရူပွမဆေဝ်ဒဝ် အဓမ္မကမ်၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု မသုန်ဇကု ဂပ်ဝ်ဆေဝ်ဒဝ်အိုတ်ရ၊ မြော်တိတ်ပါၚ်တုဲ ပွမသ္ဂး၊ ပွမသှ်ပတူ ပ္ဍဲဂၠမ်စိုတ်ဟေၚ်၊ ပရူပွမဟွံကဵုမိၚ် နကဵုစိုတ်ဟွံမိက်ကဵုမိၚ်၊ ပရူယဝ်သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နကဵုမိၚ်ရမျာၚ်မ္ဂးလေဝ် ဟွံဒးအာပတ်။
ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် ပ္ဍဲပရိသာတ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံခရှ်၊ ပရူပစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုဟွံဗတိုက်ဖအောဝ်၊ ပ္ဍဲဍုၚ်စောဒနာဝတ္ထု ပရူဟွံတီမပ္တံဥပေါသ်၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် မဟွံတီမပ္တံဥပေါသ်၊ ပရူမဂပ််ဝ်ဗလးဏာကလုတ်ကလေၚ်တ္ၚဲဂှ်၊ ပရူၜိုန်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဖအောဝ်စကာလေဝ် ပဒတဴသီုဟွံအာ။
ပရူပွမသၟာန်ရဴဝွံမ္ဂး လၟိဟ်တ္ၚဲဗွဲမံက်စွေက် ဂွံမုစိရော? ပရူမသၟာန်လၟိဟ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် မၞုံမုစိအိုတ်ရော? ပရူပွမဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ကွာန်မသ္ၚောဲ၊ ပရူဝိုတ်ဝုဲအာ တၞဟ်နဟီုလဴ တ္ၚဲဥပေါသ်၊ ပရူဂပ်ဝ်ကွဟ်ကၟဟ် ရုၚ်ဥပေါသ် မၞုံကဵုသၟိက်ဟန်ဗန်၊ ပွမလးပညပ်သၞာ၊ ပွမစံၚ်ဗဂဵု ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴ၊ ပွမစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ် သီုဟွံဂရၚ်ပတီ အ္စာဥပဇ္ၛယ်၊ ပရူခမဳဗဟုသုတမွဲဇကု ကၠုၚ်စိုပ်။
ပရူဂပ်ဝ်ဖအောဝ်ဗလးခမဳကလုတ် သွက်ဂွံဗ္တောန်ဝိနယ် ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်၊ ပရူလုပ်ဒဂိုန်၊ ပရူဂပ်ဝ်သဥပေါသ်၊ ပွမကဵုပါရိသုဒ္ဓိ၊ ပွမရၚ်တၠုၚ်၊ ပွမသ္ပကမ်၊ ပရူကဠောဂမၠိုၚ်ရပ်ကေတ်၊ ပရူခမဳဂဂ္ဂ၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကုပဒတဴ၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကုပဒတဴ၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကုပဒတဴ၊ ပရူခမဳမွဲဇကုပဒတဴ၊ ပရူခမဳဒးအာပတ်၊ ပရူဒးအာပတ် ဟိုတ်နူဝတ္ထုတုပ်သၟဟ်၊ ပရူဂွံသတိ အာပတ်။
ပရူသၚ်အိုတ် သၠေဟ်ပၟာအာပတ်၊ ပရူဟွံတီမပ္တံဥပေါသ်၊ ပရူခမဳဗဟုသုတကၠုၚ်စိုပ်။ ပရူခမဳဂမၠိုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ကၠုၚ်စိုပ်၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ် မတုပ်သၟဟ်ကၠုၚ်စိုပ်၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ် မအောန်ကၠုၚ်စိုပ်၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်စိုပ် ကိုပ်ကၠာပရိသာတ်ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ၊ ပရူပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်စိုပ်၊ ပရူပရိသာတ်အိုတ် ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳဂမၠိုၚ်ကၠုၚ်စိုပ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုကဵုမတီအိုတ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုကဵုမတီအိုတ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုမၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရဴဝွံမ္ဂး ဂပ်ဝ်ဟေၚ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုကဵုမတီတဴလုပ်ကၠုၚ်၊ ပရူစၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက် သီုကဵုမညာတ်တဴ၊ ပရူမိၚ်လေဝ်မိၚ်။
မပ္တံအာဂန္တုကပေယျလ ကေုာံအာဝါသိကကီု စာတုဒ္ဒသဳဥပေါသ် ပန္နရသဳဥပေါသ် မွဲလှ်ေပၠန် ဒတိတ်မွဲတ္ၚဲ ပန္နရသဳဥပေါသ် အယောၚ်အာယမၞုံကဵုခမဳပဒတဴဘာၜါ နာနာသံဝါသက သမာနသံဝါသက။
ပွမကဵုပါရိသုဒ္ဓိမဥတ်ဒီုအာတုဲ၊ ပရူပ္ဍဲတ္ၚဲဟွံသေၚ်ကဵုတ္ၚဲပေါသ် ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်ညဳသာတုဲ မဟဂပ်ဝ်သ္ပဥပေါသ်၊ ဗွဲခမ္ဍန်မဂပ်ဝ်ပါ်ပရအ်လဝ်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ပရူပရာဝတ္ထုမပြာကဋ်ဖအိုတ်ရ။ ဗွဲခမ္ဍန်တုဲရ။
ဝတ္ထု ပ္ဍဲဥပေါသထက္ခန္ဓကဝွံတုန် ဒ္စာံစှော်တြဴဂမၠိုၚ်ရ။ ဥပေါသထက္ခန္ဓကတုဲရ။
၃။ ဝဿပနာယိကက္ခန္ဓက
ပလေဝ်ဒါန်၁၀၇။ ကဵုအခေါၚ်ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ဘာဝေဠုဝန် မဒှ်ဒၞာဲကဵုစၞ ကုယန်လ္စံက်ဂမၠိုၚ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် ဟိုတ်မဟဂွံပညပ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဏီဂှ်ရ ခမဳဂမၠိုၚ် မုဟ်ကျာ၊ က္ညင်၊ ကသီု သီုဥတုပိပြကာ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မုဟ်ကျာ၊ က္ညၚ်၊ ကသီု သီုဥတုပိပြကာ လၞိန်ဗပိန်လိုန်ကဆိုန်တဴ တၞံဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဂမၠိုၚ် ပြိုက်ပျဲတဴဣန္ဒြဳမွဲမတွံဂးလမျီု ကဵုသတ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာစိုပ်ပွမလီုလာ်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ်နူသာသနာ မၞုံကဵုဓရ်မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲဟွံဒးရးလေဝ် လုကဴဂိတုဗြဴဂမၠိုၚ် သတၚ်တန်တဴမံၚ်ထောံမသက္ကုဂဝိၚ်အိုတ်ဏီရ။ ဂစေမ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကၠောန်သ္ပသပေါဲ ပ္ဍဲကၞောတ်ဆုဂမၠိုၚ်တုဲ မံၚ်ထောံဗိုန်ဗိုန်ဗတ်ဗတ် ဗွဲမသက္ကုဂဝိၚ်အိုတ်ဏီရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံတုန် မုဟ်ကျာ၊ က္ညၚ်၊ ကသီု သီုဥတုပိပြကာ လၞိန်ဗပိန်လိုန်ကဆိုန်တဴ တၞံဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဂမၠိုၚ် ပြိုက်ပျဲတဴဣန္ဒြဳမွဲ မတွံဂးလမျီု ကဵုသတ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာစိုပ် ပွမလီုလာ်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဥတုဗြဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုန်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ် ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ပုရိမဝသ် ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်မစ္ဆိမဝသ် ရဴဝွံ မၞုံၜါပြကာအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဲဂိတုဒဂိုန်မွဲစွေက် သ္ဒးပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ပုရိမဝသ်ရ။ နူဂိတုဒဂိုန်ပေၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲမွဲစွေက် မကလိလောန်မွဲဂိတု ‘ဂိတုခ္ဍဲသဳမွဲစွေက်’ သ္ဒးပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ပစ္ဆိမဝသ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ် ဣဝွံမၞုံၜါဂကူအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၀၈။ ပါဲကၠေံ ပွမဂေတ်ၚ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန်
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်တုဲ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် တုပ်သၟဟ်ကိုပ်ကၠာတေံဟေၚ် “ မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မုဟ်ကျာ၊ က္ညၚ်၊ ကသီု သီုဥတုပိပြကာ လၞိန်ဗပိန်လိုန်ကဆိုန်တဴ တၞံဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဂမၠိုၚ် ပြိုက်ပျဲတဴဣန္ဒြဳမွဲမတွံဂးလမျီု ကဵုသတ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာစိုပ်ပွမလီုလာ်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရော? တဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်မသအာၚ်နူသာသနာ မၞုံကဵုဓရ်မဂပ်ဝ်တွံလဝ် ဗွဲဟွံဒးရးလေဝ် လုကဴဂိတုဗြဴဂမၠိုၚ် သတၚ်တန်တဴမံၚ်ထောံမသက္ကုဂဝိၚ်အိုတ်ဏီရ။ ဂစေမ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကၠောန်သ္ပသပေါဲ ပ္ဍဲကၞောတ်ဆုဂမၠိုၚ်တုဲ မံၚ်ထောံဗိုန်ဗိုန်ဗတ်ဗတ် ဗွဲမသက္ကုဂဝိၚ်အိုတ်ဏီရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ် ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ဝွံတုန် မုဟ်ကျာ၊ က္ညၚ်၊ ကသီု သီုဥတုပိပြကာ လၞိန်ဗပိန်လိုန်ကဆိုန်တဴ တၞံဆုချောဲမလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴဂမၠိုၚ် ပြိုက်ပျဲတဴဣန္ဒြဳမွဲ မတွံဂးလမျီု ကဵုသတ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ် အာစိုပ် ပွမလီုလာ်တုဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်တုဲ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်တုဲ လုကဴပုရိမဝသ်ပိဂိတုကီု လုကဴပစ္ဆိမဝသ်ပိဂိတုကီု ဟွံပဒတဴတုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ်ရ။ ကုခမဳမအာကၠုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၁၈၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒးပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဟေၚ်ရ။ ကုခမဳ မဟွံပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟွံမွဲပၟိက် တၞဟ်န်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဒှ်တုဲ နကဵုစေတနာ ဟွံမိက်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ကလိလောန်ထောံဘာအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟွံမွဲပၟိက် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဒှ်တုဲ ကဵုစေတနာဟွံမိက်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုကလိလောန်ဘာရ။ ကုခမဳ မကဵုကလိလောန်အာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး မိက်ဂွံတံၚ်ဓဇက်ဒဂိုန်ဒှ်တုဲ “တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဂိတုကြက်ကၠုၚ်စိုပ်ဂတတေံ ယဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်မ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နဒ္ဂေတ်ဗက် ပၟိက်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၀၉။ ကဵုအခေါၚ်ထေက်ကဵုဒးသ္ပထပှ်တ္ၚဲ
ပလေဝ်ဒါန်၁၈၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရး ဥပးဥဒေန ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ။ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠဥပး တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်တုဲ လုကဴပုရိမဝသ်ပိဂိတုကီု လုကဴပစ္ဆိမဝသ်ပိဂိတုကီု ဟွံပဒတဴတုဲ ဟဂပ်ဝ်ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်အာကၠုၚ်ရ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ဥပးဥဒေနဂှ် မိက်ကဵုလၟတ်မၚ် အပ္ဍဲခမဳဂမၠိုၚ်လုပ်ဒၟံၚ်ဒဂိုန်ရ၊ လိုက်ဝသ်မ္ဂး ကြၚ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ၊ ကိစ္စထေက်ကဵုဒးသ္ပ ဗွဲမဃရက်ဂဗက် နွံကုဥပးဥဒေနမ္ဂးလေဝ် သြဝ်ကဵုဒါန်ဘာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မပဒတဴပ္ဍဲဌာန်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ။
ဥပးဥဒေနဂှ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သီုအဲမဂပ်ဝ်ဘိက်နိမန်ဂှ် ဟွံက္ညကၠုၚ်အိုတ်ရော? အဲဂှ် ဒကာမလေပ်ကဵုဒါန် ပစ္စယ်ပန်ပြကာရ၊ ညးလေပ်ပတုဲကေၚ်ကာဇၞော်သၟတ်သၚ်ရ၊ ညးကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာသၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။
ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးဥဒေန မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ခမဳတြုံ ခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳတြုံ သာမဏဳဗြဴ ဥပးတြုံ ဥပးဗြဴ ညးဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠဝွံ ဘိက်နိမန်မ္ဂး တၞဟ်နအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ။ ယွံခမဳတအ် ညးဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠဝွံ ဘိက်နိမန်မ္ဂး တၞဟ်နအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စဴကၠုၚ်ရ။
၁၈၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဥပးဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ်ရ ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကပ္ပိယကုဋဳရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိစဝ်သ္ၚိဍာ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဥပးဂှ် ရန်တၟံကဵုခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳမွဲဇကုတုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကပ္ပိယကုဋဳရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိစဝ်သ္ၚိဍာ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဥပးဂှ် ရန်တၟံကဵုဘိက္ခနဳသၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသိက္ခမာန်မွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳမွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ၊ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံာဖျေံစၟဳမွဲလပါ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကပ္ပိယကုဋဳရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိစဝ်သ္ၚိဍာ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၈၉။ ယွံခမဳတအ် ဥပးဂှ် မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံသ္ၚိ တၞဟ်နဖဵုသွက်ဇကုရ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဂၠမ်သတိက်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ တိုက်ဂြပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်ပြရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ တာန်ဆံၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဆေၚ်ဖျာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဆေၚ်ဖျာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ဂွံသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဖဴရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ။ ကုကောန်တြုံလေဝ် မိက်ကဵုထပ်တဲၜဲမတ်ရ။ ကုကောန်ဗြဴလေဝ် မိက်ကဵုထပ်တဲၜဲမတ်ရ။ ဂိယဲလေဝ် ဒှ်ရ။ သုတ်မပြာကဋ်လေဝ် ဖ္ဍောတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ။ ကိုပ်ကၠာသုတ်ဝွံ ဟွံကၠေံဗ္ဒန်အာဏီ ကြက်ကတ်ဗ္တောန်သုတ်ဝွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပမွဲသ္အာၚ်လေဝ် နွံကုဥပးဂှ်မ္ဂး၊ ဥပးဂှ် “တဳလပိုဉ် မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၀။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးဗြဴဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဥပးဗြဴဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ်ရ ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကပ္ပိယကုဋဳရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိစဝ်သ္ၚိဍာ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ်ဓရ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဥပးဗြဴဂှ် ရန်တၟံကဵုခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳမွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသိက္ခမာန်မွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳမွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ ။ ပ ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ ။ ပ ။
၁၉၁။ ယွံခမဳတအ် ဥပးဗြဴဂှ် မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံသ္ၚိ တၞဟ်နဖဵုသွက်ဇကုရ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဂၠမ်သတိက်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ တိုက်ဂြပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်ပြရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ တာန်ဆံၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဆေၚ်ဖျာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဆေၚ်ဖျာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ဂွံသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဖဴရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ။ ကုကောန်တြုံလေဝ် မိက်ကဵုထပ်တဲၜဲမတ်ရ။ ကုကောန်ဗြဴလေဝ် မိက်ကဵုထပ်တဲၜဲမတ်ရ။ ဂိယဲလေဝ် ဒှ်ရ။ သုတ်မပြာကဋ်လေဝ် ဖ္ဍောတ်ဒၟံၚ်ရ၊ ဥပးဗြဴဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ။ ကိုပ်ကၠာသုတ်ဝွံ ဟွံကၠေံဗ္ဒန်အာဏီ ကြက်ကတ်ဗ္တောန်သုတ်ဝွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပမွဲသ္အာၚ်လေဝ် နွံကုဥပးဗြဴဂှ်မ္ဂး၊ ဥပးဗြဴဂှ် “တဳလပိုဉ် မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၂။ ယွံခမဳတအ် ခမဳတြုံဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ ။ ပ ။ ခမဳဗြဴဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ။ သိက္ခမာန်ဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ။ သာမဏဳတြုံဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ။ သာမဏဳဗြဴဂှ် ရန်တၟံကဵုသၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုခမဳမွဲဇကုတုဲ။ ရန်တၟံကဵုဘိက္ခုနဳသၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ။ရ န်တၟံကဵုခမဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ။ရ န်တၟံကဵုသိက္ခမာန်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုသိက္ခမာန်မွဲဇကုတုဲ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳမွဲဇကုတုဲ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်တုဲ။ ရန်တၟံကဵုသာမဏဳဗြဴမွဲဇကုတုဲ။ တၞဟ်နဖဵုသွက်ဇကုရ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာရ ။ ပ ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံဘာဖျေံစၟဳမွဲလပါ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ဇမၠိၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြာသာဒ်ခၠုပ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ထီုဂိုဟ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံပြဝိုဏ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ မုက်ထော်တြၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကောံဓရီုရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကပ္ပိယကုဋဳရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိစဝ်သ္ၚိဍာ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်စၚ်္ကြမ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်ဍာ်ကမၠိုၚ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ဇြပ်သ္ၚိဇရုၚ်ပၟတ်ရ။ မိက်ကဵုခါဲ ကၟာရ။ မိက်ကဵုသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးရ။ မိက်ကဵုသ္ပ အာရှာမ်ရ။ မိက်ကဵုသ္ပ ဂအာၚ်အာရှာမ်ရ၊ သာမဏဳဗြဴဂှ် “တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတၞဟ်နပွမကဵုဒါန် ပွမကလၚ်ပၚ်မှိၚ် ပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ခမဳသၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၁၀။ သွက်ညးဂမၠိုၚ်မသုန်တၠ ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ်ကဵုအခေါၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၉၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သွက်ညးဂမၠိုၚ်မသုန်တၠ မတွံဂး ခမဳတြုံ ခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳတြုံ သာမဏဳဗြဴ ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် တၞဟ်နအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက်ဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ် ဂိယဲကဵုဒှ် ဂဥုဲသွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ်ကုခမဳရ။ ခမဳဂှ် “ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ခမဳဂှ် ကြက်လလမ်လေဝ် လလမ်ရ၊ ကြက်ကဵုလလမ်လေဝ် ကဵုလလမ်ရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုခမဳရ၊ ခမဳဂှ် “‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ခမဳဂှ် ကြက်ပၠေၚ်ကၠေံလေဝ် ပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ကြက်ကဵုပၠေၚ်ကၠေံလေဝ် ကဵုပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုခမဳရ၊ ခမဳဂှ် “ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကွေတ်မိစ္ဆာ ခမဳဂှ် ကြက်စာ်စ္ဍးလေဝ် စာ်စ္ဍးရ၊ ကြက်ကဵုစာ်စ္ဍးလေဝ် ကဵုစာ်စ္ဍးရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဒှ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နပဒတဴပြဝးရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဒှ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နပဒတဴပြဝးရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမကဵုပြဝးလေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ထေက်ကဵုတၞဟ်နတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက် ထေက်ကဵုတၞဟ်နတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမတံၚ်ဓဇက်တမ်လေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ထေက်ကဵုတၞဟ်နဒ္ဂေတ်မာနတ်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက် ထေက်ကဵုတၞဟ်နဒ္ဂေတ်မာနတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမကဵုမာနတ်လေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ထေက်ကဵုတၞဟ်နကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ရ၊ ခမဳဂှ် “အဲဍိက် ထေက်ကဵုတၞဟ်နကော်ပၠုပ် အဗ္ဘာန်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်လေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သၚ် မိက်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ်ကီု နိယဿကမ်ကီု ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်ကီု ပဋိသာရဏဳယကမ်ကီု ဥက္ခေပနဳယကမ်ကီု ကုခမဳရ၊ ခမဳဂှ် “သၚ် မိက်သ္ပကမ် ကုအဲဍိက်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “မုရဴနဟိုတ်မွဲ ကမ်ဂှ်လေဝ် သၚ်ဟွံသ္ပရော? ကမ်မသာလေဝ် ဂွံကဵုလၟောဝ်ဏာရော?” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ်ကီု နိယဿကမ်ကီု ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်ကီု ပဋိသာရဏဳယကမ်ကီု ဥက္ခေပနဳယကမ်ကီု ကုခမဳဂှ်တုဲဒှ်တုဲ၊ ခမဳဂှ် “သၚ် မိက်သ္ပကမ် ကုအဲဍိက်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “မုရဴသာ်လဵု ဂွံကဵုဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရော? ဂွံကဵုဖျေံတသော်မာန်ရော? ဂွံကဵုဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဒှ်ဟိုတ်တိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? ဂွံကဵုသၚ် လလမ်ကၠေံကမ်ရော?” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၄။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မူသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ဂဥုဲသွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ်ကုခမဳဗြဴရ။ ခမဳဗြဴဂှ် “ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ခမဳဗြဴဂှ် ကြက်လလမ်လေဝ် လလမ်ရ၊ ကြက်ကဵုလလမ်လေဝ် ကဵုလလမ်ရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုခမဳဗြဴရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ခမဳဗြဴဂှ် ကြက်ပၠေၚ်ကၠေံလေဝ် ပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ကြက်ကဵုပၠေၚ်ကၠေံလေဝ် ကဵုပၠေၚ်ကၠေံရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုခမဳဗြဴရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကွေတ်မိစ္ဆာ ခမဳဗြဴဂှ် ကြက်စာ်စ္ဍးလေဝ် စာ်စ္ဍးရ၊ ကြက်ကဵုစာ်စ္ဍးလေဝ် ကဵုစာ်စ္ဍးရ၊ ပွမတွံဓရ်လေဝ် ကြက်သ္ပရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဒှ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နဒ္ဂေတ်မာနတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဒှ်တုဲ ထေက်ကဵုတၞဟ်နဒ္ဂေတ်မာနတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ် အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကြက်သ္ပလွဳပရာ ပွမကဵုမာနတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ထေက်ကဵုတၞဟ်နတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် ထေက်ကဵုတၞဟ်နတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ် အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကြက်သ္ပလွဳပရာ ပွမတံၚ်ဓဇက်တမ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဗြဴဂှ် ထေက်ကဵုတၞဟ်နကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် ထေက်ကဵုတၞဟ်နကော်ပၠုပ် အဗ္ဘာန်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ် အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကြက်သ္ပလွဳပရာ ပွမကော်ပၠုပ်အဗ္ဘာန်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သၚ် မိက်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ်ကီု နိယဿကမ်ကီု ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်ကီု ပဋိသာရဏဳယကမ်ကီု ဥက္ခေပနဳယကမ်ကီု ကုခမဳဗြဴရ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “သၚ် မိက်သ္ပကမ် ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ် အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “မုရဴနဟိုတ်မွဲ သၚ် ဟဂွံသ္ပကမ်ရော? ကမ်မသာလေဝ် ဂွံကဵုလၟောဝ်ဏာရော?” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
သၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပ တဇ္ဇနဳယကမ်ကီု နိယဿကမ်ကီု ပဗ္ဗာဇနဳယကမ်ကီု ပဋိသာရဏဳယကမ်ကီု ဥက္ခေပနဳယကမ်ကီု ကုခမဳဗြဴဂှ်တုဲဒှ်တုဲ၊ ခမဳဗြဴဂှ် “သၚ် မိက်သ္ပကမ် ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ် အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “မုရဴသာ်လဵု ဂွံကဵုဒ္ဂေတ်ဗွဲမ္ဒးရးရော? ဂွံကဵုဖျေံတသော်မာန်ရော? ဂွံကဵုဒ္ဂေတ်တဴ ဒ္ဂေတ်မဒှ်ဟိုတ်တိတ်ဗၠးနူဒဏ်ရော? ဂွံကဵုသၚ် လလမ်ကၠေံကမ်ရော?” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၅။ ယွံခမဳတအ် သိက္ခမာန်ဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ သိက္ခမာန်ဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ် ကုသိက္ခမာန် ။ ပ ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုသိက္ခမာန်ရ။ ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုသိက္ခမာန်ရ။ သိက္ခာလီုလာ်အာ ကုသိက္ခမာန်ရ၊ သိက္ခမာန်ဂှ် “သိက္ခာပိုဒ် လီုလာ်အာ ကုအဲဍိက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကြက်သ္ပလွဳပရာ ပွမကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်သိက္ခာရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သိက္ခမာန် မိက်သ္ပပယျၚ်ရ၊ သိက္ခမာန်ဂှ် “အဲဍိက် မိက်သ္ပပယျၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳတြုံဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမသ္ပပယျၚ်ဂှ်လေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၆။ ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ သာမဏဳဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု ခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳရ ။ ပ ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳရ။ ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳရ။ သာမဏဳ နွံပၟိက် တၞဟ်နသၟာန်ဝသ်ရ၊ သာမဏဳဂှ် “အဲဍိက် နွံပၟိက် တၞဟ်နသၟာန်ဝသ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု ခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ သှ်လေဝ် ကြက်သှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သာမဏဳ မိက်သ္ပပယျၚ်ရ၊ သာမဏဳဂှ် “အဲဍိက် မိက်သ္ပပယျၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု ခမဳဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပွမသ္ပပယျၚ်ဂှ်လေဝ် ကြက်သ္ပလွဳပရာရ၊ ကမ္မဝါစ်လေဝ် ကြက်ဗှ်ဖ္ဍောတ်ရ၊ ဗပေၚ်ဂိုဏ်လေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၉၇။ ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဗြဴဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ သာမဏဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုတဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပွမဟွံမိပ်လဟိၚ် ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳဗြဴရ ။ ပ ။ ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳဗြဴရ။ ကွေတ်မိစ္ဆာ ကတဵုဒှ် ကုသာမဏဳဗြဴရ။ သာမဏဳဗြဴဂှ် နွံပၟိက် တၞဟ်နသၟာန်ဝသ်ရ၊ သာမဏဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် နွံပၟိက် တၞဟ်နသၟာန်ဝသ်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ သှ်လေဝ် ကြက်သှ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် သာမဏဳဗြဴ မိက်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် သိက္ခာရ၊ သာမဏဳဗြဴဂှ် “အဲဍိက် မိက်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် သိက္ခာရ၊ တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ကြက်သ္ပလွဳပရာ ပွမကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် သိက္ခာရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၁၁။ သွက်ညးဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠ ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ်ကဵုအခေါၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၉၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် မိအံက်ခမဳမွဲဇကုဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ မိအံက်ဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်နာဲအဲဍိက် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုကောန်နာဲ က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ကောန်နာဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘သွက်သဟဓရ်မသုန်တၠကေုာံဥပးတြုံ ဥပးဗြဴဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠဟေၚ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ သွက်သဟဓရ်ဂမၠိုၚ်မသုန်တၠ ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? ဂပ်ဝ်အာဟေၚ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ မိအံက်အဲလေဝ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ မိအံက်ဂှ်လေဝ် ဥပးဗြဴမလေပ်ပြာပ်ခစ (ရတ်ပိပြကာ)ဟွံသေၚ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲဂွံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သွက်ညးဂမၠိုၚ်ထပှ်တၠ မတွံဂးခမဳတြုံ ခမဳဗြဴ သိက္ခမာန် သာမဏဳတြုံ သာမဏဳဗြဴ မိအံက် မအံက် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် တၞဟ်နအာ ကိစ္စမခေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် မိအံက်ခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ မိအံက်ဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်နာဲအဲဍိက် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုကောန်နာဲ က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ကောန်နာဲမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် မအံက်ခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ မအံက်ဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကောန်နာဲအဲဍိက် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုကောန်နာဲ က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ကောန်နာဲမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ၜိုန်ဟွံဘိက်နိမန်လေဝ် ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ ဘိက်နိမန်မ္ဂး မုသ္ဇက်သ္ဂးနွံဏီရော? “ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးဂိယဲကဵုဒှ် ပိဏ္ဍပါတ်သွက်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဂိယဲကဵုဒှ် ကြက်ဂၠာဲသ္ၚေဝ်ရ၊ သၟာန်လေဝ် ကြက်သၟာန်ရ၊ ကၠောန်ၜိုတ်လေဝ် ကြက်ကၠောန်ၜိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) သ္ဒးအာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
၁၁၂။ ဘိက်နိမန်ဟေၚ်မှ ကဵုအခေါၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၉၉။ ယွံခမဳတအ် ကောဂၠုခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကောဂၠုဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ဒေံအဲဍိက် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု ဒေံအဲဍိက် က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳ မဒှ်ဒေံမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒေံဗြဴခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ဒေံဗြဴဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကောခမဳအဲဍိက် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု ဒေံအဲဍိက် က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳ မဒှ်ကောမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ကဠောခမဳဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ကဠောဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲ သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု တဳလပိုဉ်မဆာဲ က္ညကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳမ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ညးပဒတဴမွဲစွံ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ညးဂှ် “အဲဍိက် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ တဳလပိုဉ်မဆာဲ သြဝ်က္ညကၠုၚ်အိုတ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵု တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် က္ညကၠုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး။ ယွံခမဳတအ် ဘိက်နိမန်မ္ဂး ဒးအာ ကိစ္စမထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲရ၊ သီုဟွံဘိက်နိမန်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်အာရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် ဘာသၚ် သရိုဟ်စှ်ေရ၊ ဥပးမွဲတၠ ကဵုကုတ်ကယျာဆု ပ္ဍဲဂြိုပ်ရ၊ ဥပးဂှ်လေဝ် “ယဝ်တဳလပိုဉ်မဆာဲဂမၠိုၚ် ကဵုရၚ်တၠုၚ်ကယျာဆုအိုတ်မ္ဂး အဲဍိက် ကဵုဒါန်ကယျာဆုဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဖအောဝ်ဗလးနၚ်ကလုတ် ဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် ပွမအာကိစ္စကေၚ်ကာသၚ်ရ၊ အပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ဒးကလေၚ်စဴကၠုၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ခဏ်လုပ်ဒဂိုန်တုဲရ။
၁၁၃။ အန္တရာယ်နွံမ္ဂး ၜိုန်ဝသ်သကုတ်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာမွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂှ် သတ်ဒမြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ်အိုတ်ရ။ ရပ်လေဝ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ၊ ဗက်လေဝ် ထ္ဍေၚ်ဗက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သတ်ဒမြိုဟ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ရပ်လေဝ် ရပ်ကေတ်အိုတ်အိုတ်ရ၊ ဗက်လေဝ် ထ္ဍေၚ်ဗက်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဇြုံဂမၠိုၚ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ဒွံလေဝ် ဒွံၜံက်ဒးအိုတ်ရ၊ ဗက်လေဝ် ထ္ဍေၚ်ဗက်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပၠံၚ်လေဝ် ပၠံၚ်ဗတိုက်အိုတ်ရ၊ တက်လေဝ် တက်ၜုၚ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် လကိုဟ်အပိၚ်သာစ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ရာန်သကိုတ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ လုပ်ဍုန်လေဝ် လုပ်ဍုန်အိုတ်ရ၊ ပြိုက်ဂစိုတ်လေဝ် ပြိုက်ဂစိုတ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကွာန်ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် တူပၟတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒးဍောၚ်ၜိုတ် ဟိုတ်နူပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဘာခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် တူပၟတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒးဍောၚ်ၜိုတ် ဟိုတ်နူဘာအိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကွာန်ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟဳဍာ်ရ(ဍာ်ဇၞော်ရ)၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒးဍောၚ်ၜိုတ် ဟိုတ်နူပိဏ္ဍပါတ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဘာခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟဳဍာ်ရ(ဍာ်ဇၞော်ရ)၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဒးဍောၚ်ၜိုတ် ဟိုတ်နူဘာအိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၂၀၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဘာမွဲ ကွာန်(ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ်) ခမဳဂမၠိုၚ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဒးပြံၚ်အာ ဟိုတ်နူကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နအာတဴ ဌာန်ကွာန်နွံဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ကွာန် ပါ်ဒကးတိတ်အာ ၜါကရေက်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နဗက်အာလပါ်မၞိဟ်ဂၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် ဟွံမွဲကဵုဓရ်သဒ္ဓါအိုတ်ရ၊ ဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နအာတဴ ကွာန်မၞုံကဵုဓရ်သဒ္ဓါ မၞုံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာမွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးဂှ် ဟွံကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ်ကီု ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ်ကီု ရုမ်ရုမ်ဂပ်ဂပ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ဟွံကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ်ကီု ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ်ကီု ရုမ်ရုမ်ဂပ်ဂပ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ်ကီု ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ်ကီု ရုမ်ရုမ်ဂပ်ဂပ်အိုတ်ရ။ ဟွံကလိဂွံဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်အိုတ်ရ၊ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ်ကီု ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ်ကီု ရုမ်ရုမ်ဂပ်ဂပ်အိုတ်ရ။ ကလိဂွံဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်အိုတ်ရ၊ ဟွံကလိဂွံ ဂဥုဲဂမၠိုၚ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်အိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ်ကီု ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ်ကီု ရုမ်ရုမ်ဂပ်ဂပ်အိုတ်ရ။ ကလိဂွံဘောဇိုန်ဂမၠိုၚ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်အိုတ်ရ၊ ကလိဂွံ ဂဥုဲဂမၠိုၚ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်အိုတ်ရ။ ဟွံကလိဂွံ ညးကၠောန်ၜိုတ်မဗဗွဲအိုတ်ရ။ ဣဝွံဟေၚ် အန္တရာယ်ရ ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ကဵုဒါန် ကုတဳလပိုဉ် သြန်ကဵုဒှ် ထဝ်ကဵုဒှ် တိဗ္ၚကဵုဒှ် ဂူယာကဵုဒှ် ဂၠဴတၟက်ကဵုဒှ် ဂၠဴၝောံကဵုဒှ် ဍိက်တြုံကဵုဒှ် ဍိက်ဗြဴကဵုဒှ်ရ၊ တၞဟ်နသွက်သမ္ဘာ ကောန်ဝုတ်လေဝ် ကဵုဒါန်ကုတဳလပိုဉ်ရ၊ အဲဍိက်ဗြဴလေဝ် ဒှ်သမ္ဘာတဳလပိုဉ်ရ၊ သွက်တဳလပိုဉ် သမ္ဘာမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ရ” ရဴဝွံ ညးဗြဴ ဘိက်နိမန်ရ။ ဘိက်နိမန်သာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “စိုတ်မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုပွမဒှ်ဗွဲမပြဟ်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲလေဝ် ဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဗြဴစရာဲဍုၚ် ဘိက်နိမန်ခမဳ မပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရ ။ ပ ။ ဝုတ်ဇၞော် ဘိက်နိမန်ရ။ ခမၞုဲ ဘိက်နိမန်ရ။ ကဠောဂမၠိုၚ် ဘိက်နိမန်အိုတ်ရ။ သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ဘိက်နိမန်အိုတ်ရ။ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ဘိက်နိမန်အိုတ်ရ။ သၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ် သြဝ်က္ညကၠုၚ်ညိ၊ ကဵုဒါန် ကုတဳလပိုဉ် သြန်ကဵုဒှ် ထဝ်ကဵုဒှ် တိဗ္ၚကဵုဒှ် ဂူယာကဵုဒှ် ဂၠဴတၟက်ကဵုဒှ် ဂၠဴၝောံကဵုဒှ် ဍိက်တြုံကဵုဒှ် ဍိက်ဗြဴကဵုဒှ်ရ၊ တၞဟ်နသွက်သမ္ဘာ ကောန်ဝုတ်လေဝ် ကဵုဒါန်ကုတဳလပိုဉ်ရ၊ အဲဍိက်ဗြဴလေဝ် ဒှ်သမ္ဘာတဳလပိုဉ်ရ၊ သွက်တဳလပိုဉ် သမ္ဘာမွဲသ္အာၚ်လေဝ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ရ” ရဴဝွံ ဘိက်နိမန်အိုတ်ရ။ ဘိက်နိမန်သာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “စိုတ်မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုပွမဒှ်ဗွဲမပြဟ်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲလေဝ် ဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ညာတ်ဒး နုၚ်ထဝ် ဟွံမွဲကဵုတၠရ၊ ညာတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “စိုတ်မ္ဂးဂှ် မၞုံကဵုပွမဒှ်ဗွဲမပြဟ်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲလေဝ် ဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၁၁၄။ သၚ်ပါ်ဒကးမ္ဂး ဟိုတ်နူဝသ်သကုတ် ဟွံဒးအာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၂။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် ညာတ်ဒး ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် မသ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်ရ။ ညာတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဃောနွံဂတမုက်အဲ သၚ်လ္ပကဵုပါ်ဒကးညိ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဃောနွံဂတမုက်အဲ သၚ်လ္ပကဵုပါ်ဒကးညိ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ‘ယွံကောန်တၠတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ အဲကြက်ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကြက်သ္ပဗက် ဂလာန်အဲအိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲ ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဟွံသေၚ်လေဝ် ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် ဒှ်မိတ်သဟာဲ ခမဳမသ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်ဂမၠုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲ အဲဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲဟီု သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ (အဲဟီုသ္ဂးမ္ဂး) ခမဳမိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ယွံကောန်တၠတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ပါ်ဒကးသၚ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ‘ယွံကောန်တၠတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ အဲကြက်ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန်အဲအိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ပါ်ဒကးသၚ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲ ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဟွံသေၚ်လေဝ် ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် ဒှ်မိတ်သဟာဲ ခမဳပါ်ဒကးသၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ (အဲဟီုသ္ဂးမ္ဂး) ခမဳမိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ယွံကောန်တၠတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳမပါ်ဒကးဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲဗြဴ အဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ‘ယွံဒေံဗြဴတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဒေံဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ အဲကြက်ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ရ၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန် အဲအိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် သ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲဗြဴ အဲ ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဟွံသေၚ်လေဝ် ယြဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒှ်မိတ်သဟာဲ ခမဳဗြဴမသ္ပလွဳပရာ တၞဟ်နပါ်ဒကးသၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ (အဲဟီုသ္ဂးမ္ဂး) ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ယွံဒေံဗြဴတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဒေံဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲဗြဴ အဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ‘ယွံဒေံဗြဴတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဒေံဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ အဲကြက်ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန်အဲအိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ဂှ် “ပ္ဍဲဘာမၞုံယၟုဝွံ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်ရ၊ မိၚ်ကေတ်ဒးသာ်ဂှ်မ္ဂး ယဝ်စိုတ်ခမဳ ဒှ်ရဴဝွံမ္ဂး “ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲဗြဴအဲဂမၠိုၚ် ဟွံသေၚ်အိုတ်ရ၊ ၜိုန်ဟွံသေၚ်လေဝ် ယြဴခမဳဗြဴဂမၠိုၚ် ဒှ်မိတ်သဟာဲ ခမဳဗြဴမပါ်ဒကးသၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ် မိတ်သဟာဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ အဲဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ (အဲဟီုသ္ဂးမ္ဂး) ခမဳဗြဴမိတ်သဟာဲ အဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘ယွံဒေံဗြဴတအ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ဒေံဗြဴတအ်ညးဂမၠိုၚ် လ္ပဒးဂၞပ် ပွမပါ်ဒကးသၚ်အိုတ်ညိ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဗြဴ မပါ်ဒကးသၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကြက်သ္ပဗက်ဂလာန် ခမဳဗြဴဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ၊ ကြက်မိၚ်ကလၚ်အိုတ်ရ၊ ကြက်ထံၚ်လဝ်ကတောဝ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) ဒးစ္ဍးအာရ၊ ခမဳ ဝသ်သကုတ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၁၁၅။ ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဟိုတ်နူဝသ်သကုတ် ဟွံဒးအာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု နွံပၟိက်တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဒၞါဲဌာန်ဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဒၞါဲဌာန်ဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ဒၞါဲဌာန်ဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ် ပြံၚ်ဆုဲအာရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဒၞါဲဌာန်ဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု ညောန်ကဵုအခိၚ်သွက်ဂွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်မ္ဂး နွံပၟိက်တၞဟ်နအာ မွဲဟာန်ကေုာံသာကွဳ(ညးဗၞိက်ကွဳ)ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲကွဳဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳမွဲဇကု ညောန်ကဵုအခိၚ်သွက်ဂွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်မ္ဂး နွံပၟိက်တၞဟ်နအာ နကဵုဂၠုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဂၠုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၁၆။ ဒၞါဲဌာန်ဟွံထေက်ကဵုပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲခၟော်ဆု(ဂွိုၚ်ဆု)အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံလကိုဟ်အပိၚ်သာစ်သၟတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲခၟော်ဂွိုၚ်ဆုရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဂါပ်ဆုအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံလၟသတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဂါပ်ဆုရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲအၝဲအကးအိုတ်ရ။ ဗြဲဂူစှ်ေကၠုၚ်မ္ဂး ဂြိပ်ကာတ်လုပ် သၟဝ်တမ်ဆုကီု ဌာန်ဒယူကီုအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲအၝဲအကးရ။ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် သီုဟွံမွဲကဵုဘာသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရ။ ဟိုတ်နူလၟုဟ်ဂံက်ကီု ဟိုတ်နူဂမ္တဴကီု ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ။ ရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံမွဲကဵုဘာသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲတာဲဒၞါဲဌာန်စွံဇွအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံညးစံၚ်ဇွဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲတာဲဒၞါဲဌာန်စွံဇွရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲက္ဍိုၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲက္ဍိုၚ်ရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဇရဳအကြဇၞော်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံတဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဇရဳအကြဇၞော်ရ၊ ကုခမဳ မပြာပ်လုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၁၇။ ကတိကဝတ်ဟွံဓရ်ကရာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်သာရဝှ် “ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳရ” ရဴဝွံ သၚ်စွံလဝ် ကတိကဝတ် မၞုံသဘဴရဴဝွံရ။ ကောန်စဴ ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး အာတ်ဒဒှ်ထပိုဲခမဳရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ ‘ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳရ’ ရဴဝွံ သၚ်စွံလဝ် ကတိကဝတ် မၞုံသဘဴရဴဝွံရ၊ ယွံကောန်တၠ စဵုကဵုခမဳဂမၠိုၚ် လိုက်ဝှ်သှ်ပဝါ သြဝ်လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ လိုက်ဝှ်မ္ဂး “ယွံကောန်တၠ သြဝ်ကၠုၚ်ညိ လၟုဟ် သြဝ်သ္ပထပိုဲခမဳညိ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵု ကောန်စဴ ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာအိုတ်ရ။ ကောန်စဴဝိသာခါဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ယဝ်အဲသ္ပဒးထပိုဲခမဳမ္ဂး၊ အဲဍိက် မိပ်လဟိၚ်ဒၟံၚ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် အဲဍိက် ဟွံသ္ပထပိုဲခမဳရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာဂှ် “မုဟိုတ် တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် ‘ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳရ’ ရဴဝွံ သၚ်စွံလဝ် ကတိကဝတ် မၞုံသဘဴရဴဝွံအိုတ်ရော? မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဟဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ဓရ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဝိသာခါမၞုံယၟုမိဂါရမာတာ မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် “ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန် ဟဂပ်ဝ်သ္ပကဵုထပိုဲခမဳရ” ရဴဝွံ ဟဂပ်ဝ်သ္ပကတိကဝတ် မၞုံသဘဴရဴဝွံရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၁၈။ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ် ပ္ဍဲအရာဒုၚ်ဝန်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန််သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် သွက်ဂွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ပုရိမဝသ် ဘာသၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလရ။ ဥပနန္ဒဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ညာတ်ဒး ဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာ သ္ၚာဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ “အဲသ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရဴဝွံမ္ဂး သ္ၚာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ကြက်ကတဵုဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုဥပနန္ဒဂှ်ရ။ ဥပနန္ဒဂှ် လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာဂှ်ရ၊ သၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလဂှ် “မုဟိုတ်တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဘာပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုဲမှ ကဵုဆောတ်ယောၚ်ရော? တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ထိုၚ်သးတဴ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဟီုမုသာရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်သၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလ မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ်တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဘာသၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလတုဲမှ ကဵုဆောတ်ယောၚ်ရော? တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဟီုဂလာန် ဟွံဍာံစၟတ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ထိုၚ်သးတဴ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဟီုမုသာရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဂကောံခမဳ ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံဥပနန္ဒ တၠအဲ ဒုၚ်လဝ်ဝန် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဘာသၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလတုဲမှ ကဵုဆောတ်ယောၚ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် တဳလပိုဉ်ဥပနန္ဒ ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး(နူမဂ်ဖိုလ်) တၠအဲ မုဟိုတ်ဒုၚ်လဝ်ဝန် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဘာသၟိၚ်ပသေနဒဳကောသလတုဲမှ ကဵုဆောတ်ယောၚ်ရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး(နူမဂ်ဖိုလ်) နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် အဲဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဟီုဂလာန်ဟွံဍာံစၟတ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ထိုၚ်သးတဴ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဟီုမုသာရ ဟွံသေၚ်ဟာ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး(နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲ သ္ပဒး)ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၂၀၇။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ညာတ်ဒး ဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာ သ္ၚာဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ရ၊ “အဲသ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာဝွံမ္ဂး ခိုဟ်သန်ရ၊ ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်ရဴဝွံမ္ဂး သ္ၚာမဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ကြက်ကတဵုဒှ်ကုအဲရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာဂမၠိုၚ်ၜါဘာဂှ်ရ၊ ယွံခမဳတအမ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုန်ပွမဒုၚ်လဝ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သ္ပတဴထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲဲ သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲဲ သ္ပတဴထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲဲ သ္ပတဴကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ကဵုကလိလောန်အာ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ ပ္ဍဲမ္ၚးမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲဲ သ္ပတဴကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် သ္ပတဴပွမကလေၚ်စဴကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲမဟာပဝါရဏာ မဟွံကၠုၚ်စိုပ်နဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ‘ပ္ဍဲဂိတုဝှ်ဒ္စိတ်မံက်’ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဂှ်ကဵုဒှ် ဟွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကဵုဒှ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပုရိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴကိစ္စ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ကဵုကလိလောန်အာ သတ္တာဟဂှ် ပ္ဍဲမ္ၚးမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် သ္ပတဴ ပွမကလေၚ်စဴကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲမဟာပဝါရဏာ မဟွံကၠုၚ်စိုပ်နဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ‘ပ္ဍဲဂိတုဝှ်ဒ္စိတ်မံက်’ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဂှ်ကဵုဒှ် ဟွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကဵုဒှ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၂၀၈။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴကိစ္စ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ကဵုကလိလောန်အာ ကိစ္စထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴကိစ္စ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် သ္ပတဴပွမကလေၚ်စဴကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲဂှ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ်လအိတ်ဂိတုဗြဴ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာရာၚ်ကဴ မဟွံကၠုၚ်စိုပ် နဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ‘ပ္ဍဲဂိတုကထိုန်ဒ္စိတ်မံက်’ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဂှ်ကဵုဒှ် ဟွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကဵုဒှ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴကိစ္စ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ်ရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ်ဟေၚ် သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သီုဟွံသ္ပ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး ။ ပ ။ ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴကိစ္စ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ကဵုကလိလောန်အာ ထပှ်တ္ၚဲဂှ် ပ္ဍဲမ္ၚးမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ခမဳဂှ် ပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် သ္ပတဴ ပွမကလေၚ်စဴကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂှ် ပစ္ဆိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဝန် ဘာလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲပစ္ဆိမဝှ်ရ၊ ခမဳဂှ် အာတဴဘာဂှ်မ္ဂး သ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚးရ၊ ပ္ဍဲဒတိက်မွဲတ္ၚဲ ပြာပ်အာဘာမ္ဂး၊ လးသၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မ္ဂး၊ စွံပတန်ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ပြဝိုဏ်မ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ်လအိတ်ဂိတုဗြဴ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာရာၚ်ကဴ မဟွံကၠုၚ်စိုပ် နဗၞတ်ထပှ်တ္ၚဲ ‘ပ္ဍဲဂိတုကထိုန်ဒ္စိတ်မံက်’ သ္ပတဴ ထေက်ကဵုသ္ပအပ္ဍဲထပှ်တ္ၚဲ စ္ဍးအာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကလေၚ်စဴကၠုၚ် ဘာဂှ်ကဵုဒှ် ဟွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်ကဵုဒှ် ကုခမဳဂှ် ပုရိမဝှ်လေဝ် ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်ပွမဒုၚ်ဝန်လေဝ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။
ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက တုဲရ။
၁၁၉။ ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်ပွမကဵုအခေါၚ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်၊ ပွမသၟာန်အခိၚ်ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်၊ ပွမသၟာန်တဴ ရဴဝွံမ္ဂး ပွမပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် မၞုံတၟေၚ်မုစိရော? ပွမအာကၠုၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဒဂိုန်၊ ဟွံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်၊ သီုကဵုမတီတဴ ရဴဝွံမ္ဂး တ္ၚဲပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပွမစ္ဍးအာဌာန်သအာၚ်၊ ပွမပြံၚ်ဖျုဲ အခိၚ်လုပ်ဒဂိုန်၊ ပရူဥပးဥဒေန။
ပရူမိအံက် ပရူမအံက် ပရူကောဂၠု ပရူကဠော ပရူတြုံပဒတဴကေုာံခမဳမွဲဘာဓဝ် မဂိယဲ၊ ပရူဘာသရိုဟ်စှ်ေ၊ ပရူသတ်ဒမြိုဟ်၊ ပရူဇြုံ။
ပရူကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ်၊ ပရူလကိုဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ပရူကွာန်ကေုာံဘာ တူပၟတ်၊ ပရူဟဳဍာ်(ဍာ်ဇၞော်) ပရူကွာန်ပြံၚ်အာ၊ ပရူဂပ်ဝ်လုပ်ဒဂိုန် လပါ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်၊ ပရူဂပ်ဝ်လုပ်ဒဂိုန် ကွာန်မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံ ဓရ်သဒ္ဓါ။
ပရူဟွံကလိဂွံ ပိဏ္ဍပါတ်ကြံၚ် ပိဏ္ဍပါတ်ဍိုန်ဍောတ် ရုမ်ရုမ်ဂပ်ပ်၊ ပရူဟွံကလိဂွံဘောဇိုန် ဂဥုဲ ညးကၠောန်ၜိုတ် မဗဗွဲသပ္ပါယ်၊ ပရူညးဗြဴ ဗြဴစရာဲဍုၚ် ဝုတ်ဇၞော် ခမၞုဲကဠောဂမၠိုၚ်။
ပရူသၟိၚ် ကမၠတ်ဒမၠ သၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် ပရူနုၚ်ထဝ်ဟွံမွဲကဵုတၠ၊ ပရူပါ်ဒကးသၚ်၊ ပွမမိၚ်ကေတ် မၞုံတၟေၚ်ဒ္စာံပြကာ၊ ပရူဒၞါဲဌာန်ဂမာဂၠဴဂမၠိုၚ်၊ ပရူကွဳ၊ ပရူဂၠုၚ်၊ ပရူခၟော်ဆု၊ ပရူဂါပ်ဆု၊ ပွမလုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲအမှဲအကး၊ ပရူဟဂပ်ဝ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဌာန်ဟွံမွဲကဵုဘာ၊ ပရူခမဳဂမၠိုၚ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲသ္ၚိတာဲစွံဇွကီု ပ္ဍဲက္ဍိုၚ်ကီု ပ္ဍဲဇရဳအကြကီု။
ပွမသ္ပအဓမ္မကတိကဝတ်၊ ပရူဒုၚ်ဝန်တုဲ ကဵုဆောတ်ယောၚ်၊ ပရူသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲမ္ၚး၊ ပရူသ္ပဥပေါသ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲ၊ ပရူပုရိမဝသ် ပစ္ဆိမဝသ်။
ပရူပွမသ္ပ ပွမဟွံသ္ပ သတ္တာဟ၊ ပရူပဒတဴၜါတ္ၚဲပိတ္ၚဲတုဲ စ္ဍးအာ၊ ပရူသ္ပသတ္တာဟ မွဲလှ်ေပၠန်တုဲ စ္ဍးအာ။
ပရူပ္ဍဲကိုပ်ကၠာဟွံစိုပ် တ္ၚဲပဝါရဏာ ထပှ်တ္ၚဲဏီ စ္ဍးအာတုဲ ဟွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်၊ သ္ပသဇိုၚ်ကဵုဝတ္ထုတုဲ ဒးဗ္စာရဏာ လၟေၚ်ပါဠိမခြာလဝ်ရ၊ ဣဝွံဟေၚ် ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်ရ။
ပ္ဍဲခန္ဓကဝွံ ဂကောံဝတ္ထု မၞုံမ သုန်စှော်ၜါဂမၠိုၚ်ရ။
ဝဿူပနာယိကက္ခန္ဓက တုဲရ။
၄။ ပဝါရဏက္ခန္ဓက
ပလေဝ်ဒါန်၁၂၀။ ပွမပဒတဴဟွံဒှ်တသိုခ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၀၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန်မိပ်စိုတ်အိုတ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂးကေုာံရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ဂှ် ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာမ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်မ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာမ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်မ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်မ္ဂး။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်မ္ဂး။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲအဖဝ်တုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်မ္ဂး၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နကဵုပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂး ကေုာံ ရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ရ၊ ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာရ၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်ရ။ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံရ။ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်ရ။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်ရ။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲအဖဝ်တုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်ရ။ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်ရ။
ပွမပြာပ်အာ သွက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒဒက်တဴခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ်ဂှ် ဒှ်အခိုက်လေံရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကလိလောန်အာပိဂိတုတုဲ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် လပှ်သီဂိုၚ်ဒေပ် ဘာ၊ သၞာသတိကက်၊ သၞာဒၟံၚ်တုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲ ပ္ၚောံပြာပ်အာ ဍုၚ်သာရဝှ်အိုတ်ရ၊ ဗွဲလၟေၚ်လၟေၚ် က္ညအာအိုတ်မ္ဂး ပြာပ်အာစိုပ် ဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မၞုံပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲအိုတ်ရ။ ပွမဟီုဂလာန်ဆက်မိတ် ဗွဲမမိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ကေုာံခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်မွဲစွံဂှ် ဒှ်အခိုက်လေံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ဟာ၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ဟာ၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ဟာ၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရဟာ” ရဴဝွံ သၟာန်တိိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်- မိပ်ဇြိပ်ထတ်ယုက်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ယိုပ်ယာပ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်၊ သွက်ပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် သီုဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် နွံအိုတ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သီုမတီတဴလေဝ် သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ သီုမတီတဴလေဝ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ တီအခိၚ်အခါတုဲ သၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ၊ တီအခိၚ်အခါတုဲ ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ စပ်ကဵုဒတုဲဖဵုအိုတ်ရ၊ ဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂှ် ဟွံသၟာန်သၟုက်အိုတ်ရ။ ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် ပါဲကၠေံမဟွံစပ်ကဵုဒတုဲဖဵုဂမၠိုၚ် နကဵုမဂ်တုဲအိုတ်ရ။ နကဵုဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ၜါပြကာမတွံဂး “ဓရ်ဂှ်လေဝ် ကြက်တွံအိုတ်ရ၊ သိက္ခာပိုဒ်ဂှ်လေဝ် ကြက်ပညပ်တဴ ကုကွးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ”ဂှ် ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာဂမၠိုၚ် သၟာန်သၟုက်တဴ ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ သၟာန်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်အိုတ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴနနဲမွဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရော? နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သီုဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂးကေုာံရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ဂှ် ခမဳမကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာမ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်မ္ဂး၊ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံမ္ဂး၊ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံမ္ဂး၊ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာမ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်မ္ဂး၊ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်မ္ဂး၊ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်မ္ဂး၊ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်မ္ဂး။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်မ္ဂး။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲသကအ်ရဲတုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်မ္ဂး၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်မ္ဂး၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နကဵုပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ကတဵုဒှ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံကော်ခဴဟီုသ္ဂး ကေုာံ ရၚ်သ္ကအ်အိုတ်ရ၊ ခမဳ မကလေၚ်ကၠုၚ်နူ ကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဗွဲကိုပ်ကၠာဂှ် လးသၞာရ၊ စွံပတန်လဝ်ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါက်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော် သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ် စွံပတန်လဝ်ရ။ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ခမဳ ကလေၚ်ကၠုၚ်နူကွာန်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် လက်ကရဴဂှ် မိက်ဂွံစပုၚ်သှ်ေသၟေဟ်ဂှ်မ္ဂး စရ၊ ဟွံမိက်စမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မဟွံမွဲကဵုတၞံဆုချောဲ မလမ္စံက်ဍိုပ်ဍဴလေဝ် ကၠဟ်ကၠေံရ။ ပ္ဍဲဍာ်မဟွံမွဲကဵုစၟလေဝ် ကိုဟ်ချာဲကၠေံရ။ ခမဳဂှ် ထပ်ကၠေံသၞာရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ဂတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ်ရ။ ကြဴကြာတ်ခရော်သွက်ဂွံစုတ်က္ဍိုပ်ပုၚ်တုဲ သီဂိုၚ်ဒေပ်ရ။ သီဂိုၚ်ဒေပ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ရ။ ကွဟ်ကၟဟ်ဘာရုၚ်(ဇြပ်)ကဵုပိုဉ်ရ။ ခမဳညာတ် ဍာ်နုၚ်သွုၚ်ကီု ဍာ်နုၚ်ရပ်စပ်ကီု ဍာ်နုၚ်ကြာတ်ကီု မဟွံမွဲကဵုဍာ်ဂှ် (စုတ်ဍာ်တုဲ) စွံပတန်ရ။ ခမဳဂှ် ယဝ်ထ္ၜၚ်ပတိုန်ဟွံမာန်မ္ဂး ကော်ခါဲတဲသကအ်ရဲတုဲ ထ္ၜၚ်ပတိုန်နကဵုတဲဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်ရ။ ဟိုတ်နူဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံသ္ပပွမမြော်ဟီုတိတ်ပါၚ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပရဴဝွံတုဲ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် သီုဟွံကယျာန်ဓဝါတ်သေက်ဇဵုဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ဂောံပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ နပိဏ္ဍပါတ်လေဝ် ဟွံဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ဟွံဒှ်တသိုခ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴဂၠဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴဗ္ၜေံဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။ ယွံခမဳတအ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဝွံ သီုမပဒတဴ ညံၚ်ရဴပွမပဒတဴသၞသတြုဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် “ပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒုၚ်ဝန်အိုတ်ရသွံ။
ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ် ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္ဂေတ်မဟွံဟီုအရေဝ် ညံၚ်ရဴညးဠဴ မိန်တဳဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဂမၠိုၚ်သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္ဂေတ်မဟွံဟီုအရေဝ် ညံၚ်ရဴညးဠဴ မိန်တဳဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ရ၊ ကုခမဳ မဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝှ် ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် နဟိုတ်ဂမၠိုၚ်ပိပြကာ ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နဘိက်ကဵုအခေါၚ် ‘သ္ပပဝါရဏာ’ရ။ ပွမဘိက် ကဵုအခေါၚ်သာ်ဂှ် သွက်မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်တဴ ပွမဗဗွဲရၚ်သ္ကအ် ပွမကဵုဒၠိုက်ကတဵုနူအာပတ် ပွမတူရူကဵုဝိနယ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးဘိက်ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ-
၂၁၀။ “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်(ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံတုန် တ္ၚဲမဂပ်ဝ်ဘိက် ကဵုအခေါၚ် ‘ပဝါရဏာ’ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး သၚ်ဘိက်ကဵုအခေါၚ်ရ ‘သ္ပပဝါရဏာရ’ရ”ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် “ယွံကောန်တၠတအ် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်သၚ်ရ၊ ညာတ်တုဲကဵုဒှ် မိၚ်တုဲကဵုဒှ် သၠေဟ်ပၟာတုဲကဵုဒှ် တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူအဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုသ္ဂးရ။
၂၁၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟဒက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ်တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ကုညးလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်တုဲဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂၠိုၚ်တိုန် ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ- “ယွံခမဳတအ် မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဟဂပ်ဝ်ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၞာရ၊ ကုခမဳမဂ္ဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအိုတ်သီုဟေၚ် ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ တၞဟ်နဘိက်ကဵုခေါၚ် ‘သ္ပပဝါရဏာ’ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မှာထေရ်ဇၞော်မွဲဇကု မဗျုဍိုန်ကဵုဇြဟတ်ဂှ် “စဵုကဵုခမဳအိုတ်သီု သ္ပပဝါရဏာတုဲ” ရဴဝွံ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲ လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ဗ္ၜူတုဲဒေါံစှ်ေရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် အပ္ဍဲဃော (ဇကု) သ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာ တၞဟ်နဂ္ဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် သ္ပပဝါရဏာတုဲ တၞဟ်နဂ္ဇအ်ပ္ဍဲသၞာဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၁။ ပဝါရဏာကမ်ပန်ပြကာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၁၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် “ပဝါရဏာဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာဂမၠိုၚ် စတုဒ္ဒသဳပဝါရဏာ ပန္နရသဳပဝါရဏာ ရဴဝွံ မၞုံၜါပြကာအိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် “ပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ် မၞုံဗၞတ်မုစိအိုတ်ရော?” ဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ် ပဝါရဏာကမ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’၊ ပဝါရဏာကမ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်၊ ပဝါရဏာကမ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’၊ ပဝါရဏာကမ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန် ရဴဝွံ မၞုံပန်ပြကာအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပၞောဝ်ကဵုပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ပဝါရဏာကမ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ် ပဝါရဏာကမ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞောဝ်ကဵုပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ပဝါရဏာကမ် ဟွံဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ် ပဝါရဏာကမ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞောဝ်ကဵုပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ပဝါရဏာကမ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မဒှ်ဝဂ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ် ဟွံကဵုအခေါၚ် ပဝါရဏာကမ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပၞောဝ်ကဵုပဝါရဏာကမ်ဂမၠိုၚ်ပန်ပြကာဂှ် ပဝါရဏာကမ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်ဟေၚ် ဂပ်ဝ်သ္ပရ၊ အဲလေဝ်ကဵုအခေါၚ် ပဝါရဏာကမ် မၞုံသဘဴသာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပဝါရဏာကမ် ဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ မညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂှ်ဟေၚ် ကြက်သ္ပအိုတ်ရ ရဴဝွံ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ဒးဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ပတိတ်ဇြဟတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၂။ ကဵုအခေါၚ် ပွမကဵုပဝါရဏာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ “ယွံခမဳတအ် သြဝ်ကောံဓရီုအိုတ်ညိ၊ သၚ် ကြက်သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵု ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ သ္ဂးတဴ ရဴဝွံမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ခမဳဂိယဲနွံဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳဂှ် က္ညကၠုၚ်ဟွံမာန်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂိယဲဂှ် တၞဟ်နကဵုဝါရဏာ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုရ- ခမဳမဂိယဲဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ကဵုပဝါရဏာရ၊ သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ အဲဍိက်ညိ၊ သြဝ်ဂရၚ်ပတီလဴဗ္စ ပဝါရဏာ အဲဍိက်ညိ၊ တၞဟ်နဖဵု အဲဍိက် သြဝ်ဘိက်ကဵုအခေါၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ နကဵုဇကုကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကု၊ ပါၚ်ၜါပြကာ ကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ ဒှ်ကဵုပဝါရဏာရ။ နကဵုဇကု ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုပါၚ် ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး၊ နကဵုဇကု၊ ပါၚ်ၜါပြကာ ဟွံကဵုတီကေတ်မ္ဂး ဟွံဒှ်ကဵုပဝါရဏာရ။ ကဵုရဴဝွံတုဲ ယဝ်ကလိဂွံ ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာမ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံ ရဴဝွံ ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် နကဵုဇံၚ်ကဵုဒှ် နကဵုဂတဵုကဵုဒှ် ရၚ်တၠုၚ်နၚ်ခမဳမဂိယဲဂှ် လဒေါဝ်သၚ်တုဲ သ္ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် “ယဝ်ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပြံၚ်ဖျုဲထောံ ခမဳမဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲအိုတ်မ္ဂး၊ ယဲလေဝ် ကြက်ဂၠိုၚ်တိုန်ရ၊ ပွမဒးချိုန်အာလေဝ် ကြက်ဒှ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်စိုတ်ဒှ် ကုခမဳကၠောန်ၜိုတ် ညးယဲဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပြံၚ်ဖျုဲဏာ ခမဳဂိယဲဂှ် နူဒၞါဲရ။ သၚ်က္ညအာဌာန်ဂှ်တုဲ သ္ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်စ္ဍးအာ(ဌာန်သအာၚ်)မ္ဂး၊ သ္ဒးကဵုပဝါရဏာ ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲဌာန်မကဵုဂှ်ဟေၚ် ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးသာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးအာစိုပ် ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးတိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မိမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး။ သ္ဒးကဵုပဝါရဏာ ကုခမဳမွဲသအာၚ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်စ္ဍးအာ (ဌာန်သအာၚ်) မ္ဂး၊ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာဂှ် ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးသာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးအာစိုပ် ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးတိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မိမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး။ ဟွံဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်စ္ဍးအာ (ဌာန်သအာၚ်) မ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာဂှ် ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ယဝ်ရာံတိတ်ခရှ်မ္ဂး ။ ပ ။ ချိုတ်အာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးသာမဏဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသၠးကၠေံသိက္ခာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးအာစိုပ် ပါရာဇိကဝတ္ထု မဒှ်လအိတ်အိုတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကြအ်ဥမ္မတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးစိုတ်ကလှ်လဖှ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဝေဒနာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဒးဒုၚ်ဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးခမၞုဲမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးကၠတ်ပံၚ်ဖက်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပြံၚ်အာဗော်တဳမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးတိရစ္ဆာန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မိမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်မမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးဂစိုတ်တၠအရှန်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴမ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးပါ်ဒကးသၚ်မ္ဂး။ ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးညးသ္ပဇကုကျာ် ညံၚ်ဆီဂွံပ္ဍူအာမ္ဂး။ ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂးဥဘတောဗျဉ်မ္ဂး။ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ တိက်လှိၚ်အာဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ ဝိဝိၚ်ဝိုတ်ဝုဲအာဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး ။ ပ။ လုပ်စသမာပတ်ဒှ်တုဲ ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမရၚ်တၠုၚ်ဏာ ပဝါရဏာ ကဵုပဝါရဏာတုဲမ္ဂး အာစိုပ်ဂကောံသၚ်တုဲ နကဵုစေတနာဟွံမိက်ဟီုလဴဂှ် ဟဂွံဂရၚ်ပတီလဴဗ္စမ္ဂး၊ ဒှ်ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာရ။ ကုခမဳမရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ကိစ္စထေက်ကဵုဒးသ္ပ ကမ်ဇၞော်ကမ်သၟတ်သၚ် နွံဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳမကဵုပဝါရဏာဂှ် ဆန်လေဝ် တၞဟ်နကဵုဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၃။ မပ္တံကဠောဂမၠိုၚ်ရပ်ကေတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ခမဳမွဲဇကုအိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ကဠောမသဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ခမဳအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပပဝါရဏာ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ဗလးကဵုခမဳဝွံ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်အာတ်ပါန်အခေါၚ် ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုခမဳဝွံ ပပဝါရဏာတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂး ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံဒကာတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပသံဃပဝါရဏာတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ခမဳဝွံမ္ၚးသိမ် ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုကဠောမသဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂး ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ သၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်ခမဳအိုတ်ရ ။ ပ ။ ကမၠတ်ဒမၠဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ သၟာသၟုၚ်လဗၚ်သုရာဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳသၞဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပပဝါရဏာ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ဗလးကဵုခမဳဝွံ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်အာတ်ပါန်အခေါၚ် ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုခမဳဝွံ ပပဝါရဏာတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ပဒတဴ ပ္ဍဲဌာန်မဗဗွဲ ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂး ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ စဵုကဵုသ္ပသံဃပဝါရဏာတုဲ မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သြဝ်ရၚ်တၠုၚ်ပတိတ် ခမဳဝွံမ္ၚးသိမ် ဗၞတ်မွဲခဏအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳသၞဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ အတိုၚ်ဟီုသ္ဂး ရဴဝွံ ကလိဂွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ၊ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ သၚ်မဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ်ရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၄။ တၟေၚ်မပ္တံသံဃပဝါရဏာ
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘သၚ် ဂပ်ဝ်ဒးသ္ပဥပေါသ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်မသုန်ဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴ ပဝါရဏာရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပသံဃပဝါရဏာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ၂၁၆။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘ကုခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပသံဃပဝါရဏာ’ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ပန်ဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴ ပဝါရဏာရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်အိုတ်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံ ဒှ်တ္ၚဲပဝါရဏာရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘ကုခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပသံဃပဝါရဏာ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်’ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ပိဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴ ပဝါရဏာရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်အိုတ်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံ ဒှ်တ္ၚဲပဝါရဏာရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ်(ဒုဟ်)မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။
၂၁၇။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘ကုခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပသံဃပဝါရဏာ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်’ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်တုန် ဒှ်ၜါဇကုဂမၠိုၚ်ဟေၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴ ပဝါရဏာရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သြဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်အိုတ်ညိ၊ တ္ၚဲဝွံ ဒှ်တ္ၚဲပဝါရဏာရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပပဝါရဏာ ရၚ်သကအ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ခမဳ မဒှ်ထေရ်ဇၞော်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။ ခမဳသၟတ်ဂှ် လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲ ဂ္ဇအ်ဒၟံၚ် ဗွဲလံက်ဂဇုန်တုဲမ္ဂး သီုမပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ။ မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် ဘိက်ကဵုအခေါၚ်တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဗွဲညာတ်ကီု ဗွဲမမိၚ်ကီု ဗွဲမသၠေဟ်ပၟာကီု တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် သ္ပဟိုတ်ကဵုပွမဆာန်ဍူ အဲဍိက်တုဲ သြစဝ်ဟီုသ္ဂးအိုတ်ညိ၊ ညာတ် (ဒုဟ်) မ္ဂး ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ။
၂၁၈။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မွဲဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘ကုခမဳဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပသံဃပဝါရဏာ၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပန်ဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ပိဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်၊ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကု တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာရၚ်သကအ်’ ကဵုအခေါၚ်ရ၊ အဲတုန် ဒှ်မွဲဇကုဓဝ်ဟေၚ်ရ၊ အဲ မုရဴသာ်လဵု သ္ဂောံသ္ပတဴ ပဝါရဏာရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲသာသနာဝွံ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳမွဲဇကု ပဒတဴဒၟံၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကွဟ်ကၟဟ် ဇြပ်ကောံဓရီု ကၞာထး သၟဝ်တမ်ဆုဂမၠိုၚ် မဒှ်အရာလုပ်တိတ်ခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ စွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်တုဲမ္ဂး သီုမလးပညပ်လဝ်သၞာ စံၚ်ဗဂဵုလဝ်ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴတုဲ သ္ဒးဂ္ဇအ်ဒၟံၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳသအာၚ်ဂမၠိုၚ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးသ္ပပဝါရဏာ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်။ ယဝ်ဟွံကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး “တ္ၚဲဏအ် သွက်အဲ တ္ၚဲပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ ဒးသ္ပအဓိဋ္ဌာန်ရ၊ ယဝ်ဟွံသ္ပအဓိဋ္ဌာန်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲဘာခမဳမသုန်ဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳပန်ဇကုဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပသံဃပဝါရဏာရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲဘာခမဳပန်ဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳပိဇကုဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပသံဃပဝါရဏာရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲဘာခမဳပိဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳၜါဇကုဂမၠိုၚ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပသံဃပဝါရဏာရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲဘာခမဳၜါဇကုပဒတဴဂှ် ရၚ်တၠုၚ်ပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုတုဲ ခမဳမွဲဇကု ဟဂပ်ဝ်သ္ပသံဃပဝါရဏာရ၊ ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၅။ နဲဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၁၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ဒးအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ‘မွဲဟာန်ကေုာံ အာပတ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲလေဝ် ဒးအာပတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲသ္ဂောံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဒးအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဟီုလၟိၚ်အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ ခမဳ မဒုၚ်ဒေသနာဂှ် “ဩဝ်မၠာ်သ္ၚေဝ် အာပတ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုရ။ “ခိုဟ်ရ မၠာ်သ္ၚေဝ်ရ” ရဴဝွံ (ခမဳမဒးအာပတ်ဂှ်) သ္ဒးဟီုရ။ “ပ္ဍဲကာလကြဴလေဝ် ဩဝ်သ္ၚဳလလမ်မၚ်မွဲညိ” ရဴဝွံ (ခမဳမဒုၚ်ဒေသနာဂှ် သ္ဒးဟီုရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳမွဲဇကုတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလ္ပါ်တုဲမ္ဂး သီုဂဇအ်ဒၟံၚ်ဗွဲလံက်ဂဇုန် ပၚ်ပတိုန်ခၠအ်သၟိပ်တဲတုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟာဒှ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးတုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ဟိုတ်နူပွမသၠေဟ်ပၟာဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ပဝါရဏာဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၆။ ပွမသ္ပပြာကဋ်အာပတ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳမွဲဇကု သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ဂွံသတိအာပတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘မွဲဟာန်ကေုာံအာပတ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ အဲတုန် ဒးအာပတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု အဲသ္ဂောံဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ဂွံသတိအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် အာစိုပ်အာပတ် မၞုံယၟုဝွံရ၊ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲဝွံတုဲ ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳ မဒှ်ဇရေၚ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ပဝါရဏာဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲဍိက် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ်မၞုံယၟုဝွံရ၊ ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟာဒှ်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗ အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳ မဒှ်ဇရေၚ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ပဝါရဏာဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၂၇။ နဲဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်သဘဴတုပ်သၟဟ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၁။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် သၚ်အိုတ်သီု အာစိုပ်အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ဟဂပ်ဝ်ဟီုလၟိၚ်ဒေသနာအာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ’ ရဴဝွံ ပညပ်လဝ်ရ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံလေဝ် အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ။ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵုရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် သၚ်အိုတ်သီု အာစိုပ်အာပတ်မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠ ဩဝ်အာညိ၊ ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ်တုဲ ဩဝ်ကၠုၚ်ညိ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တၠအဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဖအောဝ်ဗလးဏာ ခမဳမွဲဇကု ဘာဇရေၚ်ဗ္ဒာဲဂှ် သကဵုကလေၚ်စဴတ္ၚဲဂှ်ရ။ ကလိဂွံရဴဝွံမ္ဂး ဆာဲသန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်မညာတ်ခမဳမွဲဇကု မသ္အးဇ္ၚးဟွံမွဲကဵုအာပတ်ဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်ဂှ် ပ္ဍဲခမဳဂှ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဒးသ္ပပဝါရဏာ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂးအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ပဝါရဏာဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် သၚ်အိုတ်သီု မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ် ဒှ်မ္ဂး၊ ခမဳ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ သၚ်အိုတ်သီုဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ အာစိုပ်အာပတ် မ္ဒးဟိုတ်နူဝတ္ထုသဘဴတုပ်သၟဟ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်စာ်စ္ဍးနူသၠေဟ်ပၟာဂှ် ကြက်ဇအုဲဇဗဝဳဗလး အာပတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးရ၊ ဟိုတ်နူဟိုတ်မတွံဂး ပွမသၠေဟ်ပၟာ ပ္ဍဲအာပတ်ဂှ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပအန္တရာယ် ပဝါရဏာဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခဏ်ပဌမတုဲရ။
၁၂၈။ ပွမဟွံဒးအာပတ်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၂။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ‘ဂကောံပါ်ဒကး’ ညဳသာသၟဟ်သၟန်ရတုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာမွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳဃောသ္ပဒၟံၚ် ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳဃောသ္ပဒၟံၚ် ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာမွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳဃောသ္ပဒၟံၚ် ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၄) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၅) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၆) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၇) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၈) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၉) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၀) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၄) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ သီုမဒှ်ဝဂ် ညဳသာသၟဟ်သၟန်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံဒးအာပတ်ရ။ (၁၅) ပွမဟွံဒးအာပတ် စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၁၂၉။ ဒှ်ဝဂ်တုဲမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၃။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁)
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သမ္တီကေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဗဗွဲကဵုဓရ်ရ၊ ဗဗွဲကဵုဝိနယ်ရ၊ ဒှ်ဝဂ်တုဲ သီုမၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်အိုတ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ ။ လၟိဟ်မတုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) ဒှ်ဝဂ်တုဲ မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီဝဂ်စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၁၃၀။ မၞုံကဵုပွမသၠေဟ်ပၟာစှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၄။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟာ၊ ဟွံဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ သီုမၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ ။ လၟိဟ်မတုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာစှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၁၃၁။ 'သံသယကုက္ကုစ္စ' ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်စှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၅။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ(မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဟွံဂပ်ဝ်ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ဟွံသေၚ်၊ ဂပ်ဝ်ဟေၚ်” ရဴဝွံ (သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာ (မတွံဂး ပ္ဍဲဟွံဂပ်ဝ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ရ) ပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် မသ္ပပဝါရဏာတုဲ ။ ပ ။ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ။ ပ ။ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ။ ပ ။ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာတုဲမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး ။ ပ ။ လၟိဟ်မတုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ (၄-၁၅) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာပ္ဍဵုပ္ဍိုက်စှ်သုန်ဂကူတုဲရ။
၁၃၂။ ပွတူရူကဵုပါ်ဒကးစှ်သုန်ဂကူ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၆။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဃောသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၄) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၅) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၆) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၇) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၈) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ကိုပ်ကၠာပရိသာတ် ဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီ ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၉) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၀) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၁) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်လ္ၚဵု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၂) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မဂၠိုၚ်လောန်လတူဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ မွဲလှ်ေပၠန်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၃) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လၟိဟ်တုပ်သၟဟ်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်ပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၄) ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် မဟွံကၠုၚ်စိုပ်မွဲသအာၚ် နွံအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ တီအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳ မဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳမဟွံကၠုၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအယာံမာတ် သ္ပပဝါရဏာတုဲ ပရိသာတ်အိုတ်သီု ဒၠိုက်ကတဵုအာမ္ဂး ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မအောန်လောန်ဂှ် ကၠုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ပဝါရဏာမသ္ပတုဲဂှ် ဒှ်သ္ပပဝါရဏာ ဗွဲမ္ဒးရးတုဲရ၊ ခမဳသှ်ေသၟေဟ်ဂမၠိုၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဇရေၚ်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ၊ ကုခမဳ ဃောသ္ပဒၟံၚ်ပဝါရဏာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ (၁၅) ပွမတူရူကဵုပါ်ဒကးစှ်သုန်ဂကူတုဲရ။ ၜါဣသုန် ပိအလန် ထပှ်ဣသုန်တုဲရ။
၁၃၃။ ဂလာန်ဓလိုက်လဝ် ပွမလုပ်သိမ်တုဲပဒတဴ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၇။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မသုန်ဇကု လောန်လတူမသုန်ဇကု ကောံဓရီုဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်တုဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံတီအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံညာတ်ကေတ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟွံညာတ်ကေတ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်ဂမၠိုၚ်တုဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် လုပ်ပဒတဴဒၟံၚ် အပ္ဍဲသိမ်တုဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟွံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ အာဝါသိကရၚ်သကအ် ဗွဲတိကနယ် တိက်ကၠံထပှ်ဣသုန်ဂမၠိုၚ်ရ။ အာဂန္တုကကေုာံအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ကီု အာဝါသိကကေုာံအာဂန္တုကကီု အာဂန္တုကရၚ်သကအ်ဂမၠိုၚ်ကီု နမသ္ပသဇိုၚ်ကဵုပေယျာလ ဒှ်တိက်ထပှ်ကၠံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။
၁၃၄။ တ္ၚဲတၟေၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၈။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိက ‘ပဒတဴဘာ’ဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန် စာတုဒ္ဒသဳပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုက ‘ကၟုဲ’ဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန် ပန္နရသဳပဝါရဏာရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်ပန် စာတုဒ္ဒသဳပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန် ပန္နရသဳပဝါရဏာရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒးဒ္ဂေတ်ဗက် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်ဒတိက်မွဲတ္ၚဲရ၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန် ပန္နရသဳပဝါရဏာရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ပွမကဵုညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ဒှ်တ္ၚဲမရနုက်ကဵုစှ်သုန် ပန္နရသဳပဝါရဏာရ၊ ယဝ်ခမဳအာဝါသိက ဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ကုခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ပွမညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ။ ယဝ်တုပ်သၟဟ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ပွမညဳသာလေဝ် ဒးကဵုကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ မ္ၚးသိမ်လေဝ် ဒးအာရ။ ယဝ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ဟွံမွဲပၟိက်အိုတ်မ္ဂး ဟွံဒးကဵုပွမညဳသာ ကုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။
၁၃၅။ မပ္တံပွမညာတ်အယာၚ်အလာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၂၉။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ပွမလးလဝ်ဇံၚ် ဂတဵု ဖုန် ဂၞဳ ဗွဲမ္ဒးရး ပွမစွံပတန်လဝ် ဍာ်သုၚ်ဍာ်ရပ်စပ်ဗွဲမ္ဒးရး ပွမကွဟ်လဝ်ကၟဟ် ပြဝိုဏ်ဗွဲမ္ဒးရးဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဝါသိက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဝါသိက ဟိုတ်နိမိတ်အာဝါသိကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဝါသိကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒကးဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ဇိုၚ်ခမဳဂမၠိုၚ် မကွာ်စၚ်္ကြမ် ရမျာၚ်ဖ္ဍောတ်သှ်ၛာယ် ရမျာၚ်ခအေမ် ရမျာၚ်ခအှ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဝါသိက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဝါသိက ဟိုတ်နိမိတ်အာဝါသိကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဝါသိကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒးကဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးဗပေၚ်သ္ၚာနိသဳဒိုန် မဟဂပ်ဝ်ကဵုတီကေတ် (ရဴဝွံမ္ဂးဂြပ်ညးလဵုရော?) ထၞဟ်ဍာ်မကြာတ်လဝ်ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဂန္တုက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဂန္တုက ဟိုတ်နိမိတ်အာဂန္တုကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဂန္တုကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာအ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒးကဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဗရုရမျာၚ်ဇိုၚ်ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ရမျာၚ်ဂရိုက်ဒၞပ် ရမျာၚ်ခအမ် ရမျာၚ်ခအှ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တွံဂး အကာဲအရာအာဂန္တုက လွေဟ်ဗီုပြၚ်အာဂန္တုက ဟိုတ်နိမိတ်အာဂန္တုကနွံ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုအာဂန္တုကနွံ ဒဒက်တဴခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်တုဲ “ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် နွံဟာ ဟွံမွဲဟာအ” ရဴဝွံ မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ၜိုန်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာလေဝ် သီုဟွံစမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ၜိုန်စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲလေဝ် ဟိုတ်မဟွံဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ဟိုတ်မဆဵုညာတ်ဂှ်ရ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စမ်ၜတ်ဂၠိုက်ဂၠာဲတုဲ ၜိုန်ဆဵုညာတ်လေဝ် “ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုလီုလာ်အိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ကဵုကၠေံလေၚ်အာအိုတ်ညိ၊ နကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဖဵုမၞုံရော?” ရဴဝွံ သီုမတူရူကဵုပါ်ဒးကဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။
၁၃၆။ ပွမသ္ပပဝါရဏာ ကေုာံမပ္တံခမဳမၞုံကဵုပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၀။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵု ပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ဂှ်) သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်) ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟွံမာန်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် တုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵု ပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်) မာန်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်) မာန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက် ဟွံတုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵု ပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်) ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) ဟွံမာန်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒး ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်အိုတ်ရ၊ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး (ခမဳအာဂန္တုကဂမၠိုၚ်) ခမဳမၞုံကဵု ပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သီုဟွံသၟာန်စၟဳစၟတ် (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ်) သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ သီုမကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်) မာန်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာတၞဟ်ခြာအိုတ်မ္ဂး၊ ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်ဂှ် သၟာန်စၟဳစၟတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ကဵုသၠးကၠေံ (ကွေတ်ညးဂမၠိုၚ်)မာန်ဂှ်ဒှ်တုဲ သ္ပပဝါရဏာမွဲဂကောံဓဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဟွံဒးအာပတ်ရ။
၁၃၇။ ထ္ၜးကဵုအရာမဟဂပ်ဝ်အာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၁။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် ဟွံမွဲကဵုခမဳရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာမၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်မရုမ်ဂပ်ကီု မၞုံကဵုအန္တရာယ်ကီုတုဲ နူကဵုဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဟဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်ဟွံတုပ်သၟဟ်ရ။
၁၃၈။ ထ္ၜးကဵုအရာမဂပ်ဝ်အာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၂။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ နူဘာမၞုံကဵုခမဳ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ နူဘာမၞုံကဵုခမဳ ဂပ်ဝ်အာ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ဟွံသေၚ်ကဵု ဘာမၞုံကဵုခမဳရ ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် မဟွံသေၚ်ကဵုဘာ မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ နူဘာကဵုဒှ် နူမပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ ဘာမၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ် ။ ပ ။ မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ် ။ ပ ။ “ကလေၚ်စဴတ္ၚဲဏအ်မာန်ရ” ရဴဝွံ တီမ္ဂး၊ ဂပ်ဝ်အာ ဘာကဵုဒှ် မပ္တံကဵုဇြပ်တာန်ဆံၚ်ကဵုဒှ် မၞုံကဵုခမဳ မၞုံကဵုပွမပံၚ်ဖက်တုပ်သၟဟ်ရ။
၁၃၉။ ထ္ၜးကဵုပူဂိုလ်ဝဇ္ဇနဳယမဂပ်ဝ်ဝေၚ်ပါဲကၠေံ
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၃။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲပရိသာတ်ခမဳဗြဴမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်သိက္ခမာန်မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ပ္ဍဲပရိသာတ်သာမဏဳဗြဴမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဖျေံသိက္ခာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်ညးအာစိုပ် ပါရာဇ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။
ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံမၠာ်သ္ၚေဝ်အာပတ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးသ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံဇအုဲဇဗဝဳဗလးအာပတ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဒးဗက်ပတိတ်ထောံ ဟိုတ်မဟွံသၠးကၠေံ ကွေတ်မိစ္ဆာမယုတ်မာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးသ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်ခမၞုဲ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ပ္ဍဲပရိသာတ်ညးကၠတ်ပံၚ်ဖက် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးပြံၚ်အာဗော်တဳ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် တိရစ္ဆာန် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂစိုတ်မိ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂစိုတ်မ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးဂစိုတ်တၠအရှန် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးပလီုပလာ်ခမဳဗြဴ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးပါ်ဒကးသၚ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ညးကဵုဇကုကျာ် ဆီပ္ဍူအာ မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ ။ ပ ။ ပ္ဍဲပရိသာတ် ဥဘတောဗျဉ် မဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဝေၚ်ကၠေံ ပရိသာတ်မဟွံဒၠိုက်ကတဵုဏီတုဲ နပွမကဵုပဝါရဏာမဥတ်ဒီုအာ ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳ ဝေၚ်ကၠေံ သၚ်ညဳသာသၟဟ်သၟန်တုဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲဟွံသေၚ်ကဵုတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ခဏ်ဒုတိယတုဲရ။
၁၄၀။ ပွမသ္ပပဝါရဏာ မပ္တံၜါအလန်
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၄။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် အပ္ဍဲဘာမွဲ မၞုံအပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရး ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ပရိုက်ဘဲမၞိဟ်အရိုၚ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသ္ပပဝါရဏာ ဖ္ဍောတ်ပိအလန်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် အန္တရာယ် နွံမ္ဂး ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ဖ္ဍောတ်ၜါအလန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ဘဲမၞိဟ်အရိုၚ် မသကာတ်မြဟ်လောန် ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ဖ္ဍောတ်ၜါအလန်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ဖ္ဍောတ်မွဲအလန်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ဘဲမၞိဟ်အရိုၚ် မသကာတ်မြဟ်လောန် ဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ဖ္ဍောတ်မွဲအလန်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာ ဝှ်တုပ်သၟဟ် (မွဲဒမြိပ်) ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲမွဲအခိၚ်တေံ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ် “ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပပဝါရဏာပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်မဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗ္တံဝွံ ကြက်ယးတၟးအာရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်မဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗ္တံဝွံ ကြက်ယးတၟးအာ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်သၚ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဟိုတ်နူမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မကဵုဒါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်မဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗ္တံဝွံ ကြက်ယးတၟးအာရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာ နပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန် ပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန် ပွမဖ္ဍောတ်ဝှ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ဟိုတ်နူခမဳဂမၠိုၚ် မတွံဓရ် ။ ပ ။ ဟိုတ်နူခမဳပ္ကၚ်ရၚ်သုတ်ဂမၠိုၚ် ပကောံဖ္ဍောတ်သုတ်။ ဟိုတ်နူခမဳဝိနယ်ဓိုရ်ဂမၠိုၚ် သ္ဂုတ်သွာတ်ဝိနယ်။ ဟိုတ်နူခမဳဓမ္မကထိုက်ဂမၠိုၚ် ဓရီုသဳကၠဳသၟာန်သၟုက်် အဘိဓရ် ဟိုတ်နူခမဳမသ္ပကယျာန်ဓဝါတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာအခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာဂှ် “ဟိုတ်နူခမဳဂမၠိုၚ် မကယျာန်ဓဝါတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်မဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗ္တံဝွံ ကြက်ယးတၟးအာရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်သၚ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဟိုတ်နူခမဳဂမၠိုၚ် မကယျာန်ဓဝါတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ် အခိၚ်ဗ္တံ ကလိလောန်အိုတ်အာရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ်မဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗ္တံဝွံ ကြက်ယးတၟးအာရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာ နပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန် ပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန် ပွမဖ္ဍောတ်ဝှ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုတီရ။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် အပ္ဍဲဘာမွဲ မၞုံအပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရး ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ကောံဓရီုရ၊ ဌာန်ဗၠးဗြဲလေဝ် က္ဍန်ဂြက်ရ၊ ဗြဲဇၞော်လေဝ် တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဝွံ ကောံဓရီုရ၊ ဌာန်ဗၠးဗြဲလေဝ် က္ဍန်ဂြက်ရ၊ ဗြဲဇၞော်လေဝ် တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပ ပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗြဲဇၞော်ဝွံ ကြက်ဂူစှ်ေရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် မုရဴသာ်လဵု ဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ရော?” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ကောံဓရီုရ၊ ဌာန်ဗၠးဗြဲလေဝ် က္ဍန်ဂြက်ရ၊ ဗြဲဇၞော်လေဝ် တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအရာဗြဲဇၞော်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် “ခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဝွံ ကောံဓရီုရ၊ ဌာန်ဗၠးဗြဲလေဝ် က္ဍန်ဂြက်ရ၊ ဗြဲဇၞော်လေဝ် တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပ ပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗြဲဇၞော်ဝွံ ကြက်ဂူစှ်ေရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်သၚ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ခမဳသၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဝွံ ကောံဓရီုရ၊ ဌာန်ဗၠးဗြဲလေဝ် က္ဍန်ဂြက်ရ၊ ဗြဲဇၞော်လေဝ် တိုန်ကၠုၚ်ရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပ ပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ဗြဲဇၞော်ဝွံ ကြက်ဂူစှ်ေရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာ နပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန် ပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန် ပွမဖ္ဍောတ်ဝှ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုတီရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲဘာမွဲ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် အန္တရာယ်သၟိၚ်နွံဒှ်မ္ဂး ။ ပ ။ အန္တရာယ်ကမၠတ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်ပၟတ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်ဍာ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်မၞိဟ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်လကိုဟ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်သတ်ဒမြိုဟ်နွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်ဇြုံဂဂဳအယဴနွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်လမျီုနွံဒှ်မ္ဂး။ အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲနွံဒှ်မ္ဂး။ ပ္ဍဲအရာအန္တရာယ်နွံဂှ် “ဣဝွံတုန် အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပ ပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ကြက်ဒှ် အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဝွံရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်သၚ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ အန္တရာယ်ဝွံတုန် အန္တရာယ် ဒ္ဂေတ်မပြဲရ၊ ယဝ်သၚ်သ္ပ ပဝါရဏာဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် မဟဂပ်ဝ်သ္ပ ပဝါရဏာဟေၚ် ကြက်ဒှ်ရ၊ သ္ပတဴသာ်ဂှ်မ္ဂး ကြက်ဒှ် အန္တရာယ်ဒ္ဂေတ်မပြဲဝွံရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာ နပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန် ပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန် ပွမဖ္ဍောတ်ဝှ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်” ရဴဝွံ သ္ဒးကဵုတီရ။
၁၄၁။ ပွမတန်ဒေါံပဝါရဏာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၅။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သီုမဒှ်တဴမွဲဟာန်ကေုာံအာပတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ အာပတ်ဂှ် ဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳမသ္ပဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံအာပတ်တုဲ ကုခမဳမသ္ပပဝါရဏာဂှ် ကဵုသ္ပအခေါၚ်တုဲ တၞဟ်နစောဒနာ နအာပတ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတ်အခေါၚ်မ္ဂး ဟွံမွဲပၟိက်တၞဟ်နကဵုအခေါၚ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳမဟွံကဵုအခေါၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နတန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးတန်ဒေါံရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ မဒှ်စှ်ပန်တ္ၚဲဟွံသေၚ်မ္ဂး စှ်သုန်တ္ၚဲဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ်မဒှ်ဂတမုက် ပူဂိုလ်မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံအာပတ်ဂှ်- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ပူဂိုလ်မၞုံယၟုဝွံ ဒှ်မွဲဲဟာန်ကေုာံအာပတ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ် သ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲဂတမုက်ပူဂိုလ်ဂှ်ရ ရဴဝွံ တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုပူဂိုလ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး ဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “ခမဳမသ္ဍိုက်ဆာန်သဳလဂမၠိုၚ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဗွဲပြဟ်ပြဟ်ဟေၚ် သီုဟွံမွဲကဵုအမှုအရာ သီုဟွံမွဲကဵုဟိုတ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚးဟွံမွဲကဵု အာပတ်အိုတ်ရ၊ ကုခမဳမသ္ပပဝါရဏာတုဲဂမၠိုၚ်လေဝ် တန်ဒေါံပဝါရဏာအိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် သီုဟွံမွဲကဵုအမှုအရာ သီုဟွံမွဲကဵုဟိုတ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဂမၠိုၚ် မသအးဇ္ၚး ဟွံမွဲကဵုအာပတ်ရ၊ ကုခမဳ မတန်ဒေါံပဝါရဏာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳမသ္ပပဝါရဏာတုဲဂမၠိုၚ်လေဝ် ဟဂပ်ဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ၊ ကုခမဳ မတန်ဒေါံပဝါရဏာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ၂၃၆။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ၊ ရဴဝွံ ဟွံဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် မူရဴသာ်လဵု ဟဂပ်ဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရော? ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵု ပွမဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဂှ် ကဵုဖ္ဍောတ်သ္ဂးစိုပ်ဒတုဲတုဲမှ ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵုပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန်ဂှ်။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵုပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန်ဂှ်။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵု ပွမဖ္ဍောတ်ဝသ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်ဂှ် ကဵုဖ္ဍောတ်သ္ဂးစိုပ်ဒတုဲတုဲမှ ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဟဂပ်ဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် မူရဴသာ်လဵု ဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရော? ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵု ပွမဖ္ဍောတ်ပိအလန်ဂှ် ဃောဖ္ဍောတ်သ္ဂးဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီ ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵုပွမဖ္ဍောတ်ၜါအလန်ဂှ်။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵုပွမဖ္ဍောတ်မွဲအလန်ဂှ်။ ယွံခမဳတအ် ပဝါရဏာမၞုံကဵု ပွမဖ္ဍောတ်ဝသ်တုပ်သၟဟ်မွဲဒမြိပ်ဂှ် ဃောဖ္ဍောတ်သ္ဂးဟွံစိုပ်ဒတုဲဏီ ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာမ္ဂး၊ ဟွံဒှ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဂပ်ဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာရ။ ၂၃၇။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳမတန်ဒေါံဂှ် “တဳလပိုဉ်ဝွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဇကုဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပါၚ်ဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပွမဂယျိုၚ်လမျီု ဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဟွံံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသှ်ကဵု သၟာန်ရ” ရဴဝွံ ခမဳသ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံခမဳ ဟွံထေက်ရ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် သီုမဂိုၚ်ကေတ်စှ်ေစးညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် ကဵုဇိုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ လၞိန်ဗပိန်ကၠေံ (နဂလာန်) တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳမတန်ဒေါံဂှ် “တဳလပိုဉ်ဝွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဇကုသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပါၚ်ဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပွမဂယျိုၚ်လမျီု ဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဟွံံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသှ်ကဵု သၟာန်ရ” ရဴဝွံ ခမဳသ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံခမဳ ဟွံထေက်ရ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် သီုမဂိုၚ်ကေတ်စှ်ေစးညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် ကဵုဇိုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ လၞိန်ဗပိန်ကၠေံ (နဂလာန်) တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳမတန်ဒေါံဂှ် “တဳလပိုဉ်ဝွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဇကုသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပါၚ်သအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပွမဂယျိုၚ်လမျီု ဟွံသအးဇ္ၚးရ၊ ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဟွံံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသှ်ကဵု သၟာန်ရ” ရဴဝွံ ခမဳသ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံခမဳ ဟွံထေက်ရ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် သီုမဂိုၚ်ကေတ်စှ်ေစးညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် ကဵုဇိုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ လၞိန်ဗပိန်ကၠေံ (နဂလာန်) တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳမတန်ဒေါံဂှ် “တဳလပိုဉ်ဝွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဇကုသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပါၚ်သအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပွမဂယျိုၚ်လမျီု သအးဇ္ၚးရ၊ ဟွံတီကၠိုဟ်ခၠၚ် (ဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဟွံံစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး ဟွံသၟဟ်ရထ တၞဟ်နသှ်ကဵု သၟာန်ရ” ရဴဝွံ ခမဳသ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံခမဳ ဟွံထေက်ရ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ်ညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် သီုမဂိုၚ်ကေတ်စှ်ေစးညိ၊ လ္ပသ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ် ကဵုဇိုၚ်တဲညိ” ရဴဝွံ လၞိန်ဗပိန်ကၠေံ (နဂလာန်) တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲဇကုရ၊ ခမဳမတန်ဒေါံဂှ် “တဳလပိုဉ်ဝွံ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ဇကုသအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်ပါၚ်သအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပွမဂယျိုၚ်လမျီု သအးဇ္ၚးရ၊ မၞုံကဵုပညာရ၊ စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် (ပ္ဍဲဝိနယ်သိက္ခာပိုဒ်) ရ၊ ဂပ်ဝ်သၟာန်စၟဳစၟတ်မ္ဂး သၟဟ်ရထ တၞဟ်နသှ်ကဵု သၟာန်ရ” ရဴဝွံ ခမဳသ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် တီကေတ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ မူရဴ ဟိုတ်နူဝိပတ္တိမွဲ တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံရော? ဟိုတ်နူသဳလလီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ ဟိုတ်နူဒ္ဂေတ်လီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ ဟိုတ်နူကွေတ်လီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက်ခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် “ဟိုတ်နူသဳလလီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံရ၊ ဟိုတ်နူဒ္ဂေတ်လီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံရ၊ ဟိုတ်နူကွေတ်လီုလာ်ဂှ် တန်ဒေါံရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “တၠအဲ တီတဴ သဳလလီုလာ်ဟာ၊ တီတဴ ဒ္ဂေတ်လီုလာ်ဟာ၊ တီတဴ ကွေတ်လီုလာ်ဟာ” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက် ခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် “အဲတီတဴ သဳလလီုလာ်ရ၊ တီတဴ ဒ္ဂေတ်လီုလာ်ရ၊ တီတဴ ကွေတ်လီုလာ်ရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ သဳလလီုလာ်ဂှ်တုန် ညးဍေံရော? ဒ္ဂေတ်လီုလာ်ဂှ်တုန် ညးဍေံရော? ကွေတ်လီုလာ်ဂှ်တုန် ညးဍေံရော? ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုကက် ခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် “ပါရာဇ်ပန်ပြကာ ကေုာံသံဃာဒိသေသ်စှ်ပိဂမၠိုၚ်ဂှ် သဳလလီုလာ်မ္ဂးရ၊ အာပတ်ထုလ္လစ္စယ် ပါဲစိုတ် ပါဋိဒေသနိက် ဒုက္ကဋ် ဒုဗ္ဘာသိုတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒ္ဂေတ်လီုလာ်မ္ဂးရ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကေုာံအန္တဂ္ဂါဟဳကာဒိဋ္ဌိ (သဿတဒိဋ္ဌိ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိ) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကွေတ်လီုလာ်မ္ဂးရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံဂှ် နမညာတ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ နမမိၚ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ နမသၠေဟ်ပၟာဂှ် တန်ဒေါံဟာ” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက် ခမဳဂှ်ရ။ ခမဳဂှ် “နမညာတ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံရ၊ နမမိၚ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံရ၊ နမသၠေဟ်ပၟာဂှ် တန်ဒေါံရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ နမညာတ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံမ္ဂး တၠအဲ ညာတ်ကေတ် မုမွဲရော? ပသာ် တၠအဲညာတ်ကေတ်ရော? မုရဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ တၠအဲ ညာတ်ကေတ်ရော? မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ တၠအဲညာတ်ကေတ်ရော? ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ပါရာဇ်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ပါဲစိုတ်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ဒုက္ကဋ်ဟာ၊ ညာတ်ကေတ် အာစိုပ်အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်ဟာ၊ မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ တၠအဲနွံဒၟံၚ်ရော? မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ ခမဳဝွံ နွံဒၟံၚ်ရော? တၠအဲ သ္ပဒၟံၚ်မုကေၚ်ကာမွဲရော? ခမဳဝွံ သ္ပတဴမုကေၚ်ကာမွဲရော?” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက်ရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲ နမညာတ်ကေတ်ဂှ် ဟွံတန်ဒေါံ ပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံရ၊ ဗွဲစၟတ်တုန် နမမိၚ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂ:၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ နမမိၚ်ကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံမ္ဂး တၠအဲ မိၚ်ကေတ် မုမွဲရော? ပသာ် တၠအဲ မိၚ်ကေတ်ရော? မုရဴဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ တၠအဲ မိၚ်ကေတ်ရော? မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ တၠအဲ မိၚ်ကေတ်ရော? မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ပါရာဇ်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘ အာစိုပ်အာပတ်ပါဲစိုတ်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ဒုက္ကဋ်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုက်’ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်ခမဳတြုံဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်ခမဳဗြဴဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်သိက္ခာမာန်ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်သာမဏဳတြုံဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်သာမဏဳဗြဴဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးတြုံဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်ဥပးဗြဴဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်အမာတ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်တဳဂမၠိုၚ်ဟာ၊ မိၚ်ကေတ် ဂလာန်ကွးတဳဂမၠိုၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက်ရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲ နမမိၚ်ကေတ်ဂှ် ဟွံတန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံရ၊ ဗွဲစၟတ်တုန် နမသၠေဟ်ပၟာကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ နမသၠေဟ်ပၟာကေတ်ဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံမ္ဂး သၠေဟ်ပၟာကေတ် မုမွဲရော? ပသာ် သၠေဟ်ပၟာကေတ်ရော? မုရဴဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ သၠေဟ်ပၟာကေတ်ရော? မုရဴပ္ဍဲဌာန်မွဲ သၠေဟ်ပၟာကေတ်ရော? သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ပါရာဇ်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘ အာစိုပ်အာပတ်ပါဲစိုတ်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ဒုက္ကဋ်’ဟာ၊ သၠေဟ်ပၟာကေတ် ရဴဝွံမ္ဂး ‘အာစိုပ်အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုက်’ဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်ခမဳတြုံတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်ခမဳဗြဴတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်သိက္ခာမာန်တုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်သာမဏဳတြုံတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်သာမဏဳဗြဴတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်ဥပးတြုံတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်ဥပးဗြဴတုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်အမာတ်သၟိၚ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်တဳဂမၠိုၚ်တုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ၊ မိၚ်ဂလာန်ကွးတဳဂမၠိုၚ်တုဲ သၠေဟ်ပၟာဟာ” ရဴဝွံ ဒးသၟာန်သၟုက်ရ။ ခမဳဂှ် “ယွံကောန်တၠ အဲ နမသၠေဟ်ပၟာကေတ်ဂှ် ဟွံတန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံရ၊ ဗွဲစၟတ်တုန် မုဟိုတ် အဲဂွံတန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဝွံရော? ရဴဝွံ အဲလေဝ် ဟွံတီရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမလေပ်စောဒနာဂှ် နမသၟာန်စၟဳစၟတ် ယဝ်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်စိုတ် သဟဓရ်မၞုံကဵုပညာဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ “ခမဳမဂပ်ဝ်(ဒးဒုၚ်)စောဒနာဂှ် ဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံဒုဟ် မဂပ်ဝ်ဟီုဂရိုဟ်ရ (ဂပ်ဝ် ပွမစောတ်စောဲရ)” ရဴဝွံ ထေက်ကဵုတၞဟ်သ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမလေပ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် မစောတ်စောဲ နအာပတ်ပါရာဇ် မဟွံမွဲကဵုရိုဟ်ကၞက် (ပွမညာတ် ပွမမိၚ် ပွမသၠေဟ်ပၟာ) မ္ဂး၊ ပတိုန်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမလေပ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် မစောတ်စောဲ နအာပတ်သံဃာဒိသေသ် မဟွံမွဲကဵုရိုဟ်ကၞက် (ပွမညာတ် ပွမမိၚ် ပွမသၠေဟ်ပၟာ) မ္ဂး၊ ကဵုဇအုဲဇဗ ဗွဲမဗဗွဲကုဓရ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမလေပ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် မစောတ်စောဲ နအာပတ်ထုလ္လစ္စယ် မဟွံမွဲကဵုရိုဟ်ကၞက် (ပွမညာတ် ပွမမိၚ် ပွမသၠေဟ်ပၟာ) မ္ဂး၊ ကဵုဇအုဲဇဗ ဗွဲမဗဗွဲကုဓရ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂပ်ဝ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး “အာစိုပ်အာပတ်ပါရာဇ်”မ္ဂး၊ ပလီုပလာ်ကၠေံတုဲ ‘ကဵုရာံတိတ်ခရှ်တုဲ’ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳမဂပ်ဝ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး “အာစိုပ်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်ရ”မ္ဂး၊ ပတိုန်အာပတ်သံဃာဒိသေသ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳ မဂပ်ဝ်စောဒနာဂှ် ယဝ်ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး “အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ပါဲစိုတ်။ ပါဋိဒေသနိက်။ ဒုက္ကဋ်။ ဒုဗ္ဘာသိုတ်ရ”မ္ဂး၊ ကဵုဇအုဲဇဗ ဗွဲမဗဗွဲကုဓရ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။
၁၄၂။ မပ္တံဝတ္ထုထုလ္လစ္စယ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၈။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်သံဃာဒိသေသ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ဂှ် ကဵုခမဳဂှ် ပါဲစ္ဍ:အာဌာန်မဗဗွဲတုဲ ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဂှ် ဇအုဲဇဗကၠေံ အာပတ်မအာစိုပ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် အာစိုပ်အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ပါဲစိုတ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုက္ကဋ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ဂှ် ကဵုခမဳဂှ် ပါဲစ္ဍ:အာဌာန်မဗဗွဲတုဲ ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဂှ် ဇအုဲဇဗကၠေံ အာပတ်မအာစိုပ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် အာစိုပ်အာပတ်ပါဲစိုတ်ရ ။ ပ ။ အာစိုပ်အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်ရ၊ အာစိုပ်အာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ အာစိုပ်အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး သံဃာဒိသေသ်အိုတ်ရ။ ယြဴခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်ဂှ် ကဵုခမဳဂှ် ပါဲစ္ဍးအာဌာန်မဗဗွဲတုဲ ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဂှ် ဇအုဲဇဗကၠေံ အာပတ်မအာစိုပ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် အာစိုပ်အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး ထုလ္လစ္စယ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ပါဲစိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ပါဋိဒေသနိက်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵုဂှ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုက္ကဋ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး အာပတ်ဒုဗ္ဘာသိုတ်ဂှ် ကဵုခမဳဂှ် ပါဲစ္ဍ:အာဌာန်မဗဗွဲတုဲ ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ်သၚ်တုဲမ္ဂး “ယွံကောန်တၠတအ် ခမဳဂှ် ဇအုဲဇဗကၠေံ အာပတ်မအာစိုပ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။
၁၄၃။ မပ္တံပွမစွံပတန်ဝတ္ထု
ပလေဝ်ဒါန်၂၃၉။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဟိုတ်အရာဝွံ ပြာကဋ်ရ။ ပူဂိုလ်ဂှ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵု အခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပါဲကၠေံဟိုတ်အရာတုဲ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ “ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်လဝ် ပဝါရဏာ ကုခမဳမသအးဇ္ၚးဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟိုတ်အရာဟေၚ် ပြာကဋ်တုဲ ယဝ်ပူဂိုလ်ဟွံပြာကဋ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ဩဝ်ဟီုသ္ဂး ပူဂိုလ်မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟာ နကဵုဟိုတ်အရာဂှ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂး) ကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ပူဂိုလ်ဝွံ ပြာကဋ်ရ၊ ဟိုတ်အရာဂှ် ဟွံပြာကဋ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး ပါဲကၠေံပူဂိုလ်တုဲ သၚ် သ္ပပဝါရဏာ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ “ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်လဝ်ပဝါရဏာ ကုခမဳမညဳသာသၟဟ်သၟန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ပူဂိုလ်ဟေၚ် ပြာကဋ်တုဲ ယဝ်ဟိုတ်အရာဟွံပြာကဋ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ဩဝ်ဟီုသ္ဂးဒုဟ်ပူဂိုလ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂး) ကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတ္ၚဲပဝါရဏာဂှ် ပ္ဍဲလဒေါဝ်သၚ် “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ဟိုတ်အရာဝွံ ပူဂိုလ်ကီု ပြာကဋ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပါဲကၠေံဟိုတ်အရာကီု ပူဂိုလ်ကီုတုဲ သၚ် သ္ပပဝါရဏာရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးမ္ဂး။ “ယွံကောန်တၠ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပညပ်လဝ် ပဝါရဏာ ကုခမဳမသအးဇ္ၚးဂမၠိုၚ်ကီု ကုခမဳမညဳသာသၟဟ်သၟန်ကီုရ၊ ယဝ်ဟိုတ်အရာကီု ပူဂိုလ်ကီု ပြာကဋ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ဩဝ်ဟီုသ္ဂး ဟိုတ်အရာကေုာံပူဂိုလ်ဂှ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂး) ကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲကၠာပဝါရဏာ ယဝ်ဟိုတ်အရာပြာကဋ်တုဲ လက်ကရဴပဝါရဏာမှ ပူဂိုလ်ပြာကဋ်မ္ဂး၊ ထေက်ကဵုတၞဟ်နစောဒနာရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲကၠာပဝါရဏာ ယဝ်ပူဂိုလ်ပြာကဋ်တုဲ လက်ကရဴပဝါရဏာမှ ဟိုတ်အရာပြာကဋ်မ္ဂး၊ ထေက်ကဵုတၞဟ်နစောဒနာရ။ ယွံခမဳတ် ပ္ဍဲကၠာပဝါရဏာ ဟိုတ်အရာကီု ပူဂိုလ်ကီု ယဝ်ပြာကဋ်မ္ဂး၊ သ္ပပဝါရဏာတုဲမှ ယဝ်ခ္ဍဟ်ကတဵု ပွမသ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ်မ္ဂး ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ် မဒှ်ဟိုတ်ပွမခ္ဍဟ်ကတဵုရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၄၄။ သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၀။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ်တေံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဗ္ဒာဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝတ်ဂှ် ကြက်တန်ဒေါံပဝါရဏာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် “ပ္ဍဲဇရေၚ်ဗ္ဒာဲ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝတ်ဂှ် ကြက်တန်ဒေါံပဝါရဏာအိုတ်ရ ရဴဝွံ ချပ်တုဲ လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရဂး” ရဴဝွံ သ္ဂောံမိၚ်ကေတ်အိုတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ရော? ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲဇရေၚ်ဗ္ဒာဲခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်မွဲသအာၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် “ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအရာသ္ပပဝါရဏာ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒၠိုက်ကတဵုနူဝတ်ဂှ် ကြက်တန်ဒေါံပဝါရဏာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) လုပ်ဒဂိုန်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲအယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် “မုရဴသာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သ္ဂောံသ္ပပဝါရဏာ ဗွဲကိုပ်ကၠာ နူခမဳိမလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်ရော? ရဴဝွံ (ပၠုပ်စိုတ်တုဲ) တၞဟ်နသ္ပတဴ ရဴဝွံမ္ဂးစာတုဒ္ဒသဳဥပေါသ်ဂမၠိုၚ် ၜါဥပေါသ် ပိဥပေါသ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် ယဝ်ဗက်ကၠုၚ်ဘာဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် ပြဟ်ပြဟ်ပြေဟ်ပြေဟ် ကဵုကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ဒးသ္ပပဝါရဏာရ၊ သ္ပပဝါရဏာတုဲပ္ဍဲကြဴ “ယွံကောန်တၠတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် သ္ပပဝါရဏာတုဲအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် အတိုၚ်ဗှ်ဗၞုဟ်ကေတ်အိုတ်ဂှ် ဩဝ်သ္ပအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်ပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် သီုဟွံစဳရေၚ်လဝ် ယဝ်ဗက်ကၠုၚ်ဘာဂှ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒးလးကဵုသၞာရ၊ ဒးစွံပတန်လဝ် ဍာ်ကြဴဇိုၚ် ကတဵုပေါတ်ဇိုၚ် ကဝေက်ပေါတ်ဇိုၚ် ပ္ဍဲဇရေၚ်ရ၊ ဒစးဒုၚ်တၠုၚ်တရဴတုဲ ဒးဟောဝ်ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ဗဗေၚ်သ္ၚာရ၊ ဒးသၟာန် နကဵုဍာ်သုၚ်ရ၊ ဟီုလဴထ္ၜးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်တုဲ အာမ္ၚးသိမ်တုဲ ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။ ပဝါရဏာတုဲပ္ဍဲကြဴ “ယွံကောန်တၠတအ် ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပပဝါရဏာတုဲအိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် အတိုၚ်ဗှ်ဗၞုဟ်ကေတ်အိုတ်ဂှ် သြဝ်သ္ပအိုတ်ညိ” ရဴဝွံ (သ္ဒးဟီုသ္ဂးရ)။ ရဴဝွံ အာမ္ၚးသိမ်တုဲ တၞဟ်နပွမသ္ပပဝါရဏာဂှ် ယဝ်ကလိဂွံမ္ဂး၊ ပွမကလိဂွံ ရဴဝွံ ဆဲသာန်ရ။ ယဝ်ဟွံကလိဂွံမ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိ (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဝှ်အိုတ် ကြက်ကၠုၚ်ဂတတေံ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ် ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အာတ်ပါတ်အခေါၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ဩဝ်သ္ပပဝါရဏာ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးကဵုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံဂွံအလဵုအသဳ ပဝါရဏာပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံသ္ပပဝါရဏာအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုကဵုခမဳမလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ပသ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပ အဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်အခိၚ်အခါဂှ်တုဲ ယဝ်ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်(ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုတဳလမပိုဉ်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်အိုတ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် ကြက်ကၠုၚ်ဂတတေံ သ္ပပဝါရဏာအိုတ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ ပ္ဍဲလၟုဟ်ဟေၚ် ဩဝ်သ္ပဝါရဏာ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ်ညိ” ရဴဝွံ ယဝ်သ္ဂးကဵုခမဳအာဝါသိကဂမၠိုၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ဟွံဂွံအလဵုအသဳ ပဝါရဏာပိုဲညးဂမၠိုၚ်အိုတ််ရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဟွံသ္ပပဝါရဏာအိုတ်ဏီရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုကဵုခမဳ မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကြဴမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂတမတ် မလေပ်သ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်ကဵုဇိုၚ်တဲ မလေပ်သ္ဂးဂလာန်မဂၠိုၚ် မလေပ်သ္ပအဓိကိုရ်ပ္ဍဲသၚ်ဂှ် လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်တ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် ကြက်ကၠုၚ်ဂတတေံတုဲ ယဝ်ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်မ္ဂး ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ်် မစိုန်ဒှ်တဴလအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်မုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် သီုဟွံမွဲပၟိက်ဂှ် ဒးသ္ပပဝါရဏာရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမဂိယဲဂှ် ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ “တဳလပိုဉ်ဂှ် ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳမဂိယဲဂှ် ဒုၚ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ ယြဴဗၞတ်မွဲ ကြက်ဒှ်ဟွံမွဲကဵုယဲရ၊ စဵုကဵုဗၞတ်ဂှ် ဩဝ်လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဟွံမွဲကဵုယဲဂှ် မိက်စောဒနာမ္ဂး ကြက်စောဒနာဂွံရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂှ်ရ၊ သီုကဵုဂပ်ဝ် ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ယဝ်စောဒနာမ္ဂး၊ ဟိုတ်ပွမဟွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ (သိက္ခာပိုဒ်) ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳပုတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမဟွံဂိယဲဂှ် ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဂိယဲမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ ခမဳဝွံ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ ခမဳမဂိယဲဂှ် ဒုၚ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ယွံကောန်တၠ ယြဴဗၞတ်မွဲ ခမဳဝွံ ကြက်ဒှ်ဟွံမွဲကဵုယဲရ၊ စဵုကဵုဗၞတ်ဂှ် ဩဝ်လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဟွံမွဲကဵုယဲဂှ် မိက်စောဒနာမ္ဂး ကြက်စောဒနာဂွံရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂှ်ရ။ သီုကဵုဂပ်ဝ် ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ယဝ်စောဒနာမ္ဂး၊ ဟိုတ်ပွမဟွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ (သိက္ခာပိုဒ်) ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမဂိယဲဂှ် ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဂိယဲမ္ဂး၊ “တဳလပိုဉ်ဂမၠိုၚ် ဂိယဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂိယဲဂှ် ဒုၚ်သၟာန်စၟဳစၟတ်ဟွံမာန်ရ ရဴဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံလဝ်ရ၊ ယွံကောန်တၠတအ် ယြဴဗၞတ်မွဲ ကြက်ဒှ်ဟွံမွဲကဵုယဲရ၊ စဵုကဵုဗၞတ်ဂှ် ဩဝ်လၟတ်မၚ်ဒၟံၚ်ညိကၠာ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဟွံမွဲကဵုယဲဂှ် မိက်စောဒနာမ္ဂး ကြက်စောဒနာဂွံရ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုသ္ဂးကဵုခမဳဂှ်ရ။ သီုကဵုဂပ်ဝ် ဟီုသ္ဂးရဴဝွံ ယဝ်စောဒနာမ္ဂး၊ ဟိုတ်ပွမဟွံရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ(သိက္ခာပိုဒ်) ဒးအာပတ်ပါဲစိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမဟွံဂိယဲဂှ် ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရစာ ကုခမဳမဟွံဂိယဲမ္ဂး၊ သၚ် စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲမ္ဂး ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲ သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၄၅။ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရို
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၁။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲ အပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရးအိုတ်ရ။ ကုခမဳဂမၠိုၚ် မပုတဴညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟဒိဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံ ပွမပပဒတဴဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မပဒတဴညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု သ္ပပဝါရဏာတုဲမ္ဂး စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ၊ စ္ဍးအာရဴဝွံမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်အာမ္ၚး နူပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ်ဝွံအိုတ်ရ၊ မုရဴသာ်လဵု ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ဂပ်ဝ်ဒ္ဂေတ်ရော” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် မဒှ်မိတ်သဟာဲ အယာံမာတ်ကေၚ်ညာတ် မဒှ်မိတ်သဟာဲပဒတဴစသုၚ်မွဲစွံဂှ် ပြာပ်လုပ်ဒဂိုန် ပ္ဍဲဘာသၟတ်မွဲအိုတ်ရ။ ကုခမဳဂမၠိုၚ် မပဒတဴညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံပွမပဒတဴ ဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ။ ပ္ဍဲအရာကလိဂွံဂှ် “ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မပဒတဴညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု သ္ပပဝါရဏာတုဲမ္ဂး စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ၊ စ္ဍးအာရဴဝွံမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်အာမ္ၚး နူပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ်ဝွံအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် တၞဟ်နသ္ပပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ရဴဝွံ ဒးသ္ပရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု သ္ဒးကဵုကောံဓရီု ဗွဲဂကောံဓဝ်ရ၊ ကောံဓရီုတုဲ ခမဳစဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက်တုဲ မၞုံကဵုအစောံသတ္တိဂှ် သ္ဒးကဵုသၚ်တီရ- “ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မပဒတဴ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု သ္ပပဝါရဏာတုဲမ္ဂး စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ၊ စ္ဍးအာရဴဝွံမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်အာမ္ၚး နူပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ်ဝွံအိုတ်ရ၊ ကမ်မၞုံကဵုအခိၚ်မဗဗွဲ ကုသၚ် ယဝ်ဒှ်မ္ဂး၊ သၚ် သ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် မစိုန်ဒှ်လအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာရ၊ ဣဝွံတုန် ပွမကဵုတီရ။ ယွံတဳလပိုဉ်တအ် သၚ် ဩဝ်ကလၚ်ပၚ်မှိၚ် (ဂလာန်) အဲဍိက်ညိ၊ ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ် မပဒတဴ ညဳသာသၟဟ်သၟန် မိပ်စိုတ်အိုဟ်တၟိုဟ် ဟွံမွဲကဵုပွမကယျာန်ဓဝါတ်ဂှ် ကလိဂွံပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ် (နကဵုသမထဝိပဿနာမၜတ်) မမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ယဝ်သ္ပပဝါရဏာအိုတ်မ္ဂး၊ ခမဳဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု သ္ပပဝါရဏာတုဲမ္ဂး စ္ဍးအာဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်အိုတ်ရ၊ စ္ဍးအာရဴဝွံမ္ဂး ပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒှ်အာမ္ၚး နူပွမပဒတဴဗွဲတသိုခ်ဝွံအိုတ်ရ၊ သၚ် သ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် မစိုန်ဒှ်လအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ သ္ဍိုက်မၠိုက် ပွမသ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာ ရဴဝွံမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် မစိုန်ဒှ်လအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဒၟံၚ်သ္ၚိတ်သ္ၚိတ်ရ၊ ယြဴကုတဳလပိုဉ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ တဳလပိုဉ်ဂှ် သ္ဒးဟီုတိုန်ရ။ သၚ်ဂပ်ဝ်သ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာ ရဴဝွံမ္ဂး ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ သ္ပဥပေါသ်ရ၊ စၞောန်ထ္ၜးပါတိမုက်ရ၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် မစိုန်ဒှ်လအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာတုဲရ၊ ကုသၚ်ဂှ် မၞုံကဵုပွမသ္ဍိုက်မၠိုက်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြရ၊ နမဒၟံၚ်ကၞပ်သ္ၚောံသ္ၚိတ်ဇြ ရဴဝွံ ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်မသ္ဍိုက်မၠိုက်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဒးကဵုတီရ)။
ယွံခမဳတအ် ခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ်ပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမွဲဇကုဂှ် “ယွံကောန်တၠတအ် အဲဍိက် နွံပၟိက်တၞဟ်နဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်ဇနပိုဒ်ရ၊ ကမၠောန်ကေၚ်ကာထေက်ကဵုဒးသ္ပ ပ္ဍဲဇနပိုဒ် နွံကုအဲရ” ရဴဝွံ ယဝ်ဟီုသ္ဂးမ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ၊ သ္ပပဝါရဏာတုဲမှ ဩဝ်က္ညအာညိ” ရဴဝွံ သ္ဒးဟီုကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳသအာၚ်မ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ဟွံဂွံအလဵုအသဳ ပဝါရဏာအဲရ၊ အဲ ဟွံသ္ပပဝါရဏာဏီရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုကဵုခမဳဂှ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳ မသ္ပပဝါရဏာဂှ် ခမဳမွဲသအာၚ် ယဝ်တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳဂှ်မ္ဂး၊ သၚ် စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဂမၠိုၚ် ၜါဇကုဂှ်တုဲ ဒးသ္ဂုတ်သွာတ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂှ် ကဵုစိုပ်ဒတုဲကၠေံ ကမၠောန်ကေၚ်ကာ ထေက်ကဵုဒးသ္ပပ္ဍဲဇနပိုဒ်တုဲ ဒှ်တုဲ မွဲလှ်ေပၠန် ပ္ဍဲအပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုကထိုန်ပေၚ် မစိုန်ဒှ်လအိတ်ဂိတုဗြဲ အခိၚ်ဒကှ်ကုမုဒြာကဴရာၚ်ဂှ် ယဝ်ကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဘာဂှ်ပၠန်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳမွဲဇကု တန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳဂှ်မ္ဂး၊ “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ဟွံဂွံအလဵုအသဳ ပဝါရဏာအဲရ၊ အဲ သ္ပပဝါရဏာတုဲရ” ရဴဝွံ ဒးဟီုကဵုခမဳဂှ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် သ္ပပဝါရဏာမ္ဂး ခမဳဂှ် တန်ဒေါံပဝါရဏာ ခမဳမွဲသအာၚ်မ္ဂး၊ သၚ် စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳဂမၠိုၚ်ၜါဇကုဂှ်တုဲ ကဵုဇအုဲဇဗကၠေံ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်တုဲမ္ဂး သၚ် ဒးသ္ပပဝါရဏာ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပဝါရဏာက္ခန္ဓကစတုတ္ထတုဲရ။
၁၄၆။ ပဝါရဏက္ခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်ခမဳဂမၠိုၚ်မဒၠိုက်ကတဵုနူဝသ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ကောသလရး ပွမက္ညကၠုၚ် သွက်ဂွံဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ၊ ပွမပဒတဴမတုပ်သၟဟ် ကေုာံပွမပဒတဴ ဂၠဴဗ္ၜေအ်တဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဒုၚ်ဝန် ရဴဝွံမ္ဂး ဂွံပဒတဴ ဗွဲတသိုခ်အိုတ်ရ၊ ဒဒှ်မဟွံစှ်ေစးရၚ်သကအ် ပွမဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ဒ္ဂေတ်တဳဂမၠိုၚ်။
ခမဳ မသ္ပပဝါရဏာဂမၠိုၚ် ပွမဟွံညဳသာသၟဟ်သၟန် ပဝါရဏာကမ်ပန်ပြကာ၊ ခမဳဂိယဲ၊ ကဠောဂမၠိုၚ်ရပ်ကေတ်၊ သၟိၚ်ကမၠတ်ဒမၠ သၟၚ်လဗၚ်သုရာ ခမဳသၞသတြဒဂမၠိုၚ်ရပ်ကေတ်။ ပရူ ဗီုခမဳမသုန်ဇကု ခမဳပန်ဇကု ခမဳပိဇကု ခမဳၜါဇကု ခမဳမွဲဇကုဂမၠိုၚ် သ္ပပဝါရဏာ၊ ခမဳဒးအာပတ် ခမဳသၠေဟ်ပၟါ ပ္ဍဲအာပတ် ပွမဗှ်ဗၞုဟ်မဒးအာပတ် သၚ်အိုတ်သီု မၞုံကဵုသၠေဟ်ပၟါ ခမဳဂမၠိုၚ်လောန် က္ညကၠုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်တုပ်သၟဟ် က္ညကၠုၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်မအောန် က္ညကၠုၚ်။ ပွမကဵုအခေါၚ် စာတုဒ္ဒသဥပဝါရဏာ ကုခမဳမဒတဴဘာဂမၠိုၚ်၊ မၞုံကဵုခမဳပဒတဴဘာဂမၠိုၚ် အာဂန္တုကဂမၠိုၚ်၊ ပရူခမဳနာနာသံဝါသက သမာနသံဝါသကဂမၠိုၚ်ၜါ၊ ပွမထေက်ကဵုအာ၊ ပွမဟဂပ်ဝ်သ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲမပ္တံကဵုပရိသာတ်ခမၞုဲ၊ ကဵုဆန်တုဲ ပွမသ္ပပဝါရဏာ မဉတ်ဒီု။ ဘဲမၞိဟ်အရိုၚ်ဂမၠိုၚ် မွဲဟာန်ကေုာံပရူဗ္တံအိုတ်အာ၊ ပရူဗြဲဇၞော်ဂူဗွဲမသကာတ်မြဟ်၊ ပရူအနန္တရာယ် ပမ္တံသတ်ဒမြိုဟ်၊ ပရူကဵုအခေါၚ်မပ္တံဒွေဝါစိကပရါရဏာ၊ တန်ဒေါံပဝါရဏာ ဗွဲကိုပ်ကၠာ ပိုဲညးဂမၠိုၚ်မ္ဂး ပရူထေက်ကဵုတန်ဒေါံ ဟွံထေက်ကဵုတန်ဒေါံပဝါရဏာ ကုခမဳ။ မုရဴဝတ္ထဒမွဲ တန်ဒေါံပဝါရဏာရော? ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုမပ္တံသာ်ဝွံ၊ ပွမသၟာန်ရဴဝွံမ္ဂး မုရဴနဝိပတ္တိ ‘မုရဴနပွမလီုလာ်’မွဲရော? နပွမညာတ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ နပွမမိၚ်ဂှ် တန်ဒေါံဟာ၊ နပွမသၠေဟ်ပၟါဂှ် တန်ဒေါံဟာ ပွမသၟာန်ရဴသာ်ဝွံ၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုခမဳမလေပ်စောဒနာ၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵုခမဳ မဂပ်ဝ်စောဒနာ၊ ပွမတနဒေါံဝတတ္ထု အာပတ်ထုလ္လစ္စယ်၊ ပွမစၞောန်ထ္ၜးကဵု ခမဳမလေပ်သပ္ပပွမကယျာန်ဓဝါတ်၊ ပွမသ္ပတဴ ပွမထံက်ပၚ်သၚ်ရိုဟ် ပဝါရဏာ၊ ပွမဟွံဂွံအလဵုအသဳပဝါရဏာ၊ ပွမဒးသ္ပပဝါရဏာ ပ္ဍဲတ္ၚဲသ္ပပဝါရဏာ ဣဝွံတုန် ဗွဲခမ္ဍန်ရ။ ပ္ဍဲပဝါရဏာက္ခန္ဓကဝွံ ဂကောံဝတ္ထု နွံပန်စှော်ပန်ဝတ္ထုဂမၠိုၚ်ရ။
ပဝါရဏာက္ခန္ဓကတုဲရ။
၅။ စမ္မက္ခန္ဓက
ပလေဝ်ဒါန်၁၄၇.၁။ ဝတ္ထုသောဏကောဠိဝိသ
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ် ဇရေၚ်ဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး အုပ်ဓုပ်ပိုၚ်ပြဳ သ္ပဒၟံၚ်သၟိၚ် ပ္ဍဲကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အပ္ဍဲဍုၚ်စမ္မာ ကောန်သေဌဳမၞုံယၟုသောဏ မတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသဂှ် ဍိုန်ဍောတ်ၜတ်တကတ်ရ၊ ပ္ဍဲဂၠးဂတာဇိုၚ် သောဏဂမၠိုၚ်ဂှ် တသော်ဂမၠိုၚ် တိုန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ကဵုကောန်ကွာန်ဒ္စံက်လက်ဂမၠိုၚ် ကောံဓရီုတုဲ နကဵုကိစ္စကေၚ်ကာမမိက်ကဵုမွဲမွဲ “သောဏ ဩဝ်ကဵုကၠုၚ်ညိ၊ နွံပၟိက်ကဵုသောဏ ကၠုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဗလးဏာကလုတ် ဇရေၚ်သောဏ မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူ ကောဠိဝသရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် မိမသောဏ မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်သ္ဍိုက်ဆာန် သောဏ သၟိၚ်ဇၞော်ဂှ် သၟိက်ဗဵုသ္ၚေဝ် ဇိုၚ်တဲအဲဂမၠိုၚ်ရ၊ ယွံကောန်သ္ဍိုက်ဆာန်သောဏ တၠအဲ လ္ပပၠးကသဵုဏာဇိုၚ်ဂမၠိုၚ် လပါ်ဌာန်သၟိၚ်ဇၞော် နွံညိ။ ဩဝ်ဂဇအ် ပ္ဍဲဂတသိုၚ်ဇၞော် နမတၚ်ထွာဲညိ။ သၟိၚ်ဇၞော် ကြက်သ္ဂောံညာတ်ကေတ် ဇိုၚ်တၠအဲမဂဇအ်ဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးကဵုသောဏ မကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ယိုက်ဂၠေၚ်ရၚ်တၠုၚ်ဏာ သောဏမကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝသ နကဵုဝဝ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သောဏမတဵုဒှ် ပ္ဍဲကောဠိဝသဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးတုဲ လ္ၚောဝ်တဴသၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရးတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂတသၟိၚ်ဇၞော် နမတၚ်ထွာဲရ။
သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး သ္ဂောံညာတ်ကေတ် တသော်ဂမၠိုၚ်မတိုန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂၠးဂတာဇိုၚ် သောဏ မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သၟိၚ်ဗိမ္ဗိသာရ မၞုံယၟုသေနိယ တၠညးမဂဓရး ဒၠောံဗတောန်ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက် ဒတုဲဖဵုမဂပ်ဝ်ဒုၚ်စသုၚ် ပ္ဍဲဘဝပစ္စုပ္ပန်တုဲ “ယွံမၞးတအ် အဲ ဂပ်ဝ်ဒၠောံဗတောန် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲဒတုဲဖဵုမဂပ်ဝ်ဒုၚ်စသိုၚ် ပ္ဍဲဘဝပစ္စုပ္ပန်တုဲအိုတ်ရ၊ ဩဝ်အာအိုတ်ညိ၊ ဩဝ်ပြာပ်ခသဳကၠဳ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်အိုတ်ညိ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပိုဲညးဂမၠိုၚ် ကြက်ဒၠောံဗတောန် ပ္ဍဲဒတုဲဖဵုမဒှ်ပ္ဍဲဘဝပရလိုက်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ) ဗလးဏာရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ဂှ် ပြာပ်အာဒဵုဂိိဇ္ၛိကုဋ် အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာဂတ ဒှ်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်သာဂတတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ဝွံ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်စိုပ်ကၠုၚ်ဘာဝွံအိုတ်ရ၊ အာတ်ပါန်အခေါၚ်ရ ယွံတဳလပိုဉ်၊ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် မိက်ဂွံလိဂွဴ တၞဟ်နပွမဗဵုလ္ၚောဝ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်သာဂတအိုတ်ရ။
ယွံဒကာတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သၟိက်ဗဵုလ္ၚောဝ်သာ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး အဲဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဗၞတ်မွဲခဏဍောတ် ဩဝ်တန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဌာန်ဝွံအိုတ်ညိ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သာဂတ ပ္ဍဲဂတမုက် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက် မဗဵုသ္ၚေဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ်ဟေၚ် ဗၠိုပ်စှ်ေအာ ပ္ဍဲတၟံလးမလးလဝ်က္ဍိုပ်တၞိန်တုဲ မံက်တိုန်ပ္ဍဲဂတမုက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ဝွံ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲပြာပ်စိုပ်ကၠုၚ် ဘာဝွံအိုတ်ရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဩဝ်တီကေတ်အခိၚ်အခါညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ယွံသာဂတ မိက်ဗဵုလ္ၚောဝ်သာ်ဂှ်အိုတ်မ္ဂး တၠအဲ ဩဝ်လးပညပ်သၞာ ပ္ဍဲသၞိၚ်လအိတ်မုဟ်ဘာညိ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ “ခိုဟ်သန်ရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သာဂတ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂိုၚ်ကေတ်ဂတဵုဒလာဲတုဲ နူဂတမုက် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဗၠိုပ်စှ်ေတုဲ မံက်တိုန်ပ္ဍဲတၟံလး မလးလဝ်က္ဍိုပ်တၞိန် ပ္ဍဲဂတမုက် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက် မဗဵုသ္ၚေဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ်ဟေၚ်တုဲ လးပညပ်စွံလဝ်သၞာ ပ္ဍဲသၞိၚ်လအိတ်မုဟ်ဘာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တိတ်ကၠုၚ်နူဘာတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲသၞာမလးပညပ်လဝ် ပ္ဍဲသၞိၚ်လအိတ်မုဟ်ဘာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမွဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် သ္ပပၠုပ်စိုတ် တဳလပိုဉ်သာဂတဟေၚ်အိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ်တုန် ဟွံသ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံလက်ဂှ်နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ “ယွံသာဂတ ဒှ်သာ်ဂှ်မ္ဂး တၠအဲ လောန်လတူဗၞတ်တွဵု ဩဝ်ထ္ၜးတဴဣဒ္ဓိပါဋိဟာ မဒှ်ဓရ်ပြဲလောန် လတူဓရ်ကသလကမ္မထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သာဂတရ။
“ခိုဟ်သန်ရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သာဂတ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ကလာၚ်တိုန်အကးတုဲ ပ္ဍဲလတူအကးစူ ချူခရက်ဟွံပြာကဋ်ဂှ် ကွာ်လေဝ်ကွာ်စၚ်္ကြမ်ရ၊ ဒတူလေဝ်ဒတူရ၊ ဂဇအ်လေဝ်ဂဇအ်ရ၊ ပွမတိက်ဂှ်လေဝ်သ္ပရ၊ ယက်လေဝ်ဗလးရ၊ သၞပၟတ်လေဝ်ဗလးရ၊ ကၠေံလေဝ်ကၠေံဗ္ဒန်အာရ၊ ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် တဳလပိုဉ်သာဂတ ထ္ၜးတဴဣဒ္ဓိပါဋိဟာ မဒှ်ဓရ်ပြဲလောန် လတူဓရ်ကုသလကမ္မပထစှ် မဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲလတူအကးစူ ချူခရက်ဟွံပြာကဋ်တုဲမ္ဂး ဖျေံက္ဍိုပ်လ္ၚောဝ် ပ္ဍဲဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဒှ်အ္စာအဲဍိက်ရ၊ အဲဍိက်ဂှ် ဒှ်ကွးရ။ ပ ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် “ယွံသ္ကအ်တအ် ဒှ်အမ်သဝ်ကွေံရ၊ ဟွံကေၚ်ဒှ်မွဲလှ်ေဒှ်ကၠုၚ်ရ၊ ၜိုတ်ကောန်ကွးလေဝ် ဣဒ္ဓိကြဳဇှ်ဇၞော်ရဴဝွံဏီရ၊ အာနုဘဴဇၞော်ရဴဝွံဏီရ၊ အ္စာဂှ်သာတုဲဟွံထေက်ကဵုဒှ်အမ်သဝ်ဟာ” ရဴဝွံ (ဗှ်ဗၞုဟ်ကေတ်အိုတ်တုဲ) သ္ပပၠုပ်စိုတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဟေၚ်အိုတ်ရ၊ တဳလပိုဉ်သာဂတဂှ် ဟွံသ္ပပၠုပ်စိုတ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် နကဵုစိုတ်ဇကုတုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ် မဒှ်အတိုၚ်လၟေၚ်ရ၊ ဂလာန်ဓရ်ဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုဒါနကီု၊ ဂလာန်မစပ်ကဵုသဳလကီု၊ ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ်သွဝ်ကီု၊ ဒုဟ်ကီု၊ ပွမယုတ်သဝ်ကီု၊ ပွမကၠိခ္ဍက်ကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ဖဵုပ္ဍဲပွမတိတ်ဗၠး (နူကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်) ကီု ထ္ၜးကဵုရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်မတီကေတ် မၞုံကဵုစိုတ်မဒုၚ်စရၚ် မၞုံကဵုစိုတ်မဍိုန်ညောန် မၞုံကဵုစိုတ်စာ်စ္ဍးနူ ‘နဳဝရဏ’ ကၟာတ်လဒဵု မၞုံကဵုစိုတ်မြဟ်တိုန် မၞုံကဵုစိုတ်မလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် ပ္ဍဲကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် ထ္ၜးကဵု ‘ဒုက္ခသစ္စ’ ဒဒိုခ်ကီု၊ ‘သမုဒယသစ္စ’ ဟိုတ်ဒဒိုခ် ကတဵုဒှ်ကီု၊ ‘နိရောဓသစ္စ’ အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု၊ ‘မဂ္ဂသစ္စ’ ဂၠံၚ်တရဴဒှ်ဟိုတ်အာစိုပ်အရာဒဒိုခ်ပၠိုတ်ကီု မဒှ်ဓရ်ဒေသနာ ‘သာမုက္ကံသိက’ မတီညာတ်ဓမံက်ပတိတ် အလဵုဇကုကျာ်ဂမၠိုၚ်ရ။ ယာတ်ဗုသအးမစာ်စ္ဍးနူကမၠိ ကၠိခ္ဍက်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်ဍာံလွံက် ဗွဲမဒးရးကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ၊ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဟေၚ် “ဓရ်အိုတ်သီု မၞုံသဘဴပွမကတဵုဒှ်ဂှ် မၞုံသဘဴပၠိုတ်ရ” ရဴဝွံ ‘သောတာပတ္တိမဂ်ဉာဏ်’ မတ်ဓရ် မဟွံမွဲကဵုမၠိုက် မစာ်စ္ဍးနူကၠိုက်လ္ၚေၚ်ကိလေသဂှ် ကတဵုဒှ် ကုကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ်ရ။
ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် ညာတ်ကေတ်ဓရ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တီကေတ်ဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ တၞီလုပ်အာဓရ်တုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ကလိလောန်အာသၠေဟ်ပၟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ စာ်စ္ဍးနူချပ်သၠေဟ်ပၟာ သာ်တေံဟာ, သာ်ဏအ်ဟာတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အာစိုပ်ဂံၚ်သကာ (သက်လှက်) ပ္ဍဲသာသနာကျာ်တြဲတုဲဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဟွံမွဲကဵုညးလျုၚ်ပတှ်ေ မသအာၚ်နူကျာ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ–
“ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် (ဓရ်ဂှ်) ထေက်ကဵုသ္ဍိုက်မၠိုက်လောန်ရ၊ ဗွဲဥပမာမ္ဂးတုန် ဝတ္ထုဗကပ်စွံလဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဂတးလ္ၚာကဵုကီု၊ ဝတ္ထုဂြောပ်ဗ္ဒန်လဝ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဲပံက်ထ္ၜးကဵုကီု၊ ကုညးမတ်ဂေတ်တၠိၚ်ဂၠံၚ်ဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟီုလဴကဵုဂၠံၚ်ဍာန် ဍာံစၟတ်ကီု “ညးမၞုံကဵုမတ်မညာတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကြက်ဂွံညာတ်ကေတ် ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ပ္ဍဲတိုက်ဒမၠုဂှ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴစံၚ်ဗဂဵုကဵု ပၟတ်ကၠေၚ်သ္ဍဴကီု၊ တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ်ရ တဳလမၞုံပိုဉ်ဂှ် နကဵုဟိုတ်တၞဟ်တၞဟ် တွံထ္ၜးကဵုဓရ်ရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂှ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒကဵု တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဓရ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒရ၊ သၚ်ဂှ်လေဝ် ပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ဂှ် သ္ပတမ်နူတ္ၚဲဝွံတုဲ စဵုကဵုလမျီုပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ဥပးပြာပ်ခသ္ပစ္ၜုဲစ္ၜော်သကအ်ဗ္ဒဂမၠိုၚ် ရဴဝွံ ဩဝ်ဂိုၚ်သမ္တီလဝ်ညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
၁၄၇.၂။ သောဏဒှ်ခမဳ
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၃။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ဓရ်အတိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလဝ်ဂှ် အဲဂွံတီကေတ်ရ၊ ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵု ကၞသၚ်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ အဲ ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်၊ သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဂမၠိုၚ် မဖျောန်လဝ်ဍာံလွံက်တုဲ နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုသောဏ မကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် သ္ဍိုက်မၠိုက်ဓရ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မဂပ်ဝ်တွံလောန် အိုဟ်တၟိုဟ်လောန်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴကၠာ ပါဲစ္ဍးအာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သောဏမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝသ ကောန်ကွာန်ဂမၠိုၚ်ဒ္စာံဠက်ဂှ် ပါဲစ္ဍးအာတုဲ ဟွံသက်ဂတာပ်လအ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲမွဲဒၞာဲတုဲ သောဏမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဓရ်အတိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုတွံလဝ်ဂှ် အဲဍိက် ဂွံတီကေတ်ရ၊ ညးမပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသၚ်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်၊ သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဂမၠိုၚ် မဖျေန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ဘဝခမဳရ၊ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ဩဝ်သ္ပကဵုအဲဍိက် ထပိုဲခမဳညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
သောဏမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲဂကူကောဠိဝိသဂှ် ကလိဂွံဒဒှ်ထပိုဲ ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ၊ ဒဒှ်ခမဳပယျၚ်လေဝ် ကလိဂွံရ၊ ဒှ်ခမဳတုဲခြာဟွံလအ် တဳလပိုဉ်သောဏ သ္ပဒတဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ကြက်ဂြၚ်ရ၊ မၞုံကဵုဝဳရိယမဂပ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟတ်လောန်ဒှ်တုဲ ဂၠးဇိုၚ်သောဏဂမၠိုၚ်မကွာ်စၚ်္ကြမ်ဂှ် ဗကးအိုတ်ရ။ စၚ်္ကြမ်ဂှ် ညံၚ်ရဴဒၞာဲဂစိုတ်ဂၠဴကီု ကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ် နကဵုဆီရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ကုတဳလပိုဉ်သောဏ မသတၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ညးမွဲဓဝ်ဂှ် “ကွးသာဝကတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မၞုံကဵုဝဳရိယမဂပ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ ပၞောဝ်ကဵုညးဂမၠိုၚ်ဂှ် အဲ ဒှ်ညးပါလုပ်လၟိဟ်မွဲရ၊ သီုကဵုဒှ်သာ်ဂှ် စိုတ်အဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (အာရီုမမိက်ကဵုမွဲမွဲနကဵုတဏှာ ဒိဋ္ဌိဂမၠိုၚ်) တုဲ ဟွံတိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲသ္ၚိအဲ ပိုန်ဟာန်ဂြတ်ရတ်ဂမၠိုၚ်နွံအိုတ်ရ၊ တၞဟ်နဒိုၚ်စသိုၚ် ပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ်ကီု တၞဟ်နကၠောန်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ကီု သၟဟ်ရအထရ၊ အဲဖျေံထောံသိက္ခာတုဲ ရာမ်တိတ်အာခရှ်တုဲမ္ဂး ပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်မ္ဂး ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံကၠောန်သ္ပမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ် ဒှ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ကသပ်စိုတ် တဳလပိုဉ်သောဏ နကဵုစိုတ် (ဇကု) တုဲ တြုံမၞုံဇြဟတ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပၠးပတိတ်သပါတဲ မခ္ဍပ်လဝ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ခ္ဍပ်ကၠေံသပါတဲ မပၠလဝ်ကီု တုပ်တဴသာ်ဝွံဟေၚ်ရ၊ ကၠေံဗ္ဒန်အာ နူဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်တုဲ ဒှ်ပြာကဋ်ပ္ဍဲဂြိုပ်ကြက်ဂြၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ်လၟေၚ်ဘာမ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာစၚ်္ကြမ် တဳလပိုဉ်သောဏရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ညာတ်ဒး စၚ်္ကြမ်တဳလပိုဉ်သောဏ မကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ်နဆီတုဲ “ယွံခမဳတအ် ညံၚ်ရဴဒၞာဲဂစိုတ်ဂၠဴကီု စၚ်္ကြမ် မကၠေဝ်ပြးဇးဒၟံၚ်နဆီဝွံ စၚ်္ကြမ် မုရဴခမဳမွဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် မၞုံကဵုဝဳရိယမဂပ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟတ်လောန်ဒှ်တုဲ ဂၠးဇိုၚ်သောဏဂမၠိုၚ်မကွာ်စၚ်္ကြမ်ဂှ် ဗကးအိုတ်ရ၊ ညံၚ်ရဴဒၞာဲဂစိုတ်ဂၠဴကီု စၚ်္ကြမ်ကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ် နကဵုဆီဝွံတုန် ဒှ်စၚ်္ကြမ်တဳလပိုဉ်သောဏဂှ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပြာပ်အာဘာ တဳလပိုဉ်သောဏတုဲ ဂဇအ်ပ္ဍဲဒၞာဲသၞာမလးပညပ်စွံလဝ်ရ၊ တဳလပိုဉ်သောဏလေဝ် လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞာဲမဗဗွဲမွဲရ၊ တဳလပိုဉ်သောဏ မဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞာဲမဗဗွဲမွဲဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သၟာန်ဂလာန်ဝွံရ “ယွံသောဏ ပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ကုတၠအဲ မသတၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ညးမွဲဓဝ်ဂှ် “ကွးသာဝက တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု မၞုံကဵုဝဳရိယမဂပ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ၊ ပၞောဝ်ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် အဲဒှ်ညးပါလုပ်လၟိဟ်မွဲရ၊ သီုကဵုဒှ်တဴသာ်ဂှ် စိုတ်အဲဂှ် ဟွံစောဲလာံ (အာရီုမမိက်ကဵုမွဲမွဲ နကဵုတဏှာဒိဋ္ဌိဂမၠိုၚ်) တုဲ ဟွံတိတ်ဗၠးနူဓရ်အာသဝဂမၠိုၚ်ရ၊ ပ္ဍဲသ္ၚိအဲပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ် နွံအိုတ်ရ။ တၞဟ်နဒုၚ်စသိုၚ် ပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ်ကီု တၞဟ်နကၠောန်ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်ကီု သၟဟ်ရထရ။ အဲဖျေံထောံသိက္ခာတုဲ ရာမ်တိတ်အာခရှ်တုဲမ္ဂး ပိုန်ဟာန်ဂြပ်ရတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်မ္ဂး ကုသိုလ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံကၠောန်သ္ပမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ကၠုၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ ရဴဝွံ သၟာန်တိုန်ဂှ် ဍာံပြရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသောဏ အရာဂှ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်ကေတ်ရော? တၠအဲ ဃောဒှ်မၞိဟ်ကိုပ်ကၠာတေံဂှ် စဳကၠးဆိုက်ဗ္ဒက် ပ္ဍဲပွမပေါဟ်စံၚ်ရ ဟွံသေၚ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ဂှ်) ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်။
ယွံသောဏ အရာဂှ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်ကေတ်ရော? ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဇုက်ထၞစံၚ် တၠအဲဂမၠိုၚ် တေၚ်လောန်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ထၞ စံၚ်တၠအဲဂှ် မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်သာယာတိတ်ကီု မၞုံကဵုပွမဒုၚ်စရၚ် (ပ္ဍဲပွမတိၚ်ပေါဟ်လအ်လအ်) ကီု ဒှ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ပၠန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံတုန် ဟွံဒှ်ရ ရဴတွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသောဏ အရာဂှ် ပသာ်သမ္တီထေၚ်ကေတ်ရော? ယြဴပ္ဍဲအခိၚ်မွဲ ဇုက်ထၞစံၚ်တၠအဲဂမၠိုၚ် လၞောအ်လျအ်လောန်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ထၞ စံၚ်တၠအဲဂှ် မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်သာယာတိတ်ကီု မၞုံကဵုပွမဒုၚ်စရၚ် (ပ္ဍဲပွမတိၚ်ပေါဟ်လအ်လအ်) ကီု ဒှ်ဟာ ရဴဝွံ (သၟာန်တိုန်ပၠန်ဂှ်) ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံတုန် ဟွံဒှ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသောဏ တုပ်တဴသာ်ဝွံဟေၚ် ဝဳရိယမဂ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟတ်လောန်ဂှ် ဒှ်တဴတၞဟ်နဂွံကလှ်လဖှ်ရ၊ ဝဳရိယမလၞောအ်လျအ်လောန်ဂှ် ဒှ်တဴတၞဟ်နဂွံလၞုဟ်လၞန်ရ၊ ယွံသောဏ ဟိုတ်ဂှ်ရတၠအဲ ဩဝ်သှ်ပတဴ ဒဒှ်ဝဳရိယကေုာံသမာဓိ မသၟဟ်သၟန်ညိ၊ ဒဒှ်မညဳသၟဟ်သၟန် ဣန္ဒြဳဂမၠိုၚ် (မပ္တံကဵုသဒ္ဓါ) ဂှ်လေဝ် ဩဝ်တီညိ၊ ပ္ဍဲအခိၚ် မညဳသၟဟ်သၟန်သာ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုကတဵုဒှ် နိမိတ် (မပ္တံကဵုသမထ) ညိ ရဴဝွံ ဒၠောံဗတောန်ရ။ “ခိုဟ်ရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သောဏ ဒုၚ်ဝန်ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဒၠောံဗတောန်တဳလပိုဉ်သောဏ နဒၠောံဗတောန်ဝွံတုဲ တြုံမၞုံကဵုဇြဟတ် သၟဟ်ညံၚ်ရဴပၠးပတိတ်သပါတဲ မခ္ဍပ်လဝ်ကီု သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ခ္ဍပ်ကၠေံသပါတဲ မပၠးလဝ်ကီု တုပ်တဴသာ်ဝွံဟေၚ် ကၠေံဗ္ဒန်အာ နူဂတမုက်တဳလပိုဉ်သောဏ ပ္ဍဲဂြိုပ်ကြက်ဂြၚ်တုဲ ဒှ်ပြာကဋ် ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ဇကုဋ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သောဏ ညးမွဲဓဝ် ပြာပ်အာဌာန် လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ဟွံဝိဝိၚ်ဟိုတ်မာဲဒှ်တုဲ ပတိတ်ဇြဟတ်ဗွဲမသကာတ်မြဟ်ဒှ်တုဲ မၞုံကဵုစိုတ်မတန်ကြန်ဂှ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴမ္ဂး ဖဵု (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဟွံမွဲပတောံၜတ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ် မလုပ်စိုပ် အဝေါၚ်ဘဝခမဳ ဗွဲမဒးရး မဂပ်ဝ်နွံပၟိက်ဂှ် ခြာဟွံလအ် ပ္ဍဲဘဝလၟုဟ်ဟေၚ် အလဵုဇကု သ္ပကေတ်ဇၞောဝ်မတ် နကဵုဉာဏ်တၟေၚ်ကၠာ အာစိုပ်တုဲ သ္ပဒတဴရ။ “ပွမတန်ပဋိသန္ဓိအိုတ်တုဲရ၊ ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲတုဲရ၊ သ္ပပတုဲကိစ္စမဂ်တုဲရ၊ တၞဟ်နကိစ္စမဂ်ဝွံ ကိစ္စထေက်ကဵုဒးသ္ပ မွဲသအာၚ် ဟွံမွဲတုဲရ” ရဴဝွံ တီရ၊ တဳလပိုဉ်သောဏဂှ် ပၞောဝ်ကဵုတၠအရှန်ဂမၠိုၚ် ဒှ်ပါလုပ်လၟိဟ် မွဲဇကုရ။
၂၄၄။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုတဳလပိုဉ်သောဏ မအာစိုပ်အရဟတ္တဖိုလ်ဂှ် “အဲ သ္ဂောံဂရၚ်ပတီ အရဟတ္တဖိုလ် ပ္ဍဲဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမ္ဂး ခိုဟ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သောဏ ပ္ၚောံပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး သီုမဂဇအ်ပ္ဍဲဒၞာဲမဗဗွဲမွဲဂှ် ဂရၚ်ပတီ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂလာန်ဝွံရ “ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခမဳမဒှ်တၠအရှန် ဓရ်အာသဝအိုတ်တုဲ မဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် (ဒ္ဂေတ်မဂ်) တုဲ မသ္ပကိစ္စမဂ်တုဲ မဖျေံကၠေံသဇိုၚ်ဝန်ခန္ဓတုဲ မအာစိုပ်ဖဵုဇကု (အရဟတ္တဖိုလ်) အတိုၚ်လၟေၚ်တုဲ ဘဝသံယောဇိုန်အိုတ်တုဲ တီကေတ်ဗွဲမ္ဒးရးတုဲ မတိတ်ဗၠး (နူကိလေသ) တုဲဂှ် သ္ပဇၞောဝ်မတ် ဟိုတ်ဂမၠိုၚ်တြဴပြကာတုဲ တန်တဴရ။ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မတိတ်ဗၠးနူကိလေသတုဲ တန်တဴရ၊ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မလ္ၚုသုန်ဂြာံ (နူကိလေသ) တုဲ တန်တဴရ၊ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာဥပါဒါန်ဂမၠိုၚ် အိုတ်တုဲတန်တဴရ၊ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာဥပါဒါန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ တန်တဴရ၊ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အာတဏှာအိုတ်တုဲ တန်တဴရ၊ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုမောဟတုဲ တန်တဴရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကာလလဆောဝ် ကုတဳလပိုဉ်လ္ၚဵုဂှ် ‘ဗွဲစၟတ် တဳလပိုဉ်ဝွံ နိဿယ်ကဵုအယာံမာတ် (သဒ္ဓါ) ပွမလျုၚ်ပတှ်ေသက်သက် မဟွံနှဴရဴကေုာံပဋိဝေဓဉာဏ်တုဲ (အဲတုန်) ဒှ်တၠအရှန် သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မတိတ်ဗၠး (နူကိလေသဂမၠိုၚ်) တုဲ တန်တဴရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဟာ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အတိုၚ်ချပ်ရဴဝွံဂှ် ဟွံထေက်ကဵုသမ္တီ ဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခမဳအာသဝအိုတ်အာတုဲ မဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် (ဒ္ဂေတ်မဂ်) တုဲ မသ္ပကိစ္စမဂ်တုဲ မသ္ပကိစ္စမဂ်တုဲ မဟွံညာတ်ကိစ္စဇကုမ္ဒးသ္ပကေုာံ ပွမ္ဒးဇၞောဝ်ပၟဝ်ကိစ္စမဂ် သ္ပတုဲဂှ် ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မတိတ်ဗၠးနူရာဂတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူဒေါသစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပေဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မတိတ်ဗၠးနူဒေါသတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟရ၊ ဟိုတ်နူစာ်စ္ဍးအာနူမောဟဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) ပွမတိတ်ဗၠးနူမောဟတုဲ တန်တဴရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကာလလဆောဝ် ကုတဳလပိုဉ်လ္ၚဵုဂှ် ‘ဗွဲစၟတ် တဳလပိုဉ်ဝွံ ရာဒနာကဵုလာဘ်ပူဇဴသကာဒယှ်တှ်တုဲ (အဲတုန်) တၠအရှန် သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မလ္ၚုသုန်ဂြာံ (နူကိလေသဂမၠိုၚ်) တုဲ တန်တဴရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဟာ’ ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အတိုၚ်ချပ်ရဴဝွံဂှ် ဟွံထေက်ကဵုသမ္တီ ဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခမဳအာသဝအိုတ်အာတုဲ မဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် (ဒ္ဂေတ်မဂ်) တုဲ မသ္ပကိစ္စမဂ်တုဲ မဟွံညာတ် ကိစ္စဇကုမ္ဒးသ္ပ ကေုာံပွမဇၞော်ပၟဝ်ကိစ္စမဂ်သ္ပတုဲဂှ် ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မလ္ၚုသုန်ဂြာံနူရာဂတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူဒေါသစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မလ္ၚုသုန်ဂြာံနူဒေါသတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟရ၊ ဟိုတ်နူစာ်စ္ဍးအာနူမောဟဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မလ္ၚုသုန်ဂြာံနူမောဟတုဲ တန်တဴရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ကာလလဆောဝ် ကုတဳလပိုဉ်လ္ၚဵုဂှ် ‘ဗွဲစၟတ် တဳလပိုဉ်ဝွံ ပတှ်ေကေတ်အလေံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဂၠဴဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်ဇွိတ်သပေါတ်ဗွဲမမှာရာ ဗွဲအစောံကြက်ဂှ်ဒှ်တုဲ (အဲတုန်) တၠအရှန် သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ် (ပၞတ်) တုဲ တန်တဴရ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးဟာ’ ရဴဝွံကသပ်ဒှ်ရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အတိုၚ်ချပ်ရဴဝွံဂှ် ဟွံထေက်ကဵုသမ္တီ ဟိုတ်ဂှ်ရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ခမဳအာသဝအိုတ်အာတုဲ မဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် (ဒ္ဂေတ်မတ်) တုဲ မသ္ပကိစ္စမဂ်တုဲ မဟွံညာတ်ကိစ္စဇကုမ္ဒးသ္ပေကေုာံ ပွမဇၞော်ပၟဝ်ကိစ္စမဂ်သ္ပတုဲဂှ် ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ်ပၞတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူစာ်စ္ဍးအာနူဒေါသဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ်ပၞတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟဂှ်ရ၊ ဟိုတ်နူမောဟစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ်ပၞတ်တုဲ တန်တဴရ။
ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာဥပါဒါန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူဒေါသစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာဥပါဒါန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟရ၊ ဟိုတ်နူမောဟစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ်ပၞတ်တုဲ တန်တဴရ။
ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာတဏှာအိုတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူဒေါသစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာတဏှာအိုတ်တုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟရ၊ ဟိုတ်နူမောဟစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာတဏှာအိုတ်တုဲ တန်တဴရ။
ဟိုတ်နူရာဂအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူရာဂရ၊ ဟိုတ်နူရာဂစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုမောဟတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူဒေါသအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူဒေါသရ၊ ဟိုတ်နူဒေါသစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုမောဟတုဲ တန်တဴရ။ ဟိုတ်နူမောဟအိုတ်အာဂှ်ရ စာ်စ္ဍးအာနူမောဟရ၊ ဟိုတ်နူမောဟစာ်စ္ဍးအာဂှ်ရ သ္ပဇၞောဝ်မတ် (အရဟတ္တဖိုလ်) မဟွံမွဲကဵုမောဟတုဲ တန်တဴရ။
ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ ကုခမဳမၞုံကဵုစိုတ်မတိတ်ဗၠး (နူကိလေသဂမၠိုၚ်) ဗွဲမ္ဒးရးတုဲဂှ် ‘ရူပါရီု’ ရုပ်သာ်ဂမၠိုၚ်မလောန်ကာဲ မဂပ်ဝ်တီနကဵုစက္ခုဝိညာဏ် ယဝ်ကၠုၚ်စိုပ် ပွမတၟးပြကဋ် ကုမတ်အိုတ်မ္ဂးလေဝ် သီဗ္ၜောဝ်ကေတ်စိုတ်ခမဳဂှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ စိုတ်ခမဳဂှ် ဟွံနှဴရဴကေုာံကိလေသဂမၠိုၚ်ဟေၚ်ဒှ်ရ၊ တန်တဴရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမချဳဇတဝ်ရ၊ မၠာ်သ္ၚေဝ်ဒှ်လီု စိုတ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။
‘သဒ္ဒါရီု’ ရမျာၚ်ဂမၠိုၚ်မလောန်ကဲ မဂပ်ဝ်တီ နကဵုသောတဝိညာဏ် ။ ပ ။ ‘ဂန္ဓာရီု’ သၟူအမြာဲဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တီ နကဵုဃာနဝိညာဏ် ။ ပ ။ ‘ရသာရီု’ ရှ်သာဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တီ နကဵုဇိဝှါဝိညာဏ် ။ ပ ။ ‘ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီု’ တၟတ်ဒွံလုက်စုတ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တီ နကဵုကာယဝိညာဏ် ။ ပ ။
‘ဓမ္မာရီု’ သဘဴဓရ်ဂမၠိုၚ် မဂပ်ဝ်တီ နကဵုမနောဝိညာဏ် ယဝ်ကၠုၚ်စိုပ် ပွမတၟးပြာကဋ်ကုစိုတ်အိုတ်မ္ဂးလေဝ် သီဗ္ၜောဝ်ကေတ် စိုတ်ခမဳဂှ်တုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ စိုတ်ခမဳဂှ် ဟွံနှဴရဴကေုာံကိလေသဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ဒှ်ရ၊ တန်တဴရ၊ ဟွံမွဲကဵုပွမချဳဇတဝ်ရ၊ မၠာ်သ္ၚေဝ်ဒှ်လီု စိုတ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။
စိုတ်ပူဂိုလ်တၠအရှန် မသ္ပဇၞောဝ်မတ်အရဟတ္တဖိုလ် မတိတ်ဗၠး (နူကိလေသ) တုဲ အရဟတ္တဖိုလ် မလ္ၚုသုန်ဂြာံ (နူကိလေသဂမၠိုၚ်)၊ အရဟတ္တဖိုလ် မဟွံမွဲကဵုဂဗုတ်ပၞတ်၊ အရဟတ္တဖိုလ် မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အရာဥပါဒါန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်၊ အရဟတ္တဖိုလ် မဒှ်လအိတ်မဂ် ဒှ်အာတဏှာအိုတ်၊ အရဟတ္တဖိုလ် မဟွံမွဲကဵုမောဟတုဲ တန်တဴဂှ် ညာတ်ကေတ်ဒှ်လီုအာယတနဂမၠိုၚ် ဗွဲမဒးရးတုဲ တိတ်ဗၠး (နူကိလေသဂမၠိုၚ်ရ)။
တိတ်ဗၠး (နူကိလေသဂမၠိုၚ်) ဗွဲမဒးရးဂှ်ဒှ်တုဲ ကုပူဂိုလ်တၠအရှန် မၞုံကဵုစိုတ်မလလမ်ညိၚ်ဝတ်ဂှ် ဟွံမွဲကဵုပွမဒးကလေၚ်ဇၞော်ပၟဝ် ကိစ္စမသ္ပတုဲရ၊ ကိစ္စကြက်ဒးသ္ပလေဝ်ဟွံမွဲရ။
ဒဵုတၟအ်မတီုက္ဍတ်ဂှ် ဟိုတ်နူကျာ (မပိုက်လွိၚ်ကၠုၚ် ဗွဲမသကာတ်မြဟ်) သၟဟ်ညံၚ်ရဴဟွံချဳဇတဝ်ကီု တုပ်တဴသာ်ဂှ်ရ ရူပါရီု၊ သဒ္ဒါရီု၊ ဂန္ဓာရီု၊ ရသာရီု၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရီုဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုကီု အာရီုခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုကီု အာရီုဟွံခိုဟ်ဆာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုကီု ကဵုချဳဇတဝ်ကၠေံ စိုတ်မတန်ကြန် မတိတ်ဗၠးနူကိလေသ ဒဒက်တဴကဵုပူဂိုလ်တၠအရှန် မဍိုက်ပေၚ်တဴကေုာံဂုဏ်ပွမအေၚ်ဒုၚ်ဂှ် ဟွံမာန်အိုတ်ရ၊ (ပူဂိုလ်တၠအရှန်ဂှ်) မၠာ်သ္ၚေဝ်ဒှ်လီုစိုတ်ဂှ်ဟေၚ်ရ။
၁၄၈။ ပွမပါဲကၠေံ မပ္တံဒၞပ်ၜါဂၠးၜါထပ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ်ရဴဝွံဟေၚ် ကောန်ဂကူဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ အရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်ရ၊ သီုဟွံရၚ်တၠုၚ်ဟီုတုဲ ဇကုဇကု ဗွဲတိုက်ရိုက်ဂှ် ဟိုတ်မကတဵုဒှ် (တၠအရှန်) လေဝ် ဟီုလၟိၚ်ရ။
သီုကဵုဒှ်တဴသာ်ဂှ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်လ္ၚဵု ညံၚ်ရဴသ္ပဝေၚ်ဂရိုၚ်စရဵုကီု ဟီုလၟိၚ် အရဟတ္တဖိုလ်အိုတ်ရ၊ ညးဂမၠိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကာလကြဴ အာစိုပ်ပွဍောၚ်ၜိုတ်ဒှ်ဒဒိုခ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ကော်လၟိၚ်တိုန်ရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံသောဏ တၠအဲ ဍိုန်ဍောတ်ၜတ်တကတ်ရ၊ ယွံသောဏ ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်မွဲဂၠးမွဲထပ် ကုတၠအဲရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်သောဏရ။ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် အဲဍိက်ဂှ် သၠးကၠေံထဝ်သြန်ဂမၠိုၚ် မ္ဒးဇက်ပ္ဍိုက်ကဵုကွဳဒ္စာံစှော်ဖ္ဍိုက်ကီု ဒပ်စိၚ်ထပှ်ဒပ် (ပန်စှ်ေဒ္စိတ်ဖ္ဍိုက်) ကီုတုဲ နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳရ၊ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် သီုကဵုဒှ်တဴသာ်ဂှ် အဲဍိက် ယဝ်ပကၚ်ရၚ် ဒၞပ်မွဲဂၠးမွဲထပ်မ္ဂး၊ “သောဏမကတဵုဒှ်ပ္ဍဲကောဠိဝိသဂှ် သၠးကၠေံထဝ်သြန်ဂမၠိုၚ် မ္ဒးဇက်ပ္ဍိုက်ကဵုကွဳဒ္စာံစှော်ဖ္ဍိုက်ကီု ဒပ်စိၚ်ထပှ်ဒပ် (ပန်စှော်ဒ္စိတ်ဖ္ဍိုက်) ကီုတုဲ နူအဝေါၚ်ခရှ် လုပ်စိုပ်အဝေါၚ်ခမဳရ၊ သောဏဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် စောဲစပ်ဗာန်ခြပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞပ်မွဲဂၠးမွဲထပ်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကြက်ဟီုသ္ဂးကဵု ကုအဲဍိက်အိုတ်ရ၊ ယဝ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်ကုဂကောံခမဳမ္ဂး အဲဍိက်လေဝ် ပြဘိုဂ်ရပ်စပ်ရ၊ ယဝ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟွံကဵုအခေါၚ်ကုဂကောံခမဳမ္ဂး၊ အဲဍိက်လေဝ် ဟွံပြဘိုဂ်ရပ်စပ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ကဵုခေါၚ်ဒၞပ်မွဲဂၠးမွဲထပ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကၚ်ရၚ် ဒၞပ်ၜါဂၠးၜါထပ် ဒၞပ်ပိဂၠးပိထပ် ဒၞပ်မၞုံကဵုဂၠးထပ်မဂၠိုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုခမဳမပကၚ်ရၚ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၁၄၉။ ပွမပါဲကၠေံ မပ္တံဒၞပ်သာ်လမ္စံက်
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၆။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်လမ္စံက်အိုတ်သီုအိုတ်ရ ။ ပ ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာမိတ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဗကေတ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဗကေတ်ကြံၚ် (သာ်တာပရံၚ်) အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဒမျိုၚ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်စၞိန်စးဂဂဳအိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဖျိုဟ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုက်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်လမ္စံက်အိုတ်သီု။ ဒၞပ်မၞုံကဵုသာ်မိတ်အိုတ်သီု။ ဒၞပ်မၞုံကဵုသာ်ဗကေတ်အိုတ်သီု။ ဒၞပ်မၞုံကဵုသာ်ဗကေတ်ကြံၚ်အိုတ်သီု။ ဒၞပ်မၞုံကဵုသာ်ဒမျိုၚ်အိုတ်သီု။ ဒၞပ်မၞုံကဵုသာ်စၞိန်စးဂဂဳအိုတ်သီု။ ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုသာ်ဖျိုဟ်အိုတ်သီုရ၊ ကုခမဳ မလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်လမ္စံက်အိုတ်သီုအိုတ်ရ ။ ပ ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်မိတ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် သာ်ဗကေတ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် သာ်ဗကေတ်ကြံၚ် (သာ်တာပရံၚ်) အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် သာ်ဒမျိုၚ်အိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်စၞိန်စးဂဂဳအိုတ်သီုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်ဖျိုဟ်အိုတ်သီု အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်လမ္စံက်။ ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်မိတ်။ ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်ဗကေတ်။ ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်ဗကေတ်ကြံၚ်။ ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်ဒမျိုၚ်။ ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်စၞိန်စးဂဂဳ။ ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ်သာ်ဖျိုဟ်ရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကွိၚ်ဂြောပ်ဒၞေပ်အိုတ်ရ ။ ပ ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကွိၚ်ဂြောပ်စးဇိုၚ်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကွိၚ်ဂြောပ်ဒၞေဟ် စးဇိုၚ်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မပြိုက်လဝ်ချဵုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် စောန်ပြံက်ဍံၚ်ဍေန်တဴ ညံၚ်ရဴသၞေၚ်သဝ်ရဝကာ် အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် မတုပ်ညံၚ်ရဴဂြၚ်သဵုအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴဂြၚ်ဗ္ၜေံအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် မတုပ်ညံၚ်ရဴၚာၚ်ဂတာၚ် ၚာၚ်အယဴအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်လဝ် နဍုတ်မြာ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မစိစောန်လဝ်နမပ္တံ ကသဴပကဴ ကသဴဇုက်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မကွိၚ်ဂြောပ်ဒၞေဟ်။ ဒၞပ်မကွိၚ်ဂြောပ်စးဇိုၚ်။ ဒၞပ်မကွိၚ်ဂြောပ်ဒၞေဟ် စးဇိုၚ်။ ဒၞပ်မပြိုက်လဝ်ချဵု။ ဒၞပ်မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် စောန်ပြံက်ဍံၚ်ဍေန်တဴ ညံၚ်ရဴသၞေၚ်သဝ်ရဝကာ်။ ဒၞပ်မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴဂြၚ်သဵု။ ဒၞပ်မကီုလဝ် ဇုက်ကရေပ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴဂြၚ်ဗ္ၜေံ။ ဒၞပ်မကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် မတုပ်တဴညံၚ်ရဴၚာ်ဂတာၚ် ၚာ်အယဴ။ ဒၞပ်မဇိၚ်လဝ်နဍုတ်မြာ်ဂမၠိုၚ်။ ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်မစိစောန်လဝ်နမပ္တံကသဴပကဴ ကသဴဇုက်ရ၊ ကုခမဳလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဇာဒိသိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဇကၠအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဗြန်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမပိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံကၠသာန်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဖေအ် အုန်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဗ္ဂဲအိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံပြိပ်ဒမျိုၚ်အိုတ်ရ။ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ် စၞာံဗၜဵုတၠသၞေၚ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကေုာံမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဇာဒိသိုၚ်။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံကၠ။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဗြန်။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံကၠသာန်။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဖေအ်,အုန်။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်ဝ်စၞာံဗ္ဂဲ။ ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံပြိပ်ဒမျိုၚ်။ ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဇိၚ်ကောပ်လဝ်စၞာံဗၜဵုတၠသၞေၚ်ရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၀။ ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်တြေံဂမၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုထပ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယးဗိုက်ပဠေဝ်သ္ၚာတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲမ္ဂး မွဲဟာန်ကေုာံခမဳဗွက်ကရဴမွဲဇကု က္ညလုပ်ဂ္ၚေၚ်ပိဏ္ဍပါတ် ဍုတ်ရာဇဂြိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် သီုခ္ဍဴ (ကွ) တဴ ဗက်အာဒၟံၚ် နူလက်ကရဴ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲရ။ ဥပးမွဲတၠ မလိုန်ဍိုက်ကၠုၚ် ဒၞပ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးထပ်ဂှ် သ္ဂောံညာတ်ကတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲမက္ညကၠုၚ်ဒၟံၚ် နူဌာန်ဇမ္ၚောဲဟေၚ်တုဲ သၠောတ်ကၠေံဒၞပ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲပ္ဍဲကြဴ ပြာပ်အာဇရေၚ်ခမဳဂှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ် မုဟိုတ်ခ္ဍဲ (ကွ) ဒၟံၚ်ရော?” ရဴဝွံ ပရၚ်ပတီရ။ ယွံဒကာဇိုၚ်အဲဂမၠိုၚ်ဂှ် ဗကးဒၟံၚ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ယွံဒကာ ဟွံဗဗွဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲဒဝ်လဝ် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးထပ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံခမဳ ဩဝ်ဂိုၚ်ကေတ် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်ညိ ရဴဝွံ (တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်တြေံမၞုံကဵုဂၠးထပ်မဂၠိုၚ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်မၞုံကဵု ဂၠးထပ်မဂၠိုၚ်မဒှ်တၟိရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၁၅၁။ ပွမပါဲကၠေံဒၞပ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ်ဘာ
ပလေဝ်ဒါန်၂၄၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးရ ရဴဝွံ ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော်လေဝ် သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ရ။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော် သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော် သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ဂှ် မုဟိုတ်ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။
ယွံခမဳတအ် ကျာ်တြဲ ကေုာံခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ထေရ်ဇၞော် သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ကျာ်တြဲကေုာံခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်ထေရ်ဇၞော် သီုဟွံလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ဂှ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် မုဟိုတ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ရော?
ယွံခမဳတအ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဗိုက်လတက်ယာတ်ဗုဝွံလေဝ် ဟိုတ်နူဟိုတ်ဒဒက်တဴကွတ် မဒှ်ဟိုတ်ဂယိုၚ်လမျီုဂှ် မၞုံကဵုပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပွမဇအ်သဝ်အောပ်မာ ပ္ဍဲအ္စာဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုပွမဂယိုၚ်လမျီု တုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်ဏီရ။
ယွံခမဳတအ် မၞးတအ်ညးဂမၠိုၚ် သီုမဒှ်တဴ ညးသ္ပခမဳပ္ဍဲသာသနာ မဂပ်ဝ်တွံလဝ်ဗွဲမဒးရးရဴဝွံအိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲအ္စာဂမၠိုၚ်ကီု ပ္ဍဲခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ဗၞတ်အ္စာကီု ပ္ဍဲဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပ္ဍဲခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ဗၞတ်ဥပဇ္ၛာယ်ကီု သီုဟွံမွဲကဵုပွမရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ ပွမဇအ်သဝ်အောပ်မာ ပွမဂယိုၚ်လမျီုတုပ်သၟဟ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ပဒတဴဒၟံၚ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဆာဲဂေါဝ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟာ။ ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး– “ယွံခမဳတအ် အ္စာဂမၠိုၚ်ကီု ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ဗၞတ်အ္စာကီု ဥပဇ္ၛာယ်ဂမၠိုၚ်ကီု ခမဳဂမၠိုၚ်မဒှ်ဗၞတ်ဥပဇ္ၛာယ်ကီု သီုလိုန်ဍိုက်ဒၞပ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ်အိုတ်ဂှ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ဟဂပ်ဝ်ကွာ်စၚ်္ကြမ်ရ၊ ကုခမဳမကွာ်စၚ်္ကြမ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအပ္ဍဲအာရှာမ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၂၄၉။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ကုခမဳမွဲဇကု ဒှ်ယဲဖျုန်ကၟဝ် (ဖျုန်တ္ၜတ်) ဠတ်တိတ် ပ္ဍဲဂတာဇိုၚ်ညံၚ်ရဴကၞက်ဂဂဵုရ။ ထ္ၜၚ်ကယျာ ခမဳဂှ်တုဲ ဒးကဵုသၠးတရဴဇၞော်တရဴသၟတ်အိုတ်ရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဂေတ်ဂ္ၚေၚ်ဒေသစာရိတ် လၟေၚ်ဘာမ္ဂး ညာတ်ဒးခမဳဂမၠိုၚ် ထ္ၜၚ်ကယျာခမဳဂှ်တုဲ ဒးကဵုသၠးတရဴဇၞော် တရဴသၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဒ ပြာပ်အာဇရေၚ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်တုဲပ္ဍဲကြဴ “ယွံခမဳတအ် ယဲခမဳဝွံတုန် မုယဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲဂတာဇိုၚ် တဳလပိုဉ်ဝွံ ယဲဖျုန်ကၟဝ် (ဖျုန်တ္ၜတ်) ဠတ်တိတ် ညံၚ်ရဴကၞက်ဂဂဵုရ။ ပိုဲဍိက်တအ်ညးဂမၠိုၚ် ထ္ၜၚ်ကယျာ ခမဳဝွံတုဲ ဒးကဵုသၠးတရဴဇၞော် တရဴသၟတ်အိုတ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ယြဴကုခမဳမွဲ ဂၠးဂတာဇိုၚ်ဂမၠိုၚ် ဂိသကေဝ်အိုတ်မ္ဂး၊ ဂၠးဂတာဇိုၚ်ဂမၠိုၚ်ဗကးအိုတ်မ္ဂး၊ ပ္ဍဲဂၠးဂတာဇိုၚ် ဒှ်ယဲဖျုန်ကၟဝ်ဠတ်တိတ် ညံၚ်ရဴကၞက်ဂဂဵုအိုတ်မ္ဂး၊ (ကုခမဳဂှ်) ကဵုအခေါၚ် တၞဟ်နလိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် ဟီုဟွံကြာတ်ဇိုၚ် တိုန်လတူဇံၚ်ဂတဵုအိုတ်ရ၊ သ္ၚာကေုာံသၞာသတိတ် သၞာဒၟံၚ်ဂမၠိုၚ် ကၠိၚေတ် ‘လီုလာ်’ ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် “ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် ကြက်တိုန်လတူဇံၚ်ဂတဵုရ” ရဴဝွံ တၞဟ်နလိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် အာတဴ ရုၚ်ဥပေါဟ်ကီု ဌာန်ကောံဓရီုကီုအိုတ်မ္ဂး ပ္ဍဲဒမၠု ဟိုတ်မလိုန်ဒး ကၞက်ဂဂဵုကီု ဇၠကီုဂှ်ရ ဇိုၚ်ဂမၠိုၚ် ဂိသကေဝ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် “ပ္ဍဲအပ္ဍဲအရှာမ် တၞဟ်နလိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ကီု တၞဟ်ပွမပကၚ်ရၚ်လဝ်ပၟတ်သူ လေံဒစုန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၂။ ပွမပါဲကၠေံ မပ္တံဒၞပ်ဆုဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၀။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးဗ္တံဂှ် ဒၠိုက်ကဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဆုဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲ မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ် ဍက်ဍက်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ သီုမဟီုသ္ဂးတဴ ‘တိရစ္ဆာန်နကထာ’ ဂလာန်မဒစဵုဒစးကဵုမဂ်ဖိုလ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးအိုတ်ရ။
ဂလာန်မဒစဵုဒစးဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုသၟိၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုကမၠတ် ဂလာန်မစပ်ကဵုအမာတ် ဇၞော် ဂလာန်မစပ်ကဵုဒပ်ပၞာန် ဂလာန်မစပ်ကဵုဘဲဖေက်ဂၟံက် ဂလာန်မစပ်ကဵု တဝ်စၞောဟ်ပၞာန် ဂလာန်မစပ်ကဵုစၞစ ဂလာန်မစပ်ကဵုစၞသုၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုယာတ်ဗွိုက်လတက် ဂလာန်စမပ်ကဵုဒၞာဲသတိက် ဂလာန်မစပ်ကဵုပကဴသြဴ ဂလာန်မစပ်ကဵုမြမောဝ် ဂလာန်မစပ်ကဵုကလောဒညာဝ် ဂလာန်မစပ်ကဵုယာန် ဂလာန်မစပ်ကဵုကွာန် ဂလာန်မစပ်ကဵုနိဂီု ဂလာန်မစပ်ကဵုဍုၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုဇနပိုဒ် (ရး) ဂလာန်မစပ်ကဵုမၞိဟ်ဗြဴ (ဂလာန်မစပ်ကဵုမၞိဟ်တြုံ) ဂလာမစပ်ကဵုသရာဲသဂံၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုဂၠံၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုသၞေဟ်ဍာ် ဂလာန်မစပ်ကဵုညးစုတိ ဂလိလောန်အာတုဲ ဂလာန်တၟေၚ်တၟဟ်တၞဟ်တၞဟ်သာ် ဂလာန်မစပ်ကဵုဟိုတ်ပရူပရာလောက ဂလာန်မစပ်ကဵုဟိုတ်ပရူပရာမှာသၟိဒ် ဂလာန်မစပ်ကဵုပွမဇၞော်မောဝ် ပွမဟုတ်ယုတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ လိုန်ဒးစၟသၟတ်တုဲလေဝ် ကဵုချိုတ်အာအိုတ်ရ၊ ခမဳမဇၞော်ပၟဝ်ဒၟံၚ်ကမ္မဋ္ဌာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုတသိုတ်အာနူသမာဓိအိုတ်ရ။
ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးဗ္တံဂှ် ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဆုဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲ မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်ဍက်ဍက်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ သီုမဟီုသ္ဂးတဴ ‘တိရစ္ဆာနကထာ’ ဂလာန်မဒစဵုဒစးကဵုမဂ်ဖိုလ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးအိုတ်ရော? ဂလာန်မဒစဵုဒစးဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုသၟိၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုကမၠတ် ။ ပ ။ ဂလာန်မစပ်ကဵုပွမဇၞော်မောဝ် ပွမဟုတ်ယုတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ လိုန်ဒးစၟသၟတ်တုဲလေတ် ကဵုချိုတ်အာအိုတ်ရော? ခမဳမဇၞော်ပၟဝ်ဒၟံၚ်ကမ္မဋ္ဌာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုတသိုတ်အာနူသမာဓိအိုတ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကြဴနူဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးဗ္တံဂှ် ဒၠိုက်ကတဵုပြဟ်ပြဟ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဆုဂမၠိုၚ်တုဲမ္ဂး မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်သကာတ်မြဟ်ဇၞော်လှဲ မၞုံကဵုဗရုရမျာၚ်ဍက်ဍက်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ သီုမဟီုသ္ဂးတဴ ‘တိရစ္ဆာနကထာ’ ဂလာန်မဒစဵုဒစးကဵုမဂ်ဖိုလ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်ဂှ် ကွာ်ဒၟံၚ်စၚ်္ကြမ် ပ္ဍဲအမှဲအကးအိုတ်ရ။
ဂလာန်မဒစဵုဒစးဂှ် ညးဍေံဂှ်ရော? ဂလာန်မစပ်ကဵုသၟိၚ် ဂလာန်မစပ်ကဵုကမၠတ် ။ ပ ။ ဂလာန်မစပ်ကဵုပွမဇၞော်မောဝ် ပွမဟုတ်ယုတ်ဂမၠိုၚ်ရောၚ်။ လိုန်ဒးစၟသၟတ်တုဲလေတ် ကဵုချိုတ်အာအိုတ်ရော? ခမဳမဇၞော်ပၟဝ်ဒၟံၚ်ကမ္မဋ္ဌာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ကဵုတသိုတ်အာနူသမာဓိအိုတ်ရ ဟီုဂှ်ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီ) ရ ။ ပ ။
ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဆုရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ရာဇဂြိုဟ် ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိ ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိုပ်မိဂဒါဝိုန် မၞုံယၟုဣသိပတန ဇရေၚ်ဍုၚ်ဗာရာဏသဳဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံဒၞပ်ဆုဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုကုတ် တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်သၠ ထာၚ်တာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောံအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ကဵုကုတ်တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်သၠ ထာၚ်တာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောံအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မုဟိုတ် ပြိုက်ဂစိုတ်လမျီု မၞုံကဵုဣန္ဒြဳမွဲအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ကဵုကုတ်တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်သၠ ထာၚ်တာ ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောဴအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ်တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုကုတ် တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်သၠ ထာၚ်တာဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? တၞံတာသၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောံအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတၞံဆုဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုလမျီုအိုတ်ရ၊ ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်သၠ ထာၚ်တာဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံ တၞံတာဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ကဵုကုတ်တၞံဒုန်သၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တၞံဒုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ တၞံဒုန်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောံအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ကဵုကုတ်တၞံဒုန်သၟတ်ဂမၠိုၚ်တုဲ လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဒုန်ဂမၠိုၚ်အိုတ်ရော? တၞံဒုန်သၟတ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ကုတ်ထောံအိုတ်မ္ဂး အေဲကှ်အိုတ်ရ၊ ခမဳဂမပိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် မုဟိုတ်ပြိုက်ဂစိုတ် လမျီုမၞုံကဵုဣန္ဒြဳမွဲအိုတ်ရော? ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲတၞံဆုဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မၞုံကဵုစၟတ်သမ္တီရဴဝွံမ္ဂး မၞုံကဵုလမျီုအိုတ်ရ ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက် ဒၞပ်တၞံဒုန်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ကုခမဳ မလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၅၁။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗာရာဏာသဳ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂး က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် အာဍုၚ်ဘဒ္ဒိယရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး ကၠုၚ်စိုပ်ဍုၚ်ဘဒ္ဒိယရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဂြိုပ်မၠဵုစေဝ်ဇရေၚ်ဍုၚ်ဘဒ္ဒိယဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်ဘဒ္ဒိယဂှ် စိုန်သကီုကေုာံပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပ္ဍဲပွမဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်ချောဲအိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်ကၟတ်ဇပူအိုတ်ရ၊ ညးအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်ကၟတ်စာဗဲအိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်သၠၜဝ်တၠုန် (သၠသၠု) အိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်မခၞံ နချောဲမၞုံယၟုကမလအိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်ယာတ်ကၟဝ်အိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ။ ပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ကေုာံသဳလမပြြ သမာဓိမပြဲ ပညာမပြဲဂမၠိုၚ် လ္ၚုသုန်ဂြာံအိုတ်ရ။ ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်ဘဒ္ဒိယဂှ် စိုန်သကီုကေုာံပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပ္ဍဲပွမဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်ချောဲအိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်အိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ်ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်ကၟတ်ဇပူအိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်ကၟတ်စာဗဲအိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်သၠၜဝ်တၠုန် (သၠသၠု) အိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်မခၞံ နချောဲမၞုံယၟုကမလအိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံ ဒၞပ်ယာတ်ကၟဝ်အိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? ပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ကေုာံသဳလမပြဲ သမာဓိမပြဲ ပညာမပြဲဂမၠိုၚ် လ္ၚုသုန်ဂြာံအိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ် ။ ပ ။ “ယွံခမဳတအ် ခမဳဂမပိုၚ် မပဒတဴပ္ဍဲဍုၚ်ဘဒ္ဒိယဂှ် စိုန်သကီုကေုာံပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပ္ဍဲပွမဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရ။ အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်ချောဲအိုတ်ရ၊ ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရ ။ ပ ။ ပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ကေုာံသဳလမပြဲ သမာဓိမပြဲ ပညာမပြဲဂမၠိုၚ် လ္ၚုသုန်ဂြာံအိုတ်ရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဲပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် မုဟိုတ် တြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) ဂမၠိုၚ်ဂှ် စိုန်သကီုကေုာံပွမပတိတ်ဇြဟတ်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ပ္ဍဲပွမဂ္ညိဂ္ညာတ်ကျိုၚ်ကျဝ်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မဂၠိုၚ်ဂၠၚ်တုဲ ပဒတဴအိုတ်ရော? အလဵုဇကုလေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံဒၞပ်ချောဲအိုတ်ရော? ညးသအာၚ်လေဝ် ကဵုကၠောန်ခၞံအိုတ်ရော? ။ ပ ။ ပွမကတ်ဗတောန် ပွမသၟာန်ဂၠိုၚ်ဂၠိုၚ်ကဵုဝါ ကေုာံသဳလမပြဲ သမာဓိမပြဲ ပညာမပြဲဂမၠိုၚ် လ္ၚုသုန်ဂြာံအိုတ်ရော? ယွံခမဳတအ် (ပွခမဳဂမၠိုၚ် သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ် တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ဒၞပ်ချောဲ၊ ဒၞပ်ကၟတ်ဇပူ၊ ဒပ်ကၟတ်စာဗဲ၊ ဒၞပ်ဆုမခၞံလေဝ် နသၠၜဝ်တၠုန်၊ ဒၞပ်ဆုမခၞံလဝ် နချောဲမၞုံယၟုကမလ၊ ဒၞပ်ယာတ်ကၟဝ်၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုထဝ်၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုသြန်၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုမတ်မၞိက်၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုအဖၠိုက် (ဖာန်)၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုသၠာဲ၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုစေဟ် (စိုက်)၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုဗကောဝ်ဒမျိုၚ်၊ ဒၞပ်မတုဲတဴနကဵုဗကောဝ်ဗတာၚ်၊ ဟဂပ်ဝ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ် မတုဲတဴနကဵုဗရိုတ်ဗကေတ်ရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ မဟဂပ်ဝ်ကဵုပြံၚ်ဖျုဲရ၊ ကုခမဳမလိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ သ္ဂးရ။ ယွံခမဳတအ်–
“ဒၞပအာသ္ၚိဍာ် ဒၞပ်အာတရဴသၟတ် ဒၞပ်သုၚ်စောဲဒၞာဲဍာ်ကြာတ် ရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်ပိဂကူ မတန်တဴလၟိုန်ဒမၠိ မပြံၚ်ဖျုဲဏာဟွံမာန်ရ” ရဝွံ (သ္ဂးရ)။
၂၅၂။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဘိဒ္ဒိယ ဗွဲမမိပ်လဟိၚ်တုဲမ္ဂးက္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ် ဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညဂ္ၚေၚ်အာဒေသစာရိတ်မ္ဂး စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်တုဲ သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ် အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ်ဂှ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ရပ်ကေတ် ဂြၚ်ဂမၠိုၚ်ကီု သၠကတောဝ်ဂမၠိုၚ်ကီု ကအ်ဂမၠိုၚ်ကီုတမ်ဗ္တဂမၠိုၚ်ကီု ဒဒက်တဴဂၠဴၝောံဂမၠိုၚ် မၜိၚ်ကၠောံ ပ္ဍဲကြုၚ်အစိရဝတဳအိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲလတူစးလေဝ်တိုန်ဍိုက်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုစိုတ်မထၞေန်စပ်ဂမၠိုၚ်ဒှ်တုဲ အၚ်္ဂဇာတ်ဂှ်လေဝ် လုက်စုက်တေံဒး (နကဵုအၚ်္ဂဇာတ်ဇကုဂမၠိုၚ်) အိုတ်ရ၊ ကောန်ဂၠဴၝောံသၟတ်လဝ် ဗလိုက်ဂစိုတ်ဍာ်အိုတ်ရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “မုဟိုတ် ခမဳဂမၠိုၚ် မဒှ်တၞောဝ်ကျာ်ကောန်သၟိၚ်သာကျဝၚ် ညံၚ်ရဴမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်ကာမဂုဏ်ကီု ရပ်ကေတ် ဂြၚ်မဂမၠိုၚ်ကီု ။ ပ ။ ဒဒက်တဴဂၠဴၝောံဂမၠိုၚ် မၜိၚ်ကၠောံဍာ်အိုတ်ရော?” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် သ္ဂောံမိၚ်ကေတ် ဂလာန်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဟီုဂရိုဟ်ပျုတ်ဗ္ဒေက် ဟီုထ္ၜးဒုဟ်ဂှ်အိုတ်ဟေၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ ။ ပ ။ ယွံခမဳတအ် ဍာံပြဟာ ။ ပ ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ) ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး–
“ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ရပ်ဂြၚ်ဂမၠိုၚ် ဒဒက်တဴဂၠဴၝောံဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရပ် သၠကတောဝ်ဂမၠိုၚ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရပ် ကအ်ရ၊ ဟဂပ်ဝ်ရပ် တမ်ဗ္တရ၊ ဟဂပ်ဝ် (တိုန်) ဍိုက် ပ္ဍဲစၞိန်စးရ၊ ကုခမဳမတိုန်ဍိုက်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် နကဵုစိုတ်မထၞေန်စပ် ဟဂပ်ဝ်လုက်စုက်တေံအၚ်္ဂဇာတ်ရ၊ ကုခမဳ မလုက်စုက်တေံဒးဂှ် ဒးအာပတ်ထုလ္လစ္စယ်ရ။ ဟဂပ်ဝ်ဂစိုတ်ဂၠဴသၟတ်ရ၊ ကုခမဳမဂစိုတ်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဒးသ္ဂုတ်သွာတ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၃။ ပွမပါဲကၠေံ မပ္တံယာန်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၃။ ပ္ဍဲကာလမွဲအခိၚ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် အာတဴ နကဵုယာန် ဗ္ဂန်ၝောံတုဲ ညးတြုံဗက်ဒဳကီုနကဵုယာန် ဗ္ဂန်တၟက်တုဲ ညးဗြဴဗက်ဒဳကီုအိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကဵုပေါဲသဘၚ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါ ပေါဲသဘၚ်ကြုၚ်မဟဳအိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
“ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်အာ နကဵုယာန်ရ၊ ကုခမဳ မအာဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု နူဇနပိုဒ်ကောသလရး တၞဟ်နပွမဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကၠုၚ်တဴဍုၚ်သာရဝှ်မ္ဂး ဂိယဲအာ ပ္ဍဲအကြာဂၠံၚ်တရဴရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် ပါဲစျ်ေအာနူဂၠံၚ်တရဴတုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲသၟဝ်တမ်ဆုမွဲရ။
မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးခမဳဂှ်တုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ် အာတဴမုရဴဌာန်မွဲရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ သၟာန်အိုတ်ရ။ ယွံဒကာတအ် တၞဟ်နပွမဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ အဲက္ညအာဍုၚ်သာရဝှ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညညိ၊ ကြက်အာရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံဒကာတအ် အဲ အာဟွံမာန်ရ၊ ဂိယဲဒၟံၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ယွံတဳလပိုဉ် ဩဝ်က္ညညိ၊ ဩဝ်တိုန်ဍိုက်လတူယာန်ညိ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီအိုတ်ရ)။ ယွံဒကာတအ် ဟွံဗဗွဲရ၊ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲဒဝ်လဝ်ယာန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးတုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာဒှ်တုဲ ဟွံတိုန်ဍိုက်ယာန်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂှ် စိုပ်ဍုၚ်သာရဝှ်တုဲ ဟီုလဴဗ္စ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ် ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ကုခမဳမဂိယဲဂှ် ကဵုအခေါၚ်ယာန်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် “ယာန်မဗ္ဂန်ၝောံဂှ် ဂပ်ဝ်ဟာ၊ ယာန်မဗ္ဂန်တၟက်ဂှ် ဂပ်ဝ်ဟာ” ရဴဝွံ ကသပ်ဒှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ယာန်ဗ္ဂန်လဝ်တၟက်ကီု ယာန်မတံၚ်ဓဇက်ဓရိုဟ်နတဲကီု ကဵုအခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုခမဳမွဲဇကုဂှ် ဟိုတ်နူကွဳယာတိုန် (ကွဳကဆံက်ကွဳထၟုက်) တုဲ ဒှ်ဟွံတသိုခ်ဇကု ဗွဲမသကာတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဝဝ်ကီု သရေၚ်ကီု ကဵုခေါၚ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၄။ ပွမပါဲကၠေံ သၞာမသၠုၚ်သၞာမပြဲဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၄။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲတဴ သၞာမသၠုၚ်သၞာမပြဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ သၞာဂမၠိုၚ်တုန် ညးဍေံအိုတ်ရော?−
ဇံၚ်မၞုံကဵုဇိုၚ်ဇဂၠိုၚ် နူဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဒ္စာံလပုဟ်တဲကျာ် ပၞၚ်မၞုံကဵုရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်ပ္ဍဲဇိုၚ် ခေါဇဴဇၞော် မၞုံကဵုတသော်မဂၠိၚ် လတူနူပန်လပုဟ်၊ သၞာတသော်သတ် မစိစောန်လဝ် ရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်၊ သၞာတသော်သတ်သာ်ဗု၊ သၞာလး မဂပ်ဝ်ခၞံကၠောန်လဝ် နကဵုတသော်သတ် မၞုံကဵုဍောၚ်ပကဴ မစောန်ပြံက်တဴ၊ သၞာလး မပြိုက်လဝ်ချဵု၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုရုပ်တၟေၚ်တၟဟ်၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုတသာဲၜါလပါ်၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုတသာဲမွဲလပါ်၊ သၞာလးမတုတ်လဝ် နကဵုသောဝ်သုတ် မဇိၚ်ကၞတ်လဝ် နတောဝ်ထဝ်၊ သၞာလးပၠုပ်လဝ် တောဝ်သုတ် ပ္ဍဲအကြာတောဝ်ထဝ်တုဲ မဂပ်ဝ်တုတ်လဝ်၊ သၞာလးတသော်သတ်မဇၞော် ဗြဴသၟာလှ်ေစှ်တြဴဒတူတုဲ လှ်ေရုပ်ဂပ်၊ သၞာလးစးစိၚ်၊ သၞာလးစးချေံ၊ သၞာလးကွဳ၊ သၞာလးမဇိၚ်လဝ် နကဵုစၞာံဗြန်ၜါပိထပ် မသၟဟ်ကေုာံဗၞတ်ဇံၚ်၊ သၞာလးမပြဲ မကၠောန်လဝ် နကဵုစၞာံဒြာဲစၟဝ်၊ သၞာမၞုံကဵုဂၞဳက္ဍိုပ် ဂၞဳဇိုၚ်ၜါလပါ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ သၠဖ္ဍာန်ဗကေတ်တအ်ရောၚ်။
မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “တုပ်သၟဟ်ကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲတဴ သၞာမသၠုၚ် သၞာမပြဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ သၞာဂမၠိုၚ်တုန် ညးဍေံအိုတ်ရော?−
ဇံၚ်မၞုံကဵုဇိုၚ်ဇဂၠိုၚ် နူဗၞတ်ဗ္ၜတ်ဒ္စာံလပုဟ်တဲကျာ် ပၞၚ်မၞုံကဵုရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်ပ္ဍဲဇိုၚ် ခေါဇဴဇၞော် မၞုံကဵုတသော်မဂၠိၚ် လတူနူပန်လပုဟ်၊ သၞာတသော်သတ် မစိစောန်လဝ် ရုပ်သတ်ဒမြိုဟ်၊ သၞာတသော်သတ်သာ်ဗု၊ သၞာလး မဂပ်ဝ်ခၞံကၠောန်လဝ် နကဵုတသော်သတ် မၞုံကဵုဍောၚ်ပကဴ မစောန်ပြံက်တဴ၊ သၞာလး မပြိုက်လဝ်ချဵု၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုရုပ်တၟေၚ်တၟဟ်၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုတသာဲၜါလပါ်၊ သၞာလးတသော်သတ် မၞုံကဵုတသာဲမွဲလပါ်၊ သၞာလးမတုတ်လဝ် နကဵုသောဝ်သုတ် မဇိၚ်ကၞတ်လဝ် နတောဝ်ထဝ်၊ သၞာလးပၠုပ်လဝ် တောဝ်သုတ် ပ္ဍဲအကြာတောဝ်ထဝ်တုဲ မဂပ်ဝ်တုတ်လဝ်၊ သၞာလးတသော်သတ်မဇၞော် ဗြဴသၟာလှ်ေစှ်တြဴဒတူတုဲ လှ်ေရုပ်ဂပ်၊ သၞာလးစးစိၚ်၊ သၞာလးစးချေံ၊ သၞာလးကွဳ၊ သၞာလးမဇိၚ်လဝ် နကဵုစၞာံဗြန်ၜါပိထပ် မသၟဟ်ကေုာံဗၞတ်ဇံၚ်၊ သၞာလးမပြဲ မကၠောန်လဝ် နကဵုစၞာံဒြာဲစၟဝ်၊ သၞာမၞုံကဵုဂၞဳက္ဍိုပ် ဂၞဳဇိုၚ်ၜါလပါ် မဒှ်မွဲဟာန်ကေုာံ သၠဖ္ဍာန်ဗကေတ်တအ်ရောၚ်။
ကုခမဳမပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲ (သၞာဂမၠိုၚ်) ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၅။ ပွမပါဲကၠေံ စၞာံအိုတ်သီု
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၅။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံ သၞာမသၠုၚ်သၞာမပြဲဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲတဴ စၞာံဇၞော်ဂမၠိုၚ်မတွံဂး စၞာံဇာဒိသိုၚ် စၞာံကၠ စၞာံဗြန်အိုတ်ရ။
စၞာံဂမၠိုၚ်ဂှ် ကုတ်လဝ်ညဳသၟဟ်ကဵုဇံၚ်အိုတ်ရ၊ ညဳသၟဟ်ကဵုဂတဵုလေဝ် ကုတ်လဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဇံၚ်လေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမ္ၚးဇံၚ်လေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဂတဵုလေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမ္ၚးဂတဵုလေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ။
မၞိဟ်မဂေတ်ဂ္ၚေၚ်လၟေၚ်ဘာဂမၠိုၚ် ညာတ်ဒးတုဲ “တုပ်သၟဟ်ကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ်တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲတဴ စၞာံဇၞော်ဂမၠိုၚ်မတွံဂး စၞာံဇာဒိသိုၚ် စၞာံကၠ စၞာံဗြန်အိုတ်ရ၊ ကုခမဳမပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပါဲကၠေံ စၞာံဇၞော်ဂမၠိုၚ်ရ” ရဴဝွံ ပကၚ်ရၚ်တဴ စၞာံဂၠဴဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ စၞာံဂၠဴဂမၠိုၚ်ဂှ် ကုတ်လဝ်ညဳသၟဟ်ကဵုဇံၚ်အိုတ်ရ၊ ညဳသၟဟ်ကဵုဂတဵုလေဝ် ကုတ်လဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဇံၚ်လေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမ္ၚးဇံၚ်လေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲအပ္ဍဲဂတဵုလေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ၊ ပ္ဍဲမ္ၚးဂတဵုလေဝ် လးလဝ်အိုတ်ရ။
ခမဳမယုတ်မာမွဲဇကုဂှ် ဒှ်အ္စာမပြာပ်စဴသ္ၚိ ဥပးမယုတ်မာမွဲတၠရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမယုတ်မာဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်နူဂယး ဗိုက်ပဠဗဝ်သ္ၚာတုဲ ဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာတုဲမ္ဂး ပြာပ်စဴအာသ္ၚိဥပးမယုတ်မာဂှ်တုဲ ဂဇအ်ဒၟံၚ်သၞာမလးပညပ်လဝ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမယုတ်မာဂှ် ပြာပ်ကၠုၚ်ဇရေၚ်ခမဳမယုတ်မာဂှ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် ခမဳမယုတ်မာဂှ်မ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ကုဥပးမယုတ်မာဂှ် ကၠောန်ဂၠဴမဴတှ် ဍောတ်သွတ်ကျေဝ်ဂေါဝ်တုဲ ထေက်ကဵုဗဵုသ္ၚေဝ် မလေပ်ကတဵုဒှ်စိုတ်ဇြုၚ်ကေဝ် မစောန်ပြံၚ်ဍေံဍံက်ဍေန်တဴ ညံၚ်ရဴဗြန်သၟတ် (ကၠမပၞဟ်) နွံရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမယုတ်မဴဂှ် မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ်တဴ ကောန်ဂၠဴမဴတှ်ဂှ် စေအ်စေအ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမယုတ်မာဂှ် “ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ် မုဟိုတ် မၠာ်သ္ၚေဝ်ရံၚ်ပစေအ်လဝ် ကောန်ဂၠဴမဴတှ်ဂှ်ရော?” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ ခမဳမယုတ်မာဂှ်ရ။ ယွံကောန်တၠ အဲ နွံပၟိက်ကဵုစၞာံ ကောန်ဂၠဴမဴတှ်ဝွံရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမယုတ်မာဂှ် ဂစိုတ်ထောံ ကောန်ဂၠဴမဴတှ်ဂှ်တုဲ သံက်သယျာစၞာံတုဲမ္ဂး ကဵုဒါန်ကုခမဳမယုတ်မာဂှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမယုတ်မာဂှ် ဂြောပ်ကၠေံစၞာံတုဲ နကဵုသိုပ်တုဲ အာရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဂၠံၝောံယာဲမထၞေန်စပ်ကဵုကောန်ဂှ် ဗွဲလၟေၚ်ဗက်ကၠုၚ် နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ ခမဳမယုတ်မာဂှ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ မုဟိုတ် ဂၠဴၝောံဇၞော်ဝွံ ဗက်ကၠုၚ်စုက်စုက် နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴတၠအဲရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ။
ယွံကောန်တၠတအ် အဲလေဝ် “မုဟိုတ် ဂၠဴၝောံဇၞော်ဝွံ ဗက်ကၠုၚ်စုက်စုက် နူလက်ကရဴ နူလက်ကရဴ အဲဂှ် ဟွံတီရ” ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် သကိုပ်သ္ၚာ ခမဳမယုတ်မာဂှ် ကၠေဝ်ဗာန်ဒၟံၚ်နကဵုဆီရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် “ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ပသာ်သ္ပလဝ် သကိုပ်သ္ၚာဝွံရော?” ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမယုတ်မာဂှ် ဟီုလဴဗ္စဟိုတ်ပရူပရာဂှ် ကုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။ ယွံကောန်တၠ တၠအဲ ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲပွမဂစိုတ်လမျီုညးဟာ ရဴဝွံ သၟာန်အိုတ်ရ၊ ယွံကောန်တၠတအ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ရ ရဴဝွံ (ဟီုသ္ဂးရ)။
ခမဳပၟိက်အောန်ဂမၠိုၚ်ဂှ် “မုဟိုတ် ခမဳဂှ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲပွမဂစိုတ်လမျီုညးရော? တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် ဂပ်ဝ်ဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဂစိုတ်လမျီုညးရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးတဴ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လျီုညးရ ဟွံသေၚ်ဟာ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ဂရၚ်ပတီဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုဂကောံခမဳ ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး “ယွံခမဳ တၠအဲ ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲပွမဂစိုတ်လျီုရ ဟီုဂှ် ဍာံပြဟာ” ရဴဝွံ စၟဳစၟတ်သၟာန်သၟုက် ခမဳမယုတ်မာဂှ်ရ။ ဍာံပြရ ယွံကျာ်မၞုံပိုဉ် ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မပတၠပိုဉ်တြဴပြကာ ဟီုဂရိုဟ်ရ ။ ပ ။ ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) တၠအဲ မုဟိုတ် ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပွမဂစိုတ်လမျီုညးရော? ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) နဟိုတ်မဂၠိုၚ်ဂၠၚ် အဲ ဂပ်ဝ်ဟီုဂရိုဟ်တဴ ပွမဂစိုတ်လမျီုညးရ ဟွံသေၚ်ဟာ၊ ဂပ်ဝ်ထိုၚ်သးတဴ ပွမဝေၚ်ပါဲကၠေံ နူပွမဂစိုတ်လမျီုညးရ ဟွံသေၚ်ဟာ။
ယွံတြုံမလ္ၚုသၟး (နူမဂ်ဖိုလ်) (ပွတၠအဲ သ္ပဒး) ဝွံ ကုညးဟွံလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ဂမၠိုၚ်ဏီ တၞဟ်နပွမကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက်ကီု ။ ပ ။ ဟီုဂရိုဟ်တုဲ တွံကဵုဂလနာ်ဓရ်တုဲမ္ဂး “ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ် ပ္ဍဲပွမဂစိုတ်လမျီုညးရ၊ ကုခမဳမကဵုဒဂိုန်ဂိုၚ်ကေတ်ဂှ် ဂပ်ဝ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဗွဲမဗဗွဲကဵုဓရ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲ စၞာံဂၠဴရ၊ ကုခမဳမပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ဟဂပ်ဝ်ပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲ စၞာံမမိက်ကဵုမွဲမွဲရ၊ ကုခမဳမပကၚ်ရၚ်သုၚ်စောဲဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုခမဳဂမၠိုၚ်ရ။
၁၅၆။ မပ္တံပွမကဵုအခေါၚ်ဂြပ်ခရှ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၆။ ပ္ဍဲအဃောအခိၚ်ဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကွိၚ်ဂြောပ်ပဠက်လဝ် ဇံၚ်ဂတဵုဂမၠိုၚ် နကဵုစၞာံအိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာရဴဝွံမ္ဂးဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဂဇအ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နပွမဂဇအ် ဂြပ်ခရှ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ၊ တၞဟ်နတိက်ဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဒက်ဂြေန်လဝ် ဘာဂမၠိုၚ် နကဵုဇုက်စၞာံဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ခမဳဂမၠိုၚ် မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာရဴဝွံမ္ဂးဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဂဇအ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် အယာံမာတ်ဒက်ပါတ်လဝ်ဗ္ဒၚ်ဂှ် (ဒလာဲတုဲ) တၞဟ်နဂဇအ်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳဆဗ္ဗဂ္ဂဳဂမၠိုၚ် လိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ လုပ်အာအပ္ဍဲကွာန်အိုတ်ရ။ မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် “တုပ်သၟဟ်ကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မဒုၚ်စသိုၚ် တသိုခ်ကာမဂုဏ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ ဟီုဂရိုဟ်အိုတ်ရ၊ ပျုတ်ဗ္ဒေက်အိုတ်ရ၊ ဟီုထ္ၜးဒုဟ်အိုတ်ရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် သီုမလိုန်ဍိုက်လဝ်ဒၞပ် ဟဂပ်ဝ်လုပ်အပ္ဍဲကွာန်ရ၊ ကုခမဳမလုပ်ဂှ် ဒးအာပတ်ဒုက္ကဋ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ခမဳမွဲဇကု ဂိယဲဒၟံၚ်ရ၊ စာ်စ္ဍးကေုာံဒၞပ်တုဲ တၞဟ်နလုပ်အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ဟွံသၟဟ်ရထရ။ ဂရၚ်ပတီ ဟိုတ်ပရူပရာဝွံ ကုတဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲအိုတ်ရ။ “ယွံခမဳတအ် ကုခမဳမဂိယဲဂှ် သီုမလိုန်ဍိုက်လဝ်ဒၞပ် တၞဟ်နလုပ်အပ္ဍဲကွာန်ဂှ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
၁၅၇။ ဝတ္ထုသောဏကုဋိကဏ္ဏ
ပလေဝ်ဒါန်၂၅၇။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ် သ္ပဒတဴတန်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဒဵုပပတက ဇရေၚ်ဍုၚ်ကုရရဃရ လုပ်လၟိဟ်အဝန္တိရးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမၞုံယၟုသောဏ မဝက်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ် မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲကိုဋ်ဂှ် ဒှ်ညးကၠောန်ၜိုတ်ဥပကာ တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥပးမၞုံယၟုသောဏ မဝက်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ် မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲကိုဋ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ဓရ်တဳလပိုဉ် ဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဍိက် ဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုၚ်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးပဒတဴ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသၚ်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက်ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဂမၠိုၚ် မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါၚ်ဘဝခမဳရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ်ဂှ် ဩဝ်သ္ပကဵုအဲဍိက် ထပိုဲခမဳညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ်ရ။
ယွံသောဏ စဵုကဵုလအိတ်လမျီု တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ မ္ဒးတိက်ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် မ္ဒးမမွဲဗဂါပ်ဓဝ်ဟေၚ်ဂှ် ဇြိုၚ်သန်ရ၊ ယွံသောဏ ဗတိုက်ဖအောဝ်ရ၊ တၠအဲ ပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ဂှ်ဟေၚ် ဒှ်မၞိဟ်တုဲ ဗွဲမဗဗွဲကဵုအခိၚ်အခါ (မပ္တံတ္ၚဲဥပေါသ်) ဩဝ်ဒ္ဂေတ်လ္ၚတ် ဒ္ဂေတ်မပြဲ မတွံဂး ဒၠောံဗတောန်ကျာ် မဒးတိက်ညးမွဲဓဝ်ဟေၚ် မ္ဒးစမွဲဗဂါပ်ဓဝ်ဟေၚ်ညိ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပွမပတိတ်ဇြဟတ် ရဴဝွံမ္ဂး သ္ပခမဳရ ဒဒက်တဴဥပးမၞုံယၟုသောဏ မတက်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ် မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲကိုဋ်ဂှ် လလမ်အာရ။
မရနုက်ကဵုၜါဝါလေဝ် ဥပးမၞုံယၟုသောဏ မဝက်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ်ထေက်တန်ၚုဟ်မးမွဲကိုဋ်ဂှ် ။ ပ ။ မရနုက်ကဵုပိဝါလေဝ် ဥပးမၞုံယၟုသောဏ မဝက်လဝ်ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ် မထေက်တန်ၚုဟ်မွဲကိုဋ်ဂှ် ပြာပ်အာဇရေၚ်တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ်တုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ်တုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ဓရ်တဳလပိုဉ်ဟီုတွံလဝ်ဂှ် ဗွဲမထေက်ကြိုက် အဲဍိက်ဂွံတီကေတ်ရ၊ (အတိုၚ်ဂွံတီကေတ်လဝ်ဂှ်) ညးမပဒတဴပ္ဍဲအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် တၞဟ်နဂွံဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်ဒ္ဂေတ်မပြဲ မဍိုက်ပေၚ်သအးဇ္ၚးစၟတ် မတုပ်သၟဟ်ကဵုကၞုသၚ်ပေါတ်လဝ်တၟိဝွံ ဟွံလောဲသွာရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် အဲဍိက်ကးပါဲကၠေံ သော်က္ဍိုပ်သော်သၟိပ်တုဲမ္ဂး သၠောံလတက်ကေတ် ယာတ်ဂမၠိုၚ်မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်တုဲ နူအဝေါၚ်ဘဝခရှ်ဂှ် မိက်ဂွံလုပ်စိုပ် အဝေါၚ်ဘဝခမဳရ၊ ယွံတဳလပိုဉ် တဳလပိုဉ်ဂှ် ဩဝ်သ္ပကဵုအဲဍိက် ထပိုဲခမဳညိ” ရဴဝွံ ဂရၚ်ပတီ တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာဲ သ္ပကဵုထပိုဲ ဥပးမၞုံယၟုသောဏ မဝက်လဝ် ကယျိုၚ်ကယျဝ်ကတောဝ် မထေက်တန်ကဵုၚုဟ်မွဲကိုဋ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် အဝန္တိရးဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာပထဂှ် ခမဳအောန်တဴရ၊ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ် နမကလိလောန်ပိသၞာံ ဗွဲမဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ်ကဵုဂကောံခမဳ မၞုံဂကောံစှ်ဇကု နူဌာန်ဂှ်ဂှ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ပကဵုခမဳပယျၚ် တဳလပိုဉ်သောဏရ။
၁၅၈။ ခဏ်ထ္ၜးကဵုလာဘ်မဟာကစ္စာဲမသုန်သာ်
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် လိုက်ဝှ်တုဲ ကုတဳလပိုဉ်သောဏ မပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ်ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြ “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် မၞုံကဵုဂုဏ်ရူပကာယမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုဂုဏ်ဓမ္မကာယမြဴသာ်ဝွံရ ရဴဝွံ အဲ အယာံမာတ်ကေၚ်မိၚ်ဟေၚ်ရ၊ အဲဟွံကေၚ်ညာတ်ကေတ် ဂတမတ်ပြာပြာကဋ်ကဋ်ရ၊ ယဝ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ကဵုအခေါၚ်ကဵုအဲမ္ဂး၊ အဲ အာတဴ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သောဏ ပ္ဍဲအခိၚ်ပယျာံသဝ် ဒၠိုက်ကတဵုနူမသတၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပြာပ်အာဇရေၚ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲတုဲ “ယွံတဳလပိုဉ် ကုအဲဍိက် မပြာပ်အာဌာန်လ္ၚုသ္ၚိတ်ဇြတုဲ ပဒတဴဒၟံၚ် ဗွဲမသ္ၚိတ်ဇြဂှ် ‘တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် မၞုံကဵုဂုဏ် ရူပကာယမြဴသာ်ဝွံရ၊ မၞုံကဵုဂုဏ်ဓမ္မကာယမြဴသာ်ဝွံရ ရဴဝွံ အဲ အယာံမာတ်ကေၚ်မိၚ်ဟေၚ်ရ၊ အဲဟွံကေၚ်ညာတ်ကေတ် ဂတမတ်ထေၚ်ထေၚ်ရ၊ ယဝ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ကဵုအခေါၚ်ကဵုအဲမ္ဂး၊ အဲ အာတဴ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ်ရ’ ရဴဝွံ ကသပ်စိုတ်ဒှ်ရ။ ယွံတဳလပိုဉ် ယဝ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ် ကဵုအခေါၚ်ကဵုအဲဍိက်မ္ဂး၊ အဲဍိက် အာတဴ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ဂှ်ရ” ရဴဝွံ(ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံသောဏ ခိုဟ်သန်ရ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယွံသောဏ တၠအဲ ဩဝ်အာတဴ တၞဟ်နဗဵုလ္ၚောဝ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ဒုၚ်ပူဇဴတၟေၚ် မဂြၚ်တီကေတ် ဓရ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု အလဵုဇကုမဍာံစၟတ်ညိ။ ယွံသောဏ တၠအဲ ကြက်သ္ဂောံဗဵုလ္ၚောဝ်ကေတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ မထေက်ကဵုဗဵုလ္ၚောဝ် မၞုံကဵုလျုၚ်ဇြုၚ်သ္ဍိုက် မၞုံကဵုဣန္ဒြဳမညိၚ်ဝတ် မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်ၜိုဟ်သတိုတ် မအာစိုပ်ပညာမပြဲ ပွမတန်ကြန်မပြဲတုဲ မၞုံကဵုဂၠမ်စိုတ်မယေန်သၞာၚ် မၞုံကဵုဒ္ဂေတ်လ္ၚတ်သဳလမသ္ၚဵလလမ်မၚ်မွဲ မၞုံကဵုဝဳရိယိန္ဒြဳမဂပ်ဝ်ပတိတ်ဇြဟတ် မစ္ဍးသ္ၚောဲအာနူပွသရာပါပ်ဂှ်ရ။
ယွံသောဏ အာသာ်ဂှ်တုဲမ္ဂး တၠအဲဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ် အ္စာဥပဇ္ၛာယ် အဲဍိက်ဂှ် လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် နကဵုကၞိပ်မပြဲရ” ရဴဝွံ နကဵုဂလာန်အဲ ဩဝ်လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် နကဵုကၞိပ်မပြဲညိ။ ရဴဝွံလေဝ် ဩဝ်ဂရၚ်ပတီညိ။
(၁) “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဝန္တိရး ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာပထဂှ် ခမဳအောန်တဴရ၊ အဲဍိက် နမကလိလောန်ပိသၞာံ ဗွဲမဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် ကဵုဂကောံခမဳ မၞုံဂကောံစှ်ဇကု နူဌာန်ဂှ်ဂှ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရးဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာပထ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ဥပသမ္ပဒကမ် နကဵုဂိုဏ်မအောန်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
(၂) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် တိကမၠေတ်လမ္စံက်မတိုန်လတူတိပၞေတ်ဇိုၚ်ဂၠဴ ‘တိခလံက်ခနက်’ ဂှ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်သကာတ်မြဟ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးထပ်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
(၃) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် သ္ပဇၞော်ကဵုပွမဟုမ်ဍာ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ် ရဴဝွံမ္ဂး သအးဇ္ၚးကဵုဍာ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ပွမဟုမ်ဍာ်လၟိုန်ဟွံပိုတ်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
(၄) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ်ဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာဲဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး ပ္ဍဲဇနပိုဒ်မဇ္ၛိမရးဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴလးတဴသကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ကြဴကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်သ္ၚေအ်ကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ် မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဒလုံကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဇန္တူကီု ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂး စၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်သၞာလးစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
(၅) ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ‘ကဵုဒါန်သ္ၚာဝွံ ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံရ’ ရဴဝွံ ကဵုတဴဒါန်သ္ၚာ ကုခမဳဂမၠိုၚ်မအာစိုပ်မ္ၚးသိမ်အိုတ်ရ။ ခမဳသဟဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၠုၚ်တုဲ ‘ယွံကောန်တၠတအ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုဝွံ ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုတၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘လ္ပကဵုဒှ်ဝိနယ်ကမ်ပွမဒးသၠး ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိ’ ရဴဝွံ (သမ္တိကေတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာရဴဝွံမ္ဂးဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုပြယာဲမဂပ်ဝ်ပ္ဍဲသ္ၚာဟာလေဝ် ဟွံတီရ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီညိ” ရဴဝွံ (ဟီုဗကန်ရ)။
“ခိုဟ်သန်ရ ယွံတဳလပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သောဏ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ် ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲမ္ဂး လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် သ္ပရှ်ေသှ်ေရဴဂဴ လပှ်သီဂိုၚ်ဒေပ် သၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်တုဲ သီုမဂိုၚ်ကေတ်ဗဗေၚ်သ္ၚာ က္ညစ္ဍးအာဍုၚ်သာရဝှ်ရ။ အတိုၚ်လၟေၚ်လၟေၚ် က္ညအာမ္ဂး ပြာပ်စိုပ်အာဘာဇေတဝန် မဒှ်အာရှာမ်အနာထပိဏ္ဍိကသေဌဳ အဒှ်ဇရေၚ်ဍုၚ်သာရဝှ် ဇရေၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲ လ္ၚောဝ်သ္ပဝတ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဂဇအ်ဒမံၚ် ပ္ဍဲဒၞါဲမွဲရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် “ယွံအာနန္ဒ ဩဝ်လးကဵုဒၞါဲ သွက်ခမဳကၟုဲအာဂန္တုကဝွံညိ” ရဴဝွံ သ္ဂးကဵုတဳလပိုဉ်အာနန္ဒရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်အာနန္ဒဂှ် “တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ‘ယွံအာနန္ဒ ဩဝ်လးကဵုဒၞါဲ သွက်ခမဳ ကၟုဲအာဂန္တုကဝွံညိ’ ရဴဝွံ ဖအောဝ်စကာအဲရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နွံပၟိက်တၞဟ်နပဒတဴ ပ္ဍဲမွဲဘာဓဝ် ကေုာံခမဳဂှ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ နွံပၟိက်တၞဟ်နပဒတဴပ္ဍဲမွဲဘာ ‘ဂန္ဓကုဋဳ’ ဓဝ် ကေုာံတဳလပိုဉ်သောဏရ” ရဴဝွံ (ဗှ်ဗၞုဟ်ကေတ်တုဲ) ကုတဳလပိုဉ်သောဏ ပ္ဍဲဘာဂန္ဓကုဋဳ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပဒတဴရ။
၂၅၈။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိဒဉ်ကျာ်တြဲဂှ် စဵုကဵုဗ္တံဂၠးလောန် ကဵုကလိလောန်အာ (အခိၚ်) ပ္ဍဲအမှဲအာကးတုဲ လုပ်အာဘာရ။ တဳလပိုဉ်သောဏလေဝ် စဵုကဵုဗ္တံဂၠုလောန် ကဵုကလိလောန်အာ (အခိၚ်) ပ္ဍဲအမှဲအကးတုဲ လုပ်အာဘာရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဖလာၚ်ဂယးပြဟ် ဗ္တံဂှ် ဒၠိုက်ကတဵုတုဲ “ယွံခမဳ ဓရ်သွက်ဂွံ ဖ္ဍောတ်ဂှ် ဩဝ်ကဵုပြာကဋ် ဉာဏ်တၠအဲညိ” ရဴဝွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် တဳလပိုဉ်သောဏရ။
“ခိုဟ်သန်ရ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ်” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သောဏ ဒုၚ်ဝန် ကုတဳလမၞုံပုဉ်ကျာ်တြဲတုဲမ္ဂး ဖ္ဍောတ်တဴ သုတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု (မပ္တံသုတ်ကာမ) မကၠုၚ်ပ္ဍဲအဋ္ဌကဝဂ် နကဵုရမျာၚ်ရ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂှ် ပ္ဍဲလအိတ်မဖ္ဍောတ်ဗွဲမသာယျာ တဳလပိုဉ်သောဏဂှ် ကဵုသာဓုကာရ။
ယွံခမဳ ခိုဟ်သန်ရ ခိုဟ်သန်ရ၊ ယွံခမဳ ဗွဲစၟတ် တၠအဲ ကတ်ဗတောန်လဝ် သုတ်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု (မပ္တံသုတ်ကာမ) မကၠုၚ်ပ္ဍဲအဋ္ဌကဝဂ် ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ သ္ပပၠုပ်လဝ်စိုတ်ဗွဲမ္ဒးရး၊ ပကၚ်ရၚ်လဝ်ဗွဲမ္ဒးရးရ၊ (ဍိုက်ပေၚ်တဴမပ္တံဌာန်ကရိုဏ်တုဲ) ကေုာံရမျာၚ်ခိုဟ်ဆာဲလေဝ် ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ ကေုာံဂလာန် မသောၚ်ကၠးဖ္ဍး ဒုဟ်လေဝ်ဟွံမွဲ ပွမပဠဴဟဠူလေဝ်ဟွံမွဲ မလေပ်ကဵုတီကေတ် အရထလေဝ်ဍိုက်ပေၚ်ရ၊ ယွံခမဳ တၠအဲ ဂွံမုစိဝသ်ရော? ရဴဝွံ သၟာန်တိုန်ဂှ် ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ဂွံမွဲဝသ်ဟေၚ်ရ ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။
ယွံခမဳ တၠအဲ မုဟိုတ် လအ်လရဴဝွံမှ ဂွံသ္ပခမဳရော? ရဴဝွံ သၟာန်တိုန်ဂှ် “ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဲဍိက် ညာတ်ကေတ်ဗွဝ်ဒုဟ် ပ္ဍဲကာမဂုဏ်ဂမၠိုၚ်ဝွံတုန် လအ်လကာဖာရ၊ ၜိုန်ညာတ်သာ်ဂှ်လေဝ် ညးမပဒတဴပ္ဍဲအဝေါၚ်ခရှ်ဂမၠိုၚ် က္ဍန်ဂြက်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကမၠောန်ကေၚ်ကာဂၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုဒးကၠောန်သ္ပဂၠိုၚ်အိုတ်ရ” ရဴဝွံ (ဂရၚ်ပတီရ)။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တီကေတ်ဟိုတ်ဂှ်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်အခါဂှ်−
“ညးမဒှ်ညးသပ္ပုရိုဟ်ဂှ် ညာတ်ကေတ် ဗွဝ်ဒုဟ် ပ္ဍဲလောကတုဲ ဟိုတ်မတီကေတ်ဓရ်နိဗ္ဗာန်မစာ်စ္ဍးနူဥပဓိဂှ်ရ ဟွံမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲပွသရာံပါပ်ရ၊ ပူဂိုလ်မသအးဇ္ၚးဂှ် ဟွံမိပ်လဟိၚ် ပ္ဍဲပွသရာံပါပ်ရ” ရဴဝွံ ကြီုဂအောတ်မြော်တိုန် ဥဒါန်ဝွံရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် တဳလပိုဉ်သောဏဂှ် “အခိၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ဟီုဂလာန်ကဵုအဲ ဗွဲမအိုဟ်တၟိုဟ်ဝွံတုန် ဒှ်အခိၚ် (သွက်ဂွံဂရၚ်ပတီ) ဂလာန်ဗကန် အ္စာဥဇ္ၛာယ်အဲမဗကန်နၚ်ရ” ရဴဝွံ တဳလပိုဉ်သောဏ ဒၠိုက်ကတဵုနူဒၞါဲတုဲ လ္ၜက်ကၠေဟ်ပတိုန် သ္ၚာကၞေဟ် ပ္ဍဲလတူပၞးပါဲမွဲလပါ် မာဖျေံက္ဍိုပ် ပ္ဍဲဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ်တုဲ ဂရၚ်ပတီတိုန် ရဴဝွံရ။
“ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ် မဒှ်အ္စာဥပဇ္ၛာယ်အဲဍိက်ဂှ် လ္ၚောဝ်ဂၠးဇိုၚ်တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲဂမၠိုၚ် နကဵုကၞိပ်မပြဲရ၊ ရဴဝွံ ဩဝ်ဂရၚ်ပတီညိ။ ‘ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် အဝန္တိရး ဇနပိုဒ်ဒက္ခိဏာပထဂှ် ခမဳအောန်တဴရ၊ အဲဍိက် နမကလိလောန်ပိသၞာံ ဗွဲမဒှ်လၟောၚ်ဍောၚ်ၜိုတ် ကဵုဂကောံခမဳ မၞုံဂကောံစှ်ဇကု နူဌာန်ဂှ်ဂှ် ကောံဓရီုတုဲမ္ဂး ကလိဂွံဒဒှ်ခမဳပယျၚ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးသကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ဥပသမ္ပဒကမ် နကဵုဂိုဏ်မအောန်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် တိကမၠေတ်လမ္စံက်မတိုန်လတူတိပၞေတ်ဇိုၚ်ဂၠဴ ‘တိခလံက်ခနက်’ ဂှ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်သကာတ်မြဟ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးထပ်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်သ္ပဇၞော်ကဵုပွမဟုမ်ဍာ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ် ရဴဝွံမ္ဂး သအးဇ္ၚးကဵုဍာ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ် ပွမဟုမ်ဍာ်လၟိုန်ဟွံပိုတ်ဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ်ဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာဲဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ဗွဲဥပမာမ္ဂး ပ္ဍဲဇနပိုဒ်မဇ္ၛိမရးဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴလးတဴ သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ကြဴကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်သ္ၚေအ်ကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ် မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဒလုံကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဇန္တူကီု ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂး စၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုအခေါၚ်သၞာလးစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲဟာလေဝ် ဟွံတီရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ‘ကဵုဒါန်သ္ၚာဝွံ ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံရ’ ရဴဝွံ ကဵုတဴဒါန်သ္ၚာ ကုခမဳဂမၠိုၚ်မအာစိုပ်မ္ၚးသိမ်အိုတ်ရ။ ခမဳသဟဓရ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ကၠုၚ်တုဲ ‘ယွံကောန်တၠတအ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် မၞုံယၟုဝွံ ကဵုဒါန်သ္ၚာ ကုတၠအဲရ’ ရဴဝွံ ဟီုသ္ဂးအိုတ်ရ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ဂှ် ‘လ္ပကဵုဒှ်ဝိနယ်ကမ်ပွမဒးသၠး ကုပိုဲညးဂမၠိုၚ်ညိ’ ရဴဝွံ (သမ္တိကေတ်တုဲ) မၞုံကဵု ‘သံသယကုက္ကုစ္စ’ ပွမချပ်သၠေဟ်ပၟာရဴဝွံမ္ဂး ဟွံဂပ်ဝ်ဒှ်တုဲ ဟွံဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်အိုတ်ရ။ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုပြယာယ်မဂပ်ဝ်ပ္ဍဲသ္ၚာဟာလေဝ် ဟွံတီရ” ရဴဝွံ (ဩဝ်ဂရၚ်ပတီညိ ရဴဝွံ) ဂရၚ်ပတီရ။
၂၅၉။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟိုတ်အရာဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ တွံကဵုဂလာန်ဓရ်တုဲမ္ဂး ကော်လၟိၚ်တိုန် ခမဳဂမၠိုၚ်ရ၊ “ယွံခမဳတအ် အဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် ခမဳအောန်တဴရ၊ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကဵုအခေါၚ်သ္ပယျၚ် နကဵုဂိုဏ်မၞုံကဵုမသုန်ဇကုမ္ဂး ဝိနယ်ဓိုရ်ရ။
ပ္ဍဲဂလာန်ဂှ် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲလပါ်ဒိုဟ်ဗၟံက် နိဂီုမၞုံယၟုဂဇၚ်္ဂလ နွံရ။ နူလပါ်မ္ၚးနိဂီုဂှ် တၞံအံၚ်ရေၚ်ဇၞော် နွံရ၊ လပါ်မ္ၚးနူတၞံအံၚ်ရေၚ်ဇၞော်ဂှ်တုန် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်မ္ဂးရ၊ လပါ်အပ္ဍဲတုန် မဇ္ၛိမရးမ္ဂးရ။
ပ္ဍဲလပါ်ဒိုဟ်အဂၞဲ ကြုၚ်မၞုံယၟုသလ္လဝတဳ နွံရ၊ လပါ်မ္ၚးနူကြုၚ်သလ္လဝတဳဂှ်တုန် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်မ္ဂးရ၊ လပါ်အပ္ဍဲတုန် မဇ္ၛိမရးမ္ဂးရ။ ပ္ဍဲလပါ်ဒိုဟ်သၠုၚ်ကျာ နိဂီုမၞုံယၟုသောတကဏ္ဏိ နွံရ၊ လပါ်မ္ၚးနူနိဂီုဂှ်တုန် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ် မ္ဂးရ၊ လပါ်အပ္ဍဲတုန် မဇ္ၛိမရးမ္ဂးရ။ လပါ်ဒိုဟ်ပလိုတ် ကွာန်ဗဗၞးမၞုံယၟုထူဏ နွံရ၊ လပါ်မ္ၚးကွာန်ဂှ်တုန် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်မ္ဂးရ၊ လပါ်အပ္ဍဲတုန် မဇ္ၛိမရးမ္ဂးရ။ ပ္ဍဲလပါ်ဒိုဟ်သၟဝ်ကျာ ဒဵုမၞုံယၟုဥသဳရဒ္ဓဇ နွံရ၊ လပါ်မ္ၚးနူဒဵုဂှ်တုန် ဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်မ္ဂးရ၊ လပါ်အပ္ဍဲတုန် မဇ္ၛိမရးမ္ဂးရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ် မၞုံသဘဴရဴဝွံ ကဵုအခေါၚ်ပပယျၚ် နကဵုဂိုဏ်မၞုံကဵုမသုန်ဇကုမ္ဂး ဝိနယ်ဓိုရ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် တိကမၠေတ်လမ္စံက်မတိုန်လတူ တိပၞေတ်ဇိုၚ်ဂၠဴ ‘တိခလံက်ခနက်’ ဂှ် ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်သကာတ်မြဟ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကဵုအခေါၚ် ဒၞပ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးထပ်ရ။
ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပဇၞော်ကဵုပွမဟုမ်ဍာ်အိုတ်ရ၊ မၞုံကဵုကွေတ်ရဴဝွံမ္ဂး သအးဇ္ၚးနကဵုဍာ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကဵုအခေါၚ် ပွမဟုမ်ဍာ်လၟိုန်ဟွံပိုတ်ရ။
ယွံတဳလမၞုံပိုဉ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာ်ဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာဲဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်မဇ္ၛိမရးဂမၠိုၚ် ညံၚ်ရဴလးတဴ သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ကြဴကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်သ္ၚေအ်ကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ် မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဒလုံကီု သကဝ်ဂမၠိုၚ်မတာန်လဝ် နကဵုကၟတ်ဇန္တူကီု ယွံခမဳတအ် တုပ်သၟဟ်သာ်ဂှ်ဟေၚ် ပ္ဍဲအဝန္တိရး ရးဒကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် လးတဴစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂး စၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲဂမၠိုၚ်အိုတ်ရ။ ယွံခမဳတအ် ပ္ဍဲဇနပိုဒ်ပစ္စန္တရးဂမၠိုၚ်အိုတ်သီု ကဵုအခေါၚ် သၞာလးစၞာံဂမၠိုၚ် မတွံဂးစၞာံသဵု စၞာံဗ္ၜေံ စၞာံဒြာဲရ။
ယွံခမဳတအ် မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ‘ကဵုဒါန်သ္ၚာဝွံ ကုခမဳမၞုံယၟုဝွံရ’ ရဴဝွံ ကဵုတဴဒါန်သ္ၚာ ကုခမဳဂမၠိုၚ် မအာစိုပ်မ္ၚး (ဥပစာရ) သိမ်အိုတ်မ္ဂး၊ ယွံခမဳတအ် ဗၞတ်ဟွံစိုပ်တဲဇကုဏီ ဟွံအာစိုပ်ရိုဟ်လၟိဟ် (မဂပ်ဝ်ပတိုန်အဓိဋ္ဌာန်) ရ။ ယွံခမဳတအ် တၞဟ်နဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ် ကဵုအခေါၚ်ရ” ရဴဝွံ (သ္ဂးရ)။
စမ္မက္ခန္ဓကပဥ္စမတုဲရ။
၁၅၉။ စမ္မက္ခန္ဓက ဗွဲခမ္ဍန်
ပလေဝ်ဒါန်သၟိၚ်ဇၞော်မဂူ မဂွံအလဵုအသဳ ကွာန်ဒ္စာံဠက်ဂှ် ကဵုကော်ကောန်သေဌဳသောဏ၊ မှာထေရ်သာဂတ ထ္ၜးကဵုဥတ္တရိမနုဿဓမ္မ ပ္ဍဲဒဵုဂိဇ္ၛကုဋ်။ သောဏ သ္ပခမဳ၊ ပတိတ်ဇြဟတ်ဓရ်လောန်ကာဲတုဲ ဇိုၚ်တဳလပိုဉ်သောဏဗကးအိုတ်၊ ပွမတွံကဵု ဥပမာစံၚ်ထၞ၊ ပွမကဵုအခေါၚ်ဒၞပ်မွဲဂၠး၊ ဒၞပ်မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်သာ်လမ္စံက်အိုတ်သီုကီု၊ ဒၞပ်မဖျောန်လဝ် ဍာ်လွံက်သာ်ထဝ်ကီု ဒၞပ်မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်သာ်ဗကေတ်ကီု၊ ဒၞပ်မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်သာ်ဗကေတ်မြံၚ်ကီု၊ ဒၞပ်မဖျောန်လဝ်ဍာ်လွံက်သာ်ဒမျိုၚ်ကီု၊ ဒၞပ်မဖျောန်လဝ်နဍာ်လွံက် မတုပ်သာ်စၞိန်စၞဂဂဳ, သာ်ဖျိုဟ်ကီု၊ ဒၞပ်မပကီုလဝ်ဇုက်ကရေပ် နကဵုဍာ်လွံက်ဂမၠိုၚ်အိုတ်သီုဂှ်ကီု ပါဲကၠေံရ။ ဒၞပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်ဒၞေဟ်ကီု၊ ဒၞပ်ဂြောပ်ဗ္ဒန်စးဇိုၚ်ကီု၊ ဒၞပ်ပြိုက်ချဵု ဒၞပ်စောန်ပြံၚ်ဍံက်ဍေန် ညံၚ်သၞေၚ်ထဝ်ရဝကာ် ဒၞပ်ပကီုလဝ်ဇုက်ကရေက် ညံၚ်ရဴဒြၚ်ဗ္ၜဂမၠိုၚ်ကီု ဒၞပ်မကီုလေဝ် ဇုက်ကရေပ် ညံၚ်ရဴၚာၚ်ဂတာမ်ၚာၚ်အယဴ ဒၞပ်မဇိၚ်လဝ် နဍုတ်မြာ် ဒၞပ်မစိစောန်ဂမၠိုၚ်ကီု ဒၞပ်ဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံဇာဒိသိုၚ် စၞာံကၠဂမၠိုၚ်ကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံဗြန်ကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံကၠသာန်ကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံဖေက်ကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံဗ္ဂဲကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံပြိပ်ဒမျိုၚ်ကီု ဒၞပ်မဇိၚ်ကောပ်လဝ် နစၞာံဗၜဵုတၠသေၚ်ကီု ပါဲကၠေံရ။
သ္ပဟိုတ်ကဵုခမဳဇိုၚ်ဗကးတုဲ ပွမကဵုအခေါၚ်ဒၞပ်၊ ပွမလိုန်ဍိုက်ဒၞပ်တုဲ ကွာ်စၚ်္ကြမ်၊ ဝတ္ထုခမဳ ဖျုန်ကၟတ်ဠတ်တိုန် ပ္ဍဲဂတာဇိုၚ်၊ ဝတ္ထုတိုန်လတူဇံၚ်ဂတဵု သီုဟွံကြာတ်ဇိုၚ်၊ ဝတ္ထုခမဳလိုန်ဒးစရံၚ် ကၞက်ဂဂဵု၊ ဝတ္ထုခမဳဂမၠိုၚ် ကွာ်စၚ်္ကြမ် ဗြုဒၟံၚ်ဍက်ဍက်ရ၊ ဒၞပ်ထာၚ်တာ ဒၞပ်တၞံဒန် ဒၞပ်ချောဲ ဒၞပ်ကၟတ်ဇပူ ဒၞပ်ကၟတ်စာဗဲ ဒၞပ်ၜဝ်တၠုန် (သၠသၠု) ဒၞပ်ကၟတ်မၞုံယၟုကမလ ဒၞပ်ယာတ်ကၟဝ် ဒၞပ်ထဝ် ဒၞပ်သြန် ဒၞပ်မတ်မၞိက် ဒၞပ်မၞိဟ်မတ်ဗ္ဂဲ ဒၞပ်အဖၠိုက် ဒၞပ်သၠာ် ဒၞပ်စေဟ် ဒၞပ်ဗကောဝ်ဒမျိုၚ် ဒၞပ်ဗကောဝ်ဗတာၚ် ဒၞပ်ဗရိုတ်ဗကေတ်ဂမၠိုၚ်ကီု ပါဲကၠေံရ။
ဝတ္ထုခမဳဂမၠိုၚ် တိုန်ဍိုက်ဂၠဴၝောံဂမၠိုၚ်၊ ဝတ္ထုတိုန်ဍိုက်ယာန်၊ ဝတ္ထုကဵုအခေါၚ်ယာန်ကုခမဳမဂိယဲ၊ ဝတ္ထုကဵုအခေါၚ်ယာန်ဗ္ဂန်တၟက်၊ ဝဝ်၊ သၞာသတိက်သၞာဒၟံၚ်မပြဲဂမၠိုၚ်ကီု၊ စၞာံဇာဒိသိုၚ် စၞာံဗြန် စၞာံကၠဂမပိုၚ်ကီု ပါဲကၠေံရ၊ ပွမဟီုဂရိုဟ်ခမဳမယုတ်မာ။
ဝတ္ထုဒလာဲစၞာံမဒှ်ဂြပ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်တုဲ ဂပ်ဝ်ပဒတဴ၊ ပွမဒက်နကဵုဇုက်စၞာံဂမၠိုၚ်၊ ဝတ္ထုလုပ်အပ္ဍဲကွာန် သီုမလိုန်ဍိုက်လဝ်ဒၞပ်ဂမၠိုၚ်၊ ဝတ္ထုကဵုအခေါၚ်ဒၞပ် ကုခမဳမဂိယဲ၊ ဝတ္ထုတဳလပိုဉ်သောဏ မဒှ်ကွးတဳလပိုဉ်မဟာကစ္စာယ်၊ ဝတ္ထုမဖ္ဍောတ် မပ္တံသုတ်ကာမ မၞုံကဵုဝဂ်ဒ္စာံဝဂ် နကဵုရမျာၚ်။
ပွမသ္ပကဵုပယျၚ် နကဵုဂိုဏ်ဂမၠိုၚ်မသုန်ဇကု၊ ဒၞပ်မဂၠိုၚ်ကဵုဂၠးကီု၊ ပွမဟုမ်ဍာ်လၟိုန်ဟွံပိုတ်ကီု၊ သၞာလးစၞာံကီု ကဵုအခေါၚ်ရ၊ ပွမဟွံအာစိုပ်ရိုဟ်လၟိဟ် ပတိုန်အဓိဋ္ဌာန်၊ လာဘ်ဂမၠိုၚ်မသုန်သာ်ဝွံ တဳလမၞုံပိုဉ်ကျာ်တြဲ ကဵုကုထေရ်သောဏရ၊ ဣဝွံတုန် ဗွဲခမ္ဍန်ရ။
ပ္ဍဲစမ္မက္ခန္ဓကဝွံ ဝတ္ထုနွံတြဴစှော်ပိရ။
စမ္မက္ခန္ဓကတုဲရ။
---
(ပါဠိမာဟာဝဂ် သကုတ်−၂) ဆက်ဗှ်အာညိ
- ↑ (ပါဠိမဟာဝဂ် ဘာသာမန်) − တြးပတိတ် နူဂကောံပါဠိပိဋကတ် ကၠာဲစၠောံဘာသာမန်၊ သာသနာ−၂၅၆၀၊ ဍုၚ်−၁၃၇၉၊ ခရေစ်−၂၀၁၇