ဖိုလ်စိင်၊ နာဲ

နာဲဖိုလ်စိင် (မၞိက်ရတ်) ဝွံ ဒှ်က္ဍိုပ်သကိုပ် တဝ်စၞေဟ် သွက်ဗၠးၜးဂကူမန် ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက် ကေုာံ ဒေသပွဳပွူဂှ် ပ္ဍဲအခိင် ပၠန်ဂတးမန် စကတဵုဒှ်တၟိ ပ္ဍဲအခိင်ကြဴနူ ပၞာန်ဂၠးတိဒုတိယရ။ ကြဴနူ ဒပ်ပၞာန်မန် နူဒေသနာနာ ပံင်ပကောံတုဲ ဒက်ပ္တန် ဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်ဂှ် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဒု-ဥက္ကဌတုဲ ကြဴနူ မပၠန်ဂတး နကဵုလွဟ် ပွိုင်စှ်သၞာံ စှ်ဗြဲတုဲ ကာလဗော်ပၠတရဴဍုင်မန် သၠာဲထောအ်လွဟ် ကဵုဒဳမဝ်ကရေသဳတုဲဂှ် ဒုင်ရုဲမာဲ ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်တုဲ ဂွံဒှ်အမာတ်ကၠတ်ထဝ် စၞးဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်ရ။ ပၞာန်နေဝေန် သီုအဝဵုဍုင်တုဲ ၜိုန်ရ အခေါင်ကၠောန် ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဟွံဂွံကီုလေဝ် ကမၠောန်ဂကူမန် မပ္တံကဵု ပရေင်လိက်ပတ်၊ ပရေင်ယေန်သၞာင်တအ်ဂှ် ကၠောန်ကၠုင် စဵုကဵု ဇုတ်စိုပ်တိရ။

နာဲဖိုလ်စိင်
ဗီုရုပ် နာဲဖိုလ်စိင်
သၠးဂၠံဂဝ်	ဘိုးစိန်/ဖိုလ်စိင် (1906-08-14)အဝ်ဂေတ် ၁၄၊ ၁၉၀၆ ကွာန်ကၟာဝက်၊ ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်၊ ခရိုင်ကျာ်ခမဳ၊ ဗြိတိန်ဘာမာ
စုတိ	ဇာန်နဝါရဳ ၂၀၊ ၂၀၀၃(2003-01-20) (အာယုက် ၉၆) ကွာန်ကၟာဝက်
ဟိုတ်မစုတိ	အာယုက်ဇၞော်
တိုင်စၟတ်သမ္တီ	ပ္ဍဲသုသာန် ကွာန်ကၟာဝက် အရာပ်ထံင်ကှ်ေ
ဂကူ	ဂကူမန်
ကဆံင်ပညာ	အစာဘာ
ဘာ	the Government Normal School, Moulmein
မဒယှ်တဴ	က္ဍိုပ်သကိုပ် ကောန်ဂကူမန်
သမၠုင်	၅ ပေ ၂ ၝောအ်တဲ
ဗော်	ဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်
ချဳဓရာင်	ပရေင်တဝ်စၞေဟ် နကဵုလွဟ် အမာတ်မန် ပ္ဍဲကၠတ်ထဝ်
အိန်ထံင်	မိဌေယေန်
ကောန်ဇာတ်	နာဲတေန်ထောန်၊ မိသဝ်တေအ်၊ မိအုံယဳ၊ မာံဖေမျေအ်၊ နာဲသီသြန်၊ နာဲမန်ဆာန်၊ မိသန်းသန်းရီ၊ မိအိန်ရဳ။
အံက်	နာဲဖိုလ်၊ မိဣနှေင်
စၟတ်တဲ

Pho-Sein

ပထမ အဝဲ

နာဲဖိုလ်စိင် ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၂၆၈ ဂိတုခ္ဍဲသဳ ၁၁ စွေက် တ္ၚဲအၚာ (၁၄ အဝ်ဂေတ် ၁၉၀၆)၊ အပါ နာဲဖိုလ် မိ မိဣနှေင် ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက် ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်ရ။ နာဲဖိုလ်စိင် စမံင်ဘာဗတောန်လိက်မန်၊ လိက်ဗၟာ နူကၟာဝက်တုဲ ကာလတိုန်ဘာတန်သမၠုင်ဂှ် အာတိုန် ပ္ဍဲဘာကျာ်ဇၞော်ပညာဒိပ္ပ ကွာန်ကျာ်ရဲတုဲ ကာလကလိဂွံ အာယုက် ၁၈ ဂှ် လုပ်သွဟ်လိက်တန်လဒေါဝ် ပ္ဍဲမတ်မလီု ပ္ဍဲ ၈ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၉၂၆တုဲ ဂွံအံင်ကေတ် တန်လဒေါဝ်ရ။ နူဂှ် ဆက်တိုန်ဘာပကတ်ပကေင်အစာဘာ မကော်ဂး ဘာနဝ်မာန် (the Government Normal School, Moulmein) ပ္ဍဲ ၁၄ အံက်တဝ်ပါ ၁၉၂၉ ဂှ် ဂွံအံင်ဇၞးကေတ် ကလိဂွံတဆိပ်ကြာအစာဘာတုဲ စဴကၠုင် ဇရေင်ကွာန်ဇကု ကၟာဝက်တုဲ ပအစာဘာတန်ဒေါဝ်ရ။ ဗွဲကြဴ ဘာကောန်ဍုင်အရင် မကော်ဂး (တိုင်းရင်းအထက်တန်းကျောင်း) ကတဵုဒှ်ကၠုင်တုဲ လုပ်သွဟ်လိက် တန်ဒသမ ပ္ဍဲ ၂၁ ဇူလာင် ၁၉၄၃ နူဘာကောန်ဍုင်အရင်ဂှ်တုဲ ဂွံအံင်ကေတ် ဘာတန်သမၠုင် နူကဵုဘာကောန်ဍုင်အရင်ကီုရ။ စိုပ်သၞာံ ၇ သေတ်တေန်ပါ ၁၉၄၈ ဂှ် လုပ်သွဟ်လိက် သွက်ဂွံပအစာဘာ ဘာသာကောန်ဍုင်အရင် ပ္ဍဲတန်သမၠုင်ဂှ် ဂွံအံင်ကေတ်တုဲ ဂွံဒုင်ကေတ် တဆိပ်ကြာ (a Vernacular High School Teacher's Cartificate) ရ။ အဃော နာဲဖိုလ်စိင် မပဒၟံင် အစာဘာ ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက် (ဘာဗတောန်လိက် ဗဒါဲဘာတိုက်တၟိ) ဂှ် ဆဵုစုက်လုက် ကု မိဌေးရင်တုဲ ဖျေဟ်ဒၞာဲဒက်ဘဝအိန်ထံင် ရေင်သကအ်ရ။

တဝ်စၞေဟ် သွက်ဗၠးၜးဂကူမန်

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၀၈ (၁၉၄၆?) ဂှ် တၞဟ်နဂွံ ချပ်ဂၞန်စ ကုက္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူမန် ပ္ဍဲဒေသမန်တုဲ အစာနာဲဖဝ်ချိုဝ်၊ ကျာ်ဇၞော်ကုသလ၊ ကေုာံ နာဲဆာန်မန် (ဇာတိကၟာဝက်) စှ်ေကၠုင် နူဍုင်လ္ဂုင်ရ။ ကျာ်ဇၞော်ကုသလ မဒှ်မၞိဟ်ဇာတိတကအ်ခၟိုင်တုဲ ပြာပ်အာ ဇရေင်တကအ်ခၟိုင်တုဲ အစာနာဲဖဝ်ချိုဝ် ဗက်အာ ကရောမ်ကျာ်ဇၞော်ရ။ နာဲဆာန်မန်ဂှ် ပြာပ်အာ ဇရေင်ကွာန်ကၟာဝက်ဇကုတုဲ ကသေအ်ကၟဝ် ညးတၠပညာ တၠပိုန်ဒြပ် မဆာန်ဂကူ နာဲဖိုလ်စိင် ညးမဒှ်အစာဘာ၊ နာဲထဝ်အး ညးမဒှ် ဥက္ကဌ ဂကောံဂေါပက ကျာ်တၟအ် ကျာ်ဇြာ ကေုာံ နာဲပျုင် ညးမဒှ်တၠဒြပ်တုဲ ညးတအ်အာဆဵု ကုအစာဖဝ်ချိုဝ် ပ္ဍဲတကအ်ခၟိုင် ကွာန်ဝါဍောတ် ပ္ဍဲသ္ၚိနာဲဖဝ်အံင်ရ။ ကျာ်ဇၞော်ကုသလ၊ အစာနာဲဖဝ်ချိုဝ်၊ နာဲဆာန်မန်၊ နာဲဖိုလ်စိင်၊ နာဲပျုင်၊ နာဲဖဝ်အံင်တအ် ချပ်ဂၞန် ရေင်သကအ် နဲလဵု ကၠောန်မ္ဂး ဂကူမန်တအ် စိုတ်ဓါတ်ဂကူ ဂွံကလေင် မြဟ်မြဴကၠုင် မွဲဝါပၠန်မာန်ရ။ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂှ် ညးတအ် ညာတ်ကေတ် ပ္ဍဲဂကူမန်ဂှ် သဘင်ကၞာ မစပ် ကဵုပြဝေဏဳတအ် နွံဇၟာပ်ဂိတုကီုလေဝ် သဘင်မဆေင်ကဵု ဂကူမန်ဂှ် ဟွံမဲမွဲဏီရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒးကၠောန် သဘင်တ္ၚဲဂကူမန် မွဲရောင် ညာတ်ကေတ်တုဲ နာဲထဝ်အး မဒှ် မၞိဟ်မတီကၠိုဟ်ခၠင်ဝင်မန်ဂှ် ပတိုန်ထ္ၜး ပတၟေင်ကု တ္ၚဲဂကူမန်တအ် မပတန်ဍုင်ဟံသာဝတဳ ပ္ဍဲဂိတုမာဃ်မွဲစွေက်ဂှ်တုဲ စၟတ်သမ္တီ တ္ၚဲဂကူမန်/တ္ၚဲကောန်ဂကူမန် ထေက်ရောင်။ တုဲပၠန် ဂိတုမာဃ်ဂှ် ကမၠောန်ဗ္ၚလေဝ်တုဲဒှ် ရာသဳဥတုလေဝ်ခိုဟ်ကီုရ။ ညးတအ် ဒးဂၞပ်စိုတ် လတူတင်မပတိုန်ထ္ၜးဂှ်ရ။ တုဲပၠန် ညးတအ် ညာတ်ကေတ် မန်ဒးကၠောန် သဘင်ကောံဓရီုဇၞော်ကောန်ဂကူမန်မွဲရောင်ဂှ် ညးတအ် ညာတ်ကေတ် ကောံဓရီုဇၞော်ဂှ် သ္ဒးကၠောန် ပ္ဍဲကွာန်ပ္ၚထေက်ရောင်။ သွက်ဂွံ စၟတ်သမ္တီပဒတန် တ္ၚဲကောန်ဂကူမန်ဂှ်လေဝ် ညးတအ်စွံလဝ် ပ္ဍဲသဘင်ကောံဓရီုဇၞော်ကောန်ဂကူမန်ဂှ်ကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နာဲဖိုလ်စိင်ဝွံ ဒှ်မၞိဟ် မလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲက္ဍိုပ်သကိုပ်ဂကူမန် ညးမစဖန် ညံင်ဂကူမန် ဂွံကလေင်ၚုဟ်ကတဵုကၠုင် မွဲဝါပၠန် ပ္ဍဲမၞိဟ်တြဴတၠဂှ်ရ။

ဍုင်ဗၟာ ဂွံသၠးပွးတုဲ အခေါင်သွက်ဂကူမန် ဟွံမဲ၊ တၞဟ်န အခေါင်ဂကူမန် ဂွံမံက်တိုန်မာန် သ္ဒးသၠုင်ပတိုန် ကဆံင်ပရေင်ချဳဓရာင်ကောန်ဂကူရောင် က္ဍိုပ်သကိုပ်မန်တအ် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ်တုဲ တၞဟ်နကလိဂွံ အရီုအဗင် ဂကူမန် ပ္ဍဲဍုင်သေံတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၁၀ ဂိတုပထမဒဂိုန် (၂) မံက် (၇ ဂျောန် ၁၉၄၈) ဂှ် ညးတအ် ညးပန်တၠ နာဲဖဝ်ချိုဝ်၊ နာဲဖိုလ်စိင်၊ နာဲအိုင်ထောန်၊ နာဲသာန်လှာင်တအ် တိတ်အာဍုင်သေံရ။

အခေါင်အရာ သွက်ဂကူမန်ဂှ် ညးတအ် အာတ်ကေတ် အလဵုအသဳဗၟာတအ် ဟွံကဵုတုဲ စိုပ်အာကဆံင် ဂကူမန် မဒးရပ်လွဟ်ဂှ် နာဲဖိုလ်စိင်ဝွံ နဒဒှ် က္ဍိုပ်သကိုပ်ဗော်ဂှ် ကေတ်တာလျိုင်တုဲ ဒက်ပတန် ဒပ်ပၞာန်မန်မွဲရ။ မၞိဟ်ဇၞော် လပါ်ပၞာန်ဂှ် ဒှ်နာဲကောန်တာ (ဗိုလ်ရာဇ)ရ။ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် ကၠုင်ဗတိုက် ဒပ်ပၞာန်မန် မကော်ဂး ဒပ်သၟတ် ပ္ဍဲကွာန်ကၟာဝက် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၁၀ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၃ မံက် (၁ မာတ် ၁၉၄၉) ဂှ် ၜိုန်ရ ဒပ်သၟတ်မန် နွံမ္ၚး ကွာန်ကၟာဝက်ကီုလေဝ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတအ် လုပ်အာကွာန်ကၟာဝက်တုဲ စံင်ထောအ်ကွာန်ကၟာဝက်ရ။ ပ္ဍဲဂှ် သ္ၚိနာဲဖိုလ်စိင် နာဲထဝ်အး တအ်လေဝ် တူအာကီုရ။

ဒပ်ပၞာန်မန် နူကဵုဒေသနာနာတအ် ပံင်ပကောံတုဲ ဒက်ပတန်ပတိုန် ဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်ဂှ် နာဲအိုင်ထောန်/အံင်ထောန် ဂွံရုဲစှ် နဒဒှ်ဥက္ကဌ၊ နာဲဖိုလ်စိင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဒုဥက္ကဌ။ ကြဴနူ မတိတ်ဂြိပ် ရပ်လွဟ်ပေင်စှ်သၞာံတုဲ ဗော်ပၠတရဴဍုင်မန် သၠာဲထောအ်လွဟ် နကဵုဒဳမဝ်ကရေသဳဂှ် လုပ်စိုပ်ဍုင်ကွာန်ကီုရ။ ပ္ဍဲသဘင်ရုဲမာဲ ၁၃၂၁ ဂိတုမာ် (၁၀) မံက်ဂှ် ဒုင်ရုဲမာဲ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်ဂှ် ကလိဂွံဇမၞးတုဲ ဂွံဒှ်အမာတ်မန် စၞးဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်။ ပ္ဍဲအခိင် မယိုက်ဂၠေင် တာလျိုင်အမာတ်ဂှ် ပါလုပ် ပ္ဍဲကမ္မတဳမဗမံက်ပတိုန် တွဵုရးဍုင်မန်ရ။

စိုပ်သၞာံ ၁၃၂၃ ဂိတုမာ် (၁၀) စွေက် (၂ မာတ် ၁၉၆၂) ဂှ် ဒပ်ပၞာန်နေဝေန် သီအဝဵုဍုင်တုဲ ပရေင်ကမၠောန် မဗမံက်ပတိုန် တွဵုရးဍုင်မန် မနွံကဵုအခေါင်ပကင်ရင် ဇကုအပိုင်ဂှ် ကၠေအ်ကၠက်အာရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် နာဲဖိုလ်စိင် ကလိဂွံအာယုက်ကြပ် ၆၀ ရတုဲ ညံင်က္ဍိုပ်သကိုပ်တၞဟ်တအ် မကလေင်တိတ်ဂြိပ်ပၠန်ဂှ် ညးဟွံတိတ်တုဲ ဆက်ကၠောန်အာ ကမၠောန်ဂကူမန် ဒၞာဲမကၠောန်ဂွံ မပတံ ပရေင်လိက်ပတ် ယေန်သၞာင်။

နာဲဖိုလ်စိင် ကာလမကလိဂွံအာယုက် ၉၇ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၆၄ ဂိတုပုဟ် ၃ စွေက် အခိင်ဗတံ ဒစာံနာဍဳ ကဵု ၅၅ မိနေတ်ဂှ် နကဵုအာယုက်အိုတ် လမျီုတိတ်အာ ၜိုဟ်ဟ်သြိုဟ်ဟ် ပ္ဍဲသ္ၚိညး အရာပ်ဓရိုက်ထဝါဲ ကွာန်ကၟာဝက်ရ။

ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်

• 
  တဆိပ်ကြာ နာဲဖိုလ်စိင် မအံင်ဇၞးကေတ် ဒစိတ်တန် (၁၀ သေတ်တေန်ပါ ၁၉၂၈)
• 
  တဆိပ်ကြာ နာဲဖိုလ်စိင် မအံင်ဇၞး ကလိဂွံအခေါင် ပအစာဘာတန်သမၠုင် (၇ သေတ်တေန်ပါ ၁၉၄၈)
• 
  Mon Po Sein, Certified the duies of Domain Controller, Circle Supervisor, Black Enumerator satisfactorily, 1 May 1931
• 
  ဗဳသာ သွက် နာဲဖိုလ်စိင် ဂွံလုပ်ဍုင်သေံ ပွိုင်မွဲသၞာံ နူ ၉ ဂျောန် ၁၉၄၁ စဵုကဵု ၁၀ ဂျောန် ၁၉၄၂