မၟာ (Reptiles) ဗွဲမဂၠိုင် ဗၟံက်ထ္ၜး ဂကောံတိရစ္ဆာန် သတ်မၟာ (Reptilia /rɛpˈtɪliə/) မဒှ် ဂကောံတိရစ္ဆာန်သီုဖအိုတ် ပါဲနူကဵု ဂကောံသတ်မၟဴ (mammals) ကဵု ဂကောံသတ်ပၞဝ် (ဂစေံ) တအ်ရ။ ဂကောံသတ်မၟာဂှ် သတ်ဂကူအရုတ်ဂမၠိုင်၊ ဂကူကျာံဂမၠိုင်၊ ဂကူဇြုံဂမၠိုင်၊ ဂကူဒကောတ်ဂမၠိုင်၊ ဂကူဒကုဲဂမၠိုင် ကေုာံ ဂကူမတုပ် ကုဍေဟ်ဂမၠိုင်ရ။

Automated taxobox help
Thanks for creating an automated taxobox. There's no taxonomy template at "Template:Taxonomy/Reptilia", so the automated taxobox system doesn't know the taxonomy (classification) of Reptilia.
  • Is "Reptilia" the scientific name of your taxon? For example, if you were editing the page "Animal", you'd need to specify |taxon=Animalia not |taxon=Animal. If it's not the expected scientific name, please correct it.
  • There are some special cases which can be more difficult to set up (e.g. disambiguated taxon names). If you're not sure how to proceed, ask for help at Wikipedia talk:Automated taxobox system.
  • Otherwise, click here to create the taxonomy template by entering the taxonomic details for "Reptilia". It's partly set up for you.
Reptiles
Temporal range: PennsylvanianPresent, 312–0 Ma
Left to right, top to bottom: Sinai agama (Pseudotraoelus sinaitus), Tokay gecko (Gecko gecko), Komodo dragon (Varanus komodoensis), Tuatara (Sphenodon punctatus), King cobra (Ophiophagus hannah), Eastern green mamba (Dendroaspis angusticeps), American alligator (Alligator mississipiensis), Gharial (Gavialis gangeticus), Saltwater crocodile (Crocodylus porosus), Florida box turtle (Terrapene carolina bauri), Galápagos tortoise (Chelonoidis niger), and Green sea turtle (Chelonia mydas)
မပါ်ဂကူ အတိုင်နဲသိပ္ပံ edit
Unrecognized taxon (fix): Reptilia
Extant groups

See text for extinct groups.

ၜိုတ်မဂွံတီကေတ်မာန်မ္ဂး သတ်မၟာတမၠာ (proto-reptiles) ဂှ် စကတဵုဒှ်ကၠုင် နူကဵု သၞာံမတုဲကၠုင် ၜိုတ် ၃၁၂ မဳလဳယာန် ပ္ဍဲအခိင်ကာလ ကာဗောန် (Carboniferous period) မဒှ်အခိင် သတ်ဍာ် စချုဲပြံင် တိုန်မံင် လတူဒဵု။ သတ်မၟာကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ညးကော်စ ဨရုမၟာ (eureptile ("true reptile") ဂှ် ဒှ် ဟာဲလဝ်နဝ်မုသ် (Hylonomus) မဒှ် သတ်ဇကုသၟတ် မတုပ်ညံင်သတ်ဂကူဒကုဲမွဲရ။ တင်ဂၞင်ဗဳဇ (genetic data) ကဵု တင်ဂၞင်ဇမြ (fossil data) ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် ဂကောံမၟာၜါ Archosauromorpha (crocodilians, birds and kin) ကဵု Lepidosauromorpha (lizards and kin) စပါ်တၞဟ်ခြာကၠုင်ဂှ် ဒှ်အခိင် ကာလလအိတ်ပါမဳယာန် (Permian period)။[] ဂကူတၞဟ်ခြာ နူတြေံဗွဲမဂၠိုင် ကၠေအ်ကၠက်အာ တၟာဂလိုင်ရ။

The first reptiles had an anapsid type of skull roof, as seen in the Permian genus Captorhinus

လပါ်ဗဳဇဂကူ

ပလေဝ်ဒါန်

တၞောဝ်ဗဳဇ သတ်မၟာ မဗမံက်ထ္ၜးလဝ်တအ်ဂှ် ဒုင်သဇိုင် ကုမူအဆက်အစပ် မခၞံဗဒှ်လဝ် နကဵု M.S. Lee ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၃ ဂှ်ရ။[] တၞောဝ်မထ္ၜးလဝ် ဗွဲသၟဝ်ဝွံဂှ် စကာလဝ် တင်ဂၞင် နကဵု ဗဳဇ (မဝ်လေကျူ) ကဵု ဇမြ (morphological) ရ။[]

Amniota

Synapsida (mammals and their extinct relatives)

Reptilia

Millerettidae

unnamed

Eunotosaurus

Lanthanosuchidae

Procolophonoidea

Pareiasauromorpha

Eureptilia

Captorhinidae

Romeriida

Paleothyris

Diapsida

Araeoscelidia

Neodiapsida

Claudiosaurus

Younginiformes

Crown Reptilia/
Lepidosauromorpha

Kuehneosauridae

Lepidosauria

Rhynchocephalia (tuatara and their extinct relatives)

Squamata (lizards and snakes)

Archosauromorpha

Choristodera

Prolacertiformes

Trilophosaurus

Rhynchosauria

Archosauriformes (crocodiles, birds, dinosaurs and extinct relatives)

 Pantestudines 

Eosauropterygia

Placodontia

Sinosaurosphargis

Odontochelys

Testudinata

Proganochelys

Testudines (turtles)

Sauria
(total group)
  1. "The origin and early evolution of Sauria: reassessing the Permian saurian fossil record and the timing of the crocodile-lizard divergence" (2014). PLOS ONE 9 (2). doi:10.1371/journal.pone.0089165. PMID 24586565. Bibcode2014PLoSO...989165E. 
  2. ၂.၀ ၂.၁ "Turtle origins: Insights from phylogenetic retrofitting and molecular scaffolds" (2013). Journal of Evolutionary Biology 26 (12): 2729–2738. doi:10.1111/jeb.12268. PMID 24256520. 
ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/w/index.php?title=မၟာ&oldid=31243"