ရီု:Your first article
နူကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာဏအ် ဒုင်တၠုင်ရအဴ မၞးကေင်ဒါန် ကေင်ချူလဝ် ပ္ဍဲကဵု မုက်လိက် မဳဒဳယာပရေင်မၞိဟ်တၞဟ် ဒှ်မာန်ရ။ ပ္ဍဲမုက်လိက် ညးတၞဟ်မချူလဝ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာမန်ဏအ်လေဝ် မၞးကေင်ဒါန်ပလေဝ်လဝ် ဒှ်မာန်ကီုရ။ လၟုဟ်မ္ဂး မၞးမိက်ဂွံ ချူခၞံဗဒှ် လိက်ပရေင်တၟိမ္ဂး လိက်ပရေင်မၞး တၞဟ်နဂွံ စှ်ေကဵု သၞောတ်ဝဳကဳပဳဒဳယာတုဲ မၞးထေက်ကဵု ဒးဗှ်လ္ၚတ်လဝ် တင်ဂၞင် ဗွဲသၟဝ်တအ်ဏအ် ဗွဲမချိုတ်ပၠိုတ် ထေက်ရ။
နိဒါန်
ပလေဝ်ဒါန်ဗွဲကိုပ်ကၠာ မၞးဒးတီ ဒးစွံသတိမွဲဂှ် ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ် ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ (နကဵုဘာသာဗၟာ စုယ်စုံကျမ်း) နကဵုဘာသာအင်္ဂလိက်မ္ဂး encyclopediaမွဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ တင်ရန်တၟအ်ပိုယ်ဂှ် သွက်ဂွံပါ်ပရအ် လညာတ်ဗဟုသုတ မဒုင်လဝ်တဲ ကုညးမနွံပၟိက် မိက်ဂွံလ္ၚတ် မိက်ဂွံတီတအ်ရ။ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်မဳဒဳယာပရေင်မၞိဟ်မွဲ ဟွံသေင်ရ။ တုဲပၠန် ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံ ကြီုကြဴစ ကမ္မဏဳ မွဲမွဲ၊ ကပေါတ်မွဲမွဲ၊ ပူဂိုလ်မွဲမွဲ၊ လညာတ်ဘာသာမွဲမွဲလေဝ် ဟွံသေင်ရ။ တုဲပၠန် ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံ ဒစဵုဒစး လတူလညာတ်မွဲမွဲ လတူအရာမွဲမွဲလေဝ် ဟွံသေင်ရ။ အရာတအ်ဏအ် စွံလဝ် ပ္ဍဲစိုတ် လၟိုန်ကာလညိဂှ် မိက်ဂွံ အာတ်မိက်ဏာရ။ (စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ ဆက်ဗှ်ကေတ် ပ္ဍဲတင်ရန်တၟအ် ပိုယ် ပ္ဍဲမုက်လိက် "What Wikipedia is not" ဂှ်ညိ။)
"လညာတ်ဗဟုသုတ မဒုင်လဝ်တဲ (accepted knowledge)" ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်လညာတ်ဗဟုသုတ မစှ်ေကဵု နဲသိပ္ပံတုဲ မနွံကဵု ပရေင်သက်သဳသာဓကတအ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ လိက်ပရေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ပိုယ်တအ် စွံအဓိက လတူတင်ဂၞင် မနိဿဲလဝ် နူကဵု လညာတ် မနွံကဵု ကဆံင်သၠုင် (high quality) ရ။ လညာတ်မနွံကဵုကဆံင်မသၠုင် ပိုယ်မဟီုဂှ် ဒှ်လညာတ် နူကဵုလိက် မပ္တိတ်လဝ် နူကဵု ဌာနတိုက်လိက် မနွံကဆံင်၊ လိက်ပရိုင် မပတှ်ေစဂွံ ဗီုကဵု လိက်ပရိုင် The New York Times ဟွံသေင်မ္ဂး လိက်ဂျာနေဝ် နူကဵုဌာနသိပ္ပံတအ်ရ။ တင်ဂၞင် နူကဵု မနွံကဵုကဆံင်တအ်ဂှ် ပိုယ်တအ် ဖဍန်ချူ နဒဒှ် လိက်ပရေင် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာရ။ ကမၠောန်ပိုယ်ဂှ် ဣဏအ် ဟေင်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာမၞးမချူပတိုန်စုတ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာတအ်ဂှ် ညံင်ဂွံနွံကဵု တင်ဂၞင် မနိဿဲဖအိုတ်ဂှ် စွံသတိညိ။ အရာမနွံ ပ္ဍဲဂၠံသြိုဟ်မၞး အရာလညာတ်မၞး မထေင်ကေတ်၊ အရာမကေင်မိင်လဝ် မဟွံမဲကဵု သက်သဳသာဓက၊ အရာမကေင်ဆဵု နူကဵုလိက် မဟွံပလဝ် သုတေသနစှ်ေစှ်ေတအ်ဂှ် လ္ပပတိုန်စုတ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာညိ။
ခၞံလိက်ပရေင်တၟိ ကိုပ်ကၠာအိုတ်မ္ဂး အရာဗွဲသၟဝ်ဝွံ မၞးဒးတီလဝ် ထေက်ရ။
- ခၞံကၠောန် အကံက်မွဲ။ ကၠောန်အကံက်ဂှ် လောဲလောဲရ။ မၞးဒးရုဲစှ်ကေတ် ယၟု မၞိဟ်လွပ်မွဲ ကဵု မလိက်ဓလုက် မွဲရ။
- အတ္ထုပ္ပတ္တိ ညးမဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုတအ်ဂှ် ဒှ်အရာ မချူစဝါတ်ရ။ ခက်ခုဲကဵု ပရေင်ပူဂိုလ်ညးတအ် မာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ရုဲစှ် စချူ ပရူလောဲလောဲညိဂှ် ကၠာညိ။
Is it new? Type, then click "Go (try title)" |
---|
- ဂၠာဲ ပရူဇကု မိက်ဂွံချူဂှ် ပ္ဍဲမုက်လိက် ဝဳကဳပဳဒဳယာ နွံဒၟံင်တုဲတုဲရဟာဂှ် ဂၠာဲရံင်ကၠာ။ ချူစမ်ရံင် နကဵု က္ဍိုပ်လိက်နာနာတုဲ ဂၠာဲစမ်ရမ်။ ယဝ်ရ နွံဒၟံင်တုဲတုဲရမ္ဂး သွက်ဂွံကလေင်ပခိုဟ်ပတိုန် လိက်ပရေင်ဂှ် မၞးလုပ်ပလေဝ် ထပ်ဗပေင်စုတ် မာန်ရ။
- ဟွံမဲမ္ဂး? မၞးဒး ကလေင်ချပ်မွဲပၠန်ဂှ် ပရူမၞး မိက်ဂွံချူဂှ် ဒှ်ပရူ ပိုယ်မကော်စ မထေက်ကဵုသမ္တီ ("notable") ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာဟာ။ အရာပိုယ် မိက်ဂွံသၟာန်ဂှ် ပရူဏအ် ထေက်တန် ကိတ်ညဳ မဒးစုတ် ပ္ဍဲ ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ ရဟာ။
- ဝဳကဳပဳဒဳယာ ပ္ဍဲကဵု ဘာသာအင်္ဂလိက်ဂှ်မ္ဂး မွဲမွဲတ္ၚဲ လိက်ပရေင်ဂၠိုင် နူ ၂၀၀ ပိုဒ် ဟိုတ်နူ ဟွံစှ်ေကဵု ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ (notability) တုဲ ဒးဒုင်ပလီုဒၟံင်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိုပ်ကၠာမၞးဟွံစကာ အခိင်မၞး သွက်ဂွံချူ ဗွဲမဂၠိုင်တုဲ ဟိုတ်နူ ဟွံဒှ်အရာ မထေက်ကဵုသမ္တီ၊ မဟွံမဲ ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီတုဲ ဒးဒုင်ဇိုတ်ပလီုထောအ်ပၠန်ဂှ် ဟွံမိက်ကဵုဒှ်ရ။ ကုလိက်ပရေင် မဟွံမဲ ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီတအ်ဂှ် ဒးဒုင်ဇိုတ်ပလီုရ။
- ဗွဲမဂၠိုင် ပိုယ်ဗစာရဏာ ပ္ဍဲလိက်ပရေင်ဂှ် အောန်အိုတ် လိက်မနိဿဲ မနွံကဵု တင်ဂၞင်နိဿဲ ကဆံင်သၠုင် အောန်အိုတ် ပိပေင်ဟာ။ (က) မဒးနွံ ကုပရေင်သ္ၚေဝ်ဂၠေပ် ခိုင်င်ကၠိုက်က်(ဆၜိုတ် ဟီုဗၟံက်ထ္ၜးသၟး ဟွံသေင်) တုဲ (ခ) ပရေင်မချူဂှ် နွံကဵု ပရေင်သၠးပွးဟာ။ (မုက်လိက်ဝေပ်သာက် ကမ္မဏဳ သွက်ဂွံ ကြီုစ ကပေါတ်၊ တင်ပသောင်ကလးပရိုင်တအ်ဂှ် ဟွံကေတ်စရ။) အရာမဗမံက်ထ္ၜး ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝဳကဳပဳဒဳယာ သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးဒုင်သဇိုင် ကု တင်ဂၞင်ဗၠးၜး ကဆံင်သၠုင် ဖအိုတ်ရောင်။ ယဝ်ရ တင်ဂၞင်ဗၠးၜး ကဆံင်သၠုင် ဟွံမဲမ္ဂး ပိုယ်တအ် ဟွံကၠောန်ခၞံ လိက်ပရေင်ရ။ ဟီုကၠးကၠး သောင်င်မ္ဂး လိက်ပရေင် မဟွံမဲ၊ ဟွံစှ်ေ ကု ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ တအ်ဂှ် ၜိုန်ရ ချူလဝ် ခိုဟ်ကီုလေဝ် ဟွံဆက်သှ်ေ ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာတုဲ ဒးဒုင်ဇိုတ်ပလီုထောအ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိုပ်ကၠာ မၞးဟွံဖအိုတ်အခိင် ဗွဲမဂၠိုင်တုဲ မစချူဂှ် ချပ် ပရူဂှ် ဒှ်အရာမထေက်တန် ကုဝဳကဳပဳဒဳယာ ဟာကၠာညိ။ ယဝ်ရ မိက်ဂွံ ချပ်ဂၞန်မ္ဂး လုပ်ချပ်ဂၞန် ပ္ဍဲမုက်လိက်ဆေင်လက်ဖက် ဝဳကဳညိ။
- ပဂုဏ်တုဲ စွံသတိ ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ် (conflict of interest) ညိ။ ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ် ဟီုမ္ဂးဂှ် ပဋိပက္ခ မကတဵုဒှ် ပ္ဍဲဇကုဇကု ဟိုတ်နူ ဇကုမဒးဂၞပ်စိုတ် ပ္ဍဲလတူမၞိဟ်မွဲမွဲ ဟွံသေင်မ္ဂး ပ္ဍဲလတူဂကူမွဲမွဲရ။ ဥပမာ ဇကုဂကူမန်မ္ဂး ဇကုမိက်ဂွံချူ ဂၠံင်လပါ်ဂကူမန် ခိုဟ်နူ ဂကူညးတၞဟ် သၟး၊ ဟွံသေင်မ္ဂး အရာဂှ် ဒှ်အရာ ဂကူမန်တအ် မကၠောန်လဝ် ကိုပ်ကၠာ။ ဟီု နကဵုပူဂိုလ်လေဝ် ဟိုတ်နူ ဇကုဒးဂၞပ် လတူပူဂိုလ်မွဲမွဲတုဲ ဟီုပတိုန်ချူ လပါ်ပူဂိုလ်ဂှ် မခိုဟ်သၟးတုဲ အရာဇကုမထေင်ကေတ် ဟွံခိုဟ် ကုပူဂိုလ်ဂှ်မ္ဂး ဇကုဝေင်ပါဲ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ဖန်ချူ ညံင်ညးတၞဟ် ဂွံညာတ်လပါ်ခိုဟ် လတူပူဂိုလ်ဂှ် မြဴသာ်ဝွံဒှ်တမ်ရ။ စပ်ကဵုလညာတ် လတူအရာမွဲလေဝ် ဗီုဂှ်ကီုရ။ ယဝ်ရ ပ္ဍဲမၞး ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ် နွံဒၟံင်မ္ဂး မၞးဂွံဒှ် မၞိဟ်မချူ လိက်ပရေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာ ခိုဟ်ဟ်မွဲမာန်ဂှ် ဟွံလောဲသွာရ။ အရာဏအ်ဂှ် ဒှ်အရာ မဆေင်ကဵု ပူဂိုလ်မၞးဟွံသေင်၊ ဒှ်အရာ မဆေင်ကဵု သဘာဝ ကောန်မၞိဟ်တုဲ ဇၟာပ်မၞိဟ်ဂှ် နွံစဒှ် ကတဵုဒှ်စ မာန်သီုဖအိုတ်ရ။ ဆဂး ညံင်မၞးဂွံတိတ်ဗၠး နူကဵု ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ်ဂှ် မၞးဒးဂစာန်ဝေင်ပါဲတုဲ လညာတ်ညးတၞဟ် ဗီုလဵုမနွံဒၟံင်ဂှ် ညံင်ဂွံကၠိုဟ်ကေတ်မာန်ဂှ်လေဝ် ဂစာန်တုဲ ဗစာရဏာညိ။ ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ်မၞးဂှ် ဒှ်အရာ မဖန်ကဵု ညံင်လိက်မၞး ဟွံပေင် ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ ဒှ်မာန်ရ။ လိက်ပရေင်မၞး ဟွံပေင် ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီမ္ဂး လိက်မၞး ဒးဒုင်ပလီုဇိုတ်ထောအ် နူကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာမာန်ရ။
- ပကေင်ပကတ် ကၠာညိ ကိုပ်ကၠာ မဟွံဂွံစချူ လိက်ပရေင်ဏီဂှ် လုပ်ပလေဝ်ဒါန် စမ်ရံင် လိက်ပရေင် မနွံဒၟံင်တုဲတုဲ ပ္ဍဲမုက်ဝဳကဳပဳဒဳယာတအ်တုဲ ကလိဂွံကၠုင် ပရေင်ပကေင်ပကဝ် ဒုင်စသိုင် သွက်ဂွံချူခၞံ လိက်ပရေင်တၟိ၊ တုဲပၠန် စကာစမ်ရံင် Wikipedia's mark-up language— ညိ။ ပိုယ်မိက်ဂွံ ဗတိုက်ဖအောဝ် ညံင်ဂွံလုပ်ဗှ် ပ္ဍဲမုက်လိက် ဝဳကဳပဳဒဳယာ ဂျူတဝ်ရိယျာလ် (Wikipedia tutorial) ဟွံသေင်မ္ဂး လုပ်ဗှ်ဗဵု ပ္ဍဲမုက်လိက် မခၞံကၠောန် ဝဳကဳပဳဒဳယာ (contributing to Wikipedia) သွက်ဂွံတီ ဗီုလဵု ဂွံပလေဝ်ဒါန်လိက် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာရ။
ယဝ်ရ ပ္ဍဲမၞး နွံဒၟံင် ကုအကံက်ဝဳကဳပဳဒဳယာတုဲ လုပ်လံက်အေန်လဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲခံက်အင် ယၟုက္ဍိုပ်လိက် မၞးမိက်ဂွံချူဂှ် တက်စုတ် ပ္ဍဲခံက်အင်တုဲ ဍဵု "ခၞံဗဒှ် လိက်ပရေင်တၟိ/Create page" ညိ။
ဂၠာဲရံင် လိက်ပရေင် မနွံဒၟံင်တုဲတုဲ
ပလေဝ်ဒါန်ပ္ဍဲမုက်လိက် ဝဳကဳပဳဒဳယာမန် ဏအ်ဂှ် လၟိဟ်မုက်လိက် နွံဒၟံင်တုဲတုဲ သီုဖအိုတ် ၁၉၃၀ ရ။ ကိုပ်ကၠာ ဇကု ဟွံခၞံဗဒှ် လိက်ပရေင်တၟိဏီ ပရူဇကု မိက်ဂွံချူဂှ် နွံဒၟံင်တုဲတုဲရဟာ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး နကဵုယၟုလိက်တၞဟ် နွံဒၟံင်တုဲတုဲရဟာဂှ် ဂၠာဲရံင်ကၠာ၊ တုဲပၠန် ဗှ်ရံင် ပရူ စဳပၞောန် က္ဍိုပ်လိက် လိက်ပရေင် ဝဳကဳပဳဒဳယာ ကၠာညိ။ ယဝ်ရ ပရူဂှ် နွံဒၟံင်တုဲတုဲရ ဆဂး ပရူဂှ် ကဵုယၟု နကဵုဗီုတၞဟ်ထေက်ရောင် မၞးစှ်ေစိုတ်မ္ဂး မၞးလ္ၚတ်ဗှ်ကေတ် ဗီုလဵု မဂွံဖန် ကလေင်စၞောန်ပညုင်နကဵု ယၟုက္ဍိုပ်လိက်တၞဟ်တုဲ မၞးစုတ် ကလေင်စၞောန်ပညုင်မ္ဂး ဒှ်အရာ မရီုဝဳကဳပဳဒဳယာ နဲခိုဟ်မွဲရ။ တုဲပၠန် မၞးစွံသတိညိ လိက်ပရေင် ပရူမၞးမိက်ဂွံချူဂှ် နွံဒၟံင် ပ္ဍဲစရင် လိက်ပရေင် မဒုင်ဒးဇိုတ်ပလီုလဝ်ဟာ။ ဟိုတ်နူ မဒစဵုဒစး ကုသၞောတ်ဝ်ဝဳကဳပဳဒဳယာတုဲ လိက်ပရေင်လ္ၚဵုတအ်ဂှ် ဒးဒုင်ပလီုဇိုတ်လဝ် နွံတၟာဂလိုင်ရ။
ယဝ်ရ ပရူမၞးမိက်ဂွံချူဂှ် ယဝ်ရ ဟွံမဲဏီ ပ္ဍဲမုက်လိက်မန်ဏအ်မ္ဂး မၞးကၠောန်ဗဒှ် လိက်ပရေင်တၟိဂွံရ။
ပကောံပကေဝ် တင်ဂၞင် မနိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်ပရူမၞးမိက်ဂွံချူဂှ် ပကောံကေတ် တင်ဂၞင် မနိဿဲတအ်ညိ။ လိက်ပရေင်မၞး ဂွံဒှ် လိက်ပရေင် မဍိုက်ပေင်ကဵု ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ (notability) ကေုာံ အကံက် မဆေင်ကဵု ပရူဂှ် မၞးနွံပၟိက် တင်ဂၞင် မနိဿဲဂမၠိုင်ရ။ တင်မနိဿဲတအ်ဂှ် ဖန်ဗဒှ် ပကဵု ညံင်လိက်ပရေင်မၞး ဂွံဍိုက်ပေင် ကဵု ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီရ။ လိက်ပရေင် မဍိုက်ပေင် ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီဟေင် လုပ်လၟိဟ်လိက် မနွံကဵု ကဆံင် ဝဳကဳပဳဒဳယာတုဲ ဂွံဆက်သှ်ေအာ ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝဳကဳပဳဒဳယာမာန်ရ။
ဟီုကၠးကၠးမ္ဂး လိက်မပၠုပ်စရင် ပ္ဍဲပြကိုဟ်ဗိသ္တာဂွံဂှ် ပရူဂှ် ဒးဒှ် ပရူမထေက်ကဵု မဒးစၟတ်သမ္တီ၊ တုဲပၠန် ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ (ဝါ) လိက်မနိဿဲတအ်ဂှ် ဒးနွံ ဗွဲမကၠးဖ္ဍး၊ ညးဗွဲကြဴတအ် မိက်ဂွံတီ လိက်နိဿဲဂှ် ကၠုင်နူလဵုမ္ဂး ဒးကလေင်ဗဵု၊ စၟဳစၟတ် ကေတ်မာန်ရောင်။
ဟိုတ်ဂှ်ရ တင်ဂၞင် မနိဿဲတအ်ဂှ် ဒးဒှ် ကၠးဖ္ဍးရောင်၊ ဟီုမ္ဂးဂှ် လိက်မနိဿဲတအ်ဂှ် သ္ဒးကလေင်စၟဳစၟတ်ဂွံ၊ ဒးဗၟံက်ထ္ၜးကဵု ဗွဲမကၠးဖ္ဍးရောင်။ တင်ဂၞင် နူလိက်ကၞပ် (လိက်ကၞပ်ဂှ် ယဝ်ရ ပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝပ်သာက်ကီုမ္ဂး ဒးစၞောန်ပညုင်ကဵုရောင်။ ဟွံသေင်မ္ဂး မုက်လိက် နူဝပ်သာက်သၟးတအ်လေဝ် ဒဒှ်ရ နူလဵု မကလိဂွံနင် အခိင်လဵုဂှ်လေဝ် ဒးဗၟံက်ထ္ၜးကဵု ကီုရောင်။ ဥပမာ ဒးနွံဟေင်ဂှ် လိက်ကၞပ်ဂှ် ပတိတ်နူလဵု၊ လိက်ပရိုင်ဟာ၊ လိက်မဂ္ဂဇြေန်ဟာ၊ လိက်နူဂျာနေဝ် တၠပညာတအ်ဟာ၊ မုက်လိက်ဝပ်သာက်ဟာ။ နကဵုဝပ်သာက်ကီု သီုကဵု မပတိတ်လဝ် လိက်ကၞပ်ဟာဂှ် ဒးဗၟံက်ထ္ၜးကဵု ကၠးကၠးရောင်။
ဗွဲမဂၠိုင်မ္ဂး မုက်လိက် မဟွံမဲ ကုညးဒါန်လိက် ဗီုကဵု လိက်မပ္တိတ်ကေတ်တ်၊ ဗလံက် မချူကေတ်တ်၊ မုက်လိက် ညးလွပ်တအ် မပတိုန်ဂလာန်၊ နူမုက်လိက် မဳဒဳယာပရေင်မၞိဟ်တအ်၊ မုက်လိက် မကြီုစ ကပေါတ်ညးတအ်၊ ပူဂိုလ်ညးတအ် ကေုာံ အရာမတုပ်ကု အရာတအ်ဏအ်တအ်ဂှ် ဟွံလုပ်လၟိဟ် နဒဒှ် တင်ဂၞင်မွဲအိုတ်ရ။
စပ်ကဵု ပရူဂှ် ယဝ်ရ နူကဵု ဗီုလဵု ဌာနလိက်ပရိုင်၊ ဂျာနေဝ်၊ လိက်ကၞပ်တအ် ပတိတ်ချူ ဗွဲမဂၠိုင်ကဵုအလန်မ္ဂး တင်ဂၞင်ဂှ် ပၠုပ်စုတ် နဒဒှ် တင်ဂၞင် မယိုက်စဂွံမွဲဂွံရ။ တင်ဂၞင်တအ်ဂှ် မၞးဒးစုတ်ကဵု အကံက် နဒဒှ် သက်သဳရောင်။ လိက်ပရေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာတအ်ဂှ် သ္ဒးနွံကဵု တင်ဂၞင် ကေုာံ သက်သဳခိုင်င်ကၠိုက်က်ရောင်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ယဝ်ရ မၞးမိက်ဂွံ ချူ လိက်ပရေင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာမ္ဂး ကမၠောန်ကၠာအိုတ် မၞးဒးကၠောန်ဂှ် ပကောံ တင်ဂၞင်ဂမၠိုင်ရ။ ယဝ်ရ လိက်ပရေင်မၞး ဟွံမဲ ကုတင်ဂၞင်၊ တင်ဂၞင်တအ်ဂှ် ဟွံဍိုက်ပေင် ကုအင်္ဂလက်သန်မ္ဂး လိက်ပရေင်မၞး သ္ဒးဒုင်ပလီုဇိုတ်ထောအ်ပၠန် ရောင်။
တင်ဂၞင်တအ်ဂှ် ကလိဂွံ နူကဵုဒၞာဲနာနာသာ်မာန်ရ။ ဗီုကဵု နူလိက်ကၞပ် တိုက်ဗွဟ်လိက်ဂမၠိုင်၊ ဂၠာဲတင်ဂၞင် နူကဵု မုက်လိက်ဝပ်သာက်သၟးဂှ်လေဝ် လ္ပပညိ။ ညံင်ဂွံဂွံ တင်ဂၞင် နူကဵု လိက်ကၞပ်တအ်ဂှ် ဖန်ညိ။ လိက်ကၞပ် မပတိုန်စွံလဝ် ပ္ဍဲအေန်တာနေတ်လေဝ် နွံတၟာဂလိုင်ကီုရ။
ကာလ မၞးပကောံ တင်ဂၞင်တုဲအိုတ် ရုံဂပ်ရမ္ဂး တင်ဂၞင် မနိဿဲတအ်ဂှ် ဒၞာဲလဵု ဂွံစုတ်၊ ဗီုလဵု ဂွံစုတ် ပ္ဍဲလိက်ပရေင်မၞးဂှ် မၞးဗှ်ကေတ် ပ္ဍဲမုက်လိက် Help:Referencing for beginners ကေုာံ Wikipedia:Citing sources မာန်ရ။ ဗီုလဵု ဂွံစုတ်ဂှ် မၞးလ္ပဂွိင်ညိ။ လိက်ပရေင်မၞး ညံင်ဂွံနွံကဵု တင်ဂၞင်ဂှ် ဒှ်အရာအဓိကရ။
အရာ မဒးစွံ သတိ
ပလေဝ်ဒါန်- လိက်ပရေင် ပရူမၞး၊ ပရူဂကောံသ္ၚိကၟိန် မၞး၊ ပရူ သကအ်ရဲမၞး၊ ပရူမုက်လိက်ဝပ်သာက်မၞး၊ ပရူဂကောံ မၞးမပါလုပ်ဒၟံင်၊ ပရူအစာမၞး၊ ပရူဂလာန်သြဝါဒ မၞးမကၠောန်ကေတ်ဗဒှ်လဝ်၊ ဟွံသေင်မ္ဂး လိက်ပေါမ် မၞးမချူကေတ်တ်
- ယဝ်ရ ပရူတအ်ဏအ် မၞးမိက်ဂွံကဵု ပါလုပ် ပ္ဍဲပြကိုဟ်ဗိသ္တာ မ္ဂး ကဵုညးတၞဟ်မွဲမွဲ ချူညိ။ မၞးစုတ် ပရူသကအ်ရဲမၞး ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်အရာ မဖန်ကဵု ညံင်ရဲမၞး ဂွံမိပ် ဂွံဒှ်အမ်သဝ်မွဲကီုလေဝ် လိက်ပရေင်ဗီုဏအ်ဂှ် ဒးဒုင် ပလီုဇိုတ်ထောအ်မာန်ရ။ ကာလမဒးပလီုဇိုတ်တုဲ မၞးစိုတ် ဟွံမိပ် ကတဵုဒှ်မာန်ရ။ ယဝ်ရ မၞးဆက်ကၠောန်ဒၟံင်မ္ဂး မၞးဒးဒုင်ကၟာတ်ဗလံက်ထောအ် နူကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာမာန်ရ။ ဆဂး ပရူမဟီုလဝ် ဗွဲလတူဝွံဂှ်ရ ယဝ်ရ မၞးချူလဝ် ဍိုက်ပေင်ကဵု ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ မနွံကဵု တင်ဂၞင်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်၊ မၞးချူလိက် နကဵု လညာတ်လဒေါဝ်မ္ဂး လိက်တအ်ဂှ် ဟွံဒးဒုင်ပလီု ဆက်သှ်ေဂိုင်စွံလဝ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာမာန်ရ။ ဆဂး အရာတအ်ဏအ်ဂှ် ဒှ်အရာမလောဲသွာမွဲ ဟွံသေင်တုဲ မၞးထေက်ကဵု ဒးစွံသတိရ။
- ဓဝ်သတိ
- ပဂုဏ်တုဲ လ္ပဂစာန် ကြီုကြဴစ ကပေါတ် ကေုာံ ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာညိ။ ပဂုဏ်တုဲ မုက်လိက်ပူဂိုလ်မၞးဂှ် လ္ပလေန်စုတ် ပ္ဍဲကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာညိ။ ဆဂး ယဝ်ရ မုက်လိက်ဂှ် နွံကဵု လညာတ်လဒေါဝ် ကိစ္စဇၞော် မဆေင်စပ်ဒၟံင် ကုလိက်ပရေင်မၞးမ္ဂး လေန်စုတ်ဂွံရ။ ပ္ဍဲမုက်လိက်ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ပရူကပေါတ်ပရေင်ပိုန်ဒြပ် မပ္တံကဵု Kleenex ဟွံသေင်မ္ဂး Sharpie ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ဇၞော်ဇၞော် ဗီုကဵု McDonald's တအ်ဂှ် နွံကီုရ။ ဆဂး ယဝ်ရ မၞးမိက်ဂွံ ချူ ပရူကပေါတ်မွဲမွဲ၊ ဂကောံပိုန်ဒြပ်မွဲမွဲမ္ဂး မၞးသ္ဒးချူ နကဵု လညာတ် မမံင်လဒေါဝ်တုဲ မၞးဒးတိတ်ဗၠး နူကဵု ပဋိပက္ခ ဂၞပ်စိုတ် တုဲပၠန် မၞးဒးကၠာဲ တင်ဂၞင် မပတှ်ေစဂွံ မနိဿဲစဂွံ မဒှ် တင်ဂၞင် မဗၠးၜး မဆေင်စပ် ကုပရူဂှ်ရောင်။ သွက် ပရေင်ပိုန်ဒြပ်မ္ဂး စွံသတိညိ အရာဏအ် ဍေဟ် ဆေင်စပ်ဒၟံင် ကုဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ မဖျေဟ်လဝ် ဗွဲတၟေင် သွက် ပရေင်ပိုန်ဒြပ်ရ။
- ဒစဵုဒစး ပူဂိုလ် ကေုာံ ဂကောံ
- မအရေဝ် မဖ္ဍိုက်ဓရိုတ်၊ ပကီုပရာပ် ပ္ဍဲအတ္ထုပ္ပတ္တိ ညးမဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုတအ်ဂှ် ပိုယ်တအ် ဒစဵုဒစးပေင်င်ရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ အရေဝ် မဟွံမဲ ကုယေန်သၞာင် အရေဝ်မလက်၊ အရေဝ်ဗျိဗဒေက်၊ အရေဝ်မရုန်မဵု ကေုာံ အရာတၞဟ် မတုပ်ကုအရာတအ်ဂှ် စဵုဒၞာကၟာတ်လဝ်ပေင်င်ရ။ တုဲပၠန် ပရူပရာ လပါ်ပရေအ် ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲလိက်ပရေင် ပူဂိုလ်မဂျိုင်ဒၟံင်လမျီုတအ်ဂှ် ဗွဲမပြဟ် ဒးဒုင်ပလီုထောအ် နူကဵု မုက်လိက်ဝဳကဳပဳဒဳယာရ။ တုဲပၠန် မုက်လိက် ဗတိုက်တအ်ဂှ် ဗွဲမပြဟ် ဒးဒုင်ပလီုပတိတ်ထောအ်ရ။
- အေသ်သေ (essay) ပူဂိုလ်ဇကု မချူလဝ် ဟွံသေင်မ္ဂး လိက်သုတေသန တမ်မူလဂမၠိုင်
- ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ဒၞာဲ မပကောံပကေဝ် ဗဟုသုတု ကောန်မၞိဟ် မနွံဒၟံင်တုဲတုဲတအ်ဂှ်ရ။ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ဒၞာဲ သွက်ဂွံပတိတ် ကမၠောန်တၟိတၟိ ဟွံသေင်ရ။ လိက်ပရေင် တဳအဝ်ရဳ ဟွံသေင်မ္ဂး လညာတ် အလဵုဇကုမၞး မပတိတ်လဝ်ဂှ် ၜိုန်ရ နွံကဵု တင်ဂၞင် မနိဿဲကီုလေဝ် လ္ပချူညိ။ စပ်ကဵု ကိစ္စဏအ်တုဲ အရာမဗၠေတ်စဒှ်ဂှ် ပ္ဍဲလိက်ပရေင်ဂှ် မလေပ်ဒှ် မပံင်ဗစိုပ်လဝ် လညာတ်ဂမၠိုင် (a novel synthesis of ideas) မာန်ရ။ မၞးမထေက်ကဵု ဒးသမ္တီလဝ်ဂှ် မုက်လပါ် "အေ" ကီု သီုကဵု မုက်လပါ် "ဘဳ" သီုၜါဂှ် ဗီုညးကဵုညး ဍာံဒၟံင်သီုၜါရ။ "အေ" ဂှ် ဒှ်သဇိုင်တမ် "ဘဳ" ဟွံသေင်မ္ဂး "ဘဳ" ဂှ် ဒှ်သဇိုင် "အေ" ဗီုဏအ် ဟွံသေင်ရ။
- ပရူ မထေက်ကဵု စၟတ်သမ္တီ ဟွံသေင်
- ပရူမွဲမွဲ ထေက်တန်ကဵု မပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲပြကိုဟ်ဗိသ္တာ ထေက် ဟွံထေက်ဂှ် သီုဟွံချပ်မွဲသာ် မလေပ် ချူစုတ်ဒၟံင် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံင် မွဲခဏ မွဲခဏရ။ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဟွံမဲ ကုတၞးမုက်လိက် အပိုင်အခြာ ညံင်ရဴ ပြကိုဟ်ဗိသ္တာ မူစက္ခောတအ်ရ။ ပဝ်လသဳ (ဝါ) သၞောဝ်ဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီ (notability) ကေုာံ စၞောန်ပညုင်ဂှ် ဖန်ကဵု ညံင်ဂွံချူ ဗွဲမလှဲလးရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပရူပရာအိုတ်သီုဂှ် ဟွံကဵုအခေါင်ချူစုတ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာရ။ ဗွဲမဂၠိုင်မ္ဂး မုက်လိက် ပရူပူဂိုလ်မွဲမွဲ၊ ပရူကမ္မဏဳမွဲမွဲ၊ ပရူဂကောံမွဲမွဲတအ်ဂှ် ဍေဟ်ဟွံလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲဍာ်ဒကေဝ်သမ္တီတုဲ မုက်လိက် ပရူတအ်ဏအ် ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ပိုယ်တအ် ပလီုဇိုတ်ထောအ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပဂုဏ်တုဲ ပရူမၞးမချူပတိုန်ဂှ် မဒှ်ပရူမထေက်တန်ကဵု ဝဳကဳပဳဒဳယာဟာဂှ် ချပ်ကဵုအးကၠာညိ။ ဝဳကဳပဳဒဳယာဂှ် ဒှ်ပြကိုဟ်အဘိဓာန် ဇၟာပ်အရာ ဟွံသေင်ရ။
- လိက်မွဲဝါကျ ဟွံသေင်မ္ဂး လေန်ဝပ်သာက်
- လိက်ပရေင်ဂှ် ဒးနွံကဵု ပရူပရာ မဆေင်ကဵုဍေဟ်ရောင်။
- ဗှ်ပရူဏအ်ကီုညိ:
အရာ မဒးစွံ သတိဂမၠိုင်...
ပလေဝ်ဒါန်- ကပ်ပဳ အရာမွဲမွဲ၊ လ္ပကဵု ဇီုကပိုက် အခေါင်ပိုင်ပြဳပူဂိုလ်ညိ။
- ဆလအ်လေဝ် လ္ပကပ်ပဳကေတ် နူမုက်လိက်တၞဟ်မွဲမွဲတုဲ ကၠုင်ပတိုန်စုတ် ပ္ဍဲဝဳကဳပဳဒဳယာညိ။ နဒဒှ် အကံက် ဂၠေအ်ဂၠေအ် စကာဂွံရ။ ယဝ်ရ အကံက်မ္ဂး ထ္ၜးကဵု တင်သမ္တီ အကံက်ညိ။ inline citation. Even material that you are sure is in the public domain must be attributed to the source, or the result, while not a copyright violation, is plagiarism. Also, note that most web pages are not in the public domain and most song lyrics are not either. In fact, most things published after ထာမ်ပလိက်:Not-PD-US-expired-min-year, and almost all works written since January 1, 1978, are automatically protected by copyright under the Copyright Act of 1976 even if they have no copyright notice or © symbol. If you think what you are contributing is in the public domain, say where you got it, either in the article or on the discussion page, and on the discussion page give the reason why you think it is in the public domain (e.g. "It was published in 1895..."). For more information, see Wikipedia:Copyrights (which includes instructions for verifying permission to copy previously published text) and our non-free content guidelines for text. Finally, please note that superficial modification of material, such as minor rewording, is insufficient to avoid plagiarism and copyright violations. See Wikipedia:Close paraphrasing.
- Good research and citing your sources
- Articles written out of thin air may be better than nothing, but they are hard to verify, which is an important part of building a trusted reference work. Please research with the best sources available and cite them properly. Doing this, along with not copying text, will help avoid any possibility of plagiarism. We welcome good short articles, called "stubs", that can serve as launching pads from which others can take off – stubs can be relatively short, a few sentences, but should provide some useful information. If you do not have enough material to write a good stub, you probably should not create an article. At the end of a stub, you should include a "stub template" like this: {{stub}}. (Other Wikipedians will appreciate it if you use a more specific stub template, like {{art-stub}}. See the list of stub types for a list of all specific stub templates.) Stubs help track articles that need expansion.
- Articles or statements about living persons
- As with all topics, articles written about living persons must be referenced so that they can be verified. This requirement is enforced far more rigorously for any statements about a living (or recently deceased) person, and reviewers are supposed to immediately remove any unreferenced material without discussion. It is good practice to add your references as you write the article to avoid this immediate removal.
- Advocacy and controversial material
- Please do not write articles that advocate one particular viewpoint on politics, religion, or anything else. Understand what we mean by a neutral point of view before tackling this sort of topic.
- Articles that contain different definitions of the topic
- Articles are primarily about what something is, not any term(s). If the article is just about a word or phrase and especially if there are very different ways that a term is used, it usually belongs in Wiktionary. Instead, try to write a good short first paragraph that defines one subject as well as some more material to go with it.
- Organization
- Make sure there are incoming links to the new article from other Wikipedia articles (click "What links here" in the toolbox) and that the new article is included in at least one appropriate category (see help:category). Otherwise, it will be difficult for readers to find the article.
- Local-interest articles
- These are articles about places like schools, or streets that are of interest to a relatively small number of people such as alumni or people who live nearby. There is no consensus about such articles, but some will challenge them if they include nothing that shows how the place is special and different from tens of thousands of similar places. Photographs add interest. Try to give local-interest articles local colour. Third-party sources are the only way to prove that the subject you are writing about is notable.
- Breaking news events
- While Wikipedia accepts articles about notable recent events, articles about breaking news events with no enduring notability are not appropriate for our project. Consider writing such articles on our sister project Wikinews. See Wikipedia:Notability (events) for further information.
- Editing on the wrong page
- If you're trying to create a new page, you'll start with a completely empty edit box. If you see text in the editing box that is filled with words you didn't write (for example, the contents of this page), you're accidentally editing a pre-existing page. Don't "Publish changes" your additions. See Wikipedia:How to create a page, and start over.
Are you closely connected to the article topic?
ပလေဝ်ဒါန်Wikipedia is the encyclopedia that anyone can edit, but there are special guidelines for editors who are paid or sponsored. These guidelines are intended to prevent biased articles and maintain the public's trust that content in Wikipedia is impartial and has been added in good faith. (See Wikipedia's conflict of interest (COI) guideline.)
The official guidelines are that editors must be volunteers. That means Wikipedia discourages editing articles about individuals, companies, organizations, products/services, or political causes that pay you directly or indirectly. This includes in-house PR departments and marketing departments, other company employees, public relations firms and publicists, social media consultants, and online reputation management consultants. However, Wikipedia recognizes the large volume of good faith contributions by people who have some affiliation to the articles they work on.
Here are some ground rules. If you break these rules, your edits are likely to be reverted, and the article(s) and your other edits may get extra scrutiny from other Wikipedia editors. Your account may also be blocked.
Things to avoid | Things to be careful about | Great ways to contribute
|
---|---|---|
|
|
|
Note that this has to do only with conflict of interest. Editors are encouraged to write on topics related to their expertise: e.g., a NASA staffperson might write about planets, or an academic researcher might write about their field. Also, Wikipedians-in-residence or other interns who are paid, hosted or otherwise sponsored by a scientific or cultural institution can upload content and write articles in partnership with curators, indirectly providing positive branding for their hosts.
Create your draft
ပလေဝ်ဒါန်Click here: Article wizard, read the brief introduction, and then click the big blue button to get started creating your draft.
And then what?
ပလေဝ်ဒါန်Now that you have created the page, there are still several things you can do.
Keep making improvements
ပလေဝ်ဒါန်Wikipedia is not finished. Generally, an article is nowhere near being completed the moment it is created. There is a long way to go. In fact, it may take you several edits just to get it started.
If you have so much interest in the article you just created, you may learn more about it in the future, and accordingly, have more to add. This may be later today, tomorrow, or several months from now. Any time – go ahead.
Improve formatting
ပလေဝ်ဒါန်To format your article correctly (and expand it, and possibly even make it featured!), see
- Wikipedia:Tutorial to learn how to format your article
Others can freely contribute to the article when it has been saved. The creator does not have special rights to control the later content. See Wikipedia:Ownership of articles.
Also, before you get frustrated or offended about the way others modify or remove your contributions, see Wikipedia:Don't be ashamed.
Avoid orphans
ပလေဝ်ဒါန်An orphaned article is an article that has few or no other articles linking to it. The main problem with an orphan is that it'll be unknown to others, and may get fewer readers if it is not de-orphaned.
Most new articles are orphans from the moment they are created, but you can work to change that. This will involve editing one or more other articles. Try searching Wikipedia for other pages referring to the subject of your article, then turn those references into links by adding double brackets to either side: "[[" and "]]". If another article has a word or phrase that has the same meaning as your new article, but not expressed in the same words as the title, you can link that word or phrase as follows: "[[title of your new article|word or phrase found in other article]]." Or in certain cases, you could create that word or phrase as a redirect to your new article.
One of the first things you want to do after creating a new article is to provide links to it so it will not be an orphan. You can do that right away, or if you find that exhausting, you can wait a while, provided that you keep the task in mind.
See Wikipedia:Drawing attention to new pages to learn how to get others to see your new articles.
Add to a disambiguation page
ပလေဝ်ဒါန်If the term is ambiguous (meaning there are multiple pages using that or a similar title), see if there is a disambiguation page for articles bearing that title. If so, add it to that page.
Still need help?
ပလေဝ်ဒါန်- For a list of informative, instructional and supportive pages, see Help directory.
- , a volunteer will visit you there shortly!
- For a list of the services and assistance that can be requested on Wikipedia, see Request departments.
- Alternately you can ask a question through the Wikipedia ထာမ်ပလိက်:Freenode on IRC chat.
Read a traditional encyclopedia
ပလေဝ်ဒါန်Try to read traditional paper encyclopedia articles (or good or featured articles on Wikipedia) to get the layout, style, tone, and other elements of encyclopedic content. It is suggested that if you plan to write articles for an encyclopedia, you have some background knowledge in formal writing as well as about the topic at hand. A composition class in your high school or college is recommended before you start writing encyclopedia articles.
The World Book is a good place to start. The goal of Wikipedia is to create an up-to-the-moment encyclopedia on every notable subject imaginable. Pretend that your article will be published in a paper encyclopedia.