လိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်၊ဂကောံ
ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်[၁]
 တဆိပ် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် | |
| မဒက်ပတန် | ၈ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၀၃ |
|---|---|
| ဗီုပြင် | ချဳဓရာင် သွက်လိက်ပတ်မန် |
| တင်ရန်တၟအ် |
|
| ဂအုပ်ဌာန | ဘာရာမညနိကာယ၊ ဍုၚ်လၟိုၚ် |
| ဂကူကမၠောန် | ပရေင်မၞိဟ်၊ ပရေင်လိက်ပတ် |
ကောန်ဂကောံ | ဂကောံလိက်ပတ်ကွာန်ဂမၠိုၚ် |
| မထံက်ပင် | နကဵုစေတနာ (စိုတ်ဓါတ်) |
နူသက္ကရာဇ်ဍုၚ် ၁၃၆၃ သၞာံတေံ ဂကောံဗော်ဍုၚ်မန်တၟိတံ ကော်ကောံဓရီုကဵုညးအာဂတပၠတရဴ ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် ကွာန်တၞဟ်ဟ်ဂမၠိုၚ်မၞုံပ္ဍဲပွဳဗွိုၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံရ။ ပၟိက်ညးတံဂှ် ကွာန်ပွဳဗွိုၚ်ဏံစပ်ကဵုလိက်ပတ်မ္ဂး ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်အာမွဲဂကောံ အလုံမွဲပွိုၚ်ဍုၚ်မာန် ညးတံကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ်ချပ်ဂၞန်သဳကၠဳတဴတုဲ၊ အလုံကွာန်သီုဖအိုတ်ဂှ် စိုတ်ဓာတ်တုပ်သၟဟ်ဒှ်မွဲဆန္ဒရ၊ သ္ပပ္တံနူအခိၚ်ဂှ်တုဲ ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံ ဗီုပြၚ်မံက်ကၠုၚ်ညိညိရ။
အခိၚ်ဂကောံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁၃၆၄ သၞာံ ဂိတုမာ် (၇) စွေက် အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲ (၄) နာဍဳကဵု (၃၀) မိဏေတ်ဂှ် နာဲယှိုဲ နူကွာန်တၟံၚ်ကၞေၚ် ကၠုၚ်ဂရၚ်ပ္တီပရောဒက် ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်ဏံ ဇရေၚ်တၠဂုဏ်အ္စာ မေဓာနန္ဒ (တၠဂုဏ်ဂြု) ရာမညနိကာယ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုၚ်ဒါန် ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံတုဲ၊ "ပရောဒက်ဂကောံဏံ ဒးဂရၚ်ဗ္တီဇရေၚ်ကျာ်ဇၞော်အ္စာဝိသုဒ္ဓ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရာမညနိကာယ ဍုၚ်လၟိုၚ်ဂှ်ရ၊ အခိၚ်ဂှ်ပၠန် ကျာ်ဇၞော်အ္စာလေဝ် အဃောသွဟ်မံၚ်လိက် ဂကောံပရိယတ္တိသာသနာနုဂ္ဂဟ (ဂိုဏ်တံၚ်ပြၚ်) ပ္ဍဲဌာနဘာဇၞော် ကွာန်တံၚ်မောံတေံရ။ ခရှ်ညးမဆာန်ဂကူတံပၠန်လေဝ် အာဆဵုကဵုကျာ်ဇၞော်အ္စာ၊ တၠဂုဏ်အ္စာဂမၠိုၚ်လေဝ် စိုတ်ထတ်ဇြဟတ်ဇၞော် မိက်ဂွံကဵုဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် သီုညးဖအိုတ်တုဲ ဂွံအခေါၚ်ဒက်ဂကောံလိက်ပတ် ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံ ဗွဲမလောဲသွာရ။
သက္ကရာဇ် ၁၃၆၄ သၞာံ၊ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၄ မံက်၊ သ္ပဗဓာန်ကဵုကျာ်ဇၞော်အ္စာဘဒ္ဒန္တဝိသုဒ္ဓ တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရာမညနိကာယ ဍုၚ်လၟိုၚ်တုဲ၊ ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ဌာန ဒတန်ရိုဟ်ကၞက်ဂကောံဏံဂှ် သ္ပဒတန်ပ္ဍဲတိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရာမညနိကာယ ဍုၚ်လၟိုၚ်ရ။
တၚ်ရန်တၟံဂကောံ
ပလေဝ်ဒါန်- သ္ပဟိုတ်ကဵု ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံတုဲ၊ မွဲကွာန်ကဵုမွဲကွာန် ညးမွဲကေုာံညးမွဲ သွက်ဂွံဍုက်ကေတ် ကၠောံက္ဍညးသ္ကံ
- ဇြဟတ်ညးမဆာန်ဂကူ ဆာန်လိက်ပတ်မန်တံ သွက်ဂွံဒှ်အာမွဲဇြဟတ်ဓဝ်၊ နကဵုအသိၚ် မွဲဇြဟတ်ဂှ် သွက်ဂွံတတ်ကၠောံအာ တၚ်ခက်ခုဲနာနာသာ်မာန်
- သွက်ဂွံထိၚ်ဒက်မၚ်မွဲအာ စိုတ်ဓာတ်၊ ဒ္ဂေတ်စာရိတ္တဇာတိမာန်၊ ဂုဏ်စရာဲဂကူကီု
- စပ်ကဵုပရေၚ်လိက်ပတ် ကေုာံ ပရေၚ်ဗဟုသုတကောန်ဂကူတံ သွက်ဂွံသၠာဲဂတးလညာတ်မာန်တုဲ သွက်ဂွံသၠုၚ်ပတိုန်ကဆံၚ်ပညာဂကူမန်တအ်
ကွာန်လုပ်လၟိဟ်ဂကောံဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်- ကွာန်တၟိဒဵုကြေၚ်
- ကွာန်နှေဟ်ခရေၚ်
- ကွာန်ဝါဘာ
- ကွာန်တၟိကုန်ဗဴ
- ကွာန်တၟံကၞေၚ်
- ဍုၚ်လၟိုၚ်
- ကွာန်ကံဍောတ်
- ကွာန်ကံချ
- ကွာန်သၞေဟ်ဂဒိုအ်
- ကွာန်ကံလ္ဂုတ်
- ကွာန်တံၚ်ပရၚ်
- ကွာန်တံၚ်မောံ
- ကွာန်ဝါဇၞော်
- ကွာန်စောဂလာ
- ကွာန်ရုတ်တံၚ်
- ကွာန်ကုန်ဒုန် မဒှ်ရ။
ကောံဓရီုဂကောံဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်၁။ကောံဓရီုကၠောံသၞာံ
ပလေဝ်ဒါန်ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် (၁၄) မံက်ဂှ်မ္ဂး ဒှ်တ္ၚဲကောံဓရီုကၠောံသၞာံ
အခေါၚ်ညးတိုန်စိုပ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်- သြဝါဒစရိယ
- မဟာနာယကသၚ်၊ နာယကခရှ်
- ဥက္ကဋ္ဌ သၚ်၊ခရှ်
- ညးအုပ်ကာ သၚ်၊ခရှ်
- သ္ကိုပ်ဘဏ္ဍာ သၚ်၊ခရှ်
- ညးစၟတ်စရၚ် သၚ်၊ခရှ်
- သ္ကိုပ်ပရေၚ်စန်ဒက် သၚ်၊ခရှ်
- လလောၚ်ပရိုၚ် ခရှ်
- တၠဳပိုန်သၚ်၊ခရှ် ညးမဆာန်ဂကူ ဆာန်လိက်ပတ်ဂမၠိုၚ်
အခေါၚ်ကၠောန်
ပလေဝ်ဒါန်- သဳကၠဳချပ်ဂၞန်
- ဆက်လမျီု၊အာယုက်ဂကောံ
၂။ ကောံဓရီုပွိုၚ်ဍုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်ကိစ္စမွဲမွဲယဝ်ခါရဆတ်လုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး နူညးတာလျိုၚ်ဂကောံပွိုၚ်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ကော်ကောံဓရီုဆဵုညာတ်ညးသ္ကအ်တုဲ ချပ်ဂၞန်ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်
ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ဂကောံ
ပလေဝ်ဒါန်- ပံက်ဘာမန်ဥတုက္ညၚ်
- သွဟ်လိက်၊ကဵုလာဘ်
ပံက်ဘာမန်ဥတုက္ညၚ်
ပလေဝ်ဒါန်တ္ၚဲပံက်ဘာဥတုက္ညၚ် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ပိုဲဏံဂှ် အလုံကွာန်သီုဖအိုတ်ညံၚ်သ္ဂောံဒှ်မွဲဗရု မွဲရမျာၚ်ဓဝ် လဝ်စိုတ်သာ်ဝွံတုဲ၊ ရုဲစှ်ဒၟံၚ်တ္ၚဲပံက်ဘာဇၟာပ်ပ်သၞာံရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် တ္ၚဲပံက်ဘာဂှ် ကိုန်ဂစိုတ်ဂိုၚ်ကေတ်ဟွံဂွံတုဲ၊ ဗွဲမဗဗွဲကဵုသၞာံ စိုပ်တ္ၚဲကောံဓရီုကၠောံသၞာံ ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် ၁၄ မံက်ဂှ်မ္ဂး မ္ဒးရုဲစှ်တ္ၚဲပံက်ဘာရ၊ အတိုၚ်စၟတ်တ္ၚဲ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ပ္ဍဲဝိုၚ်ကောံဓရီုဂှ်ဟေၚ် ဒှ်တ္ၚဲပံက်ဘာရောၚ်။
သွဟ်လိက်၊ ကဵုလာပ်
ပလေဝ်ဒါန်တ္ၚဲသွဟ်လိက်ဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန် အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်ဏံဝွံ ဗွဲမဂၠိုၚ်မ္ဂး ဂိတုပသာ် ၂ စွေက်ဂှ် သွဟ်လိက်တုဲ ၃ စွေက်ဂှ် အပ်ပြာပ်ဇိုန်ဏှၚ်တဆိပ်ကြာ ကုကွးဘာမအံၚ်ဇၞးလိက်ပတ်မန်ဥတုက္ညၚ်တံရ။ ပ္ဍဲတ္ၚဲသွဟ်လိက်ကဵုလာပ်ဂှ် ဂကောံအ္စာဘာ ခရှ်ညးမဆာန်ဂကူ ဆာန်လိက်ပတ် ညးမယိုက်ဂၠေၚ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ်လိက်ပတ် ပ္ဍဲဌာနညးကဵုညးတံဂှ် ကၠုၚ်စိုပ်ကောံဓရီုညာတ်ညးသ္ကံ ပ္ဍဲဌာနသွဟ်လိက်ဂှ်တုဲ ညံၚ်ဂွံဍုက်ကေဝ်ကၠောံက္ဍညးသ္ကံမာန် ဆက်မိတ်ဟီုဂးတဴဂလာန် အလ္လာပ၊ သလ္လာပ ဟီုဓရီုတဴပရေၚ်ထတ်ယုတ် ပရေၚ်လိက်ပတ် ကေုာံ ရေၚ်သ္ကံမိပ်ပ်ဇြိပ်ပ် ကတိုၚ်ၚ်ကၟဟ်ဟ်အိုတ်ရ။
သဘၚ်သွဟ်လိက်ဂကောံ
ပလေဝ်ဒါန်- ကွာန်တၟိကုန်ဗဴ (အလန်ပထမ-၁၃၆၄) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာကွာန်တၟိ
- ဍုၚ်လၟိုၚ် (အလန်ဒုတိယ-၁၃၆၅) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာရာမညနိကာယ
- ကွာန်ကံဍောတ် (အလန်တတိယ-၁၃၆၆) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာမဟာဝိဟာရ
- ကွာန်တၟံကၞေၚ် (အလန်စတုတ္ထ-၁၃၆၇) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာတိုက်ပရိယတ္တိ
- ကွာန်တံၚ်ပရၚ် (အလန်ပဉ္စမ-၁၃၆၈) ဌာန-ရာမညနိကာယ တိုက်ပရိယတ္တိ ဘာဇၞော်
- ကွာန်တံၚ်ပရၚ် (အလန်ဆဋ္ဌမ-၁၃၆၉) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာကျာ်သြဳမန်
- ဍုၚ်လၟိုၚ် (အလန်သတ္တမ-၁၃၇၀) ဌာန-ဇြပ်သုဓမ္မာ၊ကျာ်ကေလာသ
- ကွာန်တၟံကၞေၚ် (အလန်အဋ္ဌမ-၁၃၇၁) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာကံဘာဂြၚ်
- ကွာန်တံၚ်မောံ (အလန်နဝမ-၁၃၇၂) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာဇၞော်
- ကွာန်တၟိကုန်ဗဴ (အလန်ဒသမ-၁၃၇၃) ဌာန-ရာမညနိကာယ ဘာကွာန်တၟိ
ကဏ္ဍတၟေၚ် - ဇိုန်ဏှၚ်ကဵုတဆိပ်ကြာတၟေၚ်၊ တဆိပ်ကြာဂမြၚ်ဉာဏ်သ္ကေက်သ္ကာ
ပလေဝ်ဒါန်ကဏ္ဍတၟေၚ် (ပ္ဍဲဂကောံလိက်ပတ်ယေန်သၞာၚ်မန်-အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ်) မွဲဂှ် ပ္ဍဲသဘၚ်ပေၚ် (၁၀) သၞာံဂှ် ရန်တၟံကဵုဂမြၚ်ဉာဏ်ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂကူမန်ပိုဲ ဍာ်ဒကေဝ် ဂွံသၠုၚ်တိုန်တုဲ၊ ကုကွးဘာ သ္ကောက်သ္ကာ ကေၚ်ကလိဂွံလဝ်လာဘ်တၟေၚ်ဂုဏ် ပထမ၊ဒုတိယ၊တိယ၊ သ္ဍိုက်စိုတ်၊ ဂုဏ်တၟေၚ်တံဂှ် ကလေၚ်ရုဲစှ်တုဲ ပ္တိုန်ဏာဂုဏ်စရာဲ ဇိုန်ဏှၚ်ကဵုတဆိပ်ကြာတၟေၚ်၊ တဆိပ်ကြာဂမြၚ်ဉာဏ်သ္ကောက်သ္ကာ ပ္ဍဲအသေအဟာန်သဘၚ်စၟတ်သမ္တီအာယုက်ဂကောံ ပေၚ် (၁၀) သၞာံရ။
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ လိက်ကၞပ်စၟတ်သမ္တီပေၚ် (၁၀)သၞာံ၊ ဂကောံဗ္တောန်လိက်ပတ်မန်ကေုာံယေန်သၞာၚ်ဗုဒ္ဓဘာသာ အလုံပွိုၚ်ဍုၚ်လၟိုၚ် (၁၃၇၄) ။မုက်လိက် ၁၇-၂၃။