လိက်သရောပ်
တင်ရန်တၟအ် - သွက်ဂွံ သမ္တီလောဲသွာ ဟွံသေင်မ္ဂး သွက်ဂွံကၠိုဟ်၊၊
လိက်သံခိပ် (လိက်သရောပ်)၊ လိက်စၟတ်သမ္တီကောံဓရီုဏအ် လုပ်လၟိဟ် ဂကူလိက်ၜိုတ်လဵုဂှ် (ဝါ) စၟတ်သမ္တီ နဒဒှ် ဂကူလိက်မွဲမွဲ ထေက် ဟွံထေက်ဂှ် လညာတ်နာနာသာ် ကတဵုဒှ်မာန်ရ၊၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် လိက်သရောပ်ဏအ်ဂှ် ပ္ဍဲကမၠောန်ကီု၊ ပ္ဍဲပရေင်ပညာကီု ကိစ္စဇၞော်ကွေဟ်ရ၊၊ ပ္ဍဲကမၠောန်မ္ဂး ဒးချူ လိက်စၟတ်သမ္တီ ကောံဓရီု (minutes)၊ ဒးသရောပ်ချူ လိက်သံခိပ် (လိက်သရောပ်) (summary) နူလိက်ပရေင်မွဲမွဲ၊ လိက်ဝတ္ထုမွဲမွဲ၊ ပရူမွဲမွဲတအ်ရ၊၊ ဟီုအိုတ်တ်မ္ဂး ညံင်ဂွံသရောပ် ပရူမွဲမွဲလေပ်ဂှ် ကိစ္စဇၞော်ကွေဟ်ဟ်ရ၊၊ ဂွံသရောပ် ပရူမွဲမွဲလေပ်ဂှ် ပ္ဍဲပရူဂှ် အရာလဵု မဒှ်ကိစ္စဇၞော် (ဝါ) အရာလဵု မဒှ်ကြက်၊ အရာလဵု ဒှ်ကိစ္စဟွံဇၞော်ဂှ် ဇကုကံက်နုက်ကေတ်လေပ်ဟေင် လိက်သံခိပ်ဂှ် (ဝါ) လိက်စၟတ်သမ္တီ ကောံဓရီုဂှ် ဂွံဒှ်လိက်သံခိပ် ခိုဟ်ဟ်မွဲမာန်ရ၊၊
ညံင် လိက်သံခိပ်တအ်ကီု ဗဳဒဳယောစၟတ်သမ္တီ သဘင်မွဲမွဲဂှ်လေဝ် ဗီုဂှ်ကီုရ၊၊ သဘင်မကၠောန်လဝ် ပွိုင်မွဲတ္ၚဲဂှ် ဒးသရောပ်ကေတ် ပွိုင် (၂၀-၃၀) မိနေတ်တုဲ ဒးကၠောန်ရ၊၊ ယဝ်ရ မၞိဟ်ကုတ်ဆက်ဂှ် ထ္ၜောမ်ပရူဂှ် ဟွံလေပ်၊ ရုဲစှ် ဒၞာဲလဵု ကိစ္စဇၞော်၊ ဒၞာဲလဵု ကိစ္စဟွံဇၞော် ဟွံလေပ်မ္ဂး ကဝးဗဳဒဳယောစၟတ်သမ္တီဂှ် ဂွံဒှ် ကဝးဗဳဒဳယောစၟတ်သမ္တီခိုဟ်ဟ်မွဲ ဟွံမာန်ရ၊၊
ပွမပါ်ပါယ် ဂၠာဲကြက် (ဝါ) ဂၠာဲမဒှ်အရာအဓိက ပ္ဍဲလိက်မွဲမွဲ၊ လဟီုမၞိဟ်မွဲမွဲ၊ ပရူမွဲမွဲဏအ်ဂှ် ဒှ်အရာ ကိစ္စဇၞော် ဗွဲမလောန်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပရေင်ပညာသဇိုင်ဂှ် ညံင်ကွးဘာတအ် ဂွံသရောပ်၊ ဂွံကံက်နုက်ကေတ် အရာအဓိကလေပ်ဂှ် ညးတအ်ဗ္တောန် ညံင်ကွးဘာတအ် ဂွံချူလိက်သံခိပ် (လိက်သရောပ်)လေပ်ရ၊၊ ဂွံသရောပ် ပရူမွဲမွဲမာန်၊ လိက်မွဲမွဲမာန်ဂှ် ဒးကၠိုဟ်လဝ် ပရူဂှ် လိက်ဂှ် ပေင်င်ရောင်၊၊
ဗီုလဒက်ပ္တန် ပလေဝ်ဒါန်
လိက်သံခိပ်ဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုမကံက်နုက် တင်ဂၞင်အဓိက နူလိက်မွဲမွဲရ၊၊ ညံင်မထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲဗီု (၁)ဂှ်ရ၊၊ ပ္ဍဲလိက်ဂှ် အရာလဵုမဒှ်ကြက်အဓိက မဆေင်ကုပရူဂှ် ဒးဂၠာဲကၠာ၊၊ ဗီု(၂)ဂှ် တင်ဂၞင်မကလိဂွံလဝ် နူလိက်ဂှ် ကလေင်ချူ လိက်သံခိပ် နကဵုမအရေဝ်တၞဟ်ရ၊၊
လိက်သံခိပ် ကဵု လိက်စၟတ်သမ္တီကောံဓရီုဂှ် ဟွံတၞဟ်ခြာ ညးသကအ်ကွေဟ်ဟ်ရ၊၊ လိက်စၟတ်သမ္တီကောံဓရီုဂှ် သောဲဗြောဲ နူလိက်သံခိပ်ညိရ၊၊ ဓမ္မတာမ္ဂး လိက်သံခိပ်ဂှ် နွံအကြာ ၅-၁၀ ပၞောန်တုဲ လိက်စၟတ်သမ္တီကောမဓရီုဂှ် နွံစၜိုတ် နူကဝက်မုက်လိက် စဵုကဵုၜါပိတၞဟ်၊ တန်တဴကဵုပရူပရာကောံဓရီုဂှ်ရ၊၊
အရေဝ်မသုင်စောဲ ပလေဝ်ဒါန်
လိက်သံခိပ်ဂှ် မၞုံကဵုဝါကျဂၠိင်င်တုဲ ဗၟံက်ထ္ၜး ပရူဗီုဒှ်ဂှ်၊၊ ပ္ဍဲလိက်ဂၠေအ်အ်ဂှ် ပရူပရာညံင်ဂွံပါလုပ်မာန်ဂၠိုင်င်ဂှ် ဖ္ဍန်တုဲ ပကောံချူလဝ်ရ၊၊
လိက်စၟတ်သမ္တီကောံဓရီုဂှ် မဒှ်လိက် မလဴထ္ၜးပရူမွဲမွဲရ၊၊ ဆဂး မချူလဝ် ဆဒၞာဲအဓိက ပ္ဍဲပရူဂှ်ဟေင်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ လိက်စၟတ်သမ္တီကောံဓရီုတအ်ဂှ် ဒှ်လိက်ဓမ္မတာမွဲကီု မၞုံကဵုညးလဵုမပ၊ ဗီုလဵုမဂွံပတအ် ဒှ်တမ်ရ၊၊
ပ္ဍဲအရာမဆက်စၠောအ် နကဵုလိက်ဂှ် ပိုယ်တအ် ပါ် (၂) ဗီုပြင်
En funktionel model over sproget
လိက်ဂှ် ဒှ်အရာ မဗၟံက်ထ္ၜး အရာမကတဵုဒှ် မၞုံကဵုအဓိပ္ပါယ် ကုပွဳပွူဂကောံမၞိဟ်မွဲ မြဴသာ်ဝွံ ပံက်ကေတ် ပွံက်အဓိပ္ပါယ် ဂွံရ၊၊ ဒုင်သဇိုင် ကုအရာမဆက်စပ်ဟိုတ်ဖဵုကုယေန်သၞာင် (cultural context) ကေုာံ အရာမဆက်စပ်ဟိုတ်ဖဵုအကာဲအရာ (situational context) ၜါဏအ်တုဲ ပိုယ်တအ် ဗၟံက်ထ္ၜး လိက်မဆေင်စပ် ကုပွဳပွူမၞိဟ်မာန်ရ၊၊
အရာမဆက်စပ်ဟိုတ်ဖဵုကုယေန်သၞာင် ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာမဆေင် ကုယေန်သၞာင်သီုဖအိုတ် ယေန်သၞာင် ပရေင်မၞိဟ်၊ ပရေင်အခိုက်ကၞာတအ် မဟီုကီုလေဝ် ယေန်သၞာင် ပ္ဍဲဒၞာဲဝွံ လှဲလး ဗွဲမလောန်ရ၊၊ ယေန်သၞာင်ဗီုမံင်စံင် ဂကောံမၞိဟ် ဥပမာ ဂကောံမၞိဟ်သရာဲဂၠံင်၊ ဂကောံမၞိဟ်ဗြဴညးတၠဒြပ်၊ ဂကောံမၞိဟ်သၟတ်၊ ဂကောံမၞိဟ်ပေါယ်ဇာတ်၊ ဂကောံမၞိဟ်လကျာ်၊ မပ္တံ မြဴသာ်ဝွံ နွံနာနာသာ်ရ၊၊ ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ်တအ်ဂှ် ဗီုမစကာအရေဝ်အခြာ၊ ဗီုစိုတ်စရိုတ်၊ ဗီုမံင်စံင်တအ် ဒှ်တမ်ရ၊၊
အရာမဆက်စပ်ဟိုတ်ဖဵုကုအကာဲအရာ ဂှ်အကာဲအရာမဆက်စၠောအ် နကဵုအရေဝ်လိက်ရ၊၊ အရာမဆက်စပ်ဟိုတ်ဖဵုဏအ်ဂှ် ပံက်ပွံက်အဓိပ္ပါယ် ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊
- မဆက်စၠောအ် နကဵုပရူ ကဵု တင်ရန်တၟအ်၊၊ (ဒုင်သဇိုင် ကုတင်ရန်တၟအ်မွဲမွဲတုဲ ချူပရူမွဲမွဲ)
- မၞုံကဵု အဆက်အစပ် ပရေင်ပူဂိုလ်အပ္ဍဲ အကြာမၞိဟ်မချူလိက် ကဵု မၞိဟ်မဗှ်လိက်၊၊
- ဗီုပြင်မဆက်စၠောအ် (နကဵုအဳမေဝ်၊ နကဵုဖုမ်၊ နကဵုမုက်ကုမုက် ဒှ်တမ်)
- နကဵုမအရေဝ်ဟွံသေင် နကဵု အကာဲအရာမုက်မတ် ဗီုကဵု ဗီုမစွံရမ္သာင်၊ မချဳဓရာင်ဇကုတအ် ဒှ်တမ်၊၊