အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင်

အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် (caretaker government) (ဗၟာ-အိမ်စောင့်အစိုးရ) ဂှ် ဒှ်အလဵုအသဳယာယဳ မဒက်ပတန်လဝ် သွက်ဂွံ ဆက်ယိုက်ဂၠေင်အာ တာလျိုင်အလဵုအသဳ ပ္ဍဲဍုင်မွဲ ပ္ဍဲအခိင်ကာလ အလဵုအသဳ မရုဲစှ် နကဵုမာဲ ဟွံမံက်ဂတဝ် ဟွံကတဵုဒှ်ကၠုင်ဏီရ။[၁][၂] ဗီုလဵု မဒ္ဂေတ်ဂှ် ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်၊ ဗွဲမဂၠိုင် ပွမကလေင်ရုဲစှ် မွဲအလန်တုဲ မွဲအလန်ပၠန်ဂှ် ဟွံမဲ၊ ဒက်ပ္တန်တုဲ နွံအာယုက် စဵုကဵု မရိုဟ်ပလီုရ။

ပွံက် ပလေဝ်ဒါန်

အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် လုပ်ကေတ်ဒၞာဲ ပ္ဍဲအခိင်ကာလ အလဵုအသဳ ပ္ဍဲသၞောတ်စၠတ်ထဝ် မလီုလာ်အာ ဥပမာ ဗီုကဵု အလဵုအသဳဂှ် ပ္ဍဲစၠတ်ထဝ် ညးစၞးလပါ်ဂၠိုင် ဒစဵုဒစး (ဝါ) ပတိုန်ဂလာန် ဟွံစွံဓဝ်ပတှ်ေ၊ ဟွံသေင်မ္ဂး ပ္ဍဲအခိင်ကာလ နကဵုအလဵုအသဳ မနွံဒၟံင်ဂှ် သွက်ဂွံ ဆက်ကေတ်အာ လျိုင်ဍုင် ဟွံသၟဟ်အစောမ်တုဲ တၞဟ်န မဂွံထ္ပက်စၞး အလဵုအသဳတုဲ ညးဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် စဵုကဵု အလဵုအသဳတၟိ မရုဲစှ် နကဵုသဘင်မာဲ ကလေင်တိုန်ပၠန်ရ။ ပ္ဍဲဍုင်လ္ၚဵု စကာ သၞောတ်ပါလဳမာန် အေင်္ဂလိက် မကော်ဂး သၞောတ် (Westminster system) မ္ဂး အလဵုအသဳ မကလိဂွံလဝ် အဝဵုဍုင်ပြဟ်ဟ်ဂှ်ရ ဆက်ထိင်အာ နဒဒှ် အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် စဵုကဵု အခိင် မရုဲစှ်မာဲတုဲ၊ ဒက်ပ္တန် အလဵုအသဳတၟိတုဲရ။ အရာတၟေင်တၞဟ်ခြာ ကုအလဵုအသဳဓမ္မတာဂှ် အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင်ဂှ် အခေါင်မကၠောန်ဂွံဂှ် ညးပိုင်ခြာလဝ် ပ္ဍဲသၞောဝ်တုဲ ဟွံမဲကဵု အခေါင်ကၠောန် ဍိုက်ပေင်၊ မဂွံအခေါင် ဆမင်မဲအာ အတိုင်တြေံဟေင်ရ။

ပ္ဍဲကဵု သၞောတ်အလဵုအသဳပံင်ကောံ (coalition governments) မ္ဂး ဟိုတ်နူ အလဵုအသဳဂှ် ပံင်ကောံ ကုဗော်ဂၠိုင်နူ မွဲတုဲ မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ်ရ စဵုကဵု ကလေင်ပံင်ကောံ ဒက်အလဵုအသဳတၟိမာန်ပၠန်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် ဆက်ကေတ်အာ တာလျိုင်ရ။ ဗွဲမဂၠိုင် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်တအ် ဗက်စန်ဒက် ပံင်ကောံ ညံင်ဂွံ ဒက်အလဵုအသဳမာန် လဝါဲဂှ်ရ။[၃] အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင် ပ္ဍဲကဵု သၞောတ်အလဵုအသဳပံင်ကောံဂှ်မ္ဂး ပရေင်ကမၠောန်ဍုင်ဂှ် ဒးဖန်ကၠောန် နကဵု လၟေင်တ္ၚဲ၊ တုဲပၠန် သၞောဝ်ဍုင်တၟိတၟိ မဒှ်သၞောဝ်မကေတ်တင်လတုပ်စိုတ်ဝါတ်တအ်ဂှ် ခၞံဗဒှ်ဟွံဂွံရ။

အလဵုအသဳပၟင်ပၟဲဍုင်ဂှ် မလေပ်ဒက်ပ္တန် ပ္ဍဲအခိင်ကာလ ဍုင်မကတဵုဒှ် ပၞာန်၊ လုကဴ အလဵုအသဳမရုဲစှ် နကဵုမာဲ ဟွံဂွံ မံက်တိုန်ကၠုင်ဏီတုဲ မဒှ်အလဵုအသဳ သွက်ဂွံခၞံဗဒှ် ကၠောန်သဘင်မာဲ သွက်ဂွံဒက်ပတန် အလဵုအသဳတၟိရ။

နိဿဲ ပလေဝ်ဒါန်

 

  1. CARETAKER GOVERNMENT (noun) definition and synonyms - Macmillan Dictionary (in en).
  2. CARETAKER GOVERNMENT - meaning in the Cambridge English Dictionary (in en).
  3. Hasanuzzaman, Al Masud (2012). "Caretaker Government", Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh, Second, Asiatic Society of Bangladesh