ဥပဒေ ဒမုင်ကာပၞာန် ညးဍုင်ကွာန် ရးနိဂီုဗၟာ
ဥပဒေ ဒမုင်ကာပၞာန် ညးဍုင်ကွာန် ရးနိဂီုဗၟာ (မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ) ဝွံ စပ္တန်လဝ် နူလက်ထက် ကံင်သဳနအဖ (နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ) ပ္ဍဲ သၞာံ ၂၀၁၀ ဂိတုနဝ်ဝေမ္ဗာ ၄ နကဵု စၟတ်တဲ ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော်တာန်ယှိုဲရ။ တင်ရန်တၟအ် ဥပဒေဝွံ အတိုင် မဗမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲဥပဒေဂှ်မ္ဂး လျိုင်ကမၠောန်ပိုယ်ပိတင် မဟီုဂး နကဵု ဘာသာဗၟာ (ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါး) မတွဟ်ဂး သဟရး ညံင်ဟွံဂွံထကး၊ ပရေင်ဆာန်ကၟိန် ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင် ညံင်ဟွံဂွံလီု၊ အဝဵုကၞောတ်အထောတ် ညံင်ဂွံတန်ကြန်ဂှ် ဇၟာပ်ဇၟာပ်ကောန်ဍုင်တအ် ဂွံလုပ်ယိုက်ဂၠေင်မာန် ရန်တၟအ်တုဲ ဇၟာပ်ကောန်ဍုင်ဂှ် သ္ဒးဗ္တောန်လဝ် ကွတ်ပၞာန်၊ တုဲပၠန် သွက်ဂွံ စဵုဒၞာ ကၟိန်ဍုင်ရ။
ဥပဒေဝွံ နူ သၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် ကံင်သဳနအဖ နကဵု ဥပဒေစၟတ် ၂၇/၂၀၁၀ ဂှ် ပ္တန်လဝ်တုဲ နကဵု ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် ပၠုပ်လမျီု စဒ္ဂေတ်ဗက် နူ သၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀ နကဵု လိက်အမိင်စၟတ် ၂၇/၂၀၂၄ ရ။[၁][၂] သၞာံ ၂၀၂၂ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂ ဂှ် ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော်မေန်အံင်လှာင် ဟီုလဝ် ဒဒှ်ရ ဥပဒေဒမုင်ကာပၞာန်ညးဍုင်ကွာန်ဂှ် အပ္ဍဲပွိုင်မွဲသၞာံ ညံင်ဂွံ ပ္တန်ဗဒှ်တုဲဂှ် ကၠောန်တုဲ အပ္ဍဲပွိုင် ၜါသၞာံဂှ် ညံင်အဝဵုဂွံတန်ဂှ် ဖန်ကၠောန်ရောင်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။[၃][၄]
တင်စၞောန်ဂမၠိုင် မနွံ ပ္ဍဲဥပဒေ ပလေဝ်ဒါန်
ညး မဒးဒုင်ကာပၞာန် ပလေဝ်ဒါန်
အတိုင်မစၞောန်လဝ် ပ္ဍဲ ဥပဒေ ဒမုင်ကာပၞာန် ညးဍုင်ကွာန်မ္ဂး ညးဒမုင်ကာပၞာန်တအ်ဂှ် သ္ဒးဒှ် ကောန်ဍုင်၊ တုဲပၠန် မၞိဟ်တြုဟ်မ္ဂး သ္ဒးဒှ် အာယုက် လတူ ၁၈ သၞာံ သၟဝ် ၃၅ သၞာံ။ ယဝ်ရ မၞိဟ် မစိစောန်မ္ဂး သ္ဒးဒှ် အာယုက် လတူ ၁၈ သၟဝ် ၄၅။ မၞိဟ်ဗြဴမ္ဂး သ္ဒးဒှ် အာယုက် လတူ ၁၈ သၞာံ သၟဝ် ၂၇ သၞာံ၊ ယဝ်ရ မၞိဟ်မစိစောန်မ္ဂး သ္ဒးဒှ် အာယုက် လတူ ၁၈ သၞာံ သၟဝ် ၃၅ သၞာံ။[၁][၅][၂]
မၞိဟ်မစိစောန်မ္ဂးဂှ် အစာသဝ်၊ အေန်ဂျေန်နဳယျာ၊ ညးမလေပ် ကွတ်တဲ ကွတ်စက် ဟွံသေင်မ္ဂး ညးမဂယိုင်လမျီု နကဵု ကွတ်ပညာမွဲမွဲတအ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
လလအ်ကာလ မဒးယိုက်ဂၠေင် တာလျိုင်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ် ဟွံလအ် နူ (၂၄) ဂိတုတုဲ ကုညးမစိစောန်တအ်မ္ဂး သ္ဒးယိုက်ဂၠေင် ဟွံလအ် နူ (၃၆) ဂိတုရ။ ယဝ်ရ ဍုင် ဒှ်ဒၟံင် အကာဲအရာကာတၟေင် (နိုင်ငံတော် အရေးပေါ်အခြေအနေ) မ္ဂး စဵုကဵု (၅) သၞာံ ဇလအ်ဇလိင် ကာလမာန်ရ။[၆]
ညး မဂွံတိတ်ဗၠး ပလေဝ်ဒါန်
ညးမဂွံအခေါင်တိတ်ဗၠး နူ ဒမုင်ကာပၞာန်ညးဍုင်ကွာန်ဂှ်
ညးဒမုင်သာသနာဂမၠိုင် (ဗုဒ္ဓဘာသာမ္ဂး ညး မရပ်လဝ် လိက်အဝေါင်သာသနာ၊ ခရေတ်ယာန်မ္ဂး ညးမဂွံစၟတ်သမ္တီ တၠသိက္ခာ၊ ဟိန္ဒူမ္ဂး လကျာ်ဟိန္ဒူဂမၠိုင်)။
ညးဗြဴ မနွံကဵု အိန်ထံင်၊ ညးဗြဴ မနွံကဵု ကောန်ဇာတ်။
ညးအဝဲဇိုင် တဲ မွဲမွဲ ဟွံဍိုက်ပေင်။
ညး နကဵု ဂကောံစၟဳစၟတ်ကောန်ပၞာန် မဒးဒုင် စၟတ်သမ္တီ မဟွံသၟဟ်အစောန် ကာပၞာန်။
ညး မဂွံအခေါင်ဗၠးၜး နူကဵု ဂကောံစၟဳစၟတ်ကောန်ပၞာန်။ [၁][၂]
ပြစ်မှုများနှင့် ပြစ်ဒဏ်များ ပလေဝ်ဒါန်
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေးမြို့နယ်အဖွဲ့က မှတ်ပုံတင်ရန်အတွက် ဆင့်ခေါ်ချိန်နှင့် ဆေးစစ်ရန်အတွက် ဆင့်ခေါ်ချိန်တွင်လာရောက် သတင်းပို့ရန် ပျက်ကွက်ခြင်း၊ ဆေးစစ်ခြင်းအောင်မြင်သော်လည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဆင့်ခေါ်ရေးမြို့နယ်အဖွဲ့က ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းရန် ဆင့်ခေါ်ချိန်တွင် လာရောက်သတင်းပို့ရန် ပျက်ကွက်ခြင်း၊ စစ်စည်းရုံးခြင်း အမိန့်ထုတ်ဆင့်ချိန်တွင် သတင်းပို့ရန် ပျက်ကွက်ခြင်း၊ မိမိဖော်ပြရမည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုခုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ မမှန်မကန်ဖော်ပြခြင်း၊ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းရန် ကာလပြီးဆုံးသော မိမိ၏ အလုပ်သမားအား အလုပ်ခန့်ထားရန် ပျက်ကွက်ခြင်းတို့ကို အကြောင်းပြချက်မရှိပဲ ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှား စီရင်ခြင်းခံရလျှင် ထိုသူအား သုံးနှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ရန်လည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။[၁]
မည်သူမဆိုစစ်မှုထမ်းဆောင်ခြင်းမှ တိမ်းရှောင်လွှဲဖယ်လိုသည့်အကြံဖြင့် မိမိကျန်းမာရေးအဆင့်အတန်းကို နိမ့်ကျစေလိုသောအကြံဖြင့် မိမိကိုယ်ကို အနာရောဂါ စွဲကပ်ဟန်ဆောင်ခြင်း၊ မသန်မစွမ်းဟန်ဆောင်ခြင်း၊မိမိကိုယ်ကို ရောဂါစွဲကပ်စေရန်လည်းကောင်း၊ မသန်မစွမ်း ဖြစ်စေရန်လည်းကောင်း ပြုလုပ်ခြင်း၊ မိမိ၏ အနာရောဂါကိုဖြစ်စေ၊ မသန်မစွမ်းခြင်းကိုဖြစ်စေ၊ ပျောက်ကင်းအာင် မကုသဘဲ တမင်နှောင့်နှေး ကြန့်ကြာစေရန် လည်းကောင်း၊ ပိုမိုဆိုးရွားလာစေရန်လည်းကောင်း ပြုခြင်း၊မိမိအလိုအလျောက် မိမိကိုယ်ကို အနာတရဖြစ်စေရန် ပြုခြင်း၊ အခြားနည်းများဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း ပြစ်မှု တစ်ခုခုကို ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်းခံရလျှင် ထိုသူကို ငါးနှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။[၁]
ဤဥပဒေအရ ဆောင်ရွက်ရသော နိုင်ငံဝန်ထမ်းတစ်ဦးဦး သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းဝင် တစ်ဦးဦးသည် မိမိတာဝန်ကို မရိုးမဖြောင့်သော သဘောဖြင့်ပြုလုပ်မှု သို့မဟုတ် ပျက်ကွက်မှု တစ်ရပ်ရပ်ကို ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်း ခံရလျှင် ထိုသူအားသုံးနှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည်ဟုလည်းကောင်း၊ မည်သူမဆို ဤဥပဒေပါ ပြစ်မှုတစ်ရပ်ရပ်ကို အားပေးကူညီကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်းခံရလျှင် ထိုသူကို တစ်နှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည်ဟုလည်းကောင်းပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေတွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။[၁]
ဝေဖန်မှုများ ပလေဝ်ဒါန်
ဤကြေညာချက်ကြောင့် ပြည်သူလူထုမှာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများရှိခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းစစ်တိုက်ပွဲများတွင် အထိနာနေသည့် စစ်ကောင်စီ တပ်အတွက် လိုအပ်နေသည့် စစ်သည်အင်အားပြန်လည် ဖြည့်တင်းရန်နှင့် လူသားဒိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုရန်အထုပ်အပိုးများ၊စားရေရိက္ခာထုပ်များသယ်ရန် ထိုသို့ ထုတ်ပြန်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုနေကြသည်။[၅]
တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့ စစ်ရေးအကျပ်တွေ့နေသော စစ်ကောင်စီသည် တပ်အင်အားလျော့နည်းလာသဖြင့် ဤစစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြန်အသက်သွင်းခြင်းဖြစ်သည်ဟု ချင်းအမျိုးသားတပ်မတော် (CNA) ၏ ပြောခွင့်ရသူက ဆိုသည်။[၂]
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ပလေဝ်ဒါန်
- ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့
- အရန်တပ်ဖွဲ့ဥပဒေ
ကိုးကား ပလေဝ်ဒါန်
- ↑ ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ ၁.၃ ၁.၄ ၁.၅ "■ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေသည် ယနေ့မှစ၍ အာဏာတည်ကြောင်း နစက အမိန့်ထုတ်ပြန်" (in my)၊ Eleven Media Group Co., Ltd၊ ၁၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄။
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ၂.၃ "စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအပေါ် လေ့လာသူတွေ ဝေဖန်" (in my)၊ Radio Free Asia၊ ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄။
- ↑ "စစ်ကောင်စီ ပြဋ္ဌာန်းဖို့ပြင်နေတဲ့ စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေ" (in my)၊ Radio Free Asia၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂။
- ↑ "စစ်မှုမထမ်းမနေရဥပဒေကို၂၀၂၂ခုနှစ်ထဲအကောင်အထည်ဖော်သွားဖို့စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌပြော" (in my)၊ နိုင်ငံတကာမြန်မာ့သတင်း၊ ၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂။
- ↑ ၅.၀ ၅.၁ "စစ်ကောင်စီ၏ စစ်မှုထမ်းဥပဒေ ပြည်သူများ စိုးရိမ်"၊ ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄။
- ↑ "စစ်ကောင်စီအသက်သွင်းတဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ လူထုဘယ်လိုအကျပ်ဆိုက်မလဲ" (in my)၊ BBC News မြန်မာ၊ ၁၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၄။
ပြင်ပလင့်ခ်များ ပလေဝ်ဒါန်
- ဝီကီရင်းမြစ်ရှိ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ