ဝဳကဳပဳဒဳယာ

ကမၠင်မေတ္တာ

ကမၠင်မေတ္တာ (အၚ်္ဂလိက်: Child neglect) ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်အရာ မပကီုပရာပ် ပျဲပျာံ လတူ ကောန်ၚာ်တအ် မွဲဗီုကီုရ၊၊[၁] အရာသဇိုင် သွက်ကောန်ၚာ်မွဲ မၞုံပၟိက် မပ္တံကဵု ပရေင်လွဳယဲ (health care)၊ ပရေင်မင်မွဲထ္ၜလဘာ် (supervision)၊ ဗွိုက်လတက် (clothing)၊ စၞအဟာရ (nutrition)၊ သ္ၚိဌာန် (housing) နကဵု ခန္ဓကာယကီု၊ ပရေင်မိပ်လဟိင်စိုတ်ကီု၊ ပရေင်မၞိဟ်ကီု၊ ပရေင်ပညာကီု သီုကဵု ပရေင်ဂီုကၠီုတအ်ဂှ် ၜိုတ်မကလိဂွံထေက် ယဝ်ရ ကောန်ၚာ်ဂှ် ဟွံကလိဂွံမ္ဂး ကောန်ၚာ်ဂှ် ဒှ်ကောန်ၚာ် ကမၠင်မေတ္တာ မြဴသာ်ဝွံ ညးစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊ ဂကောံမၞိဟ်ဗွဲမဂၠိုင်တအ် ပတှ်ေကေတ်လဝ် ကောန်ၚာ်မွဲ နကဵုပရေင်ခန္ဓကာယကီု၊ ပရေင်မၞိဟ်ကီု သီုကဵု ပရေင်စိုတ်စရိုတ် ဂွံဇၞော်မောဝ် ဂွံခိုဟ်မာန်ဂှ် အောန်အိုတ် မေတ္တာ ကေုာံ ပရေင်လွဳလွတ် ထ္ၜလဘာ် နူမၞိဟ်မလွဳလွတ်ကောန်ၚာ်ဂှ် ဒးကလိဂွံလဝ်ရောင်၊၊ နကဵု ဟိုတ်နာနာသာ် ကောန်ၚာ်တအ် ဒးဒုင် ဇီုကပိုက် (ဝါ) ဒးဒုင်စသိုင် ကမၠင်မေတ္တာ အိုတ်ရ၊၊ ပၞောဝ်ကဵုဟိုတ်တအ်ဂှ် ဟိုတ်နူ မိမၜါဂှ် ဒးဒုင်စသိုင်ဒၟံင် ဝေဒနာစိုတ် (mental disorders)၊ ဟိုတ်နူ မိမၜါဂှ် မစသုင် ဂဥုဲၜူမာဲ (substance abuse)၊ ဟိုတ်နူ ပရေင်ပကီုပရာပ် ပ္ဍဲသ္ၚိဌာန် (ဝါ) ဟိုတ်နူ မိမၜါ သေက်ဇဵုတက် ရေင်သကအ် (domestic violence)၊ ဟိုတ်နူ ယာဲဣတ ကမၠောန်ကၜိုတ် ဟွံမဲ (unemployment)၊ ဟိုတ်နူ ကေတ်ကောန်ဇာတ် ဟွံမဲကုအစဳအဇန် (ဝါ) ကောန်ဂၠိုင်တုဲ ကောန်မွဲကုမွဲ ကြပ်လောန်အာ (unplanned pregnancy)၊ ကေုာံ ဟိုတ်နူ ဒိုက်ဂတ် (poverty)တအ်ရ၊၊

ကမၠင်မေတ္တာဂှ် တန်တဴဒၟံင်ကဵု ဗီုလဵု ကောန်ၚာ် ကေုာံ ဂကောံမၞိဟ်ဂှ် မစွံအာရီု လတူဒ္ဂေတ်ပြဝ မိမကောန်ၚာ်တအ်တုဲ ဟွံဆေင်စပ် ကုဗီုလဵု ညးမဒှ် မိမတအ် စှ်ေစိုတ် ညးတအ်မကၠောန်ပ ကုကောန်ၚာ်ညးတအ်ရ၊၊ [၂] အဓိပ္ပါယ်ဒၞာဲဏအ်ဂှ် ကောန်ၚာ်မွဲ တဟင်တဟောဝ်ဒၟံင် မေတ္တာဟာ၊ ကလိဂွံဒၟံင် မေတ္တာ နူကဵု မိမတအ် ပေင်င်ရဟာဂှ် မိမတအ် ဒှ်မၞိဟ် မကဵု သ္ဂုတ်သွာတ် ဟွံသေင်၊ ဂကောံမၞိဟ် ညးမလ္ၚတ် ပရေင်မၞိဟ် ကေုာံ ကောန်ၚာ်တအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မကဵုသ္ဂုတ်သွာတ်ရ၊၊ အရာမဖန်ကဵုမာန်ဒၟံင်ဖိုဟ် ဟွံဖန်ကဵုဟေင် ဒှ်အရာ ဝတ်မိမဟွံဍိုက်ပေင် (Parental failure) လတူကောန်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပရေင်ဒိုက်ဂတ် ကေုာံ အရာမကလိဂွံမာန် ဟွံမဲတအ်ဂှ် ဒှ်အရာ မရနုက်ဗပေင်ကဵု ကုကောန်ဇာတ် ညးတအ်ဟွံမာန်ရ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂွံစၟတ်သမ္တီ ကမၠင်မေတ္တာဟာ ဟွံကမၠင်မေတ္တာဟာဂှ် ဒးလ္ၚတ်အကာဲအရာ ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ်ဂှ်ကၠာရ၊၊

ကမၠင်မေတ္တာဂှ် ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ် မလ္ၚတ်ပါ်ပါဲ ပရေင်မၞိဟ်အောန် ဗီုကဵု ဍုင်ဝါတ်တ်ဂမၠိုင် သီုကဵု ဍုင်မန်ဗၟာဂှ် ဂွံတီကေတ်မာန် ဂွံကၠိုဟ်ကေတ်မာန် အောန်ကွေဟ်ဟ်တုဲ ဗွဲမဂၠိုင် ဟွံစွံအာရီု လတူကိစ္စဏအ်အိုတ်ရ၊၊ ဗွဲမဂၠိုင် စိုပ်အာ ကဆံင် မပျဲပျာံ ကောန်ၚာ် မပ္တံကဵု ပွမၜုင်တက်၊ ပွမကဵုအေင်ပုင်၊ ပွမဒးဒုင် သိပ်ဂၠိပ်မေထုန် ကုမိမတအ် စိုပ်အာ ကဆံင် မဒးဒုင်ပကီုပရာပ် ကဆံင်ကၞောတ် ဗီုဏအ်ဟေင် မၞိဟ်တအ် စွံအာရီုညိညကီုရ၊၊ တုဲပၠန် ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ် ဍုင်ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ ဗီုကဵု ဍုင်မန်ဗၟာဂှ် မိမၜါဂှ် ပၠုပ်လဝ် ပ္ဍဲအဝေါင် အနန္တဂုဏ် (၅)သာ်တုဲ အရာမိမတအ် မကလိလောန် လတူကောန်ဇာတ် ၜိုတ်ဒးရးရမ္ဂး ဟွံညာတ်ကေတ် ဒုဟ် လတူမိမတအ်ရ၊၊

ပ္ဍဲဍုင်မစွံအဓိက ကုအခေါင်ဇၟာပ်ပ်ပူဂိုလ် ကေုာံ မစဵုဒၞာ အခေါင်ကောန်ၚာ် ဗီုကဵုဍုင်ယူရောပ်ဂမၠိုင် ကေုာံ အမေရိကာန်တအ်ဂှ် ဟိုတ်နူမိမတအ် ဝတ်မိမလီုလာ် လတူကောန်ဇာတ်၊ ဟိုတ်နူ ကမၠင်မေတ္တာတုဲ ကောန်ၚာ်တအ် အလဵုအသဳသီဏာတုဲ ထပိုတ်ထောအ် အဆက်မွဲအာယုက် ကုမိမကောန်ၚာ်တအ် နွံဗွဲမဂၠိုင်ရ၊၊ ကုကောန်ၚာ် ကမၠင်မေတ္တာတအ်ဂှ် ဗဒှ်ကဵု အန္တရာဲ ပရေင်ဇၞော်မောဝ် ပရေင်မၞိဟ်၊ ပရေင်စိုတ် ကေုာံ ပရေင်ထတ်ယုက် အလုံမွဲဘဝမာန်ရ၊၊

ပွံက်အဓိပ္ပါယ်

ပလေဝ်ဒါန်

ကမၠၚ်မေတ္တာ ဟီုဂှ် မုရော၊ မဒှ်ဗီုလဵုမ္ဂး ဂွံစၟတ်သမ္တီ ကမၠၚ်မေတ္တာရောဂှ် ဒှ်အရာ မလောဲသွာမွဲ ဟွံသေင်ရ၊၊ မုဟိုတ်ရောမ္ဂး ပ္ဍဲအရာမလွဳလွတ် ကောန်ၚာ်ဂှ် မွဲဂကောံမၞိဟ်မွဲ ကုမွဲ၊ ပ္ဍဲဍုင်မွဲ ကုမွဲ ဟွံတုပ် ရေင်သကအ်ရ၊၊[၃]အတိုင်လ္ၚတ်သုတေသနမ္ဂး ဂွံဆဵုကေတ် ကမၠင်မေတ္တာဝွံ ဍေဟ်ဆက်စပ်ဒၟံင် ကုပရေင်ပကီုပရာပ်၊ ကေုာံ ပရေင်ဖျုတ်ဗဒေက် ကောန်ၚာ်တအ်ရ၊၊[၄][၅] ကမၠင်မေတ္တာဂှ် ဟိုတ်မဆက်စပ်ဒၟံင် ကုအရာဝတ်မိမ ဟွံဍိုက်ပေင် လတူကောန်ဇာတ် ကေုာံ ရနုက်ဗပေင်ကဵု အရာမၞုံပၟိက် အဓိကသဇိုင် ကောန်ၚာ်တအ်ဂှ် မဒးဒုင်ပဒၟံင် မဇ္ဇျဟ် အဆက်ဆက်တုဲ နူကဵု ဌာန ပရေင်ပညာ ကေုာံ ပရေင်ကၠိုဟ်ခၠင် (ယူကေ) (Department for Education and Skills (United Kingdom)[၆] ပံက်လဝ် ပွံက် ကမၠင်မေတ္တာ အတိုင်ဗွဲသၟဝ်ဝွံရ၊၊

... the persistent failure to meet a child's basic physical and/or psychological needs, likely to result in the serious impairment of the child's health or development. Neglect may occur during pregnancy as a result of maternal substance abuse. Once a child is born, neglect may involve a parent or carer failing to provide adequate food, clothing and shelter (including exclusion from home or abandonment); protect a child from physical and emotional harm or danger; ensure adequate supervision (including the use of inadequate care-givers); or ensure access to appropriate medical care or treatment. It may also include neglect of, or unresponsiveness to, a child's basic emotional needs.

...တင်နွံပၟိက်သဇိုင် သွက်ကောန်ၚာ်မွဲ မဆေင်စပ် ကုပရေင်စိုတ်ကီု သီုကဵု ပရေင်ခန္ဓကာယဂှ် နကဵုဍာ်ဇမၠိင် ဟွံကလိဂွံတုဲ ဍိုန်လျကဵု ပရေင်ထတ်ယုက်ကောန်ၚာ် ဟွံသေင်မ္ဂး ပရေင်ဇၞော်မောဝ် ကောန်ၚာ်ဂှ် ကမၠၚ်မေတ္တာ ကော်ခဴစရ၊၊ ကမၠၚ်မေတ္တာဂှ် ကတဵုဒှ် နူအခိင်ကောန်ၚာ် မၞုံပ္ဍဲဂဝ်ဂၞဴ ဟိုတ်နူ(မိ)ဂှ် စကာဂဥုဲၜူမာဲ၊ ကာလကောန်ၚာ် သၠးတိတ် နူဂၠံဂဝ်တုဲ ဟိုတ်နူမိမၜါ (ဝါ) ညးမမင်မဲကောန်ၚာ်ဂှ် ဟွံဖန်ကဵု စၞစ၊ ဗွိုက်လတက် ကေုာံ ဌာန်ဒတန် (သီုကဵု ပွမထဍေင်ပ္တိတ် နူသ္ၚိ နမကဵုဒုဟ်ဒဏ်)၊ ဟွံစဵုဒၞာကဵု ညံင်ကောန်ၚာ်ဂှ် ဂွံတိတ်ဗၠး နူဘဲအန္တရာဲ မပကဵု ညံင်ခန္ဓကာယ ဂွံဂိကီု သီုကဵု ပရေင်စိုတ် ညံင်ဟွံဂွံမိပ်လဟိင်၊ ဟွံဒၠောအ်ဗတောန် စၞောန်ထ္ၜးကဵု ညံင်ကောန်ၚာ်မွဲ ဂွံကၠိုဟ်ခၠင်၊ ဟွံလွဳလွတ်ကဵု ယဲတအ်ရ၊၊ ကမၠၚ်မေတ္တာဂှ် ဟိုတ်နူ ပွမဟွံစွံအာရီု ဟွံပဂရုတုဲ ကတဵုဒှ်ကီုရ၊၊

ကမၠင်မေတ္တာဂှ် (ပရေင်ပကီုပရာပ် နကဵုစိုတ်) မြဴသာ်ဝွံလေဝ် ညးကော်ဟီုစကီုတုဲ မပံက်လဝ်ပွံက်အဓိပ္ပါယ် ဒဒှ်ရ မဟွံဖန်ဇန်ကဵု အရာမၞုံပၟိက် သွက်ကောန်ၚာ်မွဲ ပ္ဍဲအရာမဆေင် ကဵုပရေင်ခန္ဓကာယ၊ ပရေင်စိုတ်၊ ပရေင်ပညာ၊ ပရေင်ဂဥုဲဇဗ အရာကောန်ၚာ်မွဲ မၞုံပၟိက်ရ၊၊[၇] ဗီုပြင် ကမၠင်မေတ္တာဂှ် မပ္တံကဵု - ပွမကဵု ကောန်ၚာ်တအ် ဆဵုညာတ် ပရေင်ပကီုပရာပ် (ဟွံသေင်မ္ဂး) ပရေင်ကယျာန်ဓဝါတ် ဒှ်သေက်ဇဵု ၜုင်တက် ရေင်သကအ် အကြာမိမၜါ ကဵုဒှ်၊ အကြာမၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်တၞဟ်တအ် ကဵုဒှ်၊ ပရေင်ပကီုပရာပ် မကတဵုဒှ်ဒၟံင်တအ်ဂှ် ဟွံစွံအာရီု ဟွံစဵုဒၞာကဵု ကောန်ၚာ်တအ်ကီု၊ ပွမဟီုလက်ဆဴ၊ ပွမဟီုပျုက်ပဒက် ကောန်ၚာ်၊ ပွမဟွံစဵုဒၞာ ကဵုဒၞာဲဂီုကၠီု ကုကောန်ၚာ် ကေုာံ ပွမဟွံဗိုင်ထ္ၜလဘာ် ပရေင်စိုတ်စရိုတ် ကောန်ၚာ်၊ ပွမထ္ၜးကဵုကောန်ၚာ်တအ် ကုအရာမထ္ၜးဟွံထေက်[၈]

ပွံက် ကမၠင်မေတ္တာ ဂှ် နွံနာနာသာ်တုဲ ဂကောံမၞိဟ်မွဲကဵုမွဲ ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်တုဲ တန်တဴ ကုဗီုဒက်ပ္တန် ဂကောံမၞိဟ် ဍုင်မဆေင်စပ်တအ်ဂှ်ရ၊၊ ပွံက်အဓိပ္ပါယ် ကမၠင်မေတ္တာ နူကဵု ဌာနပရေင်မၞိဟ်အဝဵုအသဳ ဍုင်ဒိန်မက်ဂှ် ပံက်လဝ်ဗီုဏအ်ရ၊၊

အကာဲအရာ ဒဒှ်ရ မၞိဟ်မွဲ မဒးဗဒဗဒါဲ ကုမၞိဟ်တၞဟ်တအ်တုဲ ဟွံကလိဂွံ မေတ္တာ၊ အရီုအဗင် ၜိုတ်မၞိဟ်ဂှ် မၞုံပၟိက်မ္ဂး မၞိဟ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်ကမၠင်မေတ္တာရ၊၊ ကမၠင်မေတ္တာဂှ် ဆေင်ကဵုပရေင်ခန္ဓကာယမ္ဂး မပ္တံ ဟွံကလိဂွံ စၞအဟာရ ဗွဲမရီုဂပ်၊ ဟွံကလိဂွံ ဗွိုက်လတက် ဗွဲမဍိုက်ပေင်၊ ပရေင်အးၚးတအ်၊ ဆေင်ကဵု ပရေင်စိုတ်မ္ဂး မပ္တံ ဟွံကလိဂွံ ပရေင်ဒုင်စသိုင် ဓဝ်ဆာန်၊ မပဂရု၊ ဟွံဂွံအခေါင် သွက်ဂွံဗတောန်ဖျောန် သၠုင်ကဵု လညာတ်ညာဏ်၊ မဒးဒုင်စသိုင် ညးတၞဟ် ဟွံဒးစိုတ်ဇကု၊ မဒးဒုင်ဝေင်ပါဲ ဟွံကဵုလုပ်အဝေါင်တအ်ရ၊၊ [၉] ပ္ဍဲပွံက်အဓိပ္ပါယ်ဏအ်ဂှ် ညးဟွံပိုင်ခြာလဝ် အာယုက်ရ၊၊ ဟီုလဝ် မၞိဟ်မဒးဗဒဗဒါဲ ညးတၞဟ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကုမၞိဟ်ဒုက္ခိတ အဝဲကာယ ဟွံပေင်တအ်လေဝ် ၜိုန်ရ အာယုက်ပေင် ဒှ်မၞိဟ်ဇၞော်ကီုလေဝ် ပါလုပ်လၟိဟ် ပ္ဍဲပွံက်အဓိပ္ပါယ်ဏအ်ကီုရ၊၊

တၞဟ်နဂွံစဵုဒၞာ ကမၠင်မေတ္တာဝွံတုဲ နကဵုကုလသမဂ္ဂ ၜိုန်ရ စၟတ်သမ္တီလဝ် အခေါင်အရာကောန်ၚာ် နွံကီုလေဝ် ဍုင်ဗွဲမဂၠိုင် သီုကဵု ဍုင်မထပက်လဝ် စၟတ်တဲ ဗွဲမဂၠိုင်တအ် ဒ္ဂေတ်ဗက် ကဵုစဵုဒၞာ ကုအေခါင်ကောန်ၚာ်တအ် ဟွံမာန်ဏီဖိုဟ်ရ၊၊ ၜိုန်ရ အလုံလိုက်မွဲ ပံက်လဝ် ပွံက် ကမၠင်မေတ္တာ တုပ်ပ် ဟွံမဲကီုလေဝ်၊ ဍုင်မဇၞော်မောဝ် ဗီုကဵု ဍုင်ရးသကေန်ဒိနေဗိယျာ (နဝ်ဝေ၊ သွိတ်ဒေန်၊ ဒိန်မက်၊ ဝှေန်လာန်)တအ်ဂှ် ညးတအ် ပံက်လဝ် ပွံက်အဓိပ္ပါယ် ကမၠင်မေတ္တာ ဗွဲမကၠးဖ္ဍးတုဲ ကုမိမ (ဝါ) ညးပၟင်ပၟဲ ကောန်ၚာ်တအ် ယဝ်ရ ရနုက်ဗပေင် ကဵုကောန်ၚာ်ဇကု မလွဳလွတ်ဒၟံင်မ္ဂး ကောန်ၚာ်ဂှ် အလဵုအသဳသီကေတ်တုဲ အာစွံ ဒၞာဲသ္ၚိဌာန် မဗပေင်ကဵု မေတ္တာ ကုကောန်ၚာ်တအ်ဂှ်ရ၊၊

ဗီုပြင် ကမၠင်မေတ္တာနာနာ

ပလေဝ်ဒါန်

ဗီုပြင် ကမၠင်မေတ္တာ နွံနာနာသာ်ရ၊၊

  • ကမၠင်မေတ္တာ နကဵုကာယဂှ် ဒဒှ်ရ ညးမလွဳလွတ် ကောန်ၚာ်ဂှ် ဝတ်ဟွံပြေ လတူကောန်ၚာ် ညံင်ဂွံရနုက်ဗပေင်ကဵု အရာမၞုံပၟိက်သဇိုင်အဓိက သွက်ဘဝမၞိဟ်မွဲ ဥပမာ စၞစ၊ ဗွိုက်လတက်၊၊ စၞစမ္ဂး စၞစ သွက်ဂွံဘဝဂွံဂျိုင်ကီု သီုကဵု စၞစ မကိတ်ညဳ ကုပရေင်ထတ်ယုက်၊ ပရေင်ဇၞော်မောဝ် ဘဝကောန်ၚာ်မွဲ၊ ဗွိုက်လတက်ဂှ်လေဝ် ညံင်ဂွံစဵုဒၞာ ဘဲဒဏ်ရာသဳဥတု ၜိုဟ် ကတဴကီု သီုကဵု ညံင်ဂွံကိတ်ညဳ ကုဂကောံမၞိဟ်ပွဳပွူဇကု ဒဒှ် မၞုံကဵု အးဇ္ၚး ဒှ်တမ်ရ၊၊
  • ကမၠင်မေတ္တာ နကဵုဂဥုဲဇဗဂှ် ဒဒှ်ရ ညးမလွဳလွတ် ကောန်ၚာ်တအ် ဝတ်ဟွံပြေ ပ္ဍဲအရာပရေင်ထတ်ယုက် ၜိုတ်မၞုံပၟိက်ဂှ်ရ၊၊ ဥပမာ ဟွံပေတ်ကဵု ၚေက် ရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲ၊ ဟွံဖုံကဵုဍာ်၊ အခိင်ကောန်ၚာ်ယဲ (ဝါ) အခိင်နွံပၟိက် အရာမဒးထ္ၜးကဵုအစာဂဥုဲမ္ဂး ဟွံပလံင်ကဵု ကောန်ၚာ်ဂှ် ရုင်ဂဥုဲ/အစာဂဥုဲ ဒှ်တမ်ရ၊၊
  • ကမၠင်မေတ္တာ နကဵုပရေင်မိပ်လဟိင်/ပရေင်စိုတ်ဂှ် ဒဒှ်ရ ညးမလွဳလွတ် ကောန်ၚာ်တအ် ဝတ်ဟွံပြေ ပ္ဍဲအရာ မဟွံစဵုဒၞာကဵု ပရေင်ဂီုကၠီု မဆေင်ကဵုစိုတ် ကောန်ၚာ် ကေုာံ ဟွံဗိုင်ထ္ၜလဘာ် ညံင်စိုတ် ဂွံမိပ်မြဟ် ဂွံမိပ်သၠောင် ပ္ဍဲအရာမွဲမွဲ၊၊
  • ကမၠင်မေတ္တာ နကဵုပရေင်ပညာ/ပရေင်ဇၞော်မောဝ်ဂှ် ဒဒှ်ရ ညးမလွဳလွတ် ကောန်ၚာ်တအ် ဝတ်ဟွံပြေ ဒဒှ်ရ ဟွံဗတောန်ကဵု အရာမၞုံပၟိက် ပ္ဍဲအရာပရေင်ဇၞော်မောဝ်ဘဝ၊ ဥပမာ ဟွံပလံင်စွံ ဘာ ကုကောန်ၚာ်တအ် သွက်ပရေင်ပညာဍေဟ်တအ် ဒှ်တမ်ရ၊၊
  • မစွံ ဟွံသေင်မ္ဂး ဗလးဏာ ကောန်ၚာ်တအ် သီုကဵု မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်ဟွံမဲ ပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်ဂှ် ဍုင်မွဲကုမွဲ စၟတ်သမ္တီလဝ် ဟွံတုပ်ရေင်သကအ်ရ၊၊ ဍုင်လ္ၚဵု ဗလးစွံကောန်ၚာ် သက္ကုမၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော် မရံင်စံင်မ္ဂး စၟတ်သမ္တီ နဒဒှ် ကမၠင်မေတ္တာတုဲ ဍုင်လ္ၚဵု မစွံလဝ် ကောန်ၚာ် ဒၞာဲမဂီုကၠီု ညးမွဲဓဝ်မ္ဂး ဂွံလေဝ်နွံကီုရ၊၊

ဟိုတ်

ပလေဝ်ဒါန်

ဟိုတ် ကမၠင်မေတ္တာ ဂွံကတဵုဒှ်ဂှ် နွံဟိုတ်နာနာသာ်ရ၊၊ ဟိုတ်တအ်ဂှ် နကဵုကဆံင် ပိကဆံင် ပါ်ကေတ်မာန်ရ၊၊ (၁)ဟိုတ်နူ မၞိဟ်မစုက်လုက် ကုကောန်ၚာ်ဂှ်မွဲမွဲ ဥပမာ မိ ဟွံသေင်မ္ဂး အပါ ညးမွဲမွဲတုဲ ပရေင်ကမၠင်မေတ္တာ ကတဵုဒှ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီ နကဵုကဆံင် အပ္ဍဲပူဂိုလ်၊ (၂) ဟိုတ်နူမိမ သီုၜါလပါ် (ဝါ) ဟိုတ်နူအလုံမွဲသ္ၚိကၟိန် ဝတ်လီု လတူကောန်ၚာ်တုဲ ကမၠင်မေတ္တာ ကတဵုဒှ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီ ကဆံင်အပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန် ကေုာံ (၃) ဟိုတ်နူ အလုံဂကောံမၞိဟ်မွဲ မၞိဟ်မွဲကွာန် မွဲအရာပ် မွဲဂကူ ဝင်လီု လတူကောန်ၚာ်တုဲ ကမၠင်မေတ္တာ ကတဵုဒှ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီ ကဆံင်ဂကောံမၞိဟ် ရ၊၊[၁၀]ပ္ဍဲကဵုကဆံင်နာနာတအ်ဂှ်ပၠန် ဟိုတ်ဂွံကတဵုဒှ် နွံနာနာသာ်ပၠန်ရ၊၊ ၜိုတ်မလ္ၚတ်ဂွံမ္ဂး ဗွဲမဂၠိုင် ကမၠင်မေတ္တာဂှ် ကတဵုဒှ် ဟိုတ်နူမိမတအ် မၞုံကဵုဝေဒနာစိုတ်၊ မိမတအ် သုင်စောဲ စၟတ်ၜူမာဲ၊[၁၁][၁၂]ဟိုတ်နူ ပရေင်ပကီုပရာပ် ပ္ဍဲသ္ၚိ (ဝါ) ဟိုတ်နူမိမၜါ ကယျာန်ဓဝါတ် ရေင်သကအ်[၁၃][၁၄] ဟိုတ်နူ ဟွံမဲကမၠောန်ကၜိုတ်[၁၅] ကေုာံ ဟိုတ်နူ ဒိုက်ဝါတ်[၁၆]တအ်ဂှ် ဒှ်ဟိုတ်တမ်မူလ လမံင်လစံင်ဘဝ ကမၠင်မေတ္တာ ဂွံကတဵုဒှ်ရ၊၊ ကောန်ၚာ် မကတဵုဒှ်ကၠုင် နူကဵုမိမ ဟွံရန်တၟအ် မိက်ဂွံဂွံကောန် (ဝါ) မိမတအ် သီုဟွံရန်တၟအ် မဗုင်အာတုဲ ကလိဂွံ ကောန်ဇာတ်တအ်ဂှ် ကောန်ၚာ်တအ် ဒးဒုင်စသိုင် ကမၠင်မေတ္တာ ဂၠိုင်ရ၊၊ [၁၇][၁၈] တုဲပၠန် ကောန်ၚာ် မကတဵုဒှ် ပ္ဍဲမိမဒိုက်ဂတ်တအ်ဂှ်လေဝ် ပရေင်ကမၠင်မေတ္တာဂှ် ကတဵုဒှ်ဂၠိုင်ရ၊၊[၁၉]

ကဆံင် အပ္ဍဲပူဂိုလ်

ပလေဝ်ဒါန်

နကဵု ကဆံင် အပ္ဍဲပူဂိုလ်ဂှ် ဗွဲမဂၠိုင် စွံအာရီု ကုညးမဒှ်မိ ကောန်ၚာ် နကဵုအခိုက်ကၞာမ္ဂး မိဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မလွဳလွတ်ကောန်ၚာ်ရ၊၊[၁၀][၂၀] ဟိုတ် ကမၠင်မေတ္တာ ဂွံကတဵုဒှ်ဂှ် ဟိုတ်နူ ညးမဒှ်မိဂှ် ဟွံမဲ ကုဍာ်ဒကေဝ်မၞိဟ် သွက်ဂွံဖျေဟ် အစဳအဇန်၊ ဟွံမဲ ကုလညာတ်မဖန်ဇန် သွက်အနာဂတ်၊ ကောပ်ကာဲ ရပ်စပ် ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ဟွံလေပ်၊ ဟိုတ်နူစိုတ် ဟွံညိင်၊ ဟိုတ်နူ ဟွံမဲ ကုလညာတ် မတီကေတ် အရာကောန်ၚာ်တအ်မွဲ မၞုံပၟိက်၊ ဟိုတ်နူကောန်ဂၠိုင်၊ ဟိုတ်နူ ညးမဒှ်မိဂှ် အာယုက်ဍောတ်လောန်အာ၊ ဟိုတ်နူကမၠောန်ထုဲ ကေုာံ ဟိုတ်နူကဆံင်ဘဝ ပရေင်မၞိဟ် ပရေင်ပိုန်ဒြပ် ဍိုန်လျလောန်တအ်ရ၊၊[၂၁][၂၂][၂၃][၂၄][၂၅]ဟိုတ်နူ ယဲဝေဒနာစိုတ်၊ ဗွဲမဂၠိုင် ဟိုတ်နူ စိုတ်ထဍိုန်ဓရိုတ် (depression)တုဲ ဟွံမဲ ကုဍာ်ဒကေဝ်မၞိဟ် မဂွံတီကေတ် အရာကောန်ၚာ်မွဲ မၞုံပၟိက်တအ်ရ၊၊[၂၆] ညံင်ရဴဂှ်ကီု ဟိုတ်နူသုင်စောဲ စၞၜူမာဲတုဲ မိဂှ် ဍာ်ဒကေဝ် မဒှ်ဂွံ မိကောန်ၚာ် ဟွံမဲတုဲ စိုတ်ကေတ်လျိုင် စိုတ်မတီလျိုင် လတူကောန်ဇာတ်ဂှ် ဟွံမဲကီုရ၊၊ ၜိုန်ရ ဗွဲမဂၠိုင် စွံအာရီု လတူညးမဒှ်မိကောန်ၚာ်ကီုလေဝ် ညးမဒှ် အပါကောန်ၚာ်လေဝ် ဒှ်အရာကိစ္စဇၞော် မွဲကီုတုဲ မိကောန်ၚာ် ၜိုန်ခိုဟ်ကီုလေဝ် ယဝ်ရအပါကောန်ၚာ်ဂှ် ဟွံခိုဟ်မ္ဂး ကောန်ၚာ် ပ္ဍဲသ္ၚိကၟိန်ဂှ် မဒးဒုင်စသိုင် ကမၠင်မေတ္တာ မာန်ကီုရ၊၊

ကဆံင်သ္ၚိကၟိန်

ပလေဝ်ဒါန်

At the inter-personal/family level, a significant number of neglectful families are headed by a lone mother or have a transient male.[၂၇] Unstable and abusive relationships have also been mentioned as increasing the risk of child neglect. The impact of living with domestic violence on children frequently includes either direct violence or forced witnessing of abuse, which is potentially very damaging to children.[၂၈] While the UK Department of Health connects children's exposure to domestic violence to parents' failure to protect them from emotional harm,[၂၉] the notion of "failure to protect" has been challenged as it focuses primarily on the responsibility of the abused parent, usually the mother, who is often herself at significant risk.[၃၀] A recent reform to the Domestic Violence, Crime and Victims Act (2004) has introduced a new offence of causing or allowing the death of a child or vulnerable adult, thus reinforcing the notion of "failure to protect". Research on domestic violence, however, has consistently shown that supporting the non-abusive parent is good child protection. There is some indication of the cyclical and inter-generational nature of neglect. A study on childhood abuse and the mother's later ability to be sensitive to a child's emotions showed that mothers with a self-reported history of physical abuse had higher indications of insensitivity and lack of attunement to infants’ emotional cues than mothers with no history of abuse.[၃၁] Although the literature suggests that neglectful parents may have been affected adversely by their own past experiences, more research is needed to explore the link between past experiences of maltreatment and neglectful parenting behaviours.[၃၂] Alcohol and drug abuse in caregivers are important risk-factors for recurrent child maltreatment after accounting for other known risk factors; the increased risk appears to be similar between alcohol and drug abuse.[၃၃]

နိဿဲ

ပလေဝ်ဒါန်
  1. ↑ Bovarnick, S (2007), Child neglect (Child protection research briefing), London: National Society for the Prevention of Cruelty to Children https://www.academia.edu/832922
  2. ↑ Barnett, W. Steven; Belfield, Clive R. (Autumn 2006). "Early Childhood Development and Social Mobility". The Future of Children, Special Issue: Opportunity in America. Princeton University. 16 (2): 73–98. doi:10.1353/foc.2006.0011. JSTOR 3844792.
  3. ↑ Gaudin, J M (1999) Child Neglect: Short-term and Long-term Outcomes. In H Dubowitz (ed) Neglected Children: Research, Practice and Policy. Thousand Oaks: Sage.
  4. ↑ Daniel, B (2005) Introduction to Issues for Health and Social Care in Neglect. In J Taylor & B Daniel (eds) Child Neglect: Practice Issues for Health and Social Care (11-25). London & Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
  5. ↑ Claussen, A; Cicchetti, P (1991). "Physical and Psychological Maltreatment: Relations among Types of Maltreatment". Child Abuse and Neglect. 15 (1–2): 5–18. doi:10.1016/0145-2134(91)90085-r.
  6. ↑ Department for Education and Skills (2006) Working Together to Safeguard Children: a guide to inter-agency working to safeguard and promote the welfare of children. London: DfES.
  7. ↑ Child Welfare Information Gateway (2012). Acts of omission: An overview of child neglect. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services, Children's Bureau. Retrieved 21 February 2015
  8. ↑ "Child Neglect and Psychological Abuse". New York Times. 2011. Retrieved 17 November 2012.
  9. ↑ Omsorgssvigt, difinition, Socialstyrelsen, Vidensportalen på den Sociale område Archived ၂၀၁၉-၁၁-၀၆ at the Wayback Machine
  10. ↑ ၁၀.၀ ၁၀.၁ Turney, D & Tanner, K (2005). Understanding and Working with Neglect. Research in Practice: Every Child Matters Research Briefings 10:
  11. ↑ Stone, B (1998). "Child neglect: practitioners' perspectives". Child Abuse Review. 7 (2): 87–96. doi:10.1002/(sici)1099-0852(199803/04)7:2<87::aid-car368>3.0.co;2-7
  12. ↑ Cleaver H, Unell I & Aldgate J (1999) Children's Needs - Parental Capacity: The Impact of Parental Mental Illness, Problem Alcohol and Drug Use, and Domestic Violence on Children's Development. London: The Stationery Office.
  13. ↑ Shepard, M; Raschick, M (1999). "How Child Welfare Workers Assess and Intervene around Issues of Domestic Violence". Child Maltreatment. 4 (2): 148–56. doi:10.1177/1077559599004002007
  14. ↑ Cawson P (2002) Child Maltreatment in the Family: The experience of a national sample of young people. London: National Society for the Prevention of Cruelty to Children.
  15. ↑ Minty, B; Pattinson, G (1994). "The Nature of Child Neglect". British Journal of Social Work. 24 (6): 733–47.
  16. ↑ Thoburn, J, Wilding, J & Watson, J (2000) Family Support in Cases of Emotional Maltreatment and Neglect. London: The Stationery Office.
  17. ↑ # Lesa Bethea (1999). "Primary Prevention of Child Abuse Archived ၂၀၁၀-၁၂-၂၈ at the Wayback Machine". American Family Physician.
  18. ↑ Eisenberg, Leon; Brown, Sarah Hart (1995). The best intentions: unintended pregnancy and the well-being of children and families. Washington, D.C: National Academy Press. pp. 73–74. ISBN 978-0-309-05230-6.
  19. ↑ # Monea J, Thomas A (June 2011). "Unintended pregnancy and taxpayer spending". Perspectives on Sexual and Reproductive Health. 43 (2): 88–93. doi:10.1363/4308811. PMID 21651707.
  20. ↑ Scourfield, J (2003) Gender and Child Protection. Houndsmills: Palgrave MacMillan.
  21. ↑ Coohey, C (1995). "Neglectful Mothers, Their Mothers, and Partners: The Significance of Mutual Aid". Child Abuse and Neglect. 19 (8): 885–95. doi:10.1016/0145-2134(95)00051-9.
  22. ↑ Giovanni, J M & Becerra, R M (1979) Defining Child Abuse. New York: The Free Press.
  23. ↑ Mayall, P D & Norgard, K E (1983) Child Abuse and Neglect: Sharing Responsibility. Chichester: John Wiley and Sons.
  24. ↑ Polansky, N A, Chalmers, M A, Buttenwieser, E & Williams D P (1981) Damaged Parents: An Anatomy of Child Neglect. Chicago: The University of Chicago Press.
  25. ↑ Thompson, R A (1995) Preventing Child Maltreatment Through Social Support. Thousand Oaks, California; London; New Delhi: Sage.
  26. ↑ Minty, B (2005) "The Nature of Emotional Child Neglect and Abuse" in J Taylor & B Daniel (eds) Child Neglect: Practice Issues for Health and Social Care (57–72). London & Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
  27. ↑ Stevenson, O (1998) Neglected Children: Issues and Dilemmas. Oxford: Blackwell.
  28. ↑ Radford, L & Hester, M (2006). Mothering Through Domestic Violence. London: Jessica Kingsley.
  29. ↑ Department of Health (2000) Framework for the Assessment of Children in Need and their Families. London: The Stationery Office.
  30. ↑ Hester, M, Pearson, C & Harwin, N Abrahams, H.' (2006) Making an Impact: Children and Domestic Violence – a Reader. London: Jessica Kingsley
  31. ↑ "Physiological Responses to Child Stimuli in Mothers with and without a Childhood History of Physical Abuse" (1994). Child Abuse and Neglect 18 (12): 995–1004. doi:10.1016/0145-2134(94)90124-4. 
  32. ↑ "Influence of Negative Childhood Experiences on Psychological Functioning, Social Support, and Parenting for Mothers Recovering from Addiction" (1999). Child Abuse and Neglect 23 (5): 421–33. doi:10.1016/s0145-2134(99)00020-4. 
  33. ↑ "Alcohol's involvement in recurrent child abuse and neglect cases" (2012). Addiction 107 (10): 1786–93. doi:10.1111/j.1360-0443.2012.03917.x. PMID 22507640. 

[[Category:]] [[Category:]] [[Category:]]

ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/w/index.php?title=ကမၠင်မေတ္တာ&oldid=42042"