ခယျးပ္ဍဲ၊ ကွာန်

ကွာန်ခယျး ပ္ဍဲ (အၚ်္ဂလိက်: inner Khayar) ဝွံ ဒှ်ကွာန်မန် နွံပ္ဍဲ ((16°60’96.96N-97°84’50.12E) တွဵုရးဍုၚ်မန်၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်မတ်မလီုရ၊၊ ကွာန်၀၀ဝွံ ဒှ်ကွာန် မၞုံဇိုင်ၜဳဂြာင် ဗွဲသြင် လပါ်သၠုင်ကျာရ၊၊ ကွာန်ဝွံ သီုဖအိုတ် သ္ၚိနွံစ ၜိုတ် ၃၅၀ မတုဲ ဇမၞော်ကွာန်သီုဖအိုတ် နွံစၜိုတ် 0.20 km² ကဳလဝ်မဳတာပန်ကၠင်ရ၊၊

တိတ်အာ ဂၠံင်ကွဳစက် လပါ်သၠုင်ကျာ ၜိုတ် ၁ တိုင်ဘာ်မ္ဂး စိုပ်ဂၠံင်ဇၞော် မအာကဵု ဍုင်မတ်မလီုတုဲ နူကွာန်ခရီု ဂွံစိုပ်မတ်မလီုဂှ် နွံၜိုတ် ၈ တိုင်ရ၊

ဘာလကျာ်ဂမၠိုၚ်

ရာမညနိကာယ ဘာကအ်ယ္ခ (ဘာကအ်ဇၞော်)
ရာမညနိကာယ ဘာဝါတၟိ
ရာမညနိကာယ ဘာဒုန်
ရာမညနိကာယ ဘာမန်
ရာမညနိကာယ ပရိယတ္တိသံဃ
ရာမညနိကာယ ဘာဝါတြေံ
ပရိယတ္တိ ဘာတိုက် (ဘာဗၟာ)

ဝၚ်တိုက်လိက်ပရိယတ္တိမန် ဘာသံဃံ

ရာမညနိကာယ ဘာသံသံ

ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၃၃၆ သၞာံ၊ ဂိတုပသာ် ၄ မံက်ဂှ် စပံက်ကၠုၚ်တိုက်လိက်ပရိယတ္တိသာသနာ ဘာသံယံ၊ ကွာန်ခယျးမ္ၚး ဗွဲမအံၚ်ဇၞးရ။ အခိၚ်ဂှ်မ္ဂး ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တပဏ္ဍိတ ဒှ်နွံပိုန်ဂ္ဇံဘာတုဲ လၟိဟ်သၚ်အာဇနယ် မကတ်လိက်တံဂှ် နွံၜိုတ် (၇၀၊၈၀) ဇကုရ။ ဗွဲကြဴ ဟိုတ်နူကျာ်ဇၞော်အ္စာ နာဂဝံသ ဒးအာယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ်သာသနာ ပ္ဍဲရာမညပရိယတ္တိ ဘာမန်၊ ဍုၚ်ဘာအၚ်တေံတုဲ တၠဂုဏ်အ္စာ အာဒိစ္စ(လၟုဟ်နွံပိုန်ဂဇံဘာ ရာမညနိကာယ ဘာဝါတၟိ၊ ကွာန်ခယျးပ္ဍဲ) ဆက်ကေတ်ကၠုၚ်တာလျိုၚ်ဖျေံလိက် ပ္ဍဲဘာသံယံတုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ကဵုသၞာံအခါ လျးပရိယတ္တိသာသနာ ဆက်ယးတၟးပြာကတ်ကၠုၚ်ထေက်ကဵု ဒှ်လျုၚ်စိုတ်ကွေံကွေံရ။ အခိၚ်လၟုဟ်မ္ဂး တၠဂုဏ်အ္စာ ဃောသက(သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ) ဆက်ဖျေံဒၟံၚ်လိက်ပရိယတ်တုဲ သဘၚ်ကလေၚ်လိက် ပ္ဍဲဘာသံဃံလေဝ် ပေၚ်ကၠုၚ် (၄၁) ဝါ၊ လၟိဟ်သၚ်ကတ်လိက်ကလေဝ် နွံၜိုတ် (၃၀၊၄၀) ဇကုဟီုမ္ဂး လျးပၞာၚ်တိုက်ပရိယတ် ပ္ဍဲဘာသံဃံ နူကဵုသက္ကရာဇ် ၁၃၃၆ စဵုကဵုစိုပ် ၁၃၇၆ သၞာံဏံ မွဲလစုတ်ဍောတ်ကီုလေဝ် ဟွံဂွံပၠိုတ်အာဏီရ။

ဝၚ်

လိက်ဗွဲသၟဝ်ဝွံ ရန်တၟအ် သွက်ဂွံဗပေၚ်လိက်တုဲ မချူလဝ်ရ၊၊ ညးမတီပရူကွာန်ဝွံ ပလေဝ် ဗပေၚ်ချူညိ၊၊

ကွာန်ဝဝဝဝွံ ဒှ်မန်တြေံမွဲတုဲ နူအခိၚ်လဵု မစပ္တန်လဝ်ရောဂှ် နကဵု သက်သဳ သုတေသနဝၚ် ခိုၚ်ၚ်ဂှ် ဟွံဂွံတီလဝ်ဏီရ၊၊ ပ္ဍဲခေတ်ဟံသာဝတဳ ဒြဟတ်ခိုဟ် (ၜိုတ် အေဒဳ တေအ်ဂှ် ကွာန်ဝွံ ပါလုပ် ပ္ဍဲရးမတ္တမ ၃၂ ဍုၚ် ပ္ဍဲရးဍုၚ်ဝဝရ၊၊

ကြဴနူ အဝဵုသြဇာဂကူဗၟာ နူဗုကာံ ဓလီုဂွံအာ ရာမညဒေသ ဍုၚ်မန်တုဲ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၂၈၁/၁၂၈၆ ဂှ် မဂဒူ ကောန်ဍုၚ်တကအ်ဝါန် (ဍုၚ်ဝါန်) ပုန် ကုသၟိၚ်စဍုၚ်ဗၟာ အလိမ်မာမၚ် (အလိမ္မာမၚ်း)တုဲ ကလေၚ်ပ္တန် ဍုၚ်ဗၠးၜးမန် ပ္ဍဲဍုၚ်မတ္တမရ မဂွံဒုၚ်ယၟု သၟိၚ်ဝါရဳရောဝ် မဒှ်ယၟု ဘာသာသေံ မဂွံအဓိပ္ပါယ် ညးမဒတုံပြဟ်နူသွဝ် ရ၊၊ မန်ပ္ဍဲဗဂေါ အခမန် လေဝ် ပုန်ကဵု သၟိၚ်ဗုကာံကီုတုဲ ဒက်ပ္တန် ဍုၚ်ဗၠးၜးကီုရ၊၊ ကာလတၠဖြာ မပိုၚ်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳဂှ် ဍုၚ်မန်ဟံသာဝတဳ ကဵု ဍုၚ်မန်မတ္တမ ဒက်မိတ်ရေၚ်သကအ် နမကဵုစ ကောန်ဝုတ်ရေၚ်သကအ်ရ၊၊ တၠဖြာ ပစၞာဲ ဂစာန်ဂစိုတ် သၟိၚ်ဝါရေဝ်ရောဝ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်တုဲ ညးရပ်ကြိုၚ်ထောအ် တၠဖြာရ၊၊ ဍုၚ်ဟံသာဝတဳ စိုပ်အာ သၟဝ်တဲ သၟိၚ်ဝါရေဝ်ရောဝ်ရ၊၊ ဟိုတ်တၠဖြာ မဂစာန်ပုန်တုဲ ညးဒးဂစိုတ်ထောအ် တၠဖြာရ၊၊

သၞာံ ၁၃၄၈ သၟိၚ်ဗညာဥူ တိုန်နန် ဍုၚ်မတ္တမ ရ၊၊ ဟိုတ်နူ ဗြတ္ထၜ ကဵု လိုက်ဖြာတအ် ပသပုန်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၃၆၃ ဂှ်တုဲ သၟိၚ်ဗညာဥူ ဒးဒဴအာမံၚ် ဍုၚ်ဝါန်၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၃၆၉ ဂှ် သၟိၚ်ဗညာဥူ ဟိုတ်ကလေၚ်စဴ ဍုၚ်မတ္တမ ဟွံဂွံတုဲ ဒးအာမံၚ် ပ္ဍဲဗဂေါရ၊၊ တၠညးဗညာဥူ ဟွံမဲတုဲ ကောန်ညး တၠညးရာဇာဓိရာဇ် ဂွံတိုန်နန်ဟံသာဝတဳရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၃၈၈ ဂှ် တၠညးရာဇာဓိရာဇ် သီဂွံအာ ဍုၚ်မတ္တမ ကေုာံ မတ်မလီုရ၊၊ စနူဂှ်တုဲ ဍုၚ်မတ္တမ နဒဒှ် ဍုၚ်သၟိၚ်ဨကရာဇ် မပဒတဴဂှ် ဒးအိုတ်အာရ၊၊

နိဿဲ

လိက်အုပ် ဝၚ်တိုက်လိက်မန်ဂမၠိုၚ်။တတ်တြးနူ ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ သၞာံ ၁၃၃၇