ချေတ်လှာင်၊ နာဲ
နာဲချေတ်လှာင် (အၚ်္ဂလိက်: U Chit Hlaing)(၁၈၇၉ ဂျောန် ၀၉ - ၁၉၅၂ အံက်တဝ်ပါ ၃၁)ဝွံ ဒှ်ဂကူမန် နူဍုင်မတ်မလီုတုဲ မဒှ်မၞိဟ်မပၠတရဴ ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန် ဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲခေတ်ကဝ်လဝ်နဳကီု သီုကဵုခေတ်ဗၠးၜးတုဲရ၊၊ ဟိုတ်မဒှ် မၞိဟ်မလေပ်ပညာ လပါ်သၞောဝ် နူဍုင်အေန်ဂလာန်မွဲတုဲ ပ္ဍဲအရာပရေင်ဍုင်ကွာန် ဍုင်ဗၟာ ညံင်ညးဒေသတအ် ဂွံအခေါင် ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန်ကီု၊ ညံင်ညးဍုင်ကွာန်တအ် ဂွံကၠိုဟ်ဂွံတီ ပရေင်ဍုင်ကွာန်တုဲ ဗက်ဟီုတွဟ်ကၠုင်တုဲ ပ္ဍဲဂကောံအဓိက ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန်ဍုင်ဗၟာ မပ္တံကဵု ဂကောံသၟတ်ဗုဒ္ဓဘာသာဍုင်ဗၟာကီု၊ ဂကောံပံင်ကောံဍုင်ဗၟာကီု ယိုက်ဂၠေင်လဝ် နဒဒှ်ဥက္ကဌမွဲတုဲ ဂွံဒုင်ကေတ်မဟိမု နူညးဍုင်ကွာန်တအ် နဒဒှ် သမ္မတ မွဲတုဲ ညးဂမၠိုင် ကော်စ သမ္မတဥူချေတ်လှာင် မဂွံပတိုန်စ ဨကရာဇ်ဍုင်ဗၟာ မဟွံဂွံဓလဝ်ၝောအ်ကိုဋ် မွဲရ၊၊
| နာဲချေတ်လှာင် (ဦးချစ်လှိုင်) | |
|---|---|
 ဗီုရုပ် နာဲချေတ်လှာင် | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
ချေတ်လှာင် ဂျောန် ၉၊ ၁၈၇၉ မုဟ်ပန် (မတ်မလီု) |
| စုတိ |
အံက်တဝ်ဗါ ၃၁၊ ၁၉၅၂ (အာယုက် ၇၃) ဍုင်လ္ဂုင်၊ ဂၠံင်ဘောင်ဒရဳ ၁၈၅၊ |
| ဟိုတ်မစုတိ | အာယုက်ဇၞော် |
| ဂကူ | ဂကူမန် |
| ကဆံင်ပညာ | Lawyer |
| ဘာ | ဘာ(ပ္ဍဲဍုင်အေန်ဂလာန်) |
| မဒယှ်တဴ | က္ဍိုပ်သကိုပ် ဍုင်ဗၟာ |
| အိန်ထံင် | ဒေါ်အိ |
| အံက် | သေဌဳဆု နာဲသာညှင်း၊ မိရင် |
| ဂယိုင်လမျီု | သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန် |
ပထမအဝဲ
ပလေဝ်ဒါန်နာဲချေတ်လှာင်ဂှ် ဒှ်ကောန်သေဌဳဆု ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီု အရာပ်မုဟ်ပန် နာဲသာညှင်း ကဵု မိရင်တအ် ကောန်မရနုက်ကဵုဒုတိယ ပ္ဍဲကောန်သီုဖအိုတ် (၆) တၠဂှ်ရ၊၊ ညးမကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၂၄၁ ဂိတုဇှ်ေ ၆ စွေက် တ္ၚဲစန် ရ၊၊ အပါညး နာဲသာညှင်း ဂှ် ဒှ်ကောန်သေဌဳဆု နာဲပျော့ ရ၊၊ သေဌဳဇၞော်နာဲပျော့ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မထံက်ပင် ကုဂကောံသာသနဓရ (၁၈၉၉) ဍုင်မတ်မလီုမွဲရ၊၊ မိညး မိရင် ဂှ် ဒှ်ကောန်စဴ သၟိင်မရူ မကော်စ မြုဝန်နာဲစပ် (မြို့ဝန်မောင်စပ်) ရ၊၊
ကာလ နာဲချေတ်လှာင် ကလိဂွံ အာယုက် ၂၀ ဂှ် ပြာပ်အာဍုင်အင်္ဂလာန် သွက်ဂွံတိုန်ဘာ ဘာသာဥပဒေ ရ၊၊
ချဳဓရာင် ပရေင်ဍုင်ကွာန်
ပလေဝ်ဒါန်နာဲချေတ်လှာင် ကလေင်စဴကၠုင် ဍုင်မိတိမဇကု ဍုင်မန်ဗၟာတုဲ ပါလုပ်ကၠောန် သီုကဵုဒါန်ထံက်ပင် ကုဂကောံသၟတ်ဗုဒ္ဓဘာသာဍုင်ဗၟာ (Y.M.B.A) (ဗုဒ္ဓဘာသာ ကလျာဏယုဝအသင်း) ရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၉၁၇ ကာလမကၠောန်သဘင်ကောံဓရီုဇၞော် ဂကောံသၟတ်ဗုဒ္ဓဘာသာဍုင်ဗၟာ ဍုင်မတ်မလီုဂှ် နာဲချေတ်လှာင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဥက္ကဌရ၊၊ စိုပ်သၞာံ ၁၉၁၉ ကၠောန်သဘင်ကောံဓရီုဇၞော် ဂကောံသၟတ်ဗုဒ္ဓဘာသာဍုင်ဗၟာ အလုံဍုင်ဗၟာ ပ္ဍဲဍုင်ဖာသီဂှ် နာဲချေတ်လှာင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ် ဥက္ကဌ ဂကောံသၟတ်ဗုဒ္ဓဘာသာ အလုံဍုင်ဗၟာ ရ၊၊ သၞာံဂတဂှ် ပကောံဓရီု ပ္ဍဲဍုင်ပြန် ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဂွံ ဒက်ပ္တန် ဂကောံပံင်ကောံ ဍုင်ဗၟာ (မြန်မာ အသင်းချုပ်) (G.C.B.A) ဂှ်လေဝ် နာဲချေတ်လှာင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နဒဒှ်ဥက္ကဌ ပ္ဍဲဂကောံပံင်ကောံ အလုံဍုင်ဗၟာဂှ်ပၠန်ရ၊၊ နာဲချေတ်လှာင်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မသၠးပိုန်ဒြပ်ဓနဇကုတုဲ ကၠောန်သွက် ပရေင်ဍုင်ကွာန် သွက်ဍုင်ဗၟာမွဲဂှ် ယၟုမြဟ်ဒၟံင် ပ္ဍဲအခိင်ဂှ်ရ၊၊
ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၁ သၟိင်အင်္ဂလိက် သၟိင်ဝေလ ဂေတ်လန်ဒေသဂမၠိုင် ကၠာဟွံဂွံစိုပ် ဍုင်ဗၟာက္ဍင်ဂှ် နာဲချေတ်လှာင် ကေုာံ က္ဍိုပ်သကိုပ် ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဍုင်ဗၟာလ္ၚဵုတအ် ဒးဒုင်ရပ်ကြိုင်ထောအ်ကီုရ၊၊ ဟိုတ်နူညး ဂိုတ်ဂစာန်ကၠောန်ကမၠောန်ကီု ဟိုတ်နူယဵုလဂူတပ်တးကီု မၞိဟ်ဂမၠိုင်ရှ်ေသှ်ေရဴဂဴတဴညးဗွဲမလောန်ဂှ်ရ ပ္ဍဲသဘင်သဳကၠဳဇၞော် မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဍုင်သရက် ကေုာံ ပေါင်းတည် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၂၂ ကဵု ၁၉၂၄ ဂှ် အပ်ပြာပ်ခပတိုန်ညး မဟိမု နကဵုသမ္မတဥက္ကဌတုဲ စနူဂှ်တုဲ မၞိဟ်ဂမၠိုင်တီလဝ်ညး နဒဒှ် သမ္မတဥူးချေတ်လှာင်ရ၊၊ သၟိင်ဨကရာဇ်ဍုင်ဗၟာ မဟွံဂွံဓလဝ်ၝောအ်ကိုဋ် ဗီုဏအ်လေဝ် မၞိဟ်ဂမၠိုင် ဟီုပတိုန်စညးကီုရ၊၊ ညးဂေတ်လန်ဒေသနာနာတုဲ ဟီုတွဟ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မ္ဂး ညးဒေသတအ် ဓလဝ်ကဵု က္ဍိုင်ဗတာင် က္ဍိုင်ထဝ်၊ ညးဗြဴတအ်ဂှ် ဂၠံင်ညးအာဂှ် လးကဵုသော်တုဲ ကဵုကွာ်အာ လတူသော်ရ၊၊ တုဲပၠန် နကဵုဖံင်ကရဝိတ်ထဝ်ဂှ် ညးဍုင်ကွာန်တအ် တိတ်ဒုင်တၠုင်ညးရ၊၊
သၞာံ ၁၉၂၂ ဂှ် ဍုင်ဗၟာဂှ် အလဵုအသဳအင်္ဂလိက်တအ် ညံင်ဂွံပကင်ရင်အာ နကဵုသၞောတ် ဒါင်အာခဳ မဒှ်သၞောတ် ပရေင်ပကင်ရင်ဍုင် ပံင်ကောံ နကဵုသၟိင်အင်္ဂလိက်မွဲဂကောံ၊ ကေုာံ ဂကောံမၞိဟ် မဂွံဒုင်ရုဲစှ် နကဵုညးဍုင်ကွာန်ဒေသမွဲဂကောံရ။ နကဵုသၞောဝ်ဂှ် ဒုင်တဲထေက် ဟွံထေက် လညာတ်ကတဵုဒှ်ကၠုင် ၜါလဝးတုဲ ဂကောံပံင်ကောံဍုင်ဗၟာ ဂျဳသဳဘဳအေ လေဝ် ထကးအာ ၜါလဝးကီုရ၊၊ နာဲချေတ်လှာင်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ်မဒစဵုဒစးသၞောဝ်ဂှ်ရ၊၊ ပ္ဍဲကောံဓရီုဂကောံတၠပညာသၞောဝ်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၁ ဂိတုနဝ်ဝေန်ပါဂှ် မွဲအလန်၊ သၞာံ ၁၉၃၃ ဂိတုအံက်တဝ်ပါဂှ်မွဲအလန် နာဲချေတ်လှာင် တိုန်စိုပ်လဝ်ကီုရ၊၊ သၞာံ ၁၉၃၅ ပ္ဍဲသဘင်ရုဲမာဲ မဆေင်ကဵု ကုအိန္ဒိယဂှ် ပံင်တောဲ ဟွံပံင်တောဲဂှ် နာဲနာဲချေတ်လှာင် ဂွံဒုင်ရုဲစှ် နူကဵု ဂကောံပံင်တောဲ၊၊ ပ္ဍဲခေတ်အင်္ဂလိက်ဂှ် နဒဒှ် ဥက္ကဌ ကံင်သဳဂကောံပတန်သၞောဝ်ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၂ ဂှ်မွဲအလန်၊ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၃၅ ဂှ်မွဲအလန် ၜါအလန်ဆက်ဆက် ဂွံဒုင်ရုဲစှ်လဝ်ရ၊၊ သၞာံ ၁၉၃၇ ဂှ် နဒဒှ် ဥက္ကဌ ကၠတ်ထဝ်သၟဝ်ဂှ် ဂွံရုဲစှ်လဝ်ရ၊၊ ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန်လေဝ် ညးပိတၠ ဥူးပု၊ ဥူးထွန်းအောင်ကျော်၊ ကေုာံညး နကဵုဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် လှိုင်၊ပု၊ကျော်ပါတီ ဂှ်လေဝ်ကီု၊ ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန် လှိုင်း၊ မြတ်၊ ပေါ်ပါတီ မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵု နာဲချေတ်လှာင်၊ ဦးမြတ်သာထွန်း၊ ဆာပေါ်ထွန်း ဂှ်လေဝ်ကီု ကေင်ဒက်ပ္တန်လဝ် နွံကီုရ၊၊
ပါဲနူဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကာလပၞာန် ခေတ်ဗၠးၜး ၁၉၄၃ ဂိတုအဝ်ဂေတ် ၅ ဂှ် နဒဒှ် အဓိပတိ အမာတ်မဒုင်ကဵုကသပ်မွဲဂှ်လေဝ် ဂွံဒုင်ခပတိုန်လဝ်ကီုရ၊၊ ကာလဍုင်ဗၟာ ကလိဂွံအခေါင်သၠးပွးတုဲလေဝ် နာဲချေတ်လှာင် ဆက်ယိုက်ဂၠေင်အာဒၟံင် ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန်ဖိုဟ်ရ၊၊ ဒုင်ရုဲစှ်မာဲ ပ္ဍဲပွိုင်ဍုင်မတ်မလီုတုဲ ကလိဂွံဇၞးတုဲ ဂွံဒှ် သကိုပ်သက ညးမကဵုကသပ် ကၠတ်ထဝ်တုဲ စဵုကဵု မကြပ်ကဵုစုတိ သၞာံ ၁၉၅၂ ဂှ် ကောံဓရီုမဆေင်ကဵုဗာတ်ဂျေတ် (ဖျေဟ်သ္ဂုတ်သွာတ် ဗီုဂွံစကာသြန်ဍုင်)ဂှ် တိုန်စိုပ်ဒၟံင် ကၠတ်ထဝ်ဏီဖိုဟ်ရ၊၊
လအိတ်ဘဝ
ပလေဝ်ဒါန်နာဲချေတ်လှာင်ဝွံ လုပ်ကၠောန်ကၠုင် ပ္ဍဲပရေင်ဍုင်ကွာန် ဒၞာဲနာနာသာ်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၅၂ ဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၃၁ (သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၁၄ ဂိတုကထိုန် ၁၄ မံက်) အခိင်နူဂယး ၆ နာဍဳဂှ် စုတိအာ ပ္ဍဲသ္ၚိညး ပ္ဍဲဍုင်လ္ဂုင် ဂၠံင်ဘောင်ဒရဳ စၟတ် ၁၈၅ ရ၊၊ ပ္ဍဲအခိင် ညးမစုတိဂှ် သမ္ဘာညး ဒေါ်အိ နကဵု ကောန်ဝုတ်ၜါတၠ သှ်ေဒၟံင်ရ၊၊ [၁] မိနှေန်မျ (ဒေါ်နှင်းမြ)(၁၈၈၇-၁၉၇၄) ဂှ် ဒှ်ဒေအ်ညးအရင်တုဲ သီုဒှ် အမာတ်မကဵုကသပ်ဍုင် နကဵုညးဗြဴကၠာအိုတ်မွဲတၠရ၊၊
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၂)