ဇှ်ေ၊ ဂိတု: အရာမတၞဟ်ခြာ အကြာ မူတၞဟ်ဂမၠိုင်

No edit summary
No edit summary
လာင် ၁-
[[File:Jyeshtha.jpg|thumb|Jyestha with her attendants]]
 
'''ဂိတုဇှ်ေ''' ({{Lang-en| Jyeshtha (month)}}, Burmese: နယုန်လ) ဒှ်ဂိတု မရနုက်ပိ ပ္ဍဲမွဲသၞာံ ပ္ဍဲကြက္ကဒိန်မန်၊ ကြက္ကဒိန်ဟိန္ဒူ ကေုာံ ကြက္ကဒိန်ဍုၚ်အိန္ဒိယရ၊၊ကြက္ကဒိန်ဍုင်အိန္ဒိယရ၊၊ ပ္ဍဲကြက္ကဒိန် ဗေၚ်္ဂလဳဗေင်္ဂလဳ ကေုာံ ကြက္ကဒိန်နိပဝ် (ဝိကြမ သံဝစ္ဆရ်) ဂှ် ဒှ်ဂိတု မရနုက်ကဵုၜါ ပ္ဍဲမွဲသၞာံရ၊၊ အတိုၚ်ကြက္ကဒိန်မန်မ္ဂးအတိုင်ကြက္ကဒိန်မန်မ္ဂး ဂိတုဇှ်ေ နွံ ၂၉ တ္ၚဲရ၊၊ ပ္ဍဲသၞာံမထပ်ဒဂိုန်မ္ဂး ဂိတုဇှ်ေ နွံ (၃၀) ရ၊၊
 
ဂိတုဇှ်ေဂှ် ဗြဲစှ်ေဂွံတိ ၜိုတ်ဒးရးတုဲရတုဲ သၟာဗ္ၚတအ် စရပ်ဇမိက်၊ ဖျေဟ်သြောအ်မဗွဝ်ရ၊၊ ဟိုတ်မဒှ်ဂိတု ကၠာနူဂိတုဒဂိုန် မဒှ်ဂိတု ခမဳသၚ်တအ်ခမဳသင်တအ် မစလုပ်ဒဂိုန်ဝှ်တုဲ ဒှ်ဂိတု မလုပ်ထပိုယ် ခမဳဂၠိုၚ်ရ၊၊ခမဳဂၠိုင်ရ၊၊
 
==နိရုတ္တိ==
ဇှ်ေ ဂှ် ကၠုၚ်နူကၠုင်နူ သံသကြိုတ် ဇျေၐဌ မဒှ်ယၟု ဒေဝတဴဗြဴဟိန္ဒူ ဇျေသထ မဒှ်ဒေဝတဴ ရုပ်ကျာ်မဟွံဆာဲမွဲတုဲ မဒှ်ၝောဲ ဒေဝတဴလက္ၐမိ မဒှ်ညးမၞုံကဵု ရုပ်သာ် ကျာ်သြဳမကျေဝ်ဂေါဝ်ရ၊၊ ဇိဟ်၊ ဇေဟ်/ဇှ်ေ၊၊ နကဵု အရေဝ်ဂကူတၞဟ်တအ်မ္ဂး Sanskrit: ज्येष्ठ; Nepali: जेठ ''jēṭ''; Assamese: জেঠ ''zeth'', Bengali: জ্যৈষ্ঠ ''Jyôishţhô'',
 
==သဘၚ်သဘင်==
ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေမ္ဂး ဗွဲတၟေၚ်ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲဒေသဗၟာတအ်မ္ဂး မလေပ်ကၠောန် သဘၚ်ကလေၚ်လိက်သဘင်ကလေင်လိက် ရ၊၊ ကၠာခမဳသၚ်တအ်ကၠာခမဳသင်တအ် ဟွံဂွံလုပ်ဒဂိုန်ဏီ အဃော ခမဳသၚ်တအ်ခမဳသင်တအ် မဂွံအာကၠုၚ်လောဲသွာဂှ်မဂွံအာကၠုင်လောဲသွာဂှ် ညးကၠောန်ကၠုၚ်ညးကၠောန်ကၠုင် သဘၚ်ကလေၚ်လိက်သဘင်ကလေင်လိက် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ ရ၊၊ ဂိတုဇှ်ေဂှ် ဟိုတ်မဒှ် ကၠာဂိတုဒဂိုန်တုဲ မၞိဟ်မလုပ်ပ ထပိုယ်ခမဳဂၠိုၚ်ရ၊၊ထပိုယ်ခမဳဂၠိုင်ရ၊၊ အခိၚ်ကၠာတေအ်အခိင်ကၠာတေအ် မၞိဟ်တြုဟ်မွဲမ္ဂး အောန်အိုတ် ဒးပခမဳ မွဲဝှ်ပိဂိတု ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂိတုဇှ်ေ ကၠာဟွံဂွံလုပ်ဒဂိုန်ဏီဂှ် ညးလုပ်ပထပိုယ်ခမဳရ၊၊
 
အတိုၚ်ဗုဒ္ဓဝၚ်မ္ဂးအတိုင်ဗုဒ္ဓဝင်မ္ဂး ကျာ်တြဲဂေါတမ တွဟ်ဓဝ် မဟာသမယ ပ္ဍဲတ္ၚဲဗဗေၚ်ဇှ်ေတုဲပ္ဍဲတ္ၚဲဗဗေင်ဇှ်ေတုဲ ဂိတုဇှ်ေပေၚ်ဂှ်ဂိတုဇှ်ေပေင်ဂှ် ဒှ် သဘၚ်မဟာသမယသဘင်မဟာသမယ ညးစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ၊၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲဂှ် ညးဗှ် မဟာသမယသုတ် ရ၊၊
 
ပ္ဍဲဘာသာဟိန္ဒူမ္ဂး ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေဂှ် ညးကၠောန်သဘၚ်ညးကၠောန်သဘင် ဒေဝတဴၐနိ (Shani Dev Jayanti) မဒှ်ဒေဝတဴ ဂြိုဟ်သ္ၚိသဝ် မလုပ်လၟိဟ် ဂြိုဟ်ဇမၞော်ဒစိတ် ပ္ဍဲနက္ခတ္တဗေဒဟိန္ဒူရ၊၊
 
ဂၚ်္ဂါဂင်္ဂါ ဒုဿေဟြ (Ganga Dussehra)ဂှ် ဒှ် သဘၚ်သဘင် ညးမလျုၚ်ပတှ်ေဟိန္ဒူတအ်ညးမလျုင်ပတှ်ေဟိန္ဒူတအ် မစှ်ေဟုံဍာ်ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါမစှ်ေဟုံဍာ်ကြုင်ဂင်္ဂါ ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ (၁၀) မံက်ရ၊၊ ညးတအ် ပတှ်ေကေတ် ကြုၚ်ဂၚ်္ဂါကြုင်ဂင်္ဂါ စဇွောဝ်စှ်ေ နူသွဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဇှ်ေ ၁၀ မံက်ဂှ်ရ၊၊
 
နိဇႝလ ဨကဒသိ (Nirjala Ekadashi) ဒှ် သဘၚ်ဟိန္ဒူမွဲသဘင်ဟိန္ဒူမွဲ မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေ (၁၁) မံက်ရ၊၊ နိဇလ မဂွံအဓိပ္ပါယ် သက္ကုဍာ်၊ ဨကဒသိ မဂွံအဓိပ္ပါယ် စှ်မွဲ၊၊ ပ္ဍဲမွဲသၞာံ နွံ (၁၁) ၂၄ ဝါဂှ် ဂိတုဇှ်ေ (၁၁)မံက် ဏအ်ဂှ် ဒှ်တၟေၚ်တုဲဒှ်တၟေင်တုဲ ခိုဟ်အိုတ်ဂးတုဲ ညးတအ်ကၠောန်သဘၚ်ရ၊၊ညးတအ်ကၠောန်သဘင်ရ၊၊
 
ဝတ်ပုဏ္ဏမ (Vat Purnima) လေဝ် ဒှ်အခိုက်ဟိန္ဒူ ပ္ဍဲဒေသ Maharashtra ကဵု Karnataka ပ္ဍဲဍုၚ်အိန္ဒိယမွဲကီုရ၊၊ပ္ဍဲဍုင်အိန္ဒိယမွဲကီုရ၊၊ ပ္ဍဲတ္ၚဲ ဂိတုဇှ်ေပေၚ်မ္ဂးဂိတုဇှ်ေပေင်မ္ဂး ညးဗြဴ မစှ်ေလဝ်ဒၞာဲတုဲတအ် အာဇရေၚ်တၞံဇြဲတုဲအာဇရေင်တၞံဇြဲတုဲ ပူဒက်ယာတ် ပ္ဍဲတၞံဇြဲရ၊၊ ညးတအ်ဟီု ကလေၚ်ဗဗိုန်ပူဒက်ကလေင်ဗဗိုန်ပူဒက် ဓဝ်ဆာန်ညးတအ် ကုတၠသ္ၚိညးတအ်ရ၊၊ အခိုက်ဏအ်ဂှ် ကၠုၚ်နူဝၚ်ကျာ်ဟိန္ဒူညးတအ်ကၠုင်နူဝင်ကျာ်ဟိန္ဒူညးတအ် သဝိတြိ (Savitri) မကၠောန်ပလဝ် သွက်လမျီုသမ္ဘာညးရ၊၊
 
သၞနယတြ (Snana Yatra) သဘၚ်မဗလိုပ်ကျာ်သဘင်မဗလိုပ်ကျာ် ဇဂန္နး (Jagannath) ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဇှ်ေပေၚ်ရ၊၊ပ္ဍဲတ္ၚဲဂိတုဇှ်ေပေင်ရ၊၊ ညးတအ် ကေတ်ပ္တိတ် ရုပ်ကျာ်ဇဂန္နး နူဘာကျာ်တုဲ ဗလိုပ်ဖုံဍာ်ရ၊၊
 
သိတလသသ္ထိ (Sitalsasthi) ဂှ် ဒှ်သဘၚ်မကၠောန်ဗဒှ်ဒှ်သဘင်မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေမွဲကီုရ၊၊ ဟိန္ဒူ ပတှ်ေကေတ် ပ္ဍဲဂိတုဇှ်ေဂှ် ကျာ်သဳဝ ဖျေဟ်ဒၞာဲ ဒက်အိန်ထံၚ်ဒက်အိန်ထံင် ကုပြဝတဳ နဒဒှ် သဘၚ်တ္ၚဲမိကဵုမသဘင်တ္ၚဲမိကဵုမ ရ၊၊
 
==လိက်ပတ်==
 
===နူလိက် မေဃသန်===
ကဗျဂှ် ဗစံက်ပရံၚ်လဝ်ဗစံက်ပရံင်လဝ် မလိက်တုဲ အဓိပ္ပါယ်ကဗျဂှ် ကဵုလဝ် လိက်ပလး သၟဝ်ဂှ်ရ၊၊
 
 
လာင် ၃၄-
 
 
''ဂိတုပသာ်အိုတ် ဂိတုဇှ်ေမံက်၊ အဒိုတ် (သၟိၚ်တ္ၚဲသၟိင်တ္ၚဲ) လုပ်ကၠောအ်ဍုန်လ္ဇံက် ရာသဳမေထုန်၊၊ [ရာသဳမိဟ်ဂှ် ဒှ်ရာသဳဗြဴ၊ သၟိၚ်တ္ၚဲလုပ်စိုပ်သၟိင်တ္ၚဲလုပ်စိုပ် ရာသဳမိဟ်တုဲ လၟုဟ် ဒှ်မိတ်ဇြဟာန်၊ သၟိၚ်တ္ၚဲသၟိင်တ္ၚဲ ဍုန်လဇံက် လတူရာသဳမိဟ်တုဲ ဒ္ဂေတ်ဓရ်မေထုန်၊၊]''
 
 
'''လလဳတွိၚ်ချဳလလဳတွိင်ချဳ သာ်ဍီုလဝံက်၊ မန်ဒိုၚ်အိုၚ်မှုဲမန်ဒိုင်အိုင်မှုဲ ဂဟုဲအမၠံက်၊ ဂဂဵုသဍံက် ဗြဲဟွံပံက်မၠာ်၊ မေလံၚ်ဆံၚ်ယိုဝ်မေလံင်ဆံင်ယိုဝ် လဗိုတ်သ္အဵုသ္အာ်၊ ပဇ္ဇုန္နစံ ကံဒစိတ်သာ်၊ ဒွအ်ဆုဆုသာ် ဒွအ်တၟအ်ပါ်သြံ၊ သၟိၚ်မေဃဝါန်သၟိင်မေဃဝါန် ဝေၚ်ပၞာန်ခတ်ကြံ၊ဝေင်ပၞာန်ခတ်ကြံ၊ ဍာ်နူပါၚ်သတ်ဍာ်နူပါင်သတ် လယတ်ဂမြံ၊ သၟးအသံ ဂမြံဖံပၞာန်၊'''
 
 
''လလဳ(ချဳပလဳ) လွိၚ်ချဳလွိင်ချဳ နကဵုအသာ်ဍီုကြံၚ်ၚ်၊နကဵုအသာ်ဍီုကြံင်င်၊ မန်ဒိုၚ်အိုၚ်မှုဲမန်ဒိုင်အိုင်မှုဲ (သကိုပ်ပၞာန်) ပန်အမၠံက်၊ ဗြဲအုဂၠုဒၟံၚ်တုဲဗြဲအုဂၠုဒၟံင်တုဲ ဟွံဂူစှ်ေဏီ ဂဂဵုဂှ် သ္ဍံက် ညံၚ်ဗြဲဂွံပံက်မၠာ်တုဲညံင်ဗြဲဂွံပံက်မၠာ်တုဲ ဂွံဂူ၊၊ ကျာမေလံၚ်ဆံၚ်ယဵုကျာမေလံင်ဆံင်ယဵု ပိုက်လဗိုတ် ဗွဲမကြံကြသအဵုသအာ်၊ ပဇ္ဇုန္န(ဂဂဵု) နကဵုကမ်ဒစိတ်သာ်ဂှ် ယဝ်ဒးတၞံဆု တၞံဆုသာ်၊ ယဝ်ဒးတၟအ် တၟအ်ပါ်ထကး၊ ညံၚ်သၟိၚ်မေဃဝါန်ညံင်သၟိင်မေဃဝါန် မဝေၚ်ပၞာန်မဝေင်ပၞာန် ဍာ်ပါၚ်ပြးဍာ်ပါင်ပြး ညံၚ်ညးမကဵုအသံပၞာန်ကီုညံင်ညးမကဵုအသံပၞာန်ကီု ထဗုၚ်ဖံပၞာန်ဂမြံဂမြဴဒၟံၚ်ထဗုင်ဖံပၞာန်ဂမြံဂမြဴဒၟံင် ပ္ဍဲလတူဂၠးအကာသ တေအ်ရ၊၊''
 
 
'''တူဂၠံအမှုဲ ရံၚ်မွဲညံၚ်သြာန်၊ရံင်မွဲညံင်သြာန်၊ ဒျိုၚ်တ္ၚေက်သြူဒျိုင်တ္ၚေက်သြူ တူအမှဲဍာန်၊ မာတ်ဗြဲသရိုဟ် သ္ပိုဟ်ဂြိုပ်ဓိတာန်၊ ဆုလတဟ်ကျိုၚ်ဆုလတဟ်ကျိုင် ကမိုၚ်ကဝါန်၊ကမိုင်ကဝါန်၊ ကမာဝက်မောဝ် ကနုၚ်လဝ်ဒျာန်၊ကနုင်လဝ်ဒျာန်၊ လဒျာတ်ကၠဲကျာံ လ္ထာံလာံကြာန်၊ မုဟ်ဂြိုပ်က္ဍိုပ်တၟအ် လကအ်ဓိဝါန်၊ ထၜုတ်ကၠုတ်ကာန် တွိၚ်စာန်လွံက်ချီုတွိင်စာန်လွံက်ချီု သၞာံဗၠာဲဖျေဟ်ဝၚ်သၞာံဗၠာဲဖျေဟ်ဝင် သဘၚ်မမြီု၊သဘင်မမြီု၊'''
 
 
''ပ္ဍဲလတူဂၠး အမှုဲအကာသတေအ်ဂှ် ရံၚ်အာမ္ဂးရံင်အာမ္ဂး ညံၚ်ကဵုသြာန်ကီုညံင်ကဵုသြာန်ကီု လစံက်ဓယောမ်ဒၟံၚ်ရ၊လစံက်ဓယောမ်ဒၟံင်ရ၊ ဒျိုၚ်တ္ၚေက်သြူဒျိုင်တ္ၚေက်သြူ (အသာ်ဒျိုၚ်အသာ်ဒျိုင် (အသာ်လစံက်?)အသာ်တ္ၚေက် ပေၚ်သူဒၟံၚ်ပေင်သူဒၟံင် ပ္ဍဲဂၠးအမှဲအကာသတေအ်ရ၊၊ မတ်ဗြဲသရိုဟ် (ဗြဲဂူစှ်ေ) သၜိုဟ်ကဵုဂြိုပ်ဓိတာန်၊၊ တၞံလတဟ် (ဆုဇၞော်)တအ် ပတိတ်ကၞာၚ်ဗာၚ်တၟိ၊၊ပတိတ်ကၞာင်ဗာင်တၟိ၊၊ တၞံဇုက် တၞုၚ်ကမာဝက်တၞုင်ကမာဝက် (ကၞုဝက်)၊ တၞုၚ်မောဝ်တအ်တၞုင်မောဝ်တအ် ကၞုၚ်လာမ်ဒျာန်တိုန်၊ကၞုင်လာမ်ဒျာန်တိုန်၊ တၞံလဒါတ်(အဒါတ်)၊ ကၠဲ၊ တၞံကျာံတအ် လာံအာဒၟံၚ်လာံအာဒၟံင် ဒၞာဲပြးကြာန်ရ၊၊ တၞံမတိုန်ပ္ဍဲတိ (တၞံမုဟ်ဂြိုဟ်?)၊ (တၞံက္ဍိုပ်တၟအ်?)၊ (တၞံလကအ်?)၊ (တၞံလကအ်?)၊ တၞံဓိဝါန်/ဓိဝိုဟ်၊ တၞံထၜုတ်တအ်လေဝ် ကၠုတ်ရေၚ်ကာန်တိုန်ရ၊၊ကၠုတ်ရေင်ကာန်တိုန်ရ၊၊ တၞံတွိၚ်တၞံတွိင်/ကဝိၚ်ကဝိင် တအ်လေဝ် ပတိတ်လဝါရ၊၊ အခိၚ်ဏအ်ဂှ်အခိင်ဏအ်ဂှ် သၞာံဗၠာဲတၟိ (ဖျေဟ်ဝၚ်ဖျေဟ်ဝင်) စကၠောန်ကမၠောန်၊ အရာအိုတ်သီုဂှ် ဗီုညးကဵုညး မဗဒှ်ပတိုန်တၟိဖအိုတ် ညံၚ်ရဴသဘၚ်ကီုရ၊၊ညံင်ရဴသဘင်ကီုရ၊၊''
 
 
'''ဂွာၚ်တနေၚ်ဗြုဂွာင်တနေင်ဗြု လဒုမြာ်ကြီု၊ ဂြိုပ်ဂၞိၚ်အိန်သ္ဂီုဂြိုပ်ဂၞိင်အိန်သ္ဂီု ဇီုဗြေဟ်သွေၚ်သွဟ်၊ဇီုဗြေဟ်သွေင်သွဟ်၊ ဒုန်ဆုကျာဲပ္အုဲ ကၞာၚ်မှုဲလတဟ်၊ကၞာင်မှုဲလတဟ်၊ ပ္ကဴသြဴလဴဍောၚ်ပ္ကဴသြဴလဴဍောင် မောဝ်လှောၚ်ဒိုဟ်စဟ်၊မောဝ်လှောင်ဒိုဟ်စဟ်၊ ထိုၚ်အိုၚ်ဗၜူထိုင်အိုင်ဗၜူ တ္ၜူဗၜူရဟ်၊ ပါန်မုတ်ပုတ်ဂၠဟ် ဗဒဟ်ရုပ်နာနာ၊ သာဲအဒါဲလောန် ဇာပ်ပ္ကဴဂန္ဓာ၊ သြိုၚ်နန်ဂယာၚ်သြိုင်နန်ဂယာင် ဒုၚ်သမာၚ်ကျာ၊ဒုင်သမာင်ကျာ၊ ကၟီဂတဝ်သာဲ ဂၠာဲပအဟာ၊ ဇၟာပ်ညးဟွံဆိတ် နူမိတ်ပြဝါ၊'''
 
 
''မြာ်တက်သၞေၚ်ၜါတုဲမြာ်တက်သၞေင်ၜါတုဲ ဂြဴကြဴဒၟံၚ်ရဂြဴကြဴဒၟံင်ရ (လဒု - ပရေၚ်ဒုၚ်စသိုၚ်ပရေင်ဒုင်စသိုင် မဗှ်သၞာ)၊ ဂြိုပ်ဂၞိၚ်အိန်သ္ဂီုဂြိုပ်ဂၞိင်အိန်သ္ဂီု (အိန်သ္ဂီု - ခိုဟ်ကျေဝ်)၊ တၞံဆု တၞံဒုန်တအ် ကၞာၚ်ဗာၚ်ဇၞော်ဇၞော်တအ်ကၞာင်ဗာင်ဇၞော်ဇၞော်တအ် တိုန် ပ္ကဴသြဴတအ် ဍောၚ်ရာၚ်တုဲဍောင်ရာင်တုဲ မောဝ်ဗယာပ်တြး ဒိုဟ်စှ်၊၊ ထိုၚ်ထိုင် (သာဲ)တအ် မောဝ်သၟူပ္ကဴတုဲ ဗၜူအာရ၊၊ အစာပါန်မုတ် (ပါန်ပုတ်)တအ် ပုတ်ဂၠဟ် ဗဒှ်ရုပ်နာနာ၊ သာဲတအ် ဗက်ဇာပ်ကေတ် ဂန္ဓာ နူကဵု ပ္ကဴနာနာရ၊၊ သာဲတအ် ဂွံနၚ်ဂွံနင် ဍာ်ဂန္ဓာတုဲ သြိုၚ်သ္ၚိရ၊၊သြိုင်သ္ၚိရ၊၊ ကၟီဂတဝ်သာဲဂှ် ဗက်ဂၠာဲသ္ၚိသာဲတုဲ စဍာ်သာဲရ၊၊ သတ်တအ်အိုတ်သီု ပ္ဍဲတိဏအ်ဂှ် ဗီုညးကဵုညး နွံကဵု မိတ်ပြဝါဖအိုတ်ရ၊၊''
 
 
'''ညာတ်ညးစေအ်နေအ် ညအ်ညေအ်အိန်သ္ဂီု မွဲဒွီုသာဓာ ဟွံခြာသ္ဒဟ်တိုန် မွဲချိုန်စဟ်ဝါ၊ သ္ကအ်သၟိၚ်ကြုတ်ဏာသ္ကအ်သၟိင်ကြုတ်ဏာ ပရာဇာဒုတ်၊'''
 
'''ပၞာန်ဇြဟောံ လဴပတ်ဂဗုတ်၊ ဗနုဟ်ဒှ်ဟိုတ် စိုတ်ပကၠုတ်၊ ဝိညာဏ်ထၜုတ် စုတ်တဲဟောံဇြ၊ ဟးရုပ်ကလော ဒေဝေါသတ္တ၊ လၟုဟ်ဍိက်မိ သုၚ်ဂျိစိတ္တ၊သုင်ဂျိစိတ္တ၊ နာဲအဲဟွံကဵု လွိုဝ်သံဝါသ၊ ဓဇန်ညံၚ်မိတ်ဓဇန်ညံင်မိတ် ဇ္ၚဳဟွံတိတ်ရ၊ သၟဍိက်ပလွဳ ကဵုဏှဳဂန္ဓ၊ ပမိကၞပ်မံၚ်ပမိကၞပ်မံင် ရံၚ်ဗဵုဝေၚ်မ၊ရံင်ဗဵုဝေင်မ၊ ဟးထဝ်ဒကောၚ်ဟးထဝ်ဒကောင် ဍောၚ်ပ္ကဴပဒၟ၊ဍောင်ပ္ကဴပဒၟ၊ ဟွံဗဗိုဝ်လဝ် ကွဳထဝ်မတ်မ၊ တဲလောပ်မတာ ပြမေသွာရ၊ သ္ဂောအ်လၜံက်လီ ပၠီတူပၠးမိ၊ ဂဥုဲထိုက်ၜါ မှာသြသဒ္ဒ၊ ဗဍဟ်သၠဟ်လဝ် မြမောဝ်ဂန္ဓ၊ ဣၚုဟ်သ္ဂောအ်ဒှ် သၟဟ်န်ခယ၊ ပၞာန်စိတ္တဇ သွာကဵုမရောၚ်၊၊သွာကဵုမရောင်၊၊'''
 
 
ညာတ်ဒး ပ္ဍဲသဘာဝတအ် စေအ်နေအ် ညအ်ညောအ် ခိုဟ်ကျေဝ် ဗွဲမသာဓာ ဟွံတၞဟ်သြာဲခြာ ရေၚ်သကအ်ရေင်သကအ် မၞုံကဵုဓရ်ကရုဏာရ၊၊ (သ္ကအ်သၟိၚ်ကြုတ်ဏာသ္ကအ်သၟိင်ကြုတ်ဏာ ပရာဇာဒုတ် - ပရာဇာဒုတ်၊ ရာဇာ - သၟိၚ်၊သၟိင်၊ ဒုတ် - ဇၞော်၊ ဓရ်ကရုဏာဂှ် ပသၟိၚ်ပသၟိင် ပရာဇာဇၞော်ဇၞော်တုဲ ဒက်မိတ် ပသကအ် ရေၚ်သကအ်ရ၊၊ရေင်သကအ်ရ၊၊)
 
ဆဂး မၞိဟ်ဏအ်မွဲ ဒးဝေၚ်ဒၟံၚ်ပၞာန်ဇြဟောံဒးဝေင်ဒၟံင်ပၞာန်ဇြဟောံ ဒးဒှ်ဒၟံၚ်ဒးဒှ်ဒၟံင် ဂဗုတ် ကုဓဝ်လၞီရ၊၊ ဒးဗှ်ဒၟံၚ်သၞာဒးဗှ်ဒၟံင်သၞာ စိုတ်ဒးလုတ်လီု (ကၠုတ် - လုတ်)၊၊ ဝိညာဏ်စောဲလာံ စွံတဲလတူကၞေၚ်တုဲစွံတဲလတူကၞေင်တုဲ ဟောံဇြဒၟံၚ်ဟောံဇြဒၟံင် ညးမွဲဓဝ်ရ၊၊ ယွံလေဝ် ညးတၠရုပ် သၟဟ်ညံၚ်ရုပ်ဒေဝတဴ၊သၟဟ်ညံင်ရုပ်ဒေဝတဴ၊ လၟုဟ်ညးမဆာန်မိမွဲ စိုတ်ဒးဂိယဲဒၟံၚ်စိုတ်ဒးဂိယဲဒၟံင် ညံၚ်ညးမသုၚ်ဒးဂျိကီုရ၊၊ညံင်ညးမသုင်ဒးဂျိကီုရ၊၊ နာဲအဲ (မိဇြဟာန်) ဟွံကဵု အခေါၚ်သံဝါသအခေါင်သံဝါသ မပံၚ်ဖက်၊၊မပံင်ဖက်၊၊ ဓဇန်ညံၚ်ဗှ်ေဂှ်ဓဇန်ညံင်ဗှ်ေဂှ် ပ္ဍဲဂၠးတိဏအ် ဂၠာဲဟွံဂွံဆဵုကေတ်ရ၊၊ (သၟဍိက်ပလွဳ ကဵုဏှဳဂန္ဓ) ဂှ် ဗှ်ေပျဲဒၟံၚ်အဲဗှ်ေပျဲဒၟံင်အဲ ကဵုခန္ဓကာယအဲ ဏှဳလီုလာ်အာဟာ၊၊ မုပ မိဂွံသ္ၚိတ်ဇြဒၟံၚ်တုဲမိဂွံသ္ၚိတ်ဇြဒၟံင်တုဲ ရံၚ်ဗဵုဒၟံၚ်ရံင်ဗဵုဒၟံင် ဒဒိုက်အဲမာန်ရော၊၊ ဟးမိဇြဟာန် ညံၚ်ထဝ်ဒကောၚ်ညံင်ထဝ်ဒကောင် ညံၚ်ဍောၚ်ပကဴဒကှ်ညံင်ဍောင်ပကဴဒကှ် ယဝ်ရ အဲဟွံဂွံဗဵုမတ်ဗှ်ေ ညံၚ်ကွဳထဝ်ဂှ်မ္ဂးညံင်ကွဳထဝ်ဂှ်မ္ဂး အဲဒးလုပ်စိုပ် တဲသၟိၚ်မာရဏတဲသၟိင်မာရဏ ဒးချိုတ်ဍာံဍာံရ၊၊ ယဝ်ရဂွံလီၜန် လတူဗလးခန္ဓမိမ္ဂး၊ ယဝ်ရ ဂွံစုက်လုက် ဒုၚ်ကေတ်ဒုင်ကေတ် သၟူအမြာဲ ခန္ဓကာယမိဇြဟာန်မ္ဂး၊ ယဝ်ရ မဂွံမံၚ်သၟဟ်န်မဂွံမံင်သၟဟ်န်(တုပ်ပ်) မွဲသ္ၚိ ကုမိဇြဟာန်မ္ဂး၊ ယဲစိတ္တဇအဲဏအ် ဂွံဗၠးအာမာန် ဗွဲစၟတ်ရောၚ်၊၊ဗွဲစၟတ်ရောင်၊၊
 
===နူ အလၚ်္ကာစဟ်ၜါရာသဳအလင်္ကာစဟ်ၜါရာသဳ===
 
အဒိုတ်မေထုန် သၟိၚ်ပဇ္ဇုန္နသၟိင်ပဇ္ဇုန္န တၚ်ဇဵုတ္ၚယန်၊တင်ဇဵုတ္ၚယန်၊
 
သြေံဂတးပန် လောန်လေဲဗလေအ် ဒြေပ်တဆေအ်တဴ၊
 
စဵုကဵုလလဳ စဳဂၠးအကး စံၚ်ပျးပူဇဴ၊စံင်ပျးပူဇဴ၊
 
သမ္ၚုဒမြဴ သမ္ၚာတ်တဴဂြိုဟ် ဍိက်ရာတ်သြိုဟ်သန်၊၊
လာင် ၈၃-
ပိုက်ချောဲဂြာတ်မ ဒါနကောဏအ် ကြအ်ဂုဏ်နာဲသ္ၚိ၊
 
ဗဟ်မုက်မတ်ကၠိ ၜံက်တိပိုက်ချောဲ ကောမွဲစံၚ်တူ၊၊ကောမွဲစံင်တူ၊၊
 
 
 
ဂိတုဇေဟ်ပေၚ်ဂိတုဇေဟ်ပေင် ဒိုၚ်ပံၚ်ပေၚ်ဝါဒိုင်ပံင်ပေင်ဝါ ဂံက်ဂါဗြုဒေါန်၊
 
ကောကုသဵုအောန် ဒးကၠောန်ဂူဗ္ၚ ဂြာတ်မဗဝဝ်၊
 
တ္ၚဲယးဂၠိက်ဍုက် ရပ်ဇုက်ပြေၚ်ဂၠဴရပ်ဇုက်ပြေင်ဂၠဴ ဗဟ်စိုပ်ဗြဴသွဝ်၊
 
ဆာန်မိသၠောင်လဝ် သၟိင်တ္ၚဲသဝ်အာ ဗဟ်စံင်သၞာလောန်၊၊
ဆာန်မိသၠောၚ်လဝ် သၟိၚ်တ္ၚဲသဝ်အာ ဗဟ်စံၚ်သၞာလောန်၊၊
 
 
လာင် ၁၀၁-
ဒဒှ်ကောဗၠာဲ သာဲနူမိတ်ဒါန် ဓဝ်ဒြဟာန်သ္ၚီ၊
 
စပုၚ်လေဝ်တ္ၚိတ်စပုင်လေဝ်တ္ၚိတ် ၚိတ်ဍာ်သြိုဟ်ဂၠိုက် ဒဒိုက်ယဲလၞီ၊
 
ပါက်စိုတ်ကြအ်ဆီ အီဂြိုၚ်ဟွံမာန်အီဂြိုင်ဟွံမာန် ဗဟ်ကဵုဆာန်နာဲ၊၊
 
{| class="wikitable"
လာင် ၄၀၅-
https://en.wikipedia.org/wiki/Shani<br>
https://en.wikipedia.org/wiki/Pahela_Baishakh<br>
တၠဂုဏ်အ္စာဝေဒဉာဏ၊ ဇၟန်လိက်မန်တြေံတြဟ် ကေုာံ အလၚ်္ကာမန်ဂမၠိုၚ်အလင်္ကာမန်ဂမၠိုင်<br>
 
[[Category:ပရေၚ်ဘာသာပရေင်ဘာသာ]]
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
[[Category:လိက်ပတ်မန်]]
ကလေၚ်သီကေတ်လဝ် နူ "https://mnw.wikipedia.org/wiki/ဇှ်ေ၊_ဂိတု"