နာဍူ၊ တၞံ
တၞံနာဍူ (အၚ်္ဂလိက်: ''Pterocarpus macrocarpus or the Burma padauk)[၂] ဝွံ ဒှ်တၞံဆု မတိုန်ပ္ဍဲဂြိုပ်ဒေသဂမ္တဴ ဍုၚ်အာရှအဂၞဲ၊ ဍုၚ်မန်ဗၟာ၊ ဍုၚ်လဴ၊ ဍုၚ်ကမ္ဗောဒဳယျာ၊ ဍုၚ်သေံ ကေုာံ ဍုၚ်ဗိယေတ်နာမ်တအ်ရ၊၊[၁][၃][၄] တၞံနာဍူဂှ် အာတဵုစုတ်လဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်အိန္ဒိယ ကေုာံ တကအ်ကာရိဗ်ဗေန် (Caribbean) နဒဒှ်သဘာဝဂြိုပ်ဆုရ၊၊[၃]
| နာဍူ | |
|---|---|
| |
| မပါ်ဂကူ အတိုင်နဲသိပ္ပံ | |
| လောက: | Plantae |
| (unranked): | Angiosperms |
| (unranked): | Eudicots |
| (unranked): | Rosids |
| လၟေင်ဂကူ: | Fabales |
| ဇာတ်ဂကူ: | Fabaceae |
| လစှ်ေဇာတ်ဂကူ: | Faboideae |
| Tribe: | Dalbergieae |
| ဗဳဇဂကူ: | 'Pterocarpus' |
| လစှ်ေဂကူ: | ''P. macrocarpus'' |
| ယၟုရုက္ခဗေဒ | |
| Pterocarpus macrocarpus | |
| ယၟုတၞဟ်[၁] | |
| |
ဗမံက်ထ္ၜး ပလေဝ်ဒါန်
တၞံနာဍူဂှ် ဒှ်ဂကူဆု တဲလဒေါဝ် ဇၞော်သၠုၚ်တိုန် စဵုကဵု ၁၀-၃၀ မဳတာ (စဵုကဵု ၃၉ မဳတာလေဝ်ဇၞော်မာန်)တုဲ ဗွိုက်လၞၚ်ဍေဟ်ဂှ် ဇၞော်စဵုကဵု ၁.၇ မဳတာမာန်တုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ကညၚ်မ္ဂး ဍေဟ်မလေပ်သၠာဲတၞးရ၊၊ သၞောက်ဍေဟ်ဂှ် ဂရအ်ဒၟံၚ်တုဲ ဒှ်အသာ်ပတေၚ်-ဂၠုဂၠု၊ ပါ်ဍေဟ်မ္ဂး ထၜိုတ်အသာ်ဗကေတ် တိတ်ကၠုၚ်ရ၊၊ တၞးဍေဟ်ဂှ် နွံဇမၠိၚ် ၂၀၀-၃၅၀ မဳလဳမဳတာတုဲ ဒှ်ဗီုပြၚ် မွဲဒိုဟ်-ဇၟန်ကဝါန် (odd-pinnate) မၞုံကဵုတၞး အကြာ ၉ - ၁၁ တၞးရ၊၊ ပကဴဍေဟ်ဂှ် ဒှ်အသာ်ဍာ်မိတ် မၞုံကဵုဂစိုတ်မမတုဲ မွဲမွဲဍောၚ်မ္ဂး နွံဇမၠိၚ် အကြာ ၅၀-၉၀ မဳလဳမဳတာရ၊၊ သတ်ဍေဟ်ဂှ် နွံကဵုဂစိုက် မၞုံကဵု သၞေၚ်မဂေတ်ကၠောအ် ဗွိုက်လၞၚ် ၄၅-၇၀ မဳလဳမဳတာ ပ္ဍဲမွဲမ နွံကဵုမ ၜါ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ပိမရ၊၊[၃][၄]
ဆုနာဍူဂှ် ဒုၚ်ဍာ်ဇမၠိၚ်မာန်တုဲ စဵုဒၞာကဵုဂြုန်ဂှ်ရ ဆုနာဍူဂှ် စကာ ပ္ဍဲကဵုမကၠောန် ကပေါတ်ပရိဘောဂ၊ သြိုၚ်သ္ၚိ၊ သၠာကွဳ၊ တဝ်မွဲမွဲ ကေုာံ တိုၚ်ဒယိုၚ်[၄] ဟိုတ်နူသၟူမောဝ် ကေုာံ ဗကေတ်တုပ်ဒၟံၚ်တုဲ နဒဒှ် ဆုစၠန်ဗကေတ်ဂှ် မဖက်နှဴတုဲ သွံစနွံကီုရ၊၊
တၞံနာဍူဂှ် ဟိုတ်မကဴ ပ္ဍဲအခိၚ်ကညၚ် ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ [၅] မဒှ်အခိၚ် အတးတုဲ ပကဴနာဍူဂှ် နဒဒှ်သၚ်္ကေတ (ဝါ) နဒဒှ်ပကဴအဓိက ပ္ဍဲအခိၚ်အတးမွဲဂှ် စၟတ်သမ္တီလဝ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုအကြာဒွက်ဂမၠိုၚ် ဗွဲတၟေၚ် ဒွက်အတးဂှ် ဂွံမိၚ် ဂွံဆဵုစဂၠိုၚ်ရ၊၊
-
သတ်နာဍူ -
ပကဴနာဍူ -
ဆုနာဍူ
နိဿဲ ပလေဝ်ဒါန်
- ↑ ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ "Pterocarpus macrocarpus". International Legume Database & Information Service (ILDIS). Retrieved 3 July 2017.
- ↑ "Pterocarpus macrocarpus". Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. USDA. Retrieved 15 October 2015
- ↑ ၃.၀ ၃.၁ ၃.၂ "Pterocarpus macrocarpus" (PDF). Danida Forest Seed Centre. Archived from the original (PDF) on 31 March 2010. Retrieved 3 July 2017.
- ↑ ၄.၀ ၄.၁ ၄.၂ "Pterocarpus macrocarpus". International Institute of Tropical Forestry. Archived from the original on 16 January 2009. Retrieved 3 July 2017.
- ↑ Australia, Australian National Botanic Gardens, Parks. "Floral Emblems of the world - Australian Plant Information". www.anbg.gov.au. Retrieved 2016-04-14