ရဝ်ဗာတ် နေသတ မာလေ (အၚ်္ဂလိက်: Robert Nesta Marley) (၆ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၉၄၅ – ၁၁ မေ ၁၉၈၁) ဂှ် ဒှ်သၟာဒယှ်ေဒွက်၊ အစာကဝိဒွက် ကေုာံ သၟာဂဳတ ကောန်ဍုင်ဇမာဲကာ (Jamaican)။ ညးဝွံ ဂွံပါလုပ် ပ္ဍဲကဵု စရင်သၟာဂဳတတမ္ညဝ်အိုတ်ဂမၠိုင် ပ္ဍဲကဵုဂကူဒွက်ရေဂ္ဂေ (reggae)၊ သက (ska) ကေုာံ ဒွက်ရံက်သတေဒဳ (rocksteady)တုဲ မနွံကဵု အရာမအမ်သဝ် ပ္ဍဲကဵု ရမ္သာင်တၟေင် ကေုာံ သတ်ဒွက်တၟေင်ရ။[][] မာလေ ကၠောန်ပ္တိတ် ဒွက်တုဲ မြဟ်တမ္ညဝ်ကဵု အခိုက်ဒွက်ဂကူဇမာဲကာ အလုံမွဲလိုက်၊ တုဲပၠန် နကဵုညးလေဝ် မြဟ်တမ္ညဝ်ဒၟံင် ပ္ဍဲကဵု ဗွိုင်ဂဳတ သၞာံမဂၠိုင်ကဵု ဗွဝ်စှ်ကီုရ။[][] နကဵုဂဳတဂှ် မာလေ ပရးတြးလညာတ်ဝါဒ ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကေုာံ လညာတ်ပရေင်သာသနာရသတြဖရဳ (Rastafari)ကီုရ။[]

The Honourable
Bob Marley
OM
Black and white image of Bob Marley on stage with a guitar
Marley performing at the Dalymount Park in Dublin, Republic of Ireland in July 1980
သၠးဂၠံဂဝ် (1945-02-06)၆ ဖေဖဝ်ဝါရဳ၊ ၁၉၄၅
Nine Mile, Saint Ann Parish, Colony of Jamaica
စုတိ ၁၁ မေ၊ ၁၉၈၁(1981-05-11) (အာယုက် ၃၆)
Miami, Florida, U.S.
ဟိုတ်မစုတိ Malignant melanoma (pigmented skin cancer)
ယၟုတၞဟ်
  • Donald Marley
  • Tuff Gong
အိန်ထံင်
သကအ်ဘဝ Cindy Breakspeare (1977–1978)
ကောန်ဇာတ်
အံက်
ကောဒေအ်
တရဴဘဝ ဂဳတ
ဂကူဒွက်
တူရိယာ
  • Vocals
  • guitar
  • percussion
သၞာံမချဳဓရာင် 1962–1981
ကမ္မဏဳမပၠုပ်ဒွက်
ဝေပ်သာ် bobmarley.com
ဂယိုင်လမျီု
  • Singer
  • songwriter

ညးကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲကဵု နာင်မာင် (Nine Mile) ဗြိတိန်ဇမာဲကာ (British Jamaica)၊ မာလေ ကတဵုဒှ် သၟာဂဳတ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၃၊ ကြဴနူ မဒက်ပ္တန် ဂကောံဂဳတ မနွံယၟု ဗောမ်မာလေ ကေုာံ ဝါဲလာ (Bob Marley and the Wailers)။ နကဵုဂကောံဂှ် ကၠောန်ပ္တိတ် ကဝးဒွက် မနွံယၟု The Wailing Wailers ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၆၅၊ ပ္ဍဲကဝးဂှ် ဒွက် "One Love/People Get Ready" ဂှ် မြဟ်တမ္ညဝ်အာ အလုံလိုက်မွဲ၊ တုဲပၠန် နကဵုကဝးဂှ် ဂကောံဂဳတဂှ် ဒှ်ကၠုင် ဂကောံဂဳတမြဟ် ပ္ဍဲကဵု ဂကူဒွက်ရေဂ္ဂေ ကီုရ။[]နကဵုဂကောံဂှ် ဗွဲကြဴဂှ် ဆက််ပ္တိတ်လဝ် သီုဖအိုတ် ဒစိတ်ကဝး။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် နကဵု ဗောဗ်မာလေ ပြံင်အာပဒတဴ ပ္ဍဲလာန်ဒါန်၊ ပ္ဍဲအခိင် မပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲလာန်ဒါန်ဂှ် ဂကောံဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၁ဂှ် ကၠောန်ပ္တိတ် ကဝး The Best of The Wailers[]

ဂကောံဂဳတဂှ် ကြဴနူပ္တိတ်ကဝး Catch a Fire ကဵု Burnin(သီုၜါကဝး ပ္ဍဲသၞာံ 1973)တုဲ မြဟ်တမ္ညဝ်အာ အလုံလိုက်မွဲတုဲ တိတ်တရဴ ဂေတ်ဂၠးတိတုဲ ဒယှ်ေဒွက်ရ။ ဗွဲကြဴ ဂကောံဂဳတဂှ် ၜိုန်ရလီုအာတုဲကီုလေဝ် နကဵုဗောဗ်မာလေဂှ် ဆက်ပ္တိတ်ဒၟံင်ကဝး နကဵုညးမွဲဓဝ် နကဵုယၟုဂကောံဂဳတဂှ်ဖိုဟ်ဏီရ။[]ကဝးNatty Dreadဂှ် ပ္တိတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၄ တုဲ ကဝး Rastaman Vibrationဂှ် ပ္တိတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၆။ ကြဴနူ ညးပ္တိတ်ကဝးဏအ်တုဲ ၜိုတ်ၜါပိဂိတုဂှ် ညးဒးဒုင်ကၠတ်ပန် နကဵုသေနာတ် ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိညးတေအ် ပ္ဍဲဇမာဲကာ။ ဆဂး ညးတေအ် ဟွံချိုတ်၊ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ညးတေအ် ပြံင်မံင်ထောအ် ပ္ဍဲလာန်ဒါန် ရ။ ပ္ဍဲအခိင် မပဒတဴဒၟံင် ပ္ဍဲလာန်ဒါန် အလန်ဏအ်ဂှ် ညးပ္တိတ်ကဝ Exodus ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၇၊ ကဝးဒွက်ဏအ်ဂှ် ပံင်နှဴကဵု ဂကူဒွက် ဗလူ (blues), သောလ် (soul) ကေုာံ ဗြိတိန်ရံက် (British rock)၊ တုဲ ကဝးဏအ်လေဝ် မၞိဟ်ဒးဂၞပ်ဂၠိုင် မြဟ်တမ္ညဝ်ကီုရ။

သၞာံ ၁၉၇၇ ဂှ် မာလေ ကတဵုဒှ်ယဲကေန်သာစၞာံ (acral lentiginous melanoma) တုဲ စုတိအာ နကဵုယဲဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၁။ ညးစုတိအာဂှ် ကောန်မၞိဟ်အလုံလိုက် အောန်စိုတ် ဒးလၞီတုဲ ညးဂွံဖျေဟ်ကမ္မဌာန် နကဵုကမ္မဌာန်ဍုင် ပ္ဍဲဇမာဲကာရ။ ကဝးဒွက်ရုဲစှ်ညး မနွံယၟု Legend ဂှ် ကၠောန်ပ္တိတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၈၄ တုဲ ဒှ်ကဝးဒွက် မဂွံသွံဂၠိုင်အိုတ် ၜိုတ်ကဝးဒွက် မပ္တိတ်ကၠုင်လဝ်တအ်ဂှ်ရ။ သီုဖအိုတ် ဂွံသွံ အကြာ ၂၀-၂၉ မဳလဳယာန်ကပ်ပဳ။[၁၀] စဵုကဵုလၟုဟ် ဒွက်မာလေဂှ် ဒှ်ဒွက် မလုပ်လၟိဟ် မဂွံသွံဂၠိုင်အိုတ် ပ္ဍဲကဵုဂၠးတိဏအ်။ ဒွက်ညးဂွံသွံ နွံဒၟံင်အကြာ ၇၅ မဳလဳယာန်ဒှ်မာန်ရောင် ဆိင်ဆလဝ်ရ။[၁၁]


  1. Freed, Kenneth (13 February 1995). Bob Marley Festival Spreads Some 'Rastaman Vibration' : Anniversary: Jamaica concert marks the 50th birthday of the late reggae icon and poet-musician..
  2. Samuels, A.J.. Bob Marley: Anatomy of an Icon. Archived from the original on 31 May 2020။ Retrieved on 29 January 2021
  3. 'Marley' – a new view of a cultural icon. Archived from the original on 10 October 2017။ Retrieved on 29 January 2021
  4. 7 Fascinating Facts About Bob Marley.
  5. Toynbee, Jason (8 May 2013). Bob Marley: Herald of a Postcolonial World. John Wiley & Sons, 1969–. ISBN 978-0-7456-5737-0 
  6. Masouri, Jon (11 November 2009). Wailing Blues – The Story of Bob Marley's Wailers. Music Sales Group. ISBN 978-0-85712-035-9 
  7. Gooden, Lou (2003). Reggae Heritage: Jamaica's Music History, Culture & Politic. AuthorHouse, 293–. ISBN 978-1-4107-8062-1 
  8. Lee, Bunny (23 August 2013). "Interview". Reggae Vibes (Interview). Interviewed by Peter I. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 29 January 2021.
  9. Barrett, Aston "Family Man" (19 February 2013). Interview. Pure Guitar. Archived from the original on 6 December 2013။ Retrieved on 29 January 2021
  10. Mcateer၊ Amberly။ "Deadly profitable: The 13 highest-earning dead celebrities"၊ The Globe and Mail၊ 15 October 2014။ 
  11. Meschino၊ Patricia။ "'Exodus' Returns"၊ Billboard၊ Nielsen Business Media, Inc.၊ 6 October 2007၊ စာ- 42။