ဗၟံက်၊ ဘာဂိုဏ်ရာမညနိကာယ ကွာန်ဂြိုပ်ကြုက်

ဘာဗၟံက် ဂိုဏ်ရာမညနိကာယဝွံ နွံပ္ဍဲ ကွာန်ဂြိုပ်ကြုက်၊ ပွိုင်ဍုင်ကအ်ကြိက်၊ ဒေသရးမန် (တွဵုရးဍုင်ကရေင်)။

ဝင်

ပ္ဍဲလက်ထက် တတိယကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တ ပညာဒဳပ (ခ) ကျာ်ဇၞော်အပိင် ညးမဒှ် နွံပိုန် ဘာပလိုတ် ကွာန်ဂြိုပ်ကြုက်ဂှ် ဒါယကာလ္ၚဵုတအ် ဟွံမဲဓဝ်သဒ္ဓါ စေတနာ လတူညးတုဲ ပ္ဍဲ သက္ကရာဇ် ၁၂၉၉ သၞာံဂှ် နာဲဆာန်ဒှ်  နာဲဆာန်ပၠန် နာဲယျေ နာဲပုင် ညးပန်ဏအ် ပက္ဍိုပ်အာဂတတုဲ ပါ်တိတ် နူဘာဇၞော် (ဘာပလိုတ်) တုဲ သြိုင်ဗဒှ် ဘာတၟိမွဲ နကဵု ဘာဒုန်မွဲရ။ ညးတအ် နိမန်နင် ခမဳသင် နူကွာန်ကအ်ဗိုတ် (ကာန္နဳ)တုဲ ကဵု နွံပိုန်ဘာဂှ်ရ။

ပထမကိုပ်ကၠာအိုတ် ကျာ်ဇၞော်အ္စာ နွံပိုန်ဂဇအ်ဘာဂှ် ဒှ် နာဲလောန် (ယၟုခမဳဟွံပြာကတ်) မဒှ် ခမဳဗၠာဲ မွဲဇကုရ။ ဗွဲကြဴညိ ကျာ်ဇၞော်ဏအ် စုတိစဴအာသွဝ်ရ။ ဒုတိယကျာ်ဇၞော်အ္စာ နွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ မၞုံယၟု နာဲကောတ် (ယၟုခမဳဟွံပြာကတ်) ဂှ် ဒှ် ခမဳအရကျာ်။ ဗွဲကြဴဝွံ ကတဵုဒှ် ယဲဝေဒနာဇၞော်ကဵုံဇြဟတ်တုဲ ချပ်ဗှ်သနာ ကွာန်ဌာန်တွိုပ်သုက်တုဲ က္ညစဴအာကွာန်တုဲ ခြာဟွံလအ် စုတိစဴအာသွဝ်ပၠန်ရ။

တတိယကျာ်ဇၞော်အ္စာ နွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ မၞုံယၟု နာဲပါန်ယေန် (ယၟုခမဳဟွံပြာကတ်)၊ ညးလေဝ် ဒှ် ခမဳအရကျာ်ကီုရ။ ဗွဲကြဴဝွံ ကတဵုဒှ် ယဲဝေဒနာဍဵုဍိုက်ရာန်သ္ကိုတ်လောန်တုဲ ဗှ်သၞာ ကွာန်မိမဌာန်ဒေသဇကုတုဲ အာတ်ပါန်အခေါင် ဒါယကာဂမၠိုင် က္ညစဴအာကွာန်တုဲ ခြာဟွံလအ် စုတိစဴအာသွဝ်ရ။

စတုတ္ထကျာ်ဇၞော်အ္စာ နွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ မၞုံယၟု နာဲခွေကလေဝ် ဇာတိကွာန်ကာန္နဳ (ကအ်ဗိုတ်) (ယၟုခမဳဟွံပြာကတ်)၊ ညးဒှ် ခမဳဗၠာဲရ။ ပ္ဍဲလက်ထက်ကျာ်ဇၞော်အ္စာဏအ်ဝွံ ဖျေဟ်ဗ္တောန်ကၠုင် လိက်မန် လိက်ဗၟာ နွံကၠုင် ညိညကီုရ။ ဗွဲကြဴဝွံ နူဓရ်ဇရာ ပြံင်အာဓရ်ဗျာဓိ ဂိက္ၜံင်သံင်သ္ကဲ ကတဵုဒှ် ယဲဝေဒနာတုဲ သၟိက်မိက်ဂွံစဴကွာန် က္ညစဴကွာန်တုဲ ခြာဟွံလအ် ဒှ်အာအနိစ္စဓရ် စုတိစဴအာသွဝ်ပၠန်ရ။

ပဉ္စမကျာ်ဇၞော်အ္စာနွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ မၞုံယၟု နာဲဘိုကလေဝ် (ယၟုခမဳဟွံပြာကတ်) ဇာတိကွာန်ကာန္နဳ (ကအ်ဗိုတ်)၊ ညးဒှ် ခမဳအရကျာ်ရ။ ဗွဲကြဴ ကျာ်ဇၞော်အ္စာဝွံ နူကဵုဘဝခရှ်တေအ် ဒးကၠုင်လဝ်ဒဏ် ကမၠောန်ဇြိုင်င်တုဲ အခိင်ယဲဝေဒနာရာန်သ္ကိုတ်လောန်ဂှ် ဗှ်သၞာကောန်ဇာတ် နွံပၟိက်မိက်ဂွံပတုဲဝတ်ကၠောန်ၜိုတ်လ္တူဇကုတုဲ က္လေင်က္ညစဴအာကွာန်ရ။ ခြာဟွံလအ် မ္ဒးကျအာ သၟိင်မာရဏတုဲ စုတိစဴအာဘဝပလိုက်တေံရ။

ဆဋ္ဌမ ကျာ်ဇၞော်အ္စာနွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ မၞုံယၟု ဘဒ္ဒန္တ နာဂ (ခ)နာဲဘချေတ် ဇာတိကွာန်ဂြိုပ်ကြုက် ခမဳအရကျာ်ပၠန်ရ။ ဗွဲကြဴဝွံ ဃောယိုက်ဂၠေင်ဒၟံင် ပရေင်သာသနာ ဃောမိပ်လဟိင်ဒၟံင် ကဵုကုသိုလ်ဂှ် ဓရ်ဗျာဓိလုပ်ကၠုင်သ္ပမာန် ကတဵုဗဒှ်ယဲဝေဒနာဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ စုတိစဴအာသွဝ်ပၠန်ရ။

သတ္တမကျာ်ဇၞော်အ္စာနွံပိုန်ဂဇအ်ဘာ ဃောနွံပြာကတ် ဂဥုပ်ဂိုဏ်ကအ်ဗိုတ် ဒုတိယအ္စာတၠ ဘဒ္ဒန္တ နန္ဒ မဟာထေရ် ဇာတိကွာန်ဂြိုပ်ကြုက် ခမဳဗၠာဲ မဒှ်ရ။ သက္ကရာဇ် ၁၃၅၂ သၞာံ ကလိဂွံအာယုက် ၅၈ သိက္ခာ ၃၈ ဝှ်ဂှ် ဂကောံဒါယကာဂြိုပ်ကြုက်ဘာဗၟံက်ဂမၠိုင် အာက္ညနိမန်ဖျဴနင် နူကွာန်ရုတ်တံင် ဘာဇၞော်တုဲ သၟိတ်ပတိုန်ကျာ်ဇၞော်နွံပိုန်ဂဇအ်ဘာရ။

ကျာ်ဇၞော်အ္စာ နွံပိုန်ဏအ်ဝွံ ကေင်ကတ်လ္ၚတ်လဝ် ပညာပရိယတ္တိ ကဆံင်ကဵုကဆံင်ကီု ပ္ဍဲဂၞန်သင်္ချာ မပ္တံတော်ထဝ် တော်ဆုတအ်လေဝ် စဳစောန်တဴ ဗွဲမလောန်ရ။ ပ္ဍဲလက်ထက် ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠဏအ်ဝွံ ဒက်ပတိုန်စေတဳတြေံတြဟ် သၠုင်ကျာဘာကီု ဘာဆုတြေံအိုဟ်ဂှ် ရိုဟ်ပလီုတုဲ ကလေင်သြိုင်ခၞံဗဒှ် ဘာဆုတၟိဇၞော်ဇၞော်ကီု ဇြပ်ယောဂဳမင်သဳကီု ရေင်တၠုင်ဒတုဲဖိုလ် သာသနာဗွဲမဂၠိုင် ကၠောန်ကၠုင်လဝ်နွံကီုရ။

သက္ကရာဇ်သာသနာ ၂၅၆၃ သၞာံ ကောဇာ ၁၃၈၁ သၞာံ ရာမညနိကာယ ဂြိုပ်ကြုက်ဘာဗၟံက် ဒုတိယ အ္စာတၠ ဂအိုပ်ဂိုဏ် ကာန္နဳ (ကအ်ဗိုတ်) ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တ နန္ဒ မဟာထေရ် ကလိဂွံအာယုက် (၈၇) သိက္ခာ (၆၇)ဝှ် ဂိတုဖဝ်ရဂိုန် (၁၁)စွေက် အခိင်ဗ္တံ  (၁၁:၃၀)ဂှ် ဒှ်အာအနိစ္စဓရ် မ္ဒးစုတိစဴအာသွဝ်ရ။

ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တရာဇိန္ဒော သက္ကရာဇ် ၁၃၈၃ က္လိဂွံအာယုက် ၅၃၊ ဝှ် ၃၄။