မုဟ်နာင်၊ ကျာ်စေတဳ တကအ်ခၟိုင်
ကျာ်မုဟ်နာင် (ဗၟာ: ကျိုက်မုနိုင်း)ဝွံ ဒှ်ကျာ် မနွံ ပ္ဍဲဇရေင်ကွာန်မုဟ်နာင်၊ တကအ်ခၟိုင်၊ တွဵုရးဍုင်မန်၊ မနွံလတူတၞုင်ဒဵု ဗဒါဲသြင်ၜဳတုဲ ဒှ်ဒၞာဲသဘာဝမကျေဝ်ဂေါဝ်မွဲဒၞာဲရ။ အတိုင်ဝင်ကျာ်မ္ဂး ကျာ်စေတဳဝွံ ညးသၠိုင်လဝ် ဓါတ်သော်ကျာ်မွဲတၞုင်၊ သဘင်ကျာ်ဝွံ ညးကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဝှ် မသုန်စွေက်။
| ကျာ်မုဟ်နာင် | |
|---|---|
| ကျိုက်မုနိုင်း | |
 | |
  Myanmar ဒၞာဲဒတန် မနွံ | |
| တင်ဂၞင်ဂမၠိုင် | |
| ဒတန်ဒၞး | 16°29′53″N 97°32′16″E / 16.49806°N 97.53784°Eဒတန်: 16°29′53″N 97°32′16″E / 16.49806°N 97.53784°E |
| မဆေင်စပ် ကုဘာသာ | ဗုဒ္ဓဘာသာ |
| ဒတန်သာသနာ | ကွာန်မုဟ်နာင် (တကအ်ခၟိုင်) |
| ဂိုဏ် | ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ |
| ပွိုင်ဍုင် | ၜါသွာင် |
| ရး | တွဵုရးဍုင်မန် |
| ကၟိန်ဍုင် | ရးနိဂီုပံင်ကောံဗၟာ |
| အကာဲအရာလၟုဟ် | active |
ဝင်
ပလေဝ်ဒါန်အတိုင်ဝင်ကျာ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵု မဟာသက္ကရာဇ် ၁၀၅ အခိင်ကာလကျာ်တြဲမကလိဂွံ ၜါဝှ်ဂှ် ညးစိုပ်ကၠုင်ဇရေင် ဍုင်မုဟ်နာင်တုဲ ကဵုလဝ် ဓါတ်သော်မွဲတၞုင်တုဲ ပ္တန်လဝ်ကျာ်စေတဳဝွံရ။ ဗွဲကြဴ ဒၞာဲဂှ်လ္ၚုအာတုဲ ပ္ဍဲသောဏထေရ် ဥတ္တရထေရ် မကၠုင်စိုပ်ဂှ် ညးကလေင်ဗၟံက်ထ္ၜးကဵု ဒၞာဲဓါတ်သော်ဂှ်ရ။ ပါဲနူဂှ်တုဲ ဓါတ်ၚေက်မွဲတၞုင်လေဝ် သၠိုင်စုတ်လဝ် ပ္ဍဲကဵု ကျာ်ဂှ်ကီုရ။ ပဟိုတ်ကဵု ဒဵုဒၞာဲမပ္တန်လဝ်ကျာ်ဂှ် မတုပ်ညံင်မုဟ်နာ်တုဲ ကျာ်မုဟ်နာ် ညးကော်စ၊ နူဂှ် မြိပတ်အာတုဲ ဒှ်အာ ကျာ်မုဟ်နာင်။[၁]
ယၟု
ပလေဝ်ဒါန်အတိုင်ဝင်ကျာ်မ္ဂး ဒၞာဲမပတန်လဝ်ကျာ်ဂှ် ဟိုတ်မတုပ်ညံင် မုဟ်နာဂ်တုဲ ကျာ်မုဟ်နာဂ် ညးကော်စ၊ ဗွဲကြဴ မြိပတ်တုဲ ဒှ်အာ မုဟ်နာင်။ လညာတ်မွဲပၠန်ဂှ် အတိုင်ဝင်ဒေသ ဒၞာဲဂှ် ဟိုတ်မကေင်ဒှ်လဝ် ဒၞာဲနာင် (ကျပ်ခိုးစင်) မာံဒဳ မဂဒဵုကတုဲ ကွာန်မုဟ်နာင် ညးမကော်စ။
ယၟုဒေသမန်တြေံ မနွံကဵု "နာင်" ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်၊ ကျာ်ဂြင်နာင် (ဝါ) ကျာ်ဂြင်နာ် (ပွိုင်ဍုင်ပံင်)၊ ကွာန်နာင်သၠုင်၊ ကွာန်နာင်ပြာင် (ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်)။ တုဲပၠန် မအရေဝ်မန် "နာင်" ဂှ် ဒၞာဲသၠုင်သၠုင် ဗွဲတၟေင် အပ္ဍဲသ္ၚိ သွက်ဂွံစွံကပေါတ်၊ လတူဖဴမ္ဂး သွက်ဂွံစွံ အရာမွဲမွဲ ဗီုကဵုမြေက်၊ ကကှ်ကှ် ညံင်ဟွံဂွံအုဲ။ ရံင်ကဵု တၠုင်လအာ ဗီုအဓိပ္ပါယ်မန်ဝွံတုဲ နာင် ဂှ် ဒှ်အရာဒၞာဲသၠုင်င်မွဲ၊ ယဝ်ရ ပစၞးကဵု ဒၞာဲပထဝဳမွဲမွဲမ္ဂး ဒှ်ဒၞာဲတိသမၠုင် မတုပ်ကဵု ကုန်၊ ဒဵုတအ်ကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ မုဟ်နာင် ဟီုဂှ် ဂွံအဓိပ္ပါယ် မုဟ်ဒဵု ရ။ တုဲပၠန် ကွာန်မုဟ်နာင်ဂှ် ညးကၠာဲလဝ် နကဵုဘာသာဗၟာ (တောင်စွန်း)လေဝ် နွံကီုရ။ ညံင်ရဴဂှ်ကီု ကျာ်ဂြင်နာင် (လၟုဟ်မကော် ကျာ်ဂြင်နာ်)ဂှ် ဟိုတ်နူဒဵုဂှ် မၚာင်တိတ်ဒၟံင် ညံင်ကဵုဂြင်တုဲ ညးကော်စ ဒဵုဂြင်နာင်။ ဟိုတ်နူရာဇဝင်ကျာ်ကီုတုဲ လၟုဟ်ဒှ်ကၠုင် ကျာ်ဂြင်နာ်။ ကွာန်နာင်သၠုင် ကဵု ကွာန်နာင်ပြာင်ဂှ် နာင်ဒၞာဲဏအ် ဟိုတ်နူတၞံအနာင် ဒှ်မာန်ဂၠိုင်ရ။ သာ်ဂှ်ဟွံသေင် နာင်သၠုင်ဂှ် ကွာန်ကုန်သမၠုင်လေဝ် ဒှ်မာန်ကီုရ။
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ အဖွဲ့, ဂေါပက (1960). ဘီလူးကျွန်း ကျိုက်မူးနိုင်စေေတီတော်ကြီး ပြုပြင်ရေး နှိုးဆော်စာ. Open Publishing.