ရုင်ဒါန်၊ ဘာဂိုဏ်ရာမညနိကာယ ဍုင်လၟိုင်
ဘာရုင်ဒါန်ဝွံ ဒှ် ဘာမလုပ်လၟိဟ် ဂိုဏ်ရာမညနိကာယ၊ နွံ ပ္ဍဲ ဍုင်လၟိုင်၊ တုဲပၠန် ဒှ် ဘာတိုက်လိက်ပရိယတ္တိမန်ရ၊၊ အတိုင်ဝင်မ္ဂး ဘာဝွံ ဘဒ္ဒန္တသောမ ဇာတိလၟိုင် ကေုာံ ဒါယကာဂမၠိုင် ပ္တန်ဗဒှ်လဝ် နူ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၀၈ တေအ်တုဲ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၇၇ ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ရတုထဝ် မပံက်ဗတောန်ကၠုင် ဘာပရိယတ္တိ ပေင် (၅၀) သၞာံရ၊၊ အတိုင် စရင်လုပ်ဒဂိုန် နူရုင်ရာမညနိကာယမ္ဂး ပ္ဍဲဘာဝွံ သင်မလုပ်ဒဂိုန် သၞာံ ၂၀၂၁ နွံ ခမဳ ၁၀ ဇကု၊ ထပိုယ် ၁၂ ဇကု။
ဝင်
ပလေဝ်ဒါန်ဘာရုင်ဒါန်ဝွံ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တသောမ မဟာထေရ် ဇာတိကွာန်လၟိုင် ကောံ ကု ဒါယကာဂမၠိုင် ဒှ် မွဲကသပ် မွဲဂၞန်တုဲ ပ္တန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၀၈။ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၁၂ ဂိတုခ္ဍဲသဳ ၁၂ မၟံက်ဂှ် ကျာ်ဇၞော်သောမ က္ညစဴအာသွဝ်တုဲ၊ ကျာ်ဇၞော်အ္စာ ဘဒ္ဒန္တဣန္ဒက ဂွံဒှ် ညးမနွံပိုန်ဘာ နဒဒှ် ကျာ်ဇၞော်ရ။ ကျာ်ဇၞော်ဘဒ္ဒန္တဣန္ဒကဝွံ ဒှ် ညးစိုတ်မထတ် ပ္ဍဲ ပရိယတ္တိတုဲ သွက်ဂွံ ပံက် တိုက်လိက် ပ္ဍဲဘာရုင်ဒါန်ဂှ် ချပ်ဂၞန် ကုဒါယကာဂမၠိုင်ရ။ ဒါယကာတအ်လေဝ် စိုတ်ထတ် မိက်ဒုင်ပစ္စယ် ကုသင်ပရိယတ်တအ်ကီုရ။ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၃ ဂှ် ဒါယကာတအ် နိမန်နင် အစာလိက် တၠဂုဏ်အစာလောကသဳရိ ဇာတိတၟအ်ကၞေင်ကွာန်တၟိတုဲ စပံက် တိုက်လိက် ပ္ဍဲဘာရုင်ဒါန်ဂှ်ရ။[၁]
နူသၞာံ ၁၃၂၈ ဂှ် တၠဂုဏ်အ္စာသြဘာသ (မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ) ကေတ် တာလျိုင်တုဲ ဖျေဟ်ကၠုင် လိက်ပရိယတ် အဆက်အဆက် ဟွံကဵုပိုတ်သကုတ်ရ။ နကုသန္ဓိဋ္ဌာန် မွဲအာယုက် လုကဴ ပွိုင် ၅၀ သၞာံပေင်ပေင် မိက်ဂွံဖျေဟ်လိက်တုဲ ဗွဲကြဴ ၜိုန်ရ က္တဵုဒှ် ယဲဝေဒနာကီုလေဝ် ဂ္စာန်တုဲ ဖျေဟ်ဒၟံင်လိက်ဏီရ။ သက္ကရာဇ် ၁၃၇၃ ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် သဘင်ရတုထဝ် တိုက်လိက် ပေင် (၅၀) သၞာံရ။ နကု ကျာ်ဇၞော်အ္စာတၠ ဘဒ္ဒန္တသြဘာသထေရ်လေဝ် အတိုင်မရန်တၟအ်လဝ် မိက်ဂွံဖျေဟ်လိက် လုကဴ ၅၀ သၞာံပေင်ပေင်ဂှ် စဖျေဟ်ကၠုင်ဒၟံင် လိက် နူ သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၃၂၇ ဂှ်၊ သက္ကရာဇ် ၁၃၇၇ ဂှ် ပေင်စိုပ် လုကဴပွိုင် ၅၀ သၞာံကီုရ။
အစာလိက် ဘဒ္ဒန္တသဳလာစာ (ဗွဲကြဴ ဂွံဒှ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဂကောံရာမညဓမ္မာစရိယ) ကလိဂွံ တဆိပ်တြာ သာသနာဓဇဓမ္မာစရိယ၊ စူဠဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ၊ မဟာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ၊ အဂ္ဂမစာဂန္ထဝါစကပဏ္ဍိတ၊ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဂှ် ဖျေဟ်ကၠုင်လဝ် လိက် ပ္ဍဲ ဘာရုင်ဒါန် နူ သက္ကရာဇ် ၁၃၃၅ ကီုရ။
အစာလိက် ဘဒ္ဒန္တမေဓာနန္ဒ (ကော်) တၠဂုဏ်အ္စာ ဗညာဂြုဂှ် ဒှ် အစာလိက်မွဲကီု သီု ဒှ် ညးမယိုက်ဂၠေင် တာလျိုင်၊ ဒုင်သဇိုင် တိုင်ခဳ ကေင်ကာဍုင်ကွာန်၊ ကေင်ကာကောန်ဂကူ ဇၟာပ်ဇၟာပ်သွာင်ဇဳရ။
ကျာ်ဇၞော် မနွံပိုန်ဘာဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်- ကျာ်ဇၞော် ဘဒ္ဒန္တသောမ (၁၃၀၈ - ၁၃၁၂ ခ္ဍဲသဳ ၁၂ မၟံက်)
- ကျာ်ဇၞော် ဘဒ္ဒန္တဣန္ဒက (၁၃၁၂ ခ္ဍဲသဳ - ၁၃၇၂ မြေက္ကသဵု ၁ မၟံက်)
- ကျာ်ဇၞော် ဘဒ္ဒန္တသြဘာသ (၁၃၇၂ မြေက္ကသဵု - ၁၃၈၆ ဘတ် ၄ မၟံက်) အခိင် ကျာ်ဇၞော်မစဴသွဝ်ဂှ် က္လိဂွံ အာယုက် ၈၈ သိက္ခာ ၆၈ ဝှ်။[၂]
အ္စာလိက် မဖျေံလိက်ဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်- ဘဒ္ဒန္တလောကသဳရိ
- ဘဒ္ဒန္တသဳလာစာရ (အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ)
- ဘဒ္ဒန္တ သြဘာသာ
- ဘဒ္ဒန္တနန္ဒောဘာသ
- ဘဒ္ဒန္တမေဓာနန္ဒ
- ဘဒ္ဒန္တသဳဟဝရ (သာသနာဓဇ ဓမ္မာစရိယ)
- တၠဂုဏ်အ္စာ စန္ဒောဘာသ (B.Sc, သာသနာဓဇ ဓမ္မာစရိယ)
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ လိက်ကၞပ် သဘင်ရတ်ထဝ်၊ စၟတ်သမ္တီသဘင်ရတ်ထဝ် တိုက်ပရိယတ္တိမန် ဘာရုင်ဒါန်၊ ဍုင်လၟိုင် ပေင် (၅၀) သၞာံ။ သၞာံ - ၁၃၇၄။
- ↑ ဘာရုင်ဒါန်, တိုက်လိက် (September 6, 2024). " ကျာ်ဇၞော်စဴသွဝ်. Open. “ကျာ်ဇနော်အ္စာတလ ဘဒ္ဒန္တသြဘာသ ဘာရုင်ဒါန် ဍုင်လမိုင် ကလိဂွံ အာယုက်(၈၈) ဝှ် (၆၈) သက္ကရာဇ်(၁၃၈၆) ဂိတုဘတ် (၄)မံက် အခိင် သဝ်တငဲ(၄)နာဍီ (၂၀)မိနေတ် ကညစ'အာသဝ်ယျ ဌာန်ဘုံမပြဲပြဲ က်ုဂွံကလိဂွံညိ။”