သီ
သီ (အၚ်္ဂလိက်: Ordination Hall) ဟီုဂှ် ကၠုၚ်နူပါဠိ သဳမာတုဲ ဒၞဲါအပိုၚ်အခြာတၞဟ်ခြာမွဲ ဂွံအဓိပ္ပါယ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အလဵုအသဳတအ်ပိုၚ်ခြာလဝ် ပ္ဍဲမၞိဟ်ဇၞော်တၠခွာပိုၚ်၊ ခေတ်လၟုဟ်ဏအ် အရာပ်မွဲ၊ ကွာန်မွဲကွာန်ဂှ် အလဵုလဵုဒှ်ဒၟံၚ်သီမွဲမရ[၁]။
သီ(သိမ်) တအ်ဂှ် ဟိုတ်နူတုဲဒၟံၚ် နကဵုသဘာဝတုဲ ကော်ခဴစ "ပကတိဂါမသီ" ရ။ ဟိုတ်နူဟွံဂွံပိုၚ်ခြာစၟတ်သမ္တီလဝ် နကဵုကမ္မဝါစာဏီတုဲ စိုပ်ဒတုဲဒၟံၚ်ဗွဲပကတိရ ကော်ခဴစ "အဗဒ္ဓသီ" ရ။
ပ္ဍဲအပ္ဍဲဂှ် ယဝ်ဂွံပတုဲကမ်မ္ဂး ပကောံခမဳသၚ် ပ္ဍဲနိမိတ်ကွာန်ဂှ်တုဲ ပတုဲကမ်မာန်ရ။ ပွမတုဲကမ်သာ်ဝွံဂှ် ယဝ်ရခမဳသၚ်အိုတ်သီုတုပ်စိုတ်မ္ဂး ၜိုန်ရလောဲသွာကီုလေဝ် ယဝ်ရခမဳသီုဖအိုတ်ဟွံတုပ်စိုတ်မ္ဂး ဟွံလောဲသွာရ (ဝါ) ဒှ်ဟွံမာန်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲအပ္ဍဲကွာန်ဂှ် တိမွဲဂအာၚ် ဗၞတ်ခမဳၜါစှော်မွဲဇကု မံၚ်တန်တဴရုမ်ဂပ် စၟတ်ပိုၚ်ခြာကေတ်တုဲ သမုတ်နကဵုကမ္မဝါစာမ္ဂး ခဏ္ဏသီ၊ ဗဒ္ဓသီကော်ခဴစရ။
ဗီုဂွံသမုတ်ဝိသုံဂါမသီ
ပလေဝ်ဒါန်အလုံမွဲကွာန် သီသၟဟ်ပကောံတုဲ သွက်ဂွံသမုတ်သီဂှ် ဟိုတ်နူသီခမဳသၚ်ဝါတ်တုဲ ဟွံလောဲသွာရ။ ညံၚ်ဂွံလောဲသွာဂှ် အာတ်အခေါၚ်ပ္ဍဲဇရေၚ်အလဵုအသဳ သွက်တိသီမွဲဂအာၚ် နဒဒှ်ဝိသုံဂါမ ကွာန်တၞဟ်ခြာ ကလိဂွံအခေါၚ်မ္ဂး လောဲသွာအာဗွဲမလောန်ရ။ ဒၞဲါဇကုမိက်ဂွံသမုတ်သီဂှ် လပိုက်သီ၊ နိမိတ်ဍာ်၊ နိမိတ်တၟအ် နိမိတ်ဒးစိုတ်ဂှ် စွံပတန်ပ္ဍဲဒ္စာံဒိုဟ်တုဲ ဗှ်ကမ္မဝါစ်သမုတ်သီမ္ဂး အာစိုပ်ဒတုဲရ။
သီဗၜေါဝ်တွဵုအပိုၚ်အခြာတုဲ ဗီုသမုတ်သီ
ပလေဝ်ဒါန်အတိုၚ်လတူတေံ ဟွံဂွံအမိၚ်အခေါၚ်ဝိသုံဂါမတုဲ ယဝ်မိက်ဂွံသမုတ်သီမ္ဂး အတိုၚ်အစဳအဇန်သၟဝ်ဝွံ သမုတ်ညိ။
- ဒၞါဲမိက်ဂွံသမုတ်သီဂှ် တိညံၚ်ဂွံညဳ ပညဳသၟဟ်တးကွဟ် သအးဇ္ၚးလဝ်ညိ။ တိဟွံညဳမ္ဂး ဟွံဒှ်သီဟွံသေၚ် ဂွံရံၚ်စခိုဟ်ရ။
- ခမဳၜါစှော်မွဲဇကု ညံၚ်ဂ္ဇအ်မံၚ်ရုမ်ဂပ် ကဵုဇၞော်ညိ။ ရံၚ်ကေတ်ဗီုပြၚ်သီညးတၞဟ်သအာၚ်ညိ။
- ပ္ဍဲဒၞဲါဂှ် လပိုက်သီစဵုကဵုပေၚ်ပၟိက်စိုတ်ညိ။
- သွက်ဂွံသီဗၜေါဝ်ခမဳသၚ်လောဲတုဲ အခိၚ်သဂါဗတမ်ဗှ်ကမ္မဝါစာညိ။ ယဝ်ရဂွံဖျေံစိုတ် သီဗၜေါဝ်ခမဳသၚ်လောဲမံၚ်ရမ္ဂး ဟွံဒးရုဲအခိၚ်ရ။
- ပ္ဍဲဌာန်သမုတ်သီ မွဲမၞိဟ်ဇၞော်တၠခွာပိုၚ်ဂှ် အခိၚ်သမုတ်သီ ညံၚ်ခမဳသၚ်ဂမၠိုၚ်ဟွံဂွံလုပ်ကၠုၚ် ကဵုလဝ်သတိဒတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဒၞဲါဂွံဖျေံစိုတ် စွံလဝ်မၞိဟ်မၚ်ညိ။
- ပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲမၞိဟ်ဇၞော်တၠခွာပိုၚ်ဂှ် ခမဳသၚ်ၜိုတ်နွံ အခိၚ်သမုတ်သီဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ်ဆန်ညိ။ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ညံၚ်စိုပ်ကၠုၚ်ဒၞဲါသမုတ်သီဂှ် နိမန်လဝ်ညိ။ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကဵုတန်တဴဒၟံၚ်ပ္ဍဲသီသမုတ်လဝ်တုဲတုဲတအ်ဂှ် မွဲမွဲညိ။ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကဵုကညအာဒၞဲါဌာန်မၞိဟ်ဇၞော်တၠခွာတၞဟ်ဟ်ပိုၚ်တေံညိ။ ခမဳသၚ်အာကၠုၚ်နကဵုဂၠုၚ်တအ်ဂှ် လ္ပကဵုလုပ်ကၠုၚ်သြၚ်ဂါမခေတ်ဇကုညိ၊ ခမဳသၚ်မအာတရဴ ကဵုက္ၜၚ်ကျာတအ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟွံစှ်ေပ္ဍဲဂါမခေတ်တုဲ ဟွံဆေၚ်စပ်ရ။
- အခိၚ်သမုတ်သီဂှ် တက်မပတမ်ကၚ်ခၞိၚ်တုဲ ကဵုသမ္တီညိ၊ ခမဳဂမၠိုၚ်ကဵုကညကၠုၚ်စိုပ် ဒၞဲါဌာန်သမုတ်သီညိ။
- ဂရၚ်ပတီဆန်ကုသၚ် ခမဳဂိလာနဇရာဒုဗ္ဗလ ပြာပ်ကၠုၚ်စိုပ်ဟွံမာန် မၞုံအပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲမၞိဟ်ဇၞော်တၠခွာပိုၚ်ဂှ်ညိ။
- အခိၚ်နွံမ္ဂး ဖ္ဍောတ်မေတ္တာသုတ်ညိ။
- အခိၚ်နွံမ္ဂး ထပ်ဗှ်ကမ္မဝါစ် လပိုက်သီညိ။
- စွံညးမၚ်နိမိတ်ဒစာံဇကုညိ။ ဒစာံဇကုဟွံမွဲမ္ဂး ပြံၚ်ကေတ်လေဝ်ဂွံ။ ခရှ်ခမဳညးလဵုဟွံဟီုမၚ်နိမိတ်ဂွံရ။
- မှာထေရ်ဇၞော်တအ်ဂှ် လၟိၚ်နိမိတ်ညိ။
- ဗှ်ကမ္မဝါစ်သမာနသံဝါ သဳမာသမ္ဗုတိ ကၠာညိ၊ ပိဇကုမွဲတောဲ။
- တုဲမ္ဂး ဗှ်အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိကမ္မဝါစ်ညိ။ ပိဇကုမွဲတောဲ။
- ဗှ်လိက်သီအံၚ်ဇၞးညိ။
- ဖ္ဍောတ်ဂါထာအံၚ်ဇၞးဇယန္တောညိ။
- ဒုၚ်သာဓုအာစိုပ်ဒတုဲအိုတ်ရ။
နိမိတ်သီ
ပလေဝ်ဒါန်နိမိတ်တၟအ် နိမိတ်ဍာ်စွံပတန်မွဲမွဲတုဲ သမုတ်ဂွံရ။ ယဝ်မိက်ဂွံစွံနိမိတ်တၟအ်မ္ဂး ရံၚ်သီညးတၞဟ်သ္အာၚ်ညိ၊ တၟအ်တိုၚ်ကၠောန်လဝ် ဒတုဲလဝ်တအ်ဂှ်လေဝ် နွံမံၚ်အိုတ်ရ။ ယဝ်မိက်ဂွံစွံပတန်နိမိတ်ဍာ်မ္ဂး ဒၞဲါစွံပတန်နိမိတ်ဒစာံဒိုဟ်တအ်ဂှ် ခဲါၜံက်ကတိုၚ်တုဲ စုတ်ဍာ်ညိ။ စဵုကဵုဗှ်ကမ္မဝါစ်သမာနသံဝါသ သီမာသမ္မုတိမွဲဝါတုဲ ဍာ်ဒုၚ်တန်တဴမံၚ်မ္ဂး နိမိတ်အံၚ်ဇၞးရ။ စွံပတန်နိမိတ်ဍာ် သမုတ်သီတုဲမ္ဂး ဟွံစုတ်တိုၚ်တၟအ် စုတ်တိုၚ်တၞဟ်ဟ်လေဝ် ဟိုတ်နူသမုတ်အံၚ်ဇၞးလဝ် နကဵုနိမိတ်တုဲမံၚ်ဂှ်ရ အာစိုတ်ဒတုဲဖအိုတ်သမ္တီညိ။ ဍာ်စွံပတန်နိမတ်ဂှ် ညံၚ်ဍာ်ဂွံဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်လဝ် ဟွံဂွံရ။ ဍာ်ဒးဒုၚ်အတိုၚ်ပကတိရ။ စဵုဒုၚ်လံၚ်စုတ်လဝ်ဍာ် ဂၠိုၚ်ၚ်ကဵုဝါဂွံရ။ နိမိတ်ဍာ်၊ နိမိတ်တၟအ်ဟေၚ် သုၚ်စောဲဂၠိုၚ်ရ။ နိမိတ်တၞဟ်သအာၚ် မပတမ်နိမိတ်ဂၠံၚ်တအ်ဂှ် သုၚ်စောဲအောန်တုဲ ဟွံစၞောန်ထ္ၜးရ။
ဗီုသီပစူလဝ်တိုၚ်နိမိတ်တုဲ
ပလေဝ်ဒါန်(ဗီု) သီဝွံ ပ္ဍဲပန်ကၠုၚ်အပ္ဍဲဂှ်ဟေၚ် ဒှ်သီရ။ လပါ်မ္ၚးဂှ် ဒှ်သိမန္တရိက်ရ။ သီမန္တရိက်ဟီုဂှ် ဒှ်စေဝ်ပါ်ခြာလဝ် ကွာန်ပကတိကဵု သီမိက်ဂွံသ္ဂးရ။
ကာလကဲနိမိတ်မ္ဂး နိမိတ်ပ္ဍဲဒစာံဂှ်ဟေၚ် ဒးကဲရ။ သီမန္တရိက်ဂှ် မွဲက္ဍ၊ မွဲဟတ် ၜါဟတ် စွံမာန်ရ။ ရံၚ်ဗီုသီညးသ္အာၚ်ညိ။ ဗှ်ကမ္မဝါစ်တုဲမ္ဂး ပ္ဍဲနိမိတ်ဂှ် ပဲါကၠေံနိမိတ်တုဲ သၟေဟ်နူဂှ် ဒှ်သဳဖအိုတ်ရ။ သိုၚ်လဝ် ပ္ဍဲဂှ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် သီ၊ တၞံဆုတၞံဒုန် တိုန်လတူဂှ်လေဝ် သီဖအိုတ်ရ။
ဗီုလပိုက်သီ
ပလေဝ်ဒါန်ဗက်ဇမၠိၚ်အနာံသီတုဲ မုစိခံက်ဒးပါ်ရောဂှ် ဟွံမွဲရ။ ခံက်အၚ်ခမဳမွဲဇကု မံၚ်ရုမ်ဂပ်၊ ခံက်အၚ်ၜါဟတ်ကဵုမွဲက္ဍ၊ အတိုၚ်သၟဝ်ဏအ်ဖျေံလဝ်ပၞောန်အၚ် နကဵုခပဵုညိ၊ လ္ပစဵုကဵုဇုက်ညိ၊ နကဵုကၞက်ဂမၠိုၚ်လေဝ် တက်မာန်ရ။
၁ | ၂ | ၃ | ၄ | ၅ | ၆ |
---|---|---|---|---|---|
၁၂ | ၁၁ | ၁၀ | ၉ | ၈ | ၇ |
၁၃ | ၁၄ | ၁၅ | ၁၆ | ၁၇ | ၁၈ |
၂၄ | ၂၃ | ၂၂ | ၂၁ | ၂၀ | ၁၉ |
၂၅ | ၂၆ | ၂၇ | ၂၈ | ၂၉ | ၃၀ |
၃၆ | ၃၅ | ၃၄ | ၃၃ | ၃၂ | ၃၁ |
အတိုၚ်ခံက်အၚ်လတူတေံ အတိုၚ်ဂၞန်မွဲၜါပိပန် မံၚ်အာညိ။ ၜိုတ်ခမဳနွံဂှ်မံၚ်အာညိ၊ အောန်အိုတ်ပန်ဇကုနွံမှ ဗှ်ကမ္မဝါစ်ဂွံရ။
ပ္ဍဲအရာဗှ်ကမ္မဝါစ်ဂှ် အတိုၚ်လၟေၚ်ပိဇကုမွဲတောဲ ဗှ်တဴအိုတ်ရ။ မွဲတောဲဂှ် အဃောဗှ်မ္ဂး သၟေဟ်တအ်ဂှ် လ္ပဗှ်တုဲ ဒတဴမံၚ်ညိ၊ ရဴသာ်ဝွံ ပြံၚ်အာမွဲခံက်တုဲ မွဲခံက် ဗှ်အာစဵုကဵုခံက်တအ်အိုတ်ညိ၊ ထပ်ကဵုထပ် ၜိုတ်ဗှ်မာန် ကေတ်အခိၚ်တုဲ ဗှ်အာညိ။
ကမ္မဝါစ်လပိုက်သီ
ပလေဝ်ဒါန်ဗှ်ကမ္မဝါစ် လပိုက်သီ အဝိပ္ပဝါသကၠာညိ။
နမောတဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
လိက်ပရေၚ်မဆက်စပ်ဂမၠိုၚ်
ပလေဝ်ဒါန်နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ ရာမညနိမလဘိက္ခု(ကွာန်လှာ)၊ ၁၃၇၂ သၞာံ။ သက္ကအ်တဲခမဳ၊ပြကိုဟ်။