ဟ
ဟ (အၚ်္ဂလိက်: ha; the thirty-first letter of the modern Mon alphabet)ဂှ် ပၞောဝ်ကဵု ဗျည်မန် ခေတ်တၟိ (၃၅) မဂှ် ဒှ်အက္ခရ် မရနုက်ကဵု ပိစှ်ောမွဲတုဲ ပ္ဍဲကဵုအရေဝ်မန် မၞုံရမ္သာင်ၜါၜါ ရမ္သာင်သာ ကဵု ရမ္သာင်ဇြိုင်ဂှ်မ္ဂး "ဟ" ဂှ် သီုဒှ်ဗျည်ရမ္သာင်သာ လုပ်လၟိဟ် ဂကောံဗျည်ပထမ။ ရမ္သာင်မန် မွဲဂကောံမနွံပန်ပန်ဂှ် "ဟ" နွံ ပ္ဍဲဒၞာဲရမ္သာင်မွဲ၊ "ဟ" သာ၊ "?" သာဇြိုဟ်၊ "သ္ၚ" ဇြိုင်၊ "?" ဇြိုင်ဇြိုဟ်။[၁] ဒၞာဲရမ္သာင်ဇြိုင် သ္ၚ ဂှ် ၜိုန်ရ ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံင် ပ္ဍဲလိက်မန် နူခေတ်တြေံ သ္ၚိ၊ သ္ၚု၊ သ္ၚောဲ၊ သ္ၚေက်တအ်ကီုလေဝ် နဒဒှ်ဗျည်မွဲဂှ် ဟွံစၟတ်သမ္တီလဝ်ရ။
ဝင်
ပလေဝ်ဒါန်| အက္ခရ်ရုပ် အဳဂျပ် |
အက္ခရ် ပရဝ်တဝ်-သေမိတိစ် ဟ |
အက္ခရ် ဗြဟ္မဳ ဟ |
အက္ခရ် ဂြန္ထ ဟ |
အက္ခရ် မန်ခေတ်လၟုဟ် ဟ |
|---|---|---|---|---|
|
|
|
ဟ |
အက္ခရ် "ဟ" ဝွံ နူတမ် ကၠုင်နူ အက္ခရ်ဂြန္ထ နူဒေသဍုင်အိန္ဒိယသၠုင်ကျာ ဗွဲမဂၠိုင်ကော်ခဴစ အက္ခရ်ပလ္လဝ နူအေဒဳ (၅-၆) ဗွဝ်ကၠံရ။ အက္ခရ်ပလ္လဝဂှ် စောန်ဆက်ကၠုင် နူအက္ခရ်ဗြဟ္မဳ။[၂]တမ်မူလ အက္ခရ်ဗြဟ္မဳဂှ် တၠပညာတအ် လညာတ်ဟွံတုပ် ရေင်သကအ်ကီုလေဝ် လညာတ် Georg Bühler မဟီုလဝ် ဒဒှ်ရ အက္ခရ်ဗြဟ္မဳ နူတမ် မကၠုင်နူသေမိတိစ် (Semitic)ရ။ အတိုင်လညာတ်ညးမ္ဂး ပ္ဍဲၜိုတ် ဘဳသဳ ၆ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ဗဗၞးတအ် ကေတ်အက္ခရ်ဂှ်တုဲ ညံင်ဂွံကိတ်ညဳ ကုရမ္သာင်သံသကြိုတ် ကေုာံ ပြကြိုတ်ဂှ် ညးတအ် ဖန်ဗဒှ်လဝ်ရ။[၃] လညာတ်တၠပညာ မပ္တံကဵု G.R. Hunter, S.R. Rao, John Newberry ကေုာံ Krishna Rao တအ် ညာတ်ကေတ် အက္ခရ်ဗြဟ္မဳဂှ် နွံအဆက်တမ် နူကဵု အက္ခရ်/သင်္ကေတအိန္ဒူ (Indus script/Indus symbol) ရ။ [၄][၅]
ကၟက်
ပလေဝ်ဒါန်ဟဂှ် နဒဒှ် ကၟက် (ကွက် ဟ) မွဲလေဝ် စကာကီုရ။ ဟ ပ္ဍဲဗျည်ရမ္သာင်ဇြိုဟ် (ဝါ) ဒုတိယတအ်ဂှ် ဟွံကွက်ရ။ ယဝ်ရကွက်မ္ဂး ဗျည်ဂှ် ပ္တိတ်ဏာ နကဵုရမ္သာင်သာရ။ ဥပမာ န ကွက် ဟ နှ ရမ္သာင်တိတ်တုပ်အာကဵု ဏှ ရ။ ညှ မ္ဂး ညဂှ် ပ္တိတ်ရမ္သာင်သာကီုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲခေတ်ၜိုတ် ၁၉ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ပ္ဍဲဗျည်မဂွံရမ္သာင်ၜါ (ရမ္သာင်သာ၊ ရမ္သာင်ဇြိုင်) တအ်ဂှ် တၞဟ်နမိက်ဂွံကဵု ပ္တိတ်ရမ္သာင်သာမ္ဂး မ္ဂး ညးကွက်စုတ် ဟ ရ။ ဥပမာ ကမၠောန်မှောင်မှ၊ ပလှေဝ်ပလှေတ်၊ ပဝှံင်။
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ Bee Htaw Monzel (2018) Comparison of Mon and Pyu Writing Systems and Myittha Inscription pp. 38-39
- ↑ "Pallava script" SkyKnowledge.com date=2010-12-30
- ↑ Cristian Violatti (14 Nov 2016) A ancient history Encyclopedia; Brahmi Script
- ↑ Salomon, Richard, On the Origin Of The Early Indian Scripts: A review Article Journal of the American Oriental Society 115.2 (1995), 271-279
- ↑ Rajat K Pal, A New Light on the decipherment of Indus-Saraswati Script Retrieved 19-09-2019.