အာဲမန်၊ နာဲ
နာဲအာဲမန် (ၜံင် ၁၄ မာတ် ၁၉၅၁ ပ္ဍဲ ကွာန်ဖအံက်၊ စုတိ ၁၀ ဨပြဳ ၂၀၂၁) ဝွံ ဒှ် သၟာဂဳတမန်ဒယှ်၊ ညးတၠရမ္သာင် (ညးဒယှ်ေဒွက်)၊ အစာဂဳတ ဂကူနာနာ၊ ညးမဒက်ပ္တန်လဝ် ဂကောံဂဳတမန်ရ။ ညးဝွံ စချဳဓရာင်ကၠုင် လပါ်ဂဳတ နူဘဝသၟတ်တုဲ အခိင်ကာလ ဂကောံလျးဟံသာ မဒှ် ဂကောံဂဳတမန်ခေတ်တၟိ စကတဵုဒှ်ကိုပ်ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၄ ဂှ် ညးဒှ် မၞိဟ်အဓိကမွဲတၠ မကေတ်လဝ်တာလျိုင် နဒဒှ် သကိုပ်ဂဳတ ကေုာံ ညးတၠရမ္သာင်ရ။ စိုပ်သၞာံ ၁၉၈၄ ဂှ် ညးဒက်ပ္တန် ဂကောံဂဳတမန်ရ။ ညးဝွံ ဒှ်သၟာဂဳတယၟုမြဟ်မွဲတုဲ လပါ်ကွတ်ဂဳတလေဝ် စိုန်သကီု စိစောန်ဗွဲမလောန်ရ။ နူကဵု ညးမွဲကဆံင် ဗတောန်ကဵု ကွတ်ဂဳတ ခေတ်တၟိ ကုကောန်မန်တအ် ဗွဲမဂၠိုင်ရ။ ပၞောဝ်ကဵု ဒွက်ညးမဒယှ်ေလဝ်ဂမၠိုင် ဒွက် "တရဴ" ဗညာကွိင် မချူဇန်လဝ်ဂှ် ဒှ်ဒွက်မလုပ် ဂန္ဓဝင်မွဲလေဝ်ဟီုမာန်ရ။[၁][၂] စိုပ်သၞာံ ၁၉၉၇ ဂှ် တိတ်အာကၠောန်စ ပ္ဍဲဍုင်မလေယှာတုဲ ဂကောံဂဳတမန်ဂှ် နာဲဇြဟာန်မန်၊ ပါဝါ ကေုာံ ညးတၞဟ်တအ် ဆက်ယိုက်အာရ။[၃]သၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဨပြိ ၁၀ အခိင်ဗတံဂှ် ဟိုတ်နူ ကွဳလိုန်ဓါတ်ဗကပ်တုဲ စုတိအာဘဝပရလိုက်တေအ်ရ။[၁]
| သၟာဂဳတမန်ဒယှ် နာဲအာဲမန် | |
|---|---|
 ဗီုရုပ် နာဲအာဲမန် | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
မောင်လှ မာတ် ၁၄၊ ၁၉၅၁ ကွာန်ဖအံက်၊ (ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်) |
| စုတိ | ဨပြဳ ၁၀၊ ၂၀၂၁ (အာယုက် ၇၀) |
| ဟိုတ်မစုတိ | ကွဳလိုန်ဓါတ်ဗကပ် |
| ဂကူ |
 Monမန် |
| ကဆံင်ပညာ | BSc (Zoology) |
| ဘာ | တက္ကသိုလ်အင်ဝ |
| ဘာသာ | ဗုဒ္ဓဘာသာ |
| မဒယှ်တဴ | သၟာဂဳတမန်ဒယှ် |
| အိန်ထံင် | မိဂေါဝ်ဆာဲ (တၠရမ္သာင်) |
| ကောန်ဇာတ် |
|
| အံက် | နာဲထဴ၊ မိဝုတ် |
ဘဝသၟတ်
ပလေဝ်ဒါန်နာဲအာဲမန်ဝွံ ဒှ်ကောန်နာဲထဴ မိဝုတ်တုဲ ကတဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၁၄၊ ၁၉၅၁ (ဖဝ်ရဂိုန် ၇ မံက်) တ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါ ပ္ဍဲကွာန်ဖအံက် အရာပ်ပလိုတ်၊ ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင် (လၟုဟ် ပွိုင်ဍုင်မတ်မလီု)။ နူဍောတ်တ် မိမၜါ ခုတ်ကဵုလဝ်ယၟု မောင်လှ၊ (ယၟုဒယှ်တဴ နကဵု နာဲအာဲမန်)။ ကာလမတိုန်တက္ကသိုလ်ဂှ် တိုန်တက္ကသိုလ်အင်ဝတုဲ ကလိဂွံ တဆိပ်ကြာ မဟိမု BSc (Zoology) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၆။[၃][၁]
ဘဝသ္ၚိကၟိန်
ပလေဝ်ဒါန်နာဲအာဲမန် သၞက်ကရောဲ ဒက်သ္ၚိကၟိန် ကုမိဂေါဝ်ဆာဲ (မိယဉ်) မဒှ်ညးတၠရမ္သာင်ဒယှ်မွဲတၠကီုရ။ ညးတအ် ကလိဂွံ ကောန်တြုဟ်ပိ။ ပ္ဍဲအခိင် ညးမစုတိဂှ် ကလိဂွံ ကောန်စဴမွဲ။[၁]
ဘဝသၟာဂဳတ
ပလေဝ်ဒါန်နာဲအာဲမန်ဝွံ ဒှ်မၞိဟ်မစိုန်သကီု လပါ်ဂဳတ ဗွဲတၟေင် ကွိင်ကွိုက်ခေတ်တၟိ ဂေတ်တာ နူဘဝသၟတ်ရ။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၀တအ်ဂှ် ဒှ်အခိင် ဒွက်သတဳရဳအဝ် မဒှ်ဒွက်ခေတ်တၟိ စမြဟ်ကၠုင်တုဲ နကဵု ဂကူမန်လေဝ် ဂကောံဂဳတ ဂတာပ်ခေတ်မွဲ သ္ဒးနွံထေက်ကီုရောင် ပတှ်ေကေတ်တုဲ တၠပညာလပါ်လိက်ပတ် ဗွဲတၟေင် အစာဇၞူမန် (နာဲင္ၚိုဲတိင်) ကေုာံ သၟာဂဳတဂမၠိုင် မပ္တံ နာဲသာန်တေန်၊ နာဲထဴ (မအံက် နာဲအာဲမန်)၊ နာဲလျးဟံင်မန် (နာဲကျာန်ယျေတ်) ကေုာံ နာဲအာဲမန် ပံင်ကောံတုဲ ပ္ဍဲ သၞာံ ၁၉၇၄ မဒှ်သၞာံ အလဵုအသဳပၞာန်နေဝင်း မပစၟတ်သမ္တီ တွဵုရးဍုင်မန်ဂှ်ရ ဒက်ပ္တန်ပတိုန် ဂကောံကွိင်ကွိုက် "လျးဟံသာ"ရ။[၂][၃] ပ္ဍဲဂကောံလျးဟံသာဂှ် နူစတမ်တေအ်ရ နာဲအာဲမန် ကေတ်တာလျိုင် နဒဒှ် သကိုပ်ဂဳတမွဲရ[၁][၃]။ သွက်ဒွက်ဂတာပ်ခေတ်ဂှ် ဗွဲကိိုပ်ကၠာ အစာချူဒွက် ဗီုကဵု အစာဇၞူမန်၊ ဗညာတၠနာဲတအ် ကေတ်မဒွက်အင်္ဂလိက် (ဂကူသၟာင်)တအ်တုဲ ချူပၠုပ် ဖျုန်ဒွက် နကဵုဘာသာမန်တုဲ ဂကောံလျးဟံသာ ဒယှ်ေတုဲ ပ္တိတ်ဇုက်ကဝးရ။ ပါဲနူ ဒွက်မကေတ်အခိုက် ဒွက်အင်္ဂလိက်တအ်တုဲ ဒွက်ခေတ်တၟိ ညးစိုန်သကီု အစာဗညာကွိင် (ဗညာသၟိင်)၊ တၠရမ္သာင် မန်ဆာန်၊ ကောန်ဆာန်မန်တအ် ချူဇန်ကၠုင်လဝ် ဒွက် နကဵုရမ္သာင်အခိုက်ဇကုကဵုဇကုလေဝ် နွံကီုရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဒယှ်ေဒွက်မန်၊ ပံက်ဂကောံဂဳတမန်ဂှ် နကဵုအလဵုအသဳဗၟာ စၟတ်သမ္တီလဝ် မတုပ် ညံင်ရဲသၟာပၠန်ဂတးကီုရ။ မွဲလပါ်ဂှ် ကပေါတ်ကွိင်ကွိုက် လျးဟံသာဂှ် ရာန်ပၠုင်နင် နူဍုင်သေံတုဲ ဝိုင်ဂဳတဗၟာ ပ္ဍဲလ္ဂုင်လေဝ် ဗက် ကပေါတ်ကွိုင်ကွိုက် လျးဟံသာ ဟွံမာန်တုဲ သၞ (အလဵုအသဳဗၟာ) တအ် မတ်လၞင်ဒၟံင်ရ။ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၇ ဂှ် လျးဟံသာ ဒယှ်ေ ပ္ဍဲစင်တ္ၚဲဂကူမန် ပ္ဍဲကွာန်ရောဂေါတုဲ အလဵုအသဳဗၟာ သီကေတ်ထောအ် ကပေါတ်ကွိင်ကွိုက်၊ တုဲပၠန် နာဲအဏ္ဏဝါမန်ဂှ် ဒးဒုင်စုတ်စောဲဒုဟ် နကဵု ပိုဒ်ဇၞော် ၁၇/၁ (မဒှ် ပိုဒ်ဇၞော် ဆက်ဆောမ် သပုန်)တုဲ သွက်နာဲအဏ္ဏဝါမန် ဂွံဗၠးဂှ် နကဵု မိမညး ဒးထပက်သြန်၊ ဗက်အမှု အိုတ်အာသြန် တၟော်ကဵု င္ၚုဟ်ထဝ်မ္ဂး အိုတ်အာ ထဝ်လျိုင်ၜိုတ် ၃၀ ဒကေဝ်ရ။ ဟိုတ်နူ ကပေါတ်ကွိင်ကွိုက် မဒးဒုင်သီလဝ်တုဲ တိတ်ဒယှ်ေ ဟွံဂွံ၊ ဆဂး နကဵု ဂကောံ ဂစာန်ပတိတ် ဇုက်ကဝးရ။[၂]။ ပ္ဍဲကဵု ဂကောံလျးဟံသာဂှ် နာဲအာဲမန် ယိုက်ဂၠေင်လဝ် တာလျိုင် သကိုပ်ဂဳတ ပွိုင် ၁၀ သၞာံ ပ္တိတ်ဂွံ ဇုက်ကဝး မသုန်ကဝးရ[၁][၃]။
စိုပ်သၞာံ ၁၉၈၄ ဂှ် နာဲအာဲမန် ဟိုတ်နူ ပရေင်ဂကောံဟွံပြေပြံင်တုဲ ပါ်တိတ် နူဂကောံလျးဟံသာတုဲ ဒက်ပ္တန် ဂကောံဂဳတမန်ရ။ ဗွဲကိုပ်ကၠာ မၞိဟ်တအ် ပါ်ပါဲ လတူအရာမပါ်ထကးဂှ်ကီုလေဝ် ဗွဲကြဴ ညာတ်ကေတ် ဒွက်မန်ဂွံတိတ်ဂၠိုင်၊ နာဲကဝ်တာလေဝ် ဗိုင်ရီုဗင်ကဵုတုဲ ဂကောံဂဳတမန် ဂှ်ဇၞော်မောဝ်တိုန်ရ။[၂] ပ္ဍဲကဵု ဂကောံဂဳတမန်ဂှ်လေဝ် ဇုက်ကဝး ဗွဲမဂၠိုင်၊ သၟာဂဳတမန် ဗွဲမဂၠိုင် လွဳၜံင်ပ္တိတ်မာန်ကၠုင်လဝ်ကီုရ။[၃]
စိုပ်သၞာံ ၁၉၉၇ ဂှ် နကဵု နာဲအာဲမန် တၞဟ်နဂွံပခိုဟ်ပတိုန် ပရေင်ပိုန်ဒြပ်ပူဂိုလ်ဇကုတုဲ တိတ်အာကၠောန်စ ပ္ဍဲမလေယှာတုဲ ဂကောံဂဳတမန်ဂှ် နာဲဇြဟာန်မန် ကေုာံ ပါဝါတအ် ဆက်ယိုက်ဂၠေင်အာဒၟံင်ရ[၃]။
ဗွဲကြဴ နာဲအာဲမန် ကလေင်စိုပ်ကၠုင် နူမလေယှာတုဲ ပ္ဍဲကဵု သ္ၚိဇကု ကွာန်ဖအံက်-ရောဂေါဂှ် ပံက်ဗတောန်ကဵု ကွိင်ကွိုက်အာဲကၟာဲယေန်သၞာင်မန် မပ္တံကဵု တွိင်ကျာံ ကေုာံ တွိုက်ဗာတ္တလာကီုရ။[၁]
လအိတ်ဘဝ
ပလေဝ်ဒါန်သၞာံ ဂိတုဨပြဳ ၉ အခိင်ဗတံဂှ် ကွဳလိုန်ဓါတ်ဗကပ် ပ္ဍဲကွာန်ရောဂေါ ဒၞာဲမတတ် ဂၠံင်ကွဳပၟတ်ဂှ်တုဲ ပ္တိုန်ဏာ ရုင်ဂဥုဲခါတ် ၃၀၀၊ အခိင်ဂယး ၀၂း၃၀ ဨပြဳ ၁၀၊ ၂၀၂၁ ဂှ် စုတိအာ ပ္ဍဲရုင်ဂဥုဲဂှ်ရ။ နကဵု ရဲသ္ၚိကၟိန်ညး ကေုာံ သၟာဂဳတဂမၠိုင် စံင်ဇွညး ပ္ဍဲကဵု ဂိတုဨပြဳ ၁၁၊ ၂၀၂၁ ဂှ်ရ။[၁]
ဗီုရုပ်ဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်-
ဗီုရုပ် နာဲအာဲမန် မဒယှ်ေဒွက် ပ္ဍဲတ္ၚဲဝိဇာတမင်္ဂလ ကျာ်ဇၞော်အ္စာကေတုမာလာ ကွာန်ကအ်ပလိုင် -
လိက်လၞီ သွက်နာဲအာဲမန် နူကဵု ဒုဥက္ကဋ္ဌ နာဲဗညာအံင်
-
လိက်ကဵုဇၞူ သွက်နာဲအာဲမန် နူဂကောံဂဳတပံင်ကောံ
