ၚ
င / ၚ (အၚ်္ဂလိက်: nga; the fifth letter of the modern Mon alphabet)ဂှ် ပၞောဝ်ကဵု ဗျည်မန် ခေတ်တၟိ (၃၅) မဂှ် ဒှ်အက္ခရ် မရနုက်ကဵုမသုန်တုဲ င / ၚ ဝွံ ဒှ်ဗျည် မပတိတ် ရမ္သာင်ၜါ နကဵုရမ္သာင်သာ ကီု သီုကဵု ရမ္သာင်ဇြိုင်ရ။ ဗွဲဓမ္မတာ ၚ ဂှ် ပၠုပ်လဝ် ပ္ဍဲဂကောံဗျည်ဒုတိယ။ ရမ္သာင်မန် မွဲဂကောံမနွံပန်ပန်ဂှ် "ၚ" နွံ ပ္ဍဲဒၞာဲရမ္သာင်မွဲ ကီု သီုကဵု ဒၞာဲ ပိ၊ ဣဏအ်ဂှ် "င" သာ၊ "(ငှ)" သာဇြိုဟ်၊ "ၚ" ဇြိုင်၊ "(ၚှ)" ဇြိုင်ဇြိုဟ်။[၁]
ဝင်
ပလေဝ်ဒါန်| အက္ခရ်ရုပ် အဳဂျပ် |
အက္ခရ် ပရဝ်တဝ်-သေမိတိစ် င |
အက္ခရ် ဗြဟ္မီ င |
အက္ခရ် ဂြန္ထ င |
အက္ခရ် မန်ခေတ်လၟုဟ် င |
|---|---|---|---|---|
|
|
င |
အက္ခရ် "င" ဝွံ နူတမ် ကၠုင်နူ အက္ခရ်ဂြန္ထ နူဒေသဍုင်အိန္ဒိယသၠုင်ကျာ ဗွဲမဂၠိုင်ကော်ခဴစ အက္ခရ်ပလ္လဝ နူအေဒဳ (၅-၆) ဗွဝ်ကၠံရ။ အက္ခရ်ပလ္လဝဂှ် စောန်ဆက်ကၠုင် နူအက္ခရ်ဗြဟ္မဳ။[၂]တမ်မူလ အက္ခရ်ဗြဟ္မဳဂှ် တၠပညာတအ် လညာတ်ဟွံတုပ် ရေင်သကအ်ကီုလေဝ် လညာတ် Georg Bühler မဟီုလဝ် ဒဒှ်ရ အက္ခရ်ဗြဟ္မဳ နူတမ် မကၠုင်နူသေမိတိစ် (Semitic)ရ။ အတိုင်လညာတ်ညးမ္ဂး ပ္ဍဲၜိုတ် ဘဳသဳ ၆ ဗွဝ်ကၠံဂှ် ဗဗၞးတအ် ကေတ်အက္ခရ်ဂှ်တုဲ ညံင်ဂွံကိတ်ညဳ ကုရမ္သာင်သံသကြိုတ် ကေုာံ ပြကြိုတ်ဂှ် ညးတအ် ဖန်ဗဒှ်လဝ်ရ။[၃] လညာတ်တၠပညာ မပ္တံကဵု G.R. Hunter, S.R. Rao, John Newberry ကေုာံ Krishna Rao တအ် ညာတ်ကေတ် အက္ခရ်ဗြဟ္မဳဂှ် နွံအဆက်တမ် နူကဵု အက္ခရ်/သင်္ကေတအိန္ဒူ (Indus script/Indus symbol) ရ။ [၄][၅]
င ဝွံ နူတမ်ကိုပ်ကၠာဂှ် ချူ ဆ င (ဟွံမဲ ကုကၟက် -္ၚ) ရ။ ပ္ဍဲလိက်မန်ခေတ်လဒေါဝ်ဂှ် ရမ္သာင်သာ ကဵု ရမ္သာင်ဇြိုင် တၞဟ်န မဂွံချူ တၞဟ်ခြာတုဲ သွက်ရမ္သာင်သာ ဂှ် ချူ င၊ တုဲ သွက်ရမ္သာင်ဇြိုင်ဂှ် သၟဝ် င ဂှ် ကွက်စုတ် ဂ တုဲ ချူလဝ် င္ဂ။ ဗွဲကြဴ ကၟက်ဂ ဂှ် ဗီုပြင်ဍောတ်စှ်ေအာတုဲ ဒှ်အာတုဲ ချူကၠုင် င္ၚ။
င် (ဂစိုတ် င်) ဂှ် ဒှ်ဂစိုတ် င/ၚ ရ။ ကာလမချူ နဒဒှ် ဂစိုတ်မ္ဂး စကာ ဆ အက္ခရ် ရမ္သာင်သာ င (င်) ဟေင်ရ။
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ Bee Htaw Monzel (2018) Comparison of Mon and Pyu Writing Systems and Myittha Inscription pp. 38-39
- ↑ "Pallava script" SkyKnowledge.com date=2010-12-30
- ↑ Cristian Violatti (14 Nov 2016) A ancient history Encyclopedia; Brahmi Script
- ↑ Salomon, Richard, On the Origin Of The Early Indian Scripts: A review Article Journal of the American Oriental Society 115.2 (1995), 271-279
- ↑ Rajat K Pal, A New Light on the decipherment of Indus-Saraswati Script Retrieved 19-09-2019.