ခေန်မိုင်ကျဳ (အစာကွိင်ကွိုက်မန်)
အစာခေန်မိုင်ကျဳ ဂှ် ဒှ်အစာကွိင်ကွိုက်မန် ကေုာံ ညးမကလေင်ဗၟံက်ထ္ၜး ယေန်သၞာင်မန်တြေံ ပ္ဍဲကဵုခေတ်လက်ကြဴဏအ်ရ။ နူကဵု ဂကောံကွိင်ကွိုက် နကဵု ဂကောံကောဒေအ် မဒယှ်ေလှ်ေဒၟံင် သွက်တ္ၚဲမ္ၚဵုသၞက်ကရောဲ၊ မ္ၚဵုထပိုယ်ပယျင်တအ်ဂှ် နကဵု အစဳအဇန် သၟိင်တၠ ဂကောံကေင်ကာမန် သၟိင်ဇၞော် အစာချေတ်သိုင်တုဲ ဂွံလုပ် ယိုက်ဂၠေင် နဒဒှ် ဒါရိုက်တာလှ်ေဒယှ်ေတိင် ယေန်သၞာင်မန်တုဲ ယေန်သၞာင်မန် မတၞီဗၠိုက်ဒၟံင်ဂှ် နကဵု ပရေင်ဂိုတ်ဂစာန် ပရေင်ညာဏ်ပညာ အစာခေန်မိုင်ကျဳတုဲ က္လေင်ဇၞော်မောဝ် ပြာကတ်ကၠုင် မွဲဝါပၠန်ရ။ ကမၠောန်ကွိင်ကွိုက်အာဲကၟာဲယေန်သၞာင်မန် အပ္ဍဲဗွိုင်အလဵုအသဳဂှ် နူသၞာံ နူစသၞာံ ၁၉၅၄ စဵုကဵု စိုပ် သၞာံ ၁၉၇၂ ဂှ်ယိုက်ဂၠေင် ကၠောန်ကၠုင်တုဲ ဗွဲကြဴ ဟိုတ်နူယဲဝေဒနာတုဲ စၞးဇကုဂှ် ကောဇကု နာဲယှိုဲပျဳ၊ နူဂှ် ကောန်ဇကု နာဲထဝ်ပေင် ဆက်ယိုက်ဂၠေင်အာ ကမၠောန်အာဲကၟာဲယေန်သၞာင်မန် ပ္ဍဲဗွိုင်အလဵုအသဳကီု သီုကဵု ဗွိုင်မ္ၚးကီုရ။
| အစာခေန်မိုင်ကျဳ အစာကွိင်ကွိုက် အာဲကၟာဲမန် | |
|---|---|
| သၠးဂၠံဂဝ် | ကွာန်ဇိုင်ကျာ်၊ ပွိုင်ဍုင်ပံင် |
| စုတိ | အံက်တဝ်ဗါ ၁၂၊ ၁၉၁၃ (အာယုက် −၈၃) |
| ဂကူ |
 Monမန် |
| ကောန်ဍုင် |
 Myanmarကောန်ဍုင်ဗၟာ |
| ချဳဓရာင် |
ကမၠောန်သၟိင်
|
| အိန်ထံင် | မိကျေန်တုင် |
| ကောန်ဇာတ် |
|
| အံက် |
|
ဘဝသၟတ်
ပလေဝ်ဒါန်အစာခေန်မိုင်ကျဳ က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၁၃ ဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၂ ပ္ဍဲကွာန်ဇိုင်ကျာ် ပွိုင်ဍုင်ပံင် မဒှ် ကောန်နာဲပျေအ် (ပြည့်)၊ မိတေန် (တင်)။ ပၞောဝ်ကဵု ကောဒေအ် သီုဖအိုတ် ထပှ်တၠဂှ် အစာခေန်မိုင်ကျဳ ဒှ်ကောန်ဒဒေအ်။ ကောဒေအ်ညး တြဴဂှ် နာဲဖိုးရုံ (ဖိုးယုန်)၊ ဣစဳညိမ်း၊ နာဲယှိုဲပျဳ (ရွှေပြည်)၊ နာဲင္ၚိုဲရဳ (ငွေရီ)၊ နာဲဆလ၊ မိဒိုက်ဒိုက်။[၁][၂] နာဲခေန်မိုင်ကျဳ ဒက်ဘဝ သ္ၚိကၟိန် ကုမိကျေန်သိင် (ဒေါ်ကျင်သိန်း) တုဲ ညးတအ် က္လိဂွံ ကောန်ဇာတ်ပန်။ ကောန်ဇၞော်ဂှ် မိခေန်သိင်ယှိုဲ (ခင်သိန်းရွှေ) ညးမဒှ် အစာဘာ တန်လဒေါဝ်တုဲ ဒှ်မၞိဟ် မလှ်ေဒွက်တာလျိုင်မွဲ ကိုပ်ကၠာအိုတ်။ မိသိင်ယှေန် (သိန်းရှင်)၊ နာဲစိန်ထဝ် (စိန်ထော) ကဵု နာဲထဝ်ပေင် တအ်ရ။
ကမၠောန် ကေုာံ တာလျိုင်
ပလေဝ်ဒါန်အစာခေန်မိုင်ကျဳဂှ် ဗွဲကိုပ်ကၠာ ဒှ်အစာဘာတန်မူလ ကွာန်ဇိုင်ကျာ်။ ဗွဲကြဴ လုပ်ကၠောန် ပ္ဍဲဌာနသုတေသနပုရာန် (ရှေးဟောင်းသုတေသန ဌာနခွဲ ရန်ကုန်) တုဲ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညး ပြံင်တိုန်အာ မံင်ဍုင်လ္ဂုင်။[၁]
ဝင်အတိက် စပ်ကဵု ကွိင်ကွိုက်
ပလေဝ်ဒါန်ဂကောံသ္ၚိကၟိန် အစာခေန်မိုင်ကျဳတအ်ဂှ် ဒှ်သၟာဗ္ၚအိုတ်ရ။ ကောဇၞော်ညး နာဲဖဝ်ယုံ ကဵု အမူ နာဲဖဝ်နုမ် (ညးၜါဝွံ ၜိုန်ရ ဒှ်အမူ ကဵု မေန် ကီုလေဝ် အာယုက် တုပ်ဒၟံင် ရေင်သကအ်တုဲ ဒှ်ဒၟံင် ညံင်သကအ်ရဲရ) ပ္ဍဲအခိင် ညးၜါ ဒှ်ဗၠာဲဂှ်လေဝ် ကၠောန် ကမၠောန်ဗ္ၚကီုရ။ နာဲဖဝ်နုမ် ကဵု နာဲဖဝ်ယုံ ညးၜါ ဝါသနာ နွံ ပ္ဍဲကွိင်ကွိုက် ဗွဲမလောန်တုဲ အာဗ္တောန် ကွတ်ကွိင်ကွိုက် ဇရေင် ဦးပြာလောင် ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီုရ။ မော်လမြိုင် ဦးပြာလောင် ဟီုဂှ် ပ္ဍဲအခိင်တေအ် ဒှ်အစာဂဳတ ယၟုမပြာကတ်မွဲရ။ ညးၜါဂှ် မိက်ဂွံရာန် တူရိယာတုဲ ဟီုကဵု အပါ ဒးရာန်ကွဳ ကဵု ဂၠဴတၟိတုဲ အပါဂှ် ကဵုဏာ သြန်တင်ကာပိလ္ၚီ။ ညးၜါ ကလိဂွံသြန်ဂှ်တုဲ သီုဟွံရာန်ကွဳဂၠဴ၊ စၞးဂှ် တိုန်အာလ္ဂုင်တုဲ ရာန်ဖျေဟ်နင် သာန္တယျာ မွဲမ၊ ဟဝ်မွဲ၊ ဂြဝ်မွဲ၊ တရာမ်ဗေတ်မွဲရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ အပါဂှ် ထေဲတုဲ ပ္ဟာတ်ပ္တိတ် နူသ္ၚိတုဲ နာဲဖဝ်ယုံ ဒးအာမံင် ပ္ဍဲဝါ ကဵု ကပေါတ်တူရိယာဂမၠိုင်ဂှ်ရ။ ညးဆက် ဗ္တောန်အာ ကွတ်ကွိင်ကွိုက် ဇရေင် အစာပြာလောင်ရ။ သၞာံ ၁၉၄၁ လပါ်အိုတ်ဂှ် ပၞာန်ဂၠးတိအလန်ဒုတိယ က္တဵုဒှ်တုဲ အစာပြာလောင်ဂှ် ကၠေအ်အာ၊ အလဵုစိုပ်အာ မုဒှ်အာ ကုညးဂှ် ညးမွဲကီု ဟွံတီရ။ ပ္ဍဲအခိင်ပၞာန်ဂှ်ရ ဦးရွှေစိုး နူကဵု ပွိုင်ဍုင်ကြံခင်း (လၟုဟ် နွံ ပ္ဍဲရးဨရာဝတဳ) စိုပ်ကၠုင် ကွာန်ဇိုင်ကျာ်တုဲ ညးၜါဂှ် ဂွံဆက်ဗ္တောန် ကွိင်ကွိုက်မဟာဂဳတပၠန်ရ။ ဦးရွှေစိုး ဂှ် ဒှ်အမူ အလင်္ကာကျော်စွာ ဦးဟန်ပ။ ဦးဟန်ပဂှ် ပ္ဍဲဝင်ဂဳတဍုင်ဗၟာမ္ဂး ဒှ်မၞိဟ် ယၟုပြာကတ် နဒဒှ် အစာဆေင်မွဲကီု သီုကဵု တူရိယာတၞဟ်တၞဟ်တအ်ကီုရ။[၁]
နူကဵု ကောဇၞော် နာဲဖဝ်ယုံ ဂှ် မွဲကဆံင် အစာခေန်မိုင်ကျဳ ဂွံလေပ်ကၠုင် ကွတ်ကွိင်ကွိုက်ဂမၠိုင်ရ။ နာဲဖဝ်ယုံ ကဵု အစာခေန်မိုင်ကျဳတအ် လေပ်ပညာ ကွတ်ကွိင်ကွိုက်ဂှ်တုဲ ဆက်လ္ၚတ်ဂၠာဲ ဒုင်သဇိုင် ကုလိက်ဂမၠိုင်၊ နိဿဲကဵု လှ်ေမန် မနွံဒၟံင်ညိည ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲသဘင်လှ်ေကလောသ္ၚိတအ်၊ ပေါဲသၟာဲဒွက်တအ်တုဲ ဖန်ဗဒှ်ပတိုန် ဒွက် လှ်ေ အခိုက်အာဲကၟာဲယေန်သၞာင်မန်ရ။[၁]
ရဲဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညးတအ်မ္ဂး တ္ၚဲအဒိုတ် သ္ၚိသဝ် သၠးမ္ဂး ကောံညးသကအ်တုဲ တိင်တိုက် ဒယှ်ေ၊ ပ္ဍဲသဘင် ကာမ္ၚဵု မပ္တံ ကုတ္ၚဲမ္ၚဵုသၞက်ကရောဲ၊ မ္ၚဵုထပိုယ်ပယျင်တအ်မ္ဂး ညးတၞဟ်ကော်မ္ဂး အာလှ်ေ ဒယှ်ေ နကဵု ဒွက်မန်ကီု သီုကဵု ဒွက်ဗၟာရ။[၁] နာဲဖဝ်ယုံ ဂှ် ဒှ်အစာချူဒွက်၊ တိင်ကျာံ တက်ဗာတ်တဠာလေပ်ရ။ ကမၠောန်ဂယိုင်လမျီုအဓိကဂှ် ဒှ်ကမၠောန်ဗ္ၚရ။ နာဲယှိုဲပျဳ ဂှ် ဒှ်အစာဘာ တန်မူလ၊ ပ္ဍဲကဵု ဂဳတမ္ဂး ညးတက် ဗာတ်တဠာ၊ ဓဇက် ဂြဝ် လေပ်ရ။ နာဲင္ၚိုဲယဳ ဂှ်လေဝ် ကမၠောန်ဂယိုင်လမျီုအဓိကဂှ် ဒှ်ကမၠောန်ဗ္ၚ၊ ပ္ဍဲကဵု အနုသုခုမမ္ဂး ညးတိင် စံင်လေပ်ရ။[၂]
ယေန်သၞာင်မန် ပ္ဍဲကမၠောန်သၟိင်
ပလေဝ်ဒါန်သၞာံ ၁၉၅၃ ဂှ် နကဵု ဗော်သွးမည်အလုံဍုင်ရာမည ဗက်ဂၠာဲ အစာ သွက်ဂွံဗတောန် ကွိင်ကွိုက်မန်ရ။ နာဲပါန်လှ ကဵု နာဲမိုင်သိင် နကဵု တာလျိုင်ဂှ် စှ်ေဂၠာဲ ညးမတိင်တိုက် အခိုက်မန်လေပ်ရ။ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ကောန်မှိင် ယၟုပြာကတ်ဒၟံင် နွံၜါတၠ၊ အုန်းမှုတ်စိန် ကဵု မန်သိင်အံင်။ ညးတအ် ကၠုင်ဆဵု ကုညးၜါဂှ်ရ။ ကောန်မှိင် အုန်းမှုတ်စိန် ဟီု ပိုယ်ဂှ် ဂကူမန်ကွေဟ်ရ။ ဆဂး အခိုက်လှ်ေမန် ပိုယ်မုဟွံဂွံလဝ်။ ပိုယ်လှ်ေဒၟံင် ဗီုဗၟာဖအိုတ်။ ဇာတ်ဗၟာ ဟီုအရေဝ်မန်။ သၟာန် မန်သိင်အံင်လေဝ် ညးကေတ် တာလျိုင် ဟွံမာန်၊ နကဵုညးလေဝ် အခိုက်မန်မ္ဂး ညးတအ် ကေင်ဆဵုလဝ် အခိုက်သၟာဲဒွက် ညိညဓဝ်ရ။[၁]
ညးၜါဂှ် ဂၠာဲဟွံဂွံတုဲ သွက်ဂွံ ကလေင်စဴလ္ဂုင်ဂှ် ဍိုက်က္ၜင် စိုပ်မတ္တမဂှ် ဂွံမိင်ကေတ် ပ္ဍဲကဵု ကွာန်ဇိုင်ကျာ်ဂှ် ဂကောံကွိင်ကွိုက်မန် နွံမွဲ၊ ဒယှ်ေဒၟံင် ဗီုမန်ကီု သီုဗီုဗၟာ။ နာဲပါန်လှ ဂွံတီကေတ်တုဲ အာဓရီုကျာ ဂကောံဂှ်ရ။ နူကဵု ဂကောံဂှ် ဗိုင်ကဵုအရီုအဗင်မာန်ရ။[၁]
သၞာံ ၁၉၅၄ ဂှ် ဒက်ပ္တန် ဂကောံကေင်ကာမန် (မွန်ရေးရာအဖွဲ့)[၃] မနွံ သၟဝ်ဌာနသကိုပ်ဝန်ဇၞော်ရ။ နကဵု ဂကောံကေင်ကာမန်ဏအ်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲပြိုင်လိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန် ပ္ဍဲဍုင်မတ်မလီု ဒၞာဲသလာတ်မာင်ဒါ။ အခိင်တ္ၚဲမ္ဂး ကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲပြိုင် ချူလိက် ဗီုကဵု ဝတ္ထု၊ ကဗျ၊ လိက်ပရေင်တအ် အခိင်ဗတံမ္ဂး လှ်ေထ္ၜး ယေန်သၞာင်မန်ရ။ နကဵု ဂကောံကွာန်ဇိုင်ကျာ် ဂွံလုပ်လှ်ေဒယှ်ေ ပ္ဍဲကဵု ပေါဲဂှ် အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။[၁]
အစာခေန်မိုင်ကျဳဂှ် ဂွံခပတိုန် နဒဒှ် ဒါရိုက်တာ လှ်ေ၊ ဒယှ်ေ တိင် အခိုက်မန် ဂကောံကေင်ကာမန်။ ညးမတိင် ဗွဲမဂၠိုင်ဂှ် ဒှ်ဂကောံမသကောဒေအ်ညး သီုဖအိုတ်ရ။[၁]
ရန်တၟအ်ကဵု ဂကောံကွိင်ကွိုက်မန် ဂွံဗြေဝ်ဂၠိုင်တိုန်တုဲ နကဵု သၟိင်ဇၞော်အစာချေတ်သိုင် ဗလးကဵု အစာခေန်မိုင်ကျဳ အာဗ္တောန် ဒေသတၞဟ် ဗွဲကိုပ်ကၠာအိုတ် ညးအာဗ္တောန် ပ္ဍဲကွာန်ဝါဍောတ် (တကအ်ခၟိုင်) ပွိုင်မွဲဂိတုတုဲ ဂကောံလှ်ေ ဂကောံဒယှ်ေ နူကဵု ဝါဍောတ်ဂှ် ဂွံလုပ်လှ်ေဒယှ်ေ ပ္ဍဲပေါဲပြိုင်လိက်ပတ်ယေန်သၞာင်မန် သၞာံ ၁၉၅၆ ဂှ်ကီုတုဲ သီုဂကောံဇိုင်ကျာ်မ္ဂး ဒှ်အာ ၜါဂကောံ။ နကဵု သၟိင်ဇၞော်အစာချေတ်သိုင် ကဵုဗက်ဂၠာဲ ဒေသတၞဟ်တုဲ သၞာံ ၁၉၆၇ ဂှ် ဂကောံကွာန်ယံင်ဒံင် ဂကောံ(ဟံသာစိန်) အစာကျာံ နာဲတာန်သာတအ် ပါလုပ်ကၠုင်၊ သၞာံ ၁၉၅၇ ဂှ် ဂကောံသၟာဲဒွက် နာဲဇဝ်ယျေန် နူကွာန်တၟအ်ကၞေင် ပါလုပ်ကၠုင်တုဲ သီုဖအိုတ် ဒှ်အာ ပိဂကောံ၊ နကဵု လၟိဟ်မၞိဟ်မ္ဂး နွံကၠံပြင်ရ။ ကိုပ်ကၠာ ဟွံစိုပ် တ္ၚဲသဘင် မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုဨပြဳ ဂှ် ပွိုင်မွဲဂိတု ရဲဂကောံတအ်ဂှ် တေက်ပလေဝ်စရ။ ဇၟာပ်မၞိဟ်ဂှ် မွဲတ္ၚဲမ္ဂး ကလိဂွံသြန် မသုန်ဒကေဝ်။ ပါဲနူ ဂကောံကွိင်ကွိုက်မန်တုဲ ဂကောံယေန်သၞာင် နူကဵု ဌာန်ရမ္သာင်ဗၟာ (မြန်မာ့အသံ) တအ်လေဝ် ဒးကၠုင် ဒယှ်ေကဵုကီု။ တုဲပၠန် ပေါဲနာနာတၞဟ်တအ်လေဝ် နဒဒှ် စင်အရီု နွံနာနာသာ်ကီုရ။ စင်ဃံင် လဒေါဝ်ဂှ် ဒှ်စင်ယေန်သၞာင်မန်ရ။ သၞာံ ၁၉၅၉ ဂှ် ပ္ဍဲမတ်မလီုဂှ် လှ်ေ ပွိုင်ပိတ္ၚဲ (ဂိတုဨပြဳ ၅-၇)၊ ဗဂေါ ၂ ဗတံ၊ လ္ဂုင် ၃ ဗတံ၊ အင်ဝ ၃ ဗတံ၊ ယှိုယ်ဗဝ် ၂ ဗတံ၊ မေမြို့ ၂ ဗတံ ရ။ ဗီုဗီုဏအ်လှ်ေဂေတ် ရးနိဂီုဂှ် ဂွံဆ မွဲအလန်ဏအ်ရ။[၁]
သၞာံ ၁၉၆၂ ဥူနေဝေန်တိုန်တုဲ ကၟာတ်ထောအ် ဂကောံကေင်ကာမန်။ ဆဂး နကဵု ဥူနေဝန်ဂှ် ညးဆက်ကၠောန်ဒၟံင် တ္ၚဲကၟိန်ဍုင် မဒှ်တ္ၚဲမလှ်ေဒယှ်ေ အခိုက်ကၞာ ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်တုဲ နကဵု အစာခေန်မိုင်ကျဳဂှ် ဆက်ကေတ်အာဒၟံင် တာလျိုင် ဂကောံယေန်သၞာင်မန် (ကံင်သဳ တွဵုရး)။ စိုပ်သၞာံ ၁၉၇၂ ဂှ် ဟိုတ်နူယဲဝေဒနာတုဲ ဆက်ကၠောန်ဟွံမာန်တုဲ စၞးညးဂှ် ကောညး နာဲယှိုဲပျဳ ကဵု နာဲသာန်ယှုင် (ဝါဍောတ်) ဆက်ကၠောန်။ သၞာံ ၁၉၈၀ ဂှ် နာဲယှိုဲပျဳ ဆက်ကၠောန်ဟွံမာန်တုဲ စၞးဒၞာဲဂှ် ကောန် အစာခေန်မိုင်ကျဳ နာဲထဝ်ပေင် ဆက်လုပ်တာလျိုင်ပၠန်ရ။[၁]
အရာတၟေင် အစာခေန်မိုင်ကျဳ မဖန်ဗဒှ်လဝ်ဂှ် နဲကဲဗတောန်လှ်ေမန်ရ။ ညးကိုပ်ကၠာတေအ် ဗ္တောန်လှ်ေမ္ဂး လှ်ေပါင်တိုက် (ဗ္တောန်လှ်ေ မွဲဒွက် တုဲ၊ မွဲဒွက်၊ သမ္တီကေတ် အတေင်)ဂှ် ညးဖန်ဗဒှ်လဝ် နကဵု နဲကဲ သဇိုင်လှ်ေမန် ကဆံင် ၁၊ ကဆံင် ၂၊ ကဆံင် ၃။ ဒွက်ပၠန်ရ ညးဖန်လဝ် အခိုက်ဂိုဏ်ဒစိတ်၊ အခိုက်ကလော၊ အခိုက်ဒွက်ဇၞော်၊ အခိုက်ရး (country song) တအ် နွံဒၟံင်ကီုရ။[၁]
တွိင်တွိုက် နာဲခေန်မိုင်ကျဳ မလဟဵုလဝ်ဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်တွိင်ကျာံဂှ် ညံင်ဂွံစှ်ေကဵု သၞောတ်သဘာဝ ကေုာံ ပသာဒတုဲ ဒလက် (Key) နူကဵု လပါ်ဗတဂှ် ပြံင်လှာဲစွံ လပါ်က္ဍိုပ်။[၂]
ဗာတ်ကိုင် နူတြေံ မနွံဒၟံင် မွဲအဆက်ဓဝ်ဂှ် တၞဟ်န မဂွံယိုက်ကေတ်ဏာနင် လောဲသွာတုဲ ပါ်ထောအ်ပိဒကုတ်၊ ကာလစကာမ္ဂး ဗဂပ်ကေတ်ရ။[၂]
လှ်ေ ကေုာံ ဒိင် အစာနာဲခေန်မိုင်ကျဳ မဖန်ဗဒှ်လဝ်ဂမၠိုင်
ပလေဝ်ဒါန်လှ်ေတာလျိုင်မွဲ (မၞိဟ်ဗြဴ)
လှ်ေတာလျိုင်မွဲ (မၞိဟ်တြုဟ်) (လှ်ေခေတ်ပိခေတ်၊ လှ်ေအခိုက်ဗာတ်ကိုင်)။
သဇိုင်လှ်ေမန် (မၞိဟ်ဗြဴ) ကဆံင်ပထမ၊ ကဆံင်ဒုတိယ၊ ကဆံင်တတိယ။
သဇိုင်လှ်ေမန် (မၞိဟ်တြုဟ်)။
ဒိင်မန် ဗွဲမဂၠိုင် မလှ်ေလဝ် ပ္ဍဲ ကၟိန်ဍုင်။
ဒိင်သၟတ်ဗၠာဲကြေဝ်ဂၠံင်
ဒိင်ပူဇဴပၞာင်သ္ဍဴ
ဒိင်လှ်ေ ၁၂ နဲ
ဒိင်ဂမၠိုင် မလှ်ေ ပ္ဍဲပျးဇာတ်။ [၂]
ဒွက်ဂမၠိုင် နာဲခေန်မိုင်ကျဳ မဇန်လဝ်
ပလေဝ်ဒါန်- ဒွက်ဂြိုပ်ဒၠာဲဒဵု (ဒွက်မဟာဂဳတ နကဵုဘာသာဗၟာ တောင်ယံတောလေး) ဂှ် က္လေင်ဇန်လဝ် ဗီုမန်
- ဒွက်လျးသာသနာ (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်လျးတြဴသာ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဂြိုပ်ဇၞော်ဥရုဝေဠ (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်သၟိင်စက္ကဝဝ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ပိုန်ဣဓိလျးတြဴသာ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဟိမဝန္တာ တဏှာဝန (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဂြိုပ်ၜဝ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဓရ်စက် ပဋိစသမုပ္ပါဒ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဂုဏ်ရတ်ဒစိတ် (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်မ္ၚဵုကျာ်သြဳ (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဂြိုပ်ဇၞော်ဒၠာဲဒဵု (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်သာသနာကျာ်တြဲ စိုပ်ပ္ဍဲမန်ကၠာ (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ဝင်ကျာ်ဗုဒ္ဓ (ဒွက်ဇၞော်)
- ဒွက်ပ္ကဴရာသဳစှ်ၜါ (ဒွက်ဇၞော်) [၂]
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ ၁.၀၀ ၁.၀၁ ၁.၀၂ ၁.၀၃ ၁.၀၄ ၁.၀၅ ၁.၀၆ ၁.၀၇ ၁.၀၈ ၁.၀၉ ၁.၁၀ ၁.၁၁ Nai Htaw, Ping (3 December 2023). "Interview with Nai Htaw Ping for Wikipedia Mon Version by Nai Bee Htaw Monzel". Nai Bee Htaw Monzel (Interview). Mon Wikipedia.
- ↑ ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ၂.၃ ၂.၄ ၂.၅ Paing, Nai Htaw. ပရေင်ကမၠောန် အစာနာဲခေန်မိုင်ကျဳ ဗွဲခမၞောန်. Open။
- ↑ (2013) တိုင်းရင်းသားရက်စဉ်သမိုင်း (မွန်), ၅၀။