မေန်အံင်လှာင်
မေန်အံင်လှာင် (အၚ်္ဂလိက်: Min Aung Hlaing, ဗၟာ: မင်းအောင်လှိုင် ရမ်သာင်: [mɪ́ɰ̃ àʊɰ̃ l̥àɪɰ̃]) နကဵု ယၟုပေင်ပေင် "သကိုပ်ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော် သတိုမဟာသရေသဳသူ သတိုသဳရိသုဓမ္မ မေန်အံင်လှာင်" (ၜံင် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာင် ၃၊ ၁၉၅၆) ဂှ် ဒှ်သကိုပ်ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော် ဗၟာ၊ မပကင်ရင်ဒၟံင် သဟရးဗၟာ နဒဒှ် ဥက္ကဋ္ဌ ကံင်သဳစၟိန်ပြမာန်ဍုင် စတမ်နူ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁ ကြဴနူ ပၞာန်သီအဝဵုဍုင်တုဲရ။ တုဲပၠန် ညး သီုကေတ်လဝ် တာလျိုင် နဒဒှ် သကိုပ်ဝန်ဇၞော် ပ္ဍဲအလဵုအသဳပၟင်ဍုင် နူစ အဝ်ဂေတ် ၂၀၂၁ ဂှ်ရ။ ညး အုပ်ဓုပ်ဒၟံင် ဒပ်ပၞာန်ဍုင်ဗၟာ ဗွဲမဗၠးၜး နဒဒှ် သကိုပ်ကဍိုက်ကဍိုပ် ပရေင်ဒစဵုဒၞာဍုင် (ဒပ်ပၞာန်) စတမ်နူ ဂိတုမာတ် သၞာံ ၂၀၁၁ ကြဴနူ ညးဂွံဒုင် ခပတိုန် တာလျိုင်ဂှ် နကဵု ညးပကင်ရင်ဍုင် နကဵုပၞာန် ဂဥုပ်ဗိုလ်ဇၞော်တာန်ယှိုဲ၊ မညးဒှ် မၞိဟ်မပအပ်အဝဵုဍုင် ကုအလဵုအသဳကောန်ဍုင်ကွာန် အခိင်ကာလ ညးမဒေါအ်ဇူ နူတာလျိုင်ဂမၠိုင်ရ။[၃][၄][၅] ကိုပ်ကၠာ ညးဟွံဂွံ ဒုင်ကဵု တာလျိုင်ဂှ် ညးဝွံ ဒှ်လဝ် သကိုပ်ကောပ်ကာဲ ပရေင်ပၞာန်တိုက်၊ ဍာ်၊ ကျာ။
| Senior General Maha Thray Sithu မေန်အံင်လှာင် | |
|---|---|
| မင်းအောင်လှိုင် | |
_(cropped_3).jpg) Min Aung Hlaing in 2021 | |
| Chairman of the State Administration Council | |
|
Assumed office 2 February 2021 | |
| President | Myint Swe (acting) |
| Deputy | Soe Win |
| Preceded by |
Aung San Suu Kyi (as State Counsellor) |
| Prime Minister of Myanmar | |
|
Assumed office 1 August 2021 | |
| President | Myint Swe (acting) |
| Deputy | |
| Preceded by | Thein Sein (2011) |
| Commander-in-Chief of Defence Services | |
|
Assumed office 30 March 2011 | |
| President |
Thein Sein Htin Kyaw Win Myint Myint Swe (acting) |
| Deputy | Soe Win |
| State Counsellor | Aung San Suu Kyi |
| Preceded by | Than Shwe |
| Joint Chief of Staff of the Armed Forces | |
|
လလအ်တာလျိုင် June 2010 – 30 March 2011 | |
| Commander-in-Chief | Than Shwe |
| Preceded by | Shwe Mann |
| Succeeded by | Hla Htay Win[၁] |
| ပရူပရာပူဂ္ဂိုလ်ဂမၠိုင် | |
| သၠးဂၠံဂဝ် |
၃ ဂျူလာင်၊ ၁၉၅၆ Minbu, Burma[၂] |
| ပွံင်(ဂမၠိုင်) | Kyu Kyu Hla |
| ကောန် |
Multiple, including: Aung Pyae Sone Khin Thiri Thet Mon |
| ဘာမအံက် |
Rangoon Arts and Sciences University (LL.B) Defence Services Academy |
| ဝေပ်သာက် |
www |
| ပေါင်မပၞာန် | |
| ရးနိဂီုမဒုင်လဝ်သစ္စ | Myanmar |
| ဒပ်/ဒပ်လပါ် | Myanmar Army |
| ကာလပေါင်မ | 1974–present |
| ကဆံင် | Senior general |
| ပေါဲပၞာန်/ပေါဲပၞာန်ဂမၠိုင် | |
မေန်အံင်လှာင် က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲမေန်ဗူ။ ကိုပ်ကၠာ မေန်အံင်လှာ ဟွံဂွံ လုပ်ပၞာန်ဏီဂှ် ညးတိုန်လဝ် ဘာသၞောဝ်ဥပဒေ ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်ဝိဇ္ဇာ ကဵု သိပ္ပံ လ္ဂုင် (Rangoon Arts and Science University)။ ညးဝွံ ဒှ်မၞိဟ် မကလိဂွံ ကဆံင် ဗွဲမပြဟ်မွဲတၠ၊ စိုပ်သၞာံ ၂၀၁၃ ဂှ် ညးဂွံဒှ် ဂဥုပ်ဗိုလ် ကဆံင် သၞံင် မသုန်။[၆][better source needed] ပ္ဍဲအခိင်ကာလ အလဵုအသဳ ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ မဒှ် အလဵုအသဳ ကောန်ဍုင်ကွာန်ဂှ် မေန်အံင်လှာင် ဆက်ထိင်လဝ် ညံင်ဒပ်ပၞာန် ဂွံဆက် ထိင်ရပ်လဝ် အဝဵုဍုင် ကေုာံ ပါလုပ် ပ္ဍဲကမၠောန် ပ္ညဳပ္ညပ် ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ကုဒပ်လွပ်လွဟ် ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်ရ။ မေတ်ရှေန်စၟဳစၟတ်တင်ဂၞင် ကုလသမဂ္ဂ ညာတ်ကေတ် မေန်အံင်လှာင်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် အဓိက ပ္ဍဲအရာဂမ္စိုတ်ကမၠက်ဂကူရဝ်ဟေန်ဂျာရ။ ညး ကဵု ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ ညးမဒှ် မၞိဟ်မကဵုကသပ်ဍုင် ပံင်တောဲတုဲ နကဵု ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳ အာစဵုဒၞာ ညး ဂဗုတ်ဂမ္စိုတ်ကမၠက်ဂကူဂှ် ပ္ဍဲရုင်ဗစာသၞောဝ်ဓဝ်ဂၠးကဝ်ရ။[၇]
ထ္ၜးဟိုတ် ဒဒှ် သဘင်မာဲ၂၀၂၀ မဒှ် သဘင်မာဲ ဗော်အေန်အေဝ်ဒဳ မကလိဂွံဇမၞးဂှ် မဟွံမဲ ကုဗဗွဲဓဝ်တုဲ မေန်အံင်လှာင် လုပ်ထိင်ကေတ်အဝဵုဍုင် ပ္ဍဲကဵု ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၀၂၁ ဂှ်ရ[၈][၉][၁၀] မေန်အံင်လှာင် ဒးဒုင်ထေင်ကေတ် ဒဒှ်ရ ညးဒေါအ်ဇူ နူတာလျိုင်ပၞာန်တုဲ သွက်ဂွံ လုပ်ပ ဥက္ကဋ္ဌ ဗော်ကျဖေတ် နွံကီုရ။[၁၁] ဟိုတ်နူ ပၞာန်လုပ် ထိင်ကေတ်အဝဵုဍုင်တုဲ ပရေင်ကလိုက်ကမဵု က္တဵုဒှ် ဗွဲမဇၞော်ကဵုဒြဟတ်တုဲ နကဵု ဒပ်ပၞာန် လၞိန်ဗပိန် ညးထ္ၜးဆန္ဒတအ်,[၁၂]၊ နူဂှ် နကဵု ညးဍုင်ကွာန် ဂကူဗၟာလေဝ် တိတ်ကၠောန် ပၠန်ဂတးတုဲ ပၞာန်အပ္ဍဲဍုင် ဇၞော်တိုန်ကၠုင်ရ။[၁၃] ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ (ဝါ) ဒပ်ပၞာန်မေန်အံင်လှာင်ဂှ် စကာ နဲကဲ ပလီုသရိုဟ်ဖအိုတ်တုဲ စကာ က္ၜင်ကျာတုဲ ပန်စုတ် သီုကဵု ညးဍုင်ကွာန်ကီုရ။[၁၄][၁၅] ညးကဵု အမိင် ဂစိုတ် ကုရဲပၠန်ဂတး နကဵုလွဟ် သွက်အခေါင်ဒဳမဝ်ကရေသဳ။ အမိင်ဂစိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲရးနိဂီုဗၟာ ဟွံဂွံစကာ သၞာံဂၠိုင်စှ်ောရ။[၁၆][၁၇] စပ်ကဵု မဟာမိတ် ဍုင်သအာင်မ္ဂး ပ္ဍဲဂကောံအေသဳယာန်ဂှ်လေဝ် ညးဟွံကလိဂွံ အထံက်ဂလာန် သီုဖအိုတ်တုဲ ညးဒး ဗ္ဒဗ္ဒါဲဒၟံင် ရုဿျှ၊ ကြုက် ကဵု အိန္ဒိယ။[၁၈][၁၉] ဟိုတ်နူကဵု ပရေင်ပကီုပရာပ် အခေါင်မၞိဟ် ကေုာံ ပရေင်အဂတိ မေန်အံင်လှာင်တုဲ ရးနိဂီုဗၟာဂှ် ဒးဒုင် ကၟာတ်လဒဵု ပရေင်ပိုန်ဒြပ်၊ ပရေင်မိတ် နာနာသာ်တုဲ ရးနိဂီုဗၟာဂှ် စိုပ်အာ ဗီုတြေံ နဒဒှ် ဍုင်ဒမၠမွဲရ။ စရင်အင်ဒဳမဝ်ကရေသဳ ၂၀၂၂ ဂှ် ရးနိဂီုဗၟာ သၟဝ်ပကင်ရင် မေန်အံင်လှာင်ဂှ် စိုပ်အာ ကဆံင် သဝ်အိုတ် ဒုတိယ ပ္ဍဲဂၠးတိဏအ်၊ အဖဂါန္နိသတာန်ဂှ် ဒှ် ဒဳမဝ်ကရေသဳ သဝ်အိုတ်ပထမ ရ။ [၂၀]
ပထမအဝဲ ကေုာံ ပရေင်ပညာ
ပလေဝ်ဒါန်မေန်အံင်လှာင် က္တဵုဒှ်မၞိဟ် ပ္ဍဲ ၃ ဂျူလာင် ၁၉၅၆ ပ္ဍဲမေန်ဗူ၊ ရးမကွေ၊ သဟရးဗၟာ ပ္ဍဲဇရေင်မိမ ဥူခေန်လှာင် ကဵု ဒဝ်လှမူ၊ မဒှ်ကောန် မရနုက်ကဵု ပန် ပ္ဍဲကောန်သီုဖအိုတ် မသုန်တၠဂှ်ရ။[၂၁] မိမညးတအ် ၜါတၠဂှ် ဒှ်အစာဘာ နူထဝါဲ၊ ရးတၞင်သဳ။[၂၂] မိမညးတအ် ဟိုတ်နူတာလျိုင်တုဲ ဒးပြံင် အာမံင် ပ္ဍဲမာန္တလေ ပ္ဍဲအခိင် ညးမကလိဂွံ အာယုက် ၅ သၞာံရ။ အပါညး ဥူခေန်လှာင်ဂှ် ဒှ်သၟာအနုသုခုမ (အစာပါန်ခဳ)မွဲရ။[၂၃]
မေန်အံင်လှာင် အံင်တန်လုပ်တက္ကသိုလ် (စှ်တန်) ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၂ ပ္ဍဲ ဘာတန်သၠုင် လသာ ဍုင်လ္ဂုင်။[၂၄][၂၅] ညးတိုန် တက္ကသိုလ်ဝိဇ္ဇာ ကေုာံ သိပ္ပံ လ္ဂုင် နူသၞာံ ၁၉၇၃ စဵုကဵု ၁၉၇၄။ တုဲ ညးပြံင်အာ တိုန် ဘာအလံင်ဗိုလ်ပၞာန် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၄ တုဲ ညးဘာဗိုလ်ပၞာန်တုဲ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၇၇။[၂၆][၂၇] အတိုင် သကအ်ရဲ နူဘာ မလဴထ္ၜးမ္ဂး ညးဂှ် ဒှ်မၞိဟ် အရေဝ်အောန်၊ တုဲပၠန် အလံင်ဗိုလ် ဓမ္မတာမွဲရ။[၂၈] ဟိုတ်နူ ညးတေအ် မံင်သောင်တုဲ ညးတၞဟ်တအ် ဟွံမိက်ပံင် ကုညးတေအ်ရ။[၂၄]
နိဿဲ
ပလေဝ်ဒါန်- ↑ "Bangladesh Army Chief Visits Burma"၊ The Irrawaddy၊ 24 May 2011။
- ↑ "တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် Asian Fame Media ၏ ပေါ်ပြူလာနယူးစ်ဂျာနယ်မှ မေးမြန်းမှုများအား Video Teleconference မှတစ်ဆင့် လက်ခံတွေ့ဆုံဖြေကြားမှုများအပိုင်း(၁)" (in my)၊ cincds.gov.mm၊ 4 November 2020။
- ↑ "Myanmar army ruler takes prime minister role, again pledges elections"၊ Reuters၊ 1 August 2021။
- ↑ "Who is Myanmar junta chief Min Aung Hlaing? 5 things to know," Archived ၁၉ ဒဳဇြေမ်ဗါ ၂၀၂၁ at the Wayback Machine 6 February 2021, Nikkei Asia, retrieved 28 December 2021
- ↑ Myanmar coup: Aung San Suu Kyi detained as military seizes control (1 February 2021).
- ↑ "Myanmar coup: Who is army Chief Min Aung Hlaing?"၊ The Business Standard၊ 1 February 2021။
- ↑ "Myanmar's iron-fisted ruler Min Aung Hlaing fights to stay on his throne"၊ Nikkei Asia၊ 1 February 2023။
- ↑ "အရေးပေါ်ကာလ ဆောင်ရွက်ပြီးစီးပါက ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည်ကျင်းပ၍ အနိုင်ရပါတီအား နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို လွှဲအပ်ပေးနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော်ထုတ်ပြန်" (in my)၊ 7 Day Daily၊ 1 February 2021။
- ↑ Myanmar military seizes power, detains elected leader Aung San Suu Kyi. Archived from the original on 1 February 2021။ Retrieved on 12 September 2023။
- ↑ "Myanmar coup: Does the army have evidence of voter fraud?"၊ BBC News၊ 5 February 2021။
- ↑ "Why Myanmar's military seized power in a coup"၊ Al Jazeera၊ 1 February 2021။
- ↑ Two people in critical condition after police shoot peaceful protesters with live bullets in Naypyitaw – doctor (in en).
- ↑ "Myanmar's junta can't win the civil war it started"၊ 21 July 2022။
- ↑ "'Monster from the sky': two years on from coup, Myanmar junta increases airstrikes on civilians"၊ The Guardian၊ 31 January 2023။
- ↑ "'Mom, please just kill me': A world looks away from Myanmar's descent into horror"၊ CNN၊ 1 February 2023။
- ↑ "Myanmar: Who are the rulers who have executed democracy campaigners?"၊ BBC News၊ 25 July 2022။
- ↑ "World condemns Myanmar junta for 'cruel' execution of activists"၊ Reuters၊ 25 July 2022။
- ↑ "China, Russia, India enabling Myanmar's military rule: Report"၊ Al Jazeera၊ 2 November 2022။
- ↑ "Myanmar warns ASEAN that pressure would be counterproductive"၊ Al Jazeera၊ 28 October 2022။
- ↑ Min Aung Hlaing. TIME (13 April 2023). “Min Aung Hlaing has returned Myanmar to a pariah state and made it the world’s second most authoritarian regime, per the Economist Intelligence Unit’s 2022 Democracy Index. Only Taliban-ruled Afghanistan ranked worse.”
- ↑ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ Politic မဂ္ဂဇင်းတို့၏ မေးမြန်းဖြေကြားမှုများကို Politic မဂ္ဂဇင်း၌ ထည့်သွင်းဖော်ပြ (in my) (2020-08-07).
- ↑ "For Myanmar's top general, a maximum-security mansion, complete with its own telecoms tower" (in en)၊ Myanmar NOW၊ 21 November 2021။
- ↑ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ Politic မဂ္ဂဇင်းတို့၏ မေးမြန်းဖြေကြားမှုများကို Politic မဂ္ဂဇင်း၌ ထည့်သွင်းဖော်ပြ 7 August 2020. Archived from the original on 7 August 2022။ Retrieved on 12 September 2023။
- ↑ ၂၄.၀ ၂၄.၁ "Vice-Senior General Min Aung Hlaing, Tatmadaw Commander-in-Chief"၊ Alternative Asean Network။ 12 September 2023 တင်နိဿဲဏအ် စၟဳစၟတ်တုဲ။ Archived from the original on 31 July 2011။
- ↑ "တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်သစ်နှင့် အမေရိကန် မြန်မာ တပ်မတော်နှစ်ရပ် ဆက်ဆံရေး – အပိုင်း (၁)" (in my)၊ VOA News၊ 2 April 2011။
- ↑ Min Aung Hlaing and His Generals: Some Biographical Notes (in en-US) (2021-08-04).
- ↑ Barron, Laignee (3 November 2017). "Meet Min Aung Hlaing, the Chief of Myanmar's Notorious Military". Time. Archived from the original on 29 September 2018. Retrieved 18 April 2018.
- ↑ Webb၊ Timothy Mclaughlin, Simon။ "Amid transition, Myanmar's Senior General emerges from the shadows" (in en)၊ Reuters၊ 24 February 2016။